Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả hoạt động kinh doanh ở công ty ăn uống khách sạn Gia Lâm

Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác định
kết quả hoạt động kinh doanh ở công ty ăn uống khách sạn Gia Lâm.
I. Nhận xét chung về kế toán bán hàng và xác định kết quả hoạt động
kinh doanh ở công ty ăn uống khách sạn Gia Lâm.
Cùng với sự khó khăn chung của đất nước trong quá trình chuyển đổi
từ nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường đầy
sức cạnh tranh, công ty ăn uống khách sạn Gia Lâm cũng đã gặp không ít
những khó khăn trong quá trình sản xuất kinh doanh . Đứng trước những
khó khăn thử thách đó, lãnh đạo công ty đã tổ chức tốt công tác nghiên cứu
thị trường và tìm hiểu thị hiếu người tiêu dùng để đi sâu vào thị trường, tìm
nguồn hàng phù hợp để kinh doanh nhờ đó mà công ty đã dần dần chiếm
được lòng tin của khách hàng .
Những năm qua tình hình sản xuất kinh doanh của công ty luôn luôn
ổn định . Có được kết quả như vậy là nhờ sự cố gắng nỗ lực của tập thể
CBCNV toàn công ty, đặc biệt là ban lãnh đạo công ty đã có những biện
pháp quản lí hiệu quả trong việc tìm hướng đi đúng đắn phù hợp cho công
ty. Những thành tích trên cũng chính là kết quả của việc tổ chức tốt công tác
kế toán nói chung đặc biệt là công tác kế toán hàng hoá , bán hàng và xác
định kết quả kinh doanh. Bộ máy kế toán của công ty được bố trí phù hợp
với yêu cầu công việc và khả năng chuyên môn của từng người , công tác
kế toán nói chung đã đi vào nề nếp và tương đối ổn định . Việc kết hợp các
bộ phận một cách hợp lí , nhịp nhàng luôn đảm bảo quá trình tiêu thụ hàng
hoá được thông suốt từ khi xuất kho đến khi xác định tiêu thụ . Kế toán tiêu
thụ hàng hoá , dịch vụ đảm bảo theo dõi sát sao tình hình bán hàng nắm
được tình hình xuất – nhập – tồn kho sản phẩm hàng hoá , tình hình chi tiết
các công việc có liên quan đến khách hàng như thanh toán công nợ .
Bộ phận kế toán xác định thuế và các khoản phải nộp ngân sách nhà
nước được thực hiện một cách đầy đủ , kịp thời và chính xác .Cuối mỗi
tháng kế toán lập bảng kê khai thuế các loại (thuế GTGT,thuế thu
nhập ...)Sau khi nhận được thông báo nộp thuế công ty luôn đảm bảo nộp
đủ, đúng hạn .

Cùng với sự hoà nhập vào mạng lưới thông tin , tin học công ty ăn
uống khách sạn Gia Lâm cũng đã sử dụng kế toán trên máy để giúp cho
công việc kế toán được đơn giản ,gọn nhẹ ,đồng thời nâng cao được trình độ
sử dụng máy móc trong việc truy cập số liệu. Công việc kế tóan ở công ty
nhờ đó mà được tiến hành nhanh hơn , thuận tiện hơn .
Do điều kiện kinh doanh thương mại phát triển nên công ty có rất
nhiều đối thủ cạnh tranh , do đó công ty đã không ngừng tu sửa ,nâng cấp
các khách sạn ,các cửa hàng ,quầy hàng nhằm thu hút khách hàng .Đồng
thời luôn cải tiến và đổi mới làm phong phú nguồn hàng kinh doanh nhằm
phục vụ tốt cho nhu cầu tiêu dùng trên thị trường
Về tổ chức công tác kế toán phù hợp với điều kiện thực tế của công ty
.Với qui mô kinh doanh lớn , các cửa hàng lại xa nhau , nghiệp vụ kinh tế
phát sinh nhiều nên hình thức sổ kế toán phù hợp nhất mà công ty lựa chọn
là hình thức Nhật kí chứng từ có cải tiến
Việc vận dụng hình thức kế toán trên trong những năm qua đã giúp
công ty khai thác được những khả năng về chuyên môn của đội ngũ nhân
viên kế toán toàn công ty, nhằm giảm nhẹ rất nhiều khối lượng công việc
,giảm lao động trong phòng kế toán mà vẫn đảm bảo tốt chức năng , nhiệm
vụ của kế toán và cung cấp thông tin kinh tế từ chi tiết đến tổng hợp đảm
bảo yêu cầu chính xác ,đầy đủ , phục vụ cho công tác điều hành quản lí
doanh nghiệp .
Tuy nhiên đi sâu tìm hiểu công tác hạch toán nghiệp vụ tiêu thụ và
xác định kết quả ở công ty, bên cạnh những ưu điểm thì vẫn còn một số tồn
tại , hạn chế cần khắc phục .
*Về chứng từ và sự luân chuyển chứng từ :
 Trường hợp bán hàng cho khách qua kho công ty:
Chứng từ luân chuyển thiếu chặt chẽ về mặt pháp lí bởi hóa đơn được
viết trước khi người mua nhận hàng , giả thiết nếu người mua từ chối nhận
hàng thì rất khó xử lí vì số liệu đã cập nhật vào máy vi tính . Muốn huỷ số
liệu này thì kế toán phải lập một hoá đơn GTGT khác để khử bỏ số liệu đã

cập nhật , điều này dẫn tới lãnh phí chứng từ , hoá đơn GTGT bởi vì chứng
từ ,hoá đơn GTGT ghi âm thì không có ý nghĩa kinh tế .
Hoặc có trường hợp nghiệp vụ đã xảy ra hôm trứơc, hôm sau chứng
từ mới được lập .Như vậy các nguyên tắc cơ bản của kế toán đã bị vi phạm ,
gây ảnh hưởng đến việc cung cấp đầy đủ kịp thời cho lãnh đạo điều hành
hoạt động kinh doanh.
 Đối với bán lẻ hàng hoá :
Nhân viên bán hàng tại cửa hàng bán lẻ , lập báo cáo bán hàng gửi về
công ty không theo một qui định mang tính thống nhất .Thời gian gửi báo
cáo bán hàng thường không cố định theo một chu kì đều đặn 3 ngày / lần ,
có khi nửa tháng mới gửi báo cáo về , gây ra sự thiếu hụt thông tin trong
hoạt động kinh doanh của công ty, nhất là trong trường hợp công ty đưa ra
loại hàng mới ra thị trường và muốn biết phản ứng của thị trường đối với
sản phẩm đó như thế nào.
*Về tài khoản kế toán sử dụng.
Công ty đã tuân thủ theo đúng hệ thống tài khoản kế toán mới và vận
dụng một cách linh hoạt, phù hợp với yêu cầu quản lý của doanh nghiệp .
Tuy nhiên doanh số bán lẻ và doanh số bán buôn không được theo dõi trên
2 TK riêng.
*Về vấn đề hạch toán chi tiết quá trình bán hàng tại công ty .
Sổ chi tiết hạch toán bán hàng tại công ty có nhiều vấn đề tồn tại .Hầu
hết các sổ chi tiết được lập tại công ty đều không đảm bảo được đầy đủ
những nội dung cơ bản như mẫu sổ hướng dẫn của chế độ Nhà nước, do đó
không phản ánh đầy đủ nội dung cần thiết của sổ (phần số hiệu, ngày tháng
của chứng từ cũng như nội dung kinh tế qua chứng từ) nên khi sai phạm rất
khó tìm nguyên nhân .Sổ chi tiết theo dõi quá trình bán hàng được mở để
theo dõi doanh thu thực hiện trong kì.
Mặc dù cho phép theo dõi được hầu hết các khoản doanh thu bán
hàng của đơn vị , nhưng các sổ chi tiết này đều không thể hiện mối quan hệ
đối ứng tài khoản liên quan có mối quan hệ cân đối kế toán.Vì vậy gây khó

khăn cho việc kiểm tra đối chiếu tính có thực ,tính chính xác của nghiệp vụ
kinh tế phát sinh.Sổ chi tiết TK 5111 theo dõi tổng số tiền bán hàng của mỗi
ngày được thể hiện trên báo cáo bán hàng,ngoài việc phản ánh doanh thu
bán hàng hoá của công ty ra, trên sổ còn phản ánh được khoản tiền thu được
từ hoạt đông bán hàng nhận đại lý ( khoản thu hộ chủ đại lý) và khoản công
nợ của khách hàng . Trong khi đó lại không phản ánh được doanh thu hoa
hồng đại lí và các khoản giảm trừ doanh thu (hàng bán bị trả lại , giảm giá
hàng bán ).Điếu này gây không ít khó khăn trong việc kiểm tra đối chiếu
và xác định kết quả bán hàng.Sổ chi tiết TK 5111 khi lập đã không thể hiện
được đối ứng các tài khoản không thể hiện được số thuế đầu ra tương ứng
(do việc lập sổ căn cứ vào báo cáo bán hàng mà trên báo cáo bán hàng cũng
không thể hiện được số thuế GTGT này)
Phần theo dõi công nợ của khách hàng trên sổ chi tiết theo dõi doanh
thu được kế toán bán hàng làm căn cứ để lập chi tiết TK 131 –theo dõi công
nợ . Qua đó ta thấy sổ chi tiết theo dõi công nợ đã không được lập trên trên
cơ sở chứng từ gốc mà chỉ dựa vào số liệu trên sổ chi tiết . Do đó sổ đã
không phản ánh được chứng từ gốc của các nghiệp vụ kinh tế phát sinh
,không gắn với nội dung kinh tế cụ thể .Qúa trình lập và ghi sổ chi tiết
TK131 đã không được kế toán bán hàng tại công ty thực hiện theo đúng quy
định của chế độ kế toán , bỏ qua bước công việc để tiết kiệm sức lao
động ,dễ dẫn đến nhầm lẫn và sai sót có thể xảy ra , gây bất lợi cho tình
hình tài chính của công ty. Bên cạnh đó kế toán bán hàng vẫn chưa theo dõi
được sát sao tình hình công nợ hàng ngày của từng khách hàng .
Hạch toán chi tiết là bộ phận quan trọng trong công tác hạch toán kế
toán nói chung và hạch toán bán nói riêng. Nó là điều kiện cho việc hạch
toán đầy đủ kịp thời và chính xác các nghiệp vụ bán hàng ,đồng thời cũng là
cơ sở để kế tóan tổng hợp đối chiếu ghi sổ tổng hợp ,ghi sổ cái TK và lập
báo cáo kế toán vào cuối kì . Do đó sổ kế toán chi tiết phải được tổ chức
khoa học từ việc lập sổ đến việc ghi sổ ,phải có sự đổi mới trong hệ thống
sổ của công ty .

*Về phương pháp xác định giá vốn hàng bán :
Công ty đã áp dụng phương pháp giá thực tế đích danh để tính trị giá
mua của hàng xuất được xác định là tiêu thụ .Cách tính này tuy rất chính
xác giá từng lô hàng xuất nhưng công việc hết sức tạp đòi hỏi công tác kế
toán theo dõi hàng tồn kho phải được tăng cường ,xác định chính xác trị giá
mua và bảo quản riêng từng lô hàng nhập kho.
*Về việc xác định kết quả hoạt động kinh doanh :
Công ty đã hạch toán chung cho toàn doanh nghiệp , vì vậy gây khó
khăn cho việc xác định loại hình kinh doanh nào làm ăn có hiệu quả và loại
hình nào hoat động không mấy hiệu quả để có biện pháp nâng cao hiệu quả
hoạt động sản xuất kinh doanh
*Về chi phí bán hàng và chi phí QLDN:
Chí phí bán hàng và chi phí QLDN được tập hợp chung cho cả 3 bộ
phận kinh doanh của công ty (đó là bộ phận kinh doanh hàng mua bán, bộ
phận hàng sản xuất và bộ phận kinh doanh du lịch , khách sạn ,dịch vụ)
.Điều này tuy không gây ảnh hưởng đến việc xác định kết quả kinh doanh
của doanh nghiệp nhưng không thể biết được các chi phí kinh doanh của
từng bộ phận , từng mặt hàng để có thể điều chỉnh các chi phí đó một cách
phù hợp.
Với bộ phận kinh doanh khách sạn , du lịch , dịch vụ việc tập hợp các
chi phí kinh doanh như chi phí về mua sắm đồ dùng ,dụng cụ hay những chi
phí về dịch vụ mua ngoài ... lẽ ra phải đưa vào xác định giá vốn của loại
hình kinh doanh dịch vụ , khách sạn...thì ở công ty , các chi phí đó lại được
đưa sang chi phí bán hàng, chi phí QLDN.Điều này gây nên những bất lợi
cho công tác hạch toán xác định kết quả kinh doanh của kế toán tổng hợp ,
vì như vậy giá vốn của bộ phận kinh doanh khách sạn ,du lịch ,dịch vụ
không được thể hiện rõ ràng ,nên không thể biết được liệu doanh thu thu
được từ bộ phận kinh doanh này có đủ bù đắp cho các chi phí bỏ ra hay
không và chúng hoạt động có hiệu quả hay không.
Việc công ty tập hợp tất cả chi phí hoạt động kinh doanh của các bộ

phận như đã nói ở trên ,theo em điều này không thoả đáng vì như vậy chi
phí quản lí bán hàng và chi phí QLDN quả lớn trong khi đó thì bên khách
sạn,... lại không thể hạch toán cụ thể được giá vốn của mình . Điều này gây
bất lợi cho các chiến lược kinh doanh của ban lãnh đạo công ty.
*Về hệ thống kho bãi:
Do thừa hưởng một số cơ sở vật chất cũ nên hệ thống kho bãi của
công ty đã không đáp ứng được yêu cầu bảo quản hàng hoá , ảnh hưởng đến
việc dự trữ hàng hoá, đến chất lượng hàng hoá và quá trình vận chuyển .
*Về việc vận dụng hình thức sổ tổng hợp Nhật kí chứng từ .
Theo chế độ kế toán 1141/TC/QĐ/CĐKT ngày 1/11/1995 qui định
các doanh nghiệp sẽ vận dụng một hình thức sổ cho phù hợp với điều kiện
lao động kế toán ,đặc điểm kinh doanh của đơn vị .Tại công ty ăn uống
KSGL kế toán lựa chọn hình thức sổ “Nhật kí –Chứng từ”để hạch toán kế
toán .Với một công ty có qui mô lớn đặc điểm kinh doanh đa dạng phức
tạp , thì việc vận dụng phương pháp này là hợp lí .Nhìn chung thì công ty đã
áp dụng gần như đầy đủ các sổ sách theo qui định của chế độ nhưng việc lẽ
ra phải lập “Bảng kê số 8” Nhập - Xuất - Tồn kho thành phẩm , hàng hoá
thì kế toán công ty lại lập “ Cân đối kho hàng hoá “ . Thực chất bảng cân
đối kho chỉ được dùng để tổng hợp ghi sổ và đối chiếu cuối tháng , chứ
không phản ánh được quan hệ đối ứng TK (nợ ,có TK156).
II. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác
định kết quả hoạt động kinh doanh ở công ty ăn uống khách sạn Gia
Lâm .
1. Sự cần thiết phải hoàn thiện .
Việc chuyển đổi cơ chế kinh tế nước ta từ tập trung quan liêu bao
cấp sang cơ chế thị trường có sự quản lí của Nhà nước là một xu hướng tất
yếu khách quan .
Trong điều kiện hiện nay , cạnh tranh trở nên ngày càng gay gắt ,
doanh nghiệp sẽ phải phát triển mạnh để mở rộng quan hệ buôn bán , phục
vụ tốt hơn nhu cầu tiêu dùng của nhân dân , góp phần thúc đẩy sản xuất

phát triển , thực sự là cầu nối giữa sản xuất với tiêu dùng . Để đạt được điều
đó thì cần thiết phải sử dụng đồng thời hàng loạt các công cụ quản lí khác
nhau trong đó kế toán được coi là một công cụ đắc lực .
Trong điều kiện hiện nay , cạnh tranh giữa các doanh nghiệp ngày
càng tăng . Nhà nước đóng vai trò điều tiết vĩ mô nền kinh tế , sự thành bại
của doanh nghiệp phụ thuộc rất lớn vào công tác kế toán .Thông qua việc
kiểm định , tính toán , ghi chép , phân loại và tổng hợp các nghiệp vụ kinh
tế phát sinh trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp bằng hệ
thống các phương pháp khoa học của kế toán : chứng từ , tài khoản , tính
giá và tổng hợp cân đối có thể biết được thông tin một cách đầy đủ , chính
xác kịp thời và toàn diện về tình hình tài sản và sự vận động của tài sản
trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp . Ngoài ra
các báo cáo tài chính của doanh nghiệp còn cung cấp thông tin cho các đối
tượng quan tâm về tình hình tài chính , triển vọng phát triển kinh doanh của
doanh nghiệp để có những quyết định đầu tư đúng đắn trong từng thời kì
.Vì vậy phải hoàn thiện và đổi mới không ngừng công tác kế toán cho thích
hợp với yêu cầu quản lí trong nền kinh tế thị trường hiện nay .Và đây thực
sự là một yêu cầu bức xúc .
Trong hoạt động kinh doanh thương mại , quá trình tiêu thụ hàng hoá
là khâu cuối cùng và quan trọng nhất của việc luân chuyển vốn kinh doanh
trong doanh nghiệp .Vốn hàng hoá của nó thường chiếm tỷ trọng lớn trong
tổng vốn kinh doanh , chính vì thế quá trình luân chuyển vốn kinh doanh
phải được theo dõi chặt chẽ thường xuyên.Trong cơ chế thị trường cạnh
tranh khốc liệt , quá trình thị trường , quá trình tạo lợi nhuận cho doanh
nghiệp được đưa lên hàng đầu . Đồng thời quá trình này còn là yếu tố quyết
định tới sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp .Vì vậy hoàn thiện kế toán
bán hàng và xác định kết quả kinh doanh là một vấn đề hết sức cần thiết
trong điều kiện hiện nay.Hoàn thiện cả nội dung lẫn phương pháp kế toán
cho phù hợp với thực tế của doanh nghiệp là vấn đề cấp thiết . Muốn hoàn
thiện được , phải có nhận xét đúng đắn trong việc thực hiện công tác kế

toán , đảm bảo phù hợp với chế độ chính sách và đặc điểm sản xuất kinh
doanh của công ty. Đồng thời đảm bảo cung cấp đầy đủ chính xác những
thông tin kinh tế , vừa tiết kiệm được chi phí , vừa có hiệu quả .
Hoàn thiện kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh thì hệ
thống các chứng từ ban đầu được hoàn thiện , sẽ nâng cao được tính pháp
lí , tính chính xác tạo điều kiện tốt cho việc kiểm tra kế toán . Việc luân
chuyển chứng từ hợp lí sẽ tạo điều kiện cho kế toán theo dõi kịp thời tình
hình nhập xuất hàng hoá tại các kho
Việc hoàn thiện còn góp phần vào việc sử dụng đúng tài khoản để
phản ánh các nghiệp vụ phát sinh tạo điều kiện thuận lợi cho công tác kiểm
tra kế toán , đồng thời giúp các bạn hàng những người quan tâm đến báo
cáo tài chính của doanh nghiệp có thể hiểu rõ về doanh nghiệp .
Hoàn thiện quá trình hạch toán trên ngoài hiệu quả mang lại đối với
nghiệp vụ tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh ,nó còn góp phần nâng
cao hiệu quả công tác tổ chức kế toán toàn công ty .Đối với cơ quan quản lí
cấp trên , việc hoàn thiện còn tạo cho họ những thông tin , số liệu chính xác
phản ánh đúng tình hình tiêu thụ của công ty theo từng hình thức bán và
hiệu qủa kinh doanh , giúp cho nhà lãnh đạo có thể quản lí hoạt động kinh
doanh của các đơn vị được tốt hơn.
Hoàn thiện quá trình kế toán này còn giúp cho việc hoàn thiện sổ sách
kế toán sử dụng cho nó .Việc ghi chép phản ánh tổng hợp được chi tiết cho
từng tháng ,quí tạo điều kiện thuận lợi cho công tác kiểm tra đối chiếu số
liệu .Còn về kế toán chi tiết ở công ty đòi hỏi sử dụng một hệ thống các sổ ,
hoàn thiện nó giúp cho việc theo dõi kiểm tra , xác định chính xác thời điểm
tăng giảm hàng hoá tồn kho và tình hình thanh toán các khoản nợ ,đảm bảo
kết cấu sổ gọn nhẹ , giảm bớt khối lượng công việc ghi chép mà vẫn đảm
bảo cung cấp đầy đủ các thông tin kinh tế cần thiết cho các đối tượng sử
dụng thông tin này .
2. Các giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và
xác định kết quả kinh doanh ở công ty ăn uống khách sạn Gia Lâm.

Với những kiến thức đã học và qua thời gian tiếp cận thực tế , tìm
hiểu kế toán nghiệp vụ tiêu thụ hàng hoá ở công ty, em xin mạnh dạn đưa ra
một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện hơn nữa công tác kế toán bán hàng
và xác định kết quả kinh doanh ở công ty ău uống khách sạn Gia Lâm như
sau: