Tuần 1. Dế Mèn bênh vực kẻ yếu

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>PHÂN MÔN: TẬP ĐỌC</b>

<b>BÀI: DẾ MÈN BÊNH VỰC KẺ YẾU</b>
<b>Tiếng việt 4, tập 1</b>

<b>I. Mục tiêu:</b>
<b>1. Kiến thức:</b>

- Đọc rành mạch, trơi chảy, đúng các từ khó.

- Hiểu ý nghĩa của câu chuyện: Ca ngợi Dế Mèn có tấm lịng nghĩa hiệp, bênh
vực người yếu.

<b>2. Kỹ năng:</b>

- Thể hiện giọng đọc phù hợp tính cách của nhân vật (Dế Mèn, Nhà Trò).
- Ngắt, nghỉ hơi đúng sau các dấu câu và giữa các cụm từ.

<b>3. Thái độ:</b>

- Có thái độ yêu, ghét rõ ràng; biết bênh vực lẽ phải.
- Luôn mạnh dạn phát biểu.

<b>II. Đồ dùng dạy học:</b>
<b>1. Giáo viên:</b>

- Giáo án; sách giáo tiếng việt lớp 4, tập 1.
- Tranh minh họa bài tập đọc.

- Bảng phụ viết sẵn câu, đoạn hướng dẫn luyện đọc.
- Tập truyện Dế Mèn phiêu lưu kí – Tơ Hồi.

<b>2. Học sinh:</b>

- Sách giáo tiếng việt lớp 4, tập 1.
- Đồ dùng học tập.

<b>III. Hoạt động dạy và học:</b>

<b>Hoạt động của giáo viên</b> <b>Hoạt động của học sinh</b>
<b>1. Ổn định lớp:</b>

- Cả lớp hát.
<b>2. Mở đầu:</b>

- Giáo viên giới thiệu khái qt nội dung
chương trình phân mơnTập đọc của học
kì I lớp 4.

- Giáo viên yêu cầu học sinh mở mục
lục SGK và đọc tên các chủ điểm trong

- Hát.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

sách.

- GV: Từ xa xưa cha ông ta đã có câu
Thương người như thể thương thân, đó
là truyền thống cao đẹp của dân tộc Việt
Nam. Các bài học môn Tiếng Việt tuần
1, 2, 3 sẽ giúp các em thêm hiểu và tự

hào về truyền thống cao đẹp này.

<b>3. Dạy học bài mới:</b>
<b>3.1. Giới thiệu bài:</b>

- Treo tranh minh họa bài tập đọc và hỏi
học sinh: Em có biết 2 nhân vật trong
bức tranh này là ai, ở tác phẩm nào
không?

- Tranh vẽ Dế Mèn và chị Nhà Trị. Dế
Mèn là nhân vật chính trong tác phẩm
Dế Mèn phiêu lưu kí của nhà văn Tơ
Hồi.

- GV đưa ra tập truyện Dế Mèn phiêu
lưu kí của nhà văn Tơ Hồi và giới
thiệu: Tác phẩm kể về những cuộc phiêu
lưu của chú Dế Mèn. Nhà văn Tơ Hồi
viết truyện từ năm 1941 được in lại
nhiều lần và được đông đảo bạn đọc
thiếu nhi trong nước và quốc tế u
thích. Giờ học hơm nay chúng ta sẽ
cùng tìm hiểu bài. Dế Mèn bênh vực kẻ
yếu. Đây là một đoạn trích trong tác
phẩm Dế Mèn phiêu lưu kí.

- Ghi tên bài lên bảng.
<b>3.2. Dạy bài mới:</b>

 <b>Hoạt động 1: Luyện đọc.</b>

Thương người như thể thương thân,
Măng mọc thẳng, Trên đôi cánh ước
mơ, Có chí thì nên, Tiếng sáo diều.
- Nghe giáo viên giới thiệu.

- HS trả lời.

- Nghe giáo viên giới thiệu.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>a. Đọc mẫu:</b>

- GV đọc mẫu lần 1, chú ý giọng đọc
như sau:

+ Lời kể của Dế Mèn đọc với giọng
chậm, thể hiện sự ái ngại, thương xót
đối với Nhà Trị Lời Dế Mèn nói với
Nhà Trị đọc với giọng mạnh mẽ, dứt
khốt, thể hiện sự bất bình, thái độ kiên
quyết.

+ Lời của Nhà Trò kể về gia cảnh đọc
với giọng kể lể, đáng thương của kẻ yếu
ớt đang gặp hoạn nạn.

+ Nhấn giọng các từ ngữ: tỉ tê, ngồi gục
đầu, bé nhỏ, gầy yếu quá, bự những
phấn, thâm dài, chấm điểm vàng, mỏng

như cánh bướm non, ngắn chùn chùn,
mất đi, thui thủi, ốm yếu, chẳng đủ,
nghèo túng, đánh em, bắt em, vặt chân,
vặt cánh, ăn thịt em, xòe cả, đừng sợ,
cùng với tôi đây, độc ác, cậy khoẻ ăn
hiếp.

<b>b. Hướng dẫn học sinh luyện đọc kết</b>
<b>hợp giải nghĩa từ:</b>

- Đọc từng câu:

+ Tổ chức cho HS đọc tiếp nối nhau,
theo dõi và chỉnh phát âm.

+ GV yêu cầu học sinh đọc tiếp nối lần
2.

- Hướng dẫn luyện đọc từng đoạn và
giải nghĩa từ khó:

+ Gọi HS chia đoạn.

- Theo dõi GV đọc mẫu.

- HS đọc từng câu.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

+ Gọi HS nhận xét.
+ GV nhận xét, kết luận.

+ Gọi 3 HS đọc tiếp nối 3 đoạn.
+ Yêu cầu HS đọc đoạn 1.

+ Trong đoạn 1 bạn vừa đọc, các em tìm
được những từ khó nào?

+ GV giải thích từ khó:

Cỏ xước: lồi cỏ có quả nhọn như gai,
hay bám vào quần áo.

Nhà trị: lồi cơn trùng nhỏ họ bướm,
thường sống ở bụi rậm.

+ Treo bảng phụ viết sẵn đoạn 1 lên
bảng.

+ Hướng dẫn HS ngắt, nghỉ hơi ở đâu.
Hỏi: Trong đoạn 1 này chúng ta sẽ ngắt,
nghỉ ở đâu?

Một hôm,/ qua một vùng cỏ xước xanh
dài,/ tôi chợt nghe tiếng khóc tỉ tê.// Đi
vài bước nữa/, tơi gặp chị Nhà Trò /ngồi
gục đầu bên tảng đá cuội.//

+ Gọi 1 học sinh đọc lại đoạn 1.
+ Yêu cầu HS đọc đoạn 2.

+ Trong đoạn 2 bạn vừa đọc, các em tìm

được những từ khó nào?

+ GV giải thích từ khó:

Áo thâm: áo màu đen hoặc màu ngả về
đen.

Lương ăn: những thứ dùng làm thức ăn.
+ Yêu cầu HS đọc đoạn 3.

+ Trong đoạn 3 bạn vừa đọc, các em tìm
được những từ khó nào?

+ GV giải thích từ khó:

nhện

+ 1 HS đọc thành tiếng.
+ Các từ: cỏ xước, Nhà trò.

+ Trả lời.

+ Đọc.
+ Đọc.

+ Các từ: áo thâm, lương ăn.

+ Đọc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Ăn hiếp: ỷ vào sức mạnh hay quyền thế

để chèn ép, bắt nạt kẻ khác.

Mai phục: nấp sẵn ở nơi kín đáo để đánh
bất ngờ.

+ Cho HS đọc các từ khó vừa tìm.

+ Yêu cầu 3 học sinh đọc tiếp nối 3
đoạn lần 2.

+ Yêu cầu HS luyện đọc theo nhóm.
Chia mỗi nhóm 3 HS, tiếp nối nhau đọc
từng đoạn. Thời gian là 2 phút.

+ Yêu cầu cả lớp đọc đồng thanh đoạn 3
của bài.

 <b>Hoạt động 2: Tìm hiểu bài </b>
<b>Đoạn 1:</b>

- Yêu cầu HS đọc thầm đoạn 1.

- Dế Mèn nhìn thấy Nhà Trị trong hồn
cảnh như thế nào?

<b>Đoạn 2:</b>

- u cầu HS đọc thầm đoạn 2.

- Hãy tìm những chi tiết cho thấy chị

Nhà Trò rất yếu ớt.

- Dế Mèn đã thể hiện tình cảm gì khi
nhìn Nhà Trị?

- Tìm những chi tiết cho thấy chị Nhà
Trò bị nhện ức hiếp đe dọa?

+ Đọc.

+ 3 HS đọc tiếp nối.
+ Đọc theo nhóm.

+ Cả lớp đọc đồng thanh.

- HS đọc thầm.

- Nhà Trị đang gục đầu ngồi khóc tỉ tê
bên tảng đá cuội.

- HS đọc thầm.

- Một vài HS nêu ý kiến: Chị Nhà Trị
có thân hình bé nhỏ, gầy yếu, người bự
những cánh như mới lột. Cánh mỏng
như cánh bướm non, ngắn chùn chùn,
lại quá yếu và chưa quen mở. Vì ốm yếu
nên chị Nhà Trị lâm vào cảnh nghèo
túng, kiếm bữa chẳng đủ.

- Thể hiện sự ái ngại, thông cảm.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>Đoạn 3</b>

- Yêu cầu HS đọc thầm đoạn 3.

- Những lời nói và cử chỉ nào nói lên
tấm lịng nghĩa hiệp của Dế Mèn?

- Trong truyện có nhiều hình ảnh nhân
hóa em thích hình ảnh nào nhất? Vì sao?

 <b>Hoạt động 3: Hướng dẫn luyện</b>
<b>đọc nâng cao</b>

- GV đọc diễn cảm đoạn 3. Đọc với
giọng mạnh mẽ.

- Treo bảng phụ. Ngoài giọng đọc, trong
đoạn này các em còn cần ngắt nghỉ,
nhấn giọng ở đâu?

Tôi xòe cả hai càng ra,/ bảo Nhà Trò://
- Em đừng sợ.// Hãy trở về cùng với tôi
đây.// Đứa độc ác không thể cậy khỏe ăn
hiếp kẻ yếu.//

- Gọi 2 HS thi nhau đọc diễn cảm.
- HS nhận xét.

- GV nhận xét.

- Gọi 1 HS đọc lại toàn bài.
<b>4. Củng cố, dặn dị :</b>

- Em học được gì ở nhân vật Dế Mèn?
- GV kết luận: Câu chuyện ca ngợi Dế
Mèn có tấm lịng nghĩa hiệp, bênh vực

vặt cánh ăn thịt.

- Xịe cả 2 càng ra, dắt Nhà Trị đi. Lời
nói: “Em đừng sợ. Hãy trở về cùng với
tôi đây. Đứa độc ác không thể cậy khỏe
ăn hiếp yếu”

- Nhiều HS trả lời, ví dụ:

+ Hình ảnh Dế Mèn xịe 2 càng động
viên Nhà Trị. Hình ảnh này cho thấy Dế
Mèn thật dũng cảm và khỏe mạnh, luôn
đứng ra bênh vực kẻ yếu.

+ Hình ảnh Dế Mèn dắt Nhà Trị đi cho
thấy Dế Mèn thật anh hùng.

- Trả lời.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

kẻ yếu. Các em hãy tìm đọc tập truyện
Dế Mèn phiêu lưu kí của nhà văn Tơ

Hồi, tập truyện sẽ cho các em thấy
nhiều điều thú vị về Dế Mèn và cả về
thế giới loài vật.

</div>

<!--links-->