Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Giầy Thượng Đình

Chơng 3
Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành
sản phẩm tại Công ty Giầy Thợng Đình
I. Nhận xét chung về tổ chức hạch toán chi phí sản xuất và tính
giá thành sản phẩm tại Công ty Giầy Thợng Đình
1. Sự cần thiết phải tổ chức hạch toán chính xác chi phí sản xuất và tính đúng,
tính đủ giá thành sản phẩm
Hạch toán chính xác chi phí sản xuất có nghĩa là doanh nghiệp ghi nhận đầy đủ
các chi phí phải chi ra để thu đợc những khoản lợi nhuận cho tơng lai. Nếu khoản
hao phí này đợc hạch toán chính xác thì mới làm cơ sở cho việc tính đúng khoản lợi
mà doanh nghiệp thu đợc. Để làm đợc điều này, trong kế toán tuân thủ nguyên tắc:
chỉ ghi nhận các khoản thu nhập chắc chắn xảy ra nhng đợc phép ghi nhận tất cả
các khoản chi phí có thể phát sinh.
Hạch toán chính xác chi phí sản xuất đồng nghĩa với việc tuân thủ các qui định
của nhà nớc liên quan đến hạch toán chi phí sản xuất nh phơng pháp tính giá nguyên
vật liệu xuất kho, phơng pháp khấu hao TSCĐ, hệ thống sổ sách
Hạch toán chính xác chi phí sản xuất còn là cơ sở tính đúng, tính đủ giá thành sản
phẩm. Chỉ tiêu tổng giá thành và giá thành đơn vị sản phẩm rất nhạy cảm đối với
những ngời quản lí và những ngời quan tâm khác, bởi lẽ, nhìn vào đó ngời ta có thể
biết đợc là lợi nhuận trong năm này, quý này, tháng này thu đợc bao nhiêu trên một
đơn vị sản phẩm. Mặt khác, chỉ tiêu tổng giá thành còn thể hiện là giá vốn mà doanh
nghiệp phải bỏ ra khi tiêu thụ sản phẩm, từ đó xác định lợi nhuận gộp thu đợc khi
tiêu thụ sản phẩm.
Công ty Giầy Thợng Đình là một doanh nghiệp nhà nớc đầu ngành về sản xuất
giầy vải, có trách nhiệm hớng dẫn các doanh nghiệp trong các thành phần kinh tế
khác cùng ngành phát triển theo định hớng XHCN. Sứ mệnh lịch sử đó chỉ thực hiện
đợc khi Công ty sản xuất, kinh doanh thực sự hiệu quả, chi phí sản xuất, chi phí
ngoài sản xuất thấp, công nghệ sản xuất ngày càng hiện đại, đời sống của cán bộ côg
nhân viên trong Công ty không ngừng đợc nâng cao Nhận thức đ ợc điều này, Công
ty luôn củng cố và hoàn thiện mọi mặt về tổ chức sản xuất, qui trình công nghệ, tổ
chức công tác kế toán nhất là kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành của

đơn đặt hàng.
Lịch sử hơn 40 năm qua, Công ty đã thể hiện khả năng trụ vững và không ngừng
đi lên. Với 60% sản phẩm xuất khẩu ra thị trờng nớc ngoài đã thể hiện tính u việt về
giá cả, chất lợng sản phẩm của Công ty là đã đợc khách hàng chấp nhận.
Trong chơng này, em xin nêu một ố ý kiến cá nhân về hoàn thiện hạch toán chi phí
sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty.
2. Nguyên tắc hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
Nguyên tắc hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm là
những t tởng chỉ đạo có tính xuyên suốt trong quá trình hạch toán chi phí sản xuất và
tính giá thành. Tuân thủ các nguyên tắc đó sẽ giúp cho việc hạch toán đúng dắn, khác
quan, khoa học. Sau đây là một số nguyên tắc chủ yếu:
Thứ nhất: Phải xác định đúng đối tợng tập hợp chi phí sản xuất, lựa chọn phơng
pháp tập hợp và tiêu thức phân bổ thích hợp.
Xác định đúng đối tợng tập hợp chi phí sản xuất thì chi phí đợc tập hợp đầy đủ,
chính xác, không bị chồng chéo, bỏ sót.
Lựa chọn phơng pháp tập hợp chi phí sản xuất phù hợp thì giúp cho việc tập hợp
chi phí đợc khách quan, khoa học, dễ hiểu, dễ làm.
Lựa chọn phơng pháp phân bổ thích hợp với đặc điểm ngành nghề kinh doanh, đặc
điểm về tổ chức, đặc điểm về quản lý của Công ty sẽ giúp cho việc phân bổ chi phí
cho các đối tợng đợc khách quan, đúng với chức năng, vị trí đối tợng ấy.
Thứ hai: Phải xác định đúng đối tợng tính giá thành và lựa chọn phơng pháp tính
giá thành thích hợp.
Nh chúng ta đã biết, giá thành là một chỉ tiêu kinh tế tổng hợp, phản ánh việc
sử dụng các loại tài sản, vật t, tiền vốn trong quá trình sản xuất, chế tạo sản phẩm,
cũng nh các giải pháp mà doanh nghiệp đã thực hiện nhằm mục đích chi phí bỏ ra ít
nhất nhng kết quả sản xuất kinh doanh thu đợc nhiều nhất. Giá thành sản phẩm là cơ
sở để tính toán, và xác định kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Do vậy, cần xác
định đúng đối tợng và phơng pháp tính giá thành .
Thứ ba: Xây dựng qui tắc tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành trong doanh
nghiệp. Những qui tắc đó qui định trình tự công việc sao cho việc hạch toán chi phí

sản xuất và tính giá thành sản phẩm đợc tiến hành thuận lợi và kịp thời, phù hợp với
yêu cầu quản lý của doanh nghiệp .
Thứ t: Phân loại chi phí sản xuất, xác định các loại giá thành phù hợp với yêu cầu
công tác tổ chức quản lý và hạch toán .
Sau một thời gian thực tập tại phòng kế toán tài chính Công ty Giầy Thợng Đình,
bằng vốn kiến thức tích luỹ đợc ở trờng, lớp, kết hợp với thực tiễn tại Công ty, em xin
đa ra một số đánh giá về tổ chức hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản
phẩm của Công ty nh sau:
3. Nhận xét chung về tổ chức hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản
phẩm tại Công ty Giầy Thợng Đình
Về u điểm có thể thấy:
Thứ nhất, về tổ chức bộ máy của Công ty: Với hình thức tổ chức kế toán tập trung,
bộ máy kế toán đã phát huy hiệu quả của mình trong việc tăng cờng quản lý hạch
toán .
Trong Phòng kế toán- tài chính, các nhân viên có trình độ tay nghề cao, kinh
nghiệm tơng đối vững, nhiệt tình với công việc đã tạo điều kiện tốt cho công tác hạch
toán . Việc phân công, phân nhiệm giữa các phần hành kế toán rành mạch, rõ ràng
đã tạo điều kiện tốt cho việc phối hợp giữa các phần hành, nâng cao chất lợng thông
tin hạch toán kế toán.
Thứ hai, về tổ chức quản lý và xử lý số liệu trên máy tính.
Công ty Giầy Thợng Đình là một doanh nghiệp nhà nớc có qui mô lớn nên số lợng
các nghiệp vụ nhiều, phức tạp. Nếu đơn thuần chỉ làm kế toán thủ công thì sẽ rất vất
vả. Hơn nữa, trong xu thế hiện nay, việc cung cấp thông tin chính xác, kịp thời để đa
ra các quyết định là một trong những nhân tố dẫn tới sự thành công mà việc sử dụng
máy tính đã đáp ứng đợc điều này.
Công ty đã trang bị cho phòng kế toán hai máy tính nối mạng hàng ngang và máy
in lazer với phần mềm kế toán áp dụng là phần mềm Standard.
Thứ ba, về hệ thống sổ kế toán.
Công ty hạch toán theo hình thức kế toán là Nhật ký - chứng từ đã đảm bảo cho
việc hạch toán đầy đủ, chính xác do đặc điển của hình thức này là kết hợp đợc hạch

toán theo thời gian và hạch toán theo thời gian và theo hệ thống trên trên cùng một sổ
là Nhật ký chứng từ.
Các sổ sách tuân theo qui định của Bộ Tài chính. Chứng từ kế toán đợc tổ chức luân
chuyển hợp lý với hệ thống báo cáo tài chính và báo cáo nội bộ đợc cung cấp kịp thời
đã giúp cho Ban lãnh đạo Công ty có đầy đủ thông tin để có đợc các quyết định đúng
đắn.
Thứ t, với mục tiêu tiết kiệm chi phí và hạ giá thành sản phẩm nhng vẫn đảm
bảo chất lợng sản phẩm, Công ty đã thực hiện nhiều các biện pháp để tiết kiệm
nguyên vật liệu, sử dụng tối đa công suất của máy móc, thiết bị sản xuất Nhờ vậy
mà hiệu quả đã tăng lên rõ rệt. Đặc biệt, Công ty đã thực hiện tổ chức quản lý qui
trình sản xuất giầy theo tiêu chuẩn chất lợng ISO 9002, góp phần nâng cao hiệu quả
hoạt động quản lý và hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh trong những năm vừa
qua.
Thứ năm, về nguyên vật liệu.
Để sản xuất giầy phải sử dụng rất nhiều loại nguyên vật liệu khác nhau. Có
nguyên vật liệu mua ở trong nớc, và có nguyên vật liệu phải mua ở nớc ngoài. Khi
nguyên vật liệu mua về, đợc quản lý ở rất nhiều kho bãi khác nhau. Tuy vậy, công tác
tổ chức và quản lý khá tôt thể hiện ở việc tìm nhà cung cấp, vân chuyển, bốc dỡ, bảo
quản tại các kho bãi đến xuất kho theo định mức để sử dụng cho các phân x ởng ,
bộ phận trong doanh nghiệp . Việc mua sắm vật t trực tiếp cho các đơn đặt hàng góp
phần tránh ứ đọng vốn trong hàng tồn kho của Công ty .
Thứ sáu, về việc trả lơng cho công nhân.
Tiền lơng cho công nhân sản xuất trực tiếp đợc trả theo sản phẩm trên cơ sở định
mức tiền lơng đợc lập và tiền lơng cho nhân viên phân xởng, nhân viên các phòng
ban đợc tra theo căn cứ vào thời gian lao động thực tế của họ là hợp lý. Tiền lơng trả
theo sản phẩm cho công nhân sản xuất đã thực sự khuyến khích họ không ngừng
nâng cao tay nghề để tạo ra sản phẩm nhiều hơn, tăng nhanh năng suất lao động.
Ngoài tiền lơng, Công ty còn có các hình thức thởng, phụ cấp thích hợp và kịp thời
đã tạo không khí hăng say trong lao động.
Thứ bảy, về kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm .

Công ty xác định đối tợng tập hợp chi phí sản xuất là các đơn đặt hàng đợc sản
xuất. Đây là một điều hợp lý, xuất phát từ đặc điểm sản xuất kinh doanh trong Công
ty là sản xuất theo đơn đặt hàng với qui rtình công nghệ khép kín, chế biến liên tục.
Chi phí sản xuất trực tiếp đợc tập hợp trực tiếp cho các đơn đặt hàng còn chi phí
sản xuất chung sẽ đợc phân bổ theo tiêu thức lựa chọn.
Giá thành sản phẩm đợc tính cho từng đơn đặt hàng, phơng pháp tính giá thành là
phơng pháp trực tiếp đã giúp cho việc tính giá thành đơn giản hơn, đầy đủ và đúng
đắn. Kỳ tính giá thành vào cuối tháng là hợp lý, phục vụ tốt công tác báo cáo.
Thứ tám, Công nghệ sản xuất giầy của Công ty đợc chuyên môn hoá với trình
độ kĩ thuật công nghệ hiện đại, ổn định đã tạo điều kiện tốt cho việc tính toán và xây
dựng định mức, dự toán chi phí cho từng đơn đặt hàng trong tháng. Điều này góp
phần vào việc ổn định chi phí, ổn định lợi nhuận cho Công ty, từ đó tìm ra các biện
pháp nâng cao hơn nữa hiệu quả sản xuất kinh doanh .
Bên cạnh những u điểm nổi bật trên, những tồn tại ở Công ty có thể thấy trong
việc hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm là:
- Chi phí phải trả là những khoản chi trong kế hoạch của toàn Công ty cần phải
trích trớc để tính vào chi phí sản xuất kinh doanh đẻ đảm bảo không có sự đột biến
lớn trong giá thành sản phẩm khi các chi phí này phát sinh. Các chi phí phải trả bao
gồm: tiền lơng nghỉ phép của công nhân sản xuất, chi phí sửa chữa lớn TSCĐ ngoài
kế hoạch, lãi tiền vay cha đến hạn trả, chi phí dịch vụ mua ngoài Tuy nhiên, Công
ty lại không thực hiện trích trớc các khoản này.
- Sản phẩm hỏng là một tất yếu không thể tránh khỏi trong qúa trình sản xuất
nhng doanh nghiệp không hạch toán khoản này gây ảnh hởng tới kết quả sản xuất
kinh doanh .
- Ngừng sản xuất là điều có thể xảy ra trong thực tế, gây thiệt hại đến hoạt đông
sản xuất kinh doanh, làm phát sinh chi phí nhng Công ty lại không tiến hành hạch
toán cụ thể thiệt hại về ngừng sản xuất .
- Hệ thống sổ sách tính giá thành còn đơn giản, kế toán cha mở phiếu tính giá
thành riêng cho từng đơn đặt hàng. Những đơn đặt hàng liên quan đến nhiều tháng
thì quá trình theo dõi sẽ phức tạp, ghi chép trên nhiều trang sổ. Số d đầu tháng ở các

phần tính giá thành của các đơn đặt hàng là số tổng cộng, không tách ra thành từng
khoản mục chi phí nguyên vật liệu trực tiếp , chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản
xuất chung. Muốn theo dõi, kế toán lại phải xem lại những trang sổ trớc đó.
- Việc phân bổ tất cả chi phí sản xuất chung theo sản lợng là cha hợp lý bởi lẽ
trong chi phí sản xuất chung có nhiều loại: chi phí về nhân công, chi phí về nguyên
vật liệu, khấu hao TSCĐ Do đó, nếu phân bổ theo cùng một tiêu thức sẽ không
thấy đợc ảnh hởng của mỗi loại chi phí đến giá thành của các đơn đặt hàng khác
nhau.
- Công ty tổ chức thu mua nguyên vật liệu trực tiếp cho các đơn đặt hàng,
song khi tính giá nguyên vật liệu lại sử dụng phơng pháp bình quân gia quyền là
không thích hợp, không phản ánh chính xác giá trị vật liệu sử dụng cho sản xuất sản
phẩm của các đơn đặt hàng .
II- Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất
và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Giầy Thợng Đình
Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm là một phần
không thể thiếu trong quá trình thực hiện công tác hạch toán kế toán của doanh
nghiệp . Tính đúng, tính đủ chi phí là một yêu cầu quan trọng. Việc tính đúng, tính
đủ chi phí còn giúp cho việc cung cấp kịp thời, chính xác thông tin phục vụ cho các
quyết định quản lý. Do đó, công tác kế toán nói chung và kế toán chi phí sản xuất và
tính giá thành sản phẩm nói riêng cần đợc hoàn thiện để làm cơ sở đánh giá hiệu quả
kinh doanh của Công ty.
Với những hiểu biết còn hạn chế của bản thân, sau đây em xin đa ra một số
kiến nghị nhằm hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại
Công ty Giầy Thợng Đình.
Kiến nghị 1: Xác định đối tợng tập hợp chi phí sản xuất
Nh trên đã nói, đối tợng tập hợp chi phí sản xuất của Công ty là đơn đặt hàng
riêng biệt. Theo đó, chi phí sản xuất phát sinh bất kể ở đâu đều đợc tập hợp cho các
đơn đặt hàng. Những chi phí sản xuất sản xuất phát sinh chung của các đơn đặt hàng
thì cuối tháng sẽ tiến hành phân bổ. Tuy nhiên, khi thực hiện nh vậy khó có thể theo
dõi chi phí phát sinh ở từng phân xởng là bao nhiêu. Toàn Công ty có bốn phân xởng,

khi cần nghiên cứu để đa ra biện pháp nhằm làm giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành