L I CAM OAN
Tôi cam đoan đây là đ tài nghiên c u c a riêng cá nhân tôi v i s giúp đ c a các
giáo viên h
ng d n. Các thơng tin tài li u trích d n trong lu n v n đã đ
ngu n g c. K t qu nêu trong lu n v n là trung th c và ch a đ
k đ tài nào tr
c ai công b trong b t
c đây.
Hà N i, Ngày
tháng
n m 2016
TÁC GI LU N V N
Nguy n Th Nh Qu nh
i
c ghi rõ
L IC M
N
Lu n v n Th c s chuyên ngành Qu n lý xây d ng v i đ tài: “Nghiên c u đ xu t gi i
pháp hoàn thi n c c u t ch c nh m qu n lý d án đ m b o ch t l ng t i Ban qu n lý d án
huy n Sóc S n” đ
c hồn thành v i s giúp đ c a Phòng
ào t o
i h c và Sau
i h c, các th y cô giáo c a Khoa Cơng trình, B mơn Cơng ngh và Qu n lý xây
d ng - Tr
ng
i h c Th y l i, cùng các th y cô giáo, b n bè, đ ng nghi p và gia
đình.
Tác gi lu n v n xin g i l i c m
n chân thành đ n các Lãnh đ o và các cán
b đ ng nghi p : Ban QLDA huy n Sóc S n, thành ph Hà N i; Ban QLDA huy n
ông Anh, thành ph Hà N i; Ban QLDA huy n Th ch Th t, thành ph Hà N i; Ban
QLDA giao thông 3, S Giao thông v n t i Hà N i đã h t lòng giúp đ cho tác gi
lu n v n hoàn thành Lu n v n này.
Sau n a, h c viên xin c m n gia đình, b n bè đã ng h , đ ng viên chia s h tr lúc
khó kh n đ h c viên hồn thành ch
ng trình h c c a mình.
c bi t, h c viên xin c m n sâu s c đ n PGS.TS Nguy n H u Hu và TS. Nguy n
M nh Tu n đã tr c ti p h
ng d n, giúp đ t n tình cho tác gi lu n v n trong quá
trình th c hi n Lu n v n này.
Vì th i gian có h n và s h n ch v trình đ , tác gi lu n v n không th tránhkh i
nh ng thi u sót và r t mong nh n đ
ch
ng d n, đóng góp ý ki n c a th ycơ giáo
và đ ng nghi p.
Xin trân tr ng c m n!
Hà N i, Ngày
tháng
n m 2016
TÁC GI LU N V N
Nguy n Th Nh Qu nh
ii
M CL C
L I CAM OAN ............................................................................................................. I
L I C M N .................................................................................................................. II
DANH M C CÁC HÌNH V , S
......................................................................... VI
DANH M C CÁC B NG BI U................................................................................. VII
DANH M C CH
PH N M
CH
VI T T T ...................................................................................VIII
U ..............................................................................................................1
NG 1: T NG QUAN CÔNG TÁC QU N LÝ D
ÁN
UT
XÂY D NG4
1.1 Khái quát v d án, qu n lý, qu n lý d án...................................................... 4
1.1.1 D án ......................................................................................................................4
1.1.2 Qu n lý ....................................................................................................................5
1.1.3 Qu n lý d án ..........................................................................................................6
1.2 Khái quát v d án TXD ............................................................................... 8
1.2.1
c đi m d án TXD ..........................................................................................9
1.2.2 Phân lo i d án TXD: ..........................................................................................9
1.2.3 Quy trình th c hi n (vịng đ i) m t d án TXD: ..............................................14
1.3 Qu n lý d án đ u t xây d ng ...................................................................... 15
1.3.1 M c tiêu c a QLDA TXD ..................................................................................15
1.3.2 Nguyên t c QLDA TXD.....................................................................................16
1.3.3 Các n i dung QLDA đ u t ..................................................................................17
K t lu n Ch
CH
ng I ................................................................................................ 20
NG 2: C S
QU N LÝ D
ÁN
PHÁP LÝ VÀ KHOA H C L A CH N MƠ HÌNH T
UT
CH C
XÂY D NG ..................................................................21
2.1 C s pháp lý v hình th c t ch c QLDA TXD ....................................... 21
2.1.1 Lu t xây d ng s 50/2014/QH13 ngày 18/06/2014 ............................................21
2.1.2 Ngh đ nh 59/2015/N -CP ngày 18/6/2015 c a Chính Ph v QLDA TXD ....21
2.1.3 Thơng t s 16/2016/TT-BXD ngày 30/6/2016 c a B Xây d ng h
ng d n th c
hi n m t s đi u c a Ngh đ nh s 59/2015/N -CP ngày 18/6/2015 c a Chính ph v
hình th c t ch c QLDA
TXD ...................................................................................24
2.2 Các hình th c và mơ hình t ch c QLDA TXD ......................................... 26
iii
2.2.1 Hình th c C T tr c ti p QLDA .......................................................................... 26
2.2.2 Hình th c ch nhi m đi u hành d án ................................................................. 30
2.2.3. Hình th c chìa khố trao tay ............................................................................... 30
2.2.4. Mơ hình t ch c QLDA theo các b ph n ch c n ng ......................................... 31
2.2.5. Mơ hình t ch c QLDA có ban QLDA chun trách ......................................... 32
2.2.6. Mơ hình t ch c QLDA theo ma tr n ................................................................. 33
2.3. C c u t ch c c a m t s Ban QLDA
TXD trên đ a bàn Thành ph Hà
N i ........................................................................................................................ 34
2.3.1. Ban QLDA huy n Th ch Th t, Thành ph Hà N i ............................................ 34
2.3.2. Ban QLDA huy n ông Anh, Thành ph Hà N i ............................................... 37
2.3.3 Ban QLDA giao thông 3, S Giao thông v n t i Hà N i...................................... 39
2.3.4 ánh giá chung các Ban QLDA ............................................................................ 42
2.4 Ch t l
ng QLDA và s
nh h
ng c a mơ hình qu n lý đ n ch t l
ng
QLDA ................................................................................................................... 43
2.4.1 Ch t l
2.4.2 S
nh h
K t lu n ch
CH
ng QLDA ................................................................................................. 43
ng c a mơ hình qu n lý đ n ch t l
ng QLDA .................................. 46
ng 2 ................................................................................................ 49
NG 3: TH C TR NG VÀ
NH M QU N LÝ D
ÁN
XU T HOÀN THI N C
M B O CH T L
C UT
CH C
NG T I BAN QU N LÝ D
ÁN HUY N SÓC S N ................................................................................................. 50
3.1 Phân tích mơ hình t ch c c a Ban QLDA huy n Sóc S n .......................... 50
3.1.1 Q trình hình thành và phát tri n ......................................................................... 50
3.1.2 Ch c n ng, nhi m v c a Ban .............................................................................. 50
3.1.3 C c u t ch c và b máy c a Ban ....................................................................... 52
3.1.4 M i quan h trách nhi m gi a Ban v i các t , b ph n trong và các phịng ban
ngồi c quan ................................................................................................................. 59
3.2. Th c tr ng công tác QLDA t i Ban QLDA huy n Sóc S n ......................... 62
3.2.1 Khái quát các d án t i Ban QLDA huy n Sóc S n ............................................. 62
3.2.2 QLDA theo giai đo n ........................................................................................... 65
3.2.3 QLDA theo các n i dung ch y u ........................................................................ 71
iv
3.3. ánh giá chung mơ hình t ch c Ban QLDA huy n Sóc S n ..................... 83
3.3.1 Nh ng m t đ t đ
c ..............................................................................................83
3.3.2 Nh ng m t h n ch ................................................................................................87
3.3.3 Nguyên nhân c a nh ng h n ch : .........................................................................89
3.4 M t s gi i pháp hoàn thi n c c u t ch c Ban QLDA huy n Sóc S n...... 90
3.4.1 T ch c l i c c u các t , b ph n ........................................................................91
3.4.2 Hoàn thi n b máy nhân s ...................................................................................98
3.4.3 ào t o, nâng cao trình đ ng
3.4.4
i lao đ ng ........................................................ 101
ng d ng công ngh thông tin trong QLDA TXD ......................................... 102
K t lu n ch
ng 3 .............................................................................................. 103
K T LU N VÀ KI N NGH ..................................................................................... 104
DANH M C TÀI LI U THAM KH O .................................................................... 106
v
DANH M C CÁC HÌNH V , S
Hình 2.1: Mơ hình C T tr c ti p QLDA...................................................................... 27
Hình 2.2: Mơ hình ch nhi m đi u hành d án ............................................................. 30
Hình 2.3: Mơ hình chìa khóa trao tay............................................................................ 31
Hình 2.4. Các m c tiêu c a QLDA ............................................................................... 45
S đ 3.1: C c u t ch c t i Ban QLDA huy n Sóc S n ........................................... 53
S đ 3.2: Công tác đ u th u t i Ban QLDA huy n Sóc S n ....................................... 73
S đ 3.3: Mơ hình t ch c b máy c a Ban QLDA TXD huy n Sóc S n............... 92
vi
DANH M C CÁC B NG BI U
B ng 1.1: Phân lo i d án..............................................................................................10
B ng 1.2: Phân lo i d án TXD cơng trình ................................................................11
B ng 3.1: L c l
ng cán b theo trình đ chun mơn và kinh nghi m cơng tác c a
Ban QLDA huy n Sóc S n ...........................................................................................58
B ng 3.2: Tình hình đào t o ch ng ch nghi p v c a các cán b t i Ban QLDA huy n
Sóc S n ..........................................................................................................................59
B ng 3.3: T ng h p các d án đi n hình trong các n m g n đây ................................64
B ng 3.4: Th i gian quy đ nh quy t tốn cơng trình hồn thành ..................................70
B ng 3.5: M t s d án đi n hình ch m ti n đ ............................................................76
B ng 3.6: M t s d án đi u ch nh t ng m c đ u t ....................................................79
B ng 3.7: M t s d án đi u ch nh t ng d toán ..........................................................81
B ng 3.9: K ho ch và gi i ngân trong các n m g n đây .............................................84
B ng 3.10: T ng h p s l
B ng 3.11
ng d án đ
c giao th c hi n các n m g n đây ...............85
xu t c c u nhân l c c a Ban QLDA TXD huy n Sóc S n .............100
vii
DANH M C CH
CTNC
: C i t o, nâng c p
C T
: Ch đ u t
CPM
: Ph
TXD
:
ng pháp đ
VI T T T
ng g ng (CPM – Critical Path Method)
u t xây d ng
GPMB
: Gi i phóng m t b ng
HSMT
: H s m i th u
KTKT
: Kinh t k thu t
MN
: M m non
PERT
: K thu t t ng quan và đánh giá d án
(Program Evaluation and Review Technique)
QLDA
: Qu n lý d án
TH
: Ti u h c
TDT
: T ng d toán
THCS
: Trung h c c s
TKBVTC
: Thi t k b n v thi công
UBND
: U ban nhân dân
viii
PH N M
1. Tính c p thi t c a
U
tài:
Mơ hình qu n lý và các hình th c t ch c c a Ban QLDA các d án xây d ng hi n
nay r t đa d ng và khác nhau. V i m i d án khác nhau C T l i áp d ng nh ng hình
th c t ch c qu n lý khác nhau và đi u hành ho t đ ng c a các Ban QLDA theo m t
cách riêng. Trong đó, các d án xây d ng c b n thu c ph m vi qu n lý c a UBND
huy n th
ng giao cho Ban QLDA th c hi n. Mơ hình qu n lý này có nhi u u đi m
nh ng c ng có m t h n ch , đi u đó d n đ n hi u qu đ u t c a d án ch a cao gây
th t thoát kinh t cho d án, nh h
n
ng đ n phát tri n kinh t xã h i chung c a đ t
c. Vi c phân tích c c u t ch c, ho t đ ng, ch t l
ng cơng trình đ u ra; m i
quan h gi a Ban QLDA và UBND huy n trong t ng d án xây d ng s ch ra nh ng
m t m nh, m t y u trong mô hình t ch c QLDA. T đó, có th phát huy m t m nh
cho nh ng d án ti p theo và tìm ra nh ng nguyên nhân gây ra các m t h n ch đ ch
đ ng phòng ng a nh ng thi t h i v m t kinh t , xã h i cho t ng d án. T đó, có th
tìm ra các mơ hình ch c QLDA m i nâng cao hi u qu trong cơng tác QLDA, gi m
chi phí xây d ng cơng trình và nâng cao hi u qu v m t kinh t xã h i.
n i dung c b n c n đ
ó là nh ng
c nghiên c u đ nâng cao hi u qu trong công tác t ch c
QLDA t i các Ban QLDA, đó c ng là ý ngh a c p thi t c a đ tài trong vi c nâng cao
hi u qu v m t kinh t xã h i c a m i d án.
Ban QLDA huy n Sóc S n đ
c thành l p n m 1995, Ban đ
c giao làm C T nhi u
các cơng trình t ngu n v n ngân sách c p. Trong th i gian đ u do nhân l c và các d
án còn ít nên c c u t ch c c a Ban còn s sài, các t b ph n ch a rõ ràng v hành
chính c ng nh ch c n ng ho t đ ng. Trong các n m g n đây do s l
nhân l c c a Ban t ng cao, theo đó c c u t ch c v n hành tr
đi m b t h p lý, làm nh h
ng d án và
c đây đã b c l nhi u
ng không nh t i qu n lý và th c hi n ch c n ng c a
Ban. Vi c thay đ i mơ hình ho t đ ng c a Ban nh m đáp ng đ
c các đòi hòi trong
th i k m i là r t c p thi t.
Sau khi Lu t Xây d ng n m 2014, Lu t
đ nh v qu n lý các d
án
u t cơng có hi u l c, Chính ph có ngh
TXD, B Xây d ng có thơng t h
1
ng d n, thì mơ hình
v n hành c khơng cịn phù h p v i quy đ nh. Chính vì nh ng lý do trên tác gi ch n
đ tài “Nghiên c u đ xu t gi i pháp hoàn thi n c c u t ch c nh m qu n lý d án đ m b o
ch t l ng t i Ban qu n lý d án huy n Sóc S n” làm đ tài nghiên c u cho b n lu n v n
c a mình.
2. M c tiêu nghiên c u c a
tài
Phân tích đánh giá mơ hình QLDA xây d ng cơng trình do Ban QLDA huy n Sóc S n
làm C T, tìm ra các ngun nhân c a các m t còn h n ch và đ xu t các gi i pháp
kh c ph c đ t ng c
3.
it
ng kh n ng ho t đ ng c a Ban.
ng và ph m vi nghiên c u
tài t p trung nghiên c u ch y u v c c u t ch c, ho t đ ng c a Ban QLDA
huy n Sóc S n, các nhân t
nh h
ng đ n ch t l
ng QLDA
TXD nh m đ xu t ra
các gi i pháp hoàn thi n c c u t ch c c a Ban QLDA huy n Sóc S n.
4. Ph
ng pháp nghiên c u
Lu n v n ch y u s d ng k t h p các ph
- Ph
ng pháp:
ng pháp nghiên c u t ng quan, các c s lý thuy t và pháp lý hi n nay c a các
Ban QLDA xây d ng
- Ph
ng pháp thu th p phân tích tài li u: Các v n b n pháp quy, tài li u liên quan đ n
công liên quan đ n công tác tri n khai th c hi n d án.
- Ph
ng pháp chuyên gia, h i th o: trao đ i v i th y h
QLDA nh m thu đ
ng d n và các chuyên gia
c nh ng kinh nghi m, nh n xét và ý ki n c a h liên quan đ n
công tác QLDA.
- Ph
ng pháp k th a nh ng k t qu đã t ng k t, phân tích th ng kê, so sánh, phân
tích và t ng h p.
5. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a đ tài
tài tác gi đang nghiên c u mang tính th c t cao, g n li n v i th c tr ng c a Ban
QLDA c p huy n. Trong ph m vi đ tài ch a th đ c p h t đ
2
c các v n đ t n t i
m t cách toàn di n t i t t c các mơ hình Ban QLDA hi n nay đang áp d ng t i Vi t
Nam. Tuy nhiên, v khuôn kh nh t đ nh, đ tài đã đ a ra các gi i pháp m t cách t ng
qt v ho t đ ng c a mơ hình Ban QLDA c p huy n t i huy n Sóc S n và t đó s
rút ra đ
c nh ng kinh nghi m thi t th c đ Ban QLDA huy n Sóc S n hồn thi n
h n trong cơng tác t ch c góp ph n nâng cao ch t l
6. K t qu d ki n đ t đ
ng QLDA trong th i gian t i
c
- ánh giá nguyên nhân gây ra các m t còn h n ch trong các mơ hình t ch c qu n lý
c a Ban QLDA thu c UBND huy n.
-
xu t mơ hình t ch c qu n lý phù h p v i Ban QLDA huy n Sóc S n.
7. K t c u c a lu n v n
Ngoài ph n m đ u, k t lu n, tài li u tham kh o, lu n v n đ
c chia làm 3 ch
ng:
Ch
ng 1: T ng quan công tác qu n lý d án xây d ng
Ch
ng 2: C s pháp lý và khoa h c l a ch n mơ hình t ch c qu n lý d án đ u t
xây d ng.
Ch
ng 3: Th c tr ng và đ xu t hoàn thi n c c u t ch c nh m qu n lý d án đ m
b o ch t l
ng t i Ban qu n lý d án huy n Sóc S n.
3
CH
NG 1: T NG QUAN CÔNG TÁC QU N LÝ D
XÂY D NG
ÁN
UT
1.1 Khái quát v d án, qu n lý, qu n lý d án [11] [12]
1.1.1 D án
Theo Bách khoa toàn th m Wikipedia: D án là m t t p h p các ho t đ ng có liên
quan đ n nhau đ
l c đã đ
c th c hi n trong m t kho ng th i gian có h n, v i nh ng ngu n
c gi i h n; nh t là ngu n tài chính có gi i h n đ đ t đ
tiêu c th , rõ ràng, làm th a mãn nhu c u c a đ i t
ng mà d án h
c nh ng m c
ng đ n. Th c
ch t, d án là t ng th nh ng chính sách, ho t đ ng và chi phí liên quan v i nhau đ
thi t k nh m đ t đ
c
c nh ng m c tiêu nh t đ nh trong m t th i gian nh t đ nh.
Theo T ch c đi u hành d án – VIM: D án là vi c th c hi n m t m c đích hay
nhi m v cơng vi c nào đó d
Theo Tr
ng
i h c Qu n lý Henley: D án là m t quá trình đ c thù riêng bao g m
m t lo t các ho t đ ng đ
đ
i s ràng bu c v yêu c u và ngu n l c đã đ nh.
c ph i h p và ki m sốt, có đ nh ngày kh i đ u và k t thúc,
c th c hi n v i nh ng h n ch v th i gian, chi phí và ngu n l c nh m đ t đ
c
m c tiêu phù h p v i nh ng yêu c u c th .
Tóm l i: D án là m t nhi m v mang tính ch t m t l n, có m c tiêu rõ ràng (trong đó
bao g m ch c n ng, s l
ng và tiêu chu n ch t l
ng), yêu c u ph i đ
trong m t kho ng th i gian quy đ nh, có d tốn tài chính t tr
đ
cv
c hồn thành
c và nói chung khơng
t q d tốn đó.
- M t d án có nh ng đ c tr ng sau: Di n ra trong m t kho ng th i gian nh t đ nh;
Nhi m v đ c bi t ch th c hi n m t l n; Công c qu n lý đ c bi t; Các ngu n l c b
gi i h n; Nhân s d án là t m th i, đ n t nhi u ngu n; T p h p các ho t đ ng t
đ i đ c l p; Có liên quan đ n nhi u l nh v c, nhi u ngành, nhi u đ i t
- Vòng đ i (chu k ) c a d án thông th
ng
ng khác nhau.
ng g m có ba giai đo n: Chu n b đ u t
(nghiên c u c h i, nghiên c u ti n kh thi, nghiên c u kh thi); Th c hi n đ u t
4
(thi t k và xây d ng); K t thúc đ u t , đ a d án và khai thác s d ng (v n hành,
khai thác, đánh giá sau d án và k t thúc d án).
- D án đ
c phân lo i nh sau: D án xã h i; D án kinh t ; D án t ch c; D án
nghiên c u và phát tri n; D án TXD.
1.1.2 Qu n lý
Theo ngh a chung nh t: Qu n lý là s tác đ ng c a ch th qu n lý lên đ i t
lý nh m đ t đ
c m c tiêu đ ra. Qu n lý là m t ho t đ ng có tính ch t ph bi n, m i
n i, m i lúc, trong m i l nh v c, m i c p đ và liên quan đ n m i ng
Theo ngh a r ng: Qu n lý là là ho t đ ng có m c đích c a con ng
đ ng do m t hay nhi u ng
đ
ng qu n
i đi u ph i hành đ ng c a nh ng ng
i.
i. Qu n lý là ho t
i khác nh m đ t
c m t m c tiêu nào đó m t các có hi u qu .
Theo Bách khoa toàn th m Wikipedia: Qu n lý đ c tr ng cho quá trình đi u khi n
và d n h
ng t t c các b ph n c a m t t ch c, th
ng là t ch c kinh t , thông qua
vi c thành l p và thay đ i các ngu n tài nguyên (nhân l c, tài chính, v t t , trí th c và
giá tr vơ hình).
Nh v y, qu n lý là d áp d ng ki n th c, k n ng, kinh nghi m đ đi u khi n ngu n
l c th c hi n các ti n trình đ gi i quy t các v n đ .
- Qu n lý có vai trị: Nh m t o ra s th ng nh t ý chí trong t ch c gi a ng
và ng
i b qu n lý, gi a ng
i b qu n lý v i nhau;
ch c trên c s xác đ nh m c tiêu chung và h
ng s phát tri n c a t
ng m i n l c c a các đ i t
lý và m c tiêu đó; T ch c, đi u hòa, ph i h p và h
nhân, t ch c, gi m đ b t đ nh nh m đ t đ
nh h
i qu n lý
ng qu n
ng d n ho t đ ng c a các cá
c m c tiêu qu n lý; T o đ ng l c cho
m i cá nhân trong t ch c b ng cách kích thích, đ ng viên, u n n n l ch l c, sai sót
nh m gi m b t th t thốt, sai l ch trong quá trình qu n lý; T o môi tr
ng và đi u
ki n cho s phát tri n c a m i các nhân và t ch c, đ m b o phát tri n n đ nh, b n
v ng và có hi u qu .
- Qu n lý có b y ch c n ng c b n: D tốn; K ho ch hóa; T ch c;
i u ch nh; Ki m tra; ánh giá và h ch toán.
5
ng Viên;
1.1.3 Qu n lý d án
Theo Bách khoa toàn th m Wikipedia: QLDA là ngành khoa h c nghiên c u v
vi c l p k ho ch, t ch c và qu n lý, giám sát quá trình phát tri n c a d án nh m
đ m b o cho d án hoàn thành đúng th i gian, trong ph m vi ngân sách đã đ
đ m b o ch t l
ng, đ t đ
c duy t,
c m c tiêu c th c a d án và các m c đích đ ra.
Theo lý thuy t h th ng: QLDA là đi u khi n m t quá trình ho t đ ng c a h th ng
trong m t qu đ o mong mu n, nh m đ t đ
c m c đích cu i cùng là t o ra các s n
ph m nh m c tiêu đ ra
Theo H
ng d n v nh ng ki n th c c t lõi trong QLDA (PMBOK Guide) c a Vi n
QLDA (PMI): QLDA là vi c áp d ng các ki n th c, k n ng, công c và k thu t vào
các ho t đ ng c a d án nh m đ t đ
c các m c tiêu đã đ ra.
Tóm l i: QLDA là s v n d ng lý lu n, ph
ng pháp, quan đi m có tính h th ng đ
ti n hành qu n lý có hi u qu tồn b công vi c liên quan t i d án d
i s ràng bu c
v ngu n l c có h n.
- QLDA là vi c giám sát, ch đ o, đi u ph i, t ch c, lên k ho ch đ i v i 4 giai đo n
c a d án (giai đo n hình thành, giai đo n phát tri n, giai đo n tr
ng thành và giai
đo n k t thúc). M c đích c a nó là t góc đ qu n lý và t ch c, áp d ng các bi n
pháp nh m đ m b o th c hi n t t m c tiêu d án nh m c tiêu v giá thành, m c tiêu
th i gian, m c tiêu ch t l
ng. Vì th , làm t t cơng tác qu n lý là m t vi c có ý ngh a
vô cùng quan tr ng. QLDA bao g m các n i dung sau:
+ Qu n lý ph m vi d án: ti n hành kh ng ch quá trình qu n lý đ i v i n i dung công
vi c c a d án nh m th c hi n m c tiêu d án. Nó bao g m vi c phân chia ph m vi,
quy ho ch ph m vi, đi u ch nh ph m vi d án…
+ Qu n lý th i gian d án: nh m đ m b o ch c ch n hoàn thành d án theo đúng th i
gian đ ra.
+ Qu n lý chi phí d án: là quá trình qu n lý v n, đ nh m c, đ n giá và giá thành d
án nh m đ m b o hoàn thành d án mà chi phí khơng v
6
t q m c d tính ban đ u.
+ Qu n lý ch t l
ng d án: nh m đ m b o đáp ng đ
c yêu c u v ch t l
ng mà
khách hàng đ t ra.
+ Qu n lý ngu n nhân l c: nh m đ m b o phát huy h t n ng l c, tính tích c c, sáng
t o c a m i con ng
i trong d án và t n d ng m t cách có hi u qu nh t. Nó bao g m
vi c xây d ng đ i ng , tuy n ch n nhân viên và xây d ng các ban QLDA.
+ Qu n lí vi c trao đ i thông tin d án: là bi n pháp qu n lí mang tính h th ng nh m
đ m b o vi c truy n đ t, thu nh p, trao đ i m t cách h p lí các tin t c c n thi t cho
vi c th c hi n d án c ng nh vi c truy n đ t thông tin, báo cáo ti n đ d án.
+ Qu n lí r i ro trong d án: là bi n pháp qu n lí mang tính h th ng nh m t n d ng
t i đa nh ng nhân t có l i khơng xác đ nh và gi m thi u t i đa nh ng nhân t b t l i
không xác đ nh cho d án. No bao g m vi c nhân bi t, phân bi t r i ro, cân nh c, tính
tốn r i ro, xây d ng đ i sách và kh ng ch r i ro.
+ Qu n lí vi c thu mua c a d án: là bi n pháp qu n lí mang tính h th ng nh m s
d ng nh ng hàng hóa, v t li u thu mua đ
c t bên ngoài t ch c th c hi n d án. Nó
bao g m vi c lên k ho ch thu mua, l a ch n vi c thu mua và tr ng thu các ngu n v t
li u.
+ Qu n lý vi c giao nh n d án: là m t n i dung QLDA m i mà Hi p h i các nhà
QLDA trên th gi i đ a ra d a vào tình hình phát tri n c a QLDA.
- Ý ngh a c a ho t đ ng QLDA: Thông qua QLDA có th tránh đ
trong nh ng cơng trình l n, ph c t p; Áp d ng ph
c nh ng sai sót
ng pháp QLDA s có th kh ng
ch , đi u ti t h th ng m c tiêu d án; QLDA thúc đ y s tr
ng thành nhanh chóng
các nhân tài chuyên ngành.
- Ph
ng pháp QLDA là t ng th nh ng cách th c ti n hành ho t đ ng QLDA d a
trên c s s d ng các ph
ng ti n k thu t, bi n pháp hành chính, bi n pháp kinh t
và các bi n pháp khác. Các ph
ng pháp QLDA có th phân theo nhi u các khác
nhau:
7
+ Phân theo c ch qu n lý bao g m các nhóm ph
ph
ng pháp QLDA nh : Nhóm các
ng pháp lãnh đ o theo k ho ch t p trung (các ph
lý); Nhóm các ph
ng pháp kinh t ; Nhóm các ph
ng pháp hành chính c a qu n
ng pháp t ch c (các ph
ng
pháp t ch c m nh l nh).
+ Phân theo ch c n ng qu n lý có các ph
ho ch, ph
ng pháp t ch c, ph
ng pháp QLDA nh : Ph
ng pháp ki m tra và ph
ng pháp h ch toán.
+ Phân theo n i dung và tính ch t ho t đ ng c a QLDA có: Ph
ph
ng pháp kinh t , ph
ng pháp lu t pháp, ph
ng pháp k
ng pháp hành chính,
ng pháp tâm lý xã h i, ph
ng
pháp giáo d c...
+ Phân theo ph
ng th c qu n lý có: QLDA theo các l nh v c (ngân sách, nhân l c,
thi t b , các ngu n l c v t ch t khác); QLDA theo ch c n ng (l p k ho ch, t ch c,
lãnh đ o – đi u hành – ch h y, ki m tra, giám sát); QLDA theo quá trình (giai đo n
l p d án, giai đo n t ch c th c hi n, giai đo n k t thúc d án).
1.2 Khái quát v d án TXD
Theo Bách khoa toàn th m Wikipedia: D án
TXD cơng trình là t p h p các đ
xu t có liên quan đ n vi c b v n đ xây d ng m i, m r ng ho c c i t o nh ng cơng
trình xây d ng nh m m c đích phát tri n, duy trì, nâng cao ch t l
ng cơng trình ho c
s n ph m, d ch v trong m t th i h n nh t đ nh.
Theo quy đ nh t i kho n 15
i u 3 Lu t Xây d ng n m 2014, “D án
TXD là t p
h p các đ xu t có liên quan đ n vi c s d ng v n đ ti n hành ho t đ ng xây d ng đ
xây d ng m i, s a ch a, c i t o cơng trình xây d ng nh m phát tri n, duy trì, nâng
cao ch t l
ng cơng trình ho c s n ph m, d ch v trong th i h n và chi phí xác đ nh.
giai đo n chu n b d án
c u ti n kh thi
TXD, d án đ
c th hi n thông qua Báo cáo nghiên
TXD, Báo cáo nghiên c u kh thi
TXD ho c Báo cáo KTKT
TXD”[16].
D án
TXD là m t lo i cơng vi c mang tính ch t m t l n, có nh ng đ c đi m riêng
bi t: c n có m t l
ng v n đ u t nh t đ nh, tr i qua nh ng giai đo n theo m t trình t
nh t đ nh và ph i đáp ng nh ng yêu c u nh t đ nh.
8
c đi m d án TXD
1.2.1
S n ph m c a d án mang tính đ n chi c, đ c đáo và không ph i là s n ph m c a m t
quá trình s n xu t liên t c, hàng lo t. D án
TXD có m c đích cu i cùng là cơng
trình xây d ng hoàn thành đ m b o các m c tiêu đã đ t ra v th i gian, chi phí, ch t
l
ng, an toàn v sinh và b o v mơi tr
ng…;
TXD có chu k riêng (vịng đ i), tr i qua các giai đo n hình thành và phát
D án
tri n, có th i gian t n t i h u h n, ngh a là có th i đi m b t đ u khi xu t hi n ý t
ng
v XDCT d án và k t thúc cơng trình xây d ng đ a vào khai thác, s d ng;
D án TXD có s tham gia c a nhi u ch th : C T, đ n v thi t k , nhà qu n lý, đ n
v thi công, các c quan nhà n
c… Các ch th này l i có l i ích khác nhau, quan h
gi a h mang tính đ i tác. Mơi tr
ng làm vi c c a d án mang tính đa ph
ng và d
x y ra xung đ t quy n l i gi a các ch th ;
TXD luôn b h n ch b i nhi u ngu n l c nh v n, nhân l c, công ngh , k
D án
thu t, v t t thi t b … th i gian và trong gi i h n cho phép;
TXD th
D án
m tl
ng có tính b t đ nh và r i ro cao, vì d án xây d ng th
ng đòi h i
ng v n đ u t l n, th i gian th c hi n dài;
1.2.2 Phân lo i d án TXD:
D án có th phân lo i theo nhi u tiêu chí khác nhau, sau đây là cách phân lo i d án
thông th
ng thơng qua m t s tiêu chí:
9
B ng 1.1: Phân lo i d án
STT
Tiêu chí phân lo i
Các lo i d án
1
Theo c p đ d án
D án thơng th
2
Theo qui mơ d án
Nhóm các d án quan tr ng qu c gia; nhóm A;
nhóm B; nhóm C
3
Theo l nh v c
D án xã h i, kinh t , k thu t, t ch c, h n h p
4
Theo lo i hình
D án giáo d c, nghiên c u và phát tri n, đ i m i,
đ u t , t ng h p
5
Theo th i h n
D án ng n h n (1-2 n m); trung h n (3-5 n m); dài
h n (trên 5 n m)
6
Theo khu v c
D án qu c t , qu c gia, mi n, vùng, liên ngành, đ a
ph ng
7
Theo C T
Là Nhà n
8
Theo đ i t
9
ng đ u t
Theo ngu n v n
ng, ch
ng trình, h th ng
c, là doanh nghi p, là cá th riêng l
D án đ u t tài chính, d án đ u t vào đ i t
v t ch t c th
ng
V n t ngân sách Nhà n c, v n ODA, v n tín
d ng, v n t huy đ ng c a doanh nghi p nhà n c,
v n liên danh v i n c ngồi, v n góp c a dân, v n
c a các t ch c ngoài qu c doanh, v n FDI…
Trên c s phân lo i d a trên tiêu chí chính là quy mơ d án k t h p v i vi c xem xét
đ c đi m riêng c a t ng ngành và các k t qu c a d án cùng v i t m quan tr ng c a
chúng. Phân lo i d án XDCT đ
c quy đ nh chi ti t trong Ngh đ nh s 59/2015/N -
CP ngày 18/6/2015 c a Chính phú v QLDA TXD, c th nh sau:
- D án TXD đ
c phân lo i theo quy mơ, tính ch t, lo i cơng trình chính c a d án
g m: D án quan tr ng qu c gia, d án nhóm A, d án nhóm B và d án nhóm C theo
các tiêu chí quy đ nh c a pháp lu t v đ u t công.[10]
10
B ng 1.2: Phân lo i d án TXD công trình
LO I D
TT
I
D
ÁN
UT
XÂY D NG CƠNG TRÌNH
T NG M C
UT
ÁN QUAN TR NG QU C GIA
1. Theo t ng m c đ u t :
10.000 t
đ ng tr lên
D án s d ng v n đ u t công
2. Theo m c đ nh h ng đ n môi tr ng ho c ti m n kh
n ng nh h ng nghiêm tr ng đ n môi tr ng, bao g m:
a) Nhà máy đi n h t nhân;
b) S d ng đ t có yêu c u chuy n m c đích s d ng đ t v n
qu c gia, khu b o t n thiên nhiên, khu b o v c nh quan, khu
r ng nghiên c u, th c nghi m khoa h c t 50 héc ta tr lên;
r ng phòng h đ u ngu n t 50 héc ta tr lên; r ng phòng h
ch n gió, ch n cát bay, ch n sóng, l n bi n, b o v môi tr ng
t 500 héc ta tr lên; r ng s n xu t t 1.000 héc ta tr lên;
Không phân
bi t t ng m c
đ ut
c) S d ng đ t có yêu c u chuy n m c đích s d ng đ t tr ng
lúa n c t hai v tr lên v i quy mô t 500 héc ta tr lên;
d) Di dân tái đ nh c t 20.000 ng i tr lên
50.000 ng i tr lên các vùng khác;
mi n núi, t
đ) D án đòi h i ph i áp d ng c ch , chính sách đ c bi t c n
đ c Qu c h i quy t đ nh.
II
NHÓM A
1. D án t i đ a bàn có di tích qu c gia đ c bi t.
2. D án t i đ a bàn đ c bi t quan tr ng đ i v i qu c gia v
qu c phòng, an ninh theo quy đ nh c a pháp lu t v qu c
phòng, an ninh.
II.1
3. D án thu c l nh v c b o v qu c phịng, an ninh có tính
ch t b o m t qu c gia.
4. D án s n xu t ch t đ c h i, ch t n .
5. D án h t ng khu công nghi p, khu ch xu t.
11
Không phân
bi t t ng m c
đ ut
1. Giao thông, bao g m c u, c ng bi n, c ng sông, sân bay,
đ ng s t, đ ng qu c l .
2. Công nghi p đi n.
3. Khai thác d u khí.
II.2
T 2.300 t
đ ng tr lên
4. Hóa ch t, phân bón, xi m ng.
5. Ch t o máy, luy n kim.
6. Khai thác, ch bi n khoáng s n.
7. Xây d ng khu nhà .
1. D án giao thông tr các d án quy đ nh t i đi m 1 M c
II.2.
2. Th y l i.
3. C p thốt n
c và cơng trình h t ng k thu t.
4. K thu t đi n.
II.3
5. S n xu t thi t b thông tin, đi n t .
6. Hóa d
c.
T 1.500 t
đ ng tr lên
7. S n xu t v t li u, tr các d án quy đ nh t i đi m 4 M c
II.2.
8. Cơng trình c khí, tr các d án quy đ nh t i đi m 5 M c
II.2.
9. B u chính, vi n thơng.
1. S n xu t nông nghi p, lâm nghi p, nuôi tr ng th y s n.
2. V
II.4
n qu c gia, khu b o t n thiên nhiên.
3. H t ng k thu t khu đô th m i.
T 1.000 t
đ ng tr lên
4. Công nghi p, tr các d án thu c l nh v c công nghi p quy
đ nh t i các M c I.1, I.2 và I.3.
1. Y t , v n hóa, giáo d c;
II.5
2. Nghiên c u khoa h c, tin h c, phát thanh, truy n hình;
12
T 800 t
đ ng tr lên
3. Kho tàng;
4. Du l ch, th d c th thao;
5. Xây d ng dân d ng, tr xây d ng khu nhà
M c II.2.
III
quy đ nh t i
NHÓM B
III.1 D án thu c l nh v c quy đ nh t i M c II.2
T 120 đ n
2.300 t đ ng
III.2 D án thu c l nh v c quy đ nh t i M c II.3
T 80 đ n
1.500 t đ ng
III.3 D án thu c l nh v c quy đ nh t i M c II.4
T 60 đ n
1.000 t đ ng
III.
4
D án thu c l nh v c quy đ nh t i M c II.5
IV
NHÓM C
T 45 đ n
800 t đ ng
IV.1 D án thu c l nh v c quy đ nh t i M c II.2
IV.2 D án thu c l nh v c quy đ nh t i M c II.3
IV.3 D án thu c l nh v c quy đ nh t i M c II.4
IV.4 D án thu c l nh v c quy đ nh t i M c II.5
- D án TXD đ
D
i 120 t
đ ng
D
i 80 t
đ ng
D
i 60 t
đ ng
D
i 45 t
đ ng
c phân lo i theo lo i ngu n v n s d ng g m:
+ D án s d ng v n ngân sách nhà n
t vi c xác đ nh ch tr
c: Nhà n
c qu n lý tồn b q trình
TXD
ng đ u t , l p d án, quy t đ nh đ u t , l p thi t k , d toán,
l a ch n nhà th u, thi công đ n khi nghi m thu, bàn giao cơng trình đ a vào s d ng
và khai thác;
+ D án s d ng v n nhà n
c ngoài ngân sách: Nhà n
c qu n lý v ch tr
ng và
quy mơ đ u t , cịn doanh nghi p có d án t ch u trách nhi m t ch c th c hi n và
QLDA theo quy đ nh;
13
+ D án s d ng v n khác bao g m c v n t nhân ho c s d ng h n h p nhi u ngu n
v n: Các bên góp v n th a thu n v ph
ng th c qu n lý ho c qu n lý theo quy đ nh
đ i v i ngu n v n có t l ph n tr m l n nh t trong t ng m c đ u t c a d án;
1.2.3 Quy trình th c hi n (vòng đ i) m t d án TXD:
Nh đã trình bày
trên, đ c đi m quan tr ng c a d án
TXD là nó có th i đi m b t
đ u và k t thúc rõ ràng t o thành vòng đ i c a d án. Vòng đ i c a d án bao g m
nhi u giai đo n phát tri n t ý t
ng đ n vi c tri n khai nh m đ t đ
c k t qu c a d
án;
Các d án
TXD cơng trình ph i phù h p v i quy ho ch t ng th phát tri n kinh t -
xã h i, quy ho ch ngành, quy ho ch xây d ng, đ m b o an ninh, an tồn xã h i và an
tồn mơi tr
ng, phù h p v i các quy đ nh c a pháp lu t v đ t đai và pháp lu t có
liên quan
Quy trình (vịng đ i) c a d
án
TXD đ
c quy đ nh c
th t i Ngh đ nh s
59/2015/N -CP ngày 18/6/2015 c a Chính Ph , th hi n qua các giai đo n sau:
- Giai đo n chu n b d án: T ch c l p, th m đ nh, phê duy t Báo cáo nghiên c u ti n
kh thi (n u có); l p, th m đ nh, phê duy t Báo cáo nghiên c u kh thi ho c Báo cáo
kinh t - k thu t TXD đ xem xét, quy t đ nh TXD và th c hi n các công vi c c n
thi t khác liên quan đ n chu n b d án;
- Giai đo n th c hi n d án: Th c hi n vi c giao đ t ho c thuê đ t (n u có); chu n b
m t b ng xây d ng, rà phá bom mìn (n u có); kh o sát xây d ng; l p, th m đ nh, phê
duy t thi t k , d toán xây d ng; c p gi y phép xây d ng (đ i v i cơng trình theo quy
đ nh ph i có gi y phép xây d ng); t ch c l a ch n nhà th u và ký k t h p đ ng xây
d ng; thi công xây d ng cơng trình; giám sát thi cơng xây d ng; t m ng, thanh tốn
kh i l
ng hồn thành; nghi m thu công vi c xây d ng, giai đo n thi công xây d ng;
v n hành, ch y th và th c hi n các công vi c c n thi t khác;
- Giai đo n k t thúc xây d ng đ a cơng trình c a d án vào khai thác s d ng: Quy t
tốn cơng trình hồn thành, b o hành cơng trình xây d ng.
14
1.3 Qu n lý d án đ u t xây d ng [11],[12]
QLDA
TXD cơng trình là s đi u hành các công vi c theo m t k ho ch đã đ nh
ho c các công vi c phát sinh x y ra trong quá trình ho t đ ng xây d ng v i các đi u
ki n ràng bu c nh m đ t đ
c các m c tiêu đ ra m t các t i u.
QLDA g m 3 giai đo n ch y u: L p k ho ch, đi u ph i th c hi n mà n i dung ch
y u là qu n lý ti n đ th i gian, chi phí và th c hi n giám sát các công vi c d án
nh m đ t đ
c nh ng m c tiêu xác đ nh
+ L p k ho ch: Là giai đo n xây d ng m c tiêu, xác đ nh cơng vi c, d tính ngu n
l c c n thi t đ th c hi n d án, là quá trình phát tri n c a m t k ho ch hành đ ng
th ng nh t, theo trình t logic, có th bi u di n d
ph
+
i d ng các s đ h th ng theo
ng pháp l p k ho ch truy n th ng;
i u ph i th c hi n d án:
ây là quá trình phân ph i ngu n l c bao g m ti n v n,
lao đ ng, thi t b và đ c bi t quan tr ng là đi u ph i và qu n lý ti n đ th i gian. Giai
đo n này chi ti t hóa th i gian, l p l ch trình cho t ng cơng vi c Và tồn b d án (khi
nào b t đ u, khi nào k t thúc) trên c s đó b trí v n, nhân l c và thi t b phù h p;
+ Giám sát: là quá trình theo dõi, ki m tra ti n trình d án, phân tích tình hình th c hi n,
báo cáo hi n tr ng và đ xu t ph
ng pháp gi i quy t nh ng v
ng m c trong quá trình
th c hi n. Cùng v i ho t đ ng giám sát công tác đánh giá d án gi a k và cu i k c ng
đ
c th c hi n nh m t ng k t rút kinh nghi m, ki n ngh pha sau c a d án;
Các n i dung c a QLDA hình thành m t chu trình n ng đ ng t vi c l p k ho ch đ n
đi u ph i th c hi n và giám sát, sau đó cung c p các thơng tin ph n h i cho vi c tái
l p k ho ch d án.
1.3.1 M c tiêu c a QLDA TXD
M c tiêu c b n c a QLDA
yêu c u k thu t và ch t l
TXD là hoàn thành các công vi c c a d án theo đúng
ng, trong ph m vi ngân sách đ
c duy t và theo ti n đ
th i gian cho phép.
Ba y u t chi phí, th i gian, và m c đ hồn thi n cơng vi c có quan h ch t ch v i
nhau. T m quan tr ng c a t ng m c tiêu có th khác nhau gi a các d án, gi a các
15
th i k đ i v i cùng m t d án. Nói chung đ đ t đ
th
c k t qu t t v i m c tiêu này
ng ph i ”hi sinh” m t ho c hai m c tiêu kia. Trong quá trình QLDA th
ng di n
ra ho t đ ng đánh đ i m c tiêu. N u công vi c d án di n ra theo đúng k ho ch thì
khơng ph i đánh đ i m c tiêu. Tuy nhiên, k ho ch th c thi cơng vi c d án th
ng có
nh ng thay đ i do nhi u nguyên nhân khách quan, ch quan khác nhau nên đánh đ i
m c tiêu là m t k n ng quan tr ng c a nhà QLDA.
Vi c đánh đ i m c tiêu di n ra trong su t quá trình qu n lý, t khi b t đ u đ n khi k t
thúc d án.
m i giai đo n c a quá trình QLDA, có th m t m c tiêu nào đó tr
thành y u t quan tr ng c n ph i tuân th , trong khi các m c tiêu khác có th thay đ i
do đó, vi c đánh đ i m c tiêu có nh h
ng đ n k t qu th c hi n các m c tiêu khác.
Trong quá trình QLDA, các nhà qu n lý mong mu n đ t đ
c m t cách t t nh t t t c
các m c tiêu đ ra. Tuy nhiên, th c t không đ n gi n. Dù ph i đánh đ i hay không
đánh đ i m c tiêu, các nhà qu n lý hy v ng đ t đ
c s k t h p t t nh t gi a các m c
tiêu c a qu n lý.
c bi t là trong các d án TXD cơng trình, n u th i gian b kéo dài, trong xu th giá
c thay đ i leo thang s phát sinh t ng chi phí m t s kho n m c nguyên, v t li u. M t
khác th i gian kéo dài d n đ n tình tr ng làm vi c kém hi u qu do công nhân m t m i,
do ch đ i và th i gian máy ch t t ng cao.... làm phát sinh t ng m t s kho n m c chi
phí. Th i gian th c hi n d án kéo dài, chi phí lãi vay ngân hàng, chi phí ho t đ ng
cho b ph n QLDA t ng theo th i gian;
Ngoài ba m c tiêu c b n trên, các ch th tham gia vào d án xây d ng còn ph i đ t đ c
các m c tiêu khác v an ninh, an toàn lao đ ng; v sinh và b o v môi tr
ng; r i ro ...
1.3.2 Nguyên t c QLDA TXD
Các nguyên t c c b n th c hi n QLDA TXD:
- Phân đ nh rõ ch c n ng qu n lý c a nhà n
c và phân c p qu n lý v đ u t và xây
d ng phù h p v i t ng lo i ngu n v n và C T. Th c hi n qu n lý đ u t theo d án,
quy ho ch và pháp lu t.
- D án đ u t thu c v n ngân sách nhà n
16
c, v n tín d ng đ u t phát tri n c a nhà
n
c và v n do doanh nghi p nhà n
c đ u t ph i đ
c qu n lý ch t ché theo trình t
đ u t và xây d ng đ i v i t ng lo i v n.
-
i v i các ho t đ ng TXD c a nhân dân, nhà n
trúc và môi tr
c ch qu n lý v quy ho ch, ki n
ng sinh thái.
- Phân đ nh rõ trách nhi m và quy n h n c a các c quan qu n lý nhà n
c, C T, t
ch c t v n và nhà th u trong quá trình đ u t và xây d ng.
QLDA
TXD theo nh ng nguyên t c c th nh : T p trung dân ch ; Th ng nh t lãnh
đ o chính tr và kinh t ; Nguyên t c th tr
th n c a ng
ng; Quan tâm đ n l i ích v t ch t và tinh
i lao đ ng; Ti t ki m và h ch toán kinh t .
1.3.3 Các n i dung QLDA đ u t
- Theo các giai đo n c a d án: Qu n lý giai đo n chu n b đ u t ; Qu n lý giai đo n
th c hi n đ u t ; Qu n lý giai đo n k t thúc đ a d án vào khai thác, s d ng
- Theo góc đ qu n lý và t ch c:
+ Qu n lý ph m vi d án: Phân chia ph m vi; quy ho ch ph m vi; đi u ch nh ph m vi
d án.
+ Qu n lý th i gian d án: Xác đ nh ho t đ ng c th ; S p x p trình t ho t đ ng; B
trí th i gian; Kh ng ch th i gian và ti n đ d án.
+ Qu n lý chi phí d án: B trí ngu n l c; D tính giá thành; Kh ng ch chi phí.
+ Qu n lý ch t l
ch t l
ng d án: Quy ho ch ch t l
ng; Kh ng ch ch t l
ng;
mb o
ng.
+ Qu n lý ngu n nhân l c: Quy ho ch t ch c; Xây d ng đ i ng ; Tuy n ch n nhân
viên và xây d ng các ban QLDA.
+ Qu n lý vi c trao đ i thông tin d án: L p k ho ch qu n lý thông tin; Phân ph i
thông tin; Báo cáo ti n đ .
+ Qu n lý r i ro trong d án: Nh n bi t, phân bi t r i ro; Cân nh c, tính tốn r i ro;
Xây d ng đ i sách và kh ng ch r i ro.
17