ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
TRẦN XUÂN THUẤN
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN
LỊCH SỬ TẠI TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
MỸ ĐỨC B – HÀ NỘI
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
HÀ NỘI – 2009
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU
Trang
1. Lý do chọn đề tài ..................................................................................
1
2. Mục đích nghiên cứu.............................................................................
3
3. Khách thể nghiên cứu ...........................................................................
4
4. Giả thuyết khoa học ..............................................................................
4
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................
4
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu ...........................................................
4
7. Đóng góp của luận văn .........................................................................
5
8. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................
5
9. Cấu trúc của luận văn ............................................................................
6
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY
HỌC MÔN LỊCH SỬ Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ............
7
1.1. Vài nét về lịch sử nghiên cứu vấn đề .................................................
7
1.2. Một số khái niệm cơ bản ...................................................................
9
1.2.1. Quản lý ..........................................................................................
9
1.2.2. Quản lý giáo dục ............................................................................. 12
1.2.3. Quản lý nhà trường ........................................................................ 13
1.2.4. Quản lý trường Trung học phổ thông .............................................. 15
1.2.5. Biện pháp quản lý ........................................................................... 16
1.3. Quản lý hoạt động dạy học ở các trường Trung học phổ thơng. ......... 16
1.3.1. Đổi mới chương trình giáo dục THPT. ............................................ 16
1.3.2. Đổi mới quản lý trường THPT ........................................................ 21
1.3.3. Quản lý hoạt động dạy học của Hiệu trưởng ở các trường Trung
học phổ thông ........................................................................................... 23
1.4. Những đặc điểm cơ bản của bộ môn lịch sử, và u cầu quản lí
hoạt động dạy học bộ mơn lịch sử ở trường phổ thông trong giai đoạn
hiện nay .................................................................................................... 32
1.4.1. Những đặc trưng cơ bản của bộ môn lịch sử.................................... 32
1.4.2. Một số yêu cầu trong việc quản lí hoạt động dạy học mơn lịch ...... sử36
ở trường phổ
Kết luận chương 1 ..................................................................................... 38
Chƣơng 2:
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ
HOẠT
ĐỘNG DẠY HỌC VÀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MÔN MÔN LỊCH SỬ TẠI TRƢỜNG THPT MỸ ĐỨC B – HÀ
NỘI ......................................................................................................... 40
2.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội của Huyện Mỹ Đức ..................... 40
2.1.1. Đặc điểm tự nhiên – dân cư ............................................................. 40
2.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội ............................................................... 40
2.2. Thực trạng phát triển của Trường tr đạo cải tiến cách học của HS nói
chung và bồi dưỡng cho HS giỏi, phụ
đạo cho những HS quá yếu kém ngay
từ đầu vào hoặc trong suốt quá trình
học tập ở nhà trường
Tổ chức quản lý việc lập kế hoạch tự học
Tổ chức quản lý các hình thức tự học
Xây dựng đội ngũ cán sự bộ mơn và
nêu gương điển hình tự học tốt
Tăng cường trang bị, bảo quản và
sử dụng hiệu quả thiết bị dạy học
Lập kế hoạch sửa chữa, bổ sung. Xây
dựng quy chế sử dụng , bảo quản
Khuyến khích GV làm và sử dụng có
hiệu quả đồ dùng dạy học
3
4
IV
1
2
3
4
5
6
V
1
2
3
4
5
VI
1
2
Rất
cần
thiét
Cần
thiết
Khơng
cần
thiết
Tính khả thi
Rất
khả
thi
Khả
thi
Khơng
khả
thi
Mức độ cần thiết
TT
Tên biện pháp
3
Động viên , đề cử các nhân viên, cán
bộ kiêm nhiệm quản lý thư viện, các
phịng TNTH,TB.. tham gia các khố
bồi dưỡng tự bồi dưỡng để nâng cao
năng lực, ý thức trách nhiệm
Đưa việc sử dụng đồ dùng dạy học và
ứng dụng CNTT vào trong giờ dạy
như là một tiêu chí để đánh giá tiết
dạy
Ứng dụng CNTT trong quản lý
4
5
Rất
cần
thiét
Cần
thiết
Tính khả thi
Khơng
cần
thiết
Rất
khả
thi
Khả
thi
Khơng
khả
thi
Câu 6: Qua thực tế công tác quản lý hoạt động dạy học của cán bộ quản lý trường ta,
xin đồng chí cho biết ý kiến:
a. Đánh giá về công tác quản lý hoạt động dạy học của cán bộ quản lý
Rất tốt:
Tốt:
Khá:
Trung bình:
Cịn hạn chế:
b. Đồng chí hãy đề xuất cải tiến, hồn thiện các biện pháp quản lý hoạt động dạy
học nhằm nâng cao hiệu quả:
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
Nếu có thể mong các đồng chí vui lòng cho biết vài nét về bản thân:
Tuổi :……..
Nam/Nữ:………
Cương vị công tác hiện nay: …………………………………………….………………..
Thâm niên công tác: ………..
Một lần nữa xin chân thành cảm ơn các đồng chí !
PHỤ LỤC 3
Bảng: Kết quả đánh giá của cán bộ quản lý và giáo viên về tính cấp thiết
và tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động dạy học
Mức độ cần thiết
(%)
TT
Tên biện pháp
Tăng cường giáo dục chính trị, tư
I tưởng, phẩm chất đạo đức cho đội
ngũ GV
Tổ chức cho GV học tập các nghị quyết
1
của Đảng về GD
Tổ chức tham luận các vấn đề thời sự
2 và mối quan hệ giữa các vấn đề này với
HĐDH trong nhà trường
Tổ chức các phong trào thi đua dạy tốt
3
dạy tốt nhân các ngày lễ lớn.
Xây dựng đội ngũ GV đủ về số lượng,
II chuẩn về chất lượng, đồng bộ về cơ
cấu
Dự báo quy mô phát triển nhà trường,
1 sự biến động của GV lập kế hoạch xin
bổ sung GV
Thực hiện phân cơng giảng dạy, bố trí
2 cơng tác hợp lý , tạo điều kiện để GV
phát huy năng lực chuyên môn
Chỉ đạo sát sao việc phân loại GV, lập
3 kế hoạch bồi dưỡng đúng những mặt
còn yếu trong từng nhóm
Xây dựng tổ chun mơn vững mạnh,
4 đầu tư mũi nhọn, cốt cán, cử người đi
học đạt chuẩn và trên chuẩn
Tăng cường chỉ đạo hoạt động đổi
mới phương pháp dạy học nhằm tích
III
cực hố q trình nhận thức, q
trình tư duy của HS
Tăng cường GD tư tưởng, giác ngộ cho
GV, CBCC trong nhà trường về tầm
1
quan trọng và sự cần thiết của đổi mới
PPDH
Tính khả thi
(%)
Rất
khả
thi
Khả
thi
Khơng
khả
thi
0,0
100
0,0
0,0
0,0
0,0
80,8 19,2
0,0
100
0,0
0,0
100
0,0
0,0
42,6
57,4
0,0
31,9 63,8
4,3
68,1
31,9
0,0
38,3 59,6
2,1
55,3
44,7
0,0
34,0 66,0
0,0
59,6
40,4
0,0
42,6 57,4
0,0
57,4
42,6
0,0
51,1 48,9
0,0
Rất
cần
thiét
Cần
thiết
Không
cần
thiết
100
0,0
100
Mức độ cần thiết
(%)
TT
2
3
4
Tên biện pháp
Rất
cần
thiét
Đổi mới công tác bồi dưỡng và tự bồi
dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ sư
phạm cho GV, bồi dưỡng phương pháp 46,8
dạy học tích cực, chú trọng phương
pháp dạy - tự học
Chỉ đạo sát sao, cụ thể, từng bước vững
chắc và có hiệu quả các giờ dạy trên 48,9
lớp của GV theo hướng đổi mới
Tạo động lực cho GV và HS tích cực
53,2
đổi mới phương pháp dạy và học
Tính khả thi
(%)
Rất
khả
thi
Cần
thiết
Khơng
cần
thiết
53,2
0,0
36,2 63,8
0,0
51,1
0,0
31,9 63,8
4,3
42,6
4,2
31,9 68,1
0,0
Khả
thi
Khơng
khả
thi
Tăng cường tính khách quan trong
IV kiểm tra đánh giá kết quả học tập của
HS
1
Xây dựng kế hoạch kiểm tra, thi học kỳ 61,7
38,3
0,0
63,8 36,2
0,0
2
Xây dựng kế hoạch đổi mới hình thức
48,9
kiểm tra, thi học kỳ
51,1
0,0
42,6 57,4
0,0
3
Tổ chức giám sát thi học kỳ
55,3
44,7
0,0
53,2 46,8
0,0
4
Theo dõi việc chấm trả bài cho học sinh
44,7
đúng qui chế.
55,3
0,0
46,8 53,2
0,0
5
Tổ chức kiểm tra sổ điểm, học bạ định
40,4
kỳ, đột xuất
59,6
0,0
38,3 61,7
0,0
6
Tổng kết , rút kinh nghiệm
59,6
0,0
38,3 61,7
0,0
29,8
0,0
38,3 61,7
0,0
40,4
0,0
59,6 38,3
2,1
40,4
Tăng cường quản lý hoạt động học
V của học sinh, rèn luyện cho HS năng
lực tự học
Xây dựng động cơ, thái độ học tập
1
70,2
đúng đắn cho HS
2
Chỉ đạo cải tiến cách học của HS nói
chung và bồi dưỡng cho HS giỏi, phụ
đạo cho những HS quá yếu kém ngay 59,6
từ đầu vào hoặc trong suốt quá trình
học tập ở nhà trường
3
Tổ chức quản lý việc lập kế hoạch tự học
36,2
59,6
4,2
14,9 63,8
21,3
4
Tổ chức quản lý các hình thức tự học
25,6
65,9
8,5
21,3 53,2
25,5
Mức độ cần thiết
(%)
TT
5
VI
Tên biện pháp
Tính khả thi
(%)
Rất
khả
thi
Rất
cần
thiét
Cần
thiết
Khơng
cần
thiết
Xây dựng đội ngũ cán sự bộ mơn và
36,2
nêu gương điển hình tự học tốt
63,8
0,0
42,6 57,4
0,0
Khả
thi
Không
khả
thi
Tăng cường trang bị, bảo quản và sử
dụng hiệu quả CSVC, thiết bị dạy học
1
Lập kế hoạch sửa chữa, bổ sung. Xây
46,8
dựng quy chế sử dụng , bảo quản
53,2
0,0
40,4 59,6
0,0
2
Khuyến khích GV làm và sử dụng có
59,6
hiệu quả đồ dùng dạy học
40,4
0,0
38,3 61,7
0,0
59,6
4,2
31,9 68,1
0,0
66,0
8,5
25,5 72,4
2,1
44,7
2,1
25,5 74,5
0,0
Động viên , đề cử các nhân viên, cán
bộ kiêm nhiệm quản lý thư viện, các
3
phịng TNTH,TB.. tham gia các khố
bồi dưỡng tự bồi dưỡng để nâng cao 36,2
năng lực, ý thức trách nhiệm
4
Đưa việc sử dụng đồ dùng dạy học và
ứng dụng CNTT vào trong giờ dạy như
25,5
là một tiêu chí để đánh giá tiết dạy
5
Ứng dụng CNTT trong quản lý
53,2