thị trường chứng khoán phi tập trung

cu

u

du
o

ng

th

an

co

ng

.c
om

UỶ BAN CHỨNG KHOÁN NHÀ NƯỚC
TRUNG TÂM NGHIÊN CỨU KHOA HỌC VÀ ĐÀO TẠO CHỨNG KHỐN

CuuDuongThanCong.com

Ths. Phạm Nguyễn Hồng
Tp . Phân tích & Dự báo thị trường
Trung tâm NCKH-ĐTCK (UBCKNN)
Phone: 0989537697
Email:

/>

co

ng

Các vấn đề chung về thị trường OTC
Thị trường OTC hiện đại
Thị trường OTC các nước trên thế giới

cu

u

du
o

ng

th

an

1.
2.
3.

.c
om

Nội dung chính

2021/2/21

2
CuuDuongThanCong.com

/>

cu

u

du
o

ng

th

an

co

ng

.c
om

Thị trường OTC trong cơ chế

hoạt động của TTCK

33

2021/2/21
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

Một số thuật ngữ thường gặp
OTC

5.
6.

co

2.

Sở giao dịch chứng khoán
Thị trường chính thức
Thị trường tập trung
Thị trường có tổ chức
Thị trường tổ chức tập trung
(centrally-organized)
Bảng chính (main board)

ng

1.

3.

an

cu

7.

th

4.

ng

3.

du
o

2.

Thị trường OTC
Thị trường phi tập trung
Thị trường qua quầy
Thị trường khơng có tổ chức
Thị trường chợ đen

Thị trường xám (grey
market)
Bảng hai (second board)

4.
5.

6.

u

1.

SGDCK

Thị trường tự do
Thị trường khơng có quản lý

2021/2/21

4
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

Khái niệm_1

ng

 Là thị trường dành cho giao dịch của các chứng khốn

cu

u

du
o

ng

th

an

co

khơng niêm yết trên SGDCK hoặc các chứng khốn
khơng đủ điều kiện giao dịch trên các SGDCK

2021/2/21

5
CuuDuongThanCong.com

/>

.c

om

Khái niệm_2

ng

- Thị trường thứ ba: CK có niêm yết trên SGDCK nhưng

cu

u

du
o

ng

th

an

co

GD ngoài SGDCK (exchange-listed securities in the
OTC market)
- Thị trường thứ tư/nội bộ: CK có thể niêm yết hoặc
không niêm yết trên SGDCK nhưng được giao dịch
thoả thuận giữa các tổ chức đầu tư lớn (Instinet)

2021/2/21

6
CuuDuongThanCong.com

/>

ng

 Dưới góc độ tổ chức và quản lý:

.c
om

Phân loại_1
co

- Thị trường OTC do công chúng quản lý: NASDAQ

cu

u

du
o

ng

th

an

(Mỹ), JASDAQ (Nhật Bản)
- Thị trường OTC do tư nhân quản lý: Pinksheets (Mỹ),
OFEX (UK)
- Thị trường OTC khơng có quản lý: Tự do ngoài sàn
(Grey market)

2021/2/21

7
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

Phân loại_2
co

ng

 Dưới góc độ giao dịch:
- OTC truyền thống: Gặp mặt trực tiếp (Over the Counter),

cu

u

du

o

ng

th

an

Thương lượng song phương giữa các bên mua/bán
- Tự doanh truyền thống: Bước đầu có tính chất đa phương;
Thương lượng giá và giao dịch thông qua sử dụng điện thoại
giữa các nhà tự doanh; bắt đầu vai trị tạo lập thị trường
Dealer)
- Sàn mơi giới điện tử: Hệ thống giao dịch điện tử; đa phương
như SGD
- Sàn tự doanh điện tử: Kết hợp tính chất 2 loại thị trường
trên; đa phương một chiều (chỉ có báo giá của nhà tự
doanh); vai trị tạo lập thị trường đầy đủ
2021/2/21

8
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

Đặc điểm chung

ng

 Hình thức tổ chức thị trường: Khơng tập trung

co

 Phương thức giao dịch: Thoả thuận song phương

an

 Hàng hố: Đa dạng, rủi ro cao hơn

ng

th

 Vai trị chủ chốt: Các nhà tạo lập thị trường

du
o

 Quản lý: NN hoặc tự quản

cu

u

 Cơ chế thanh toán: Đa dạng

2021/2/21

9
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

Những rủi ro điển hình trên thị trường
OTC
Mất các quyền và lợi ích hợp pháp đi kèm cp
2. Giả mạo cp
3. Lừa đảo
4. Thanh khoản thấp

cu

u

du
o

ng

th

an

co

ng

1.

2021/2/21

10
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

Lừa đảo cp OTC_Lý Thị Trúc Quỳnh
ng

 Khởi tố ngày 21/3/2006

co

 4 lần phiên toà sơ thẩm nhưng đều được tại ngoại

an

 Tiếp tục lừa đảo gần 50 tỷ trong thời gian tại ngoại gần

cu

u

du
o

ng

th

4 năm
 Bị tuyên phạt tù chung thân + bồi thường thiệt hại dân
sự cho bị hại
 Tổng số tiền: Hơn 70 tỷ đồng

2021/2/21

11
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

ng

 Lần 1: NHTMCP Vietcombank

co

- Thông tin: VCB đang chuẩn bị phát hành TP tăng vốn

cu

u

du
o

ng

th

an

điều lệ; đang có nguồn mua 4 tỷ với giá bằng 80%
mệnh giá + một lô CP VCB bằng 85% mệnh giá
- Các bị hại chuyển 8 tỷ 500 triệu + 600 triệu và 15.000 $
cá nhân
- Không chuyển giao TP và CP khi đến hẹn, LQ mua
ngoài chợ đen 1,3 tỷ TP VCB trả trước cho bị hại

2021/2/21

12
CuuDuongThanCong.com

/>

.c

om

ng

 Lần 2: NHTMCP Phương Nam, cùng người bị hại

co

- Thơng tin: Đang có lơ CP NHTMCP Phương Nam giá

cu

u

du
o

ng

th

an

ưu đãi, mệnh giá 11 tỷ, cần chuyển tiền ngay.
- Các nạn nhân này chuyển gần 15 tỷ đồng cho LQ+ một
bị hại khác chuyển 760 triệu đồng

2021/2/21

13

CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om
ng

 Lần 3: NHTMCP nhà Hà Nội

co

- Cùng thông tin: Mua cp HBB với giá ưu đãi

cu

u

du
o

ng

th

an

- Một bị hại khác chuyển 540 triệu đồng

2021/2/21

14
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

ng

 Lần 4: Lừa đảo dưới các hình thức khác

co

- Trong thời gian tại ngoại do nuôi con nhỏ

an

- Tổng số tiền chiếm đoạt theo tố giác lần 4: gần 50 tỷ

cu

u

du
o

ng

th

đồng

2021/2/21

15
CuuDuongThanCong.com

/>

ng

.c
om

Vị trí của một số thành viên
chính trên thị trường OTC
Spread

Spread

an

co

Commission
BROKERS

DEALERS

cu

u

du
o

ng

th

DEALERS

CUSTOMERS

2021/2/21

16
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

So sánh OTC và SGDCK
SGDCK

ng

OTC

Tổ chức tập trung

co

Tổ chức phi tập trung

Giao dịch chủ yếu khớp lệnh

th

an

Giao dịch chủ yếu thoả thuận

du
o

ng

Vai trị tích cực của các nhà tạo lập
thị trường (market makers)

Vai trị tích cực của các cơng ty mơi
giới (brokers)
Chứng khốn có tiêu chuẩn
cao hơn

Thanh tốn đa dạng

Thanh toán thống nhất theo
quy định

Rủi ro thanh toán cao

Rủi ro thanh tốn thấp

cu

u

Nhiều loại chứng khốn có tiêu
chuẩn khác nhau

2021/2/21

17
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

Tầm quan trọng của thị trường OTC
Giúp các doanh nghiệp SME và huy động vốn
2. Cung cấp thêm môi trường đầu tư cho cơng chúng
3. Nâng cao tính cạnh tranh cho thị trường chứng

khoán
4. Thu hẹp thị trường tự do, giảm thiệt hại cho nhà đầu
tư

cu

u

du
o

ng

th

an

co

ng

1.

2021/2/21

18
CuuDuongThanCong.com

/>

ng

 Nhân tố công nghệ - kỹ thuật

.c
om

Các động lực phát triển
co

 Nhu cầu chia sẻ rủi ro và huy động vốn

an

 Nhu cầu quản lý thị trường

cu

u

du
o

ng

th

 Tác động của hội nhập kinh tế quốc tế

2021/2/21

19
CuuDuongThanCong.com

/>

ng

cu

u

du
o

ng

th

3.

co

2.

Tạo khả năng tiếp cận tối đa với giao dịch
Thông tin thị trường tối thiểu
Hoàn thiện và phát triển hài hoà tất cả các phân
mảng thị trường

an

1.

.c
om

Mục tiêu hiện nay

2021/2/21

20
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

Thị trường OTC hiện đại
 Tăng cường tính tập trung:

co

ng

- Sử dụng mạng điện tử diện rộng
- Có một đơn vị quản lý thống nhất (ECN qua brokers-

an

dealers, 1998)

ng

th

 Đa dạng hoá phương thức giao dịch (quote driven):

u

du
o

- Khớp giá liên tục
- Thoả thuận gián tiếp/điện tử
- Thoả thuận trực tiếp

cu

 Tiêu chuẩn hàng hoá phân định cụ thể hơn
 Sáp nhập và liên kết
 Tăng cường vai trò của các nhà tạo lập thị trường
2021/2/21

21
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

Thị trường OTC Mỹ_1

-

cu

u

du
o

ng

th

an

co

ng

NASDAQ: ECN 1971
Tổ chức giao dịch cho các chứng khốn khơng đủ tiêu
chuẩn giao dịch trên các SGD NYSE và AMEX
Phương thức GD: Tạo lập thị trường; khớp lệnh tự động
dành cho các giao dịch nhỏ; cho phép yết giá song song
Trên 3000 công ty niêm yết

Chỉ số: Nasdaq/Nasdaq 100/Nasdaq 100 PMI/Nasdaq 100
AHI
a) NASDAQ Global Select Market: Tổng lợi nhuận trước thuế
ba năm liền trước khi niêm yết đạt tối thiểu 11 triệu đơla,
Có ít nhất 3 nhà tạo lập thị trường và phải đạt chất lượng
quản trị cơng ty. (Ngồi ra có 2 nhóm tiêu chuẩn khác;
Doanh nghiệp chỉ cần thoả mãn một trong ba nhóm tiêu
chuẩn)
2021/2/21

22
CuuDuongThanCong.com

/>

.c
om

Thị trường OTC Mỹ_2

cu

u

du
o

ng

th

an

co

ng

b) NASDAQ Global Market: Lợi nhuận hoạt động trước
thuế trong năm tài chính gần nhất hoặc hai trong số
ba năm tài chính gần nhất phải đạt tối thiểu 1 triệu
đôla; Tổng số cổ phiếu nắm giữ của cổ đơng bên
ngồi doanh nghiệp phải đạt ít nhất 1,1 triệu cổ
phiếu; Có ít nhất 3 nhà tạo lập thị trường và đạt chất
lượng quản trị cơng ty. (Ngồi ra có 2 nhóm tiêu
chuẩn khác và doanh nghiệp chỉ cần thoả mãn ít
nhất một nhóm đk)
c) NASDAQ Capital Market: Giá trị thị trường cổ phiếu
do cổ đơng ngồi doanh nghiệp nắm giữ đạt 15 triệu
đơla; Có q trình thành lập và hoạt động ít nhất 2
năm; Có tối thiểu 3 nhà tạo lập thị trường và đạt
chất lượng quản trị cơng ty. (Hai nhóm tiêu chuẩn
khác tương tự)
2021/2/21

23
CuuDuongThanCong.com

/>

.c

om
ng
co
an
th
ng
du
o
u
cu
2021/2/21

24
CuuDuongThanCong.com

/>

-

ng

co

an

th

cu

u

-

ng

-

OTC-BB: NASD 1990, chính thức 1997
Giao dịch chứng khốn khơng được niêm yết
trên các SGD quốc gia và NASDAQ
Hiển thị: Các yết giá tức thời; các mức giá vừa
giao dịch; khối lượng giao dịch;
Cơ chế giao dịch: Thoả thuận của các nhà tạo lập
thị trường qua mạng báo giá trung tâm với trên
230 MM
Công bố thông tin: Báo cáo định kỳ cho SEC &
cơ quan chuyên ngành từ 1/1999
Số lượng CK yết giá: trên 6.000

du
o


-

.c
om

Thị trường OTC Mỹ_3

2021/2/21

25
CuuDuongThanCong.com

/>