cu
u
du
o
ng
th
an
co
ng
.c
om
UỶ BAN CHỨNG KHOÁN NHÀ NƯỚC
TRUNG TÂM NGHIÊN CỨU KHOA HỌC VÀ ĐÀO TẠO CHỨNG KHỐN
CuuDuongThanCong.com
Ths. Phạm Nguyễn Hồng
Tp . Phân tích & Dự báo thị trường
Trung tâm NCKH-ĐTCK (UBCKNN)
Phone: 0989537697
Email:
/>
co
ng
Các vấn đề chung về thị trường OTC
Thị trường OTC hiện đại
Thị trường OTC các nước trên thế giới
cu
u
du
o
ng
th
an
1.
2.
3.
.c
om
Nội dung chính
2021/2/21
2
CuuDuongThanCong.com
/>
cu
u
du
o
ng
th
an
co
ng
.c
om
Thị trường OTC trong cơ chế
hoạt động của TTCK
33
2021/2/21
CuuDuongThanCong.com
/>
.c
om
Một số thuật ngữ thường gặp
OTC
5.
6.
co
2.
Sở giao dịch chứng khoán
Thị trường chính thức
Thị trường tập trung
Thị trường có tổ chức
Thị trường tổ chức tập trung
(centrally-organized)
Bảng chính (main board)
ng
1.
3.
an
cu
7.
th
4.
ng
3.
du
o
2.
Thị trường OTC
Thị trường phi tập trung
Thị trường qua quầy
Thị trường khơng có tổ chức
Thị trường chợ đen
Thị trường xám (grey
market)
Bảng hai (second board)
4.
5.
6.
u
1.
SGDCK
Thị trường tự do
Thị trường khơng có quản lý
2021/2/21
4
CuuDuongThanCong.com
/>
.c
om
Khái niệm_1
ng
Là thị trường dành cho giao dịch của các chứng khốn
cu
u
du
o
ng
th
an
co
khơng niêm yết trên SGDCK hoặc các chứng khốn
khơng đủ điều kiện giao dịch trên các SGDCK
2021/2/21
5
CuuDuongThanCong.com
/>
.c
om
Khái niệm_2
ng
- Thị trường thứ ba: CK có niêm yết trên SGDCK nhưng
cu
u
du
o
ng
th
an
co
GD ngoài SGDCK (exchange-listed securities in the
OTC market)
- Thị trường thứ tư/nội bộ: CK có thể niêm yết hoặc
không niêm yết trên SGDCK nhưng được giao dịch
thoả thuận giữa các tổ chức đầu tư lớn (Instinet)
2021/2/21
6
CuuDuongThanCong.com
/>
ng
Dưới góc độ tổ chức và quản lý:
.c
om
Phân loại_1
co
- Thị trường OTC do công chúng quản lý: NASDAQ
cu
u
du
o
ng
th
an
(Mỹ), JASDAQ (Nhật Bản)
- Thị trường OTC do tư nhân quản lý: Pinksheets (Mỹ),
OFEX (UK)
- Thị trường OTC khơng có quản lý: Tự do ngoài sàn
(Grey market)
2021/2/21
7
CuuDuongThanCong.com
/>
.c
om
Phân loại_2
co
ng
Dưới góc độ giao dịch:
- OTC truyền thống: Gặp mặt trực tiếp (Over the Counter),
cu
u
du
o
ng
th
an
Thương lượng song phương giữa các bên mua/bán
- Tự doanh truyền thống: Bước đầu có tính chất đa phương;
Thương lượng giá và giao dịch thông qua sử dụng điện thoại
giữa các nhà tự doanh; bắt đầu vai trị tạo lập thị trường
Dealer)
- Sàn mơi giới điện tử: Hệ thống giao dịch điện tử; đa phương
như SGD
- Sàn tự doanh điện tử: Kết hợp tính chất 2 loại thị trường
trên; đa phương một chiều (chỉ có báo giá của nhà tự
doanh); vai trị tạo lập thị trường đầy đủ
2021/2/21
8
CuuDuongThanCong.com
/>
.c
om
Đặc điểm chung
ng
Hình thức tổ chức thị trường: Khơng tập trung
co
Phương thức giao dịch: Thoả thuận song phương
an
Hàng hố: Đa dạng, rủi ro cao hơn
ng
th
Vai trị chủ chốt: Các nhà tạo lập thị trường
du
o
Quản lý: NN hoặc tự quản
cu
u
Cơ chế thanh toán: Đa dạng
2021/2/21
9
CuuDuongThanCong.com
/>
.c
om
Những rủi ro điển hình trên thị trường
OTC
Mất các quyền và lợi ích hợp pháp đi kèm cp
2. Giả mạo cp
3. Lừa đảo
4. Thanh khoản thấp
cu
u
du
o
ng
th
an
co
ng
1.
2021/2/21
10
CuuDuongThanCong.com
/>
.c
om
Lừa đảo cp OTC_Lý Thị Trúc Quỳnh
ng
Khởi tố ngày 21/3/2006
co
4 lần phiên toà sơ thẩm nhưng đều được tại ngoại
an
Tiếp tục lừa đảo gần 50 tỷ trong thời gian tại ngoại gần
cu
u
du
o
ng
th
4 năm
Bị tuyên phạt tù chung thân + bồi thường thiệt hại dân
sự cho bị hại
Tổng số tiền: Hơn 70 tỷ đồng
2021/2/21
11
CuuDuongThanCong.com
/>
.c
om
ng
Lần 1: NHTMCP Vietcombank
co
- Thông tin: VCB đang chuẩn bị phát hành TP tăng vốn
cu
u
du
o
ng
th
an
điều lệ; đang có nguồn mua 4 tỷ với giá bằng 80%
mệnh giá + một lô CP VCB bằng 85% mệnh giá
- Các bị hại chuyển 8 tỷ 500 triệu + 600 triệu và 15.000 $
cá nhân
- Không chuyển giao TP và CP khi đến hẹn, LQ mua
ngoài chợ đen 1,3 tỷ TP VCB trả trước cho bị hại
2021/2/21
12
CuuDuongThanCong.com
/>
.c
om
ng
Lần 2: NHTMCP Phương Nam, cùng người bị hại
co
- Thơng tin: Đang có lơ CP NHTMCP Phương Nam giá
cu
u
du
o
ng
th
an
ưu đãi, mệnh giá 11 tỷ, cần chuyển tiền ngay.
- Các nạn nhân này chuyển gần 15 tỷ đồng cho LQ+ một
bị hại khác chuyển 760 triệu đồng
2021/2/21
13
CuuDuongThanCong.com
/>
.c
om
ng
Lần 3: NHTMCP nhà Hà Nội
co
- Cùng thông tin: Mua cp HBB với giá ưu đãi
cu
u
du
o
ng
th
an
- Một bị hại khác chuyển 540 triệu đồng
2021/2/21
14
CuuDuongThanCong.com
/>
.c
om
ng
Lần 4: Lừa đảo dưới các hình thức khác
co
- Trong thời gian tại ngoại do nuôi con nhỏ
an
- Tổng số tiền chiếm đoạt theo tố giác lần 4: gần 50 tỷ
cu
u
du
o
ng
th
đồng
2021/2/21
15
CuuDuongThanCong.com
/>
ng
.c
om
Vị trí của một số thành viên
chính trên thị trường OTC
Spread
Spread
an
co
Commission
BROKERS
DEALERS
cu
u
du
o
ng
th
DEALERS
CUSTOMERS
2021/2/21
16
CuuDuongThanCong.com
/>
.c
om
So sánh OTC và SGDCK
SGDCK
ng
OTC
Tổ chức tập trung
co
Tổ chức phi tập trung
Giao dịch chủ yếu khớp lệnh
th
an
Giao dịch chủ yếu thoả thuận
du
o
ng
Vai trị tích cực của các nhà tạo lập
thị trường (market makers)
Vai trị tích cực của các cơng ty mơi
giới (brokers)
Chứng khốn có tiêu chuẩn
cao hơn
Thanh tốn đa dạng
Thanh toán thống nhất theo
quy định
Rủi ro thanh toán cao
Rủi ro thanh tốn thấp
cu
u
Nhiều loại chứng khốn có tiêu
chuẩn khác nhau
2021/2/21
17
CuuDuongThanCong.com
/>
.c
om
Tầm quan trọng của thị trường OTC
Giúp các doanh nghiệp SME và huy động vốn
2. Cung cấp thêm môi trường đầu tư cho cơng chúng
3. Nâng cao tính cạnh tranh cho thị trường chứng
khoán
4. Thu hẹp thị trường tự do, giảm thiệt hại cho nhà đầu
tư
cu
u
du
o
ng
th
an
co
ng
1.
2021/2/21
18
CuuDuongThanCong.com
/>
ng
Nhân tố công nghệ - kỹ thuật
.c
om
Các động lực phát triển
co
Nhu cầu chia sẻ rủi ro và huy động vốn
an
Nhu cầu quản lý thị trường
cu
u
du
o
ng
th
Tác động của hội nhập kinh tế quốc tế
2021/2/21
19
CuuDuongThanCong.com
/>
ng
cu
u
du
o
ng
th
3.
co
2.
Tạo khả năng tiếp cận tối đa với giao dịch
Thông tin thị trường tối thiểu
Hoàn thiện và phát triển hài hoà tất cả các phân
mảng thị trường
an
1.
.c
om
Mục tiêu hiện nay
2021/2/21
20
CuuDuongThanCong.com
/>
.c
om
Thị trường OTC hiện đại
Tăng cường tính tập trung:
co
ng
- Sử dụng mạng điện tử diện rộng
- Có một đơn vị quản lý thống nhất (ECN qua brokers-
an
dealers, 1998)
ng
th
Đa dạng hoá phương thức giao dịch (quote driven):
u
du
o
- Khớp giá liên tục
- Thoả thuận gián tiếp/điện tử
- Thoả thuận trực tiếp
cu
Tiêu chuẩn hàng hoá phân định cụ thể hơn
Sáp nhập và liên kết
Tăng cường vai trò của các nhà tạo lập thị trường
2021/2/21
21
CuuDuongThanCong.com
/>
.c
om
Thị trường OTC Mỹ_1
-
cu
u
du
o
ng
th
an
co
ng
NASDAQ: ECN 1971
Tổ chức giao dịch cho các chứng khốn khơng đủ tiêu
chuẩn giao dịch trên các SGD NYSE và AMEX
Phương thức GD: Tạo lập thị trường; khớp lệnh tự động
dành cho các giao dịch nhỏ; cho phép yết giá song song
Trên 3000 công ty niêm yết
Chỉ số: Nasdaq/Nasdaq 100/Nasdaq 100 PMI/Nasdaq 100
AHI
a) NASDAQ Global Select Market: Tổng lợi nhuận trước thuế
ba năm liền trước khi niêm yết đạt tối thiểu 11 triệu đơla,
Có ít nhất 3 nhà tạo lập thị trường và phải đạt chất lượng
quản trị cơng ty. (Ngồi ra có 2 nhóm tiêu chuẩn khác;
Doanh nghiệp chỉ cần thoả mãn một trong ba nhóm tiêu
chuẩn)
2021/2/21
22
CuuDuongThanCong.com
/>
.c
om
Thị trường OTC Mỹ_2
cu
u
du
o
ng
th
an
co
ng
b) NASDAQ Global Market: Lợi nhuận hoạt động trước
thuế trong năm tài chính gần nhất hoặc hai trong số
ba năm tài chính gần nhất phải đạt tối thiểu 1 triệu
đôla; Tổng số cổ phiếu nắm giữ của cổ đơng bên
ngồi doanh nghiệp phải đạt ít nhất 1,1 triệu cổ
phiếu; Có ít nhất 3 nhà tạo lập thị trường và đạt chất
lượng quản trị cơng ty. (Ngồi ra có 2 nhóm tiêu
chuẩn khác và doanh nghiệp chỉ cần thoả mãn ít
nhất một nhóm đk)
c) NASDAQ Capital Market: Giá trị thị trường cổ phiếu
do cổ đơng ngồi doanh nghiệp nắm giữ đạt 15 triệu
đơla; Có q trình thành lập và hoạt động ít nhất 2
năm; Có tối thiểu 3 nhà tạo lập thị trường và đạt
chất lượng quản trị cơng ty. (Hai nhóm tiêu chuẩn
khác tương tự)
2021/2/21
23
CuuDuongThanCong.com
/>
.c
om
ng
co
an
th
ng
du
o
u
cu
2021/2/21
24
CuuDuongThanCong.com
/>
-
ng
co
an
th
cu
u
-
ng
-
OTC-BB: NASD 1990, chính thức 1997
Giao dịch chứng khốn khơng được niêm yết
trên các SGD quốc gia và NASDAQ
Hiển thị: Các yết giá tức thời; các mức giá vừa
giao dịch; khối lượng giao dịch;
Cơ chế giao dịch: Thoả thuận của các nhà tạo lập
thị trường qua mạng báo giá trung tâm với trên
230 MM
Công bố thông tin: Báo cáo định kỳ cho SEC &
cơ quan chuyên ngành từ 1/1999
Số lượng CK yết giá: trên 6.000
du
o
-
.c
om
Thị trường OTC Mỹ_3
2021/2/21
25
CuuDuongThanCong.com
/>