SKKN hướng dẫn học sinh THCS Nghiên cứu Khoa học kỳ thuật

SỞ GIÁO DỤC .................
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ……………………
ĐƠN VỊ : TRƯỜNG THCS ………………….

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

HƯỚNG DẪN HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ NGHIÊN
CỨU KHOA HỌC KỸ THUẬT

NGƯỜI THỰC HIỆN: …………………….
SINH HOẠT CHUN MƠN: TỔ HĨA SINH - MĨ THUẬT
NĂM HỌC: 2020-2021

………….., tháng 03 năm 2021

1


A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài.
1. Cơ sở lý luận:
Cuộc thi Khoa học- kỹ thuật dành cho học sinh trung học được Bộ Giáo dục
và Đào tào chính thức triển khai và tổ chức từ năm học 2012-2013. Cuộc thi được
tiến hành từ cấp trường, cấp tỉnh đến cấp quốc gia. Đối tượng tham gia cuộc thi là
những học sinh đang theo học ở các trường phổ thông từ lớp 9 đến lớp 12. Riêng
tỉnh Trà Vinh để tạo nguồn cho những năm học tiếp theo đã
mở rộng đối tượng tham gia dự thi là học sinh học từ lớp 8 đến lớp 12.
Mục đích của cuộc thi nhằm: Khuyến khích học sinh trung học nghiên cứu,
sáng tạo khoa học, công nghệ, kỹ thuật và vận dụng kiến thức đã học vào giải quyết
những vấn đề thực tiễn cuộc sống; Góp phần thúc đẩy đổi mới hình thức tổ chức và
phương pháp dạy học; đổi mới hình thức và phương pháp đánh giá kết quả học tập;

phát triển năng lực học sinh; nâng cao chất lượng dạy học trong các cơ sở giáo dục
trung học. Qua đó, tạo cơ hội để học sinh trung học giới thiệu kết quả nghiên cứu
khoa học, kỹ thuật của mình tới tất cả các thầy cô, bạn bè, cộng đồng. Mục đích xa
hơn nhằm giới thiệu những sáng kiến trên tới các nhà khoa học, những cơ quan,
đơn vị chuyên môn để học sinh trung học được giúp đỡ, đào tạo, rèn luyện,phát huy
khả năng sáng tạo, ứng dụng vào thực tế cuộc sống. Những sáng kiến xuất sắc
trong cuộc thi Sáng tạo Khoa học- kỹ thuật cấp quốc gia được đưa đi tham gia các
cuộc thi cấp khu vực, cấp quốc tế. Đây là cơ hội lớn để quảng bá hình ảnh học sinh
Việt Nam, giáo dục Việt Nam tới bạn bè quốc tế nhằm tăng cường trao đổi, giao lưu
văn hóa, giáo dục…
Mục tiêu cơ bản của giáo dục nói chung, của nhà trường nói riêng là đào tạo và
xây dựng thế hệ học sinh trở thành những con người mới phát triển tồn diện, có
đầy đủ phẩm chất, đạo đức, năng lực, trí tuệ để đáp ứng với yêu cầu thực tế hiện
2


nay. Để thực hiện được mục tiêu đó, trước hết chúng ta phải biết áp dụng phương
pháp dạy học hiện đại để bồi dưỡng cho học sinh năng lực tư duy sáng tạo, năng
lực giải quyết vấn đề, rèn luyện thành nếp tư duy sáng tạo của từng người, từng
bước áp dụng các phương pháp tiên tiến, phương tiện hiện đại vào quá trình dạy
học, dành thời gian tự học, tự nghiên cứu cho học sinh. Đồng thời bản thân mỗi
giáo viên cũng phải tự tìm ra những phương pháp mới, khắc phục lối truyền thụ
một chiều, phát huy tính tích cực, chủ động, tự giác , sáng tạo của học sinh trong
các môn học.
2. Cơ sở thực tiễn:
Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo
dục và đào tạo nêu rõ: “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học theo
hướng hiện đại; phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng kiến thức,
kỹ năng của người học; khắc phục lối truyền thụ kiến thức áp đặt một chiều, ghi
nhớ máy móc. Tập trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở

để người học tự cập nhật và đổi mới tri thức, kỹ năng, phát triển năng lực. Chuyển
từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt
động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa học. Để thực hiện được mục tiêu nói
trên, ngoài truyền thụ kiến thức trên lớp, người giáo viên cịn phải hướng dẫn học
sinh làm sao để có thể áp dụng được những kiến thức đã học vào thực tiễn cuộc
sống, phục vụ cho cuộc sống. Giáo viên phải là người khơi nguồn cho những sáng
tạo của học sinh và là người động viên, hướng dẫn để học sinh có thể thực hiện
được những ý tưởng sáng tạo của các em. Với những lí do trên, tơi quyết định chọn
giải pháp: “HƯỚNG DẪN HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KỸ
THUẬT”

như là một giải pháp giúp đồng nghiệ có thêm kinh nghiệm trong cơng tác

đào tạo và bồi dưỡng học sinh đạt kết quả tốt hơn.
II. Mục đích và phương pháp nghiên cứu:

3


Nghiên cứu khoa học kỹ thuật đối với học sinh trung học cơ sở là một vấn đề
tương đối mới mẽ với các em, nhất là đối với học sinh ở vùng sâu.Với lượng kiến
thức được học ở cấp trung học cơ sở chưa nhiều và điều kiện tiếp cận với công
nghệ thông tin cũng chưa phổ biến nên việc nghiên cứu khoa học kỹ thuật đối với
các em cũng cịn rất hạn chế.Vậy làm sao để các em có thể tham gia việc nghiên
cứu khoa học kỹ thuật, vận dụng một cách có sáng tạo những kiến thức đã học ở
trường để phục vụ cho cuộc sống. Muốn vậy, người giáo viên ngồi lịng nhiệt tình,
sự u thương, tận tụy với các em cịn cần có một kế hoạch cụ thể, một phương
pháp thích hợp để khơi gợi niềm đam mê sáng tạo khoa học ở các em và biện pháp
để các em có thể thực hiện thành cơng những ý tưởng sáng tạo của mình.
III. Giới hạn của đề tài:

Đề tài nghiên cứu và thực hiện với đối tượng là học sinh trung học cơ sở
IV. Kế hoạch thực hiện:
Tiến hành thực hiện trong năm học 2016 – 2017 cho đến nay.

B. PHẦN NỘI DUNG
I. Cơ sở lý luận:
Chương trình giáo dục định hướng phát triển năng lực (định hướng phát triển
năng lực) nay còn gọi là dạy học định hướng kết quả đầu ra được bàn đến nhiều từ
những năm 90 của thế kỷ 20 và ngày nay đã trở thành xu hướng giáo dục quốc tế.
Giáo dục định hướng phát triển năng lực nhằm mục tiêu phát triển năng lực người
học.
Một trong những biện pháp để thực hiện chương trình giáo dục định hướng phát
triển năng lực, bộ giáo dục từ năm học 2011 - 2012 đã phát động cuộc thi “Nghiên
cứu khoa học kỹ thuật” dành cho học sinh trung học, đến năm 2015-2016 cuộc thi
4


này đã quy định thêm đối tượng là học sinh lớp 8, 9 ở cấp trung học cơ sở. Mục
đích của cuộc thi là khuyến khích học sinh trung học nghiên cứu, sáng tạo khoa
học, công nghệ, kĩ thuật, vận dụng kiến thức đã học vào giải quyết những vấn đề
thực tiễn cuộc sống nhằm hình thành năng lực học sinh; tạo cơ hội để học sinh
trung học giới thiệu kết quả nghiên cứu, sáng tạo khoa học, kĩ thuật của mình; tăng
cường trao đổi, giao lưu văn hóa, giáo dục giữa các địa phương; Nâng cao nhận
thức của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, cha mẹ học sinh và cộng đồng xã hội về
ý nghĩa và tầm quan trọng của hoạt động nghiên cứu khoa học trong nhà trường
phổ thông.
Thông qua tham gia hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học và tham gia các
cuộc thi cấp địa phương và cấp quốc gia, trình độ và năng lực giáo dục nói chung,
năng lực nghiên cứu khoa học và hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học nói
riêng của một bộ phận cán bộ quản lý, giáo viên được nâng cao; Góp phần thúc đẩy

đổi mới phương pháp và các hình thức giáo dục theo hướng tích cực, đổi mới kiểm
tra đánh giá trong nhà trường phổ thông. Thơng qua các cuộc thi, khơng chỉ các học
sinh có dự án dự thi mà nhiều học sinh khác đã có thêm những động lực mới cho
q trình học tập, nghiên cứu khoa học. Đặc biệt, cuộc thi đã tạo môi trường tốt cho
học sinh vận dụng các kiến thức đã học vào thực tiễn và thúc đẩy thực hành tiếng
Anh.
II. Cơ sở thực tiễn:
Từ năm học 2015-2016 được sự chỉ đạo của bộ giáo dục, phòng giáo dục và
đào tạo huyện Càng Long đã phát động cuộc thi “Nghiên cứu khoa học kỹ thuật”
dành cho học sinh trung học cơ sở. Từ năm đầu chỉ với 6 dự án tham gia cuộc thi,
đến nay số lượng dự án tham gia có tăng lên nhưng vẫn chưa nhiều. Số lượng học
sinh tham gia nghiên cứu khoa học kỹ thuật chưa nhiều. Phần lớn các em chưa biết
rõ nghiên cứu khoa học kỹ thuật là gì, hay có biết thì cũng chưa bắt tay vào nghiên
cứu khoa học kỹ thuật. Do đó người giáo viên hiện nay ngồi truyền thụ kiến thức
5


cho các em, còn cần phải khơi gợi đam mê nghiên cứu khoa học kỹ thuật cho các
em. hơn nữa cần phải hướng dẫn cho các em những phương pháp để áp dùng các
kiến thức đã học vào việc nghiên cứu một cách thực sự khoa học.
III. Thực trạng :
1. Thuận lợi:
Năm học 2016 - 2017 cho đến nay tôi được phân cơng dạy mơn hóa học khối
lớp 8 và khối lớp 9.Trong q trình cơng tác bản thân tơi và học sinh có được
những thuận lợi sau:
- Được sự quan tâm, giúp đỡ tận tình của BGH nhà trường, tổ trưởng chuyên
môn và các bạn đồng nghiệp đã tạo điều kiện thuận lợi cho tơi trong q trình cơng
tác.
- Có được nhiều học sinh u khoa học, ham thích tìm tịi, khám phá cái mới.
2. Khó khăn:

- Đa số học sinh ở vùng nơng thơn sâu, chưa có điều kiện tiếp xúc với những
công nghệ khoa học mới.
- Phần lớn các em gia đình có điều kiện kinh tế khó khăn nên điều kiện về thời
gian và vật chất dành cho nghiên cứu khoa học còn rất hạn chế.
- Nhà trường khơng có điều kiện liên kết với các cơ sở khoa học, các nhà khoa
học chuyên môn để tư vấn, giúp đỡ học sinh trong quá trình nghiên cứu.
Từ những thuận lợi và khó khăn nêu trên bản thân tơi trong q trình hướng dẫn
học sinh nghiên cứu khoa học kỹ thuật đã rút ra một số giải pháp như sau:
IV. Các giải pháp thực hiện như sau:
1.

Giải pháp 1:
6


Tạo hứng thú nghiên cứu khoa học từ trong tiết học chính khóa:
Khi giảng dạy nội dung kiến thức trong tiết chính khóa, giáo viên có thể khơi
dậy niềm đam mê nghiên cứu khoa học kỹ thuật của các em bằng việc đưa ra
những gợi ý về vấn đề cần giải quyết, kể cho các em nghe những câu chuyện về
các nghiên cứu, khám phá trên thế giới để khơi dậy niềm đam mê, sự hứng thú
với khoa học của các em học sinh.
Ví dụ: Khi dạy bài metan thì gv nên áp dụng vào thực tiễn cho các em thấy
nếu hầm biogas mà khơng qua hệ thống lộc thì ảnh hưởng đến môi trường bằng
cách nào để lộc những khí có hại trong hầm biogas từ đó các em tìm tịi và áp
dụng những kiến thức đã học và có sự hướng dẫn của gv từ đó các em sẽ làm
được những ý tưởng của các em để giải quyết về vấn đề ô nhiểm môi trường.
2.

Giải pháp 2:

Tạo điều kiện cho các em làm quen với nghiên cứu khoa học kỹ thuật:
Khuyến khích các em tự chế tạo những món đồ chơi đơn giản hoặc một dụng
cụ phục vụ cho việc học tập. Hãy khuyến khích các em tập dần từ dễ đến khó. Đầu
tiên, có thể là từ việc tham khảo trên mạng internet, các em có thể làm theo một
hướng dẫn có sẵn. Dần dần các em sẽ quen với việc “chế tạo”. Theo thời gian các
em sẽ hình thành được đam mê và kỹ năng cần thiết cho nghiên cứu khoa học kỹ
thuật.
Nếu có điều kiện, hãy thành lập một câu lạc bộ khoa học hoặc đơn giản là tập
hợp một nhóm các em học sinh có đam mê, thích tìm tịi khám phá để các em có
thể cùng nhau thực hiện những ý tưởng sáng tạo, giúp đỡ nhau trong quá trình làm
việc. Từ đó các em có thể hình thành kỹ năng làm việc nhóm.
Trong q trình các em tiếp cận với việc nghiên cứu khoa học kỹ thuật, vai trò
của người giáo viên là không thể thiếu. Giáo viên sẽ là người hướng dẫn, động viên
7


các em để các em có thể hồn thành tốt sản phẩm của mình. Giáo viên sẽ là người
đưa ra lời khuyên, chỉ ra những chỗ sai cho các em, giúp các em rút ra những kinh
nghiệm cần thiết trong quá trình làm việc.
3.

Giải pháp 3:

Tạo điều kiện cho các em tham gia giao lưu:
Hưởng ứng cuộc thi “Nghiên cứu khoa học kỹ thuật” dành cho học sinh THCS
và THPT do bộ giáo dục phát động. Giáo viên nên phổ biến thể lệ cuộc thi từ đầu
năm học và hướng dẫn, hỗ trợ các em các thủ tục cần thiết.
4.

Giải pháp 4:

Hướng dẫn cho các em các bước cần thiết để thực hiện một dự án khoa

học kỹ thuật:
Các bước thực hiện một dự án bao gồm:
+ Bước 1: Lựa chọn chủ đề:
* Lựa chọn một chủ đề mà chúng ta quan tâm:
Giáo viên nên khuyến khích học sinh lựa chọn chủ đề đơn giản, phù hợp với
khả năng của các em. Một sở thích âm nhạc, hội họa hay một mơn thể thao cũng có
thể cung cấp ý tưởng cho một dự án khoa học.
* Xác định tính khả thi của dự án:
Cần xem xét về thời gian thực hiện dự án. Nếu có thí nghiệm, chúng ta cần xem
xét liệu mình có đủ thời gian cần thiết để thực hiện lại thí nghiệm.
Kiểm tra xem liệu dự án có phụ thuộc vào mơi trường khơng. Ví dụ như dự án
cần những khoảng thời gian thích hợp trong năm để thu thập mẫu dữ liệu.

8


Kiểm tra xem cần bao nhiêu chi phí để hồn thành dự án, nguồn lực về tài
ngun, phịng thí nghiệm hay các tài nguyên khác để thực hiện dự án. Cần xem xét
thật kỹ vì rất có thể dự án phải dừng lại giữa chừng do khơng đủ kinh phí hoặc
không đủ nguồn lực về tài nguyên.
Xem xét thật kỹ dự án có phù hợp với tất cả luật pháp liên quan đến nghiện cứu
khoa học không. Đây cũng là một yếu tố quan trọng cần cân nhắc và xem xét trước
khi thực hiện một dự án nghiên cứu khoa học hoặc dự án kỹ thuật.
* Hoàn thành các tài liệu cần thiết cho dự án:
Cần hoàn thành các thủ tục giấy tờ trước và sau khi tiến hành. Đây là một thủ
tục cần thiết để bảo vệ sự an tồn cho bản thân và cộng đồng, bảo vệ mơi trường và
đảm bảo đã tôn trọng các quy định của pháp luật.
+ Bước 2: Tự lập sổ tay khoa học:

Cuốn sổ sẽ ghi tại tuần tự suy nghĩ, việc làm và sự phát triễn của vấn đề trong
suốt quá trình thực hiện dự án. Sổ tay khoa học là một minh chứng đảm bảo rằng
chúng ta là những người thực sự làm (không giả mạo). Cuốn sổ ghi lại nhật ký làm
việc một cách khoa học trong đó các trang giấy có mối quan hệ chặt chẽ với nhau,
vì vậy, hãy bảo quản thật tốt và tránh làm các trang tài liệu này bị thất lạc.
+ Bước 3: Nghiên cứu chủ đề đã lựa chọn:
Nghiên cứu tổng quan và tài liệu tham khảo cung cấp nền tảng vững chắc cho
giả thuyết khoa học và thí nghiệm. Nơi tốt nhất để bắt đầu thực hiện nghiên cứu
một chủ đề là thư viện. Thư viện sẽ có tạp chí, sách về chủ đề này, tài liệu tham
khảo khoa học và tài liệu điện tử, ... mỗi thông tin sẽ cung cấp một số khía cạnh về
chủ đề.
Internet cũng là một cơng cụ có giá trị cho học sinh làm nghiên cứu khoa học.
Khi tiến hành tìm kiếm trên internet, hãy chắc chắn rằng chúng ta sử dụng các
9


nguồn đáng tin cậy. Thông tin mà chúng ta sử dụng trên Web sẽ cần những trích
dẫn giống như trích dẫn một cuốn sách hay một tạp chí. Cần có tác giả, têu đề, nhà
xuất bản, bản quyền. Tốt nhất là tải về cả bản sao của tất cả mọi thứ ta đã sử dụng,
bao gồm cả địa chỉ trang Web.
+ Bước 4: Đưa ra giả thuyết khoa học hoặc đặt mục tiêu:
Giả thuyết khoa học là một giải pháp cần được kiểm chứng cho vấn đề nghiên
cứu. Các dữ liệu thu được thơng qua thí nghiệm có thể được sử dụng để củng cố
hoặc bác bỏ giả thuyết.
+ Bước 5: Thiết kế thí nghiệm hoặc lập kế hoạch nghiên cứu:
Rà soát lại tất cả các ý tưởng thiết kế trong cuốn sổ tay khoa học và trình bày
lại ý tưởng bằng các sơ đồ. Đây là những điều hết sức cần thiết trong một dự án kỹ
thuật. Khi phát triển thiết kế thí nghiệm cần xem xét đến vấn đề thiết kế đã đạt mục
tiêu đề ra chưa và những yếu tố nào ảnh hưởng đến thí nghiệm.
+ Bước 6: Tiến hành thí nghiệm:

Sau khi hồn thành thiết kế thí nghiệm, chúng ta tiến hành lập kế hoạch và tổ
chức thực hiện thí nghiệm. Thực hiện các thí nghiệm phải đặt trong điều kiện kiểm
sốt được. Ln giữ sổ tay khoa học bên mình để lưu trữ những ghi chú trong q
trình làm việc.
Tài liệu hóa tất cả mọi thứ mà chúng ta làm, kể cả việc nói chuyện với một
người bất kỳ về dự án. Thường xuyên vào một thư viện để nghiên cứu, hoặc đến
một phịng thí nghiệm để thực hành.
Thực hiện các phép đo đạc định kỳ và ghi kết quả vào cuốn sổ tay khoa học.
Lặp lại thí nghiệm nếu cần thiết để kiểm tra tính chính xác của kết quả. Dựa vào đó
chúng ta có thể làm rõ hoặc thậm chí làm thay đổi giả thuyết, thiết kế lại thí nghiệm
và thực hiện quy trình lại từ đầu.
10


+ Bước 7: Phân tích dữ liệu thực nghiệm:
Phân tích mức độ sai số của kết quả thí nghiệm để tìm ra ngun nhân hạn chế
của thí nghiệm, làm thế nào để có thể cải thiện thiết kế thí nghiệm trong các nghiên
cứu tiếp theo.
+ Bước 8: Tìm ra quy luật và đưa ra kết luận:
Xem xét các kết quả của thực nghiệm và phân tích các kết quả thu được. Điều
này sẽ giúp định hướng suy nghĩ và giúp ta quyết định có cần phải sửa đổi hoặc
làm lại, hoặc kết thúc dự án vào thời điểm này.
+ Bước 9: Viết báo cáo:
Báo cáo sẽ cung cấp một cái nhìn tồn diện về chủ đề cho độc giả quan tâm.
Báo cáo nên chứa đựng mọi thông tin thu thập được trong q trình nghiên cứu
cũng như mơ tả đầy đủ về quá trình thực nghiệm, dữ liệu thu được và kết luận. Cần
sử dụng thuật ngữ trong bài báo cáo. Nó sẽ giúp chúng ta chuyển tải các sự kiện và
thông tin mà chúng ta thu thập một cách có tổ chức, rành mạch và súc tích. Các
bước để viết báo cáo:
Viết một đề cương báo cáo, qua đó cung cấp một cấu trúc xương sống cho

toàn bộ bài báo cáo. Một phác thảo tốt sẽ cung cấp cho hướng đi đúng, tạo sự gắn
kết, và hình thành trật tự của báo cáo, và là cơ sở để truyền đạt thơng tin trong một
định dạng xúc tích.
Nếu chúng ta thường ghi lại các lưu ý thì nên sắp xếp các lưu ý đó lại theo
một trình tự nhất định.
Viết một đoạn giới thiệu để người đọc làm quen với dự án. Làm nổi bật
những điểm chính với một đoạn văn ngắn.
Chú thích hoặc trích dẫn các nguồn tư liệu đúng cách.
11


Bắt đầu từ đây
Tích hợp các tài liệu hỗ trợ. Hãy chắc chắn rằng hình ảnh, sơ đồ, bảng biểu,
đồ thị và các trục được dán nhãn đúng cách.
Viết một đoạn tóm tắt như một kết luận. Nó phải ghi rõ là củng cố hay bác
bỏ giả thuyết.
Hãy cẩn thận cảm ơn tất cả các tài liệu vay mượn dù được diễn giải trực tiếp
vào bài báo cáo hoặc trích dẫn. Khi sử dụng công việc của các nhà khoa học khác,
chúng ta phải ghi những đóng góp của họ bằng cách trích dẫn nguồn thơng tin.
+ Bước 10: Viết tóm tắt báo cáo:
Bản tóm tắt là phần cuối cùng của dự án. Nó là một bản tóm tắt ngắn gọn của
dự án để thơng báo những gì mà dự án đã thực hiện được.
+ Bước 11: Chuẩn bị poster và các hình ảnh giới thiệu dự án:

12


Poster cần phối hợp đồng thời hình ảnh, đồ họa và bảng biểu cùng với các dịng
văn bản xúc tích.
Kích thước:

01 Tấm giữa ngang 120cm cao 160cm
02 tấm bìa ngang 60cm cao 120cm

Rộng
120 cm

13


+ Bước 12: Thuyết trình:
Mơ tả từng phần của dự án, từ ý tưởng ban đầu, việc tìm kiếm tài liệu, sự hình
thành giả thuyết, thiết kế thực nghiệm, kết quả, phân tích, kết luận và các ứng dụng
tương lai.
5. Những việc giáo viên hướng dẫn nên làm:
Sau khi học sinh đăng ký đề tài khoa học cần nghiên cứu, giáo viên nên làm
những việc sau:
- Liên tục đặt ra những câu hỏi bắt buộc học sinh phải tìm hiểu và nghiên
cứu từ nguồn sách báo, tài liệu, internet, kiến thức đã học được ở trường…
- Giáo viên hướng dẫn chỉ đóng vai trị là cầu nối để cùng học sinh nghiên
cứu.
- Cần xác định cho học sinh đề tài nghiên cứu thuộc lĩnh vực khoa học hay
kỹ thuật để thực hiện cho đúng quy trình nghiên cứu. Giúp học sinh hoàn thiện các
hồ sơ, báo cáo liên quan.
-Tạo mọi điều kiện để học sinh tiếp cận các phịng thí nghiệm, các trung
tâm học liệu.
- Định hướng cho học sinh nghiên cứu những vẩn đề thực tế, những vấn đề
thường gặp trong xã hội
- Giúp học sinh tự tin hơn vào bản thân, say mê hơn với nghiên cứu khoa
học; gặp gỡ bạn bè cùng chí hướng; tận mắt chứng kiến những cơng trình khoa
học; học được cách chấp nhận mạo hiểm; học được cách thức truyền đạt những

ý tưởng khoa học.
6. Những việc giáo viên hướng dẫn không nên làm:

14


- Giáo viên hướng dẫn “làm thay học sinh” không để học sinh làm chủ đề
tài cần nghiên cứu, giáo viên can thiệp quá nhiều.
- Học sinh làm theo ý muốn của giáo viên hướng dẫn.
- Bắt học sinh nghiên cứu những vấn đề ngoài khả năng, phạm trù phức tạp.
- Bắt học sinh học thuộc báo cáo, học thuộc những nội dung giáo viên
chuẩn bị sẵn.
V. Hiệu quả áp dụng:
1. Chưa áp dụng sáng kiến:
Năm học

2015-2016

Vịng trường

Giải kk

Vịng huyện

Khơng đạt giải

2. khi áp dụng sáng kiến cho đến nay:
Từ khi áp dụng sáng kiến này đã giúp các em học sinh yêu thích nghiên cứu
khoa học hơn. Các em đã hình thành được kỹ năng sáng tạo khoa học và tự tin hơn
trong việc thực hiện các ý tưởng sáng tạo của mình. Từ việc chưa biết rõ về cuộc

thi, đến năm học này tại trường đã có nhiều nhóm thực hiện dự án nghiên cứu khoa
học kỹ thuật. Năm học 2016-2017 cho đến nay đạt kết quả như sau:
Năm học

2016-2017

2017-2018

2018-2019

2019-2020

15


Vịng huyện

Giải kk

Giải ba

Giải nhì

Giải nhì

Vịng Tỉnh

Giải kk

Giải nhì

Giải ba

Giải kk

C. KẾT LUẬN
I. Ý nghĩa của đề tài đối với công tác giảng dạy và học tập:
Thông qua tham gia hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học đã góp phần thúc
đẩy đổi mới phương pháp và các hình thức giáo dục theo hướng tích cực, đổi mới.
Thơng qua việc thực hiện dự án, khơng chỉ học sinh có dự án dự thi mà nhiều học
sinh khác đã có thêm những động lực mới cho quá trình học tập, nghiên cứu khoa
học.
II. Khả năng áp dụng:
Đề tài có thể áp dụng rộng rải cho tất cả các trường THCS đạt hiệu quả cao.
III. Bài học kinh nghiệm, hướng phát triển:
Để hoạt động nghiên cứu khoa học và tổ chức Hội thi khoa học kỹ thuật cho
học sinh trung học đạt kết quả tốt cần có một số yếu tố sau đây:
- Thành

lập

các

câu

lạc

bộ

theo

sở

thích. Từ

đó

tìm

ra

được các học sinh có cùng niêm đam mê, phát huy tối đa sự sang tạo của các em.
- Giáo viên hướng dẫn phải tâm huyết, nhiệt tình, sang tạo và ham học hỏi.
- Phải tập huấn sớm cho học sinh về phương pháp nghiên cứu Khoa học, để
các em có định hướng và phương pháp nghiên cứu ngay từ đầu khi thực hiện đề
16


tài.
IV. Đề xuất, kiến nghị:
- Để khuyến khích học sinh tham gia nghiên cứu khoa học kỹ thuật đạt hiệu
quả cao, khuyến khích các em tham gia cuộc thi “Nghiên cứu khoa học kỹ thuật”,
bản thân tơi có một số kiến nghị sau đây:
- Ban Giám hiệu các trường phải quan tâm tạo mọi điều kiện cho học sinh
trong học tập và nghiên cứu, phải chỉ đạo các tổ chuyên mơn cử giáo viên có năng
lực hướng dẫn và giúp đỡ học sinh trong q trình tìm tịi và nghiên cứu các đề tài.
- Cần phải thành lập Hội đồng khoa học, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các
thành viên giám sát quá trình nghiên cứu từng đề tài cụ thể và thành viên đó chịu
trách nhiệm phản biện đề tài.
- Cần kêu gọi các tổ chức xã hội, phụ huynh học sinh, các cá nhân tài trợ cho

học sinh về vật chất, kinh phí trong q trình nghiên cứu. Động viên và tạo điều
kiện tốt nhất để các em có thể thực hiện ý tưởng của mình.
Trên đây là những ý kiến của tơi về việc “Khuyến khích học sinh tham gia
nghiên cứu khoa học kỹ thuật”. Xin q thầy cơ góp ý nhiệt tình để sáng kiến này
đạt hiệu quả cao tôi thành thật cảm ơn.

Tân An, ngày … tháng 03 năm 2021
Giáo viên thực hiện

…………….

17