Bài tập học kỳ môn công pháp quốc tế (9 điểm) Đề bài: “Bình luận về vai trò của Tòa án công lý Liên hợp quốc đối với quá trình hình thành và phát triển của luật quốc tế”

MỤC LỤC
Trang:
MỞ ĐẦU
NỘI DUNG...............................................................................................1
I. Khái quát chung về Tòa án công lý Liên hợp quốc...............................1
1. Khái niệm..............................................................................................1
2. Nhiệm vụ...............................................................................................1
3. Thành phần............................................................................................2
4. Chức năng..............................................................................................2
5. Hoạt động..............................................................................................3
II. Vai trò của Tòa án cơng lý Liên hợp quốc đối với q trình hình thành
và phát triển của luật quốc tế.....................................................................4
1. Tịa án cơng lý Liên hợp quốc đóng vai trị hình thành nên luật quốc tế
...................................................................................................................4
2. Tịa án cơng lý Liên hợp quốc góp phần vào sự phát triển của luật
quốc tế.......................................................................................................5
KẾT LUẬN...............................................................................................6
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO


MỞ ĐẦU
Thế chiến thứ hai kết thúc kèm theo sự hỗn loạn, bất ổn
trên toàn thế giới, sự gia tăng của các cuộc xung đột sắc tộc,
tranh giành lãnh thổ cùng với cuộc chiến tranh lạnh, kéo theo
làn sóng chạy đua vũ trang dẫn đến tiềm ẩn nguy cơ chiến
tranh. Để đảm bảo hịa bình và an ninh thế giới, rất nhiều
biện pháp đã được Liên hợp quốc đặt ra, trong đó một trong
những biện pháp quan trọng hữu hiệu nhất đó chính là luật
quốc tế. Cùng với đó là sự ra đời của Tịa án thường trức cơng
lý Quốc tế, nay là Tịa án cơng lý Liên hợp quốc hay cịn gọi là
Tồ án Quốc tế.

Để hiểu rõ hơn về Tịa án cơng lý Liên hợp quốc cùng vai
trị của nó đối với Luật quốc tế, em xin đi vào tìm hiểu Đề bài
tập số 7 “Bình luận về vai trị của Tịa án cơng lý Liên hợp
quốc đối với quá trình hình thành và phát triển của luật quốc
tế” làm đề tài nghiên cứu cho bài tập học kỳ mơn Cơng pháp
quốc tế của mình.


NỘI DUNG
I. Khái qt chung về Tịa án cơng lý Liên hợp quốc
1. Khái niệm
Tịa án cơng lý Liên hợp quốc hay còn gọi là Tòa án Quốc
tế, là một trong sáu cơ quan chính của Liên hợp quốc, được
thành lập năm 1945 trên cơ sở kế thừa Toà án Thường trực
quốc tế của Hội quốc liên và hoạt động theo quy chế một bộ
phận không tách rời của Hiến chương Liên hợp quốc. Tất cả
các thành viên của Liên hợp quốc đương nhiên được coi là
thành viên của quy chế Tịa án Quốc tế. Các nước khơng phải
là thành viên Liên hợp quốc có thể tham gia quy chế Tòa án
quốc tế nếu được Hội đồng Bảo an đề nghị và được Đại hội
đồng Liên hợp quốc chấp thuận. Các nước khơng tham gia
quy chế cũng có thể u cầu Tòa án Quốc tế xét xử tranh
chấp nếu được Hội đồng Bảo an cho phép. Trụ sở của Tòa án
Quốc tế đặt tại La Hay (Hà Lan).
2. Nhiệm vụ
Nhiệm vụ trọng tâm của Liên hợp quốc là giải quyết các
cuộc xung đột bằng biện pháp hồ bình phù hợp với các
nguyên tắc của công lý và luật pháp quốc tế quy định tại Điều
1 của Hiến chương Liên hợp quốc. Điều 33 của Hiến chương
Liên hợp quốc cũng chỉ rõ, trong số các phương pháp giải

quyết hồ bình có phương pháp sử dụng trọng tài và giải
quyết của toà án (theo luật pháp).
Nhiệm vụ chính của Tịa án cơng lý Liên hợp quốc là:
Thứ nhất, giải quyết các tranh chấp giữa các quốc gia và
giữa các tổ chức quốc tế trên cơ sở luật pháp quốc tế. Các thể
1


nhân và pháp nhân khơng có quyền đưa các tranh chấp ra
giải quyết trước Tòa án quốc tế.
Thứ hai, làm chức năng tư vấn pháp lí (kết luận pháp lí)
cho Hội đồng Bảo an, Hội đồng Thường trực và cho các tổ
chức khác của Liên hợp quốc.
Tòa án quốc tế được quyền ra các quyết định bằng
phương thức biểu quyết trên nguyên tắc quá bán với số đại
biểu hợp lệ là khơng được ít hơn 9 người. Quyết định của Tịa
án Quốc tế mang tính chất bắt buộc, có hiệu lực ngay và các
đương sự khơng có quyền khiếu nại. Trong trường hợp quyết
định của Tịa án Quốc tế khơng được thi hành, Tịa án Quốc tế
có thể u cầu Hội đồng Bảo an giúp đỡ để quyết định được
thi hành. Ngồi các nhiệm vụ trên, Tịa án Quốc tế cịn có
nhiệm vụ chung cùng với các cơ quan khác của Liên hợp quốc
bảo vệ hồ bình, kiểm tra giám sát các nước thành viên Liên
hợp quốc thực hiện nghĩa vụ của mình theo đúng Hiến chương
Liên hợp quốc và theo các quyết định của các cơ quan của
Liên hợp quốc.
3. Thành phần
Thành phần của Tòa án quốc tế gồm 15 thẩm phán, là
công dân của các quốc gia thành viên Liên hợp quốc, do Đại
hội đồng Liên hợp quốc và Hội đồng Bảo an bầu ra với nhiệm

kì 9 năm và cứ 3 năm lại bầu lại 5 thẩm phán. Về nguyên tắc,
trong cơ cấu của Tòa án quốc tế phải có đại diện của tất cả
các hệ thống pháp luật trên thế giới và là những luật gia nổi
tiếng, có uy tín trong lĩnh vực pháp luật quốc tế. Đã có cơng
dân của các quốc gia: Anh, Pháp, Bỉ, Nga, Trung Quốc, Nhật
2


Bản, Đức, Italia, Hungari, Xri Lanka, Mađagaxca, Angiêri,
Guyana, Vênêzuêla, Xiêra Lêơn tham gia Tịa án quốc tế.
4. Chức năng
Theo Điều 13 của Hiến chương liên hợp quốc, một trong
những chức năng của Đại hội đồng là "thúc đẩy việc pháp
điển hoá và sự phát triển của luật quốc tế theo hướng tiến
bộ". Chức năng này đã được Đại hội đồng và các cơ quan
khác thực hiện thông qua việc soạn thảo, chuẩn bị rất nhiều
cơng ước quốc tế. Trong vịng năm thập kỷ qua, Liên hợp quốc
đã bảo trợ cho trên 456 thoả thuận đa phương bao gồm mọi
lĩnh vực hoạt động giữa các nhà nước và nỗ lực của loài người.
Liên hợp quốc cũng là người tiên phong quan tâm tới những
vấn đề toàn cầu mới hiện nay như: môi trường, khoảng không
vũ trụ, lao động di cư, buôn lậu ma tuý và chủ nghĩa khủng
bố.
Chức năng chính của Tồ án quốc tế là giải quyết hồ bình
các tranh chấp quốc tế, vụ kiện do các quốc gia đưa lên phù
hợp với luật pháp quốc tế. Mục tiêu của toà án là áp dụng các
tập quán quốc tế để thiết lập các quy tắc được các quốc gia
liên quan chính thức cơng nhận; các thơng lệ quốc tế được
chấp nhận như luật; các nguyên tắc chung của luật pháp được
các quốc gia cơng nhận; các phán quyết của tịa án...

Tòa án cũng khuyến nghị Đại hội đồng, Hội đồng Bảo an
về lĩnh vực luật pháp, các vấn đề luật pháp nổi lên trong
phạm vi hoạt động của các cơ quan này, khuyến nghị các cơ
quan khác của Liên hợp quốc, các cơ quan chuyên môn với sự
uỷ quyền của Đại hội đồng.
3


5. Hoạt động
Giải quyết theo luật pháp các tranh chấp:
Cơ quan chính của Liên hợp quốc giải quyết các tranh
chấp là Toà án Quốc tế. Kể từ khi thành lập năm 1946, đến
nay đã có 72 vụ được các nước đưa ra trước Toà án Quốc tế,
22 trường hợp hỏi ý kiến của các tổ chức quốc tế. Hầu hết các
trường hợp được Toà giải quyết, song kể từ năm 1981, đã có 4
trường hợp được chuyển cho các Uỷ ban đặc biệt giải quyết
theo đề nghị của các bên liên quan. 11 trường hợp vẫn chưa
được giải quyết.
Các trường hợp đưa ra giải quyết tại Toà án Quốc tế bao
gồm nhiều lĩnh vực như: Quyền về lãnh thổ (vụ tranh chấp
giữa Pháp và Anh năm 1953, giữa Bỉ và Hà Lan năm 1959,
giữa Ấn Độ và Bồ Đào Nha năm 1960, giữa Buốckina Phaxô và
Mali năm 1986, giữa Libi và Sát năm 1990), liên quan đến luật
biển (trường hợp Anbani phải chịu trách nhiệm về những thiệt
hại do thuỷ lơi trong vùng lãnh hải của mình gây ra cho tầu
của Anh năm 1949, tranh chấp giữa Anh và Na uy về đánh
cá), các cuộc tranh chấp liên quan đến nguyên tắc và luật lệ
quốc tế trong việc phân định ranh giới thềm lục địa, trên biển
và trên bộ (vụ giữa Libi và Manta năm 1985, Canađa và Mỹ
năm 1984, Đan mạch và Na uy năm 1993, giữa En Xanvađo

và Honđurat năm 1992 ...), về bảo vệ ngoại giao, bảo vệ môi
trường, thực hiện các nghĩa vụ của lực lượng uỷ thác tại lãnh
thổ Tây Nam châu Phi, các vấn đề liên quan đến xung đột khu
vực, việc thực hiện các công ước quốc tế của các nước ... các
trường hợp liên quan đến quan hệ giữa Liên hợp quốc và các
nước thành viên như việc phái viên của Liên hợp quốc bị sát
4


hại, đóng góp của các nước vào ngân sách hoạt động gìn giữ
hồ bình... cũng được các bên liên quan đưa ra tại Toà án
Quốc tế để nhận được ý kiến tham khảo.
II. Vai trị của Tịa án cơng lý Liên hợp quốc đối với
quá trình hình thành và phát triển của luật quốc tế
1. Tịa án cơng lý Liên hợp quốc đóng vai trị hình
thành nên luật quốc tế
Các phán quyết của Tòa được xem như nguồn bổ trợ, là
tiền đề hình thành nên tập quán, điều ước quốc tế.
Tịa án Cơng lý quốc tế đã phát triển liên tục những thực
tiễn trong các thủ tục của mình và đã góp phần vào sự phát
triển của luật quốc tế. Các tranh chấp đưa ra tại Tòa án quốc
tế sẽ được giải quyết theo luật quốc tế và Tòa áp dụng nguồn
của luật quốc tế theo Điều 38 của Quy chế của Tòa án quốc
tế.
Trong thực tiễn hoạt động của Tịa đã có 148 vụ tranh
chấp được đưa ra trước tịa (tính đến tháng 6/2010), trong số
đó có 120 vụ tranh chấp đã được Tòa phân xử. Trong số 148
vụ tranh chấp mà tịa có thẩm quyền giải quyết, 1/3 thông
qua điều khoản thỏa thuận trong điều ước quốc tế, 1/3 qua cơ
chế tuyên bố đơn phương chấp nhận trước thẩm quyền của

của tòa, và 1/3 theo cơ chế chấp nhận thẩm quyền của tòa
theo từng vụ việc. Nhiều phán quyết của Tịa án cơng lý quốc
tế đã có ý nghĩa rất quan trọng. Nó khơng chỉ dàn xếp được
tranh chấp mà còn tạo ra các qui phạm tập quán mới hoặc là
cơ sở để hình thành quy phạm điều ước quốc tế mới qua đó
đóng góp cho sự phát triển của Luật quốc tế.
5


Tịa án Cơng lý quốc tế là cơ quan tài phán do quốc gia và
chủ thể Luật quốc tế thành lập với chức năng chính là giải
quyết tranh chấp quốc tế. Phán quyết là kết quả của hoạt
động giải quyết tranh chấp của Tòa. Các phán quyết này là
chung thẩm và có giá trị bắt buộc đối với các bên tranh chấp
của Tòa. Mặc dù vậy, phán quyết của Tòa án quốc tế có vai trị
rất quan trọng trong việc giải thích làm sáng tỏ nội dung của
quy phạm pháp luật quốc tế và trong một trong số những
phán quyết của Tịa án Cơng lý quốc tế cịn là tiền đề cơ sở để
hình thành nên quy phạm pháp luật quốc tế mới
Ví dụ: Phán quyết vụ ngư trường Anh - Nauy năm 1951
của Tịa án Cơng lý quốc tế của Liên hợp quốc đã tạo cơ sở
cho việc hình thành quy phạm xác định đường cơ sở thẳng
dùng để tính chiều rộng lãnh hải trong Cơng ước Giơnevơ năm
1958 và sau này là Công ước Luật biển 1982. Hoặc các phán
quyết của Tịa án Cơng lý quốc tế về vụ eo biển Corfou đã có
những đóng góp trong việc giải thích và thúc đẩy pháp điển
hóa Luật quốc tế, đặc biệt là luật biển. Phán quyết đã làm rõ
khái niệm pháp lý eo biển quốc tế và nguyên tắc qua lại eo
biển không gây hại. Quyền này đã được Công ước Giơnevơ
năm 1958 về lãnh hải và vùng tiếp giáp cơng nhận và sau đó

được phát triển, điều chỉnh trở thành quyền quá cảnh qua các
eo biển quốc tế ghi trong Công ước Luật biển của Liên hợp
quốc năm 1982. Các eo biển quốc tế là eo biển nối liền hai
phần của biển cả và phục vụ cho hàng hải quốc tế. Phán
quyết cịn đóng góp trong việc khẳng định nguyên tắc tôn
trọng chủ quyền quốc gia và việc cấm mọi sự can thiệp bằng
vũ lực trong quan hệ quốc tế.
6


2. Tịa án cơng lý Liên hợp quốc góp phần vào sự
phát triển của luật quốc tế
Thứ nhất, Tòa án cơng lý Liên hợp quốc góp phần giải
thích làm sáng tỏ những điều chưa rõ trong luật quốc tế
Thứ hai, các phán quyết của Tịa án cơng lý Liên hợp quốc
tác động đến các quốc gia, tổ chức, buọc họ phải chấp hành
KẾT LUẬN
Với hơn 70 năm hình thành và phát triển, Tịa án cơng lý
Liên hợp quốc đã khẳng định vai trị to lớn của mình trong
cơng cuộc duy trì hịa bình và an ninh thế giới. Qua những
nghiên cứu, tìm hiểu trên, ta phần nào hiểu rõ được về Tịa án
cơng lý Liên hợp quốc, cũng như vai trị của nó đối với q
trình hình thành và phát triển của luật quốc tế để có được một
nhận thức đầy đủ về cơ quan này.

7


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Trường đại học luật Hà Nội, Giáo trình luật quốc tế (2016),
Nhà xuất bản Cơng an nhân dân;
2. Nguyễn Hồng Thao, Tịa án cơng lý Quốc tế, Nhà xuấ bản
Chính trị quốc gia – Sự thật, 2011;
3. Báo điện tử Đảng cộng sản Việt Nam, Tịa án cơng lý Liên
hợp quốc, Truy cập ngày 11/11/2017;
/>4. Sinh viên HLU, Vai trò của phán quyết của cơ quan tài phán
quốc tế đối với việc hình thành và áp dụng các qppl quốc
tế, Truy cập ngày 11/11/2017;
/>