Bài 1. Sự hình thành và phát triển của xã hội phong kiến ở châu Âu

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.05 MB, 249 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Ngày soạn : 18/08/2015

Tiết thứ : 01 Tuần : 01

PHẦN I

KHÁI QUÁT LỊCH SỬ THẾ GIỚI TRUNG ĐẠI
BÀI 1 : SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN

CỦA XÃ HỘI PHONG KIẾN Ở CHÂU ÂU
(Thời sơ - trung kì trung đại)

I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:

- Qúa trình hình thành xã hội phong kiến ở châu Âu.

- Hiểu khái niệm “lãnh địa phong kiến”,đặc trưng của kinh tế lãnh địa Phong Kiến
- Nguyên nhân xuất hiện Thành Thị Trung Đại. Phân biệt sự khác nhau giữa nền kinh
tế Lãnh Địa và nền kinh tế trong Thành Thị Trung Đại.

2.Kĩ năng:

-Biết xác định vị trí các quốc gia Phong Kiến Châu Âu trên bản đồ.

-Biết vận dụng phương pháp so sánh,đối chiếu để thấy rõ sự chuyển biến từ xã hội
Chiếm Hữu Nô Lệ sang xã hội Phong Kiến.

3.Thái độ:

Thấy được sự phát triển hợp quy luật của xã hội lồi người:chuyển từ xã hội Chiếm

Hữu Nơ Lệ sang xã hội Phong Kiến

4. Định hướng phát triển năng lực:

- Năng lực chung: Tự học, giải quyết vấn đề, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ.
- Năng lực chuyên biệt: Tư duy tổng hợp theo lãnh thổ, sử dụng bản đồ
II. Chuẩn bị :

- GV : Bản đồ Châu Âu thời Phong Kiến, Tranh ảnh mô tả hoạt động trong Lãnh
Địa Phong Kiến và Thành Thị Trung Đại.

- HS: Học bài , xem bài và dụng cụ học tập
III. Các bước lên lớp .

1. Ổn định lớp - Kiểm tra bài cũ: (5’)

GV giới thiệu khái quát về lịch sử lớp 7
2. Nội dung bài mới:

Lịch sử xã hội loài người đã phát triển liên tục qua nhiều giai đoạn.Học lịch sử
lớp 6,chúng ta đã biết được nguồn gốc và sự phát triển của loài người nói chung và
dân tộc Việt Nam nói riêng trong thời kì Cổ Đại,chúng ta sẽ học nối tiếp một thới kì
mới:Thời Trung Đại.

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt động 1: Sự hình thành XHPK ở Châu 
Âu GV Từ thiên niên kỉ I TCN các quốc gia cổ
đại Phương Tây Hy Lạp và Rô Ma phát triển và
tồn tại đến thế kỷ V từ phương bắc người Giéc

man tràn xuống và tiêu diệt các quốc gia này lập
nên vương triều mới

? Em hãy kể tên một số quốc gia mới ?
- HS Vương quốc của người Ăng lô Xắc
xông ,vương quốc Phơ răng ,Vương quốt Tây
Gốt , Đơng Gốt

? Sao đó người Giéc man đã làm gì ?

1. Sự hình thành XHPK ở 
Châu Âu:

a. Hoàn cảnh lịch sử .

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

- HS chia ruộng đất và phong tước cho nhau .
? Những việc làm ấy đã có tác động gì đến sự
hình thành xã hội phong kiến Châu Âu?

- HS bộ máy nhà nước chiếm hữu nô lệ sụp đổ
các tầng lớp mới xuất hiện .

? Những người như thế nào gọi là lãnh chúa
phong kiến ?

- HS Lãnh chúa phong kiến là các tướng lĩnh và
quý tộc có nhiều ruộng đất và vị tước có quyền
thế và rất giàu có

? Nơng nơ do những tầng lớp nào hình thành ?

- HS Nơng nơ là những nơ lệ được giải phóng
và nơng dân khơng có ruộng đất,làm thuê , phải
phụ thuộc vào lãnh chúa

Hoạt động 2 Lãnh địa Phong Kiến

? Em hiểu thế nào là lãnh địa , lãnh chúa và nông
nô ?

- HS Là vùng đất do quý tộc phong kiến chiếm
được . Lãnh chúa là người đướng đầu lãnh địa
nông nô là người phụ thuộc vào lãnh chúa phải
nộp tô thuế cho lãnh chúa .

? Các em quan sát H/1 SGK các em miêu tả lảnh
địa phong kiến ?

- Tường cao hào sâu đồ sộ kiên cố có đầy đủ
nhà của trang trại , nhà thờ như một nước thu
nhỏ .

? Trình bày đời sống , sinh hoạt trong Lãnh địa ?
- HS -Đời sống trong Lãnh địa:

+Lãnh chúa sống xa hoa đầy đủ: đất đai, dinh thự
, với tường cao hào sâu kho tàn đồng cỏ đầm lầy
... của lãnh chúa

+Nơng nơ:đói nghèo cực khổ : nhận đất canh tác
của lãnh chúa và nộp thuế ngồi ra cịn phải

nộp nhiều thứ thuế khác

? Đặc điểm chính của nền kinh tế Lãnh địa là gì
- HS Tự sản xuất và tiêu dùng khơng trao đổi với
bên ngồi mà tự cung tự cấp

? Phân biệt sự khác nhau giữa xã hội cổ đại 
với xã hội phong kiến ?

- HS Xã hội cổ đại gồm chủ nô và nô lệ .Nô lệ
chỉ là công cụ biết nói .XHPK gồm lãnh chúa và
nơng nơ phải nộ thuế cho lãnh chúa

Hoạt động 3 Sự xuất hiện các thành thị trung 
đại:

? Đặc điểm của thành thị là gì ?

Đơng Gốt.
b. Biến đổi trong xã hội

-Trên lãnh thổ của người Rô
Ma, người Giec-man đã

+ Chiếm ruộng đất của chủ nô
đem chia cho nhau

+ Phong cho các tướng lĩnh , quý
tộc các tước vị như công tước
hầu tước

- Những việc làm của người
Giec-man đã tác động đến xã
hội dẫn tới sự hình thành các
tầng lớp mới

+ Lãnh chúa phong kiến là các
tướng lĩnh và quý tộc có nhiều
ruộng đất và vị tước có quyền
thế và rất giàu có

+ Nơng nơ là những nơ lệ được
giải phóng và nơng dân khơng
có ruộng đất,làm th , phải phụ
thuộc vào lãnh chúa

- Xã hội phong kiến ở châu Âu
đã được hình thành

2.Lãnh địa Phong Kiến

- Lãnh địa là khu đất rộng lớn trở
thành vùng đất riêng của lãnh
Chúa như một vương quốc thu
nhỏ

- Tổ chức và hoạt động của lãnh
địa

+ Lãnh địa bao gồm đất đai, dinh

thự , với tường cao hào sâu kho
tàn đồng cỏ đầm lầy ... của lãnh
chúa

+Nông nô : nhận đất canh tác của
lãnh chúa và nộp thuế, ngoài ra
cịn phải nộp nhiều thứ thuế khác
+ Lãnh chúa bóc lột nông nô ,
không phài lao động sống sung
sướng , xa hoa .

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

- HS là các nơi giao lưu ,buôn bán ,tập trung
đông dân cư .

? Thành thị trung đại xuất hiện như thế nào ?
HS + Thời kì phong kiến phân quyền các lãnh
địa điều đóng kính khơng trao đổi bn bán với
bên ngồi .

+ Từ thế kỉ XI do sản xuất thủ công phát triển
thợ thủ cơng đem hàng hóa ra những nơi đông
người để trao đổi buôn bán lập xưởng sản xuất .
+ Từ dây hình thành các thị trấn rồi phát triển
thành thành phố gọi là thành thị

? Cư dân thành thị gồm những ai? Họ làm những
nghề gì ?

- HS Thợ thủ cơng, thương nhân sản xuất và
buôn bán , trao đổi hàng hóa.

? Thành thị ra đời có vai trị gì ?

- HS Thúc đẩy sản xuất và bn bán phát triển
từ đó nị tác động đến sự phát triển của xã hội
phong kiến .

- HS Đông người sầm uất ,hoạt động chủ yếu là
bn bán và trao đổi hàng hóa .

? Cho học sinh quan sát hình 2 SGK miêu tả lại
cuộc sống ở thành thị?

độc lập mang tính tự cung tự cấp,
đóng kính của một lãnh chúa
3. Sự xuất hiện các thành thị 
trung đại:

- Nguyên nhân ra đời :

+ Thời kì phong kiến phân quyền
các lãnh địa điều đóng kính
khơng trao đổi bn bán với bên
ngồi .

+ Từ thế kỉ XI do sản xuất thủ
công phát triển thợ thủ cơng đem
hàng hóa ra những nơi đơng
người để trao đổi buôn bán lập
xưởng sản xuất .

+ Từ dây hình thành các thị trấn
rồi phát triển thành thành phố
gọi là thành thị .

-Hoạt động của thành thị cư dân
chủ yếu là thợ thủ công và
thương nhân họ lập các phường
hội để cùng nhau sản xuất và
buông bán

- Vai trò thúc đẩy sản xuất làm
cho xã hội phát triển

IV. Tổng kết – Hướng dẫn học tập: (5’)
? Em hãy kể tên một số quốc gia mới ?

? Những người như thế nào gọi là lãnh chúa phong kiến ?
? Trình bày đời sống,sinh hoạt trong Lãnh địa?

? Đặc điểm của thành thi là gì ?

? Cư dân thành thị gồm những ai? Họ làm những nghề gì ?

Các em về nhà học bài và xem tiếp bài 2 sự suy vong của chế độ phong kiến và
sự hình thành chủ nghĩa tư bản ở châu âu .Ở bài này các em chú ý các câu hỏi sau.
? Em hãy kể tên các cuộc phát kiến địa lí lớn ?

? Hệ quả của các cuộc phát kiến địa lí là gì?và có ý nghĩa gì ?

? Qúy tộc và tư sản châu Âu đã tích lũy vốn và giải quyết nhân công bằng cách nào
? Về xã hội những giai cấp nào được hình thành ?

? Giai cấp tư sản và q tộc có mâu thuẩn nhau khơng ?
VI. Rút kinh nghiệm :

...………...………
………...…………...

Ngày soạn : 29/08/2015 Ngày 01/9/2015

Tiết 02: SỰ SUY VONG CỦA CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN VÀ SỰ HÌNH
THÀNH CHỦ NGHĨATƯ BẢN Ở CHÂU ÂU

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

1. Kiến thức:

- Nguyên nhân và hệ quả của các cuộc phát kiến địa lí,một trong những nguyên tố
quan trọng tạo tiền đề cho sự hình thành quan hệ sản xuất Tư Bản chủ nghĩa.
- Quá trình hình thành quan hệ sản xuất chủ nghĩa tư bản trong lòng xã hội phong
kiến châu Âu.

2. Kĩ năng:

- Bồi dưỡng kĩ năng quan sát bản đồ,chỉ các hướng đi trên biển của các nhà thám
hiểm trong các cuộc phát kiến địa lí

-Biết khai thác tranh ảnh lịch sử.
3.Thái độ :

Thấy được tính tất yếu, tính quy luật của quá trình phát triển từ xã hội phong kiến lên

xã hội tư bản chủ nghĩa ở châu Âu.

4. Định hướng phát triển năng lực:

- Năng lực chung: Tự học, giải quyết vấn đề, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ.
- Năng lực chuyên biệt: Tư duy tổng hợp theo lãnh thổ, sử dụng tranh ảnh
II. Chuẩn bị :

- GV: Bản đồ thế giới.Tranh ảnh về các nhà phát kiến địa lí,tàu thuyền.
- HS: học bài, xem bài và dụng cụ học tập.

III. Các bước lên lớp .

1. Ổn định lớp - Kiểm tra bài cũ: (5’)
? XHPK châu Âu hình thành như thế nào?

?Vì sao Thành thị trung đại xuất hiện? Nền kinh tế Lãnh địa có gì khác nền kinh tế
Thành thị?

3. Nội dung bài mới:

Các Thành thị trung đại ra đời đã thúc đẩy sản xuất phát triển,vì vậy yêu cầu về
thị trường tiêu thụ được đặt ra,nền kinh tế hàng hóa phát triển đã dẫn đến sự suy vong
của chế độ phong kiến và sự hình thành CNTB ở châu Âu.

GV ghi tựa bài lên bảng .

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt động 1 Những cuộc phát kiến lớn về địa lí.

? Nguyên nhân nào dẫn đến các cuộc phát kiến địa
lí ?

GV mơ tả lại con tàu ca va ven (có nhiều buồn,to
lớn,có cánh lái )

? Em hãy kể tên các cuộc phát kiến địa lí lớn ?

? Hệ quả của các cuộc phát kiến địa lí là gì?và 
có ý nghĩa gì ?

? Các cuộc phát kiến địa lí có ý nghĩa gì ?
Hoạt động 2 Sự hình thành CNTB ở châu Âu
GV Các cuộc phát kiến địa lí đã giúp cho

1. Những cuộc phát kiến 
lớn về địa lí.

- Nguyên nhân:

+ Do nhu cầu phát triển
sản xuất

+ Tiến bộ về kĩ thuật hàng
hải : la bàn , hải đồ , kĩ
thuật đóng tàu

- Cuối thế kĩ XV đầu thế kĩ
XVI nhiều cuộc phát kiến

lớn về địa lí được tiến hành
như :

+1487: B .Đi-a-xơ đi vòng
quanh cực nam châu Phi.
+1498:Va-xcô đơ Ga-ma
đến Tây Nam Ấn Độ.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

việt giao lưu kinh tế và xã hội đượcđẩy mạnh q
trình tích lũy tư bản cũng dần hình thành .Đó là
q trình tạo ra vốn ban đầu và những người làm
thuê

? Qúy tộc và tư sản châu Âu đã tích lũy vốn và
giải quyết nhân cơng bằng cách nào ?

? Tại sao quí tộc phong kiến không tiếp tục sử
dụng nông nô để lao động ?

? Với nguồn vốn và nhân công có được ,q tộc
và thương nhân đã làm gì ?

? Về xã hội những giai cấp nào được hình thành ?
? Giai cấp tư sản và vơ sản được hình thành từ
những tầng lớp nào ?

? Giai cấp tư sản và quý tộc có mâu thuẩn nhau
không ?

? Quan hệ sản xuất TBCN ở châu Âu được 
hình thành như thến nào?

- HS +Sản xuất phát triển

+ Tiến bộ về kĩ thuật hàng hải : la bàn , hải đồ ,
kĩ thuật đóng tàu

- HS +1487: Đi-a-xơ vịng quanh cực nam châu
Phi.

+1498:Va-xcơ đơ Ga-ma đến Ấn Độ.
+1492:Cơ-lơm -bơ tìm ra châu Mĩ

+1519-1522:Ma-gien-lan vịng quanh trái đất.
- HS Hệ quả:Tìm ra các con đường nối liền các
châu lục,đem về nguồn lợi cho giai cấp tư sản
- HS +Là cuộc cách mạng về giao thông và tri
thức.

+ Thúc đẩy công thương nghiệp phát triển.
- HS Thúc đẩy công thương nghiệp phát triển.
- HS Cướp bóc tài nguyên từ thuộc địa mang về .
Buôn bán nô lệ da đen .Đuổi nông nơ ra khỏi lảnh
địa họ khơng có việt làm buộc phải đi làm thuê
- HS Sử dụng nô lệ gia đen thu nhiều lợi nhuận
hơn nông nô .

- HS Lập xương sản xuất với quy mô lớn

- Lập các công ty thương mại

- Lập các đồn điền rộng lớn

- HS -Về xã hội:Các giai cấp mới hình thành:Tư
sản và vơ sản.

+1519-1522:Ma-gien-lan
vòng quanh trái đất.

- Ý nghĩa của các cuộc phát
kiến

+ Thúc đẩy công thương
nghiệp phát triển.

+ Đem lại nguồn lợi khổng
lồ cho giai cấp tư sản Châu
Âu .

+Là cuộc cách mạng về giao
thông và tri thức.

2. Sự hình thành CNTB ở
châu Âu.

- Sự ra đời của giai cấp tư
sản :

+ Quý tộc thương nhân trở

nên giàu có nhờ cướp bóc
của cải và tài nguyên ở các
nước thuộc địa .

+ Họ mở rộng sản xuất
kinh doanh , lập đồn điền,
bóc lột sức lao động người
làm thuê , gai cấp tư sản ra
đời.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

- HS Tư sản bao gồm quý tộc thương nhân và
chủ đồn điền .

Giai cấp vô sản những người làm thuê bị bốc lột
thậm tệ .

- HS Giai cấp tư sản mâu thuẫn với quý tộc phong
kiến.

- HS dựa trên hai yếu tố : vốn và đội ngũ công
nhân làm thuê

4. Củng cố

? Nguyên nhân nào dẫn đến các cuộc phát kiến địa lí ?
? Em hãy kể tên các cuộc phát kiến địa lí lớn ?

? Các cuộc phát kiến địa lí có ý nghĩa gì ?

? Tại sao q tộc phong kiến không tiếp tục sử dụng nông nô để lao động ?

? Về xã hội những giai cấp nào được hình thành ?

? Giai cấp tư sản và q tộc có mâu thuẩn nhau khơng ?
5. Hướng dẫn

Các em về nhà học bài và xem bài 3 cuộc đấu tranh của giai cấp tư sản chống 
phong kiến thới hậu kì trung đại ở châu Âu .Ở bài này các em chú ý các vấn đề sao.
? Vì sao phong trào văn hóa Phục hưng bùng nổ?

? Tại sao giai cấp tư sản lại chọn văn hóa làm cuộc mở đường cho đấu tranh chống
PK?

? Kể tên một số nhà văn hóa tiêu biểu?

? Qua những tác phẩm của mình các tác giả thời Phục hưng muốn nói điều gì?
? Trình bày nội dung tư tưởng cải cách của Lu-thơ vàCan-vanh ?

? Tác động của Phong trào cải cách tôn giáo đến xã hội ?
IV . Rút kinh nghiệm :

...
………..

………...
………...
………

TUẦN : 02
Ngày soạn : 28/08/2015

Tiết 03: CUỘC ĐẤU TRANH CỦA GIAI CẤP TƯ SẢN CHỐNG PHONG
KIẾN THỚI HẬU KÌ TRUNG ĐẠI Ở CHÂU ÂU

I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

- Nguyên nhân dẫn tới phong tráo cải cách tôn giáo và những tác động của phong
trào này đến xã hội phong kiến châu âu bấy giờ.

2. Kĩ năng:

- Phân tích những mâu thuẫn xã hội để thấy được nguyên nhân sâu xa của cuộc đấu
tranh của giai cấp tư sản chống phong Kiến.

3. Thái độ :

- Nhận thức được sự phát triển hợp quy luật của xã hội loài người XHPK lạc hậu lỗi
thời sụp đổ và thay vào đó là XHTB.

- Phong trào văn hóa Phục hưng đã đem lại nhiều giá trị to lớn cho nền văn hóa nhân
loại.

4. Định hướng phát triển năng lực:

- Năng lực chung: Tự học, giải quyết vấn đề, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ.
- Năng lực chuyên biệt: Tư duy tổng hợp theo lãnh thổ, sử dụng tranh ảnh.
II. Chuẩn bị :

- GV: Bản đồ châu Âu.Tranh ảnh về thời kì văn hóa Phục hưng.
- HS: Học bài, xem bài và dụng cụ học tập.

III. Các bước lên lớp .

1. Ổn định lớp - Kiểm tra bài cũ:

? Kể tên các cuộc Phát kiến địa lí tiêu biểu và hệ quả của nó tới xã nhội châu Âu?
? Sự hình thành CNTB ở châu Âu đã diễn ra như thế nào?

GV nhận xét và ghi điểm.
2. Nội dung bài mới:(35’)

Ngay trong lịng XHPK,CNTB đã được hình thành. Giai cấp tư sản ngày càng
lớn mạnh ,tuy nhiên họ lại khơng có địa vị xã hội thích hợp. Do đó giai cấp tư sản đã
chống lại Phong kiến trên nhiều lĩnh vực. Phong trào văn hóa Phục hưng là minh
chứng cho cuộc đấu tranh của giai cấp tư sản chống Phong kiến.

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt động 1 Phong trào văn hóa phục Hưng:
? Nguyên nhân nào dẫn đến phong trào văn hóa
Phục hưng bùng nổ ?

-HS: + Chế độ Phong Kiến kìm hãm sự phát
triển của xã hội

+ Sự lớn mạnh của gia cấp tư sản có thế lực về
kinh tế nhưng khơng có địa vị chính trị, xã hội
? Phục hưng là gì ?

-HS: phong trào văn hóa Phục Hưng” là khôi

phục những tinh hoa văn hóa Hi Lạp và Rơ Ma
đồng thời phát triển nó ở tầm cao mới

?Tại sao giai cấp tư sản lại chọn văn hóa làm
cuộc mở đường cho đấu tranh chống PK?
-HS: Giai cấp tư sản có thế lực về kinh tế
nhưng khơng có địa vị xã hội dẫn đến đấu tranh
chống PK trên nhiều lĩnh vực khác nhau.Bắt
đầu là lĩnh vực văn hóa,những giá trị văn hóa
cổ đại là tin hoa nhân loại,việc khơi phục nó sẽ
tác động,tập hợp được đơng đảo dân chúng để
chống lại PK.

1. Phong trào văn hóa phục 
Hưng:

-Nguyên nhân:

+ Chế độ Phong Kiến kìm hãm sự
phát triển của xã hội

+ Sự lớn mạnh của gia cấp tư sản
có thế lực về kinh tế nhưng khơng
có địa vị chính trị , xã hội

- Khái niệm “phong trào văn hóa
Phục Hưng” là khơi phục những
tinh hoa văn hóa Hi Lạp và Rơ Ma
đồng thời phát triển nó ở tầm cao
mới

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

?Kể tên một số nhà văn hóa tiêu biểu ?

-HS:Lê ơ na đơ vanh xi,Ra bơ le,Đê cac tơ,Cô
pec nic,Sếch xpia…

? Thành tựu nổi bặt của phong trào văn hóa
Phục hưng là gì ?

-HS: +Khoa học kĩ thuật tiến bộ vượt bậc, sự
phong phú về văn học .

+ Thành cơng trong các lĩnh vực nghệ thuật
(có giá trị đến ngày nay

? Qua những tác phẩm của mình các tác giả 
thời Phục hưng muốn nói điều gì?

- HS + Lên án nghiêm khắc giáo hội Ki Tô , đã
phá trật tự xã hội phong kiến

+ Đề cao giá trị con người đề cao khoa học tự
nhiên xây dựng thế giới quan duy vật

-HS + Phát động quần chúng đấu tranh chống
lại xã hội phong kiến

+ Mở đường cho sự phát triển của văn hóa
Châu Âu và nhân loại .

- HS +Phủ nhận vai trò thống trị củagiáo hội.
+ Bãi bỏ lễ nghi phiền toái.

+ Quay về giáo lí nguyên thủy.

- HS Lan rộng sang nhiều nước Tây Âu:
Anh ,Pháp ,Thụy Sĩ ….

? Phong trào văn hóa phục hưng có ý nghĩa gì
?

- HS Tác động đến xã hội:

+ Góp phần thúc đẩy cho các cuộc khởi nghĩa
nông dân.

+ Tôn giáo phân hóa thành 2 giáo phái:đạo tin
lành và kitơ giáo

Hoạt động 2 Phong trào cải cách tôn giáo
? Nguyên nhân nào dẫn tới phong trào Cải cách
tôn giáo ?

- HS + Giáo hội bóc lột nhân dân
+ Cản trở sự phát triển của xã hội

? Trình bày nội dung tư tưởng cải cách của
Lu-thơ vàCan-vanh ?

? Phong trào cải cách tôn giáo đã phát triển như

thế nào ?

? Tác động của Phong trào cải cách tôn giáo 
đến xã hội ?

Hoạt động 3: . Chiến tranh nông dân đức
- Nguyên nhân nào dẫn đến chiến tranh nơng
dân Đức?

- Trình bày diễn biến của chiến tranh nông dân
Đức?

+ Lên án nghiêm khắc giáo hội Ki
Tô , đã phá trật tự xã hội phong
kiến

+ Đề cao giá trị con người đề cao
khoa học tự nhiên xây dựng thế
giới quan duy vật

- Ý nghĩa :

+ Phát động quần chúng đấu tranh
chống lại xã hội phong kiến

+ Mở đường cho sự phát triển của
văn hóa Châu Âu và nhân loại .

2. Phong trào cải cách tôn giáo:
- Nguyên nhân:

+Giáo hội bóc lột nhân dân.
+Cản trở sự phát triển của xã hội
- Nội dung:

+ Cải cách của M –Lu- Thơ ( Đức
) lên án những hành vi tham lam
đồi bại của Giáo Hồng , địi bãi
bỏ những thủ tục , nghi lễ phiền
tóai

+ Cải cách của Can Vanh (Thụy Sĩ)
chịu ảnh hưởng của cải cách Lu
Thơ , hình thành một giáo phái mới
gọi là đạo tinh lành

- Hậu Quả : đạo Ki Tô bị chia thành
2 giáo phái : cựu giáo Ki Tô giáo
cũ và tân giáo luôn mâu thuẫn và
xung đột với nhau bùng lên cuộc
chiến tranh nông dân Đức

3. Chiến tranh nông dân Đức.
- Nguyên nhân: TK XVI tầng lớp 
thị dân có thế lực KT nhưng bị
CĐPK chèn ép, kìm hãm; ảnh
hưởng cải cách Lu-thơ

- Diễn biến:

+ Người lãnh đạo là Tô-mát
Muyn-xe

+ GĐ đầu phong trào chiếm 1/3
lãnh thổ Đức.

+ Do nội bộ không thống nhất, nên
bọ PK kiến đàn áp lại,PT thất bại.
- Ý nghĩa:

+ Đây là cuộc chiến tranh nông dân
vĩ đại nhất châu Âu.

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

của nông dân

+ Cuộc CT góp phần vào trận chiến
chống CĐPK.

IV. Tổng kết – Hướng dẫn học tập: (5’)

? Vì sao phong trào văn hóa Phục hưng bùng nổ?
? Kể tên một số nhà văn hóa tiêu biểu?

? Qua những tác phẩm của mình các tác giả thời Phục hưng muốn nói điều gì?
? Nguyên nhân nào dẫn tới phong trào Cải cách tôn giáo ?

? Tác động của Phong trào cải cách tôn giáo đến xã hội ?

Các em về nhà học bài và xem bài mới Trung Quốc thời phong kiến .Ở bài này các
em chú ý các câu hỏi sau .

? Những biến đổi về mặt sản xuất đã có tác động gì đến xã hội ?
?Như thế nào đựoc gọi là“địa chủ”, “tá điền”?

? Trình bày những nét chính trong chính sách đối nội và đối ngoại của nhà Tần?
? Kể tên một số cơng trình mà Tần Thủy Hồng bắt nơng dân xây dựng?

?Em nhận xét gì về những tượng gốm trong bức tranh(hình 8) SGK?
? Nhà Hán đã ban hành những chính sách gì ?

? Chính sách đối nội và đối ngoại của nhà Đường có gì đáng chú ý?
V . Rút kinh nghiệm :

………...

………...
...

………...…………...

Ngày soạn : 28/08/2015 Ngày dạy: 3/9/2015
Tiết 04: TRUNG QUỐC THỜI PHONG KIẾN
I. Mục tiêu:

1. Kiến thức:

- Sự hình thành xã hội phong kiến ở Trung Quốc.
- Những triều đại phong kiến lớn ở Trung Quốc.

- Những thành tựu lớn về văn hóa,khoa học-kĩ thuật của Trung Quốc.

2. Kĩ năng;

-Lập niên biểu các triều đại phong kiến Trung Quốc.

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

3. Thái độ:

-Nhận thức được Trung Quốc là một quốc gia Phong kiến lớn ở Phương Đơng.
-Là nước láng giềng vơí Việt Nam,ảnh hưởng khơng nhỏ tới q trình lịch sử của
Việt Nam

4. Định hướng phát triển năng lực:

- GV: Bản đồ Trung Quốc thời phong kiến.Tranh ảnh một số cơng trình,lâu đài,lăng
tẩm của Trung Quốc.

- HS : Học bài , xem bài và dụng cụ học tập
III. Các bước lên lớp .

1. Ổn định lớp - Kiểm tra bài cũ: (5’)

? Nguyên nhân nào dẫn đến phong trào văn hóa Phục Hưng?

? Phong trào cải cách tôn giáo tác động đến xã hội châu Âu như thế nào?
2. Nội dung bài mới: (35’)

Là một trong những quốc gia ra đời sớm và phát triển nhanh.Trung Quốc đã

đạt được nhiều thành tựu rực rỡ trên nhiều lĩnh vực .Khác với các nườc châu Âu thời
phong kiến bắt đầu sớm và kết thúc muộn hơn.

GV ghi tựa bài lên bảng

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt động 1 : Sự hình thành xã hội phong 
kiến ở trung quốc

? Sản xuất thời xn thu chiến quốc có gì tiến bộ
- HS Công cụ bằng sắt ra đời dẫn đến kĩ thuật
canh tác phát triển mở rộng diện tích gieo trồng.
Năng suất lao động tăng

? Những biến đổi về mặt sản xuất đã có tác động
gì đến xã hội ?

HS Làm xuất hiện hai giai cấp mới Địa chủ và
Tá Điền

? Như thế nào đựơc gọi là“địa chủ”, “tá điền” 
+Địa chủ: là giai cấp thống trị trong XHPK vốn
là những q tộc cũ và nơng dân giàu có,có nhiều
ruộng đất

+Tá điền: Nông dân bị mất ruộng ,phải nhận
ruộng của địa chủ và nộp địa tô .

Hoạt động 2 Xã hội Trung Quốc thời Tần –
Hán

? Trình bày những nét chính trong chính sách đối
nội và đối ngoại của nhà Tần?

HS - Chia đất nườc thành quận huyện , cử quan
lại đến cai trị.

- Ban hành chế độ đo lường và tiền tệ thống nhất.
- Bắt nhân dân lao dịch.

? Kể tên một số cơng trình mà Tần Thủy 
Hồng bắt nơng dân xây dựng? - HS Vạn Lí

1. Sự hình thành xã hội phong 
kiến ở trung quốc:

* Biến đổi trong xã hội
- Quan lại và nông dân giàu
chiếm nhiều ruộng đất lại có
quyền lực trở thành địa chủ .
- Nhiều nông dân bị mất ruộng
đất phải nhận ruộng cuả địa chủ
và nộp địa tô giọ là tá điền .
 Như vậy xã hội phong kiến
hình thành

2. Xã hội Trung Quốc thời Tần

– Hán:

a.Nhà Tần:

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Trường Thành ,cung A Phòng, Lăng Li Sơn
? Em nhận xét gì về những tượng gốm trong bức
tranh(hình 8) SGK?

HS Hình tượng rất cầu kì ,giống người thật số
lượng lớn..thể hiện uy quyền của Tần Thủy
Hoàng

GV Giảng chính sách tàn bạo bắc lao dịch
nặng nề đã khiến nông dân nồi dậy lật đổ nhà
Tần và nhà Hán được thành lập

?Nhà Hán đã ban hành những chính sách gì ?
- HS -Xóa bỏ chế độ hà khắc của pháp luật.
- Giảm tô thuế,lao dịch.

- HS Nhà Tần 15 năm
- Nhà Hán 426 năm

Vì nhà Hán ban hành các chính sách phù hợp
với nhân dân

- HS khuyến khích sản xuất phát triển kinh tế.
-Tiến hành chiến tranh xâm lược .

? Em hãy so thời gian tồn tại của nhà Tần và

nhà Hán .Vì sao lại có sự trên lệch đó ?

? Tác dụng của các chính sách đó?

Hoạt động 3 Sự thịnh vượng của Trung Quốc 
dưới thời nhà Đường

? Chính sách đối nội và đối ngoại của nhà Đường
có gì đáng chú ý?

HS -Cử người cai quản các địa phương.
-Mở nhiều khoa thi tuyển chọn nhân tài
-Giảm thuế chia ruộng cho nông dân

- HS Kinh tế phát triển đất nước phồn vinh
- HS Mở rộng lãnh thổ bằng cách tiến hành triến
tranh xâm lược mở rộng bờ cõi ,trở thành đất
nước cuồn mạnh

? Tác dụng của các chính sách đó ? - HS Đất
nước ổn định ,kinh tế phát triển ,bờ cõi được mở
rộng

? Trình bày chính sách đối ngoại của nhà đường
? Sự thịnh vượng của Trung Quốc bộc lộ ở 
những điểm nào?

b.Nhà Hán:

- Pháp luật hà khắc được bãi bỏ

- Giảm tơ thuế,lao dịch

-Khuyến khích sản xuất phát
triển kinh tế.

-Tiến hành chiến tranh xâm lược.
3. Sự thịnh vượng của Trung 
Quốc dưới thời nhà Đường:
 a. Chính sách đối nội

- Tổ chức bộ máy của nhà nước
được cũng cố hoàng thiện hơn
+ Cử người cai quản các địa
phương.

+ Mở nhiều khoa thi tuyển chọn
nhân tài

- Kinh tế :

+ Thi hành nhiều biện pháp giảm
tô thuế

+ Lấy ruộng công và ruộng
hoang chia cho nông dân thực
hiện chế độ quân điền do đó sản
xuất phát triển ,kinh tế thời
đường phồn thịnh

b. chính sách đối ngoại

Mở rộng lảnh thổ bằng cách tiến
hành chiến tranh xâm lược ,Mở
rộng bờ cõi ,trở thành đất nước
cường mạnh nhất thế giới

IV. Tổng kết – Hướng dẫn học tập: (5’)

? Sản xuất thời xn thu chiến quốc có gì tiến bộ
?Như thế nào đựoc gọi là“địa chủ”, “tá điền”?

? Trình bày những nét chính trong chính sách đối nội và đối ngoại của nhà Tần?
?Nhà Hán đã ban hành những chính sách gì ?

? Tác dụng của các chính sách đó?

? Chính sách đối nội và đối ngoại của nhà Đường có gì đáng chú ý?
? Trình bày chính sách đối ngoại cuản nhà đường ?

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

?Nhà Tống đã thi hành những chính sách gì?

? Nhà Ngun ở Trung Quốc được hình thành như thế nào?

? Sự phân biệt đối xử giữa người Mông Cổ và người Hán được biểu hiện như thế
nào?

? Trình bày diễn biến chính trị của Trung Quốc từ sau thời nguyên đến cuối Thanh?
? Xã hội Trung Quốc cuối thời Minh có gì thay đổi ?

V . Rút kinh nghiệm :

...………...……….
………...……

TUẦN : 03

Ngày soạn : 06/09/2015 Ngày dạy: 08/09/2015
Tiết 05 - TRUNG QUỐC THỜI PHONG KIẾN

(Tiếp theo)
I. Mục tiêu:

1. Kiến thức:

-Sự hình thành xã hội phong kiến ở Trung Quốc.
- Những triều đại phong kiến lớn ở Trung Quốc.

- Những thành tựu lớn về văn hóa,khoa học - kĩ thuật của Trung Quốc.
2. Kĩ năng;

- Lập niên biểu các triều đại phong kiến Trung Quốc.

- Phân tích các chính sách xã hội của mỗi triều đại,từ đó rút ra bài học lịch sử.
3. Thái độ :

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

- Là nước láng giềng vơí Việt Nam,ảnh hưởng khơng nhỏ tới q trình lịch sử của
Việt Nam

4. Định hướng phát triển năng lực:

- Năng lực chung: Tự học, giải quyết vấn đề, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ.
- Năng lực chuyên biệt: Tư duy nhân quả, sử dụng tranh ảnh.

II. Chuẩn bị :

- Thầy: Bản đồ Trung Quốc thời phong kiến.Tranh ảnh một số cơng trình,lâu
đài,lăng tẩm của Trung Quốc.

- Trị: Học bài , xem bài và dụng cụ học tập
III.Các bước lên lớp .

1.Ổn định lớp - Kiểm tra bài cũ: (5’)

? Nguyên nhân nào dẫn đến sự hình thành XHPK ở Trung Quốc ?

? Trình bày những nét chính trong chính sách đối nội và đối ngoại của nhà Đường.
3. Nội dung bài mới: (35’)

Sau khi phát triển đến độ cực thịnh dưới thời nhà Đường, Trung Quốc lại lâm
vào tình trạng chia cắt suốt hơn nửa thế kỉ (từ năm 907 đến năm 960). Nhà Tống
thành lập năm 160, Trung Quốc thống nhất và tiếp tục phát triển, tuy không mạnh mẽ
như trước.

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt động 1: Trung Quốc Thời Tống – 
Nguyên

? Nhà Tống đã thi hành những chính sách gì ?
- HS - Miễn giảm thuế, sưu đich

- Mở mang thuỷ lợi.

- Phát triển thủ công nghiệp: khai mỏ, luyện kim,
? Những chính sách đó có tác dụng gì?

- HS:Ổn định đời sống nhân dân sau nhiều năm
chiến tranh lưu lạc

? Nhà Nguyên ở Trung Quốc được hình thành
như thế nào?

HS:Vua Mông Cổ Là Hốt Tất Liệt diệt nhà
Tống, lập nên nhà Nguyên ở Trung Quốc

GV đúng vậy thế kỉ XIII quân mông cổ đã
tràng ngập lãnh thổ của các nước châu Âu cũng
như châu Á ,khi tiến vào Trung Quốc người
mông cổ lập nên nhà Nguyên

? Sự phân biệt đối xử giữa người Mông Cổ và
người Hán được biểu hiện như thế nào?

HS:- Người Mơng Cổ có địa vị cao, hưởng nhiều
đặc quyền.

- Người Hán bị cấm đoán đủ thứ cấm mang vũ
khí, thậm chí cả việc họp chợ, ra đường vào ban
đêm…

? Hậu quả của những chính sách đó?
HS - Nhân dân nổi dậy khởi nghĩa

Hoạt động 2 Trung Quốc thời Minh – Thanh.
? Trình bày diễn biến chính trị của Trung Quốc
từ sau thời nguyên đến cuối Thanh?

HS:1368, Nhà Nguyên bị lật đổ, nhà Minh thống

4.Trung Quốc Thời Tống – 
Nguyên

a. Thời Tống

- Miễn giảm thuế, sưu đich
- Mở mang các cơng trình thuỷ
lợi.Khuyến khích sản xuất thủ
cơng nghiệp : khai mỏ, luyện kim,
dệt tơ lụa, đúc vũ khí…, phát minh
ra la bàn, thuốc súng , nghề in ,
giấy viết , kĩ thuật đóng thuyền có
bánh lái .

b.Thời Nguyên:

- Phân biệt đối xử giữa người
Mông cổ và người Hán.

- Nhân dân nổi dậy khởi nghĩa.

5. Trung Quốc thời Minh – 
Thanh.

* Thay đổi về chính trị .

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

trị. sau đo, Lí Tự Thành lật đổ nhà Minh. quân
Mãn Thanh từ phương bắc tràn xuống lập nên
nhà Thanh vào năm 1644

? Xã hội Trung Quốc cuối thời Minh có gì thay
đổi ?

HS : XHPK lâm vào tình trạng suy thối.
+ Vua quan ăn chơi xa xỉ.

+ Nông dân, thợ thủ công phải nộp thuế nặng nề.
+ Phải đi lao dịch, đi phu.

? Mầm mống kinh tế TBCN biểu hiện ở điểm
nào?

HS + Xuất hiện nhiều xưởng dệt lớn, xưởng
làm đồ sứ… với sự chun mơn hóa cao, th
nhiều nhân cơng

+ Bn bán với nước ngồi được mở rộng.
Hoạt động 3 Văn hoá, khoa học – kỹ thuật 
Trung Quốc thời Phong Kiến

? Trình bày những thành tựu nổi bật về văn hoá

Trung Quốc thời phong kiến?

HS Đạt được những thành tựu trên rất nhiều lĩnh
vực vân hóa khác nhau văn học ,sử học nghệ
thuật điêu khắc hội họa .

? Kể tên một số tác phẩm văn học lớn mà em 
biết ?

- HS Thời đường xuất hiện nhiều nhà thơ nổi
tiến : Lý Bạch , Đổ Phủ , . . .Đến thời Minh -
Thanh xuất hiện những bộ tiểu thuyết có giá trị:
Tam quốc diễn nghĩa , Tây du kí . .

? Em có nhận xét gì về trình độ sản xuất đồ gốm
qua hình 10 trong SGK ?

? Kể tên một số cơng trình kiến trúc lớn? Quan 
sát cố cung (hình 9 SGK) em có nhận xét gì?
HS Cấm cung ,Vạn lí trường thành , khu lăng tẩm
của các vị vua

? Trình bày hiểu biết của Em về Khoa Học – Kĩ
Thuật của Trung Quốc ?

HS Có nhiều phát minh quan trọng : giấy nghề
in, la bàn ,thuốc súng .

Thành lật đổ nhà Minh. quân Mãn
Thanh từ phương bắc tràn xuống

lập nên nhà Thanh vào năm 1644
* Biến đổi trong xã hội thời cuối
Minh và Thanh

- XHPK lâm vào tình trạng suy
thối.

+ Vua quan ăn chơi xa xỉ.

+ Nông dân, thợ thủ công phải nộp
thuế nặng nề.

+ Phải đi lao dịch, đi phu.
* Biến đổi về kinh tế

+ Xuất hiện nhiều xưởng dệt lớn,
xưởng làm đồ sứ… với sự chuyên
mơn hóa cao, th nhiều nhân
cơng

+ Bn bán với nước ngồi được
mở rộng.

6. Văn hố, khoa học – kỹ thuật 
Trung Quốc thời Phong Kiến
a.Văn hoá:

- Tư tưởng: Nho giáo thành hệ tư
tưởng và đạo đức của gia cấp
phong kiến .

- Văn học : Thời đường xuất hiện
nhiều nhà thơ nổi tiến : Lý Bạch ,
Đổ Phủ , . . .Đến thời Minh -
Thanh xuất hiện những bộ tiểu
thuyết có giá trị: Tam quốc diễn
nghĩa , Tây du kí . . .

- Sử học: có bộ sử kí của Tư Mã
Thiên , Hán thư , đường Thư . . . .
- Nghệ thuật: hội hoạ, điêu khắc,
kiến trúc… đều ở trình độ cao:
như cố cung , , những bức tượng
phật sinh động .

b. Khoa học – kĩ thuật

- Có nhiều phát minh quan trọng
đóng góp cho sự phát triển nhân
loại

- Kỹ thuật đóng tàu, luyện kim,
khai thác dầu mỏ… có đóng góp
lớn với nhân loại

IV. Tổng kết – Hướng dẫn học tập: (5’)
? Nhà Tống đã thi hành những chính sách gì?

? Nhà Nguyên ở Trung Quốc được hình thành như thế nào?

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

? Kể tên một số cơng trình kiến trúc lớn? Quan sát cố cung (hình 9 SGK) em có nhận
xét gì?

Các em về nhà học bài và xem bài 5 ẤN ĐỘ THỜI PHONG KIẾN. ở bài này các 
em chú ý các câu hỏi sao .

? Các tiểu vương quốc đầu tiên được hình thành ở đâu trên đất Ấn Độ? vào thời gian
nào?

? Đất nước Magađa tồn tại trong bao lâu?

? Sự phát triển của vương triều gupta thể hiện ở những mặt nào?
? Người hồi giáo đã thi hành những chính sách gì?

? Vua A-cơ-ba đã áp dụng những chính sách gì để cai trị Aán Độ?
? Kinh Vê-đa là bộ kinh gì ?

? Kể tên các tác phẩm văn học nổi tiếng của Ấn Độ?
V . Rút kinh nghiệm :

...
………...

………...

Ngày soạn : 06/09/2015 Ngày dạy: 10/9/2015
Tiết 06 - ẤN ĐỘ THỜI PHONG KIẾN

I. Mục tiêu:
1. Kiến thức

- Các giai đoạn lớn của lịch sử Ấn Độ từ thời cổ đại đến giữa thế kỉ XIX.

- Những chính sách cai trị của các vương triều va những biểu hiện của sự phát triển
thịnh đạt của Ấn Độ thời Phong Kiến.

- Một số thành tự của văn hoá Ấn Độ thời cổ, trung đại.
2. Kĩ năng:

- Bồi dưỡng kĩ năng quan sát bản đồ

- Tổng hợp những kiến thức trong bài để đạt được mục tiêu bài học.
3. Thái độ :

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

- Nhận thức được Ấn Độ là một trong những trung tâm của văn minh nhân loại, có
ảnh hưởng sâu rộng đến sự phát triển lịch sử và văn hoá của nhiều dân tộc Đông Nam
Á.

4. Định hướng phát triển năng lực:

- Năng lực chung: Tự học, giải quyết vấn đề, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ.
- Năng lực chuyên biệt: Tư duy nhân quả, sử dụng tranh ảnh.

II. Chuẩn bị :

- Thầy : Bản đồ Ấn Độ thời cổ đại và Phong Kiến. Tư liệu về các triều đại ở Ấn Độ.
Một số tranh ảnh về các cơng trình văn hố của Ấn Độ.

- Trò: Học bài xem ,bài và dụng cụ học tập
III.Các bước lên lớp .

1. Ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ

? Sự suy yếu của xã hội phong kiến Trung Quốc cuối thời Minh – Thanh được biểu
hiện như thế nào ?

?Trình bày những thành tựu về văn hoá, khoa học – ki thuật của Trung Quốc thời
phong kiến.

GV nhận xét và ghi điểm.
3. Nội dung bài mới

Ấn Độ – Một trong những trung tâm văn hoá lớn nhất của nhân loại cũng được hình
thành từ rất sớm. Với một bề dầy lịch sử và những thành tựu văn hóa vĩ đại. Ấn Độ
đã có những đóng góp lớn lao trong lịch sử nhân loại

GV ghi tựa bài lên bảng .

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt động 1 Những trang sử đầu tiên
(HỌC SINH THAM KHẢO)

Hoạt động 2: Ấn Độ thời Phong Kiến

? Sự phát triển của vương triều Gupta thể hiện ở
những mặt nào?

HS Cả KT-XH-VH điều rất phát triển: chế tạo

được sắt không rĩ, đúc tượng đồng ,dệt vải với kĩ
thuật cao, làm đồ gốm kim hoàng .

? Sự sụp đổ của vương triều Gup ta diễn ra thế
nào ?

HS Đầu thế kỉ XII người thổ Nhĩ Kì tiêu diệt miền
bắc Ấn và vương triều Gúp ta sụp đổ và lập nên
vương triều hồi giáo Đê Li

? Người hồi giáo đã thi hành những chính sách
gì?

HS Chiếm ruộng đất. Cấm đoán đạo Hinđu
? Vương triều Đê-li tồn tại trong bao lâu ?

HS: XII – XVI bị người mông cổ tấn công và lật
đổ

? Vua A-cơ-ba đã áp dụng những chính sách gì để
cai trị Ấn Độ?

(gv giới thiệu thêm về A-cơ-ba cho hs)

- HS Thực hiện các biện pháp để xoá bỏ sự kì thị

1. Những trang sử đầu tiên
(HỌC SINH THAM KHẢO) 
2. Ấn Độ thời Phong Kiến
* Vương triều Gupta: (TK IV –

VI)

-Thời kì này Ấn độ trở thành một
quốc gia phong kiến hùng mạnh,
công cụ sắt được sử dụng rộng rãi
, KT - XH và văn hóa phát triển .
- Đến đầu thế kĩ thứ VI vương
triều Gupta bị diệt vong , sau đó
Ấn Độ ln bị nước ngoài xâm
lược và cai trị

* Vương quốc Hồi giáo Đêli
(XII – XVI)

- Thế kỉ XII Ấn Độ bị Thổ Nhĩ
Kì xâm lược , lập ra vương triều
hồi giáo Đê Li thi hành chính
sách cướp đoạt ruộng đất cấm
đoán đạo Hin đu , mâu thuẫn
dân tộc căng thẳng

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

tôn giáo, thủ tiêu đặc quyền Hồi giáo, khơi phục
kinh tế và phát triển văn hố.

? Vương triều Đê-li tồn tại trong bao lâu?

HS Từ TK XVI - giữa TK XIX thì bị thực dân
Anh xâm lược và lật đổ  Ấn Độ là thuộc địa của
Anh.

Hoạt động 3 Văn hoá Ấn Độ

? Chữ viết đầu tiên được người Ấn Độ sáng tạo là
loại chữ nào? dùng để làm gì ?

- HS: Chữ viết: chữ viết phạn, để sáng tác văn
học, thơ ,sử thi, các bộ kinh ,là nguồn gốc của chữ
hin đu .

? Kinh Vê-đa là bộ kinh gì ?

HS cầu nguyện cổ nhất và khổng lồ . “Vê -đa” có
nghĩa là “Hiểu biết” gồm 4 tập.

? Văn học gồm những thể loại nào ?
HS: văn học, thơ, sử thi, ….

? Kể tên các tác phẩm văn học nổi tiếng của Ấn
Độ?

HS: Mahabharata, Ramayađa, Kịch của Kali đa sa
? Kiến trúc Ấn Độ có gì đặc sắc ?

HS: Kiến trúc Hinđu: tháp nhọn, nhiều tầng, trang
trí bằng phù điêu

- Kiến trúc Phật giáo: Chùa xây hoặc khoét sâu
vào vách núi, tháp có mái trịn như bút úp…

- Thế kĩ XVI người Mông Cổ

chiếm đóng Ấn Độ lập vương
triều Mơ gơn xố bỏ sự kì thị tơn
giáo khơi phục kinh tế và phát
triển văn hoá.

- Giữa TK XIX Ấn Độ trở thành
thuộc địa của Anh .

3. Văn hoá Ấn Độ:

- Chữ viết: là chữ phạn dùng
làm ngôn ngữ , văn tự để sáng
tác các tác phẩm văn học , thơ ca
, đây là nguồn góc của chữ viết
Hin đu .

- Tơn Giáo : Đạo Bà La Mơn có
bộ kinh Vê –đa là bộ kinh cầu
nguyện xưa nhất

- Văn học Hin đu với giáo lí luật
pháp , sử thi, thơ ca…có ảnh
hưởng đến đời sống xã hội

- Kiến trúc ảnh hưởng sâu sắc
của các tôn giáo với những cơng
trình kiến trúc đền thờ , ngơi chùa
độc đáo còn được giữa lại đến
ngày nay

IV. Tổng kết – Hướng dẫn học tập: (5’)

? Các tiểu vương quốc đầu tiên được hình thành ở đâu trên đất Ấn Độ? vào thời gian
nào?

? Đất nước Magađa tồn tại trong bao lâu?

? Sự phát triển của vương triều gupta thể hiện ở những mặt nào?
? Người hồi giáo đã thi hành những chính sách gì?

? Chữ viết đầu tiên được người Ấn Độ sáng tạo là loại chữ nào? dùng để làm gì?
? Kiến trúc Ấn Độ có gì đặc sắc?

Các em về nhà học bài và xem bài 6 : các quốc gia phong kiến Đông Nam Á .Ở bài
này các em chú ý các câu hỏi sau.

? Em hãy chỉ ra đặc điểm chung về tự nhiên của các nước đó?
? Hãy kể tên một số quốc gia cổ và xác định vị trí trên lược đồ ?
? Trình bày sự hình thành của quốc gia phong kiến Inđônêxia?
V. Rút kinh nghiệm :

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Ngày soạn : 06/09/2014

Tiết thứ : 07 Tuần : 04

Bài 6 : CÁC QUỐC GIA PHONG KIẾN ĐÔNG NAM Á
I. Mục tiêu:

1.Kiến thức:

-Nắm được tên gọi của các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á, những đặc điểm
tương đồng về vị trí địa lý của các quốc gia đó.

-Các giai đoạn lịch sử quan trọng của khu vực Động Nam Á.
2.Kĩ năng:

-Biết xác định được vị trí các vương quốc cổ và phong kiến Đông Nam Á trên bản đồ
-Lập niên biểu các giai đoạn phát triển chủ yếu của lịch sử khu vực Đông Nam Á.
3.Thái độ :

-Nhận thức được q trình lịch sử, sự gắn bó lâu đời giữa các dân tộc ở Đông Nam Á.
-Trong lịch sử, các quốc gia Đơng Nam Á cũng có nhiều thành tựu đóng góp cho văn
minh nhân loại.

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

- Thầy: Bản đồ Đông Nam Á , Tranh ảnh tư liệu về các cơng trình kiến trúc, văn
hố, đất nước… của khu vực Đơng Nam A.

- Trò : Học bài, xem bài và dụng cụ học tập
III.Các bước lên lớp .

1.Ổn định tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ:

? Sự phát triển của Ấn Độ dưới vương triều Gup-ta được biểu hiện như thế nào?
? Trình bày những thành tựu về mặt văn hoá mà Ấn Độ đã đạt được ở thời Trung đại?
GV nhận xét ghi điểm

3. Nội dung bài mới

Đông Nam Á từ lâu đã được coi là một khu vực có bề dày văn hóa, lịch sử.

Ngay từ những thế kỉ đầu Công nguyên, các quốc gia đầu tiên ở Đông Nam Á đã bắt
đầu xuất hiện. Trải qua hàng ngàn năm lịch sử, các quốc gia đó đã có nhiều biến
chuyển. Trong bài 6 chúng ta sẽ nghiên cứu sự hình thành và phát triển của khu vực
Đông Nam Á thời phong kiến.

GV ghi tựa bài lên bảng.
HOẠT ĐỘNG CỦA

THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt Động 1 : Sự hình 
thành của vương quốc cổ 
Đơng Nam Á

- HS đọc phần 1 SGK
GV: -Kể tên các quốc
gia trong khu vực Đơng
Nam Á hiện nay và xác định
vị trí các nước đó trên bản
đồ.

? Em hãy chỉ ra đặc điểm
chung về tự nhiên của các
nước đó?

? Điều kiện tự nhiên ấy tác
động như thế nào đến phát
triển nông nghiệp ?

? Các quốc gia cổ ở Đông
Nam Á xuất hiện từ bao
giờ ?

? Hãy kể tên một số quốc
gia cổ và xác định vị trí
trên lược đồ ?

- HS Học sinh xác định trên
bản đồ.

- HS : Chịu ảnh hưởng của
gió mùa tạo nên 2 mùa:mùa
mưa và mùa khô.

- HS : Thuận lợi: Cung cấp
đủ nước tưới, khí hậu nóng
ẩm  thích hợp cho cây cối
sinh trưởng và phát triển.
+ Khó khăn: Gió mùa cũng
là nguyên nhân gây ra lũ lụt,
hạn hán… ảnh hưởng đến
sự phát triển nông nghiệp
- HS :Từ những thế kỉ đầu
sau Cơng ngun (trừ Việt
Nam đã có nhà nước từ
trước Công nguyên)

- HS :Cham pa , Phù Nam

và hàng loạt các quốc gia
nhỏ khác

1. Sự hình thành của
vương quốc cổ Đông
Nam Á .

- Đông Nam Á là một khu
vực rộng lớn , hiện nay
gồm 11 nước

* Điều kiện tự nhiên:
Chịu ảnh hưởng của gió
mùa tạo nên 2 mùa:mùa
mưa và mùa khô.

+ Thuận lợi: Cung cấp đủ
nước tưới, khí hậu nóng
ẩm  thích hợp cho cây cối
sinh trưởng và phát triển.
+ Khó khăn: Gió mùa
cũng là nguyên nhân gây
ra lũ lụt, hạn hán… ảnh
hưởng đến sự phát triển
nơng nghiệp

* Sự hình thành các vương
quốc cổ: Từ những thế kỉ
đầu sau Công nguyên cư
dân ở đậy biết sử dụng

công cụ sắt. Chính thời
gian này các quốc gia đầu
tiên ở Đông Nam Á xuất
hiện

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

Hoạt Động 2 : Sự hình
thành và phát triển của
các quốc gia phong kiến
Đông Nam Á

Học sinh đọc phần 2 SGK.
GV giảng : Các quốc
gia phong kiến Đông Nam
Á cũng trải qua các giai
đoạn hình thành, hưng
thịnh, và suy vong.

Ở mỗi nước các q trình
đó diễn ra trong thời gian
khác nhau. Nhưng nhìn
chung, giai đoạn từ nửa sau
thế kỉ X đến đầu thế kỉ XIII
là thời kì thịnh vượng nhất
của các quốc gia phong kiến
Đông Nam Á.

? Trình bày sự hình thành
của quốc gia phong kiến
Inđônêxia?

? Kể tên một số quốc gia
Đông Nam Á khác vào thời
điểm hình thành các quốc
gia đó?

? Kể tên một số thành tựu
thời phong kiến của các
quốc gia Đơng Nam Á?

? Em có nhận xét gì về kiến
trúc của Đơng Nam Á qua
hình 12 và 13

? Từ nữa thế kĩ XVIII,các
quốc gia phong kiến Đông
Nam Á ra sao ?

- HS : Cuối thế kỉ XIII dòng
vua gia va mạnh lên  Chinh
phục tất cả các tiểu quốc ở
hai ở hai đảo Xu ma tơ ra
và Gia va  lập nên Vương
triều Mô-giô-pa-hit hùng
mạnh suốt hơn 3 thế kỉ .
- HS : + Pa-gan (XI)
+ Su-khô-thay (XIII)

+ Lạn Xạng (XV – VIII) ...
- HS : Thành tựu nổi bất cư
dân Đông Nam Á thời

phong kiến là kiến trúc và
điêu khắc với nhiều cơng
trình nổi tiếng: đền
Aêng-co, đền Bô-rô- bu-đua, chùa
tháp Pa-gan, Tháp Chàm…
- HS : - Hình vịm, kiểu bát
úp, có tháp nhịn, đồ sộ,
khắc hoạ nhiều hình ảnh
sinh đông ( chịu ảnh hưởng
của kiến trúc Ấn Độ).

- HS Nửa sau thế kĩ XVIII
các quốc gia phong kiến
Đông Nam Á suy yếu ,
giữa thế kĩ XIX trở thành
thuộc địa của tư bản
phương tây.

pa ở Trung Bộ Việt
Nam , Vương quốc Phù
Nam ở hã lưu sông Mê
Nam và hàng loạt các
quốc gia nhỏ khác.

2. Sự hình thành và phát
triển của các quốc gia
phong kiến Đông Nam Á

- Từ thế kỉ X – XIII,  thời
kì thịnh vượng của các

quốc gia phong kiến Đông
Nam Á.

+ Biểu hiện của sự phát
triển là quá trình mở rộng ,
thống nhất lãnh thổ và đạt
nhiều thành tựu văn hóa
+ Một số quốc gia hình
thành và phát triển ở
Inđônêxia: Vương triều
Mô-giô-pa-hit (1213 –
1527), ở Campuchia: Thời
kì Ăng co ( IX – XV) ở
Mianma: Vương triều
Pa-gan (XI)

+ Thái Lan: Vương quốc
Su-khô-thay (XIII)

+ Lào: Vương quốc Lạn
Xạng (XIV )

+ Đại Việt.
+ Champa…

- Nửa sau thế kĩ XVIII các
quốc gia phong kiến Đông
Nam Á suy yếu ,giữa thế
kĩ XIX trở thành thuộc địa
của tư bản phương tây .

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

? Em hãy chỉ ra đặc điểm chung về tự nhiên của các nước đó?
? Các quốc gia cổ ở Đơng Nam Á xuất hiện từ bao giờ ?
? Hãy kể tên một số quốc gia cổ Đông Nam Á ?

? Kể tên một số thành tựu thời phong kiến của các quốc gia Đông Nam Á?
? Từ nữa thế kĩ XVIII,các quốc gia phong kiến Đông Nam Á ra sao ?

5. Hướng dẫn

- Các em về nhà học bài và xem bài 6 (TT) : các quốc gia phong kiến Đông Nam
Á .Ở bài này các em chú ý các câu hỏi sau:

? Từ khi thành lập đến năm 1863. lịch sử Campuchia có thể chia thành mấy giai
đoạn?

? Tại sao thời kì phát triển của Campuchia lại được gọi là thời kì Ăng co ?
? Em có nhận xét gì về khu Ăng co Vát qua hình 14?

? Trình bày những nét chính trong đối nội và đối ngoại của Vương quốc Lạn Xạng ?
? Kiến trúc Thạt Luổng của Lào có gì giống và khác với các cơng trình của các nước
trong khu vực?

IV . Rút kinh nghiệm :

: ...………...……….
………

………...
…………...…

………...
………

Ngày soạn : 06/9/2014

Tiết thứ : 08 Tuần : 04

BÀI 6 : CÁC QUỐC GIA PHONG KIẾN ĐÔNG NAM Á
(tiếp theo)

I. Mục tiêu:
1.Kiến thức:

- Trong số các quốc gia Đông Nam Á, Lào, Cam-pu-chia là 2 nước láng giềng gần
gũi với Việt Nam

- Những giai đoạn lịch sử lớn của hai nước.
2.Kĩ năng:

Lập được biểu đồ các giai đoạn lịch sử của Lào và Cam-pu-chia.
3.Thái độ :

Bồi dưỡng cho họcsinh tình cảm yêu quý, trân trọng truyền thống lịch sử của Lào và
Cam-pu-chia, thấy được mối quan hệ mật thiết của 3 nước Đông Dương

II. Chuẩn bị :

- GV Lược đồ các nước Đông Nam Á (hình 16 phóng to). Bản đồ Đơng Nam Á. Tư
liệu lịch sử về Lào ,Cam-pu-chia.

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

III.Các bước lên lớp .
1.Ổn định lớp:

2.Kiểm tra bài cũ

? Kể tên các nước trong khu vực Đông Nam Á hiện nay và xác định vị trí của các
nước trên bản đồ .

? Các nước trong khu vực Đông Nam Á có điểm gì chung về điều kiện tự nhiên?
Điều kiện đó có ảnh hưởng gì đến sự phát triển nông nghiệp ?

3.Nội dung bài mới

Cam-pu-chia và Lào là hai nước anh em cùng ở trên bán đảo Đông Dương với
Việt Nam. Hiểu được lịch sử của hai nước bạn cũng góp phần hiểu thêm lịch sử nước
mình.

HOẠT ĐỘNG CỦA
THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt Động 1 : 3.Vương 
quốc Campuchia

GV yêu cầu học sinh đọc
phần 3 SGK

? Từ khi thành lập đến năm

1863. lịch sử Campuchia có
thể chia thành mấy giai
đoạn?

? Cư dân ở Cam-pu-chia
do tộc người nào hình
thành ?

? Tại sao thời kì phát triển
của Campuchia lại được gọi
là thời kì Ăng co ?

? Sự phát triển của
Campuchia thời kì Ăng co
bộc lộ ở những điểm nào ?

? Em có nhận xét gì về khu
Ăng co Vát qua hình 14?

? Thời kì suy yếu của
Cam-pu-chia là thời kì nào?

Hoạt Động 2 : 4. Vương
quốc Lào

GV yêu cầu học sinh

- Học sinh đọc phần 3 SGK
- HS: 4 giai đoạn

+ Từ TK I – VI: Nước Phù
Nam

+ Từ TK VI – IX: Nước
Chân Lạp

+ Từ TK IX – XV: Thời kì
Ăngco

+Từ TK XV – 1863: Thời
kì suy yếu

- HS:+ Dân cổ Đơng Nam Á
+Tộc Ngưới Khơ me

+ Từ TK VI – IX: Nước
Chân Lạp

- HS: - Ăng co là kinh đơ,
có nhiều đền tháp: Ăng
coVát, Ăng-co Thom…
được xây dựng trong thời kì
này.

- HS: Nơng nghiệp rất phát
triển.

- Có nhiều cơng trình kiến
trúc độc đáo.

- Qn đội hùng mạnh.
-Mở rộng lãnh thổ bằng vũ
lực.

- HS :- Quy mô: đồ sộ

- Kiến trúc: độc đáo thể hiện
óc thẩm mĩ và trình độ kiến
trúc rất cao của người
Cam-pu-chia.

- HS: Từ TK XV – 1863:
Thời kì suy yếu – ḅi pháp

3.Vương quốc Campuchia
- Từ TK I – VI: Nước Phù
Nam

- Từ TK VI – IX: Nước
Chân Lạp (tiếp xúc với văn
hóa Ấn Độ , biết khắc chữ
Phạn)

+ Thời kì tiền sử trên đất
Cam Pu chia đã có cư dân
cổ Đông Nam Á sinh sống
+ Trong quá trình xuất hiện
nhà nước ,tộc người Khơ
me được hình thành , họ
giỏi săn bắn giỏi đào ao ,đắp

hồ chứa nước ... Đến thế kỉ
thứ VI vương quốc Chân
Lạp ra đời.

- Từ TK IX – XV: Thời kì
Ăng co Đây là thời kì phát
triển huy hồng của chế độ
phong kiến Cam-pu-chia
+ Nông nghiệp rất phát
triển.

+ Lãnh thổ mở rộng

+ Văn hóa độc đáo ,mà tiêu
biểu nhất là kiến trúc đền
tháp như Ăng co vát và
Ăng co thom

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

đọc phần 4 SGK

? Lịch sử Lào có những
mốc quan trọng nào?

GV:-Kể thêm cho học sinh
về Pha Ngừm theo SGV

? Trình bày những nét chính
trong đối nội và đối ngoại
của Vương quốc Lạn
Xạng ?

? Nguyên nhân nào dẫn đến
sự suy yếu của Vương quốc
Lạn Xạng ?

? Kiến trúc Thạt Luổng
của Lào có gì giống và
khác với các công trình
của các nước trong khu
vực?

đô hộ

- Học sinh đọc phần 4 SGK
-HS : + Trước TK XIII: Chỉ
có người Đơng Nam Á cổ
và người lào Thom

+ Sau TK XIII: người Thái
di cư Lào Lùm, bộ tộc
chính của Lào.

+ XV – XVII: thời kì thịnh
vượng.

-HS - Đối nội: Chia đất
nước thành các mường, đặt
quan cai trị, xây dựng quân
đội vững mạnh.

- Đối ngoại: Ln giữ mối
quan hệ hịa hiếu với các
nước nhưng cương quyết
chống xâm lược.

- HS :- Do có sự tranh chấp
quyền lực trong hoàng tộc,
đất ước suy yếu, vương
quốc Xiêm xâm chiếm , tiếp
đến cuối TK XIX bị thực
dân pháp đơ hộ

- HS:Uy nghi, đồ sộ, có kiến
trúc nhiều tầng lớp, có 1
tháp chính và nhiều tháp
phụ nhỏ hơn ở xung quanh,
nhưng có phần khơng cầu
kì, phức tạp bằng các cơng
trình của Cam-pu-chia.

4. Vương quốc Lào
* Trước TK XIII: Chỉ có
người Đông Nam Á cổ và
người lào Thơng

* Sau TK XIII: người Thái
di cư Lào Lùm với nghề
trồng lúa nương ,săn bắc và
làm một số nghề thủ công .
* Giũa thế kỉ XIV, Các bộ

tọc lào thống nhất thành một
nước riêng gọi là Lạn Xạng
( Nghĩa là Triệu Voi )

* Nước triệu voi đạt được
sự thịnh vượng trong các
thế kỉ XV- XVII.

+ Đối nội: Chia đất nước
thành các mường, đặt quan
cai trị, xây dựng quân đội
vững mạnh.

+ Đối ngoại: Ln giữ mối
quan hệ hịa hiếu với các
nước Đại Việt , Cam Pu
chia, nhưng cương quyết
chống xâm lược Miến Điện.
- Sang TKXVIII do có sự
tranh chấp quyền lực trong
hồng tộc, đất ước suy yếu,
vương quốc Xiêm xâm
chiếm , tiếp đến cuối TK
XIX bị thực dân pháp đô hộ

4. Củng cố :

-? Từ khi thành lập đến năm 1863. lịch sử Campuchia có thể chia thành mấy giai
đoạn?

? Tại sao thời kì phát triển của Campuchia lại được gọi là thời kì Ăng co ?
? Em có nhận xét gì về khu Ăng co Vát qua hình 14?

? Trình bày những nét chính trong đối nội và đối ngoại của Vương quốc Lạn Xạng ?
? Nguyên nhân nào dẫn đến sự suy yếu của Vương quốc Lạn Xạng ?

5. Hướng dẫn :

- Các em về nhà học bài và xem bài 7 : Những nét chung về xã hội Phong Kiến .Ở
bài này các em chú ý các câu hỏi sau:

? Theo em, cơ sở kinh tế của XHPK ở phương Đơng và châu u có điểm gì giống
và khác nhau?

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

IV . Rút kinh nghiệm :

...………...
………

………...
………….

Ngày soạn : 13/09/2013

Tiết thứ : 09 Tuần : 05

Bài 7 : NHỮNG NÉT CHUNG VỀ XÃ HỘI PHONG KIẾN
I. Mục tiêu:

1.Kiến thức:

-Nền tảng kinh tế và các giai cấp cơ bản trong xã hội.
-Thể chế chính trị của nhà nước Phong kiến.

2.Kĩ năng:

Làm quen với phương pháp tổng hợp, khái quát hóa các sự kiện, biến cố lịch sử từ đó
rút ra nhận xét, kết luận cần thiết.

3.Thái độ:

Giáo dục niềm tin và lòng tự hào và truyền thống lịch sử, thành tựu văn hóa, khoa
học kĩ thuật mà các dân tộc đã đạt được trong thời phong kiến.

II. Chuẩn bị :

- Thầy: Bản đồ Châu Á, Châu Âu ,Tư liệu về XHPK ở phương Đông và phương Tây.
- Trò : Học bài, xem bài và dụng cụ học tập

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

III.Các bước lên lớp .
1.Ổn định tổ chức
2.Kiểm tra bài cũ

? Sự phát triển của Vương quốc Cam-Pu-Chia thời Ăng-co được biểu hiện như thế
nào ?

? Em hãy trình bày chính sách đối nội và đối ngoại của các vua Lạn Xạng ?
3 .Nội dung bài mới

Qua các tiết học trước, chúng ta đã biết được sự hình thành, phát triển của chế

độ phong kiến ở cả phương Đông và phương Tây. Chế độ phong kiến là một giai
đoạn quan trọng trong quá trình phát triển của lịch sử lồi người.

GV ghi t a bài lên b ngự ả

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt Động 1: Sự hình
thành và phát triển của
XHPK

(HỌC SINH THAM
KHẢO)

Hoạt Động 2: Cơ sở kinh
tế

– xã hội của XHPK

? Theo em, cơ sở kinh tế của
XHPK ở phương Đơng và
châu u có điểm gì giống
và khác nhau?

?Trình bày các giai cấp cơ
bản trong XHPK ở cả
phương Đơng và châu Âu ?
? Hình thức bóc lột chủ yếu
trong XHPK là gì ?

? Giai cấp địa chủ, lãnh
chúa bóc lột bằng địa tô
như thế nào ?

GV: Trong nền kinh tế
phong kiến ở phương Đơng
và châu Âu cịn khác nhau ở
điểm nao ?

Hoạt Động 3: Nhà nước
phong kiến:

- HS + Giống nhau điều
sống nhờ vào nông nghiệp
là chủ yếu .

+ Khác nhau : Phương đơng
bó hẹp ở cơng xã nơng thơn
+ Châu Âu đóng kính trong
lãnh địa phong kiến

- HS:- Phương Đông: Địa
chủ – Nông dân

- Châu Âu: Lãnh chúa –
Nơng nơ.

- HS Bóc lột bằng địa tơ.
- HS:Giao ruộng đất cho
nông dân, nông nô thu tô,

thuế rất nặng.

- HS: Ở châu Âu xuất hiện
thành thị trung đại thương
nghiệp, công nghiệp phát
triển.

- HS : Vua là người Vua
đứng đầu bộ máy nhà nước
PK

1. Sự hình thành và phát
triển của XHPK

(HỌC SINH THAM
KHẢO)

2. Cơ sở kinh tế – xã hội
của XHPK

- Cơ sở kinh tế: Nông nghiệp
kết hợp với chăn nuôi và một
số nghề thủ công

+ Sản xuất nơng nghiệp
đóng kính ở các cơng xã
nông thôn ( phương Đông )
hay các lãnh địa (phương
Tây )

+ Ruộng đất nằm trong tay
lãnh chúa hay địa chủ , giao
cho nông dân hay nông nô
sản xuất .

- Xã hội gồm 2 giai cấp cơ
bản

+ Địa chủ – Nông dân
(phương Đông)

+ Lãnh chúa – Nông nô
(Châu Âu)

+ Phương thức bóc lột: địa
tơ.

- Riêng ở xã hội phong kiến
phương Tây từ TK XI công
thương nghiệp phát triển
3. Nhà nước phong kiến:

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

? Trong XHPK, ai là người
nắm quyền lực ?

?Chế độ quân chủ là gì ?
? Chế độ quân chủ ở châu Âu
và phương Đơng có gì khác
biệt ?

- HS - Thể chế nhà nước:
Vua đứng đầu Chế độ quân
chủ.

- HS Chế độ quân chủ ở
phương Đông và châu Âu
có sự khác biệt:

+ Phương Đơng: vua có ùrất
nhiều quyền lực Hồng đế.
+ Châu Âu: Lúc đầu hạn
chế trong các lãnh địa TK
XV quyền lực tập trung
trong tay vua

- Chế độ quân chủ ở phương
Đơng và châu Âu có sự khác
biệt:

+ Phương Đơng: vua có rất
nhiều quyền lực Hồng đế.
+ Châu Âu: Lúc đầu hạn chế
trong các lãnh địa TK XV
quyền lực tập trung trong tay
vua

4. Củng cố :

-Lập bảng so sánh chế độ phong kiến phương Đông và Châu Âu theo mẫu sau:

Phong kiến phương Đông Phong kiến châu Âu

Thời gian hình thành:

………
……....

………
……….

- Cơ sở kinh tế-xã hội:

………
……….

- Nhà nước:

………
………

………
……….

Thời gian hình thành:

………
…………

- Cơ sở kinh tế-xã hội:

………
…………

- Nhà nước:

………
…………

-Trong XHPK có những giai cấp nào? Trình bày mối quan hệ giữa các giai cấp ấy?
5. Hướng dẫn :

- Các em về nhà học bài cũ

– xem lại từ bài 1 – 7 để tiết tới chúng ta làm bài tập cho tốt .

IV . Rút kinh nghiệm ………...……….
………

………...
…………...

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

Ngày soạn : 13/09/2013

Tiết thứ : 10 Tuần : 05

BÀI TẬP LỊCH SỬ ( Phần lịch sử thế giới )
I/ Mục tiêu:

1.Kiến thức:

-Hệ thống kiến thức về lịch sử thế giới trung đại.
-Nền tảng kinh tế và các giai cấp cơ bản trong xã hội.
2.Kĩ năng:

Biết tổng hợp,khái quát các sự kiện thông qua hệ thống bài tập .
3.Thái độ:

Giáo dục niềm tin và lòng tự hào về truyền thống ,thành tựu văn hóa khoa học mà các
dân tộc đã đạt được.

II. Chuẩn bị :

- Thầy : Một số bài tập 
- Trò : Ôn lại kiến thức .
III.Các bước lên lớp .
1.Ổn định tổ chức

2.Kiểm tra bài cũ

Kết hợp phần làm bài tập
3. Nội dung bài mới

Những tiết trước chúng ta đã tìm hiểu về lịch sử thế giới trung đại:sự hình
thành và phát triển của xã hội phong Kiến ở cả châu Âu và phương đông. để nắm kĩ
hơn kiến thức đã học chúng ta hôm nay cùng làm một số bài tập.

GV ghi tựa bài lên bảng

Bài tập 1: Lãnh địa phong kiến là gì?

A. Vùng đất rộng lớn của nông dân B. Vùng đất rộng lớn của lãnh chúa
phong kiến

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

Bài tập 2: Cuộc phát kiến địa lí dã mang lại giàu có cho các tầng lớp nào ở 
Châu Âu?

A. Tăng lữ , Quý Tộc B. Công nhân ,quý tộc
C. Tướng lĩnh quân sự quý tộc D. Thương nhân quý tộc

Bài tập 3: Vì sao người nơng nơ phải làm th trong các xí nghiệp của tư bản?
A. Họ thấy vào xí nghiệp tư bản dễ sống hơn.

B. Họ bị tư bản và phong kiến cướp ruộng đất
C. Họ không muốn lao động bằng nông nghiệp
D. Vì được ấm no

Bài tập 4: Hãy nêu cu c hành trình c a các nhà phát ki n đ a lí theo yêu c u sau đây ộ ủ ế ị ầ

Thời gian Các nhà phát kiếnđịa lí Những nơi họ đến 
a. 1487 B. đi – a- xơ Đi vòng quanh cực Nam Châu Phi 
b. 1498 Va- xcô- đơ-Ga-ma Đi qua điểm cực Nam Châu Phi và cập bến ci-li- cút ở phía tây Nam Ấn Độ 
c. 1492 C. Cơ – lơm – bơ Tìm ra Châu Mĩ

d. 1519

-1522 Ph. Ma – gien – lan Đi vòng quanh Trái Đất

Bài tập 5 : Em hãy điền từ đúng (Đ) hoặc sai (S) vào ô trống ở đầu câu
1.S Các vùng đất mới vừa là mục tiêu vừa là kết quả của các cuộc phát kiến địa lí
cuối thế kỉ XV.

2.  Chủ nghĩa tư bản ở Châu Âu hình thành trên cơ sở bóc lộc dã man những người
lao động trong nước, buôn bán nô lệ gia đen và cướp bóc các nước thuộc địa.

3.  Gia cấp tư sản Châu Âu có nguồn gốc từ các chủ xưởng, chủ đồn điền và các
thương nhân giàu có.

4.  Những người nơng nơ khơng có ruộng đất , thợ thủ cơng bị phá sản trở trành
những người vô sản làm thuê cho chủ tư bản.

Bài tập 6: Ai là người khởi xướng phong trào cải cách tôn giáo ?
A. Lu – thơ B. Can – Vanh C. Ga – li – dê D. Cô- péc ních

Bài tập 7: Dưới triều đại nào Trung Quốc trở thành quốc gia phong kiến cường 
thịnh nhất Châu Á .

A. Nhà Tần B. Nhà Đường C. Nhà Thanh D. Nhà
Minh

Bài tập 8: Hãy nên nh ng thành t u v m t v n hóa c a ng i n ữ ự ề ặ ă ủ ườ Ấ Độ

Các lĩnh vực Các thành tựu

1. Chữ viết Chữ Phạn

2. Bộ kinh khổng lồ Kinh vê đa
3. Văn học:

- Thể loại

- Các tác phẩm nổi tiếng

- Giáo lí , chính luận , luật pháp , sử thi , kịch thơ
- Hai bộ sử thi Ma – ha – bha – ra –ta và ra – ma –
ya – na. Vở kịch sơ – kun – tơ - la

4. Nghệ thuật kiến trúc Đền hang A jan tan ; làng mộ taz – ma - ha
Bài tập 9: Ghép ý ở cột trái (A) và phải (B) sao cho đúng:

Cột A Cột B Đáp án

1. Tần Thủy Hồng a) cử người thân tín đi cai quản các địa phương , mở
nhiều khoa thi để tuyển chọn quan lại

1 . + b
2. Các vua thời Hán b) chia đất nước thành các quân, huyện và trực tiếp

cử quan đến cai trị , ban hành chế độ đo lường và

tiền tệ thống nhất cho cả nước .

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

3. Các vua thời
Đường

c)xóa bỏ chế độ pháp luật hà khắc, giảm nhẹ tô thuế
và sưu dịch cho nơng dân, khuyến khích phát triển
nơng nghiệp

3 . + a

4. Các Vua thời
Tống

d) chỉ biết đụt khoét nhân dân để sống xa hoa,truy
lạc

4 . + e
5. Các vua thời

Nguyên

e) xóa bỏ các thứ thuế và sưu dịch nặng nề, mở mang
các công trình thủy lợi , khuyến khích một số ngành
thủ công nghiệp

5. + 
g
6. Các vua thời Minh

- Thanh

g) phân biệt đối xử giữa các dân tộc 6. + 
d
Bài tập 10 : Đông Nam Á ngày nay bao gồm

A. 8 quốc gia B. 9 quốc gia C. 10 quốc gia D. 11
quốc gia

Bài tập 11 : Các quốc gia phong kiến Đông Nam Á phát triển thịnh vượng vào
thời gian nào?

A. Từ thế kỉ X đến thế kỉ XIII B. Từ thế kỉ XIII đến thế kỉ XIV
C. Từ thế kỉ X đến thế kỉ XVIII D. Từ nữa sau thế kỉ XIII

Bài tập 12 : Giữa thế kỉ XIX ,hầu hết các quốc gia Đông Nam Á đều trở thành 
thuộc địa của chủ nghĩa thực dân phương Tây , trừ nước nào?

A. Việt Nam B. Thái Lan C. Phi - lip – pin D. Xin – ga - po
Bài tập 13 : Chủ nhân đầu tiên sống trên đất Lào là tộc người nào?

A. Lào Thơng B. Lào Lùm C. Người Thái D. Người Khơ –
me

Bài tập 14: Em hãy điền từ đúng (Đ) hoặc sai (S) vào ô trống ở đầu câu

1.  Các nước Đơng Nam Á đều có chung điều kiện tự nhiên là khí hậu ơn đới , thuận
lợi cho các cây lâu năm.

2. Đ Dấu vết con người thời nguyên thủy đã được tìm thấy ở hầu khắp các nước

Đông Nam Á

3.  Các quốc gia nhỏ đã ra đời và phát triển ở khu vực phía Nam Đơng Nam Á trong
khoảng những thế kỉ đầu trước công nguyên

4.  Vương quốc Su – khô – thay là tiền thân của nước Mi- an – ma sau này.

5. Đ Khu đền tháp Ăng – co Vát là cơng trình nghệ thuật đặc sắc của đất nước Cam –
Pu – chia

Bài tập 15: Lập bảng tóm tắc những đặc điểm cơ bản của chế độ phong kiến 
phương Đông và Châu Âu theo mẫu sau:

Những đặc điểm cơ
bản

Xã hội phong kiến phương
Đông

Xã hội phong kiến Châu
Âu

1. Cơ sở kinh tế Nông nghiệp đóng kính trong
các trong các công xã nông thôn

Nông nghiệp đóng kính
trong các lãnh địa phong
kiến

2. Các giai cấp cơ bản Địa chủ và nông dân lĩnh canh Lãnh chúa nông nô

3. Phương thức bóc

lột

Bằng Địa tơ Bằng Địa tô

4. Củng cố : 
Bài tập 1 :Lãnh địa là

A . Vùng đất do nhà vua ban cấp cho quan lại
B .lãnh thổ của nhà nước phong kiến

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

D . Vùng đất do nông dân , khai khẩn nộp cho nhà nước phong kiến
Bài tập 2 : Lực lượng sản xuất chính trong các lãnh địa phong kiến là 
A. Nô lệ B .Nông dân lĩnh canh C.thợ thủ công D . nông nô
Bài tập 3 : Quốc gia đi tiên trong phong trào phát kiến địa lí là

A. Hà Lan C . Anh và pháp C . I - ta -li a D. Tây Ban Nha và Bồ Đào
Nha

Bài tập 4 : Ai được coi là người phát hiện ra châu Mĩ vào năm 1492

A . B .Đi -a- xơ B . Cô lôm Bô C . Vác cô đờ ra ma D . Ph .
Ma- gien-Lan

Bài tập 5 :Quê hương của nền văn hóa Phục Hưng là

A. Anh B . pháp C . I - ta -li a D . Hà Lan
Bài tập 6 :Nông nô xuất thân từ tầng lớp nào

A . Nô lệ B. Nô lệ và Nông dân C . Nông dân D Tướng lĩnh quân sự
5. Hướng dẫn :

- Các em về nhà học bài và ôn bài-tiết sau kiểm tra 15 phút
- Soạn tiếp bài 8 các em chú ý các câu hỏi sau

?Vua có vai trị gì trong bộ máy nhà nước?

? Em có nhận xét gì về bộ máy nhà nước thời Ngơ?Thảo luận nhóm?

? Việc chiếm đóng của các Sứ Quân. Điều đó ảnh hưởng như thế nào tới đất nước?
? Vì sao Đinh Bộ Lĩnh lại dẹp yên được các Sứ Quân?

IV . Rút kinh nghiệm :

...………...
……….…

………...
…………...

………...
………

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

Ngày soạn : 20/09/2014

Tiết thứ : 11 Tuần : 06

Phần II

LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ THẾ KỈ X ĐẾN GIỮA THẾ KỈ XIX
Chương I

BUỔI ĐẦU ĐỘC LẬP THỜI NGÔ- ĐINH- TIỀN LÊ
(Thế ki X)

Bài 8: NƯỚC TA BUỔI ĐẦU ĐỘC LẬP
I. Mục tiêu:

1.Kiến thức

-Ngô Quyền xây dựng nền độc lập không phụ thuộc vào các triều đại phong kiến
Trung Quốc

-Nắm được quá trình thống nhất đất nuớc của Đinh Bộ Lĩnh .
2.Kĩ năng

Bồi dưỡng cho HS kĩ năng lập biểu đồ, sử dụng bản đồ khi đọc bài .
3.Thái độ

-Giáo dục ýùø thức độc lập tự do vàù thống nhất đất nước của dân tộc

-Ghi nhớ công ơn của Ngô Quyền và Đinh Bộ Lĩnh đã có cơng giành quyền tự chủ,
thống nhất đất nước, mở ra thời kì độc lập lâu dài cho nước ta

II. Chuẩn bị :

- Thầy : Sơ đồ tổ chức bộ máy nhà nước (thời Ngô Quyền) . Một số tranh ảnh, tư
liệu về di tích liên quan đến thời Ngơ, Đinh …..

- Trò: Học bài, xem bài và dụng cụ học tập
III.Các bước lên lớp .

1.Ổn định tổ chức 
2.Kiểm tra bài cũ

-Trình bày những đặc điểm cơ bản của XHPK châu u

-XHPK phương Đơng có gì khác với XHPK phương Tây? Chế độ quân Chủ là gì
 3 . Nội dung bài mới:

Sau hơn 1000 năm kiên cường bền bỉ chống lại ách đô hộ của PK phương Bắc ,
cuối cùng nhân dân Ta đã giành lại được nền độc lập. Với trận Bạch Đằng lịch sử
(năm 938), nước Ta bước vào thời kì độc lập, tự chủ.

HOẠT ĐỘNG CỦA
THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA
TRÒ

NỘI DUNG GHI BẢNG
Hoạt Động 1: Ngô

Quyền dựng nền độc lập
tự chủ

HS đọc phần 1 SGK.
? Chiến thắng Bạch Đằng
năm 938 có ý nghĩa ?

?Sau chiến thắng Bạch

- HS Đánh bại âm mưu
xâm lược của quân Nam
Hán, chấm dứt hơn 10 thế
kỉ thống trị của các triều
đại PK phương Bắc

-HS - 939: Ngô Quyền lên
ngôi vua

1.Ngô Quyền dựng nền độc lập 
tự chủ

- 939: Ngô Quyền lên ngơi vua
- Đóng đơ ở Cổ Loa

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

Đằng 938 Ngơ Quyền đã
làm gì ?

GV-Hương dẫn HS vẻ sơ
đồ bộ máy nhà nước và
giải thích.

?Vua có vai trị gì trong
bộ máy nhà nước?

? Em có nhận xét gì về
bộ máy nhà nước thời

Ngơ?Thảo luận nhóm?
Hoạt Động 2 : Tình hình
chính trị cuối thời Ngơ
? Sau khi trị vì đất nước
được 5 năm, Ngơ Quyền
qua đời. Lúc đó, tình hình
đất nước Ta thay đổi như
thế nào?

GV: Năm 950, Ngô
Xương Văn giành lại được
ngơi Vua song uy tín của
nhà Ngơ đã giảm sút đất
nước không ổn định.

? Sao khi Dương Tam Kha
cướp ngôi thì Ngơ Xương
Văn đã làm gì?

? Sao khi Ngơ Xương Văn
chết thì tình hình nước ta
lúc này như thế nào?

? Sứ Quân là gì?

? Việc chiếm đóng của
các Sứ Quân. Điều đó
ảnh hưởng như thế nào
tới đất nước?

- Đóng đơ ở Cổ Loa

- HS:Đứng đầu triều đình,
giải quyết mọi cơng việc
chính trị, ngoại giao, qn
sự.

-HS Cịn đơn giản, sơ sài
nhưng bước đầu đã thể
hiện ý thức độc lập, tự
chủ.

-HS Đất nước rối loạn các
phep hái nhân cơ hội này
nổi lên giành quyền lực :
Dương Tam Kha cướp
ngôi

- HS Được sự ủng hộ của
các tướng lĩnh đã lật đỗ
được Dương Tam Kha...
- HS Đất nước rơi vào tình
trạng chia cắt, hỗn loạn
của 12 tướng lĩnh chiếm
cứ các vùng địa phương,
đánh lẫn nhau , sử cũ gọi
là loạn 12 sứ quân

- HS Là các thế lực phong

kiến nổi dậy chiếm lĩnh
một vùng đất.

- HS : Các Sứ quân chiếm
đóng ở nhiều vị trí quan
trọng trên khắp đất nước,
liên tiếp đánh lẫn nhau
đất nước loạn lạc là điều
kiện thuận lợi cho giặc
ngoại xâm tấn công đất
nước.12 sứ quân gây biết
bao tang tác cho nhân dân,
trong khi đó nhà Tống
đang có âm mưu xâm lược
nướcTa. Do vậy, việc
thống nhất đất nước trở
nên cấp bách hơn bao giờ

2.Tình hình chính trị cuối thời 
Ngô

- Năm 944: Ngô Quyền mất
Dương Tam Kha cướp ngơi triều
đình lục đục,

- 950: Ngơ Xương Văn lật đổ
Dương Tam Kha nhưng khơng
quản lí được đất nước.

</div>
(33)<div class='page_container' data-page=33>

Hoạt Động 3 : Đinh Bộ

Lĩnh thống nhất đất 
nước

? Đinh Bộ Lĩnh là ai?

? Ông đã làm gì để chuẩn
bị dẹp yên 12 Sứ Quân?
GV trình bày quá
trình thống nhất đất nước
của Đinh Bộ Lĩnh trên
lược đồ.

? Vì sao Đinh Bộ Lĩnh lại
dẹp yên được các Sứ
Quân?

? Việc Đinh Bộ Lĩnh dẹp
loạn 12 Sứ Quân có ý
nghĩa gì?

HS:Thống nhất đất nước,
lập lại hịa bình trong cả
nước tạo điều kiện để
xây dựng đất nước vững
mạnh chống lại âm mưu
xâm lược của kẻ thù.

hết.

- HS - Con của thứ sử
Đinh Công Trứ, người
Ninh Bình, có tài thống
lĩnh quân đội.

- HS: Tổ chức lực lượng,
rèn vũ khí, xây dựng căn
cứ ở Hoa Lư.

- HS: Được nhân dân ủng
hộ, có tài đánh đâu thắng
đó các Sứ Quân xin hàng
hoặc lần lượt bị đánh bại.
- HS:Thống nhất đất nước,
lập lại hịa bình trong cả
nước tạo điều kiện để
xây dựng đất nước vững
mạnh chống lại âm mưu
xâm lược của kẻ thù.

3.Đinh Bộ Lĩnh thống nhất đất 
nước

* Tình hình đất nước:

- Loạn 12 Sứ Quân đất nước
chia cắt, loạn lạc.

- Nhà Tống có âm mưu xâm

lược,

* Quá trình thống nhất:

-Đinh Bộ Lĩnh lập căn cứ ở Hoa
Lư.

- Liên kết với Sứ Quân Trần
Lãm.

-Được nhân dân ủng hộ. năm
967: đất nước thống nhất.

4.Củng cố :

-Vẽ sơ đồ bộ máy chính quyền nhà Ngơ. Trình bày những biểu hiện về ý thức tự chủ
của Ngô quyền trong việc xây dựng đất nước?

-Tình hình đất nước cuối thời Ngơ có gì đặc biệt? Ai đã có công dẹp yên các Sứ
Quân?

5. Hướng dẫn :

- Các em về nhà học bài và làmbài tập 3,4
- Soạn bài 9 các em chú ý các câu hỏi sau

? Tại sao Đinh tiên Hồng lại đóng đô ở Hoa Lư ?

? Việc nhà Đinh không dùng niên hiệu của phong kiến Trung Quốc để đặt tên nước nói
lên điều gì?

? Vì sao Lê Hồn lại được suy tơn làm vua?
? Trình bày diễn biến cuộc kháng chiến?
IV . Rút kinh nghiệm :

...………...
……….…

</div>
(34)<div class='page_container' data-page=34>

Ngày soạn : 20/09/2013

Tiết thứ : 12 Tuần : 06

BÀI 9 : NƯỚC ĐẠI CỒ VIỆT THỜI ĐINH – TIỀN LÊ
I. Mục tiêu:

1.Kiến thức:

-Thời Đinh – Tiền Lê, bộ máy nhà nước đã xây dựng tương đối hồn chỉnh khơng
cịn đơn giảnhhư thời Ngơ.

-Nhà Tống tiến hành chiến tranh xâm lược và đã bị quân dân ta đánh bại
2.Kĩ năng:

Bồi dưỡng kĩ năng vẽ sơ đồ, lập biểu đồ, trong quá trình học bài.
3.Thái độ :

-Lịng tự hào, tự tơn dân tộc.

-Biết ơn các vị anh hùng có cơng xây dựng và bảo vệ đất nước
II. Chuẩn bị :

- Thầy: Lược đồ của kháng chiến chống Tống lần thứ nhất. Tranh ảnh di tích lịch sử
về đền thờ Vua Đinh, Vua Lê. Tư liệu về nước Đại Cồ Việt thời Đinh – Tiền Lê.
- Trò: Học bài, xem bài và dụng cụ học tập

III.Các bước lên lớp .
1.Ổn định tổ chức
2 .Kiểm tra bài cũ:

-Trình bày tình hình nước Ta cuối thời Ngơ và q trình thống nhất của Đinh Bộ
Lĩnh.

-Trình bày cơng lao của Ngơ Quyền và Đinh Bộ Lĩnh đối với nước ta trong buổi đầu
độc lập

3 .Nội dung bài mới:

Sau khi dẹp yên 12 Sứ Quân, đất nước lại được thanh bình, thống nhất. Đinh
Bộ lên ngôi vua, tiếp tục xây dựng một quốc gia vững mạnh mà Ngơ quyền đã đặt
nền móng.

HOẠT ĐỘNG CỦA
THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt Động 1 : Nhà Đinh
xây dựng đất nước:

GV đọcphần 1 SGK

? Sau khi thống nhất đất
nước Đinh Bộ Lĩnh đã làm
gi ?

GV Giải thích tên
nước: “Đại” : lớn; “Cồ”
cũng có nghĩa là “lớn”
=> Nước Việt to lớn có ý
đặt ngang hàng với Trung
Hoa.

HS đọcphần 1 SGK

- HS:968 : Đinh Bộ Lĩnh lên
ngôi Vua.Đặt tên nước là Đại
Cồ Việt đóng đơ ở Hoa Lư.

- HS:Là q hương của Đinh
Tiên Hoàng, đất hẹp, nhiều

I/ TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ
–QN SỰ

1. Nhà Đinh xây dựng đất 
nước:

- Năm 968: Đinh Bộ Lĩnh lên
ngơi Hồng Đế ( Đinh Tiên
Hoàng) .

</div>
(35)<div class='page_container' data-page=35>

? Tại sao Đinh tiên
Hoàng lại đóng đơ ở Hoa
Lư ?

? Việc nhà Đinh không
dùng niên hiệu của phong
kiến Trung Quốc để đặt
tên nước nói lên điều gì?
GV giải thích khái
niệm “Vương” và “đế”.
+ “ Vương”: tước hiệu của
Vua (dùng cho nước nhỏ,
chư hầu)

+ “Đế”: là tước hiệu của
Vua nước lớn mạnh, có
nhiều nước thuần phục
(chẳng hạn Trung Quốc
sau khi thống nhất thì
xưng đế).

? Đinh Tiên Hồng còn
áp dụng biện pháp gì để
xây dựng đất nước?

GV giảng : Thời Đinh
nước ta chưa có luật pháp
cụ thể, Vua sai đặt vạc dầu
và chuồng cọp trước điện
răn đe kẻ phản loạn.

? Những việc làm của
Đinh Bộ Lĩnh có ý nghĩa
như thế nào ?

Hoạt Động 2 : Tổ chức
chính quyền thời Tiền Lê
GV đọc phần 2 SGK
? Nhà tiền lê được thành
lập trong hoàn cảnh nào ?

? Vì sao Lê Hồn lại được
suy tơn làm vua?

? Chính quyền nhà Lê
được tổ chức như thế
nào ?

GV hướng dẫn HS vẽ sơ

đồi núi  thuận lợi cho việc
phòng thủ.

- HS:Đinh Bộ Lĩnh muốn
khẳng định nền độc lập,
ngang hàng với Trung Quốc
chứ không phụ thuộc vào
Trung Quốc.

- HS - Phong vương cho con,

cắt cử tướng lĩnh thân cận giữ
chức vụ chủ chốt, dựng cung
điện, đúc tiền, xử phạt
nghiêm kẻ có tội.

- HS:Ổn định đời sống XH 
cơ sở để xây dựng và phát
triển đất nước.

HS đọc phần 2 SGK

- HS Sau khi Đinh Bộ Lĩnh
và Đinh Lĩnh ḅi ám sát nội bộ
nhà Đinh lục đục , bên ngồi
qn Tống chuẩn ̣ḅi âm lược 
Lê Hoàn được suy tơn làm
vua

- HS:-Là người có tài, có chí
lớn, mưu lược, lại được giữ
chức Thập đạo tướng quân
thống lĩnh quân đội  lòng
người quy phục

- HS:Vua đứng đầu, giúp vua
lo việc nuớc có Thái Sư - Đại
sư. Dưới Vua là quan văn,
quan võ và tăng quan. Cả
nước chia thành 10 lộ, dưới lộ
là phủ và châu.

- Phong vương cho con, cắt
cử tướng lĩnh thân cận giữ
chức vụ chủ chốt, dựng cung
điện, đúc tiền, xử phạt
nghiêm kẻ có tội . .. Sai sứ
sang giao hỏa với nhà Tống.

2. Tổ chức chính quyền thời
Tiền Lê

* Sự thành lập của nhà Lê:
-Năm 979: Đinh Tiên Hoàng
bị giết nội bộ lục đục.

- Nhà Tống lăm le xâm lược
năm 980 Lê Hồn được suy
tơn lên làm vua.

</div>
(36)<div class='page_container' data-page=36>

đồ

? Quân đội thời Tiền Lê
được tổ chức như thế nào ?

Hoạt Động 3. Cuộc
kháng chiến chống Tống
của Lê Hoàn

GV gọi HS đọc phần 3
SGK

? Quân Tống xâm lược
nước Ta trong hồn cảnh
nào ?

? Trình bày diễn biến
cuộc kháng chiến?

? Ý nghĩa của cuộc kháng
chiến chống Tống là gì?

-HS * Quân đội :

- Gồm 10 đạo, chia thành 2
bộ phận:

- Cấm quân ( quân của triều
đình)

- Quân địa phương

- HS đọc phần 3 SGK

- HS - Cuối năm 979, nội bộ
nhà Đinh lục đục vì tranh
quyền lợi  quân Tống xâm
lược.

-HS Đầu năm 981 quân Tống
do Hầu Nhân Bảo chỉ huy

theo 2 đuờng thủy và bộ tiến
đánh nước ta.

- Lê Hoàn trực tiếp tổ chức và
lãnh đạo cuộc kháng chiến.
Cho quân đóng cọc ở sông
Bạch Đằng ngăn chặn chiến
thuyền địch. Nhiều trận chiến
đấu ác liệt diễn ra. Cuối cùng
thủy quân địch bị đánh lui.
-Trên bộ quân ta chặn đánh
quân Tống quyết liệt buộc
phải rút quân về nước.

- HS - Khẳng định quyền làm
chủ đất nước.

- Đánh bại âm mư xâm lược
của kẻ thù, củng cố nền độc
lập.

lộ lộ lộ lộ lộ
lộ

phủ châu
- Địa phương

* Quân đội :

- Gồm 10 đạo, chia thành 2

bộ phận:

- Cấm quân ( quân của triều
đình)

- Quân địa phương

3. Cuộc kháng chiến chống
Tống của Lê Hoàn

a) Hoàn cảnh lịch sử:

- Cuối năm 979, nội bộ nhà
Đinh lục đục vì tranh quyền
lợi  quân Tống xâm lược.
b) Diễn biến:

- Đầu năm 981 quân Tống do
Hầu Nhân Bảo chỉ huy theo 2
đuờng thủy và bộ tiến đánh
nước ta.

-Lê Hoàn trực tiếp tổ chức và
lãnh đạo cuộc kháng chiến.
Cho quân đóng cọc ở sông
Bạch Đằng ngăn chặn chiến
thuyền địch. Nhiều trận chiến
đấu ác liệt diễn ra. Cuối cùng
thủy quân địch bị đánh lui.
-Trên bộ quân ta chặn đánh

quân Tống quyết liệt buộc
phải rút quân về nước.

c) Ý nghĩa:

- Chiến thắng biểu thị ý chí
quyết tâm chống ngoại xâm
của quân dân ta.

- Chứng tỏ bước phát triển
mới của đất nước và khả
năng bảo vệ đôc lập dân tộc
của Đại Cồ Việt.

4.Củng cố :

</div>
(37)<div class='page_container' data-page=37>

-Trình bày diễn biến, ý nghĩa của cuộc kháng chiến chống Tống do Lê Hoàn chỉ huy
(năm 981)

-Việc nhân dân ta lập đền thờ Vua Đinh (Ninh Bình) chứng tỏ điều gì?
5. Hướng dẫn :

- Các em về nhà học bài và làm bài tập 4,5
- Soạn bài 9 phần II các em chú ý các câu hỏi sau

? Em hãy điểm qua tình hình Nơng Nghiệp nước Ta thời Đinh Tiền Lê?
? Dựa vào H 20 miêu tả cung điện Hoa Lư ?

? Vì sao các nhà sư thời ḱi này được trọng dụng ?
IV . Rút kinh nghiệm :

...………...
……….…

………...
…………...

</div>
(38)<div class='page_container' data-page=38>

Ngày soạn : 27/09/2014

Tiết thứ : 13 Tuần : 07

BÀI 9 : NƯỚC ĐẠI CỒ VIỆT THỜI ĐINH – TIỀN LÊ
(tiếp theo)

I. Mục tiêu:
1.Kiến thức:

- Các vua Đinh -Tiền Lê đã bước đầu xây dựng một nền kinh tế tự chủ bằng sự phát
triển nông nghiệp,thủ công nghiệp,thương nghiệp.

-Cùng với sự phát triển kinh tế,văn hóa,xã hội cũng có nhiều thay đổi.
2.Kĩ năng:

Rèn luyện kỉ năng phân tích và rút ra ý nghĩa thành tựu kinh tế ,văn hóa thời đinh –
tiền lê.

3.Thái độ

Giáo dục cho học Sinh ý thức độc lập trong xây dựng, biết quí trọng các truyền thống

văn hóa của cha ơng từ thời Đinh-Tiền lê.

II. Chuẩn bị :

- Thầy : Tranh ảnh di tích các cơng trình văn hóa,kiến trúc thời Đinh- Tiền Lê. Tư
liệu thành văn về các triều đại Đinh-Tiền Lê.

- Trò: Học bài, xem bài và dụng cụ học tập
III.Các bước lên lớp .

1.Ổn định lớp:
2.Kiểm tra bài cũ:

-Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Tiền Lê và giải thích?

-Tường thuật lại diễn biến cuộc kháng chiến chống Tống(năm 981)?
3 .Nội dung bài mới:

Cuộc kháng chiến chống Tống thắng lợi đã đánh bại âm mưu xâm lược của kẻ
thù .khẳng định quyền làm chủ đất nước của nhân dân Ta, và củng cố nền độc lập
,thống nhất của nước Đại Cồ Việt .đó cũng là cơ sởû để xây dựng nền kinh tế,văn hóa
buổi đầu độc lập.

HOẠT ĐỘNG CỦA
THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA
TRÒ

NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt Động 1.Bước

đầu xây dựng nền kinh
tế tự chủ:

GV yêu cầu HS đọc
phần 1

? Em hãy điểm qua tình
hình Nơng Nghiệp nước
Ta thời Đinh Tiền Lê?

? Vua Lê Đại Hành tổ

HS đọc phần 1

- HS Nông nghiệp được
coi trọng vì đây là nền
tảng kinh tế của đất
nước . Nhà nước chú ý
đến việc khai khẩn đất
hoan, đào vét kênh ngồi ,
nhân dân được chia
ruộng …  Tạo ĐK phát
triển phát triển nơng
nghiệp ổn đ ̣đinh .

- HS -Nhà vua quan tâm

II/ SỰ PHÁT TRIỂN

KINH TẾ VÀ VĂN HÓA 
1.Bước đầu xây dựng nền 
kinh tế tự chủ:

a.Nông nghiệp:

-Chia ruộng đất cho nông
dân.

-Khai khẩn đất hoang .
-Chú trọng thủy lợi.

-Nhà vua quan tâm đến sản
xuất ,khuyến khích nhân dân
làm nơng nhgiệp.

</div>
(39)<div class='page_container' data-page=39>

chức lễ cày tịnh điền để
làm gì?

? Sự phát triển củaThủ
Công Nghiệp được thể
hiện ở những mặt nào?
? Dựa vào H 20 miêu tả
cung điện Hoa Lư ?

? Thương nghiệp có gì
đáng chú ý?

? Việc thiết lập quan
hệ ban giao với nhà

Tống có ý nghĩa ǵi ?
Hoạt Động 2.Đời sống 
xã hội và văn hóa:
GV sử dụng bảng
phụ để vẽ sơ đồ các tầng
lớp trong xã hội.

? Trong xã hội có những
tầng lớp nào?

? Tầng lớp thống trị bao
gồm những ai?

? Những người nào
thuộc tầng lớp bị trị?
? Vì sao các nhà sư
thời ḱi này được trọng
dụng ?

? Đời sống văn hóa diễn
ra như thế nào ?

đến sản xuất ,khuyến
khích nhân dân làm nông
nhgiệp.

- HS - Các xưởng thủ
công nhà nước như :
Xưởng đúc tiền ,rèn vũ
khí ,may mặc,xây dựng

cung điện được thành
lập.

- HS dựa vào SGK
Miêu tả:Cột dát vàng,có
nhiều diện,đài tế,chùa
chiền,kho vũ khí,kho
thóc thuế…được xây
dựng qui mơ hồng tráng
hơn.

- HS -Đúc tiền đồng lưu
thông trong nước.

-Nhiều trung tâm bn
bán,khu chợ được hình
thành.

-Bn bán với nứơc
ngồi được mở rộng
- HS Củng cố nền độc
lập  Tạo ĐK cho ngoại
thương phát triển

- HS 2 tầng lớp cơ bản:
thống trị và bị trị

- HS vua các quan văn
quan võ và một số nhà sư
- HS Nông dân,thợ thủ

công,người buôn bán nhỏ
một số địa chủ và nô tì.
- HS Đạo phật được
truyền bá rộng rãi. Các
nhà sư có học giỏi chử
Hán  nhà sư trực tiếp dạy
học làm cố vấn trong
ngoại giao … rất được
trọng dụng

- HS Rất bình dị nhiều
loại hình văn hóa gian
khá phát triển.

triển.

b. Thủ Công Nghiệp
- Các xưởng thủ công nhà
nước như:Xưởng đúc tiền
,rèn vũ khí ,may mặc,xây
dựng cung điện được thành
lập.

- Các nghề thủ công truyền
thống:Dệt lụa,làm giấy,đồ
gốm tiếp tục phát triển.

c. Thương Nghiệp:
-Đúc tiền đồng lưu thông
trong nước.

-Nhiều trung tâm bn bán ,
khu chợ được hình thành.
-Bn bán với nứơc ngoài
được mở rộng

2.Đời sống xã hội và văn 
hóa:

a.Xã hội: Gồm 2 tầng lớp:
-Tầng lớp thống trị:Vua,các
quan văn,quan võ và một số
nhà sư.

-Tầng lớp bị trị:Nông
dân,thợ thủ cơng,thương
nhân,một số địa chủ và nơ tì.
b.văn hóa:

- Nho học chưa tạo được ảnh
hưởng, giáo dục chưa phát
triển.

- Đạo phật được truyền bá
rộng rãi.

- Chùa chiền được xây dựng
nhiều, nhà sư được coi trọng.
- Các loại hình văn hóa dân
gian khá phát triển như ca

hát nhảy múa , đua

</div>
(40)<div class='page_container' data-page=40>

4.Củng cố

-? Em hãy điểm qua tình hình Nơng Nghiệp nước Ta thời Đinh Tiền Lê?
? Sự phát triển củaThủ Công Nghiệp được thể hiện ở những mặt nào?
? Thương nghiệp có gì đáng chú ý?

? Việc thiết lập quan hệ ban giao với nhà Tống có ý nghĩa ǵi ?
? Trong xã hội có những tầng lớp nào?

? Vì sao các nhà sư thời ḱi này được trọng dụng ?
5.Hướng dẫn

- Các em về nhà học bài và làm bài tập 5,6
- Soạn bài 10 các em chú ý các câu hỏi sau
? Tại sao ông được suy tôn làm vua ?

?Việc dời đơ về thăng long của vua Lí noí lên ư ớc nguyện gì của ơng cha ?
? Nêu sự cần thiết và tác dụng của Bộ luật hình thư?

? Em cho biết Bộ Hình Thư bảo vệ ai?Cái gì?
? Nhận xét về tổ chức quân đội nhà Lý?

IV . Rút kinh nghiệm :

...………...
……….…

………...

…………...

</div>
(41)<div class='page_container' data-page=41>

Ngày soạn : 27/09/2013

Tiết thứ : 14 Tuần : 07

CHƯƠNG II: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÝ 
( THẾ KỶ XI – XII )

BÀI 10: NHÀ LÝ ĐẨY MẠNH CÔNG CUỘC XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
I. Mục tiêu:

1. Kiến thức:

-Các chính sách của nhà Lý để xây dựng đất nước.

-Dời đô về Thăng Long, đặt tên nươc ùlà Đại Việt, chia lại đất nước về mặt hành
chính, tổ chức lại bộ máy chính quyền trung ương và địa phương, xây dựng luật pháp
chặt chẽ quân đội vững mạnh.

2.Kỹ năng.

-Phân tích và nêu ý nghĩa các chính sách xây dựng và bảo vệ đất nước của nhà Lý.
-Rèn luyện kỹ năng đánh giá công lao của nhân vật lịch sử tiêu biểu.

3. Thái độ:

-Giáo dục cho các em lòng tự hào về tinh thần yêu nước, yêu nhân dân.

-Học sinh hiểu pháp luật và nhà nước là cơ sở cho việc xây dựng và phát triển đất

nước.

II. Chuẩn bị :

- Thầy : Bản đồ Việt Nam. Sơ đồ bộ máy nhà nước bỏ trống.
- Trò: Học bài, xem bài và dụng cụ học tập

III.Các bước lên lớp .
1. Ổn định lớp.

2. Kiểm tra bài cũ.

? Nêu những nét phát triển của nền kinh tế tự chủ dưới thời Đinh-Tiền Lê?
? Đời sống xã hội và văn hố Đại Cồ Việt có những nét chuyển biến gì?
 3 .Nội dung bài mới:

Đầu thế kỷ XI nội bộ nhà Tiền Lê lục đục, vua Lê không cai quản được đất
nước, nhà Lý thay thế đất nước đã có những thay đổi?

HOẠT ĐỘNG CỦA
THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt Động 1 Sự thành lập 
nhà Lý

GV cho học sinh đọc phần1
GV:Sơ lược qua tình
hình cuối thời Tền Lê.

? Khi Long Đĩnh chết quan
lại trong triều tôn ai làm vua
? Tại sao ông được suy tôn
làm vua ?

? Sau khi lên ngơi vua, ơng
đã làm gì?

GV treo bản đồ chỉ 2

Học sinh đọc phần 1

- HS Lý Công Uẩn được suy
tơn làm vua.

- HS Ơng là người vừa có đức
vừa có uy tín nên được triều
thần q trọng.

-HS -1010 đặt niên hiệu làThuận
Thiên dời đô về Đại La, lấy tên
Thăng Long

1. Sự thành lập nhà Lý

</div>
(42)<div class='page_container' data-page=42>

vùng Đại La và Hoa Lư
? Tại sao dời đô về Đại La 
và đổi tên là Thăng Long? 
GV cho HS đọc phần chữ in

nhỏ.

?Việc dời đơ về thăng long
của vua Lí n lên ư ớc
nguyện gì của ơng cha ?
? N ăm 1054 nhà Lý đã làm
gì

GV chia nhóm cho HS vẽ
sơ đồ bộ máy nhà nước.
GV treo khung sơ đồ bộ
máy nhà nước hướng dẫn
HS điền.

GV:Ai đứng đầu bộ máy
nhà nước? tổ chức chính
quyền ở địa phương được tổ
chức như thế nào? So với
thời tiền Lê thì sao?

Hoạt Động 2: Luật pháp 
và quân đội.

? Nhà Lý ban hành bộ luật
gì?

? Nêu sự cần thiết và tác
dụng của Bộ luật hình thư?

? Em cho biết Bộ Hình

Thư bảo vệ ai?Cái gì?

- HS:Địa thế thuận lợi và là nơi
hội tụ họp của bốn phương.
- HS Muốn xây dựng đ ất nước
giàu mạnh và kh ẳng định ý chí t
ự cường của dân tộc.

-HS -1054 nhà Lý đổi tên nước
là Đại Việt

-Xây dựng bộ máy nhà nước.

- HS Luật pháp:Năm1042 nhà
Lý ban hành bộ luật Hình Thư
- HS:Đọc nội dung một số điều
luật trong bộ Hình Thư. Nội
dung: “Lính bảo vệ cung và sau
này cả hoạn quan không tự tiện
vào cung cấm.nếu ai vào sẽ bị
tội chết .người canh giữ không
cận thận để người khác vào bị
tội chết .cấm dân không được
bán con trai ,quan lại không
được dấu con trai,những người
cầm cố ruộng đất sau 20 năm
được chuộc lại .trả lại ruộng
cho những người đã bỏ khơng
cày cấy .Những người trộm
trâu bị bị xử nặng, những

người biết mà không báo cũng
bị xử nặng…..”

- HS Nội dung:Bảo vệ nhà
Vua,triều đình,bảo vệ trật tự xã
hội và sản xuất nông nghiệp.

* Tổ chức bộ máy nhà nước
-1054 nhà Lý đổi tên nước
là Đại Việt

- Xây dựng bộ máy nhà
nước.

2.Luật pháp và quân 
đội.

-Luật pháp:Năm1042 nhà
Lý ban hành bộ luật Hình
Thư (bộ luật thành văn đầu
tiên của nước ta).

</div>
(43)<div class='page_container' data-page=43>

? Quân đội nhà Lý gồm mấy
bộ phận?

GV: Quân đội nhà Lý bao
gồm các binh chủng:Bộ
binh,thuỷ binh…

? Nhận xét về tổ chức quân

đội nhà Lý?

? Nhà lý đã thi hành chủ
trương gì để bảo vệ khối
đồn kết dân tộc?

? Chính sách đối ngoại 
của nhà Lý là gì?

? Nhận xét gì về các chủ 
trương của nhà lý?

- HS Gồm 2 bộ phận: Cấm
quân và quân địa phương.

- HS tổ chức chặt chẽ,quy củ.

- HS: +Gả công chúa,ban tước
cho các tù trưởng dân tộc.
+Trấn áp những người có ý
định tách khỏi đại việt.

- HS -Quan hệ bình đẳng với
các nước láng giềng.

- HS : Chủ trương của nhà lý
vừa mềm dẻo vừa kiên quyết .

sản xuất nông nghiệp.
Người phạm tội bị xử phạt

nghiêm khắc.

- Quân đội:

+ Gồm 2 bộ phận: Cấm
quân và quân địa phương.
+ Thực hiện chính sách
“ngụ binh ư nông”.

+ Gồm các binh chủng:Bộ
binh và Thuỷ binh,kỉ luật
nghiêm mimh,huấn luyện
chu đáo.

-Xây dựng và bảo vệ khối
đồn kết dân tộc.

-Quan hệ bình đẳng với các
nước láng giềng.

- Kiên quyết bảo toàn lãnh
thổ .

4. Củng cố :

? Tại sao ông được suy tôn làm vua ?

?Việc dời đơ về thăng long của vua Lí noí lên ư ớc nguyện gì của ơng cha ?
? Nêu sự cần thiết và tác dụng của Bộ luật hình thư?

? Em cho biết Bộ Hình Thư bảo vệ ai?Cái gì?
? Nhận xét về tổ chức quân đội nhà Lý?

?So sánh bộ máy thời Lý có gì khác thời tiền Lê?
?Nhà Lý đã làm gì để củng cố quốc gia thống nhất?
5. Hướng dẫn

- Các em về nhà học bài và làm bài tập
- Soạn bài 11 các em chú ý các câu hỏi sau

. ? Nhà Tống xâm lược nước ta nhằm mục đích gì?

? Đứng trước âm mưu xâm lược đó nhà Lý đã đối phó bằng cách nào?

? GV cho HS thảo luận nhóm 5’. Tại sao nói đây là cuộc tấn công để tự vệ mà không
phải là cuộc tấn cơng xâm lược?

? Việc chủ động tiến cơng có ý nghĩa như thế nào?
IV . Rút kinh nghiệm :

...………...
………

………...
………

</div>
(44)<div class='page_container' data-page=44>

Ngày soạn : 04/10/2014

Tiết thứ : 15 Tuần : 08

BÀI 11: CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG TỐNG XÂM LƯỢC (1075 - 1077)
I. Mục tiêu:

1. Kiến thức:

- Âm mưu xâm lược nước ta của nhà Tống là bành trướng lãnh thổ, đồng thời để giải
quyết khó khăn về tài chính và xã hội trong nước.

- Cuộc tiến cơng tập kích sang đất Tống của Lý Thường Kiệt là hành động chính
đáng.

2.Kỹ năng:

- Sử dụng lược đồ để tường thuật cuộc tiến công vào đất Tống do Lý Thường Kiệt chỉ
huy.

- Phân tích, nhận xét, đánh giá các sự kiện lịch sử.
3. Thái độ :

- Giáo dục lòng tự hào dân tộc và biết ơn người anh hùng dân tộc Lý Thường Kiệt có
cơng lao lớn với đất nước.

- Bồi dưỡng lịng dũng cảm, nhân ái và tình đồn kết dân tộc.
II. Chuẩn bị :

- Thầy : Bản đồ đại Việt thời Lý – Trần. Lược đồ kháng chiến chống Tống
(1075-1077)

- Trò : Học bà,i xem bài và dụng cụ học tập
III.Các bước lên lớp .

1 . Ổn định lớp. 
2. Kiểm tra bài cũ.

-Nhà Lý được thành lập như thế nào và làm gì để xây dựng đất nước?
3. Nội dung bài mới:

Năm 981 mối quan hệ giữa 2 nước được củng cố nhưng từ giữa thế kỷ XI,
quan hệ 2 nước bị cắt đứt bởi nhà Tống có những hành động khiêu khích xâm lược
đại Việt.

HOẠT ĐỘNG CỦA
THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt Động 1 : Nhà Tống
âm mưu xâm lược nước 
ta

? Tình hình nhà Tống lúc
này như thế nào?

? Nhà Tống xâm lược 
nước ta nhằm mục đích 
gì?

- HS -Thế kỉ XI nhà Tống
gặp phải khó khăn về kinh
tế ,chính trị

- HS Xâm lược Đại Việt để
giải quyết tình hình khó
khăn trong nước.

+Ngân khố tài chính nguy
ngập

+Nội bộ mâu thuẫn.
+Nhân dân khắp nơi đấu
tranh.

I.Giai đoạn thứ I (1075)
1/. Nhà Tống âm mưu xâm 
lược nước ta

-Thế kỉ XI nhà Tống gặp
phải khó khăn về kinh tế
,chính trị

</div>
(45)<div class='page_container' data-page=45>

? Để chiếm Đại Việt, nhà
Tống đã làm gì?

Hoạt Động 2 : Nhà Lý 
chủ động tiến cơng để 
phịng vệ.

a. Nhà Lý chuẩn bị:
? Đứng trước âm mưu
xâm lược đó nhà Lý đã đối

phó bằng cách nào?

? Cho biết đơi nét về Lý
Thường Kiệt ?

? Lý Thường Kiệt chủ
trương gì? Và làm gì để
đối phó với cuộc xâm lược
của qn giặc?

? Trình bày diễn biến cuộc
tiến cơng của quân ta?
 Giáo viên treo lược
đồ hướng dẫn học sinh 
trình bày.

? GV cho HS thảo luận
nhóm 5’. Tại sao nói đây
là cuộc tấn công để tự vệ
mà không phải là cuộc tấn
công xâm lược?

? Việc chủ động tiến 
công có ý nghĩa như thế

+Bộ tộc người liêu hạ quấy
nhiễu phía bắc.

- HS Nhà Tống xúi
Cham-pa đánh Đại Việt,ngăn cản

việc trao đổi buôn bán giữa
2 nước…

+ Cho qn sang, cướp bóc,
dị la

+ Lơi kéo tù trưởng.

+ Ngấm ngầm chuân bị vũ
khí, lương thực.

- HS:Thái úy Lý Thường 
Kiệt làm tổng chỉ huy tổ
chức kháng chiến.

- HS GV gọi HS đọc phần
chữ in nhỏ SGK

- HS Chủ trương của nhà Lý
:Tấn cơng trước để phịng
vệ.

- HS Tháng 10-1075, Lý
Thường Kiệt và Tông Đản
chỉ huy 10 vạn quân, chia
làm 2 đạo tấn công vào đất
Tống.

-Lý Thường kiệt đã cho yết
bảng nói rõ mục đích cuộc

tiến cơng tự vệ của mình.
-Sau 42 ngày đêm quân ta
đã làm chủ thành Ung Châu
tướng giặc phải tự tử.

- HS thảo luận trả lời nhóm
khác nhận xét bổ sung.
Vì ta tấn cơng các căn cứ
quân sự kho lương thảo đó
là những nơi quân Tống tập
trung lực lượng lương thực,
v ũ khí đ ể xâm lược đ ại
Việt

- Khi hồn thành mục đích
qn ta rút về nước

- HS Làm thay đổi kế
hoạch và làm chậm lại cuộc
tấn công xâm lược của nhà
Tống vào nước ta .

-Nhà Tống xúi Cham-pa
đánh Đại Việt, ngăn cản
việc trao đổi buôn bán giữa
2 nước…

2/. Nhà Lý chủ động tiến 
cơng để phịng vệ.

a. Nhà Lý chuẩn bị:

-Nhà lý chủ động tiến hành
các biện pháp chuẩn bị đối
phó.

-Cử Lý Thường Kiệt làm
tổng chỉ huy tổ chức kháng
chiến, quân đội được mộ
thêm quân và tăng cường
canh phịng , tập luyện
-Chủ trương của nhà Lý:Tấn
cơng trước để phòng vệ.
b.Diễn biến:

-Tháng 10-1075, Lý

Thường Kiệt và Tông Đản
chỉ huy 10 vạn quân, chia
làm 2 đạo tấn công vào
Châu Khâm , Châu Liêm
(Quảng Đông ) sau khi tiêu
diệt các căn cứ kho tàn của
giặc , Lý Thường Kiệt tấn
công vào Châu Ung ( Quảng
Tây )

- Sau 42 ngày đêm quân ta
đã hạ thành Châu Ung
tướng và nhanh chóng rút

quân về nước.

</div>
(46)<div class='page_container' data-page=46>

nào? 
4. Củng cố

- Quân Tống âm mưu xâm lược Đại Việt nhằm mục đích gì?

- Vua tơi nhà Lý đã làm gì trước âm mưu của nhà Tống? Kết quả của việc chủ động
tấn công?

- BT 1, 2, 3 trang 30.
5. Hướng dẫn

Học bài - soạn bài 11 phần II. Các em chú ý các câu hỏi sao
? Em hãy trình bày diễn biến của cuộc kháng chiến chống Tống ?

? Em hãy trình bày diễn biến của cuộc chiến phịng tuyến Như Nguyệt ?

?Vì sao đang ở thế thắng mà Lý Thường Kiệt lại cử người thương lượng giảng hòa
với giặc ?

IV . Rút kinh nghiệm :

...………...
……….…

………...
…………...

</div>
(47)<div class='page_container' data-page=47>

Ngày soạn : 04/10/2014

Tiết thứ : 16 Tuần : 08

BÀI 11: CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG TỐNG XÂM LƯỢC (1075 - 1077)
(tt)

I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:

Diễn biến sơ luợc cuộc kháng chiến chống Tống ở hai giai đoạn và thắng lợi to lớn
của quân dân Đại Việt

2.Kỹ năng:

- Sử dụng lược đồ để tường thuật cuộc chiến sông Như Nguyệt
- Phân tích, nhận xét, đánh giá các sự kiện lịch sử.

3. Thái độ:

- Giáo dục lòng tự hào dân tộc và biết ơn người anh hùng dân tộc Lý Thường Kiệt có
cơng lao lớn với đất nước.

- Bồi dưỡng lịng dũng cảm, nhân ái và tình đồn kết dân tộc.
II. Chuẩn bị :

- Thầy Lược đồ trận chiến tại phòng tuyến Như Nguyệt.
- Trò : Học bài, xem bài và dụng cụ học tập

III.Các bước lên lớp .
1. Ổn định lớp.

2. Kiểm tra bài cũ.

- Trình bày âm mưu xâm lược của nhà Tống?

- Nhà Lý đã làm gì trước âm mưu xâm lược của nhà Tống?
3 .Nội dung bài mới:

Sau khi rút khỏi thành Ung Châu nhà Lý đã làm gì? Bị tấn cơng bất ngờ và thất
bại nhà Tống có cịn xâm lược nước ta nữa khơng? Nhà Lý đã đối phó ra sao ?

HOẠT ĐỘNG CỦA
THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA
TRÒ

NỘI DUNG GHI BẢNG
Hoạt Động 1: Kháng

chiến bùng nổ .

? Sau khi rút khỏi thành
Ung Châu Lý Thường
Kiệt đã làm gì ?

?Tại sao Lý Thường Kiệt
chọn sông Cầu làm

phòng tuyến chống quân

Tống ?

? Phòng tuyến được xây
dựng thế nào?

- HS Nhà Lý ra lệnh cho
các địa phương ráo riết
chuẩn bị đề phịng

-HS Vì đây là vị trí chặn
ngang các hướng tấn
cơng của địch từ Quảng
Tây (Trung Quốc) đến
Thăng Long được ví như
chiến hào tự nhiên khĩ
vựơt qua .

- HS Được đắp bằn g đất
cao vững chắc , nhiều

II. GIAI ĐOẠN THỨ 
HAI (1076 - 1077)

1/. Kháng chiến bùng nổ
a.Nhà Lý chuẩn bị

-Nhà Lý ra lệnh cho các
địa phương ráo riết chuẩn
bị đề phòng

</div>
(48)<div class='page_container' data-page=48>

? Sau khi thất bại ở Ung
Châu, quân Tống đã làm
gì?

? Em hãy trình bày diễn
biến của cuộc kháng
chiến chống Tống ?

? Kết quả ra sao ?

Hoạt Động 2 : Cuộc 
chiến đấu trên phòng 
tuyến Như Nguyệt
? Em hãy trình bày diễn
biến của cuộc chiến
phòng tuyến Như
Nguyệt ?

Giáo viên treo bản đồ
trận chiến tại phòng
tuyến Như Nguyệt
hướng dẫn học sinh trình
bày diễn biến theo.

? Kết quả ra sao ?

? GV cho HS thảo luận
nhóm:?Vì sao đang ở thế
thắng mà Lý Thường
Kiệt lại cử người thương

dậu tre dầy đặc

- HS cho quân xâm lược
Đại Việt

- HS Cuối năm 1076 quân
Tống kéo vào nước ta
-1077 nhà Lý đánh nhiều
trận nhỏ để cản bước tiến
của giặc.

- Lý Kế Nguyên đã mai
phục và đánh 10 trận liên
tiếp ngăn bước tiến đạo
quân thủy của giặc

-HS Quân Tống đóng
quân ở bờ bắc sông Cầu
không lọt vào sâu được

a. Diễn biến

-Qch Quỳ cho qn
vượt sơng đánh phịng
tuyến của ta nhưng bị
quân ta phản công quyết
liệt làm chúng không tiến
vào được.

-Cuối xuân 1077 Lý
Thường Kiệt cho quân
vượt sông bắt ngờ đánh
vào đồn giặc.

b.Kết quả:

+Quân giặc “mười phần
chết đến năm sáu phần”.
+Quách Qùy chấp nhận
giảng hòa và rút quân về
nước.

-HS +Để đảm bảo mối
quan hệ bang giao hòa
hiếu giữa 2 nước.

+Không làm tổn thương
danh dự của nước lớn

b. Diễn biến

-Cuối năm 1076 quân
Tống cử một đạo quân lớn
theo hai đường thủy bộ
kéo vào nước ta

- Tháng 1-1077 , 10 vạn
quân bộ do Quách Quỳ ,
Triệu Tiết chỉ huy vượt

biên giới Lạng Sơn tiến
xuống

- Quân ta chặn đánh ,đến
trước bờ Bắc sông như
Nguyệt quân Tống bị
quân ta chặn lại . Quân
thủy của quân Tống bị
quân ta chặn đánh ở vùng
biển nên không thể tiến
sâu vào để hổ trợ cho
cánh quân bộ

c.Kết quả:Quân Tống 
đóng quân ở bờ bắc sông
Cầu không lọt vào sâu
được

2/. Cuộc chiến đấu trên 
phòng tuyến Như

Nguyệt
a. Diễn biến

-Quách Quỳ cho qn
vượt sơng đánh phịng
tuyến của ta nhưng bị
quân ta phản công quyết
liệt làm chúng không tiến
vào được.

- Quân Tống chán nản
,chết dần chết mòn .
-Cuối xuân 1077 Lý
Thường Kiệt cho quân
vượt sông bắt ngờ đánh
vào đồn giặc.

b.Kết quả:

</div>
(49)<div class='page_container' data-page=49>

lượng giảng hòa với giặc
?

? Nêu cách đánh giặc
độc đáo của Lý Thường
Kiệt?

? Trận chiến thắng lợi 
là do đâu?

? Chiến thắng có ý 
nghĩa gì?

đảm bảo nền hịa bình lâu
dài.

- HS +Cách tấn

cơng,phịng thủ,cách kết
thúc chiến tranh.

- HS +Tinh thần đồn kết
và chiến đấu anh dũng
của nhân dân ta.

+Sự chỉ huy tài tình của
Lý Thường Kiệt.

- HS + Là trận đánh tuyệt
vời trong lịch sử chống
giặc ngoại xâm của dân
tộc.

+ Củng cố nền độc lập tự
chủ của dân tộc.

+ Đập tan mộng xâm lược
Đại Việt của nhà Tống.

rút quân về nước.

c. Ý nghĩa:

+ Là trận đánh tuyệt vời
trong lịch sử chống giặc
ngoại xâm của dân tộc.
+ Củng cố nền độc lập tự
chủ của dân tộc.

+ Đập tan mộng xâm lược

Đại Việt của nhà Tống.
4. Củng cố:

- Trình bày theo lược đồ trận chiến trên sông Như Nguyệt.
- Nêu ý nghĩa của cuộc kháng chiến chống Tống lần thứ hai.

?Tại sao Lý Thường Kiệt chọn sơng Câù làm phịng tuyến chống quân Tống ?
? Em hãy trình bày diễn biến của cuộc kháng chiến chống Tống ?

? Em hãy trình bày diễn biến của cuộc chiến phòng tuyến Như Nguyệt ?
? Nêu cách đánh giặc độc đáo của Lý Thường Kiệt?

? Trận chiến thắng lợi là do đâu
5. Hướng dẫn

-Học bài, soạn bài 12. Các em chú ý các câu hỏi sao
? Tại sao nông nghiệp thời lý phát triển như vậy ?

? Yêu cầu nhận xét:Hình dáng thanh mảnh, nét hoa văn tinh tế nghệ thuật và đậm đà
bản sắc dân tộc.

? Tại sao nhà Lý chỉ cho người nước ngoài buôn bán ở hải đảo, vùng biên giới mà
không tự do đi lại ở nội địa?

? Sự phát triển của thủ công và thương nghiệp thời Lý chứng tỏ điều gì?
IV . Rút kinh nghiệm :

: ………...……….
…...

………...
…………...

………...

……… Ngày tháng 10 năm 2014

</div>
(50)<div class='page_container' data-page=50>

Ngày soạn : 11/10/2013

Tiết thứ : 17 Tuần : 09

BÀI 12: ĐỜI SỐNG KINH TẾ - VĂN HÓA
I. Mục tiêu:

1. Kiến thức:

- Dưới thời Lý đất nước ổn định lâu dài, nơng nghiệp, TCN đã có chuyển biến và đạt
một số thành tựu nhất định.

- Việc buộc bán với nước ngoài được phát triển.
2. Kỹ năng:

Quan sát và phân tích các nét độc đáo của một số cơng trình nghệ thuật.
3. Thái độ :

-Khâm phục ý thức vươn lên trong công cuộc xây dựng đất nước độc lập của dân tộc
ta thời Lý.

II. Chuẩn bị :

- Thầy :Tranh ảnh mô phỏng các hoạt động kinh tế thời Lý.
- Trị : Xem bài và dụng cụ hơc tập.

III.Các bước lên lớp .
1. Ổn định lớp: 
2. Kiểm tra bài cũ. 
3. Nội dung bài mới :

Dưói thời Lý nước ta dần bước vào thời kì ổn định lâu dài,các mặt kinh tế,đời
sồng văn hóa dần dần phát triển một cách vững chắc,tạo điều kiện để giữ vững và
phát triển nền tự chủ và độc lập dân tộc.Bài học hôm nay đề cập đến những việc làm
của nhà Lý nhằm thúc đẩy nền kinh tế phát triển.đó là nội dung chính cần chú ý..

HOẠT ĐỘNG CỦA
THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG
Hoạt Động 1:

I. Đời sống kinh tế
1/. Sự chuyển biến của 
nền Nông Nghiệp

GV khẳng định 
Nông Nghiệp là ngành
kinh tế chủ yếu, quan
trọng nhất thời Lý.
? Ruộng đất trong cả 
nước thuộc quyền sở hữu
của ai?

GV giảng : Thực tế, 
ruộng đất đều do nông
dân canh tác ,hằng năm
nhân dân các địa phương
theo tục lệ chia ruộng đất
để cày cấy và nộp thuế
cho vua.Tuy nhiên trong
xã hội thời Lý, sự phân

- HS Ruộng đất đều thuộc
quyền sở hữu của nhà
Vua.Do Nông Dân canh tác
và nộp thuế

I. Đời sống kinh tế

1/. Sự chuyển biến của nền
Nơng Nghiệp

</div>
(51)<div class='page_container' data-page=51>

hóa ruộng đất diễn ra
khá mạnh. Vua Lý lấy
một số đất công làm nơi
thờ phụng,tế lễ.Tuy vậy
Vua Lý rất quan tâm tới
sản xuất nông nghiệp.
? HS:Tự đọc trong 
SGK và Thảo luận 
nhóm câu hỏi sao 
?Nhà Lý có những biện

pháp gì để tạo ra sự
chuyển biến của nền
nông nghiệp? Kết quả?

GV:Trong nhân dân 
ngưịi ta có câu ca:
 “ Đời Vua Thái 
Tổ ,Thái Tơng Thóc lúa 
đầy đồng trâu chẳng 
muốn ăn”.

? Tại sao nông nghiệp 
thời lý phát triển như vậy
?

GV:Nông nghiệp phát 
triển đã kích thích và tạo
điều kiện cho các nghành
thủ cơng nghiệp và
thương nghiệp phát triển
vậy thủ công nghiệp
&thương nghiệp thời lý
ra sao chuùng ta chuyển
qua phần 2

Hoạt Động 2: Thủ cơng
nghiệp và Thương 
nghiệp

?Trình bày những nét

chính về thủ cơng nghiệp
?

GV gọi HS đọc phần
chữ nhỏ SGK

? Qua nội dung ta thấy 
nghề thủ công nào phát
triển ?

- HS + nhà vua cày ruộng
tịch điền ( khuyến thích mọi
người lao động sản xuất ,sản
xuất quan trọng ,mọi người
phải làm kể cả vua )

- Khai hoang đào kênh
mương ,đắp đê phòng lụt
- Ban hành lệnh cấm giết trâu
bị bỏa vệ sức kéo cho nơng
nghiệp

- KQ:nhiều năm mùa màng
bộ thu

- HS Do nhà nước quan
tâm , nhân dân chăm lo sản
xuất

- HSThủ công nghiệp:

- Trong dân gian:Các nghề
chăn tằm ươm tơ,nghề
gốm,xây dựng đền đài cung
điện phát triển.

- HS đọc
- HS nghề dệt

- Nhà Lý rất quan tâm đến
nông nhiệp và đề ra nhiều
biện pháp khuyến khích phát
triển khuyến thích mọi người
lao động

khai hoang , thủy lợi, Ban
hành lệnh cấm giết trâu bị
=>Nơng nghiệp rất phát
triển nhiều năm mùa màng
bội thu

2/. Thủ công nghiệp và 
Thương nghiệp

*Thủ công nghiệp:

</div>
(52)<div class='page_container' data-page=52>

?Qua việc làm trên của 
Vua Lý,em nghĩ gì về 
hàng tơ lụa của Đại 
Việt thời đó?Tại sao 
Vua Lý khơng dùng

gấm vóc của nhà Tống?

? Ngồi nghề dệt cịn có 
nghề thủ cơng nào
trong dân gian?

GV cho HS quan sát 
hình 23/ SGK.

? Yêu cầu nhận xét:Hình
dáng thanh mảnh, nét
hoa văn tinh tế nghệ
thuật và đậm đà bản sắc
dân tộc.

? Cùng với sự phát triển 
NN,TCN,Thương nghiệp
thời Lý như thế nào?
 GV:Đặc biệt Thời 
Lý Thăng Long là thành
thị duy nhất nước ta hồi
ấy gồm 2 bộ phận:Khu 
vực chính trị bao gồm
kinh thành và các cơ
quan nhà nước và khu 
vựcnhân dân bao gồm
các phường thủ công của
nhà nước và nhân

dân,các chợ.

=>Thăng Long trở thành
trung tâm thủ công
nghiệp và thương
nghiệp.Cùng với Vân
Đồn nay thuộc Quảng
Ninh nằm ở đông bắc
Đại Việt là nơi buôn bán

-HS -Hàng tơ lụa của Đaị
Việt rất đẹp,chất lượng,khơng
thua gấm vóc nhà Tống.
-Ý thức tự lập khơng muốn
dựa vào nước ngoài,nghề dệt
của ta đã phát triển,động viên
nhân dân chăm lo nghành dệt
hơn nữa => Nhà lý muốn
nâng cao giá trị hàng trong
nước.

- HS:Chăn tằm ươm tơ,nghề
gốm,xây dựng đền đài cung
điện…

- HS nhận xét

- HS Các nghề làm đồ trang
sức,nghề làm giấy ,nghề in
bản gỗ,đúc đồng,rèn

sắt,nhuộm vải đều được mở
rộng.

-Nhiều cơng trình được tạo
dựng:Tháp Báo Thiên,chơng
Quy Điền,vạc Phổ Minh
Tóm lại:TCN có rất nhiều 
nghành nghề tạo ra các sản
phẩm có chất lương cao.
HS:Việc bn bán trao đổi 
trong và ngồi nước mở
mang hơn trước,Vùng hải đảo
và biên giới Lý-Tống lập
nhiều khu chợ tập trung để
nhân dân đến trao đổi.

- Các nghề làm đồ trang
sức,nghề làm giấy ,nghề in
bản gỗ,đúc đồng,rèn

sắt,nhuộm vải đều được mở
rộng.

- Nhiều cơng trình được tạo
dựng:Tháp Báo

Thiên,chơng Quy Điền,vạc
Phổ Minh

Tóm lại:TCN có rất nhiều

nghành nghề tạo ra các sản
phẩm có chất lương cao.
*Thương nghiệp:

+ Trao đổi bn bán trong
nước và ngồi nước diễn ra
rất mạnh.

</div>
(53)<div class='page_container' data-page=53>

tấp nập,sầm uất.

? Gọi HS đọc phần chữ 
in nghiêng trong SGK.
 ? Việc thuyền buôn 
nhiều nước vào trao đổi
với Đại Việt đã phản
ánh tình hình thương
nghiệp nước ta hồi đó
như thế nào?

Gv cho học sinh thảo 
luận Nhóm :

? Tại sao nhà Lý chỉ cho
người nước ngồi bn
bán ở hải đảo, vùng biên
giới mà không tự do đi
lại ở nội địa?

? Sự phát triển của thủ
công và thương nghiệp

thời Lý chứng tỏ điều gì?

? Như vậy chúng ta vừa
tìm hiểu về tình hình 
kinh tế thời Lý.Vậy em 
nào hãy nêu mối quan 
hệ giữa NN,TCN,TN?

- HS: Khá phát triển cả trong
và ngồi nước.

- Nhóm 1&2. thảo luận
=>Thể hiện ý thức cảnh giác
tự vệ đối với nhà Tống.
- Nhóm 3&4. thảo luận

=>Chứng tỏ khả năng kinh tế
của nước ta một khi đất nước
được độc lập và bình n vừa
chứng tỏ nhân dân Đại Việt
có đủ khả năng để xây dựng
nền kinh tế tự chủ phát triển.
- HS Mối quan hệ giữa
NN.TCN,TN:

-Đầu tiên phải phát triển nông
nghiệp,đảm bảo và nâng cao
đời sống.khi đời sống nâng
cao thì sẽ nảy sinh nhu cầu
sinh hoạt,tiện nghi đời

sống,do vậy thủ công nghiệp
mới được phát triển.TCN
phát triển sẽ kích thích trao
đổi bn bán trong nước và
ngồi nước.Ngược lại,bn
bán phát triển sẽ kích thích
trở lại làm cho NN,TCN phát
triển cao hơn.

4. Củng cố

? Ruộng đất trong cả nước thuộc quyền sở hữu của ai? 
?Trình bày những nét chính về thủ cơng nghiệp ?

? Việc thuyền buôn nhiều nước vào trao đổi với Đại Việt đã phản ánh tình hình 
thương nghiệp nước ta hồi đó như thế nào?

- Nhà Lý làm gì để đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp.
- Mối quan hệ giữa NN và TCN , TN?

5. Hướng dẫn

Học bài,bài tập 1&2 , soạn bài 12 phần II. Các em chú ý các câu hỏi sau
? Hãy nêu các tầng lớp cư dân và đời sống của họ trong xã hội thời Lý? 
? Nêu đời sống của các tầng lớp thống trị và bị trị?

</div>
(54)<div class='page_container' data-page=54>

...………...
……….…

………...
…………...

</div>
(55)<div class='page_container' data-page=55>

Tiết thứ : 18 Tuần : 09
BÀI 12: ĐỜI SỐNG KINH TẾ - VĂN HÓA (tt)

I. Mục tiêu:
1.Kiến thức:

-Thời Lý có sự phân hóa mạnh về giai cấp và các tầng lớp trong xã hội .
-Văn hóa giáo dục phát triển mạnh,hình thành văn hóa Thăng Long.
2.Kĩ năng:

Rèn luyện kĩ năng lập bảng so sánh,vẽ sơ đồ.
3.Thái độ:

Giáo dục lòng tự hào truyền thống văn hiến của dân tộc ,ý thức xây dựng nền văn hóa
dân tộc.

II. Chuẩn bị :

- Thầy: Tranh ảnh mô phỏng các hoạt động kinh tế thời Lý.
- Trò : học bài , xem bài và dụng cụ học tập

III.Các bước lên lớp .
1.Ổn định lớp:

2. Kiểm tra bài cũ.

-Nhà Lý đã làm gì để đẩy mạnh SXNN, TCN, TN?

3.Nội dung bài mới :

Bên cạnh việc phát triển kinh tế thì văn hóa xã hội thời Lý cũng đạt được nhiều
thành tựu rực rỡ.bài học hôm nay cho ta thấy rõ điều đó.

HOẠT ĐỘNG CỦA
THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt Động 1:Những 
thay đổi về mặt xã hội.
? Xã hội thời lý gồm có
mấy giai cấp ?

? Giai cấp thống trịgồm
có những tầng lớp nào ?
? Họ được hửởng quyền
gì ?

? Cịn các đinh từ 18
tuổi thì sao ?

? Cịn nơng dân khơng
có ruộng thì sao ?

? Ngồi ra trong xã hội
cịn có những nghề thủ
cơng, bn bán họ 
sống như thế nào ?

? Còn tầng lớp nơ tì là
tầng lớp như thế nào ?

? GV cho học sinh 
thảo luận 3 phút : So 
với thời Đinh - Tiền Lê

- HS 2 giai cấp thống trị và bị
trị

- HS tầng lớp thống trị (Vua ,
quan, địa chủ )

-HS Cấp ruộng đất trở thành
địa chủ

- HS Được nhân đất của làng
xã trở thành nông dân thường
- - HS + Nhận ruộng của địa chủ

cày cấy nộp tô thuế cho địa chủ
chủ

+ Một số khác đi khai hoang lập
nghiệp ở nơi khác

- HS thợ thủ công và thương
nhân sống rãi rác ở các làng họ
sản xuất các đồ dùng hàng ngày

và trao đổi buơn bán cho nhau .
Họ phải nộp thuế làm nghĩa vụ
với nhà vua

- HS là những người bị tù binh
và những người bị phạm tội
nặng hoặc tự bán thân để phục

II . SINH HOẠT XÃ HỘI 
VÀ VĂN HÓA .

1/. Những thay đổi về mặt 
xã hội.

- Vua quan là bộ phận chính
trong giai cấp thống trị, một
số quan lại ,một số ít dân
thuờng có nhiều ruộng đất
củng trở thành địa chủ .
- Thành phần chủ yếu trong
xã hội là nông dân gắn bó với
làng xã

+ Họ phải làm các nghĩa vụ
cho nhà nuớc và nộp tô cho
địa chủ

+ Một số khác đi khai hoang
lập nghiệp ở nơi khác

- Những ngưới làm nghề thủ
công sống rãi rác ở các làng
xã phải nộp thuế và làm
nghĩa vụ với nhà vua

</div>
(56)<div class='page_container' data-page=56>

sự phân biệt giai cấp ở
thời Lý như thế nào?
Hoạt Động 2: Giáo dục
và văn hóa:

GV: gọi học sinh đọc 
phần 2

? Giáo dục, thời Lý phát
triển ra sao?

GV Văn miếu chính
thức xây dựng tháng 9
năm 1070 đây là miếu
thờ tổ đạo nho ( do
Khổng Tử sáng lập và là
nơi dạy học cho các con
vua văn miếu dài 350m
ngang 75m . 1075 khoa
thi đầu tiên được mở.
1076 quốc tử giám được
thành lập.trong khu vă n
miếu được coi là truờng
đại học đầu tiên của Đại
Việt lúc đầu ở đây chỉ

dành cho con vua , sau
đó nhà Lý mở rộng cho
con em quan lại những
người học giỏi trong
nước  Nhà Lý quan tâm
đến giáo dục ,song chế
độ thi cử chưa quy củ ,nề
nếp

? Đạo phật thời Lý lúc
này ra sao

GV cho HS đọc chữ
in nghiêng đoạn : “ Lý
công Uẩn . . . . ... . .. .
làm sư

GV giới thiệu cho
học sinh xem hình 24 ,
25

? Kể tên các hoạt động
văn hoá dân gian và 
các mơn thể thao được 
nhân dân u thích 
? Kiến trúc va điêu khắc
của thời Lý phát triển
như thế nào ?

vụ trong cung điện hoặc nhà

quan . Đây là tầng lớp thấp hèn
nhất trong xã hội

- HS: Sâu sắc hơn, địa chủ
ngày càng tăng ,nơng dân tá
điền bị bóc lột càng nhiều.

- Học sinh đọc phần 2
- HS Giáo dục thời Lý rất 
phát triển

+ 1070 nhà Lý xây dựng văn
miếu.

+ 1075 khoa thi đầu tiên được
mở.

+ 1076 quốc tử giám được thành
lập.

+ Văn học chữ hán bước đầu
phát triển.

- HS Đạo phật rất phát triển
được truyền bá rộng rãi nhiều
chùa được xây dựng nhiều nơi .

-HS xem hình

- HS Hoạt động văn hoá dân

gian:Ca hát nhảy múa,đá

cầu,đua thuyền phát triển.
- HS Các ngành nghệ thuật
kiến trúc, điêu khắc rất phát
triển nhiều cơng trình có quy mơ
lớn và mang tính dân tộc độc
đáo:Tháp Chương Sơn (Nam

2/. Giáo dục và văn hóa:
* Giáo dục:

-1070 nhà Lý xây dựng văn
miếu ở Thăng Long

-1075 khoa thi đầu tiên được
mở.

-1076 quốc tử giám được
thành lập. Nhà nước quan
tâm giáo dục, khoa cử
-Văn học chữ hán bước đầu
phát triển.

* Văn hóa:

- Đạo phật rất phát triển.,
khắp nơi đều dựng chùa, tô
tượng, đúc chuông

</div>
(57)<div class='page_container' data-page=57>

? GV Giới thiệu HS
quan sát hình rồng thời
Lý H 26 SGK và nhận
xét

? Phong cách nghệ thuật
đa dạng độc đáo và linh
hoạt của nhân dân thời
Lý như thế nào ?

Định),chuông chùa Trùng
Quang(Bắc Ninh),hình Rồng…
- HS Mình trơn tồn thân uốn
khúc.Uyển chuyển đây được
coi là hình tượng nghệ thuật
độc đáo.

-HS Đánh dấu sự ra đời của một
nền văn hoá riêngcủa dân tộc .

Trùng Quang (Bắc Ninh),
chùa một cột ,hình Rồng…

4. Củng cố:

? Trình bày những thay đổi xã hội dưới thời Lý.
? Nêu những thành tựu văn hóa thời Lý.

? Kể tên một vài cơng trình kiến trúc thời Lý.

? Kể tên các loại hình VH dân gian và các mơn thể thao được nhân dân ưu thích? 
5. Hướng dẫn

Học bài và ôn lại từ bài 8 đến bài 12 để tiết tới chúng ta làm bài tập
IV . Rút kinh nghiệm :

: ………...………...
………...…

Ngày soạn : 18/10/2014

Tiết thứ : 19 Tuần :

10

</div>
(58)<div class='page_container' data-page=58>

ÔN TẬP LỊCH SỬ VIỆT NAM
CHƯƠNG I & II

I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:

Hệ thống hóa kiến thức đã học từ thời Ngô - Đinh - Tiền Lê đến thời Lý.
2.Kỹ năng:

Vẽ lược đồ thuật lại các cuộc kháng chiến tiêu biểu.
3.Thái độ :

Giáo dục lòng tự hào về tinh thần bất khuất chống ngoại xâm của dân tộc qua các
triều đại, ý thức tự chủ, tự cường của dân tộc.

II. Chuẩn bị :

- Thầy : Bảng phụ các sơ đồ bộ máy nhà nước.
- Trò : Học bài . xem bài và dụng cụ học tập
III.Các bước lên lớp .

1. Ổn định lớp :
2. Kiểm tra bài cũ:

- Xã hội thời Lý có gì thay đổi so với thời Đinh - Tiền Lê?
- Nhận xét gì về nghệ thuật thời Lý.

3 . Nội dung bài mới:

Qua 12 bài l ch s 7 chúng ta h c t đ u n m đên nay thì hơm nay chúng ta s ơn l i ở ị ử ọ ừ ầ ă ẻ ạ

HOẠT ĐỘNG CỦA THÀY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt Động 1: Nước ta thời
Ngô - Đinh - Tiền Lê,
? Sau chiến thắng Bạch
Đằng 938, Ngô Quyền đã
làm gì?

? Vẽ sơ đồ bộ máy nhà 
nước thời Ngơ ?

GV cho HS vẽ lại sơ đồ
? Tình hình nước ta cuối
thời Ngơ ra sao?

? Ai là người có cơng dẹp
loạn thống nhất đất nước?
Trình bày quá trình thống
nhất đất nước?

? Nhà Tiền Lê được thành
lập trong hoàn cảnh nào?

? Vẽ sơ đồ bộ máy thời Tiền
Lê ?

? Trình bày diễn biến cuộc
kháng chiến chống Tống
của Lê Hoàn 981?

? Nêu những thành tựu về 
kinh tế, đời sống và văn

- HS Năm 939 Ngô Quyền
lên ngôi vua,xây dựng đất
nước.

- HS vẽ sơ đồ

- HS Loạn 12 Sứ Quân.
- HS Đinh bộ lĩnh.

-Năm 967 đất nước thống
nhất.

- HS Hoàn cảnh nhà Lê
thành lập:Năm 979 Đinh
Tiên Hoàng bị giết nội bộ
lục đục.nhà Tống âm mưu
xâm lược.

- HS vẽ sơ đồ

- HS Diễn biến cuộc kháng
chiến chống Tống của Lê
Hồn.

- HS Thành tựu kinh tế, văn
hóa thời Tiền Lê:

*Kinh tế:

+Nông nghiệp :

1/. Nước ta thời Ngô - Đinh 
- Tiền Lê,

-Năm 939 Ngô Quyền lên
ngôi vua,xây dựng đất nước.
-Loạn 12 Sứ Quân.

-Đinh bộ lĩnh.

-Năm 967 đất nước thống

nhất.

-Hoàn cảnh nhà Lê thành
lập:Năm 979 Đinh Tiên
Hoàng bị giết nội bộ lục
đục.nhà Tống âm mưu xâm
lược.

-Diễn biến cuộc kháng chiến
chống Tống của Lê Hồn.
-Thành tựu kinh tế, văn hóa
thời Tiền Lê:

*Kinh tế:

</div>
(59)<div class='page_container' data-page=59>

hóa thời Tiền Lê?

Hoạt Động 2 :Thời ly
? Nhà Lý được thành lập
như thế nào? Nhà Lý đã làm
gì?

? Một em lên bảng Vẽ sơ
đồ bộ máy thời Lý ?

? Trình bày diễn biến kháng
chiến chống Tống giai đoạn
I (1075)

? Diễn biến kháng chiến

chống Tống giai đoạn II
(1077)

? So sánh bộ máy nhà 
nước các triều đại qua sơ 
đồ.

? Em hãy trình bày về đời
sống kinh tế văn hóa thời
Lý ?

+Thủ cơng nghiệp
+Thương nghiệp.
* Văn hóa:

2.Thời lý:

- HS +Năm 1009 Lý Công
Uẩn lên ngôi

+ Năm 1010 dời đô về Đại
La đổi tên là Thăng Long.
+ Bộ máy nhà nước.
- HS Vẽ sơ

- HS Trình bày diễn biến
giai đoạn I&II:

-HS thảo luận nhóm rút kết
luận:Bộ máy nhà nước ngày

càng hoàn chỉnh,chặt chẽ
- HS dựa vào bài 12 trình
bày

2.Thời lý:

- Năm 1009 Lý Công Uẩn lên
ngôi

- Năm 1010 dời đô về Đại La
đổi tên là Thăng Long.

- Bộ máy nhà nước.

- Diễn biến giai đoạn I&II:

4. Củng cố

? Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Ngô ?

? Ai là người có cơng dẹp loạn thống nhất đất nước? Trình bày quá trình thống nhất
đất nước?

? Nhà Tiền Lê được thành lập trong hoàn cảnh nào?

? Nêu những thành tựu về kinh tế, đời sống và văn hóa thời Tiền Lê?
? Một em lên bảng Vẽ sơ đồ bộ máy thời Lý ?

5. Hướng dẫn

- Học sinh về nhà học bài, xem lại tất cả các bài 2,6,9,11,12 tiết sau kiểm tra 1 tiết.
IV . Rút kinh nghiệm :

………...……….
…...

………...
…………...

Ngày soạn : 18/10/2014

Tiết thứ : 20 Tuần :

10

BÀI TẬP LỊCH SỬ 
( CHƯƠNG I & CHƯƠNG II )
I. Mục tiêu:

</div>
(60)<div class='page_container' data-page=60>

- Hệ thống kiến thức lịch sử thời Ngô - Đinh - Tiền Lê.

- Nắm được quá trình thống nhất đất nước cũng như cơng cuộc xây dựng và bảo vệ
đất nước, chống ngoại xâm của dân tộc.

2. Kỹ năng.

Trình bày lược đồ qua diễn biến của những trận đánh tiêu biểu.
3. Thái độ :

Lòng tự hào vào truyền thống cách mạng của dân tộc qua các cuộc kháng chiến

chống giặc ngoại xâm.

II. Chuẩn bị :

- Thầy : Chuẩn bị bài tập trong vở bài tập.
- Trò : Ôn tập và dụng cụ học tập

III.Các bước lên lớp .
 1. Ổn định lớp: 
2. Kiểm tra bài cũ.

Kết hợp làm bài tập 
3. Nội dung bài mới:

Chúng ta đã tìm hiểu lịch sử dân tộc qua các thời kỳ Ngô - Đinh - Tiền Lê và
thời Lý, mõi thời kỳ có những điểm giống và khác nhau.

Bài 1: Kinh đô của nước ta thời Ngơ đóng ở

A. Cổ Loa ( Hà Nội ) B. Hoa lư (Ninh Bình)
C. Thiên Trường (Nam Định) D. Bạch Hạc ( Phú Thọ)
Bài 2: Ai là người có cơng dẹp loạn 12 sứ quân,thống nhất đất nước.
A.Trần Lãm B. Đinh Bộ Lĩnh
C. Ngơ Xương Xí D . Đinh Công Trứ
Bài 3 : Em hãy đi n các s ki n sao cho phù h p v i niên đ i .ề ự ệ ợ ớ ạ

Niên
đại

Sự kiện

1. 938 a) Chiến thắng Bạch Đằng của Ngô Quyền
2. 939 b) Ngô Quyền lên ngôi vua

3. 944 c)Ngô Quyền mất

4. 950 d) Ngô Xương Văn làm vua

5. 965 e) Ngô Xương Văn mất “Loạn 12 sứ quân”

6. 967 f) Đinh Bộ Lĩnh dẹp “Loạn 12 sứ quân”đất nước bình yên
thống nhất

Bài 4 : Sao khi lên ngơi hồng đế , Đinh Bộ Lĩnh đặt niên hiệu là

A. Thiên Đức B. Thái Bình C. Thiên Phúc D.
Hưng Thống

Bài 5 : Người chỉ huy cuộc kháng chiến chống Tống trong những năm 1075 – 
1076 là

A . Lý Công Uẩn B . Lý Nhân Tông

C. Lý Nhân Tông D Lý Thường Kiệt

Bài 6 : Điền từ đúng (Đ) hoặc sai (S) trước các câu sau

A . Đinh Tiên Hoàng lảm vua đến năm 979 thí bị ám sát . Đ
B. Người lên làm Vua thay thế Đinh Tiên Hoàng là Đinh liễn .
C. Đinh Toàn là con của Đinh Tiên Hoàng bị ám sát vào năm 979

D. Sau khi lên làm vua Lê Hoàn đổi niên hiệu là thiên Phúc Đ
E . Lê Hoàn chia cả nước làm 24 lộ

</div>
(61)<div class='page_container' data-page=61>

A. Năm 980 Niên hiệu Thái Bình .
B. Năm 979 Niên hiệu Hưng Thống
C. Năm 980 Niên hiệu Thiên Phúc
D. Năm 981Niên hiệu Ứng Thiên
Bài 8 : Quốc hiệu nước ta thời Đinh là

A. Vạn xuân B. Đại Việt

C. Đại Cồ Việt D. Đại Nam

Bài 9 : Trong quá trình xây dựng đất nước Vua Tần thi hành những chính sách 
quan trọng gì ?

A .Chia đất nước thành các quận huyện để cai trị
B . Khai hoang mở diện tích trồng trọt

C . Phát triển các nghề thủ công , khai mỏ luyện kim
D. Tiến hành bóc lột nhân dân

Câu 10 :l p bi u đ th hi n s phát tri n kinh t , xã h i, v n hóa d i th i inh – Ti n Lê ậ ể ồ ể ệ ự ể ế ộ ă ướ ờ Đ ề

Lĩnh vực Sự phát triển

Kinh tế

- Nông nghiệp ... .
- Thủ công nghiệp .. ..

- Thương nghiệp .. ....

Xã hội - Nơng dân có ruộngcày cấy gắn bó với làng xã với vua đời
sống nhân được ổn định

Văn Hóa

- Nho học nước ta nhưng chưa có ảnh hưởng đáng kể . . . .
- Chùa chiền được xây dựng

- nhiều loại hình văn hóa dân gian tồn tại rất phong phú
như : ca hát ,nhảy múa , . . . .

Bài 11 : Kinh đô Thăng Long chính thức được thành lập vào năm nào?

A. 939 B. 1009 C. 1010 D. 1008

Bài 12 : Trong các triều đại sao triều đại nào ban hành bộ luật hình thư

A. Nhà tiền Lê B . Nhà Ngơ

C . Nhà Lý D . Nhà Đinh

Bài 13 : Em hãy đi n các s ki n sao cho phù h p v i niên đ i .ề ự ệ ợ ớ ạ

Niên đại Sự kiện

1. Năm 1009 a) Lê Long Đĩnh qua đời

2. Năm 1010 b) Lý Công Uẩn lên ngôi vua đặt niên hiệu là thuận thiên

3. Năm 1042 c) Nhà Lý ban hành bộ luật “Hình thư”

4. Năm 1054 d) Nhà Lý đổi tên nước là Đại Việt
Bài 14 : Điền từ đúng (Đ) hoặc sai (S) trước các câu sau 
A . Lý Công Uẩn là con nuôi của sư Vạn Hạnh

B. Lý Thái Tổ là người viết chiếu dời đô từ Hoa Lư về Đại La Đ
C. Kinh thành Thăng Long thời Lý còn rất hoang sơ

D. Các cung điện thời Lý được làm bằng gỗ, lợp ngối ống Đ

E. Nhà Lý thi hành chính sách “Ngu binh ư nơng” ,cho binh lính thay phiên nhau
về cày ruộng Đ

F. Thời Lý , dưới lộ phủ là huyện, hương, xã Đ
Bài 15 : Em hãy đi n các niên đ i sao cho phù h p v i s ki n .ề ạ ợ ớ ự ệ

Niên đại Sự kiện

1.Năm 1005 a) Lê Hoàn qua đời
2.

Năm10/1075

</div>
(62)<div class='page_container' data-page=62>

3. Năm 1/1077 c) Đại quôn Tống vượt ải Nam quan qua Lạng Sơn tiến
vào nước ta

4. Năm 980 d) Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi Hoàng đế

Bài 16 : Điền từ đúng (Đ) hoặc sai (S) trước các câu sau

A . Nhà Lý, thủ công nghiệp không phát triển

B. Thời Lý , nơng nghiệp bị sa sút, trì truệ.

C.Thời Lý , thử công nghiệp do nhà nước trực tiếp tổ chức sản xuất phát triển .
Việt trao đổi buôn bán trong nước và ngoài nước được mở mang hơn trước.

Đ

D. Vùng hải đảo và biên giới Lý- Tống ,chính quyền hai bên cho lập nhiều chợ
Đ

E. Thời Lý , Vân đồn là nơi buôn bán tấp nập sầm uất Đ
F. Thời Lý, nơng nơ , nơ tì chiếm đa số toprng dân cư Đ
G. Thời Lý ,Văn hóa giáo dục khơng phát triển .

Bài 17: vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Ngô , Tiền Lê , Thời Lý 
4. Củng cố

- Nêu các triều đại đã học.

- GV gọi HS vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Ngô , Tiền Lê , Thời Lý
5. Hướng dẫn

Học sinh về nhà học bài, xem lại tất cả các bài tập, giờ sau chúng ta ôn tập
IV . Rút kinh nghiệm :

………...……….
…...

………...
…………...

Ngày soạn : 25/10/2013

Tiết thứ : 21 Tuần :

11

KIỂM TRA MỘT TIẾT 
I. Mục tiêu:

1. Kiến thức .

- Nhằm kiểm tra lại sự nhận thức của học sinh .trong quá trình học tập từ bài 1 đến
bài 12

- Đánh giá lại kết quả học tập của học sinh .

</div>
(63)<div class='page_container' data-page=63>

2.Kỹ năng .

- Rèn luyện cho học sinh làm quen các dạng câu hỏi trắc nghiệm, chọn đúng sai.
3. Thái độ .

Giáo dục học sinh tính nghiêm túc .
II. Chuẩn bị :

- GV: Đề kiểm tra, đáp án.
- HS: Viết, thước kẻ.
III.Các bước lên lớp .

1. Ổn định lớp Kiểm tra sĩ số
2 . Xây dựng ma trận đề kiểm

Mức
độ

Chủ đề

Biết Hiểu

Vận dụng

Cấp độ thấp Cấp độ cao
Trắc

nghiệm Tự luận

Trắc
nghiệm

Tự
luận

Trắc
nghiệm

Tự
luận

Trắc

nghiệm Tự luận
Khái quát

lịch sử thế 
giới trung 
đại

1 câu
0,5điểm

1 câu
3 điểm

1 câu
0,5điểm

1 câu
0,5điểm
Lịch sử

Việt Nam 
từ thế kỉ X 
đến thế kỉ 
XII

4 câu

2 điểm

1 câu

0,5điểm

1 câu

1điểm

1 câu

1điểm

1 câu

1điểm
Cộng

từng 
phần

5 câu
2,5điểm

1 câu
3 điểm

2 câu
1điểm

1 câu
1điểm

1 câu
0,5điểm

1 câu
1điểm

1 câu
1điểm
Cộng

chung

Trắc nghiệm: 8 câu; 4 điểm Tự luận: 4 câu; 6 điểm
3. Viết đề kiểm tra từ ma trận

ĐỀ KIỂM TRA 1 TIẾT , LỊCH SỬ 7

A . PHẦN TRẮC NGHIỆM: (4.0 điểm) Em hãy khoanh tròn vào chữ cái 
đầu câu mà em cho là đúng nhất.

Câu 1 : Các giai cấp cơ bản trong xã hội phong kiến phương đông là:

A. Lãnh chúa phong kiến và nông nô B . Địa chủ và nông dân lĩnh
canh

C. Lãnh chúa phong kiến và nông dân lĩnh canh D. Địa chủ và nông nô

Câu 2 : Người chỉ huy cuộc kháng chiến chống Tống trong những năm 1075 
– 1076 là

A. Lý Công Uẩn B. Lý Nhân Tông

C. Lý Nhân Tông D. Lý Thường Kiệt

Câu 3 : Trong các triều đại sao triều đại nào ban hành bộ luật hình thư

A. Nhà tiền Lê B . Nhà Ngô

</div>
(64)<div class='page_container' data-page=64>

Câu 4 :Quốc hiệu nước ta thời Đinh là

A. Đại Cồ Việt B. Vạn Xuân

B. Đại Việt D. Đại Nam

Câu 5 : Nhà Lý chia nước ta thành

A. 10 đạo B. 12 đạo C. 12 lộ D. 24 lộ

Câu 6 : Khi Lê Hồn lên ngơi vua, nước ta phải đối phó với bọn xâm lược 
nào?

A. Nhà Minh ở Trung Quốc B. Nhà Hán ở Trung Quốc
C. Nhà Đường ở Trung Quốc D. Nhà Tống ở Trung Quốc

Câu 7 : Trong quá trình xây dựng đất nước Vua Tần thi hành những chính 
sách quan trọng gì ?

A .Chia đất nước thành các quận huyện để cai trị
B . Khai hoang mở diện tích trồng trọt

C . Phát triển các nghề thủ công , khai mỏ luyện kim
D. Tiến hành bóc lột nhân dân

Câu 8 :Vì sao người nơng nơ phải làm th trong các xí nghiệp của tư bản?
A. Họ thấy vào xí nghiệp tư bản dễ sống hơn

B. Họ bị tư bản và phong kiến cướp ruộng đất
C. Họ không muốn lao động bằng nông nghiệp
D. Họ bị thất nghiệp.

B. PHẦN TỰ LUẬN: (6.0 điểm)

Câu 9: Em hãy trình bày sự hình thành và phát triển của các quốc gia Đông Nam Á (3đ)
Câu 10: Giáo dục thời Lý phát triển ra sao (1đ)

Câu 11: Em hãy trình bày diễn biến của cuộc chiến phòng tuyến Như Nguyệt ?
Câu 12: Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Ngô? (1đ)

Xây dựng hướng dẫn chấm và biểu điểm
- Điểm tồn bài tính theo thang điểm 10, làm tròn số đến 0,5 điểm.
- Cho điểm tối đa khi học sinh trình bày đủ các ý và bài làm sạch đẹp.

- Ghi chú: học sinh có thể khơng trình bày các ý theo thứ tự như hướng dẫn trả lời
nhưng đủ ý và hợp lí, sạch đẹp vẫn cho điểm tối đa. Thiếu ý nào sẽ khơng cho điểm ý
đó.

Hướng dẫn trả lời

A . PHẦN TRẮC NGHIỆM: (4.0 điểm)Em hãy khoanh tròn vào chữ cái đầu 
câu mà em cho là đúng nhất .

Câu hỏi 1 2 3 4 5 6 7 8

Trả lời B D C A D D A B

B. PHẦN TỰ LUẬN: (6.0 điểm)

Câu 9 : Em hãy trình bày sự hình thành và phát triển của các quốc gia Đông 
Nam Á (3đ)

- Từ thế kỉ X – XIII,  thời kì thịnh vượng của các quốc gia phong kiến Đông Nam Á.
(0,5đ)

+ Biểu hiện của sự phát triển là quá trình mở rộng , thống nhất lãnh thổ và đạt nhiều
thành tựu văn hóa (0,5đ)

</div>
(65)<div class='page_container' data-page=65>

+ Thái Lan: Vương quốc Su-khô-thay (XIII) (0,25đ)

+ Lào: Vương quốc Lạn Xạng (XIV ) ; + Đại Việt. ; + Champa…(0,25đ)

- Nửa sau thế kĩ XVIII các quốc gia phong kiến Đông Nam Á suy yếu ,giữa thế kĩ XIX
trở thành thuộc địa của tư bản phương tây . (0,5đ)

Câu 10: Giáo dục thời Lý phát triển ra sao (1đ)
- 1070 nhà Lý xây dựng văn miếu ở Thăng Long (0,25đ)
- 1075 khoa thi đầu tiên được mở. (0,25đ)

- 1076 quốc tử giám được thành lập. Nhà nước quan tâm giáo dục, khoa cử(0,25đ)
- Văn học chữ hán bước đầu phát triển. (0,25đ)

Câu 11: Em hãy trình bày diễn biến của cuộc chiến phòng tuyến Như Nguyệt ? 
(1đ)

- Quách Quỳ cho qn vượt sơng đánh phịng tuyến của ta nhưng bị quân ta phản
công quyết liệt làm chúng không tiến vào được. (0,5đ)

- Quân Tống chán nản ,chết dần chết mòn . (0,25đ)

-Cuối xuân 1077 Lý Thường Kiệt cho quân vượt sông bắt ngờ đánh vào đồn 
giặc. (0,25đ)

Câu 11: Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Ngô? (1đ)

4. Củng cố:

GV thu bài kiểm tra
 5. Hướng dẫn:

- Học bài, soạn bài 13 : Nước Đại Việt thế kỉ III ( phần I), Các em chú ý các vấn đề
sao.

? Nhà Lý thành lập khi nào? Vì sao nhà Lý suy yếu?
? Sau khi lên nắm quyền nhà Trần đã làm gì?

? Bộ máy nhà nước nhà Trần được tổ chức như thế nào?Nhận xét tổ chức bộ máy nhà
Trần?

? So với thời Lý bộ máy nhàTrần có điểm gì khác ?

? Ngồi ra nhà Trần còn đặt thêm cơ quan tổ chức quan nào? Nhiệm vụ?
? Nhà Trần ban hành bộ luật gì và có gì khác với thời Lý?

IV . Rút kinh nghiệm :

: ………...……….…...

...
...

Vua

Quan
võ
Quan

văn

</div>
(66)<div class='page_container' data-page=66>

Ngày soạn : 25/10/2013

Tiết thứ : 22 Tuần : 11

CHƯƠNG III: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI TRẦN
(THẾ KỶ XIII - XV)

</div>
(67)<div class='page_container' data-page=67>

1.Kiến thức:

- Nguyên nhân nhà Lý sụp đổ và nhà Trần thành lập.

- Việc nhà Trần thành lập đã góp phần củng cố chế độ quân chủ trung ương tập quyền
vững mạnh thông qua việc sửa đổi pháp luật thời Lý.

2. Kỹ năng:

- Đánh giá các thành tựu xây dựng nhà nước pháp luật thời Trần.
3.Thái độ :

- Tự hào về lịch sử dân tộc, ý thức tự lập, tự cường của ông cha ta thời Trần.
II. Chuẩn bị :

- Thầy : Bộ máy nhà nước thời Trần. Tranh ảnh thời Trần.
- Trò: Học bài xem bài và dụng cụ học tập

III.Các bước lên lớp .
1. Ổn định lớp: 
2. Kiểm tra bài cũ:

Trả và sửa bài kiểm tra 
3 .Nội dung bài mới:

Nhà Lý khi mới thành lập, vua quan sát rất chăm lo đến sự phát triển đất nước,
đời sống nhân dân. Vì vậy, nhân dân hăng hái tham gia sản xuất và đạt nhiều thành
tựu rực rỡ, nhưng đến cuối thế kỷ XII, nhà Lý đã đi xuống đến mức trầm trọng.

HOẠT ĐỘNG CỦA
THÀY

HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt Động 1 : Nhà Lý 
sụp đổ.

? Nhà Lý thành lập khi 
nào? Vì sao nhà Lý suy 
yếu?

?Việc làm trên đã dẫn
đến hậu quả gì?

? Trước tình đó nhà lý
phải làm gì?

Hoạt Động 2 : Nhà 
Trần củng cố chế độ 
phong kiến tập quyền. 
? Sau khi lên nắm quyền
nhà Trần đã làm gì?

? Bộ máy nhà nước nhà
Trần được tổ chức như

- HS N ăm 1009

- Cuối TK XII, quan lại nhà
Lý ăn chơi sa đọa, không
chăm lo đời sống nhân dân.
- HS hạn hán lụt lội xảy ra
liên miên, nhân dân cực khổ

nhiều nơi nổi dậy đấu tranh.
- HS:Nhà lý phải dựa vào các
thế lực nhà Trần để chống lại
các lực lượng nổi loạn.nhân
cơ hội đó nhà Trần buộc nhà
Lý phải nhường ngôi cho
Trần Cảnh(Trần Cảnh là
chồng của Lý Chiêu Hoàng)

- HS:Dẹp yên rối loạn, xây 
dựng bộ máy nhà nước.
-Bộ máy nhà nước

I.Nhà Trần Thành Lập
1/. Nhà Lý sụp đổ

-Cuối TK XII nhà Lý suy yếu,
quan lại nhà Lý ăn chơi sa
đọa, không chăm lo đời sống
nhân dân. hạn hán lụt lội xảy
ra liên miên, nhân dân cực
khổ nhiều nơi nổi dậy đấu
tranh.

-12/1226 Lý Chiêu Hồng
nhường ngơi cho chồng là
Trần Cảnh. Nhà Trần thành
lập.

</div>
(68)<div class='page_container' data-page=68>

thế nào? Nhận xét tổ

chức bộ máy nhà 
Trần?

? So với thời Lý bộ máy 
nhàTrần có điểm gì khác ?
? Ngồi ra nhà Trần cịn
đặt thêm cơ quan tổ chức
quan nào? Nhiệm vụ?

Hoạt Động 3: Pháp luật
thời Trần

?Nhà Trần ban hành bộ
luật gì và có gì khác với
thời Lý?

? Việc Vua đặt chng lớn
ở thềm cung điện nói lên
điều gì?

-
HS:Quy củ và đầy đủ hơn.
- HS -Đặt tên một số cơ quan:
Quốc sử viện, Thái y viện và
một số chức quan: Hà đê sứ,
Khuyết nông sứ, Đồn điền sứ.

- HS Ban hành bộ luật mới:
Quốc Triều Hình luật: xác
định lại những điều ban hành

dưới thời Lý và có bổ sung
,xác nhận và bảo vệ quyền tư
hữu tài sản,quy định cụ thể
việc mua bán ruộng đất.
- HS Đặt cơ quan Thẩm Hình
Viện để xử kiện.

-Đặt tên một số cơ quan:
Quốc sử viện, Thái y viện và
một số chức quan: Hà đê sứ,
Khuyết nông sứ, Đồn điền sứ.

3/. Pháp luật thời Trần
-Ban hành bộ luật mới: Quốc
Triều Hình luật: xác định lại
những điều ban hành dưới
thời Lý và có bổ sung ,xác
nhận và bảo vệ quyền tư hữu
tài sản, quy định cụ thể việc
mua bán ruộng đất.

- Cơ quan Pháp luật củng tăng
cường và hoàn thiện . Thẩm
Hình Viện là cơ quan chuyên
xét xử kiện cáo.

4. Củng cố:

? Nhà Lý thành lập khi nào? Vì sao nhà Lý suy yếu?
? Sau khi lên nắm quyền nhà Trần đã làm gì?

?Nhà Trần ban hành bộ luật gì và có gì khác với thời Lý?
? Việc Vua đặt chuông lớn ở thềm cung điện nói lên điều gì?
-Bài tập 1, 2, 3.

5. Hướng dẫn.

- Học bài, soạn bài 13 : Nước Đại Việt thế kỉ III ( soạn phần II ) Các em chú ý các
vấn đề sao.

?Tổ chức quân đội nhà Trần như thế nào? Vì sao nhà Trần kén chọn những thanh 
niên khỏe mạnh ở quê để vào cấm quân?

</div>
(69)<div class='page_container' data-page=69>

? Nhận xét gì về những chủ trương phát triển nông nghiệp của nhà Trần?
? Tình hình thương nghiệp nước ta thời Trần như thế nào?

IV . Rút kinh nghiệm :

...
...
...
...

Ngày soạn : 01/11/2013

Tiết thứ : 23 Tuần : 12

Bài 13 : NƯỚC ĐẠI VIỆT THẾ KỶ XIII (TT)
I. Mục tiêu:

1. Kiến thức:

Thế kỉ XIII.nhà Trần đã thực hiện nhiều biện pháp tích cực để xây dựng quân
đội và củng cố quốc phịng,phục hồi và phát triển kinh tế.Do đó qn đội và quốc
phịng của Đại Việt thời đó hùng mạnh ,kinh tế phát triển.

2.Kỹ năng:

</div>
(70)<div class='page_container' data-page=70>

-Làm quen với phương pháp so sánh.
3.Thái độ :

-Bồi dưỡng lòng yêu nước ,tự hào dân tộc đối với công cuộc xây dựng ,củng cố và
phát triển đất nước dưới triều Trần.

II. CHUẨN BỊ

- Thầy : Sưu tầm một số tranh ảnh tư liệu liên quan tới thành tựu thủ cơng nghiệp
thời Trần.

- Trị: Học bài xem bài và dụng cụ học tập.
III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP:

1.Ổn định lớp: 
2. Kiểm tra bài cũ:

- Vẽ lại bộ máy nhà nước thời Trần?
- Pháp luật thời Trần có đặc điểm gì?
3. Nội dung bài mới:

Cùng với việc xây dựng chính quyền, pháp luật nhà Trần đã xây dựng quân đội

và phát triển kinh tế.

HOẠT ĐỘNG CỦA
THÀY

HOẠT ĐỘNG CỦA
TRÒ

NỘI DUNG GHI BẢNG
Hoạt Động 1: Nhà Trần

xây dựng quân đội và 
củng cố quốc phòng.
Gv cho đọc phần 1
SGK

?Tổ chức quân đội nhà 
Trần như thế nào? Vì sao
nhà Trần kén chọn
những thanh niên khỏe
mạnh ở quê để vào cấm
quân?

? Quân đội được tuyển
dụng theo chủ

trương,chính sách nào?

HS quan sát H27. 
? Bên cạnh xây dựng

quân đội nhà Trần đã
làm gì để củng cố quốc
phịng?

? Việc xây dựng qn 
đội nhà Trần có gì khác
và giống so với nhà Lý?
-Chia nhómThảo luận

-HS đọc phần 1 SGK
- HS Quân đội: Gồm
cấm quân và quân ở các
lộ.

+ Để tăng độ tin cậy 
trong việc bảo vệ triều
chính ,bảo vệ vua,hồng
thành,triều đình.

-HS + Chủ trương:
Quân lính cốt tinh
nhuệ ,khơng cốt đơng.
+ Chính sách: Ngụ binh
ư nơng,

- HS Quốc phịng:
+ Cử các tướng giỏi
đóng giữ các vị trí hiểm
yếu.

+Vua Trần thường đi
tuần tra việc phòng bị.
- HS:-Giống:quân đội
gồm 2 bộ phận,được
tuyển theo chính sách
“ngụ binh ư nơng”
-Khác:cấm qn;tuyển

II/ NHÀ TRẦN XÂY 
DỰNG QUÂN ĐỘI VÀ 
PHÁT TRIỂN KINH TẾ
1/. Nhà Trần xây dựng 
quân đội và củng cố quốc 
phòng.

- Quân đội: Gồm cấm
quân(đạo quân bảo vệ kinh
thành và nhà vua) và quân
ở các lộ ; ở làng xã có
hương binh ; ngồi ra cịn
qn của các vương hầu.
+ Chủ trương: Qn lính
cốt tinh nhuệ, khơng cốt
đơng.

+ Chính sách: Ngụ binh ư
nơng,

- Quốc phịng:

+ Cử các tướng giỏi đóng
giữ các vị trí hiểm yếu, nhất
là biên giới phía Bắc

</div>
(71)<div class='page_container' data-page=71>

những người khỏe mạnh
ở quê hương nhà

trần,theo chủ trương:
“cốt tinh nhuệ không cốt
đông”.

- HS Nông nghiệp:
+ Chú trọng khai hoang
mở rộng diện tích canh
tác,đắp đê, đào sơng, nạo
vét kênh mương.

-Nơng dân được nhà
nước quan tâm tích cực
cày cáy.

- HS:-Phù hợp, kịp thời
=>Nơng nghiệp nhanh
chóng phục hồi và phát
triển.

- HS quan sát H28.Nhận
xét

Thủ công nghiệp:

-Lập nhiều xưởng thủ
công nhà nước chuyên
sản xuất đồ gốm,dệt và
chế tạo vũ khí.

-Thủ cơng trong nhân
dân có nhiều ngành như
đúc đồng,làm giấy,khắc
ván in.

- HS Thương nghiệp:
+ Chợ mọc nhiều ở làng
xã,Thăng Long có 61
phố phường.

+ Bn bán với nước
ngồi rất phát triển:mở
nhiều cửa biển :Hội
thống,Hội triều,Vân đồn
Hoạt Động 2 : Phục

hồi và phát triển kinh 
tế.

? Nhà trần đã làm gì để 
phát triển nơng nghiệp?

? Nhận xét gì về những 
chủ trương phát triển 
nơng nghiệp của nhà

Trần?

? Kể tên các nghề Thủ 
công nghiệp trong nhân
dân?

? Tình hình thương 
nghiệp nước ta thời Trần
như thế nào?

2/. Phục hồi và phát triển 
kinh tế.

* Nông nghiệp:

-Chú trọng khai hoang mở
rộng diện tích canh tác,đắp
đê, đào sơng,nạo vét kênh
mương.

-Nơng dân được nhà nước
quan tâm tích cực cày cáy.
* Thủ công nghiệp:

-Lập nhiều xưởng thủ công
nhà nước chuyên sản xuất
đồ gốm,dệt và chế tạo vũ
khí.

-Thủ cơng trong nhân dân

có nhiều ngành như đúc
đồng,làm giấy,khắc ván in.
* Thương nghiệp:

-Chợ mọc nhiều ở làng
xã,Thăng Long có 61 phố
phường.

-Bn bán với nước ngồi
rất phát triển:mở nhiều cửa
biển : Hội thống,Hội

triều,Vân đồn …

4. Củng cố.

- Tổ chức quân đội nhà Trần như thế nào? Vì sao nhà Trần kén chọn những thanh
niên khỏe mạnh ở quê để vào cấm quân?

? Quân đội được tuyển dụng theo chủ trương,chính sách nào?

? Việc xây dựng qn đội nhà Trần có gì khác và giống so với nhà Lý?
? Nhận xét gì về những chủ trương phát triển nông nghiệp của nhà Trần?

5. Hướng dẫn.

- Học bài – làm câu hỏi ở cuối bài và soạn bài 14 : BA LẦN KHÁNG CHIẾN

CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN (THẾ KỶ XIII) các em chú ý các
vấn đề sau

</div>
(72)<div class='page_container' data-page=72>

? HS quan sát lược đồ trình bày diễn biến?

? Bài học kinh nghiệm về cách đánh giặc của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến
chống quân Mông Cổ lần thứ nhất là gì?

IV . Rút kinh nghiệm :

………...……….…

………...
…………...

Ngày soạn : 25 /10/2014

Tiết thứ : 24 Tuần : 12

BÀI 14 : BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG 
-NGUYÊN (THẾ KỶ XIII)

I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:

- Chủ trương, chính sách và những việc làm của vua, quan nhà Trần để đối phó với
qn Mơng Cổ.

</div>
(73)<div class='page_container' data-page=73>

- Đọc diễn biến các trận đánh bằng lược đồ.
- Đọc và vẽ lược đồ.

- Phân tích đánh giá nhận xét các sự kiện lịch sử.

3. Thái độ :

- Giáo dục HS ý thức, kiên cường, bất khuất mưu trí dũng cảm của quân và dân ta
trong cuộc kháng chiến.

- Giáo dục lòng tự hào về truyền thống của dân tộc.
II. Chuẩn bị

- Thầy: Lược đồ cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông Cổ.
- Trò: Học bài xem bài và dụng cụ học tập

III.Các bước lên lớp: 
1. Ổn định lớp:

2. Kiểm tra bài cũ.

? Nhà Trần đã làm gì để xây dựng quân đội? Nhận xét?
3. Nội dung bài mới:

Sau khi lên nắm chính quyền, Vua tôi nhà Trần bắt tay vào việc xây dựng đất
nước về mọi mặt, đồng thời còn phải chuẩn bị nhiều mặt để đối phó những âm mưu
xâm lược của bọn phong Kiến Mông - Nguyên. Vậy cuộc chiến diễn ra như thế nào ?

HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG

Hoạt Động 1: Âm mưu 
xâm lược Đại Việt của 
Mông Cổ.

HS tự đọc

Hoạt Động 2: Nhà 
Trần chuẩn bị và tiến 
hành kháng chiến 
chống quân Mông Cổ.
? Khi được tin quân
Mông Cổ xâm lược nước
ta, vua Trần đã làm gì?

? Vào thời gian nào qn
Mơng cổ xâm lược nước
ta

? HS quan sát lược đồ 
trình bày diễn biến?

- HS -Ban hành lệnh sắm
sửa vũ khí

-Quân đội dân binh được
thành lập và ngày đêm
luyện tập.

- HS Tháng 1-1258, 3 
vạn quân Mơng Cổ tiến
vào nước ta

- HS trình bày lại Diễn
biến:

-Tháng 1-1258, 3 vạn
quân Mông Cổ tiến vào
nước ta theo đường sông
Thao qua Bạch Hạc đến
Bình Lệ Nguyên và bị
chặn lại,sau đó tiến vào
Thăng Long.

-Ta thực hiện kế hoạch

I. CUỘC KHÁNG

CHIẾN LẦN THỨ NHẤT
CHỐNG QUÂN XÂM 
LƯỢC MÔNG CỔ (1258)
1/. Âm mưu xâm lược Đại 
Việt của Mông Cổ.

HS tự đọc

2/. Nhà Trần chuẩn bị và 
tiến hành kháng chiến 
chống quân Mông Cổ.
a. Nhà Trần cuẩn bị:
Cuối năm 1257, khi
được tinh quân Mông Cổ
chuẩn bị xâm lược, nhà
Trần ban lệnh cho cả nước
sắm sửa vũ khí , các đội dân
binh được thành lập và

ngày đêm luyện tập...
b. Diễn biến:

</div>
(74)<div class='page_container' data-page=74>

? Kết quả ra sao ?

? Vì sao quân ta đánh 
bại qn Mơng Cổ? 
? GV cho HS Thảo luận
nhóm: Bài học kinh
nghiệm về cách đánh 
giặc của dân tộc ta 
trong cuộc kháng chiến 
chống quân Mông Cổ 
lần thứ nhất là gì?

“Vườn khơng nhà trống
“xi về thiên mạc
,khiến cho giặc vào
Thăng Long bị thiếu
lương thực,thực phẩm rơi
vào tình thế cực kì khó
khăn.

-Ta mở cuộc phản công
lớn ở Đông Bộ Đầu.

-HS Kết quả:Ngày
29-1-1258 quân Mông Cổ rút
khỏi Thăng Long chạy
về nước.

- HS: Quân ta biết sử
dụng cách đánh giặc
thông minh,biết chớp
thời cơ.

- HS Lấy yếu đánh
mạnh ,lấy ít đành nhiều.

Trần Thái Tơng chỉ huy.
-Để đảm bảo lực lượng , nhà
Trần chủ chương cho quân
rút lui khỏi kinh thành Thăng
Long , thực hiện kế hoạch
“Vườn không nhà trống “xuôi
về thiên mạc , khiến cho giặc
vào Thăng Long bị thiếu
lương thực,thực phẩm rơi vào
tình thế cực kì khó khăn.
Chúng đã điên cuồn tàn phá
kinh thành ,lại bị quân ta
chống trả chưa đầy một tháng
lực lượng chúng bị tiêu hao
dần

- Nhà Trần mở cuộc phản
công lớn ở Đông Bộ Đầu.
( bến sông Hồng, ở phố
Hàng Than –Hà Nội ngày
nay )

c.Kết quả: Ngày 29-1-1258
quân Mông Cổ thua trận
phải rút khỏi Thăng Long
chạy về nước. Cuộc kháng
chiến lần thứ nhất chống
quân xâm lược Mông Cổ
kết thúc thắng lợi .

4. Củng cố.

-Quân Mông Cổ xâm lược Đại Việt nhằm mục đích gì?

-Trình bày diễn biến cuộc kháng chiến chống quân Mông Cổ bằng lược đồ.
-Bài tập 1, 2.

5. Hướng dẫn.

-Học bài, soạn bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC
MÔNG - NGUYÊN (THẾ KỶ XIII) phần II. Các em chú các vấn đề sau:

? Tại sao Hốt Tất Liệt cho quân đánh Chămpa trước? Kết quả?

? Hội Nghị Diên Hồng có tác dụng gì đến việc chuẩn bị kháng chiến ? Những sự kiện
nào thể hiện ý chí quyết tâm , quyết chiến của nhà Trần?

? Nêu cách đánh của quân ta trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên lần thứ hai?
IV . Rút kinh nghiệm :

: ………...……….…

………...
…………...

</div>
(75)<div class='page_container' data-page=75>

Ngày soạn : 07/11/2013

Tiết thứ : 25 Tuần : 13

BÀI 14 : BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG 
-NGUYÊN (THẾ KỶ XIII) (TT)

I. MỤC TIÊU : 
1.Kiến thức:

-Việc chuẩn bị cho việc xâm lược Đại Việt lần thứ 2 của quân Nguyên chu đáo hơn
so với lần một.

-Nhờ sự chuẩn bị chu đáo,đường lối đánh giặc đúng đắn và quyết tâm cao,quân dân
Đại Việt đã giành thắng lợi vẻ vang.

</div>
(76)<div class='page_container' data-page=76>

-Rèn kĩ năng sử dụng lược đồ để thuật lại sự kiện lịch sử.
3.Thái độ :

-Bồi dưỡng cho học sinh lòng căm thù giặc ngoại xâm,niềm tự hào dân tộc và lòng
biết ơn tổ tiên đã kiên cường ,mưu trí bảo vệ chủ quyền đất nước.

II.CHUẨN BỊ

- Thầy : Lược đồ kháng chiến chống quân Nguyên 1285. Đoạn trích ”Hịch tướng sĩ”
- Trò : học bài xem bài và dụng cụ học tập

III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP: 
1. Ổn định lớp.

2. Kiểm tra bài cũ.

? Trình bày diễn biến cuộc kháng chiến chống quân Mông Cổ.
3. Nội dung bài mới:

Sau thất bại 1258 quân Mông Cổ không chịu từ bỏ âm mưu xâm lược Đại Việt.
Sau khi thơn tính được nhà Tống 1279 chúng ráo riết chuẩn bị xâm lược Đại Việt.

HOẠT ĐỘNG CỦA
THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG
Hoạt Động 1: .Âm mưu

xâm lược Chăm Pa và 
Đại Việt của nhà 
Nguyên.

? Nhà Nguyên cho quân 
xâm lược Chămpa và
Đại Việt nhằm mục đích
gì?

? Tại sao Hốt Tất Liệt 
cho quân đánh

Chămpa trước? Kết 
quả ra sao ?

GV sử dụng lược đồ 
trình bày.

Hoạt Động 2: Nhà Trần
chuẩn bị kháng chiến.
? Sau khi nghe tin quân
Nguyên có ý định xâm
lược nước ta, nhà Trần
đã làm gì?

- Làm bàn đạp tấn cơng
vào Đại Việt

- HS Mục đích: Làm cầu
nối thơn tính các nước ở
phía Nam TQ.

-1283 cho quân đánh
Chămpa trước để làm bàn
đạp tấn công vào Đại Việt
nhưng thất bại.

- HS Vua Trần triệu tập
hội nghị ở bến Bình Than
bàn kế hoạch đánh giặc cử
Trần Quốc Tuấn chỉ huy
cuộc kháng chiến

II. CUỘC KHÁNG 
CHIẾN LẦN THỨ HAI 
CHỐNG QUÂN XÂM 
LƯỢC NGUYÊN (1285)
1/. Âm mưu xâm lược 
Cham Pa và Đại Việt của 
nhà Ngun.

-Mục đích: Làm cầu nối
thơn tính các nước ở phía
Nam TQ.

-1283 cho quân đánh
Cham pa trước để làm bàn
đạp tấn công vào Đại Việt
nhưng thất bại.

2/. Nhà Trần chuẩn bị 
kháng chiến.

</div>
(77)<div class='page_container' data-page=77>

Quốc Tuấn chỉ huy cuộc
kháng chiến. Ông soạn
Hịch tướng sĩ để động
viên tinh thần chiến đấu
- Đầu năm 1285 vua Trần
mời các vị bô lão họp Hội
Nghị Diên Hồng ở Thăng
Long để bàn kế đánh giặc.
- Cả nước được lệnh chuẩn

bị sản sàn , quân đội tập
trận lớn ở Đông Bộ Đầu.
3/. Diễn biến và kết quả 
cuộc kháng chiến. 
a. Diễn biến

- Cuối tháng 1/1285:Thoát
Hoan chỉ huy 50 vạn quân
tiến công Đại Việt.

- Quân ta do Trần Hưng Đạo
chỉ huy , sau một số trận
chiến ở biên giới đã chủ
động rút về vạn kiếp giặc
đến ta rút về Thăng Long
thực hiện kế hoạch “vườn
không nhà trống”, rồi rút về
Thiên Trường (Nam Định )
quân Nguyên tuy chiếm
đượcThăng Long , nhưng
chỉ giám đóng qn ở phía
bắc sơng Nhị ( sông Hồng)
- Cùng một lúc Toa Đô từ
Champa đánh ra Nghệ An,
Thanh Hóa, quân Thoát
Hoan mở cuộc tấn cơng
xuống phía nam nhằm tạo
thế “gọng kìm” để tiêu diệt
chủ lực ta và bắc sống vua
Trần.Quân ta chiến đấu anh

dũng Thoát Hoan phải rút
vào Thăng Long . Quân
Nguyên lâm vào tình thế bị
động, thiếu lương thực trầm
trọng

-Từ tháng 5/1285 quân ta
bắc đầu phản công nhiều
trận đánh lớn như :Tây Kết,
Hàm Tử , Chương Dương .
Quân ta tiến vào Thăng
Long quân Nguyên tháo
chạy . Sau hơn 2 tháng
 GV cho HS đọc phần in

nhỏ SGK.

? Hội Nghị Diên Hồng 
có tác dụng gì đến việc 
chuẩn bị kháng chiến ?
? Những sự kiện nào thể
hiện ý chí quyết tâm ,
quyết chiến của nhà
Trần?

Hoạt Động 3: Diễn biến
và kết quả cuộc kháng 
chiến.

? Dùng lược đồ trình

bày diễn biến và hướng
dẫn HS trình bày bằng 
lược đồ ?

? Kết quả như thế nào ?

- HS đọc

- HS thể hiện ý chí kiên
trung của nhân dân Đại
Việt .

- HS Thích hai chữ sát sát

- HS trình bày 1/1285: 50
vạn quân Nguyên do
Thoát Hoan chỉ huy vào
xâm lược nước ta.

-Quân ta sau một vài trận
chặn đánh địch ở biên giới
đã rút về Vạn Kiếp, Thăng
Long và cuối cùng rút về
Thiên Trường để bảo tồn
lực lượng, và thực hiện kế
hoạch “vườn khơng nhà
trống”.

-Cùng một lúc Toa Đô từ
Champa đánh ra Nghệ An,

Thanh Hóa, qn Thốt
Hoan mở cuộc tấn cơng
xuống phía nam nhằm tạo
thế gọng kìm để tiêu diệt
quân ta, nhưng bị thất bị,
phải rút về Thăng Long
và lâm vào tình trạng thiếu
lương thực trầm trọng.
-5/1285, lợi dụng thời cơ
nhà Trần tổ chức phản
công đánh bại quân giặc ở
nhiều nơi.

</div>
(78)<div class='page_container' data-page=78>

?Gv cho học sinh thảo
luận nhóm 5 phút ? Nêu
cách đánh của quân ta 
trong cuộc kháng chiến
chống quân Nguyên lần
thứ hai?

phần bị chết, phần cịn lại
chạy về nước, Thốt Hoan
chui vào ống đồng về
nước,Toa Đô bị chém đầu.
- HS thảo luận nhóm rút ra
kết luận:

+ Lúc đầu giặc mạnh rút
lui để bảo toàn lực lượng
chờ thời cơ quyết giành

thắng lợi.

+ Cánh đánh “ Vườn
không nhà trống”

phản công , quân ta đã đánh
tan hơn 50 vạn quân
Nguyên kết thúc thắng lợi
cuộc kháng chiến lần thứ
hai chống quân Nguyên.
b.Kết quả:Quân giặc phần
bị chết, phần cịn lại chạy
về nước, Thốt Hoan chui
vào ống đồng về nước,Toa
Đô bị chém đầu.

4. Củng cố

- Nhà Trần chuẩn bị cuộc kháng chiến chống Nguyên lần thứ hai như thế nào?
- Trình bày diễn biến.

5. Hướng dẫn

-Học bài, soạn bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC
MÔNG - NGUYÊN (THẾ KỶ XIII) phần III. Các em chú các vấn đề sau:

? Nêu một số dẫn chứng về việc nhà Nguyên chuẩn bị xâm lược Đại Việt lần thứ 3.
? GV Dùng lược đồ trình bày diễn biến chiến thắng Bạch Đằng năm 1288 . Nêu cách
đánh của nhà Trần lần thứ 3 có gì giống và khác so với 2 lần trước?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

</div>
(79)<div class='page_container' data-page=79>

Ngày soạn : 07/11/2013

Tiết thứ : 26 Tuần : 13

BÀI 14 : BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG 
-NGUYÊN (THẾ KỶ XIII) (TT)

I. MỤC TIÊU :
1.Kiến thức :

-Âm mưu xâm lược Đại Việt lần thứ ba của quân Nguyên.

-Vua tôi nhà Trần quyết tâm tiến hành cuộc kháng chiến chống lại nhà Nguyên với
các trận đánh lớn;Vân Đồn,Bạch Đằng và giành thắng lợi vẻ vang.

2.Kĩ năng :

Rèn luyện kĩ năng sử dụng lược đồ để tóm tắt sự kiện lịch sử.
3.Thái độ :

-Bồi dưỡng cho học sinh lòng căm thù giặc và niềm tự hào về truyền thống hào hùng
của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống giặc Mông-Nguyên.

II. CHUẨN BỊ :

- Thầy: Lược đồ kháng chiến lần 3 chống quân Nguyên.
- Trò: Học bài xem bài và dụng cụ học tập

III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP:
1. Ổn định lớp: 
2. Kiểm tra bài cũ:

? Trình bày diễn biến kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên 1285.?
3. Nội dung bài mới:

Hai lần thất bại trong việc xâm lược Đại Việt nhà Nguyên có từ bỏ ý định xâm
lược Đại Việt nữa không? Chúng chuẩn bị như thế nào?

HOẠT ĐỘNG CỦA
THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG GHI

</div>
(80)<div class='page_container' data-page=80>

Hoạt Động 1: Nhà 
Nguyên xâm lược Đại 
Việt .

? Hai lần xâm lược điều 
thất bại Vua Nguyên đã
làm gì ?

? Nhà Nguyên xâm lược
Đại Việt trong hoàn cảnh
nào ?

? Nêu một số dẫn chứng 
về việc nhà Nguyên

chuẩn bị xâm lược Đại 
Việt lần thứ 3.

? Nhà Trần làm gì trước
nguy cơ bị xâm lược?
? GV:Dùng lược đồ trình
bày diễn biến HS lắng 
nghe trình bày lại.

Hoạt Động 2: Chiến thắng
Vân Đồn tiêu diệt đoàn 
thuyền lương của Trương 
Văn Hổ.

? Ô Mã Nhi được giao
nhiệm vụ bảo vệ đoàn
thuyền lương nhưng tại
sao lại tiến về vạn kiếp
với Thoát Hoan

GV:-Tường thuật diễn 
biến trận Vân Đồn?

? Chiến thắng Vân Đồn có
ý nghĩa gì?

Hoạt Động 3: Chiến

- HS Quyết tâm đánh
chiếm đại Việt lần 3 .

- HS Nhà Nguyên quyết
tâm xâm lược Đại Việt lần
thứ 3.

- HS : Đình chỉ cuộc xâm
lược Nhật Bản ,tập trung
hàng trục vạn quân , hàng
trăm chiến thuyền ,

chuyển lương thực và
hàng chục vạn thạch thóc
-HS Nhà Trần khẩn trương
chuẩn bị kháng chiến.
- HS trình bày

* Diễn biến:

-12/1287: Quân Nguyên ồ
ạt tấn cơng Đại Việt.
-1288 Thốt Hoan cho
qn chiếm đóng Vạn
Kiếp.

-Về phía ta sau một vài
trận chặn giặc ở cửa
ải,Trần Quốc Tuấn đã cho
quân rút khỏi vạn kiếp về
vùng sông đuống đêû chặn
giặc ở Thăng Long.

- HS Ô Mã Nhi cho rằng
quân ta yếu không cản
được chúng nên Ô Mã
Nhi đã khơng bảo vệ đồn
thuyền lương .

- HS Trần Khánh Dư cho
quân mai phục ở Vân Đồn
đợi đoàn thuyền lương của
địch.

-Khi đoàn thuyền lương đi
qua bị quân ta từ nhiều
phía đánh ra dữ dội phần
lớp thuyền lương bị đắm,
số còn lại bị quân ta chiếm
-HS Làm cho quân giặc
rơi vào tình trạng khốn
đốn , tinh thần của giặc
hoan mang

III. CUỘC KHÁNG 
CHIẾN LẦN THỨ BA
CHỐNG QUÂN XÂM 
LƯỢC NGUYÊN 
(1287 - 1288)

1/. Nhà Nguyên xâm 
lược Đại Việt.

* Hoàn cảnh:

-Nhà Nguyên quyết tâm
xâm lược Đại Việt lần
thứ 3.

- Đướng trước nguy cơ
xâm lược , nhà Trần
khẩn trương chuẩn bị
kháng chiến, tăng cường
quân ở những nơi hiểm
yếu , nhất là vùng biên
giới và vùng biển
* Diễn biến:

- Cuối tháng 12/1287:
Quân Nguyên tiến vào
nước ta , cánh quân bộ
do Thoát Hoan chỉ huy
vượt biên giới đánh vào
Lạng Sơn, Bắc Giang
rồi tiến về vạn kiếp

2/. Chiến thắng Vân Đồn
tiêu diệt đoàn thuyền 
lương của Trương Văn 
Hổ.

- Cánh quân thủy do Ô
Mã Nhi chỉ huy theo

đường biển tiến vào
sông Bạch Đằng rồi tiến
về Vạn Kiếp.

</div>
(81)<div class='page_container' data-page=81>

thắng Bạch Đằng

? Sau trận Vân Đồn, tình
thế của quân Ngun như
thế nào?

? Đợi mãi khơng thấy
đồn thuyền lương đến
Thốt Hoan đã làm gì ?
? Trước tình thế đó qn
ngun đã làm gì ?

? Trứơc tình thế đó vua
tơi nhà Trần đã làm gì ?

? Dựa vào đâu mà vua 
nhà Trần và Trần Quốc 
Tuấn đã chọn sông Bạch 
Đằng làm nơi mai

phục ?

? Em hãy trình bày diễn
biến trận chiến Bạch
Đằng?

- GV cho HS thảo luận
nhóm 5 phút ? Nêu cách
đánh của nhà Trần lần 
thứ 3 có gì giống và khác
so với 2 lần trước?

? Kết quả ra sao ?
? Nêu ý nghĩa của trận
Bạch Đằng 1288 ?

- HS Tình thế của giặc rất
khó khăn , thiếu lương
thực trầm trọng

- HS cho quân vào chiếm
thành Thăng Long

- HS Cho binh lính tàn
phá cướp bóc lương thực
của dân

- Cho khai quật lăng mộ
của họ Trần

- HS Quyết định mở cuộc
tấn công và mai phục trên
sông Bạch Đằng

- HS Dựa vào đại thế hiểm
trở là nơi từng diễn ra

chiến thắng năm 938 của
Ngô Quyền , chiến thắng
năm 981 của Lê Hịan .
- HS 4/1288: Đồn thuyền
lương của Ơ Mã Nhi rút
về theo sông Bạch Đằng.
-Ta nhử địch vào sâu trận
địa khi nước dâng cao….
-HS thảo luận nhóm trả
lời. *Giống:

+ Tránh thế giặc mạnh lúc
đầu

+ Chủ động vừa đánh
chặn vừa rút lui để bảo
toàn lực lượng

+ Chờ thời cơ phản công
giặc

+ Kế hoạch: “vườn không
nhà trống”

*Khác:

+ Đánh thuyền lương địch
+ Chủ động bố trí bãi cọc
sông Bạch Đằng

- HS Nhiều tên giặc bị bắc
chết. Ô Mã Nhi bị bắc
sống .

- HS Đập tan mộng xâm
lăng của giặc Nguyên .

3/. Chiến thắng Bạch 
Đằng

* Hoàn cảnh

- Cuối tháng 1 /1288
Thoát Hoan vào Thăng
Long trống vắng . Sau
trận Vân Đồn tình thế
quân Nguyên ngày càng
khó khăn , nhiều nơi
quân ta tấn công chiếm
lại , lương thực ngày
càng cạn kiệt , Thăng
Long có nguy cơ bị cơ
lập ,Thốt Hoan quyết
định rút quân về Vạn
Kiếp và từ đây rút quân
về nước theo hai đường
thủy, bộ

* Diễn biến

- Nhà Trần mở cuộc
phản công ở cả hai mặt
thủy bộ tháng 4/1288
Đoàn thuyền lương của
Ơ Mã Nhi rút về theo
sơng Bạch Đằng đã lọt
vào trận địa bãi cọc trên
sông Bạch Đằng do
quân ta bố trí từ trước
cuộc chiến đấu ác liệt
diễn ra , Ô Mã bị bắt
sống.

- Trên bộ, Thoát Hoan
dẫn quân từ Vạn Kiếp
theo hướng Lạng Sơn
rút về Trung Quốc , bị
quân ta liên tục chặn
đánh

* Kết quả : Nhiều tên 
giặc bị bắc chết. Ô Mã
Nhi bị bắc sống

</div>
(82)<div class='page_container' data-page=82>

? Hai lần xâm lược điều thất bại Vua Nguyên đã làm gì ? 
? Nhà Nguyên xâm lược Đại Việt trong hoàn cảnh nào ?
? Nhà Trần làm gì trước nguy cơ bị xâm lược?

Tường thuật diễn biến trận Vân Đồn?

? Sau trận Vân Đồn, tình thế của qn Ngun như thế nào?
? Trứơc tình thế đó vua tơi nhà Trần đã làm gì ?

5. Hướng dẫn

-Học bài, soạn bài 14: BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC
MÔNG - NGUYÊN (THẾ KỶ XIII) phần IV. Các em chú các vấn đề sau:

? Những nguyên nhân nào làm cho cả 3 lần kháng chiến chống quân nguyên giành 
thắng lợi?

? Hãy trình bày một số dẫn chứng về tinh thần đoàn kết dân tộc?
? Cách đánh sáng tạo của nhà Trần trong 3 lần kháng chiến?

? Những thắng lợi đó của qn ta trong hồn cảnh như vậy có ý nghĩa gì?
GV:Bài học lịch sử từ 3 lần chiến thắng quân xâm lược Mông-Nguyên?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

Ngày soạn : 15/11/2014

Tiết thứ : 27 Tuần : 14

BÀI 14 : BA LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG 
-NGUYÊN (THẾ KỶ XIII) (TT)

I. MỤC TIÊU:
1.Kiến thức:

- Hiểu được vì sao ở thế kỉ XIII,trong ba lần kháng chiến chống quân xâm lược
Mông-Nguyên quân dân Đaị Việt đều giành thắng lợi.

- Ý nghĩa lịch sử của ba lần kháng chiến chông quân xâm lược Mông Nguyên.
2.Kĩ năng:

Phân tích,so sánh sự kiện và nhân vật lịch sử qua ba lần kháng chiến để rút ra nhận
xét chung.

3.Thái độ :

-Bồi dưởng lòng tự hào về truyền thống đánh giặc giữ nước của dân tộc.

-Bài học kinh nghiệm lịch sử về tinh thần đoàn kết dân tộc.
II. CHUẨN BỊ :

- Thầy : Bản đồ đế quốc Mông – Nguyên thế kỷ XIII. Tư liệu về nhân vật tiêu biểu
trong 3 lần kháng chiến.

Ngày 11 tháng 11 năm 2013
Tổ kí duyệt

</div>
(83)<div class='page_container' data-page=83>

- Trị : Học bài xem bài và dụng cụ học tập
III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP:

1. Ổn định lớp: 
2. Kiểm tra bài cũ.

Tường thuật trận Bạch Đằng?
3 .Nội dung bài mới:

Ba lần kháng chiến chống quân Mông Nguyên của nhà Trần diễn ra trong điều
kiện vơ cùng khó khăn, nhưng đã giành được thắng lợi. Vì sao có những thắng lợi
đó? Ý nghĩa như thế nào?

HOẠT ĐỘNG CỦA
THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA
TRÒ

NỘI DUNG GHI BẢNG
Hoạt Động 1: Nguyên

nhân thắng lợi:

? Những nguyên nhân nào
làm cho cả 3 lần kháng
chiến chống quân nguyên
giành thắng lợi?

? Hãy trình bày một số 
dẫn chứng về tinh thần 
đồn kết dân tộc?

? Nêu những việc làm của 
nhà Trần chuẩn bị cho ba

lần kháng chiến?

? Trình bày những đóng 
góp của Trần Quốc Tuấn 
trong 3 cuộc kháng chiến 
chống Mông - Nguyên?
? Cách đánh sáng tạo 
của nhà Trần trong 3 lần
kháng chiến?

Hoạt Động 2: Ý nghĩa

-HS Được tất cả các tầng
lớp nhân dân tham gia
kháng chiến.

- HS:-Theo lệnh triều
đình nhân dân Thăng
Long nhanh chóng thực
hiện chủ trương “Vườn
khơng nhà trống”
-Trong thứ 2 các bô lão
thể hiện ý chí của mn
dân quyết tâm “đánh”.
-Qn sĩ thích vào cách
tay hai chữ “Sát Thát”
- HS:-Vua Trần

thườngvề các địa phương
tìm hiểu cuộc sống của

dân.

-Giải quyết những bất
hoà trong vương triều
Trần,tạo nên sự đoàn kềt
dân tộc.

- HS:Nghỉ ra cách đánh
độc đáo,sáng tạo,phù
hợp với hoàn cảnh từng
giai đoạn.

- HS:-Kế hoạch “Vườn
không nhà trống”.

-Tránh chỗ mạnh đánh
chỗ yếu của kẻ thù.
-Biết phát huy lợi thế của
quân ta buộc địch phải
tuân theo.

-Buộc địch từ thế mạnh

IV. NGUYÊN NHÂN THẮNG LỢI 
VÀ Ý NGHĨA LỊCH SỬ CỦA BA 
LẦN KHÁNG CHIẾN CHỐNG 
QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG - 
NGUYÊN

1/. Nguyên nhân thắng lợi:

-Được tất cả các tầng lớp nhân
dân ,các thành phần dân tộc đều
tham gia kháng chiến, bảo vệ quê
hương đất nước tạo thành khối đại
đồn kết tồn dân ,trong đó các q
tộc vương hầu là hạt nhân

- Sự chuẩn bị chu đáovề mọi mặt
của cuộc kháng chiến . Đặc biệt nhà
Trần rất quan tâm chăm lo sức
dân ,nâng cao đời sống vật chất tinh
thần của nhân dân bằng nhiều biện
pháp để tạo nên sự gắn bó giữa
triều đình và nhân dân

-Tinh thần hy sinh của toàn dân ta
đặc biệt là quân đội nhà Trần.
-Đường lối chiến lược, chiến thuật
đúng đắn, sáng tạo của vương triều
Trần . Đặc biệt là của vua Trần
Nhân Tông và các danh tướng Trần
Hưng Đạo và Trần Khánh Dư , Trần
Quang Khải , đã buộc giặc từ thế
mạnh chuyển sang thế yếu ,từ chủ
động chuyển sang bị động để tiêu
diệt chúng giành thắng lợi .

2/. Ý nghĩa lịch sử:

- Đập tan tham vọng và ý chí xâm

lược Đại Việt của đế chế Mông -
Nguyên bảo vệ độc lập dân tộc và
toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền quốc
gia của dân tộc.

</div>
(84)<div class='page_container' data-page=84>

lịch sử

GV : Kết hợp bài học và
bản đồ giới thiệu về đế
quốc Mông Cổ thế kỷ
XIII.

? Những thắng lợi đó của
quân ta trong hoàn cảnh
như vậy có ý nghĩa gì?

? GV:Bài học lịch sử từ 3 
lần chiến thắng quân xâm
lược Mông-Nguyên?

chuyển sang thế yếu,ta
từ bị động chuyển sang
chủ động.

- HS Đập tan tham vọng
và ý chí xâm lược Đại
Việt của đế chế Nguyên
bảo vệ độc lập dân tộc và
tồn vẹn lãnh thổ.

- Góp phần xây đắp
truyền thống quân sự
Việt Nam.

- HS Để lại bài học vô
cùng quý giá.

-Ngăn chặn những cuộc
xâm lược của quân
Nguyên đối với các
nước khác. =>Dùng mưu
trí mà đánh giặc.Lấy
đồn kết tồn dân làm
sức mạnh.

- Góp phần xây dựng truyền thống
dân tộc Việt Nam.

-Để lại bài học vô cùng quý giá cho
đời sau trong cuộc đấu tranh chống
xâm lược .

- Ngăn chặn những cuộc xâm lược
của quân Nguyên đối với các nước
khác.

4. Củng cố

- Nêu nguyên nhân thắng lợi của 3 lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông -
Nguyên?

- Ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến?
5. Hướng dẫn

-Học bài, soạn bài 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HÓA THỜI
TRẦN( phần I). Các em chú các vấn đề sau:

? So với thời Lý, ruộng tư dưới thời Trần có gì khác ? Tại sao vậy?

? Em có nhận xét gì về tình hình kinh tế nơng nghiệp của Đaị Việt sau chiến tranh?
? Kể tên những nghề TCN do nhà nước quản lý.

? Cho quan sát H35 - 36. nghề trong nhân dân, Nhận xét gì về TCN thời Trần ?
? So sánh giữa thời Lý và thời Trần về các tầng lớp xã hội?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

Ngày soạn : 15/11/2013

Tiết thứ : 28 Tuần : 14

</div>
(85)<div class='page_container' data-page=85>

1. Kiến thức:

- Nắm những nét chủ yếu về tình hình kinh tế, xã hội nước ta sau chiến thắng chống
Mông Nguyên lần thứ 3.

- Nắm được những thành tựu phản ánh sự phát triển của văn hóa, giáo dục, khoa học
kỹ thuật thời Trần.

2. Kỹ năng:

- HS làm quên với phương pháp so sánh đối chiếu các sự kiện lịch sử.
3.Thái độ :

- Bồi dưỡng cho HS lòng yêu nước, yêu quê hương, niềm tự hào dân tộc, biết ơn tổ
tiên.

II. CHUẨN BỊ :

- Thầy : Tranh ảnh đồ gốm thời Trần

- Trò : Học bài , xem bài và dụng cụ học tập
III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP:

1. Ổn định lớp: 
2. Kiểm tra bài cũ.

? Vì sao cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên của nhà Trần giành
thắng lợi.

? Ý nghĩa của 3 lần kháng chiến chống quân Mông – Nguyên ?
3. Nội dung bài mới:

Sau chiến tranh nhà Trần đã làm gì để phát triển kinh tế, văn hóa, và đã đạt
được những thành tựu gì ?

HOẠT ĐỘNG CỦA
THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA TRỊ NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt Động 1: Tình 
hình kinh tế sau chiến 
tranh.

? Nói tới sự phát triển
kinh tế là nói những
ngành nào nào ?
? Tình hình kinh tế
nơng nghiệp sau chiến
tranh như thế nào?
? Sau chiến tranh nhà
Trần đã thực hiện chính
sách gì để phát triển
nơng nghiệp?

? So với thời Lý, ruộng 
tư dưới thời Trần có gì 
khác ? Tại sao vậy? 
GV hình thành khái
niệm điền trang, thái ấp ,
vương hầu, quý tộc phần
sau SGK.

? Em có nhận xét gì về 
tình hình kinh tế nơng

nghiệp của Đaị Việt sau

- HS Nông nghiệp ,Thủ công
nghiệp ,thương nghiệp

- HS Nông nghiệp:

+ Được phục hồi và phát triển.
+ Ruộng đất công làng xã chiếm
phần lớn diện tích ruộng đất
cơng.

- HS Chính sách khuyến thích
sản xuất , mở rộng diện tích
trồng trọt .

- HS Ruộng tư của địa chủ ngày
càng nhiều .

Vì do chính sách khuyến
thích khai hoang . Nhà nước
quan tâm cấp đất .

- HS Ngày càng phát triển mạnh
mẽ hơn trước

- HS - Thủ công nghiệp:

I. Sự phát triển kinh tế. 
1/. Tình hình kinh tế sau

chiến tranh.

* Nơng nghiệp:

-Cơng cuộc khai khẩn đất
hoang thành lập làng xã được
mở rộng, đê điều được củng
cố . Các vương hầu quý tộc
chiêu tập dân nghèo đi khai
hoang lập điển trang .Nhà Trần
ban thái ấp cho quý tộc.

* Thủ công nghiệp:

</div>
(86)<div class='page_container' data-page=86>

chiến tranh?

? Tình hình TCN như
thế nào?

? Kể tên những nghề
TCN do nhà nước quản
lý.

? Cho quan sát H35 -
36. nghề trong nhân dân,
Nhận xét gì về TCN thời
Trần ?

? Thương nghiệp có gì
đáng chú ý?

Hoạt Động 2: Tình 
hình xã hội sau chiến 
tranh.

? Nhà Trần có những
tầng lớp XH nào?

? So sánh giữa thời Lý 
và thời Trần về các 
tầng lớp xã hội?

? Phân hoá các tầng lớp
xã hội dưới thời trần có
gì khác so với thời lí ?

-TCN do nhà nước quản lý được
mở rộng, nhiều ngành nghề khác
nhau gồm tráng men, dệt, đóng
thuyền.

-TCN trong nhân dân phổ biến
và phát triển, nghề mộc, xây
dựng, đúc đồng, rèn sắt…

- HS dệt, gốm, đóng thuyền. đúc
đồng, rèn sắt…

- HS Trình độ kĩ thuật thời trần
tinh xảo hơn .

- HS Thương nghiệp :

- Việc trao đổi bn bán trong và
ngồi nước được đẩy mạnh.
- Nhiều trung tâm kinh tế được
mở ra trong cả nước tiêu biểu là
Thăng Long, Vân Đồn.

- HS Xã hội ngày càng phân hóa
sâu sắc.

- Tầng lớp thống trị:Vua,vương
hầu,quý tộc.quan lại,địa chủ
- Tầng lớp bị trị:Thợ thủ cơng
,thương nhân,Nơng dân tá
điền ,Nơng nơ,Nơ tì.

- HS Các tầng lớp xã hội như
nhau nhưng mức độ tài sản và
cách thức bóc lột có khác nhau
- HS Phân hố sâu sắc hơn địa
chủ ngày càng đông , nông nô và
nô tì ngày càng nhiều .

tráng men, dệt, đóng thuyền.
-TCN trong nhân dân phổ biến
và phát triển, nghề mộc, xây
dựng, đúc đồng, rèn sắt…

* Thương nghiệp :

- Việc trao đổi bn bán trong
và ngồi nước được đẩy mạnh.
- Nhiều trung tâm kinh tế được
mở ra trong cả nước tiêu biểu
là Thăng Long, Vân Đồn.
2/. Tình hình xã hội sau chiến
tranh.

- Xã hội ngày càng phân hóa
sâu sắc.

- Tầng lớp thống trị: Vua,
vương hầu,quý tộc, Quan lại,
địa chủ

- Tầng lớp bị trị: Thợ thủ công,
thương nhân, Nơng dân tá điền,
Nơng nơ, Nơ tì.

4. Củng cố.

-Trình bày một vài nét tình hình kinh tế, xã hội thời Trần sau chiến tranh?
-Bài tập 1, 2, 3, 4 trang 41, 42 - SBT.

5. Hướng dẫn

-Học bài, soạn bài 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HÓA THỜI TRẦN
(phần II). Các em chú các vấn đề sau:

? Kể tên một số tín ngưỡng trong nhân dân vài anh hùng ở thời Trần ?
? So với đạo phật , nho giáo phát triển như thế nào ?

</div>
(87)<div class='page_container' data-page=87>

? Em hãy cho biết kiến trúc và điêu khắc phát triển như thế nào ?

? GV cho HS quan sát H38 em có nhận xét gì về hình đầu rồng so với trước ?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

Ngày soạn : 22 / 11 /2014

Tiết thứ : 29 Tuần : 15

BÀI 15: SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HÓA THỜI TRẦN (tt)
I. MỤC TIÊU :

1. Kiến thức:

- Đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân ta dưới thời lý rất phong phú,đa dạng.
- Một nền văn học phong phú mang đậm bản sắc dân tộc làm rạng rỡ cho nền văn hóa
Đaị Việt .

Giáo dục,khoa học kĩ thuật thời Trần đạt tới trình dộ cao,nhiều cơng trình nghệ thuật
tiêu biểu.

2.Kỹ năng:

Giúp học sinh nhìn nhận sự phát triển về xã hội và văn hóa qua phương pháp so sánh
với thời kì trườc.

- Phân tích đánh giá nhận xét những thành tựu văn hóa đặc sắc.
3.Thái độ :

Bồi dưỡng ý thức dân tộc và niềm tự hào về mơt thời lịch sử có nền văn hóa riêng
mang đậm bản sắc dân tộc.

II. CHUẨN BỊ :

- Thầy : Tranh ảnh thành tựu văn hóa thời Trần.
- Trò : Học bài xem bài và dụng cụ học tập

III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP: 
 1. Ổn định lớp:

2. Kiểm tra bài cũ.

? Nêu tình hình kinh tế thời Trần sau chiến tranh?

</div>
(88)<div class='page_container' data-page=88>

3. Nội dung bài mới:

Ở tiết trước chúng ta thấy nhà Trần mặc dù trải qua các cuộc kháng chiến
chống ngoại xâm nhưng nền kinh tế rất phát triển. Vậy trên lĩnh vực văn hóa thì sao,
đó là nội dung bài học hơm nay.

HOẠT ĐỘNG CỦA

THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA
TRÒ

NỘI DUNG GHI BẢNG
Hoạt Động 1: Đời sống

văn hóa:

GV gọi HS đọc phần 1
SGK

GV thời trần ,các tính
ngưỡng cổ truyền vẫn phổ
biến trong nhân dân

? Kể tên một vài tính
ngưỡng trong nhân dân ?

? Kể tên một số tín

ngưỡng trong nhân dân vài
anh hùng ở thời Trần ?
? Đạo Phật thời Trần so 
với thời Lí như thế nào ?

? So với đạo phật , nho 
giáo phát triển như thế 
nào ?

GV Các nhà nho
giữ vị trí cao trong b ộ
máy trong b ộ máy nhà
nước nhi ều nhà nho được
triều đình trọng dụng
Trương Hán siêu , Chu
Văn An … . Từ Vua đến
người lao động đều yêu
thích các hoạt động văn
nghệ , thể thao ,…

? Nêu một số dẫn chứng 
về tập quán sống, giản dị
của nhân dân ?

? Nhận xét về các hoạt
động sinh hoạt văn hóa
dưới thời Trần ?

Hoạt Động 2: Văn học

- HS đọc phần 1 SGK

- HS Các tín ngưỡng cổ
truyền phổ biến trong
nhân dân.

- Thờ tổ tiên,thờ các anh 
hùng dân tộc có cơng với

đất nước.

- HS Trần Quốc Tuấn ,
Trần Quốc Toản . . .
- HS Có phát triển
nhưng khơng mạnh bằng
thời Lí , nhiều người đi
tu kể cả những người
thuộc gia cấp thống trị .
- HS Nho giáo phát triển
được năng cao và được
chú ý hơn do nhu cầu
xầy dựng bộ máy nhà
nước của gia cấp thống
trị

- HS: Đi chân đất,quần
áo đơn giản,áo đen hoặc
áo tứ thân , cạo trọc đầu.
- HS Các hoạt động văn 
hóa phong phú đa dạng
nhiều vẻ vang

- HS Phong phú mang
bản sắc dân tộc , chứa
đựng lòng yêu nước tự

II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN 
HĨA

1/. Đời sống văn hóa:

- Các tín ngưỡng cổ truyền được
duy trì và có phần phát triển hơn
như tục thờ cúng tổ tiên và các
anh hùng dân tộc..

- Đạo phật đều phát triển nhưng
không bằng thời lý

- Nho giáo ngày càng phát triển
mạnh, địa vị nho giáo ngày càng
cao và được trọng dụng do nhu
cầu xây dựng bộ máy nhà nước.
- Các hình thức sinh hoạt văn
hóa, ca hát, nhảy muá, chèo
tuồng ,các trị chơi . .. vẫn duy
trì, phát.

2/. Văn học:

Bao gồm cả văn học chữ Hán và
chữ nôm chứa đựng nhiều nội
dung phong phú và làm rạng rỡ
văn hóa Đại Việt: +Hịch tướng sĩ
của Trần Quốc Tuấn

</div>
(89)<div class='page_container' data-page=89>

? Văn học thời Trần có 
đặc điểm gì ?

? Kể tên một số tác phẩm
mà em biết?

Hoạt Động 3: Giáo dục 
và khoa học kỹ thuật 
? Trình bày vài nét về tình
hình giáo dục thời Trần?
Nhận xét?

GV:Trình bày về khoa 
học kỹ thuật ?

? Quốc sử viện có nhiệm 
vụ gì ? do ai đứng đầu và
điều hành?

Hoạt Động 4: Nghệ thuật
kiến trúc và điêu khắc:
?GV cho HS quan sát
H37 Em hãy cho biết kiến
trúc và điêu khắc phát
triển như thế nào ?

? GV cho HS quan sát
H38 em có nhận xét gì về
hình đầu rồng so với 
trước ?

hào của nhân dân
- HS Tác phẩm

+Hịch tướng sĩ.
+Phị giá về kinh.
+Phú sơng bạch đằng.

- HS:Phát triển mạnh trên
mọi lĩnh vực và có nhiều
đóng góp cho nền văn hóa
dân tộc,tạo bước phát
triển cao cho nền văn
minh Đại Việt.

- HS Khoa học kỹ thuật:
+ Lập ra quốc sử viện
+ 1272 bộ Đại Việt sử
ký ra đời.

+ Quân sự, y học đạt
nhiều thành tựu.

- HS + Cơ quan viết sử
của nước ta

+ Do Lê Văn Hưu đứng
đầu

- HS Phát triển đạt nhiều
thành tựu có giá trị
:Tháp Phổ Minh, Thành
Tây Đô.

- HS - Nghệ thuật chạm
ngày càng đạt trình độ
tinh tế.

+Phú sơng bạch đằng của 
Trương Hán Siêu

3/. Giáo dục và khoa học kỹ 
thuật

* Giáo dục: Quốc tử giám được
mở rộng ,các lộ ,phủ điều có
trường, các kỳ thi được tổ chức
ngày càng nhiều..

* Khoa học kỹ thuật:
+ Lập ra Quốc Sử Viện

+ 1272 bộ Đại Việt sử ký của Lê
Văn Hưu ra đời.

+ Y học có Tuệ Tĩnh.

+ Về khoa học ,Hồ Nguyên
Trừng và các thợ thủ công chế
tạo được súng thần cơ và đóng
các loại thuyền lớn.

4/. Nghệ thuật kiến trúc và 
điêu khắc:

- Nhiều cơng trình kiến trúc nổi
tiếng, có giá trị ra đời: Tháp Phổ
Minh, Thành Tây Đô.

- Nghệ thuật chạm, khắc tinh tế.

4. Củng cố.

? Kể tên một vài tính ngưỡng trong nhân dân ?
? Đạo Phật thời Trần so với thời Lí như thế nào ?

? Nêu một số dẫn chứng về tập quán sống, giản dị của nhân dân ?
? Văn học thời Trần có đặc điểm gì ?

</div>
(90)<div class='page_container' data-page=90>

? Quốc sử viện có nhiệm vụ gì ? do ai đứng đầu và điều hành?
5. Hướng dẫn.

-Học bài, soạn bài 16: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỶ XIV (phần
I). Các em chú các vấn đề sau:

? Tình hình kinh tế nước ta nửa sau thế kỷ XIV như thế nào?

? Em hãy cho biết tình hình đất nước càng trở nên suy sụp hơn khi nào ?
? Nguyên nhân dẫn đến các cuộc khởi nghĩa bị thất bại ?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...

…………...

Ngày soạn : 22 / 11 /2014

Tiết thứ : 30 Tuần : 15

BÀI 16 : SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỶ XIV
I. MUC TIÊU :

1. Kiến thức:

- Tình hình kinh tế, xã hội cuối thời Trần: vua, quan ăn chơi sa đọa, không quan tâm
đến sản xuất, làm cho đời sống nhân dân ngày càng cực khổ.

- Các cuộc đấu tranh nông nô, nô tì diễn ra rầm rộ.
2. Kỹ năng:

Phân tích, đánh giá, nhận xét về các sự kiện lịch sử.
3. Thái độ :

- Bồi dưỡng tình cảm yêu thương người dân lao động.
Thấy được vai trò của quần chúng nhân dân trong lịch sử.
II. CHUẨN BỊ :

- Thầy: Lược đồ khởi nghĩa nông dân cuối thế kỷ XIV.
- Trò: Học bài xem bài và dụng cụ học tập

III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP: 
 1. Ổn định lớp:

2. Kiểm tra bài cũ.

? Trình bày tình hình văn hóa, giáo dục thời Trần sau chiến tranh?
? Nêu những thành tựu về khoa học kỹ thuật thời Trần?

3. Nội dung bài mới:

Tình hình kinh tế, xã hội thời Trần đạt nhiều thành tựu rực rỡ, đóng góp sự
phát triển đất nước, nhưng đến cuối thế kỷ XIV nhà Trần sa sút nghiêm trọng tạo tiền
đề cho triều đại mới lên thay.

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG

</div>
(91)<div class='page_container' data-page=91>

kinh tế:

GV cho HS đọc SGK
? Tình hình kinh tế nước ta
nửa sau thế kỷ XIV như thế
nào?

GV Vâng, đúng vậy đầu
thế kỉ XIV nền kinh tế . … .
nhân dân

? Những việc làm của vua,
quan dẫn đến hậu quả như thế
nào?

Gọi HS đọc phần chữ in
nghiêng.

? Cuộc sống của nhân dân
như thế nào?

Hoạt Động 2: Tình hình xã 
hội

? Trước tình hình đời sống
nhân dân như vậy, vua quan,
nhà Trần đã làm gì?

GV:Lợi dụng tình hình đó,
nhiều kẻ nịnh thần làm rối loạn
kỉ cương phép nước . Chu Văn
An, quan Tư nghiệp ở Quốc tử
giám dâng sớ đề nghị chém 7
tên nịnh thần nhưng Vua không
nghe,ông đã bỏ quan .

? Việc làm của Chu Văn An
chứng toả điều gì ?

GV liên hệ giáo dục

? Em hãy cho biết tình hình
đất nước càng trở nên suy sụp
hơn khi nào ?

GV yêu cầu học sinh đọc

phần chữ in nghiêng : Trần
Dụ Tông . . . rượu chè .
? GV cho HS đọc về Dương
Nhật Lễ ?

? Trước tình hình đất nước 
như vậy Cham Pa và nhà 
Minh đã làm gì ?

- HS Cuối thế kỷ XIV nhà
nước không quan tâm đến
sản xuất nông nghiệp.

- HS Nhiều năm bị mất
mùa, đói kém,nơng dân
phải bán ruộng đất, vợ con
và biến thành nơ tì.

- HS Đời sống nhân dân
gặp nhiều khó khăn.

- HS Vua quan ăn chơi sa
đọa.

- HS Ông là vị quan thanh
liêm không vụ lợi biết
đặc lợi ích của nhân dân
lên trên hết

-HS Khi vuaTrần Dục
Tông mất( 1369) Dương
Nhật Lễ lên thay ,tình hình
ngày càng trở nên rối
loạn , nông dân nổi dậy
khắp nơi.

-HS đọc

- HS Bên ngoài Champa
xâm lược, nhà Minh yêu
sách.Đời sống nhân dân
cực khổ, nhiều cuộc khởi

HỘI .

1. Tình hình kinh tế:

- Từ nửa sau thế kỷ XIV nhà
nước không quan tâm đến sản
xuất nơng nghiệp, đê điều ,các
cơng trình thủy lợi không được
chăm lo, tu sửa, nhiều năm mất
mùa. Nông dân phải bán ruộng
đất, thậm chí cả vợ con cho quý
tộc và địa chủ.

- Quý tộc, địa chủ ra sức cướp
ruộng đất của làng xã . Triều

đình bắt dân nghèo mỗi năm
phải nộp ba quan tiền thuế đinh
2.Tình hình xã hội:

- Vua, quan, quý tộc, địa chủ
thả sức ăn chơi xa hoa, xây
dựng nhiều dinh thự, chùa
chiền.. .

- Trong triều nhiều kẻ gian
tham, nịnh thần làm rối loạn kỉ
cương phép nước . . . Chu Văn
An dâng sớ địi chém 7 tên nịnh
thần nhưng mà vua khơng
nghe.

</div>
(92)<div class='page_container' data-page=92>

? Không chiụ sự được sự
áp bức lột nhân dân đã làm
gì ?

GV từ giữa thế kỉ XIV
nhân dân nô tì đã nổi dậy
khởi nghĩa khắp nơi tiêu
biểu qua các cuộc khởi nghĩa
của các anh hùng yêu nước .
GV treo lược đồ hướng
dẫn HS các địa điểm những
cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nổ

ra.

GV:Dựa vào lược đồ
trình bày những nét chính của
các cuộc khởi nghĩa.

? Khởi nghĩa Ngơ Bệ diễn ra
như thế nào ?

? Tiếp đó là cuộc khởi nghĩa
của ai ?

? Cuộc khởi nghĩa của Phạm
Sư Ơn ra sao ?

? Tiếp đó là cuộc khởi nghĩa
của Nguyễn Nhữ Cái nổ ra
như thế nào ?

? GV cho học sinh thảo luận
3 phút ? Nguyên nhân dẫn
đến các cuộc khởi nghĩa bị 
thất bại ?

nghĩa nổ ra:

- HS Nổi dậy đấu tranh

- HS Đầu năm 1344 .. .
bị giết

- HS Khởi nghĩa, Nguyên
Thanh ,Nguyễn Kỵ ở
Thanh Hóa năm 1379 biï
thất bại

- HS Đầu năm 1390 . . .
đàn áp .

- HS 1399 Nguyễn Nhữ
Cái . . . đàn áp .

- HS thảo luận trả lời
nhóm khác nhận xét bổ
sung : Các cuộc khởi
nghĩa nổ ra riêng lẻ ,
không cùng một thời giang
và lực lượng không đủ
mạnh .

+ Năm (1344-1360) Ngô Bệ
hô hào nông dân ở Yên Phụ
( Hải Dương ) đứng lên khởi
nghĩa bị triều đình đàn áp nên
thất bại.

+ Đầu năm 1390 nhà sư Phạm
Sư Ơn hơ hào nơng dân ở Quốc
Oai ( Sơn Tây )nổi dậy .Nghĩa
quân đã chiến thành Thăng

Long trong ba ngày. Cuộc khởi
nghĩa thất bại vì bị triều đình
tập trung lực lượng đàn áp .

4. Củng cố:

- Trình bày tóm tắt tình hình kinh tế, xã hội nước ta nửa sau thế kỷ XIV?
- Nhận xét về nhà Trần nửa cuối thế kỷ XIV?

5. Hướng dẫn

-Học bài, soạn bài 16: SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỶ XIV (phần
II). Các em chú các vấn đề sau:

? Cuối thế kỉ XIV cuộc đấu tranh của nông dân ra sao ?
? Nhà Hồ được thành lập trong hoàn cảnh nào?

? Em có nhận xét gì về các chính sách kinh tế của nhà Hồ ?

? Em có nhận xét gì về chính sách qn sự , quốc phịng của Hồ Quý Ly ?

? Trước tình hình suy sụp của nhà Trần và cuộc khũng hoãn xã hội cuối TK XIV Hồ
Quý Ly đã làm gì ?

</div>
(93)<div class='page_container' data-page=93>

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….

………...
………….

Ngày soạn : 27 / 11 /2014

Tiết thứ : 31 Tuần : 16

BÀI 16 : SỰ SUY SỤP CỦA NHÀ TRẦN CUỐI THẾ KỶ XIV (tt)
I . MỤC TIÊU

1. Kiến thức:

- Nhà Hồ lên thay nhà Trần trong hồn cảnh đất nước gặp nhiều khó khăn, đói kém.
- Sau khi lên ngôi, Hồ Quý Ly đã thi hành nhiều chính sách cải cách để chấn hưng
đất nước.

2. Kỹ năng:

Phân tích đánh giá nhân vật lịch sử (Hố Quý Ly )
3. Thái độ:

Học sinh thấy được vai trò của quần chúng nhân dân.
II . CHUẨN BỊ .

- Thầy : Ảnh di tích thành nhà Hồ ở Thanh Hóa.
- Trị : Học bài xem bài và dụng cụ học tập
III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP:

1. Ổn định lớp: 
2. Kiểm tra bài cũ:

- Dùng lược đồ kể tên, địa danh, thời gian của các cuộc khởi nghĩa nông dân, nơ tì
nửa sau thế kỷ XIV.

3 Nội dung bài mới:

Nhà Trần không thể đủ sức để giữ vai trị của mình, sự sụp đổ là khó tránh
khỏi. Vậy triệu đại nào thay thế nhà Trần và đã làm gì, chúng ta cùng tìm hiểu bài.

HOẠT ĐỘNG CỦA
THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt Động 1 : Nhà Hồ 
thành lập (1400)

? Cuối thế kỉ XIV cuộc - HS Nhà nước suy yếu

II. NHÀ HỒ VÀ CẢI CÁCH 
HỒ QUÝ LY

1/. Nhà Hồ thành lập (1400)

</div>
(94)<div class='page_container' data-page=94>

đấu tranh của nông dân
ra sao ?

? Nhà Hồ được thành lập
trong hồn cảnh nào?
? Em hiểu gì về nhân vật
Hồ Quý Ly ?

Hoạt Động 2 : Những

biện pháp cải cách của 
Hồ Quý Ly

? Về mặt chính trị Hồ
Qúy Ly đã thực hiện
những biện pháp nào ?
Tại sao HQL lại bỏ
những quan lại nhà
Trần?

? Với những biện pháp
về kinh tế.?

? Em có nhận xét gì về 
các chính sách kinh tế 
của nhà Hồ ?

? Về mặt xã hội Hồ Q
Ly ban hành các chính
sách gì ?

? Nhà Hồ thực hiện
chính sách hạn điền, hạn
nơ để làm gì?

? Nhà Hồ đã đưa ra
chinh sách gì về văn
hóa , giáo dục

? Cịn về quốc phịng

nhà Hồ đã làm gì ?
? Em có nhận xét gì về 
chính sách qn sự ,

làng tiêu điều dân đinh
giảm sút .

- HS Năm 1400 nhà Trần
suy sụp, Hồ Quý Ly lên
ngôi lập ra nhà Hồ.
- HS đọc chữ in nghiêng

- HS Chính trị: cải tổ hàng
ngũ vua quan, thay thế các
quý tộc nhà Trần bằng
những người khơng thuộc
họ Trần.

Tại vì Hồ Qúy Ly đã đề
phòng sự nổi loạn của các
quan nhà Trần

- HS Kinh tế: phát hành
tiền giấy, ban hành chính
sách hạn điền, quy định lại
thuế đinh, thuế ruộng.
- HS phần nào làm cho
kinh tế thốt khỏi khũng
hỗng và vươn lên
- Hs Hạn chế nơ tì được

nuôi các vương hầu, quý
tộc quan lại

- HS: làm giảm bớt số lượng
nơ tì và nơng nô trong
nước,tăng thêm số người
sản xuất trong xã hội
- HS Văn hóa giáo dục: dịch
sách chữ hán ra chữ nôm,
sửa đổi quy chế thi cử, học
tập.

- HS Quốc phòng: làm tăng
quân số chế tạo nhiều loại
súng mới phòng thủ nơi
hiểm yếu, xây dựng thành
kiên cố.

- HS Các chính sách qn
sự , quốc phịng của Hồ Q
Ly thể hiện kiên quyết
mong muốn bảo vệ tổ quốc

- Các cuộc khởi nghĩa của nông
dân đã làm cho nhà trần khơng
cịn đủ sức giữ vai trị của mình.
- Năm 1400 Hồ Q Ly, một
viên quan đã từng giữ chức vụ
cao nhất trong triều, phuế truất
vua Trần và lên làm vua , lập ra

nhà Hồ.

- Quốc hiệu Đại Việt đổi thành
Đại Ngu

2/. Những biện pháp cải cách 
của Hồ Quý Ly

- Chính trị: cải tổ hàng ngũ võ
quan, thay thế các quý tộc nhà
Trần bằng những người không
thuộc họ Trần , đổi tên các đơn
vị hành chính các cấp

- Kinh tế: phát hành tiền giấy,
ban hành chính sách hạn điền,
quy định lại thuế đinh, thuế
ruộng.

- Xã hội: ban hành chính sách
hạn nơ, năm đói kém bắc nhà
giàu phải bán thóc cho dần .
-Văn hóa giáo dục: Bắc nhà sư
dưới 50 tuổi phải hoàn tục ,cho
dịch chữ Hán .

- Quốc phòng: làm tăng quân số
chế tạo nhiều loại súng mới
phòng thủ nơi hiểm yếu, xây
dựng thành kiên cố.

3/. Tác dụng, ý nghĩa của cải 
cách Hồ Quý Ly

</div>
(95)<div class='page_container' data-page=95>

quốc phòng của Hồ 
Quý Ly ?

GV liên hệ thực tế và
giáo dục học sinh 
Hoạt Động 3 : Tác 
dụng, ý nghĩa của cải 
cách Hồ Quý Ly
? Trước tình hình suy
sụp của nhà Trần và
cuộc khũng hỗn xã hội
cuối TK XIV Hồ Quý
Ly đã làm gì ?

? Cải cách của Hồ Q
Ly có tác dụng gì?

? Nêu mặt hạn chế của
cải cách Hồ Quý Ly?

? Tại sao HQL làm 
được như vậy?

- HS Thực hiện cải cách
toàn diện để đưa đất nước
ta thốt khỏi tình trạng

khũng hỗng

- HS Tác dụng:

+ Góp phần hạn chế tập
trung ruộng đất của giai cấp
quý tộc địa chủ.

+ Làm suy yếu thế lực nhà
Trần.

+ Tăng nguồn thu nhập cho
đất nước.

- HS * Hạn chế : Các chính
sách đó chưa triệt để,phù
hợp với tình hình thực tế và
chưa hợp lịng dân.

- HS Nhà Trần đã quá yếu ,
cần có sự thai đổi . trước
nguy cơ giặc ngọại xâm ,
không cải cách không thể
chống được giặc .

* Tác dụng:

+ Góp phần hạn chế tập trung
ruộng đất của giai cấp quý tộc
địa chủ.

+ Làm suy yếu thế lực nhà Trần.
+ Tăng nguồn thu nhập cho đất
nước.

* Hạn chế : Các chính sách đó
chưa triệt để,phù hợp với tình
hình thực tế và chưa hợp lòng
dân.

4. Củng cố

- Nhà Hồ thành lập trong hoàn cảnh nào?
- Trình bày tóm tắt cuộc cải cách Hồ Q Ly?
- Nhận xét, đánh giá về nhân vật Hồ Quý Ly?

5. Hướng dẫn

-Học bài lại các bài ở chương III để tiết tơí chúng ta Ơn tập . Các em chú ý các câu
hỏi sau ở bài ôn tập

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

Ngày soạn : 27 / 11 /2014

Tiết thứ : 32 Tuần : 16

BÀI 17: ÔN TẬP CHƯƠNG II VÀ CHƯƠNG III. 
I. MỤC TIÊU :

</div>
(96)<div class='page_container' data-page=96>

- Giúp học sinh củng cố những kiến thức cơ bản về lịch sử thời Lý – Trần – Hồ
(1009 -1400)

- Nắm được những thành tựu chủ yếu về các mặt chính trị, kinh tế, văn hóa của
Đại Việt thời Lý, Trần, Hồ.

2. Kỹ năng:

Học sinh biết sử dụng bản đồ, quan sát, phân tích tranh ảnh, lập bảng thống kê, trả
lời câu hỏi.

3. Thái độ :

Củng cố, nâng cao cho học sinh lòng yêu nước đất nước, niềm tự hào và tự
cường dân tộc, biết ơn tổ tiên để noi gương học tập.

II . CHUẨN BỊ .

- Thầy : Lược đồ Đại Việt thời Lý – Trần – Hồ. Lược đồ kháng chiến chống
Tống – Mơng – Ngun.

- Trị : Học bài xem bài và dụng cụ học tập
III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP .

1. Ổn định lớp: 
2. Kiểm tra bài cũ:

- Nêu nội dung cải cách của Hồ Quý Ly.

- Nêu những nét tiến bộ và hạn chế của cải cách Hồ Quý Ly?
3. Nội dung bài mới:

Từ thế kỷ X đến TK XV ba triều đại Lý, Trần, Hồ thay nhau lên nắm quyền đó
là giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc ta nhìn lại chặn đường lịch sử, chúng ta có
quyền tư hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc trong sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ tổ quốc. Chúng ta cùng ôn lại chặng đường lịch sử ấy.

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG GHI BẢNG

Hoạt Động 1 : Câu 1

? Thời Lý – Trần, nhân dân
ta đã đương đầu với những
cuộc xâm lược nào?

GV sử dụng bảng thống
kê các cuộc kháng chiến và
gọi từng học sinh lên hoàn
thành.

Hoạt Động 2 : Câu 2
? Đường lối kháng chiến 
chống giặc thể hiện như 
thế nào?

? Những tấm gương tiêu

biểu qua các cuộc kháng
chiến?

* Bảng thống kê: 1/ Câu 1

Các cuộc k/c Thờ gian Kết quả
- K/c chống Tống 10/1075 -> 3 /

1077

Thắng lợi
- K/c chống quân XL

Mông Cổ I

1/1258->
29/1/1258

3 vạn quân Mông bị
tiêu diệt

- K/c chống quân XL
Mông Cổ II

1/1285-> 6/1285 50 vạn quân bị tiêu
diệt

- K/c chống quân XL
Mông Nguyên lần thứ III

12/1287->
4/1288

20 vạn thuyên lương
bị tiêu diệt

- HS - Kháng chiến chống
Tống: chủ động đánh giặc
buộc chúng đánh theo cách
của ta.

+ G/đ 1: tiến công để tự vệ.
+ G/đ 2: chủ động xây dựng
phòng tuyến Như Nguyệt.
- Kháng chiến chống Mông
Nguyên:

+ Thực hiện chủ trương
“vườn không nhà trống”
- HS Tấm gương tiêu biểu:

2/ Câu 2

- Kháng chiến chống Tống: chủ
động đánh giặc buộc chúng đánh
theo cách của ta.

+ G/đ 1: tiến công để tự vệ.

+ G/đ 2: chủ động xây dựng phòng

tuyến Như Nguyệt.

- Kháng chiến chống Mông
Nguyên:

+ Thực hiện chủ trương “vườn
không nhà trống”

</div>
(97)<div class='page_container' data-page=97>

+ Lý Thường Kiệt
+ Trần Quốc Tuấn

+ Trần Quốc Tuấn
? Em có nhận xét gì về

tinh thần đồn kết đánh 
giặc trong mỗi cuộc kháng
chiến?

? Nguyên nhân thắng lợi và
ý nghĩa lịch sử của những
cuộc kháng chiến thời Lý –
Trần?

- HS Tinh thần đoàn kết:
+ Kháng chiến chống Tống:
sự đoàn kết chiến đấu giữa
quân đội triều đình với đồng
bào các dân tộc thiểu số miền
núi.

+ Kháng chiến chống Mông
Nguyên: Nhân dân theo lệnh
triều đình thực hiện kế hoạch
“vườn không nhà trống”, tự
xây dựng làng chiến đấu, phối
hợp với quân triều đình để
tiêu diệt giặc.

-HS * Nguyên nhân thắng lợi
-Được sự ủng hộ của nhân .
- Sự lãnh đạo sáng suốt của
người chỉ huy

*Ý nghĩa lịch sử

Đập tan tham vọng vá ý chí
xâm lược của kẻ thù

- Tinh thần đoàn kết:

+ Kháng chiến chống Tống: sự
đồn kết chiến đấu giữa qn đội
triều đình với đồng bào các dân
tộc thiểu số miền núi.

+ Kháng chiến chống Mông
Nguyên:

Nhân dân theo lệnh triều đình thực
hiện kế hoạch “vườn khơng nhà

trống”, tự xây dựng làng chiến
đấu, phối hợp với quân triều đình
để tiêu diệt giặc.

* Nguyên nhân thắng lợi 
-Được sự ủng hộ của nhân .

- Sự lãnh đạo sáng suốt của người
chỉ huy ...

*Ý nghĩa lịch sử

Đập tan tham vọng vá ý chí xâm
lược của kẻ thù ...

4. Củng cố

? Thời Lý – Trần, nhân dân ta đã đương đầu với những cuộc xâm lược nào?
? Những tấm gương tiêu biểu qua các cuộc kháng chiến?

? Em có nhận xét gì về tinh thần đoàn kết đánh giặc trong mỗi cuộc kháng chiến?
? Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của những cuộc kháng chiến thời Lý –
Trần

5 . Hướng dẫn

HS học bài cũ và xem bài 18: CUỘC KHÁNG CHIẾN CỦA NHÀ HỒ VÀ
PHONG TRÀO KHỞI NGHĨA CHỐNG QUÂN MINH ĐẦU THẾ KỶ XV . Ở
bài này các em chú ý các câu hỏi sau:

? Vì sao quân Minh xâm lược nước ta?

? Vì sao cuộc kháng chiến của nhà Hồ nhanh chóng bị thất bại ?
Nhận xét các chính sách cai trị của nhà Minh ?

? Nguyên nhân dẫn đến thất bại của những cuộc khởi nghĩa của quý tộc Trần ?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

</div>
(98)<div class='page_container' data-page=98>

Ngày soạn : 30 / 11 /2014

Tiết thứ : 33 Tuần : 17

BÀI 18 : CUỘC KHÁNG CHIẾN CỦA NHÀ HỒ VÀ PHONG TRÀO KHỞI
NGHĨA CHỐNG QUÂN MINH ĐẦU THẾ KỶ XV

I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:

- HS nắm vững nét chính về cuộc kháng chiến chống quân Minh và sự thất bại nhanh
chóng của nhà Hồ.

- Thấy được chính sách đơ hộ của nhà Minh và các cuộc khởi nghĩa chống quân Minh
đầu TK XV.

2. Kỹ năng:

-Rèn luyện kỹ năng sử dụng bản đồ khi học bài.
-Lược thuật sự kiện lịch sử.

3. Thái độ :

- Nâng cao lòng căm thù quân xâm lược tàn bạo, niềm tin tự hào về truyền thống yêu
nước đấu tranh bất khuất của dân tộc.

-Vai trò to lớn của quần chúng trong các cuộc khởi nghĩa chống quân Minh xâm
lược.

II. CHUẨN BỊ

- Thầy : Lược đồ các cuộc khởi nghĩa đầu thế kỷ XV.
- Trò : Học bài xem bài và dụng cụ học tập

III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP . 
1 . Ổn định lớp:

2. Kiểm tra bài cũ: 
 Kết hợp bài mới 
3. Nội dung bài mới:

T đ u th k XV,khi nhà H lên n m chính quy n HQL đã đ a ra hàng lo t c i cách nh m ừ ầ ế ỉ ồ ắ ề ư ạ ả ằ
thay đ i tình hình đ t n c.Tuy nhiên m t s chính sách khơng đ c lịng dân,khơng đ c nhân dân ổ ấ ướ ộ ố ượ ượ

ng h vì v y vi c cai tr đ t n c c a nhà H g p r t nhi u khó kh n.Gi a lúc đó,nhà Minh t

ủ ộ ậ ệ ị ấ ướ ủ ồ ặ ấ ề ă ữ ồ ạ

xâm l c n c ta.Cu c kháng chi n ch ng gi c Minh di n ra nh th nào?ượ ướ ộ ế ố ặ ễ ư ế
HOẠT ĐỘNG CỦA

THẦY

HOẠT ĐỘNG CỦA
TRÒ

NỘI DUNG GHI BẢNG

</div>
(99)<div class='page_container' data-page=99>

xâm lược của quân 
Minh và sự thất bại 
của nhà Hồ.

? Vì sao quân Minh xâm
lược nước ta?

? Cuộc xâm lược Của
quân Minh diễn ra như
thế nào ?

GV Dùng lược đồ mô
tả lại cuộc kháng chiến
của nhà Hồ .

? GV cho HS thảo luận 
3 phút so sánh với các 
cuộc kháng chiến của 
nhà Lý - Trần. ? Vì

sao cuộc kháng chiến 
của nhà Hồ nhanh 
chóng bị thất bại ? 
Hoạt Động 2: Chính 
sách cai trị của nhà 
Minh.

GV sau khi đánh bại
nhà Hồ nhà Minh đã
thiết lập chính quyền
thống trị trên đất nước ta
chính sách áp bức hà
khắc

? Nêu những chính sách
cai trị của nhà Minh đối
với nước ta ?

? NhàMinh thi hành
chínhc sách chính trị như

- HS Tháng 11 năm 1406
quân Minh mượn kế khôi
phục lại nhà Trần, nhà
Minh huy động 20 vạn
quân cùng hàng chục vạn
dân phu do tướng Trương
phụ cầm đầu chia làm 2
cánh tràn vào biên giới
nước ta.

- HS Quân Minh lần lược
đánh bại nhà Hồ ở Lạng
Sơn,nhà Hồ chống cự
không được phải rút về
bờ nam sông Nhị (sông
Hồng) cố thủ ở thành Đa
Ban (Ba Vì nay thuộc Hà
Nội )

- Cuối tháng 1 năm 1407
quân Minh đánh chiếm
Đa Ban rồi chiếm Đông
Đô( Thăng Long ) Nhà
lui về Tây Đơ (Thanh
Hóa)

-Tháng 4 -1407 , quân
minh chiếm Tây Đô nhà
Hồ chạy về Hà Tĩnh ,Hồ
Quý Ly bị bắt vào tháng
6 -1407 cuộc kháng
chiến của nhà Hồ thất
bại .

- HS thảo luận trả lời
nhóm khác nhận xét bổ
sung :Vì cuộc kháng
chiến khơng thu hút
được tồn dân tham

gia,khơng phát huy sức
mạnh tồn dân.

- HS Chính trị , kinh tế ,
văn hóa

Minh và sự thất bại của nhà 
Hồ.

- Tháng 11 năm 1406, Nhà
Minh huy động 20 vạn quân
cùng hàng chục vạn dân phu do
tướng Trương phụ cầm đầu
chia làm 2 cánh tràn vào biên
giới nước ta.

- Quân Minh lần lược đánh bại
nhà Hồ ở Lạng Sơn, nhà Hồ
chống cự không được phải rút
về bờ Nam sông Nhị (sông
Hồng) cố thủ ở thành Đa Ban
(Ba Vì nay thuộc Hà Nội )
- Cuối tháng 1 năm 1407 quân
Minh đánh chiếm Đa Ban rồi
chiếm Đông Đô( Thăng Long )
Nhà lui về Tây Đơ (Thanh Hóa)
-Tháng 4 -1407, qn minh
chiếm Tây Đô nhà Hồ chạy về
Hà Tĩnh, Hồ Quý Ly bị bắt vào
tháng 6 -1407 cuộc kháng

chiến của nhà Hồ thất bại .

2/. Chính sách cai trị của nhà 
Minh.

+ Chính trị: Xóa bỏ quốc hiệu
nước ta đổi thành quận Giao
Chỉ , sáp nhập vào Trung
Quốc.

+ Kinh tế: đặt ra hàng trăm thứ
thuế, bắt phụ nữ và trẻ em về
Trung Quốc làm nô tì.

+ Văn hóa: Thi hành chính
sách đồng hóa ngu dân,bắt
nhân dân phải bỏ phong tục tập
quán của mình.

</div>
(100)<div class='page_container' data-page=100>

thế nào ?

? Còn về kinh tế thì nhà
Minh đã làm gì ?

? Cịn về văn hố thì
sao?

? GV cho HS thảo luận 
3 phút Nhận xét các 
chính sách cai trị của

nhà Minh ?

? Tất cả các chính sách
đó của nhà Minh nhằm
mục đích gì ?

Hoạt Động 3 : Những 
cuộc khởi nghĩa của 
quý tộc Trần

GV ngay sao khi cha
con Hồ Quý Ly bị bắc
phong trào đấu tranh của
nhân dân diễn ra khắp nơi
tiêu biểu là hai cuộc khởi
nghĩa Trần Ngỗi ,Trần
Quý Khoáng .

? Trần Ngỗi là người
xuất thân như thế nào ?

? Cuộc khởi nghĩa của
Trần Ngỗi diễn ra như
thế nào ?

GV treo bản đồ trình
bày diễn biến chính cuộc
khởi nghĩa. HS lên trình
bày lại chỉ vị trí cuộc
khởi nghĩa?

? Trần Qúy Khống là
người xuất thân ra sao ?

? Cuộc khởi nghĩa của

- HS Chính trị: Xóa bỏ
quốc hiệu nước ta,sát
nhập vào Trung Quốc.
- HS Kinh tế: đặt ra
hàng trăm thứ thuế,bắt
phụ nữ và trẻ em vế
Trung Quốc làm nơ tì.
- HS Văn hóa:Thi hành
chính sách đồng hóa ngu
dân,bắt nhân dân phải bỏ
phong tục tập quán của
mình.

- HS thảo luận trả lời
nhóm khác nhận xét bổ
sung :Vô cùng thâm đọc
và tàn bạo

-HS chúng muốn nhân
dân ta phải lệ thuộc vào
chúng .

- HS là con cháu của
Trần Diệu Tông sao

được đưa lên làm minh
chủ tháng 10-1407 xưng
là giảng định hoàng đế
đứng lên kháng chiến
- HS -Tháng 10-1407
Trần Ngỗi lên làm minh
chủ.

-Tháng 12-1408 nghĩa
quân đánh tan 4 vạn
quân Minh ở Bô Cô.
-Năm 1409 cuộc khởi
nghĩa bị thất bại.

- HS Đặng Dung và
Đặng Cảnh Dị đưa Trần
Qúy Khốn lên ngơi lấy

nước ta nhà minh đã làm cho
xã hội nước ta thêm khũng
hoảng sâu sắc ,đất nước bị tàn
phá lạc hậu ,nhân dân lâm vào
cảnh lầm than điêu đứng

3/. Những cuộc khởi nghĩa 
của quý tộc Trần

a. Khởi nghĩa Trần Ngỗi 
(1407 - 1409)

-Trần Ngỗi là con của vua Trần
, tháng 10-1407 tự xung là
giảng Định Hoàng Đế .
- Đầu năm 1408 ,Trần Ngỗi
kéo quân vào Nghệ An, được
Đặng Tuất và Nguyễn Cảnh
Chân hưởng ứng

-Tháng 12-1408 nghĩa quân
đánh tan 4 vạn quân Minh ở
thành Bơ Cơ ( Nam Định).
-Sau đó Trần Ngỗi nghe lời
gièm pha giết hại hai tướng
Đặng Tuất và Nguyễn Cảnh
cuộc khởi nghĩa tan rã dần.
b. Khởi nghĩa Trần Quý 
Khoáng (1409-1414)

- Sau khi Đặng Tuất và Nguyễn
Cảnh Chân bị giết con của hai
ông Đặng Dung và Nguyễn
Cảnh Dị cùng nhiều nghĩa qn
bỏ vào Nghệ An, Đưa Trần
Q Khống lên ngơi vua ,hiệu
là trùng Quang Đế

-Cuộc khởi nghĩa phát triển
nhanh chóng từ Thanh Hóa đến
Hóa Châu.

- Tháng 8- 1413 quân Minh
tăng cường đàn áp, cuộc khởi
nghĩa thất bại.

</div>
(101)<div class='page_container' data-page=101>

Trần Qúy Khoáng diễn
ra như thế nào ?

? Kết quả ra sao ?

? Các cuộc khởi nghĩa
có ý nghĩa gì ?

? Ngun nhân dẫn đến
thất bại của những 
cuộc khởi nghĩa của 
quý tộc Trần ?

nên hiệu là Trần Quang
Đế

- HS Cuộc khởi nghĩa
phát triển nhanh chóng
từ Thanh Hóa đến Hóa
Châu.

- HS Năm 1413 cuộc
khởi nghĩa thất bại.

- HS Tuy thất bại
nhưng các cuộc khởi

nghĩa được coi là ngọn
lửa nuôi dưỡng tinh thần
yêu nước của nhân dân
ta

- HS Các cuộc khởi
nghĩa nổ ra riên lẽ không
cùng một lúcvà lực
lượng không đủ mạnh
4. Củng cố

- Vì sao cuộc kháng chiến của nhà Hồ nhanh chóng sụp đổ.
- Nội dung chính sách cai trị nước ta của nhà Minh.

5. Hướng dẫn

- Học bài và xem lại các bài từ bài 1 đến bài 16 để tiết tới chúng ta ôn tập
IV . RÚT KINH NGHIỆM :

: ………...……...

………...
...

...
...

Ngày soạn : 30/ 11 /2014

Tiết thứ : 34 Tuần : 17

ÔN TẬP 
I . MỤC TIÊU

1. Kiến thức:

- Hệ thống lại các kiến thức đã học từ đầu năm lại nay ở dạng khái quát.
- Ghi nhớ các sự kiện lịch sử theo mốc thời gian.

- Đánh giá các thành tựu của cha ông về mọi mặt.
2.Kỹ năng:

</div>
(102)<div class='page_container' data-page=102>

3.Thái độ :

Giáo dục lòng tự hào về tinh thần bất khuất chống ngoại xâm của dân tộc qua các
triều đại, ý thức tự chủ, tự cường của dân tộc.

II . CHUẨN BỊ .

- Thầy : Bảng phụ các sơ đồ bộ máy nhà nước.
- Trò : Học bài , xem bài và dụng cụ học tập.
III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP .

1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:

? Nêu những chính sách cai trị của nhà Minh đối với nước ta ?

? Cuộc khởi nghĩa của Trần Ngỗi và Trần Quý Khoáng diễn ra như thế nào ?
3 . Nội dung bài mới:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG

Hoạt Động 1 : Lịch sử thế 
giới trung đại.

? Sự biến đổi trong XHPK
châu Âu diễn ra như thế nào?

?Vì sao thành thị trung đại 
xuất hiện?

HS -Trên lãnh thổ của người Rô
Ma , người Giec-man đã

+ Chiếm ruộng đất của chủ nô đem
chia cho nhau

+ Phong cho các tướng lĩnh , quý
tộc các tước vị như công tước hầu
tước

- Những việc làm của người
Giec-man đã tác động đến xã hội dẫn tới
sự hình thành các tầng lớp mới
+ Lãnh chúa phong kiến là các
tướng lĩnh và quý tộc có nhiều
ruộng đất và vị tước có quyền thế
và rất giàu có

+ Nơng nơ là những nơ lệ được giải
phóng và nơng dân khơng có ruộng
đất,làm th , phải phụ thuộc vào
lãnh chúa

- Xã hội phong kiến ở châu Âu đã
được hình thành

-HS + Thời kì phong kiến phân
quyền các lãnh địa điều đóng kính
khơng trao đổi bn bán với bên
ngoài .

+ Từ thế kỉ XI do sản xuất thủ cơng
phát triển thợ thủ cơng đem hàng
hóa ra những nơi đông người để trao
đổi buôn bán lập xưởng sản xuất .
+ Từ đây hình thành các thị trấn rồi
phát triển thành thành phố gọi là
thành thị

1. LỊCH SỬ THẾ GIỚI 
TRUNG ĐẠI

=> Kinh tế Lãnh địa có gì 
khác nền kinh tế Thành thị

</div>
(103)<div class='page_container' data-page=103>

kinh tế Thành thị? - Sản xuất chủ yếu là nông
nghiệp

- Sản xuất ra sản phẩm chỉ để
tiêu dùng trong lãnh địa ,
không trao đổi ,mua bán ra bên
ngoài được gọi là nền kinh tế
tự cung tự cấp

- Kinh tế lãnh địa kìm hãm sự
phát triển của XHPK.

- Sản xuất chủ yếu là các
nghề thủ công

- Sản xuất ra sản phẩm thủ
công để trao đổi ,mua bán
nên gọi là nền kinh tế hàng
hóa

- Kinh tế thành thị tạo điều
kiện cho XHPK phát triển.

? Em hãy cho biết sự hình thành 
CNTB ở châu Âu?

? Nguyên nhân nào dẫn đến sự hình
thành XHPK ở Trung Quốc ?

GV cho hs lập niên biểu về tiến
trình phát triển của lich sử Trung
Quốc qua các triều đại ( Tần- Hán,
Đường, Tống – Nguyên, Minh Thanh

)

?Ấn Độ thời phong kiến đã trãi qua
các triều đại nào?

? Hãy kể tên một số quốc gia cổ và
các quốc gia phong kiến ở Đông
Nam Á?

-HS - Sự ra đời của giai cấp tư sản :
+ Quý tộc thương nhân trở nên giàu
có nhờ cướp bóc của cải và tài
nguyên ở các nước thuộc địa .

+ Họ mở rộng sản xuất kinh doanh ,
lập đồn điền, bóc lột sức lao động
người làm thuê , gai cấp tư sản ra
đời.

+ Giai cấp vơ sản được hình thành từ
những người nơng nơ bị tước đoạt
ruộng đất buộc phải làm việc trong
các xí nghiệp của tư sản.

- Quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa
được hình thành.

- HS Biến đổi trong xã hội

- Quan lại và nơng dân giàu chiếm

nhiều ruộng đất lại có quyền lực trở
thành địa chủ .

- Nhiều nông dân bị mất ruộng đất
phải nhận ruộng cuả địa chủ và nộp
địa tô giọ là tá điền

 Như vậy xã hội phong kiến hình
thành

-HS * Vương triều Gupta: (TK IV –
VI)

* Vương quốc Hồi giáo Đêli (XII –
XVI)

* Vương triều Môgôn (TK XVI –
giữa TK XIX).

-HS * Các vương quốc cổ

+ Vương quốc Cham pa ở Trung Bộ
Việt Nam

+ Vương quốc Phù Nam ở hã lưu
sơng Mê Nam

* Sự hình thành các
vương quốc cổ

+ Vương quốc Cham
pa ở Trung Bộ Việt
Nam

+ Vương quốc Phù
Nam ở hạ lưu sông
Mê Nam

+ Hàng loạt các quốc
gia nhỏ khác.

* Các quốc gia phong
kiến

+ Inđônêxia: Vương
triều Mô-giô-pa-hit
(1213 – 1527),

</div>
(104)<div class='page_container' data-page=104>

? Từ khi thành lập đến năm 1863.
lịch sử Campuchia có thể chia thành
mấy giai đoạn?

? Lịch sử Lào có những mốc quan
trọng nào?

Hoạt Động 2 : BUỔI ĐẦU ĐỘC
LẬP THỜI NGÔ- ĐINH- TIỀN
LÊ

?Sau chiến thắng Bạch Đằng 938

Ngơ Quyền đã làm gì ?

GV - Năm 944: Ngô Quyền mất
Dương Tam Kha cướp ngơi triều
đình lục đục, 950 Ngô Xương Văn lật
đổ Dương Tam Kha nhưng khơng
quản lí được đất nước.

- 965: Ngơ Xương Văn chết loạn 12
Sứ Quân đất nước chia cắt, loạn lạc.
-Đinh Bộ được nhân dân ủng hộ.
Năm 967: đất nước thống nhất.

? Sau khi thống nhất đất nước Đinh
Bộ Lĩnh đã làm gi ?

GV Cuối năm 979, nội bộ nhà Đinh
lục đục vì tranh quyền lợi  quân
Tống xâm lược. Lê Hoàn trực tiếp tổ
chức và lãnh đạo cuộc kháng chiến
buộc quân Tống phải rút quân về
nước.

+ Hàng loạt các quốc gia nhỏ khác.
* Các quốc gia phong kiến

+ Inđônêxia: Vương triều
Mô-giô-pa-hit (1213 – 1527),

+ Đại Việt, Champa, Campuchia ở

bán đảo Đông Dương

+ Mianma: Vương triều Pa-gan (XI)
+ Thái Lan: Vương quốc
Su-khô-thay (XIII)

+ Lào: Vương quốc Lạn Xạng
(XIV )

- HS 4 giai đoạn

+ Từ TK I – VI: Nước Phù Nam
+ Từ TK VI – IX: Nước Chân Lạp
+ Từ TK IX – XV: Thời kì Ăngco
+Từ TK XV – 1863: Thời kì suy yếu
-HS : + Trước TK XIII: Chỉ có
người Đông Nam Á cổ và người lào
Thom

+ Sau TK XIII: người Thái di cư
Lào Lùm, bộ tộc chính của Lào.
+ XV – XVII: thời kì thịnh vượng.

- HS - 939: Ngô Quyền lên ngôi vua
- Đóng đơ ở Cổ Loa

-Xây dựng bộ máy nhà nước

- HS - Năm 968: Đinh Bộ Lĩnh lên
ngơi Hồng Đế ( Đinh Tiên Hoàng) .

- Đặt tên nước là Đại Cồ Việt (Nước
Việt Lớn) đóng đơ ở Hoa Lư( Ninh
Bình) đặt niên hiệu là Thái Bình
( 970).

- Phong vương cho con, cắt cử tướng
lĩnh thân cận giữ chức vụ chủ chốt
- Xây dựng bộ máy chính quyền.
- Phục hồi và phát triển nông nghiệp

Campuchia ở bán đảo
Đông Dương

+ Mianma: Vương
triều Pa-gan (XI)
+ Thái Lan: Vương
quốc Su-khô-thay
(XIII)

+ Lào: Vương quốc
Lạn Xạng (XIV )

2. BUỔI ĐẦU ĐỘC 
LẬP THỜI NGÔ- 
ĐINH- TIỀN LÊ

- 939: Ngơ Quyền lên
ngơi vua

- Đóng đơ ở Cổ Loa

-Xây dựng bộ máy nhà
nước

- Năm 968: Đinh Bộ
Lĩnh lên ngơi Hồng
Đế ( Đinh Tiên
Hồng) . .. .

- Đặt tên nước là Đại
Cồ Việt

- Xây dựng bộ máy
chính quyền

</div>
(105)<div class='page_container' data-page=105>

quân Tống phải rút
quân về nước.
4. Củng cố:

? Em hãy vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Ngô – Đinh - Tiền Lê 
?Sau chiến thắng Bạch Đằng 938 Ngô Quyền đã làm gì ?

? Sau khi thống nhất đất nước Đinh Bộ Lĩnh đã làm gi ?
5. Hướng dẫn :

Các em về nhà học các bài 1 đến bài 16 Để tiết tới chúng ta ôn tập (tt).

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

</div>
(106)<div class='page_container' data-page=106>

Ngày soạn : 1 / 12 /2014

Tiết thứ : 35 Tuần : 18

ÔN TẬP (tt)
I . MỤC TIÊU

1. Kiến thức:

- Hệ thống lại các kiến thức đã học từ đầu năm lại nay ở dạng khái quát.
- Ghi nhớ các sự kiện lịch sử theo mốc thời gian.

- Đánh giá các thành tựu của cha ông về mọi mặt.
2.Kỹ năng:

Vẽ lược đồ thuật lại các cuộc kháng chiến tiêu biểu.
3.Thái độ :

Giáo dục lòng tự hào về tinh thần bất khuất chống ngoại xâm của dân tộc qua các
triều đại, ý thức tự chủ, tự cường của dân tộc.

II . CHUẨN BỊ .

- Thầy : Bảng phụ các sơ đồ bộ máy nhà nước.
- Trò : Học bài , xem bài và dụng cụ học tập.
III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP .

1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ: 
Kết hợp với ôn tập 
3 . Nội dung bài mới:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG

Hoạt Động 1 : NƯỚC
ĐẠI VIỆT THỜI LÝ
( THẾ KỶ XI – XII )
GV Năm 1005 ,
Lê Hoàn mất, 1009 Lê
Long Đĩnh chết. Triều
Tiền Lê chấm dứt. Lý
Công Uẩn được suy tôn
làm vua. Nhà Lý thành
lập

? Sao khi Lý Cơng Uẩn
được suy tơn làm vua thì
ơng đã làm gì?

-HS -1010 đặt niên hiệu là Thuận
Thiên dời đô về Đại La, lấy tên
Thăng Long

* Tổ chức bộ máy nhà nước

-1054 nhà Lý đổi tên nước là Đại Việt
- Xây dựng bộ máy nhà nước. ....
- Năm1042 nhà Lý ban hành bộ luật
Hình Thư (bộ luật thành văn đầu tiên

của nước ta).

3. NƯỚC ĐẠI VIỆT
THỜI LÝ ( THẾ 
KỶ XI – XII )

-1010 đặt niên hiệu là
Thuận Thiên dời đô
về Đại La, lấy tên
Thăng Long

* Tổ chức bộ máy
nhà nước

</div>
(107)<div class='page_container' data-page=107>

? Em hãy trình bày cuộc
kháng chiến chống quân
xâm lược Tống của nhà
Lý?

? Em hãy trình bày về
đời sống kinh tế văn hóa
thời Lý ?

? Vì sao nhà Lý suy yếu?

Hoạt Động 2 : NƯỚC 
ĐẠI VIỆT THỜI 
TRẦN(THẾ KỶ XIII - 
XV)

? Sau khi lên nắm quyền
nhà Trần đã làm gì?
GV Sau khi lên nắm
chính quyền, Vua Trần
bắt tay vào việc xây dựng
đất nước về mọi mặt,
đồng thời còn phải chuẩn
bị nhiều mặt để đối phó
những âm mưu xâm lược
của bọn phong Kiến
Mơng - Ngun.

? Em hãy trình bày diễn
biến ,kết quả của cuộc
kháng chiến chống quân
XL Mơng Cổ?

? Em hãy trình bày diễn
biến , kết quả của cuộc
kháng chiến lần thứ hai
chống quân XL Nguyên
(1258)?

? Em hãy trình bày diễn
biến , kết quả của cuộc
chiến thắng Bạch Đằng
trong cuộc kháng chiến
chống quân Nguyên lần
thứ ba.

-HS - Giai đoạn thứ I (1075)

+ Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta
. ..

+ Nhà Lý chủ động tiến cơng để
phịng vệ.

- Giai đoạn thứ 2 (1076 - 1077)
+ Kháng chiến bùng nổ . . .

+Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến
Như Nguyệt . . .

- HS dựa vào bài 12 trình bày

- HS Vì quan lại nhà Lý ăn chơi sa
đọa, không chăm lo đời sống nhân
dân. hạn hán lụt lội xảy ra liên miên,
nhân dân cực khổ nhiều nơi nổi dậy
đấu tranh.

-12/1226 Lý Chiêu Hồng nhường
ngơi cho chồng là Trần Cảnh. Nhà
Trần thành lập.

- HS: - Dẹp yên rối loạn, xây dựng bộ
máy nhà nước. . .

- Ban hành bộ luật mới: Quốc Triều

Hình luật: . ..

- Xây dựng quân đội và củng cố quốc
phòng. . . ..

- Phục hồi và phát triển kinh tế. . . .. .

-HS dựa vào bài 14 mục I phần 2

-HS dựa vào bài 14 mục II phần 3

-HS dựa vào bài 14 mục III phần 3

- HS dựa vào bài 14 mục IV phần 1

nhà nước.

- Năm1042 nhà Lý
ban hành bộ luật Hình
Thư (bộ luật thành
văn đầu tiên của nước
ta).

4 .NƯỚC ĐẠI VIỆT
THỜI TRẦN(THẾ 
KỶ XIII - XV)
* Sau khi lên nắm
quyền nhà Trần đã
- Dẹp yên rối loạn,
xây dựng bộ máy nhà

nước.

- Ban hành bộ luật
mới: Quốc Triều
Hình luật: .

- Xây dựng quân đội 
và củng cố quốc
phòng. . .

- Phục hồi và phát
triển kinh tế. . . .. .

* Những thành tựu
của nhà trần trên các
lĩnh vực : Lịch sử,
quân sự,Y học, thiên
văn, kiến trúc điêu
khắc

</div>
(108)<div class='page_container' data-page=108>

? Nguyên nhân thắng lợi
và ý nghĩa lịch sử của ba
lần kháng chiến chống
quân xâm lược Mông -
Nguyên?

? Sau chiến tranh nhà
Trần đã làm gì để phát
triển kinh tế?

? Em hãy nêu những
thành tựu của nhà trần
trên các lĩnh vực : Lịch
sử, quân sự,Y học, thiên
văn, kiến trúc điêu khắc?

? Nhà Hồ được thành lập
trong hoàn cảnh nào ?

? Sao khi lên làm vua nhà
Hồ Đã làm gì ?

và 2

- HS Phục hồi và phát triển nông
nghiệp ,thủ công nghiệp và thương
nghiệp.

-HS - Lịch sử: bộ Đại Việt sử ký của
Lê Văn Hưu ra đời.

- Quân sự: Tác phẩm Binh thư yếu
lược của Trần Hưng Đạo.

- Y học: có Tuệ Tĩnh nghiên cứu cây
thuốc nam để chũa bệnh trong nhân
dân.

- Thiên văn: Nhà thiên văn nổi tiến
Đặng Lộ, Trần Nguyên Đán.

- Kiến trúc: Nhiều cơng trình kiến
trúc nổi tiếng, có giá trị ra đời: Tháp
Phổ Minh, Thành Tây Đơ.

- Điêu khắc:Lăng mộ vua và quý tộc
có nhiều tượng hổ , sư tử ,chó và các
quân hầu bắng đá.

- HS - Các cuộc khởi nghĩa của nông
dân đã làm cho nhà trần khơng cịn đủ
sức giữ vai trị của mình.

- Năm 1400 Hồ Quý Ly, một viên
quan đã từng giữ chức vụ cao nhất
trong triều, phuế truất vua Trần và
lên làm vua , lập ra nhà Hồ.

- HS đưa ra những biện pháp cải
cách về kinh tế, chính trị, xã hội, văn
hóa giáo dục và quốc phòng

sử ký của Lê Văn
Hưu ra đời.

- Quân sự: Tác phẩm
Binh thư yếu lược của
Trần Hưng Đạo.
- Y học: có Tuệ Tĩnh
nghiên cứu cây thuốc

nam để chũa bệnh
trong nhân dân.

- Thiên văn: Nhà
thiên văn nổi tiến
Đặng Lộ, Trần
Nguyên Đán.

- Kiến trúc: Nhiều
cơng trình kiến trúc
nổi tiếng, có giá trị ra
đời: Tháp Phổ Minh,
Thành Tây Đơ.

- Điêu khắc:Lăng mộ
vua và q tộc có
nhiều tượng hổ , sư tử
,chó và các quân hầu
bắng đá.

4. Củng cố:

Câu 1 : Em hãy vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Lý.

Câu 2 : Em hãy hoàn thành các sự kiện sao cho phù hợp với thời gian cho sản

</div>
(109)<div class='page_container' data-page=109>

- 10/1075 - Lý Thường Kiệt và Tông Đản chỉ huy 10 vạn quân, chia làm 2 đạo
tấn công vào Châu Khâm , Châu Liêm (Quảng Đông ) sau khi tiêu
diệt các căn cứ kho tàn của giặc , Lý Thường Kiệt tấn công vào Châu
Ung ( Quảng Tây )

- Cuối
1076

-Cuối năm 1076 quân Tống cử một đạo quân lớn theo hai đường
thủy bộ kéo vào nước ta

- 1/ 1077 - Tháng 1-1077 , 10 vạn quân bộ do Quách Quỳ , Triệu Tiết chỉ huy
vượt biên giới Lạng Sơn tiến xuống

- Xuân
1077

-Cuối xuân 1077 Lý Thường Kiệt cho quân vượt sông Như Nguyệt
bắt ngờ đánh vào đồn giặc.

Câu 3 : Em hãy điền sự kiện vào niên đại sao cho phù hợp .

Thời gian Sự kiện lịch sử

- 1279 - Nam Tống bị tiêu diệt
- 1283 - Toa Đô xâm lược Cham Pa

- Đầu năm 1285 - Vua Trần mở hội nghị Duyên Hồng
- Cuối tháng 1 năm

1285

- Thoát Hoan chỉ huy 50 vạn quân tiến công Đại Việt.\
- Tháng 5 năm 1285 - quân ta bắc đầu phản công nhiều trận đánh lớn như :Tây

Kết, Hàm Tử , Chương Dương . Quân ta tiến vào Thăng
Long quân Nguyên tháo chạy

5. Hướng dẫn :

Các em về nhà học các bài 1 đến bài 16 Để tiết tới chúng ta làm bài tập lịch sử
IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

Ngày soạn : 1 / 12 / 2014

Tiết thứ : 36 Tuần : 18

BÀI TẬP LỊCH SỬ CHƯƠNG III
I. I . MỤC TIÊU

1. Kiến thức:

Hệ thống kiến thức đã học ở chương III.
2. Kỹ năng:

- Kỹ năng sử dụng bản đồ, kiến thức, lịch sử đã học để làm bài tập.
3. Thái độ :

Niềm tự hào truyền thống đấu tranh giữ nước của dân tộc lòng căm thù giặc sâu sắc.
 II . CHUẨN BỊ .

- Thầy : Chuẩn bị BT và bảng phụ.
- Trị : Ơn bài và dụng cụ học tập
III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP .

</div>
(110)<div class='page_container' data-page=110>

2. Kiểm tra bài cũ:

? Tác dụng, ý nghĩa của cải cách Hồ Quý Ly
? Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly

3. Nội dung bài mới:

Thế kỉ XIII Đại Việt là một trong những nước hùng mạnh. đánh tan 3 cuộc
xâm lược của quân Mông –Nguyên xây dựng một nhà nước phát triển thịnh vượng.Vì
sao nhà Trần đạt được thành quả to lớn như vậy?Bài hôm nay chúng ta cùng làm các
bài tập để nắm kỉ hơn.

Bài tập 1: Nguyên nhân sự sụp đổ của nhà Lý. 
A. V ua quan chỉ lo ăn chơi hưởng lạc

B. Tất cả các qun lại sa đọa
C. Chính quyền đói kém bất lực

D. Chính quyền khơng chăm lo đời sống nhân dân hầu hết quan lại ăng chơi xa đọa.
Bài tập 2 : Em hãy điền từ đúng (Đ) hoặc sai (S) vào ô trống ở đầu câu

1 S Lý Chiêu Hồng nhường ngơi cho Trần Cảnh vào năm 1224
2 S Trần Cảnh lên ngôi vào luc10 tuổi

3 ĐThời Trần cả nước ta chia làm 12 lộ

Bài tập 3 : Hãy nêu những điểm giống và khác nhau giữa bộ máy quan lại và hệ 
thống hành chính các cấp thời Lý và thời Trần .

Trả lời : Bộ máy quan lại thời lý có những điểm giống nhau : Tổ chức theo 
mơ hình qn chủ trung ương tập quyền gồm 3 cấp .

Khác nhau : ở chỗ thời trần có tổ chức quy củ, đầy đủ hơn, có chế độ Thái
Thượng Hồng

Bài tập 4 : Quân Mông Cổ xâm lược Địa Việt vào thời gian nào
A .1257 B .1258 C . 1259 D 1528

Bài tập 5 : Em hãy điền từ đúng (Đ) hoặc sai (S) vào ô trống ở đầu câu

1 Đ Để đạt được tham vọng chiến toàn bộ Trung Quốc ,vua Mơng Cổ đã cử tướng Ơ
Mã Nhi đem hơn 3 vạn quân xâm lược Đại Việt

2 S Trần Thủ Độ là người chỉ huy quân đội ở trận Bình Lệ Nguyên
3 Đ Sau trận Bình Lệ Nguyên ,triều đình nhà Trần tạm rời Thăng Long
4 Đ Quân Mông Cổ vào Thăng Long điên cuồng tàn phá kinh thành

5 S  Tổng chỉ huy quân đội nhà Trần torng cuộc kháng chiến chống quân xâm lược
Mông Cổ là Trần Quốc Tuấn .

Bài tập 6 : Vị tướng nào đã trả lời vua Trần “ Đầu thần chưa rơi xuống đất, xin bệ hạ 
đừng lo”?

A Trần Thủ Độ B . Trần Quốc Tuấn C . Lý Thường Kiệt D
Lê Hoàn

Bài tập 7 :Để mở rộng diện tích ruộng đất nhà Trần đã thực hiện biện pháp 
A. Chiêu tập dân nghèo khai hoang

B. Bắt dân binh đi khai hoang

C. Vương hầu, quý tộc nhà Trần trực tiếp đi khai khẩn đất hoang
D. Huy động lực lượng quân đội đi khai hoang

Bài tập 8 : Em hãy điền từ đúng (Đ) hoặc sai (S) vào ô trống ở đầu câu

1. Đ Dưới thời Trần , hoạt động buôn bán tấp nập chợ búa mọc lên nhiều nơi .
2. Đ Kinh đo Thăng Long là trung tâm kinh tế chính trị sầm uất của cả nước
3. Đ Thăng Long có nhiều phường thủ cơng nhiều chợ lớn .

4. S Thương nhân nước ngồi khơng đến nước ta bn bán
5. S Xã hội thời Trần chỉ có qúy tộc, vương hầu

</div>
(111)<div class='page_container' data-page=111>

Đồng bằng Sông chính chảy trên đồng bằng Đáp án
1. Hịch tướng sĩ a.) Lê Văn Hưu 1 . + e
2. Phò giá về kinh b.) Hồ Nguyên Trừng 2 . + d
3. Phú sông Bạch

Đằng

c.) Trương Hán Siêu 3 . + c
4. Đại Việt sử kí d.) Trần Quang Khải 4 . + a
5 . Súng Thần cơ e.) Trần Quốc Tuấn 5. + b
Bài tập 10 :Từ giữa TK XVI về sau nơng dân nỗi dậy khởi nghĩa vì 
A . Bị bóc lột tàn tệ , vì khơng có ruộng đất cày cấy

B . Vì chính sách tô thuế nặng nề của nhà nước
C . Đời sống quá cực khổ , mâu thuẩn xã hội gay gắt
D . Tất cả các ý trên đều đúng .

Bài tập 11 :Hãy đi n m c th i gian vào b ng cho phù h p v i n i dung các chính sách c i cách ề ố ờ ả ợ ớ ộ ả
c a H Quý Ly và tri u H ủ ồ ề ồ

Thời
gian

Nội dung cải cách

1379 Cho đổi tên các trấn và cho đời kinh đô vào An Tôn ( Thành
Tây Đô)

1396 Cho ban hành tiền giấy

1397 Ban hành chính sách hạn điền
1401 Ban hành chính sách hạn nơ

1397 Đặt chức học quan ở các lộ và cấp ruộng đất công cho các
địa phương để sử dụng vào việc học .

Bài 12: L p b ng th ng kê các thành t u th i Lý – Tr n – Hậ ả ố ự ờ ầ ồ

Lĩnh vực Thành tựu thời Lý Thành tựu thời Trần – Hồ
Kinh tế Ruộng đất thuộc quyền sở hữu

của vua, hàng năm vua về cày

tịch điền,

Thủ công nghiệp phát triển:
dệt, gốm, đúc đồng,…

Thương nghiệp trao đổi hàng
hố với nước ngồi

Nhiều chính sách khuyến khích
phát triển nông nghiệp, ruộng
công làng xã nhiều, ruộng tư của
địa chủ tăng

Thủ công nghiệp: dệt , gốm ..
Nhiều trung tâm thương nghiệp
như Thăng Long, Vân Đồn,..
Văn hoá Đạo Phật mở rộng

Nhân dân thích ca hát, nhảy
múa,…

Các tín ngưỡng cổ truyền duy trì
và phát triển

Nho giáo được trọng dụng
Giáo dục Xây dựng Văn Miếu Quốc tử

Giám

Năm 1075 mở khoa thi đầu tiên

để tuyển chọn nhân tài

Trường học học mở nhiều, các
kỳ thi được tổ chức thường
xuyên

Dịch sách chữ Hán sang chữ
Nôm

Khoa học –
Nghệ thuật

Chùa Một Cột, tháp Báo Thiên
Nghệ thuật điêu khắc tinh vi,
thanh thốt, hình rồng, tượng
phật Adi Đà

Y học, quân sự, sử học, thiên văn
học,…

4. Củng cố

- Những thành tựu của Đại Việt thời Lý - Trần?

</div>
(112)<div class='page_container' data-page=112>

Các em về nhà học các bài 1, 6, 10, 11, 14, 15. Để tiết tới chúng ta thi học kì I

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...

…………...

Ngày soạn : 20 / 12 /2014

Tiết thứ : 37 , 38 ; Tuần : 19

KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG HỌC KÌ I

Ngày tháng 12 năm 2014
Tổ kí duyệt

</div>
(113)<div class='page_container' data-page=113>

I. MỤC TIÊU .
1. Kiến thức .

- Nhằm kiểm tra lại sự nhận thức của học sinh trong quá trình học tập từ bài 1 đến
bài 18 .

- Đánh giá lại kết quả học tập của học sinh .
2.Kỹ năng .

- Rèn luyện cho học sinh làm quen các dạng câu hỏi trắc nghiệm, chọn đúng sai, ghép
cột ...

3. Thái độ .

Giáo dục học sinh tính nghiêm túc .
II. CHUẨN BỊ

- Thầy : Đề kiểm tra, đáp án ( phòng ra đề )
- Trò : Học bài và dụng cụ học tập

III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP .
1. Ổn định lớp

Kiểm tra sĩ số

</div>
(114)<div class='page_container' data-page=114>

GV kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh
3.Xây d ng ma tr n đ ki m traự ậ ề ể
Cấp độ

Tên

chủ đề ( Nội dung, bài,chương)

Nhận biết Thông hiểu vận dụng

Cấp độ thấp Cấp độ cao
TNK

TL TNK
Q

TL TNK

TL
Bài 2 : Sự Suy vong của chế độ

phong kiến và sự hình thành của
chủ nghĩa tư bản ở châu Âu

1/
0,5đ

1/
0,5đ
Bài 6 : Các quốc gia phong kiến

Đông Nam Á.

1/
1đ

1/
0,5đ
Bài 10 :Nhà lý đầy mạnh công

cuộc xây dựng đất nước

1/
0,5đ

0,5đ

1/ 0,5 1/2đ

Bài 14 : Ba lần kháng chiến chống
quân xâm lược Mông –Nguyên
( Thế kỉ XIII)

1/ 0,5 1/
0,5đ

1/2đ

Bài 15 : Sự phát triển kinh tế văn
hóa thời Trần

1/
0,5đ

1/ 1đ 1/1,0

Cộng từng phần Câu /
điểm

Câu
/
điể
m

Câu /

điểm

Câu /
điểm

Câu
/
điể
m
4/2,0

1/ 1đ 4/2,0
đ

1/ 1đ 1/ 0,5 2/2,0 2/4đ
Cộng chung Trắc nghiệm : 8 câu ; 4

điểm

Tự luận : 4 câu ; 6 điểm
Người ra ma trận : Phạm Đình Tứ (Phong Thạnh Đơng )

Huỳnh Thu Anh ( )

Điểm 8.0 – 10.0 6.5 – 7.5 5.0 – 6.0 3.5 - 4.5 2.0 - 3.0 0 - 1.5

Lịch sử 8 0 3 17 21 4 0

IV.RÚT KINH NGHIỆM :

………...……

………...
...………

...
...

Học Kì II
Ngày soạn: 3 / 1 / 2015

Tuần : 20 ; Tiết : 39

Bài 19: CUỘC KHỞI NGHĨA LAM SƠN
(1418-1427)

I .MỤC TIÊU:

Ngày 23 tháng 12 năm 2013

Tổ kí duyệt

</div>
(115)<div class='page_container' data-page=115>

1. Về kiến thức: Giúp cho học sinh hiểu được:

- Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn là một cuộc đấu tranh giải phóng đất nuớc từ một
cuộc khởi nghĩa nhỏ ở miền rừng núi Thanh Hoá đã dần phát triển trong cả nước.

- Tầng lớp quý tộc Trần, Hồ đã suy yếu khơng cịn đủ sức để lãnh đạo cuộc
kháng chiến, chỉ có tầng lớp địa chủ mới lên do Lê Lợi lãnh đạo mới đủ uy tín chỉ
huy tập hợp các tầng lớp nhân dân.

2. Về kĩ năng:

- Rèn luyện cho HS kĩ năng bản đồ học tập.
3. Về thái độ :

- Thấy được tinh thần hy sinh, vượt qua gian khổ, anh dũng bất khuất của
nghĩa quân Lam Sơn.

- Giáo dục cho HS lòng yêu nước, tự hào dân tộc.

- Bồi dưỡng cho HS tinh thấn vượt khó học tập và phấn đấu vươn lên.
II. CHUẨN BỊ :

- GV Lược đồ khởi nghĩa Lam Sơn.
- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập
III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP .

1. Ổn định tổ chức.

2. Kiểm tra bài cũ.

? Nêu những chính sách cai trị của nhà Minh?

? Cuộc khởi nghĩa của Trần Ngỗi và Trần Quý Kháng diễn ra như thế nào?
3.Nội dung bài mới:

Trong phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở đầu thế kỉ XV, tiêu biểu nhất là
cuộc khởi nghĩa Lam Sơn do Lê Lợi khở xướng. Cuộc khởi nghĩa d8ã diễn ra như thế
nào? Kết quả ra sao?

GV ghi tựa bài lên bảng

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1 : Lê Lợi 
dựng cờ khởi nghĩa:
? Hãy cho biết một vài
nét về Lê Lợi?

Giảng: Ơng từng nói:
" Ta dấy qn đánh giặc
khơng phải vì ham phú
q mà muốn ngàn đời
sau biết rằng ta không
chịu thần phục qn giặc
tàn ngược".

? Câu nói của ơng thể
hiện điều gì?

? Lê Lợi đã chọn nơi nào
làm căn cứ ?

? Em hãy cho biết vài nét
về căn cứ Lam Sơn?
Giảng: Nghe tin Lê
Lợi chuẩn bị khởi nghĩa,
hào kiệt khắp nơi về
hưởng ứng rất đơng,
trong đó có Nguyễn Trãi.

- HS Là một hào trưởng
có uy tín lớn ở vùng Lam
Sơn, là người yêu nước
cương trực, trước cảnh
nứơc mất nhà tan, Ơng
quyết chí giết giặc cứu
nước.

- HS Thể hiện ý chí tự
chủ của người dân Đại
Việt.

- HS Lam Sơn

- HS Lam Sơn là quê
hương của Lê Lợi, là
một vùng đồi núi thấp
xen kẻ những dãi rùng

thưa thung lũng nằm bên
ngọn sơng Chu, có địa

I. Thời kỳ ở miền Tây 
Thanh Hoá.

1) Lê Lợi dựng cờ khởi 
nghĩa:

- Lê Lợi ( 1385 – 1433)
là hòa trưởng có uy tín ở
Lạng Sơn . Căm giận
qn cướp nước,ông đã
dốc hết tài sản chiêu tập
nghĩa sĩ ở khắp nơi để
chuẩn bị cho cuộc khỡi
nghĩa

</div>
(116)<div class='page_container' data-page=116>

? Hỏi: nguyễn Trãi là
người như thế nào?
- Yêu cầu HS đọc SGK?
? Năm 1416, Lê Lợi đã
làm gì?

? Vì sao hào kiệt khắp 
nơi tìm về Lam Sơn ? 
Hoạt động 2 : Những 
năm đầu hoạt động của 
nghĩa quân Lam Sơn.
? Trong thời kì đầu của

cuộc khởi nghĩa, nghĩa
qn Lam Sơn đã gặp
những khó khăn gì?
Giảng: Tình hình
khó khăn của nghĩa quân
trong những ngày đầu
được Nguyễn Trãi nhận
xét qua câu nói: " Cơm
ăn thì sớm tối khơng
được 2 bữa, áo mặt đơng
hè thì chỉ có 1 manh,
qn lình độ vài nghìn,
khí giới thì thật tay
khơng".

- Năm 1418, nghĩa qn
phải rút lên núi Chí Linh,
đường tiếp tế bị cắt đứt,
quân Minh huy động lực
lượng mạnh nhằm giết
và bắt sống Lê Lợi.

?Trong tình hình đó nghĩa
qn đã nghĩ ra cách gì để
giải vây ?

? Em có suy nghĩ gì về
sự hy sinh của Lê Lai?
? Khi quân Minh hay Lê
Lợi chưa chết thì chúng

thế hiểm trở.

- HS Là người học rộng,
tài cao, có lòng yêu
nước, thương dân hết
mực.

+ Đọc sách.

- HS - Năm 1416. Lê
Lợi cùng 18 người trong
bộ chỉ huy khởi nghĩa tổ
chúc hôi thề Lũng

Nhai( Thanh Hóa )
- Ngày 2 tháng 1 năm
Mậu Tuất ( 7 -2-1418),
Lê Lợi dựng cờ khởi
nghĩa ở Lam Sơn và tự
xưng là Bình Định
Vương.

- HS để theo cuộc khỡi
nghĩa của Lê Lợi

- HS Lực lượng nghĩa
quân còn yếu, lương
thực thiếu thốn.

- HS Lê Lai đã cải trang
làm Lê Lợi, dẫn một
đoàn quân liều chết phá
vịng vây.

- HS Đó là tấm gương
hy sinh anh dũng nhận
lấy cái chết cho mình để
cứu chủ tướng.

-HS Tập trung lực lượng

- Năm 1416. Lê Lợi cùng
18 người trong bộ chỉ
huy khởi nghĩa tổ chúc
hơi thề Lũng

Nhai( Thanh Hóa )
- Ngày 2 tháng 1 năm
Mậu Tuất ( 7 -2-1418),
Lê Lợi dựng cờ khởi
nghĩa ở Lam Sơn và tự
xưng là Bình Định
Vương.

2) Những năm đầu hoạt
động của nghĩa quân 
Lam Sơn.

</div>
(117)<div class='page_container' data-page=117>

đã làm gì

? Trong lần rút quân này,
nghĩa quân đã gặp khó
khăn gì?

? Vì sao Lê Lợi đề nghị 
hồ hoản với quân 
Minh?

? Khi mua chuột không
được Lê Lợi thì qn
Minh đã làm gì ?

tấn cơng

- HS Thiếu lương thực
trầm trọng, đói rét, phải
giết cả ngượa chiến và
voi chiến.

- HS Tránh các cuộc bao
vây của quân Minh có
thời gian để củng cố lực
lượng.

- HS Năm 1424 quân
Minh trở mặt tấn công
nghĩa quân , giai đoạn
đầu kết thúc mở ra một
thời kì mới

- Năm 1423, Lê Lợi
quyết định hoà hoản với
quân Minh, Được quân
Minh chấp nhận nghĩa
quân trở về Lam Sơn và
tiếp tục hoạt động .
- Cuối năm 1424 quân
Minh trở mặt tấn công
nghĩa quân , giai đoạn
đầu kết thúc mở ra một
thời kì mới .

4.Củng cố :

? Lê Lợi đã chọn nơi nào làm căn cứ ?
? Hãy cho biết vài nét về căn cứ Lam Sơn?
? Năm 1416, Lê Lợi đã làm gì?

? Trong thời kì đầu của cuộc khởi nghĩa, nghĩa qn Lam Sơn đã gặp những khó
khăn gì?

? Em có suy nghĩ gì về sự hy sinh của Lê Lai?
? Vì sao Lê Lợi đề nghị hồ hoản với quân Minh ?

5. Hướng dẫn.

Các em về học bài và soạn trước bài 19 : CUỘC KHỞI NGHĨA LAM SƠN ( Phần
II ) Ở bài này các em chú ý các câu hỏi sau:

? Vì sao Nguyễn Chích đề nghị chuyển quân vào Nghệ An ?
? Em có nhận xét gì về kế hoạch của Nguyễn Chích?

? Trình bày tóm tắt các chiến thắng của nghĩa quân Lam Sơm ?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
...

</div>
(118)<div class='page_container' data-page=118>

Bài 19: CUỘC KHỞI NGHĨA LAM SƠN (1418-1427) (tt)
I . MỤC TIÊU

1. Về kiến thức:

Giúp cho học sinh hiểu được:

- Những nét chủ yếu về hoạt động của nghĩa quân Lam Sơn trong những năm
cuối 1424 đến cuối 1425.

- Qua đó thấy được sự lớn mạnh của nghĩa quân
2. Về kĩ năng:

- Rèn luyện cho HS kĩ năng bản đồ học tập.
3. Về thái độ :

- Thấy được tinh thần hy sinh, vượt qua gian khổ, anh dũng bất khuất của
nghĩa quân Lam Sơn.

- Giáo dục cho HS lòng yêu nước, tự hào dân tộc.

- Bồi dưỡng cho HS tinh thấn vượt khó học tập và phấn đấu vươn lên.
II . CHUẨN BỊ .

- GV -Lược đồ khởi nghĩa Lam Sơn.
- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập
III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP .

1: Ổn định tổ chức.
2: Kiểm tra bài cũ.

? Em hãy cho biết Lệ lợi dựng cờ khởi nghĩa như thế nào ?
? Những năm đầu hoạt động của nghĩa quân Lam Sơn.?
3: Nội dung bài mới:

Ở tiết trước, các em đã biết nhà Minh hịa hỗn với qn Lam Sơn để thực
hiện âm mưu mua chuộc , dụ dỗ Lê Lợi đầu hàng nhưng bị thất bại ,chúng đã trở mặt
tấn công nghĩa quân , cuộc khỡi nghĩa Lam Sơn đã chuyển sang một thời kì mới

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1 : Giải 
phóng Nghệ An (1424)
? Vì sao Nguyễn Chích 
đề nghị chuyển quân 
vào Nghệ An ?

? Hãy cho biết một vài
nét ề Nguyễn Chích?

? Việc thực hiện kế hoạch
đó đem lại hiệu quả gì?
- Giảng: nghĩa quân theo
dường núi tiến vào miền
Tây Nghệ An, ngày
12/10/1424, tập kích đồn
Đa Căng, sau đó hạ thành
Trà Lân.

- HS Nghệ An là vùng
đất rộng, người đơng, địa
hình hiểm trở.

- HS Là một nơng dân
nghèo, có tinh thần u
nước cao, từng lãnh đạo
cuộc khởi nghĩa chống
quân Minh ở Nghệ An,
Thanh Hoá.

- HS Thoát khỏi thế bao
vây, mở rộng địa bàn
hoạt động trên phạm vi từ
Nghệ An, Tân Bình,
Thuận Hố.

II. Giải phóng Nghệ An,
Tân Bình, Thuận Hố 
và tiến qn ra

Bắc( 1424- 1426)

1) Giải phóng Nghệ An 
(1424):

- Nguyễn Chích đưa ra kế
hoạch chuyển địa bàn vào
Nghệ An được Lê Lợi
chấp nhận

</div>
(119)<div class='page_container' data-page=119>

? Em có nhận xét gì về kế
hoạch của Nguyễn

Chích?

Hoạt động 2 : Giải 
phóng Tân Bình, Thuận
Hố (1425)

? Sau khi làm chủ Nghệ 
An ,Tân Bình ,Thuận 
Hóa thì Lê Lợi đã làm 
gì ?

? Cuộc thiến cơng này
giành được kết gì ?

? Trình bày tóm tắt các
chiến thắng của nghĩa

quân Lam Sơm ?

Hoạt động 3 : Tiến quân
ra bắc, mở rộng phạm vi
hoạt động (cuối năm 
1426)

? HS Dùng lược đồ H41
SGK trình bày cuộc tiến
cơng này: Tháng

9/1426, Lê Lợi chia 
quân làm 3 đạo tiền ra 
Bắc:

? Nhiệm vụ cả 3 đạo
quân là gì?

- GV: sử dụng lược đồ
đường tiến quân ra bắc
của nghĩa quân Lam Sơn
tường thuật diễn biến.
? Kết quả như thế nào?

- HS Kế hoạch phù hợp
với tình hình lúc đó, nên
thu nhiều thắng lợi.

- HS Tháng 8/1425, cử
Trần Nguyên Hản, Lê

Ngân chỉ huy nghĩa qn
đã giải phóng Tân Bình,
Thuận Hố.

-HS Trong vịng mười
tháng (10/1424-8/1425),
nghĩa qn đã giải phóng
từ Thanh Hố đến đèo
Hải Vân.

- HS + Nghĩa quân hạ
thành Trà Lân, tập kích ở
ải Khả Lưu.

+ Giải phóng Nghệ An,
Diễn Châu, Thanh Hố.
+ Giải phóng Tân Bình,
Thuận Hố.

+ Giải phóng từ Thanh
Hoá đến đèo Hải Vân.

- HS + Đạo 1: Giải
phóng miền Tây Bắc.
+ Đạo 2: Giải phóng
vùng hạ lưu sông Nhị
(sông Hồng).

+ Đạo 3: Tiến thảng ra
Đơng Quan.

-HS Tiến sâu vào vùng
chiếm đóng của địch
cùng nhân dân bao vây
vùng địch, giải phóng đất
đai, thành lập chính
quyền mới.

-HS Được sự ủm hộ tích
cực của nhân dân, nghĩa
quân chiến thắng nhiều
trận lớn, quân Minh phải
rút vào thành Đơng Quan

Hóa), sau đó hạ thành
Trà Lân. Trên đà chiến
thắng đó ,nghĩa quân tiến
đánh Khả Lưu, phần lớn
Nghệ An được giải
phóng.

2) Giải phóng Tân Bình,
Thuận Hố (1425):
- Tháng 8/1425, Trần
Ngun Hản, Lê Ngân
chỉ huy nghĩa quân đã
giải phóng Tân Bình,
Thuận Hố

- Trong vịng mười tháng

(10/1424-8/1425), nghĩa
qn đã giải phóng từ
Thanh Hố đến đèo Hải
Vân.Qn Minh chỉ cịn
mấy thành lũy bị cơ lập
và bị nghĩa quân vây hãm
.

3) Tiến quân ra bắc, mở 
rộng phạm vi hoạt động 
(cuối năm 1426):

- Tháng 9/1426 Lê Lợi
chia quân làm 3 đạo tiến
quân ra Bắc.

+ Đạo 1: Giải phóng
miền Tây Bắc, ngăn chặn
viện binh từ Vân Nam
sang .

</div>
(120)<div class='page_container' data-page=120>

cố thủ. Đông Quan cố thủ. Cuộc
khởi nghĩa chuyển sang
giai đoạn phản công
4 .Củng cố :

? Vì sao Nguyễn Chích đề nghị chuyển qn vào Nghệ An?

? Sau khi làm chủ Nghệ An ,Tân Bình ,Thuận Hóa thì Lê Lợi đã làm gì ?

? Dựa vào lược đồ trình bày diễn biến Lê lợi tiến quân ra bắc, mở rộng phạm vi hoạt
động?

5 Hướng dẫn

Các em về học bài và soạn trước bài 19 : CUỘC KHỞI NGHĨA LAM SƠN ( Phần III
) Ở bài này các em chú ý các câu hỏi sau:

? sử dụng lược đồ trận Tốt Đông - Chúc Đông tường thuật diễn biến.

? Tại sao ta lại tập trung tiêu diệt đạo quân của liễu Thăng trước mà khơng tập trung
giải phóng Đơng Quan ?

? Vì sao cuộc khởi nghĩa Lam Sơn giành thắng lợi?

? Khởi nghĩa Lam Sơn thắng lợi có ý nghĩa lịch sử như thế nào?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

Ngày soạn: 10 / 01 / 2015
Tiết : 41 ; Tuần : 21

Bài 19: CUỘC KHỞI NGHĨA LAM SƠN (1418-1427) (tt)
I . MỤC TIÊU

Ngày 5 tháng 1 năm 2015

</div>
(121)<div class='page_container' data-page=121>

1. Về kiến thức:

Giúp cho học sinh hiểu được:

- Những nét chủ yếu về hoạt động của nghĩa quân Lam Sơn trong những năm
cuối 1424 đến cuối 1425.

- Qua đó thấy được sự lớn mạnh của nghĩa quân
2. Về kĩ năng:

- Rèn luyện cho HS kĩ năng bản đồ học tập.
3. Về thái độ :

- Thấy được tinh thần hy sinh, vượt qua gian khổ, anh dũng bất khuất của
nghĩa quân Lam Sơn.

- Giáo dục cho HS lòng yêu nước, tự hào dân tộc.

- Bồi dưỡng cho HS tinh thấn vượt khó học tập và phấn đấu vươn lên.
II . CHUẨN BỊ .

- GV Lược đồ khởi nghĩa Lam Sơn.
- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập
III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP .

1: Ổn định tổ chức.
2: Kiểm tra bài cũ.

? Em hãy trình bày tóm tắc diễn biến cuộc khỡi nghĩa Lam Sơn từ cuối năm

1424 - cuối năm 1426 ?

3. Nội dung bài mới:

Cuộc khởi nghĩa lam sơn sao nhiều năm chiến đấu gian lao trãi qua nhiều thử
thách đã bước vào giai đoạn toàn thắng từ cuối năm 2426 -2427 giai đoạn này diễn
ra như thế nào , chúng ta sẽ tìm hiểu .

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1 : Trận Tốt 
Động- Chúc Động (Cuối
năm 1426)

? Với mong muốn giành
được thế chủ động quân
Minh đã làm gì ?

? GV: sử dụng lược đồ
trận Tốt Đơng - Chúc
Đông tường thuật diễn
biến.

? Kết quả của trận Tốt
Động – Chúc Động ra sao
- GV: Trong "Bình Ngơ
Đại Cáo",Nguyễn Trãi đã
tổng kết trận Tốt Đơng,
Chúc Đông bằng 2 câu
thơ trong sách giáo khoa.

- Yêu cầu HS đọc 2 câu
thơ đó?

- HS Nhà Minh củ
Vương Thông chỉ huy 5
vạn quân kéo đến Đông
Quan.

-HS lắng nghe tường
thuật lại

- HS 5 vạn quân giặc bị
tử thương, Vương Thông
tháo chạy về Đông Quan.

III. Khởi nghĩa Lam 
Sơn toàn thắng (cuối 
năm 1426 - cuối năm 
1427):

1) Trận Tốt Động- Chúc 
Động (Cuối năm 1426).
-Hoàn cảnh: Tháng
10/1426, Vương Thông
chỉ huy 5 vạn quân kéo
đến Đông Quan nâng số
quân binh ở đây lên 10
vạn

- Diển biến: Để giành thế

chủ động ngày 7 tháng
11 năm 1426 Vương
Thông mở cuộc phản
công đánh vào Cao Bộ
(Chương Mĩ- Hà Tây),
biết được âm mưu của
giặc, ta đặt viện binh ở
Tốt Động-Chúc Động,
quân ta từ mọi phía xông
vào quân địch.

</div>
(122)<div class='page_container' data-page=122>

Hoạt động 2 : Trận Chi 
Lăng - Xương Giang 
(10/1427).

? Sau trận Tốt Động –
Chúc Động thì quân
Minh đã làm gì

Giảng: 10/1427, 15
vạn viện binh từ Trung
Quốc chia làm 2 đạo tiến
vào nước ta.

+ Một đạo do Liễu Thăng
chỉ huy.

+ Một đạo do Mộc Thạnh
chỉ huy.

? Trước tình hình đó bộ
chỉ huy nghĩa qn đã
làm gì?

? Tại sao ta lại tập 
trung tiêu diệt đạo 
quân của liễu Thăng 
trước mà không tập 
trung giải phóng Đơng 
Quan ?

- GV: Dùng lược đồ kết
hợp với giảng diễn biến
trận Chi Lăng, Xương
Giang.

- HS 10/1427 Vua Minh
đã hạ lệnh cho 15 vạn
quân viên binh từ Trung
Quốc kéo vào nước ta.

-HS Tập trung lực lượng
tiêu diệt viện binh của
giặc, truớc hết là đạo
quân của Liễu Thăng.
- HS Vì quân của Liểu
Thăng sẽ diệt số lượng
địch lớn hơn 10 vạn buộc
Vương thông sẽ đầu hàng

- HS + 2 cánh quân Liễu
Thăng, Mộc Thạnh bị
tiêu diệt.

+ Vương Thơng xin hịa.
mở hội thề Đông Quan,
rút quân về nước.

giặc bị tử thương, bắc
sống trên 1 vạn; Vương
Thông bị thương tháo
chạy về Đông Quan.Thừa
thắng, nghĩa quân vây
hảm thành Đơng Quan và
giải phóng nhiều quận,
huyện.

2) Trận Chi Lăng - 
Xương Giang (10/1427).
- Hoàn cảnh :

+ Tháng 10/1427, 15 vạn
quân viên binh chia thành
được chia thành 2 đạo từ
Trung Quốc kéo vào
nước ta.

. Một đạo do Liễu
Thăng chỉ huy từ Quảng
Tây kéo vào Lạng Sơn

. Một đạo do Mộc
Thạnh chỉ huy từ Vân
Nam kéo vào theo hướng
Hà Giang

- Diễn biến:

+ Ngày 8/10/1427, Liễu
Thăng dẫn quân tiến vào
nước ta, bị quân ta phục
kích và tiêu diệt ở ải Chi
Lăng.

+ Phó tướng là Lương
Minh lên thay dẫn quân
xuống Xương Giang, bị
phục kích ở Cầm Trạm,
Phố Cát bị tiêu diệt 3 vạn
tên .Mấy vạn tên còn lại
cố tiến xuống Xương
Giang co cụm giữa cánh
đồng nhưng bị nghĩa
quân tấn công từ nhiều
hướng , gần 5 vạn tên bị
tiêu diệt, số còn lại bị bắc
sống

</div>
(123)<div class='page_container' data-page=123>

? Kết quả trận Chi
Lăng-Xương Giang?

Hoạt động 3 : Nguyên 
nhân thắng lợi - Ý nghĩa
lịch sử:

? Vì sao cuộc khởi nghĩa
Lam Sơn giành thắng 
lợi?

? Ngồi ra cịn do
ngun nhân nào?

? Khởi nghĩa Lam Sơn
thắng lợi có ý nghĩa lịch
sử như thế nào?

- HS Do nhân dân ta
đồng lòng đánh giặc.
- HS Do đường lối lãnh
đạo tài tình của bộ tham
mưu nghĩa quân.

- HS Kết thúc 20 năm đô
hộ của nhà Minh, mở ra
thời kì mới của xã hội,
đất nước dân tộc thời Lê
Sơ.

quân về nước.
- Kết quả:

+ Liễu Thăng, Lương
Minh bị giết, hàng vạn
tên địch bị giết.

+ Nghe tin cả hai đạo
quân bị tiêu diệt Vương
Thơng ở (Đơng Quan
khiếp đảm vội xin hịa và
chấp nhận mở hội thề
Đông Quan rút về nước.
Lê lợi chấp nhận lời giải
hòa của Vương Thông ,
cuộc khởi nghĩa chống
quân Minh kết thúc thắng
lợi

3) Nguyên nhân thắng 
lợi - Ý nghĩa lịch sử:
a) Nguyên nhân thắng
lợi:

- Do lòng yêu nước, tinh
thần đồn kết, ý chí bất
khuất của tồn qn, tồn
dân.

- Tất cả các tầng lớp nhân
dân khơng phân biệt già
trẻ ,nam nữ ,các thành
phần dân tộc đều đoàn

kết đánh giặc ,hăng hái
tham gia cuộc khởi
nghĩa ,gia nhập lực lượng
vũ trang ,tự vũ trang
đánh giắc ,ủng hộ, tiếp tế
lương thực cho nghĩa
quân.

- Do đường lối chiến
lược, chiến thuật đúng
đắn của bộ chỉ huy nghĩa
quân đứng đầu là Lê Lợi,
Nguyễn Trãi.

b) Ý nghĩa lịch sử :
- Kết thúc 20 năm đô hộ
của nhà Minh.

- Mở ra thời kì mới của
xã hội, đất nước dân tộc
thời Lê Sơ.

4 .Củng cố.

</div>
(124)<div class='page_container' data-page=124>

? Trình bày trên lược đồ chiến thắng Chi Lăng-Xương Giang ?

? Nêu nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của khởi nghĩa Lam Sơn ?
 5. Hướng dẫn.

Các em về học bài và soạn trước bài 20 :Nước Đại Việt thời Lê Sơ ( Phần I ) .Ở

bài này các em chú ý các câu hỏi sau :

? Bộ máy chính quyền thời Lê Sơ được thể hiện như thế nào?
? Em có nhận xét gì về tổ chức bộ máy thời Lên Sơ?

? Em có nhận xét gì về chủ trương của nhà nước Lê Sơ đối với lãnh thổ của đất
nước qua đoạn trích trên?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

Ngày soạn: 10 / 01 / 2015
Tiết : 42 ; Tuần : 21

</div>
(125)<div class='page_container' data-page=125>

(1428-1527)
I. MỤC TIÊU:

1.Về kiến thức:

Giúp cho học sinh hiểu được:

- Bộ máy chính quyền thời Lê sơ, chính sách đối với quân đội thời Lê, những điểm
chính của bộ luật Hồng Đức.

- So sánh với thời Trần để thấy được thời Lê sơ, nhà nước tập quyền tương đối hồn
chỉnh, qn đội hùng mạnh, có luật pháp để đảm bảo kỷ cương xã hội.

2.Về kĩ năng:

- Rèn luyện kỹ năng so sánh, đối chiếu cá sự kiện lịch sử, rút ra nhận xét, kết
luận.

3. Về thái độ :

- Nâng cao lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộ về một thời kỳ rực rỡ và hùng
mạnh cho HS.

- Giáo dục ý thức trách nhiệm cho HS trong học tập và tu dưỡng
II. CHUẨN BỊ :

- GV - Sơ đồ tổ chứ bộ máy chính quyền thời Lê Sơ.
- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập

III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP .
1 : Ổn định tổ chức.
2: Kiểm tra bài cũ.

? Trình bày trên lược đồ trận Chi Lăng – Xương Giang?

? Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử cuộc khởi nghĩa Lam Sơn?
3: Nội dung bài mới:

Sau khi đánh đuổi giặc ngoại xâm ra khỏi bờ cỏi. Lê Lợi lên ngôi vua. Nhà Lê
bắt tay vào việc tổ chức chính quyền, xây dựng quân đội, pháp luật nhằm ổn định tình
hình xã hội, phát triển kinh tế. Bài học hơm nay sẽ giúp ta hiểu được điều này.

Hoạt động của

GV

Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1 : Tổ
chức bộ máy 
chính quyền.
? Bộ máy chính
quyền thời Lê Sơ
được thể hiện như
thế nào?

? Đứng đầu là ai?
? Giúp việc cho
vua có những bộ
và cơ quan nào?

? Thời Lê Thánh
Tơng việc trơng
coi 13 đạo có gì

- HS Đứng đầu
triều đình là vua

? Các quan đại
thần.

-HS Ở triều đình có
6 bộ và 1 số cơ
quan chun mơn.

+ Ở địa phương thời
Lê Thái Tổ có 5
đạo, thời Lê Thánh
Tơng có 13 đạo
Thừa tun.

- HS Đứng đầu mỗi

I. Tình hình chính trị, qn sự, pháp 
luật.

1) Tổ chức bộ máy chính quyền.

- Sau khi đánh đuổi qn Minh, Lê Lợi lên
ngơi Hồng đế. Khơi phục lại quốc hiệu
Đai Việt

-Nhà nước chuyên chế tập quyền hồn
chỉnh

VUA
TRUNG

ƯƠNG

Lại HộLễ Binh HìnhCơng
Vua trực tiếp chỉ đạo 6

bộ
ĐỊA PHƯƠNG

13 đạo
Đô ti Thừa ti

Hiến ti
Phủ
Huyện (Châu)

Tự Viện
hàn
lâm

Quốc
sử
viện

Ngự
sử
đài
Các cơ quan giúp việc

</div>
(126)<div class='page_container' data-page=126>

mới?

? Em có nhận 
xét gì về tổ chức
bộ máy thời Lên 
Sơ?

? Quan sát lược
đồ nước Đại Việt

thời Lê Sơ và
danh sách 13đạo
thừa tun , em
thấy có gì khác
với nước Đại Việt
thới Trần

Hoạt động 2 : Tổ
chức quân đội.
? Nhà Lê tổ chức
quân đội như thế
nào?

? Vua Lê quan
tâm phát triển
quân đội như thế
nào?

? Em có nhận 
xét gì về chủ 
trương của nhà 
nước Lê Sơ đối 
với lãnh thổ của 
đất nước qua 
đoạn trích trên?
Hoạt động 3 : 
Luật pháp:

? Nội dung chính
của đạo luật?

? Luật Hồng Đức
có điểm gì tiến
bộ?

đại có 3 ty: Đơ ty,
Hiến ty và Thừa ty.
- HS Nhà nước
chuyên chế tập
quyền hoàn chỉnh
- HS Được mở rộng
hơn so với thời Trần

-HS Tiếp tục chế độ
:

'ngụ binh ư nông'
- HS Quân đội gồm
2 bộ phận chính:
- Qn triều đình.
- Qn ở các
địaphương.
+ Quân lính đượ
luyện tập võ nghệ.
+ Bố trí quân đội ở
vùng biên giới.
- HS Quyết tâm
củng cố quân đội
bảo vệ đất nước.

- HS Thi hành
chính sách vừa
cương vừa nhu với
kẻ thù.

+Đề cao trách nhiệm
bảo vệ tổ quốc với
mọi người dân.
-HS Bảo vệ quyền
lợi của vua và
hoàng tộc.

+ Bảo vệ quyền lợi
của giai cấp thống
trị.

+ Bảo vệ người phụ
nữ.

2) Tổ chức quân đội.

-Quân đội được tổ chức theo chế độ :“ngụ
binh ư nông”

- Quân dội gồm 2 bộ phận: quân triều đình
và quân ở các địa phương; bao gồm bộ
binh,thủy binh, tượng binh và kị binh.
- Vũ khí có dao, kiếm, cung tên, hỏa pháo,
hỏa đồng.

- Quân lính được luyện tập võ nghệ, bố trí
quân đội mạnh ở các vùng biên giới.

3) Luật pháp:

- Vua Lê Thánh Tôngcho biên soạn và ban
hành bộ luật mới mang tên là Quốc Triều
Hình Luật (thường gọi là bộ luật Hồng
Đức).

</div>
(127)<div class='page_container' data-page=127>

+ Quyền lợi, địa vị
của người phụ nữ
được coi trọng.
4 .Củng cố :

? Em hãy trình bài và vẽ sơ đồ tổ chức bộ máy chính quyền thời Lê Sơ?

? Việc tổ chức quân đội thời Lê Sơ như thế nào? Em có nhận xét gì qua đoạn trích
SGK?

5. Hướng dẫn

Các em về học bài và soạn trước bài 20 :Nước Đại Việt thời Lê Sơ ( Phần II ) Ở 
bài này các em chú ý các câu hỏi sau :

? Vì sao nhà Lê quan tâm bảo vệ đê điều?

? Em có nhận xét gì về tình hình thủ cơng nghiệp thời Lê Sơ?

? Nhận xét chủ trương hạn chế việc ni và mua bán nơ tì thời Lê Sơ?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...………
………...
………

Ngày soạn: 15 / 01 / 2015
Tiết : 43 ; Tuần : 22

Bài 20: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ (1428-1527) (tt)

</div>
(128)<div class='page_container' data-page=128>

I. MỤC TIÊU:

1.Về kiến thức:

Giúp cho học sinh hiểu được:

- Sau khi nhanh chóng khơi phục sản xuất, thời Lê sơ nền kinh tế nhanh chóng phát
triển về mọi mặt.

- Sự phân chia xã hội thành 2 giai cấp chính: địa chủ phong kiến và nông dân. Đời
sống các tầng lớp khá ổn định.

2.Về kĩ năng:

- Rèn luyện kỹ năng so sánh, đối chiếu cá sự kiện lịch sử, rút ra nhận xét, kết
luận.

3. Về thái độ :

- Nâng cao lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc về một thời kỳ rực rỡ và hùng

mạnh cho học sinh biết .

- Giáo dục ý thức trách nhiệm cho HS trong học tập và tu dưỡng
II. CHUẨN BỊ:

- GV Sơ đồ giai cấp tầng lớp xã hội thời Lê Sơ.
- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập

III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP :
1 : Ổn định tổ chức.
2: Kiểm tra bài cũ.

? Em hãy trình bày tổ chức bộ máy chính quyền thời Lê Sơ ?
? Em hãy cho biết tổ chức quân đội ,pháp luật thời Lê Sơ ?
3 . Nội dung bài mới :

So với việc xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước ,nhà Lê có nhiều biện pháp
khôi phục và phát triển kinh tế ,nền kinh tế xã hội thời lê sơ có điểm gì mới , để hiểu
rõ vấn đề này hôm nay chúng ta vào bài mới

GV ghi t a bài lên b ng ự ả

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1 : Kinh tế
? Để khôi phục và phát
triển sản xuất nông
nghiệp, nhà Lê đã làm
gì?

? Vì sao?

? Nhà Lê giải quyết
những vấn đề ruộng đất
bằng cách nào?

GV: nêu nhiệm vụ của
các chức quan: Khuyến
nộng sứ, Đồn điến sứ, Hà
đê sứ, Phép quân điền.

- HS Vấn đề đầu tiên cần
giải quyết là ruộng đất.
- HS Vì đất nước đã trãi
qua nhiều năm đấu tranh,
bị nhà Minh đơ hộ, xóm
làng điêu tàn, ruộng đồng
bỏ hoang.

-HS + Cho 25 vạn lính về
quê làm ruộng.

+ Kêu gọi nhân dân
phiêu tán trở về quê làm
ruộng.

+ Đặt ra một số chức
quan chuyên lo về nông
nghiệp.

+ Cứ 6 năm chia lại
ruộng đất cơng làm xã:
phụ nữ, người có hồn

II. Tình hình kinh tế - xã
hội.

1) Kinh tế

a) Nơng nghiệp.

-20 năm dưới ách thống
trị của nhà Minh nước ta
lâm vào tình trạng xóm
làng điêu tàn ,ruộng đồng
bỏ hoang ,đời sống nhân
dân cực khổ ,nhiều người
phải phiêu tán .

- Vua Lê Thái Tổ đã:
+ Cho 25 vạn lính ( trong
tổng số 35 vạn ) về quê
làm ruộng ngay sau chiến
tranh còn lại 10 vạn
lính ,chia làm 5 phiên
thay nhau về quê sản
xuất .

</div>
(129)<div class='page_container' data-page=129>

? Vì sao nhà Lê quan 
tâm bảo vệ đê điều?

? Em hãy nhận xét
những biện pháp của nhà
Lê Sơ đối với nơng
nghiệp?

? Ở nước ta thời đó có
những nghề thủ cơng tiêu
biểu nào?

? Em có nhận xét gì về 
tình hình thủ cơng 
nghiệp thời Lê Sơ?

? Nhà Lê có những biện
pháp gì để phát triển
buôn bán trong nước?
? Hoạt động buôn bán
với nước ngồi như thế
nào?

? Em có nhận xét gì về
tình hình kinh tế thời Lê
Sơ?

Hoạt động 2 : Xã hội:
? Xã hội thời Lê có
những tầng lớp, giai cấp
nào?

? Quyền lợi địa vị của

các tầng lớp, giai cấp như
thế nào?

cảnh khó khăn cũng được
chia ruộng.

- HS Khai thác vùng đất
bồi ven biển, chống thiên
tai lũ lụt.

- HS Quan tâm đến sản
xuất nông nghiệp nên sản
xuất được phục hồi, đời
sống nhân dân được cải
thiện.

- HS Các ngành nghề thủ
công truyền thống ở các
làng xã: kéo tơ, dệt lụa
…

+ Các làng nghề thủ công
nổi tiếng ra đời.

+ Các công xưởng do nhà
nước quản lý.

- HS Xuất hiện nhiều
ngành nghề thủ công.
- Các phường thủ công ra

đời và phát triển.

- Xuất hiện các công
xưởng mới.

+ Xuất hiện cá chợ mới,
hợp chợ, qui định thành
lập và họp chợ.

- HS Khuyến khích lập
chợ mới và họp chợ, qui
định thành lập và họp
chợ.

- HS Vẫn được duy trì,
chủ yếu ở một số cửa
khẩu.

- HS Ổn định và ngày
càng phát triển.

-HS + Giai cấp: Địa chủ
Nông dân

+ Tầng lớp:thị dân ,
thương nhân , thợ thủ
cơng , nơ tì

- HS Địa chủ: nhiều
ruộng đất, nắm chính

quyền.

tán trở về quê làm ruộng.
+ Đặt thêm một số chức
quan chuyên lo về nông
nghiệp: Khuyến nông
sứ ,Hà đê sứ, . ..

+ Ban hành chính sách
quân điền.

+ Cấm giết trâu bò.

+ Cấm điều động dân phu
trong mùa gặt.

=> Nhờ các biện pháp tích
cực ,sản xuất nơng nghiệp
nhanh chóng phục hồi và
phát triển

b) Công thương nghiệp;
- Các làng thủ

côngchuyên nghiệp nổi
tiếng ra đời.

- Thăng Long là nơi tập
trung nhiều ngành thủ
công nhất

- Các công xưởng do nhà
nước quản lí gọi là Cục
bách tác,chuyên sản xuất
đồ dùng cho vua ,vũ khí,
đúc tiền

- Nhà Lê khuyến khích
lập chợ mới và họp chợ
- Buôn bán với nước
ngồi vẫn được duy trì
các sản phẩm sành, sứ, vải
lục, lâm sản quý là những
mặt hàng được thương
nhân nước ngoài ưa
chuộng.

2) Xã hội:

</div>
(130)<div class='page_container' data-page=130>

? Nhận xét chủ trương 
hạn chế việc nuôi và 
mua bán nơ tì thời Lê 
Sơ?

- Nơng dân: ít ruộng đất,
là thuê cho địa chủ, nộp
tô.

- Các tầng lớp khác phải
nộp thuế.

-HS Tiến bộ: có quan
tâm đến đời sống nhân
dân.

4 . Củng cố

? Hãy trình bày những nét chính về tình hình kinh tế thời Lê sơ?
? Thời Lê Sơ có những tầng lớp, giai cấp nào?

5. Hướng dẫn

Các em về nhà học bài và soạn bài phần III ,IV . Ở bài này các em chú ý các câu hỏi
sau :

? Vì sao thời Lê Sơ Nho giáo chiếm vị trí độc tơn, cịn phật giáo, đạo giáo bị hạn
chế?

? Em có nhận xét gì về tình hình thi cử, giáo dục thời Lê Sơ?
? Vì sao quốc gia Đại Việt có được những thành tựu trên?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

Ngày soạn: 15 / 01 / 2015
Tiết : 44 ; Tuần : 22

Bài 20: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ
(1428-1527) (tt)

I. MỤC TIÊU:
1.Về kiến thức:

Giúp cho học sinh hiểu được:

- Chế độ giáo dục, thi cử thời Lê sơ rất được chú trọng.

- Những thành tựu về văn học, khoa học, nghệ thuật thời Lê sơ
2.Về kĩ năng:

- Rèn luyện kỹ năng so sánh, đối chiếu cá sự kiện lịch sử, rút ra nhận xét, kết
luận.

3. Về thái độ :

- Nâng cao lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộ về một thời kỳ rực rỡ và hùng
mạnh cho HS.

- Giáo dục ý thức trách nhiệm cho HS trong học tập và tu dưỡng
II. CHUẨN BỊ :

- GV Tranh ảnh quốc tự giám

- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập
III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP .

</div>
(131)<div class='page_container' data-page=131>

? Em hãy trình bày những nét chính về tình hình KT thời Lê Sơ ?

? Thời lê sơ xã hội có những giai cấp tầng lớp nào

3 . Nội dung bài mới:

Sự phát triển đờ sống kinh tế nhân dân ổn định làm cho đất nước ngày càng
giàu mạnh đã đạt được nhiều thành tựu văn hóa khoa học ra sao .

Gvghi tựa bài lên bảng

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1: Tình 
hình giáo dục và khoa 
cử:

? Nhà Lê quan tâm đến
giáo dục như thế nào?

? Vì sao thời Lê Sơ 
Nho giáo chiếm vị trí 
độc tơn, cịn phật giáo, 
đạo giáo bị hạn chế?
? Giáo dục thòi Lê Sơ
qui củ và chặt chẻ được
biểu hiện như thế nào?
? Em biết gì về 3 kỳ thi
này?

? Để khuyến khích học
tập, kén chọn nhân tài,

nhà Lê có biện pháp gì?
? Chế độ khoa cử thời
Lê Sơ được tiến hành
thường xun như thế
nào?

? Em có nhận xét gì về 
tình hình thi cử, giáo 
dục thời Lê Sơ?
Hoạt động 2: Văn 
học, khoa học, kĩ thuật
? Những thành tựu nỗi
bật về văn học thời Lê
Sơ?

- HS + Dựng lại Quốc Tử
Giám ở Thăng Long

+ Mở các trường học ở
các bộ.

+ Mọi người điều có thể đi
học, đi thi.

-HS + Vì Nho giáo đề cao
trung hiếu, tất cả các
quyền lực nằm trong tay
nhà vua.

- HS + Muốn làm quan

phải qua thi mới được cử
vào các chức trong triều
hoặc địa phương.

- HS+ Thi 3 kỳ: Đỗ thi
Hương (ở lộ, đạo), thi hội
(ở kinh đơ), thi đình.

- HS +Những người đỗ tiến
sĩ đượ vua ban mũ áo,
phẩm tước, được vinh qui
bá tổ, khắc tên vào bia đá
(bia tiến sĩ).

- HS+ Thời Lê Sơ tổ chức
được 20 khoa thi tiến sĩ,
20 trạng nguyên.

- HS + Qui củ chặt chẻ.
+ Đào tạo được quan lại
trung thành, sử dụng đúng
người tài.

- HS+ Văn học chữ Hán
tiếp tục chiếm ưu thế
+ Văn học chữ Nơm giữ vị
trí quan trọng.

III. Tình Hình Văn Hố 
- Giáo Dục:

1) Tình hình giáo dục và 
khoa cử:

- Dựng lại Quốc Tử Giám
ở kinh thành Thăng Long;
ở các đạo, phủ đều có
trường cơng , mở nhiều
khoa thi để tuyển chọn
quan lại . Đa số dân đều
có thể đi học trừ kẻ phạm
tội và làm nghề ca hát
- Nho giáo chiếm địa vị
độc tôn. Phật giáo ,Đạo
giáo bị hạn chế

- Giáo dục thời Lê Sơ qui
củ và chặt chẻ: thi 3 kỳ để
chọn nhân tài.

- Thời Lê Sơ tổ chức được
26 khoa thi tiến sĩ, lấy đỗ
989 tiến sĩ, 20 trạng
nguyên.

2) Văn học, khoa học, kĩ 
thuật

+ Văn học chữ Hán tiếp
tục chiếm ưu thế

</div>
(132)<div class='page_container' data-page=132>

? Nêu vài tác phẩm tiêu
biểu?

? Nội dung của tác
phẩm văn học ?

? Thời Lê Sơ có những
thành tựu khoa học tiêu
biểu nào?

?Những nét đặc sắc về
nghệ thuật sân khấu?
? Nghệ thuật điêu khắc
có gì tiêu biểu?

? Vì sao quốc gia Đại 
Việt có được những 
thành tựu trên?

Hoạt động 3: Một số 
danh nhân văn hoá 
dân tộc

? Thời kì này có các
danh nhân văn hóa
nào ?

- HS + Bình Ngơ đại Cáo,
Quốc Âm thi tập…

- HS + Có nội dung yêu
nước sâu sắc, thể hiện
niềm tự hào dân tộc, khí
phách anh hùng và tinh
thần bất khuất của dân tộc.
- HS + Sử học: Đại Việt
sử kí tồn thư (15 quyển ).
+ Địa lý: Hồng Đức bản
đồ, Dư địa chí…

+ Y học : Bản thảo thực
vật toát yếu

+ Toán học: Đại thành
toán pháp, Lập thành toán
pháp.

- HS + Nghệ thuật ca, múa
nhạc được phụ hồi.

- HS + Đồ sộ, kĩ thuật
điêu luyện.

- HS + Cơng lao đóng góp
của nhân dân.

+ Triều đại phong kiến
thịnh trị, có cách trị dân
đúng đắn.

+ Sự đóng góp của các bậc
hiền tài: Lê Lợi, Nguyễn
Trãi, Lê Thánh Tông…

-HS1) Nguyễn Trãi 
(1380-1442):

2) Lê Thánh Tông 
(1442-1497):

3) Ngô Sĩ Liên (Thế XV)
4) Lương Thế Vinh 
(1442-?)

+ Văn thơ thời Lê Sơ có
nội dung yêu nước sâu
sắc, thể hiện niềm tự hào
dân tộc, khí phách anh
hùng và tinh thần bất
khuất của dân tộc.
- Sử học có tác phẩm :
Đại Việt Sử kí, Đại viêt
sử kí tồn thư. . .

- Địa lý có tác phẩm : Dư
địa chí. Hồng Đức bản đồ
. . .

- Y học có tác phẩm : Bản

thảo thực vật toát yếu.
- Toán học có tác phẩm :
Đại thành tốn pháp.
-Nghệ thuật sân khấu ca,
múa, nhạc . . . đều phát
triển .

- Điêu khắc đồ sộ, kĩ thuật
điêu luyện.

IV. Một số danh nhân 
văn hoá dân tộc:

1) Nguyễn Trãi
(1380-1442):

2) Lê Thánh Tông
(1442-1497):

3) Ngô Sĩ Liên (Thế XV)
4) Lương Thế Vinh
(1442-?)

4. Củng cố

? Nhà Lê quan tâm đến giáo dục như thế nào?

</div>
(133)<div class='page_container' data-page=133>

? Những thành tựu nỗi bật về văn học thời Lê Sơ ?

? Thời Lê Sơ có những thành tựu khoa học tiêu biểu nào ?

? Vì sao quốc gia Đại Việt có được những thành tựu trên ?

5. Hướng dẫn

Các em về nhà học bài và xem bài 21 ôn tập để chúng ta ôn tập cho tốt

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

</div>
(134)<div class='page_container' data-page=134>

Ngày soạn: 26/ 01 / 2012
Tiết : 45 ; Tuần : 23

Bài 21: ÔN TẬP CHƯƠNG IV
I MỤC TIÊU:

1. Về kiến thức:

Giúp cho học sinh hiểu được:

- Giáo viên khắc sâu kiến thức cơ bản về lịch sử Việt Nam ở thế kỷ XV đầu thế
kỷ XVI – thời Lê Sơ.

- Nắm được những thành tựu ở lĩnh vực xây dựng kinh tế, chính trị, văn hóa,
giáo dục và bảo vệ đất nước.

- Nắm được nét chính về tình hình xã hội, đời sống nhân dân thời Lê Sơ.
2. Về kĩ năng:

- Hệ thống các thành tựu lịch sử của một thời đại
3. Về thái độ :

- Giáo dục cho HS lịng tự hào, tự tơn của dân tộc và một thời thịnh trị của
phong kiến Đại Việt ở thế kỉ XV-đầu thế kỉ XVI.

II. CHUẨN BỊ

- GV - Sơ đồ tổ chức bộ máy chính quyền thời Lý Trần và thời Lê Sơ. Tranh ảnh về
các cơng trình nghệ thuật, nhân vật lịch sử thời Lê Sơ.

- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập
III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP :

1: Ổn định tổ chức.
2: Kiểm tra bài cũ.

? Nêu những cống hiến của Nguyễn Trãi đối với đất nước Đại Việt?
3: Nội dung bài mới:

Chúng ta đã học qua giai đoạn lịch sử Việt Nam ở thế kỉ XV - đầu thế kỉ XVI, nên
cần hệ thống hố tồn bộ kiến thức bài học.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung 
Hoạt động 1: Về mặt

chính trị

- GV: Đưa 2 sơ đồ tở chức

bộ máy nhà nước thời Lý
Trần và thời Lê Sơ. Hỏi:
? Nhận xét sự giống nhau
và khác nhau giữa 2 bộ 
máy tổ chức nhà nước 
đó ?

? Về triều đình?

-HS Các triều đình
phong kiến đều xây
dựng nhà nước tập
quyền.

-HS Thời Lý Trần đã
hoàn chỉnh trên danh

1 .Về mặt chính trị .

+ Các triều đình phong
kiến đều xây dựng nhà
nước tập quyền.

</div>
(135)<div class='page_container' data-page=135>

? Các đơn vị hành chính?

? Cách đào tạo, tuyển
chọn, bổ dụng quan lại?

? Nhà nước thời Lê Sơ và
thời Lý Trần có đặc điểm

gì khác nhau?

Hoạt động 2: Luật Pháp
? Luật pháp thời Lê Sơ có
điểm gì giống và khác luật
pháp thời Lý Trần?

Hoạt động 3: Kinh tế 
? Tình hình kinh tế thời Lý
Trần có điểm gì giống và
khác thời Lê Sơ?

Hoạt động 4: Xã hội 
? Xã hội thời Lý Trần và 
thời Lê Sơ có những giai 
cấp, tầng lớp nào? Có gì 
khác nhau?

nghĩa, nhưng thực chất
cịn đơn giản.

- HS Thời Lê Sơ: Nhà
nước tập quyền chuyên
chế đã kiện toàn ở mức
hoàn chỉnh.

- HS Nhà nước thời Lê
Thánh Tông lấy học tập,
thi cử là phương thức
chủ yếu để tuyển chọn,

bổ nhiệm quan lại.
-HS Các cơ quan giúp
việc được sắp xếp qui củ
và bổ sung đầy đủ.
+ Nhà nước thời Lý
Trấn là nhà nước quân
chủ quí tộc.

+ Nhà nước thời Lê Sơ
là nhà nước quân chủ
quan lêu chuyên chế..
- HS Điểm giống nhau:
Bảo vệ quyền lợi nhà
vua, triều đình, giai cấp
thống trị, khuyến khích
phát triển sản xuất, bảo
vệ quyền lợi tư sản tài
sản.

+ Điểm khác nhau: Pháp
luật thời Lê Sơ đầy đủ
và hồn chỉnh hơn, có
chủ ý bảo vệ quyền lợi
cho nhân dân và phụ nữ.
-HS + Giống nhau: Kinh
tế đều phát triển, có nhiề
thành tựu.

+ Khác nhau: Thời Lê
Sơ kinh tế phát triển

mạnh mẽ hơn.

-HS + Xã hội thịi Lý
Trần gồm có:

- Tầng lớp vương hầu
q tộc

- Tầng lớp địa chủ
- Nơng dân

giản.

- Thời Lê Sơ: Nhà nước
tập quyền chuyên chế đã
kiện toàn ở mức hoàn
chỉnh.

+ Nhà nước thời Lê Thánh
Tông lấy học tập, thi cử là
phương thức chủ yếu để
tuyển chọn, bổ nhiệm quan
lại.

+ Các cơ quan giúp việc
được sắp xếp qui củ và bổ
sung đầy đủ.

+ Nhà nước thời Lý Trấn
là nhà nước quân chủ quí

tộc.

+ Nhà nước thời Lê Sơ là
nhà nước quân chủ quan
lêu chuyên chế..

2. Luật Pháp

+Điểm giống nhau: Bảo vệ
quyền lợi nhà vua, triều
đình, giai cấp thống trị,
khuyến khích phát triển
sản xuất, bảo vệ quyền lợi
tư sản tài sản.

+ Điểm khác nhau: Pháp
luật thời Lê Sơ đầy đủ và
hồn chỉnh hơn, có chủ ý
bảo vệ quyền lợi cho nhân
dân và phụ nữ.

3 : Kinh tế

+ Giống nhau: Kinh tế đều
phát triển, có nhiều thành
tựu.

+ Khác nhau: Thời Lê Sơ
kinh tế phát triển mạnh mẽ
hơn.

4 .Xã hội

+ Xã hội thời Lý Trần gồm
có:

</div>
(136)<div class='page_container' data-page=136>

Hoạt động 5: Văn hóa 
giáo dục , khoa học nghệ 
thuật

? Thời Lê Sơ đã đạt những
thành tựu nào? Về giáo
dục, thi cử?

? Về văn học?

? Về khoa học, kỹ thuật?

? Điểm khác?

- Tầng lớp thủ công,
thương nhân.

- Tầng lớp nông nơ, nơ
tì.

+ Xã hội thịi Lê Sơ gồm
có:

- Giai cấp địa chủ phong

kiến

- Giai cấp nông dân
Tầng lớp thợ thủ cơng,
thương nhân.

- Tầng lớp nơ tì
+ Sự khác nhau:

- Thời Lý Trần tầng lớp
vương hầu, quí tộc đơng
đảo, tầng lớp nơng nơ,
nơ tì chiế số đơng trong
xã hội

Thời Lê Sơ khơng có
tầng lớp vương hầu q
tộc, nơ tì giả dần và mất
hẳn, địa chủ tư hữu ngày
càng phát triển.

-HS + Mở trường học ở
các lộ, các đạo, các phủ
đều có truờng cơng, mọi
người đều có thể đi thi,
Nho giáo chiế địa vị độc
tôn, tổ chức 26 khoa thi
tiến sĩ.

-HS Văn học chữ Hán

chiếm ưu thế, văn học
chữ Nơm giữ lấy vị trí
quan trọng.

-HS Sử họ địa lý học,
toán học, y học.

-HS Thời Lê Sơ phật
giáo khơng cịn phát
triển như thời Lý Trần,
Nho giáo chiếm dịa vị
độc tôn, chi phối về tư
tuởng, văn hóa giáo dục.

- Tầng lớp địa chủ
- Nông dân

- Tầng lớp thủ công,
thương nhân.

- Tầng lớp nơng nơ, nơ tì.
+ Xã hội thịi Lê Sơ gồm
có:

- Giai cấp địa chủ phong
kiến

- Giai cấp nông dân
Tầng lớp thợ thủ công,
thương nhân.

- Tầng lớp nơ tì
+ Sự khác nhau:

- Thời Lý Trần tầng lớp
vương hầu, q tộc đơng
đảo, tầng lớp nơng nơ, nơ
tì chiếm số đơng trong xã
hội

Thời Lê Sơ khơng có tầng
lớp vương hầu q tộc, nơ
tì giả dần và mất hẳn, địa
chủ tư hữu ngày càng phát
triển.

5 .Văn hóa giáo dục , 
khoa học nghệ thuật 
+ Mở trường học ở các lộ,
các đạo, các phủ đều có
truờng cơng, mọi người
đều có thể đi thi, Nho giáo
chiếm địa vị độc tôn, tổ
chức 26 khoa thi tiến sĩ.
+Văn học chữ Hán chiếm
ưu thế, văn học chữ Nôm
giữ lấy vị trí quan trọng.
+ Sử họ địa lý học, toán
học, y học.

</div>
(137)<div class='page_container' data-page=137>

4 . Củng cố :

Lập bảng thống kê các tác phẩm văn học, sử học nổi tiếng:
Thời Lý

(1010-1225)

Thời Trần
(1226-1400)

Thời Lê Sơ
(1428 -1527)
Các tác phẩm Văn

học

Bài thơ thần bất hủ - "Hịch Tướng Sĩ "
của Trần Quốc
Tuấn.

- "Phú Sông"

"Quân Trung Từ
Mệnh Tập", "Bình
Ngơ Đại Cáo " của
Nguyễn Trãi.

Các tác phẩm sử
học

"Đại Việt Sử Kí"
của Lê Văn Hưu.

"Đại Việt Sử Kí
Tồn Thư" của
Ngơ Sĩ Liên
5 . Hướng dẫn

Các em về nhà học bài và xm lại các bài từ bài 19 đến bài 20 để tiết tới chúng ta
làm bài tập lịch sử

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

Ngày soạn: 26/ 01 / 2014
Tiết : 46 ; Tuần : 23

Bài tập lịch sử chương IV
I . MỤC TIÊU:

1. Kiến thức:

-Thấy được sự phát triển toàn diện của đất nước ta ở thế kỷ XV - đầu thế kỷ XVI.
So sánh điểm giống nhau và khác nhau giữa thời thịnh vượng nhất nhất với thời Lý
-Trần.

</div>
(138)<div class='page_container' data-page=138>

Hệ thống các thành tựu lịch sử của một thời đại.

3. Về thái độ :

- Lịng tư hào, tự tơn dân tộc về một thời thịnh trị của phong kiến Đại Việt ở thế kỷ
XV - đầu thế kỷ

XVI.

II. CHUẨN BỊ

- GV chuẩn bị một số bài tập mới

- HS chuẩn bị bài tập ở nhà trang 104 SGK.
III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP .

1. Ổn định lớp: 
2. Kiểm tra bài cũ:

- Nêu tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa thời Lê sơ.
3.Nội dung bài mới:

GV hướng dẫn học sinh đưa ra một số câu hỏi và bài tập lập bảng thống kê
Bài tập 1:Đầu thế ki XV dân tộc ta đã có cuộc kháng chiến chống quân xâm lược:
A. Nhà Tống B. Mông-Nguyên

C. Nhà Minh D.Nhà Thanh

Bài Tập 2:Bài học rút ra từ cuộc kháng chiến của nhà Hồ chống quân Minh:
A. Đường lối đánh giặc là quan trọng nhất trong kháng chiến.

B. Sức dân là yếu tố quyết định thắng lợi.

C. Phải huy động được nhiều người tài giỏi mới có chiến thắng.
D.Lãnh đạo phải là người vừa có đức vừa có tài.

Bài tập 3: Hãy đi n m c th i gian vào b ng d i đây cho phù h p v i nh ng s ki n l ch s n c ề ố ờ ả ướ ợ ớ ữ ự ệ ị ử ướ
ta đ u th k XV .ầ ế ỉ

Thời gian Các sự kiện lịch sử

- 11/1406 1. Hai mươi vạn quân Minh tràn vào xâm lược nước ta .
- 1/ 1407 2. Quân Minh chiếm được Đông Đô (Thăng Long ).
- 6/1407 3. Vua tôi nhà Hồ bị Quân Minh bắt .

- 10/1407 4. Cuộc khởi nghĩa chống đô hộ Minh đo Trần Ngỗi lãnh đạo bùng
phát .

- 1409- 1414 5. Cuộc khởi nghĩa Trần Quý khống bùng nổ .
- 12/1408 6. Chiến thắng Bơ Cơ của nghĩa quân Trần ngỗi .
- 8/ 1413 7. Cuộc khởi nghĩa Trần Quý Khoáng thất bại .
 Bài tập 4:Cách tuyển chọn,bổ dụng quan lại thời Lê sơ:

A.Dựa vào con cháu,dịng dõi hồng tộc.
B. Con quan mới được làm quan.

C. Phải qua học tập thi cử đỗ đạt.
D. Qua đấu võ nghệ tranh tài.

Bài tập 5:Đặc điểm khác nhau cơ bản về luật phát thời Lê sơ so với thời Lý Trần:
A. Khuyến khích sản xuất phát triển

B.Bảo vệ quyền tư hữu tài sản ruộng đất
C.Bảo vệ quyền lợi giai cấp thống trị
D.Bảo vệ quyền lợi cho nhân dân, phụ nữ

</div>
(139)<div class='page_container' data-page=139>

 Thời Lê sơ, dưới triều Lê Thánh Tông tổ chức nhiều kỳ thi nhất Đ
Bài tập 7:Cơng trình kiến trúc, điêu khắc đặc sắc thời Lê sơ:

A.Cung Thái thượng hồng
B.Thành Tây Đơ

C.Cung điện Lam Kinh
D.Chùa một cột

Bài tập 8: L p b ng th ng kê các tác ph m v n h c, quân s n i ti ng th i Lý,Tr n,Lê s :ậ ả ố ẩ ă ọ ư ổ ế ờ ầ ơ

Tên tác phẩm Tác giả Thời Lý Thời Trần Thời Lê sơ 
Sông núi nước Nam Lý Thường

Kiệt

Bình Ngơ Đại Cáo Nguyễn Trãi x

Hịch tướng sĩ Trần Quốc
Tuấn

Đại Việt sử ký Lê Văn Hưu x

Quốc âm thi tập Nguyễn Trãi x

Binh thư yếu lược Trần Hưng
Đạo

x
Hồng Đức quốc âm thi

tập

Lê Thánh
Tơng

Đại Việt sử kí tồn thư Ngơ Sĩ Liên x

Bài tập 9: Chủ đề nổi bật nhất trong thơ văn của Lê Thánh Tơng:
A.Tình thần u nước, tinh thần dân tộc

B.Tình nhân nghĩa

C.Ca ngợi vẻ đẹp quê hương, đất nước
D.Ca ngợi giai cấp phong kiến

Bài tập 10 : N i k t tên tác gi v i tác ph m cho đúng:ố ế ả ớ ẩ

Tác giả Tác phẩm Trả lời

A. Ngô Sĩ Liên
B.Lương Thế Vinh
C. Nguyễn Trãi
D. Lê Thánh Tông

E. Lê Văn Hưu

1. Đại Việt sử ký

2. Đại Việt sử ký tồn thư
3. Đại thành tốn pháp
4. Lập thành toán pháp
5. Quốc âm thi tập

6. Hồng Đức quốc âm thi
tập

7. Dư địa chí

A + 2
B + 3
C + 5 ,7 
D + 6
E + 1

Bài tập 11 : Hãy điền các sự kiện lịch sử vào niên đại đã cho sau cho phù hợp .

Niên đại Sự kiện lịch sử

1) Đầu năm

1416

A. Lên lợi cùng 18 người trong bộ chỉ huy tổ chức hội thề ở Lũng
Nhai

2) 7/2 1418 B. Lê Lợi dững cở khởi nghĩa ở Lam Sơn và tự xưng là Bình Định
Vương

3) Giữa năm
1418

C . Quân Minh bao vây căn cứ Chí Linh
4) Cuối năm

1421

D. Quân Minh Huy Động 10 vạn lính vây quét căn cứ nghĩa quân ,
Lê Lợi rút lên núi Chí Linh

5) 5/ 1423 E. Nghĩa quân trở về căn cứ Lam Sơn

</div>
(140)<div class='page_container' data-page=140>

1424 tấn công nghĩa quân

7) 8/1425 G. Các tướng Trần Nguyên Hãn ,Lê Ngân . . . chỉ huy một lực
lượng từ Nghệ An tiến vào Tâm Bình , Thuận Hóa .

8) 9/1426 H. Lê lợi và bộ chỉ Huy Quyết Định mở cuộc tiến Quân ra Bắc
9) 10/1426 I . 5 vạn viện binh do Vương Thông chỉ Huy kéo vào Đông Quan
10) 7/11/1426 K .Vương Thông cho xuất Quân tiến về hướng Cao Bộ

11) 8/10/1427 L . Liễu Thăng hùng hổ dẫn quân ào ạt tiến vào biên giới nước ta
.Bị nghĩa quân phụ kích và giết ở Ải Chi Lăng

12) 10/12/1427 M Vương Thông mở hội thề ở Lũng Nhai

13) 3/1/1428 N . Toán quân cuối cùng của Vương Thông rút khỏi nước ta . Sạch
bóng quân thù

Bài tập 12 : Hãy điền từ đúng ( Đ) hoặc sai (S) vào ô trống ở trước câu

 1. Tên nước ta thời Lê Sơ là Đại Việt. Đ

 2. Chính quyền phong kiến được coi là hoàn chỉnh nhất dưới thời vua Lê Thái
Tổ

 3. Thời Lê Thánh Tông Tướng quốc là chức quan cao cấp nhất.

 4. Quân đội Thời Lê Sơ gốm các binh chũng : Pháo binh, Tượng binh , kị binh
 5. Luật Hồng Đúc là tên gọi khác của Bộ Quốc Triều hình luật Đ

 6. Thời Lê số lượng nơ tì giảm dần Đ

 7. Thời Lê Sơ ,Nho giáo , phật giáo, đạo giáo đều được nhà nước coi trọng
 8. Nguyễn Trãi là Người đứng đầu hội tao đàn .

4 . Củng cố :

Bài tập 13 : Nối kết tên tác giả với tác phẩm cho đúng:
A. Ngô Sĩ Liên 1.Đại Việt sử ký E
B. Lương Thế Vinh 2.Đại Việt sử ký toàn thư A

C. Nguyễn Trãi 3.Đại thành toán pháp B
D. Lê Thánh Tông 4.Lập thành toán pháp

E. Lê Văn Hưu 5.Quốc âm thi tập C

6.Hồng Đức quốc âm thi tập D
7.Dư địa chí C

5 . Hướng dẫn

Các em về nhà học bài và bài 22 : SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN
TẬP QUYỀN (TK XVI - XVIII). Ở bài này các em chú ý các câu hỏi sau:

? Em có nhận xét gì về các vua Lê ở thế kỉ XVI so với vua Lê Thánh Tơng?
? Vì sao đời sống nhân dân khổ sở ?

? Em có nhận xét gì về cuộc khởi nghĩa của nơng dân TK XVI?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

</div>
(141)<div class='page_container' data-page=141></div>
(142)<div class='page_container' data-page=142>

Ngày soạn: 15/ 02 / 2014
Tiết : 47 ; Tuần : 24

Chương V : ĐẠI VIỆT Ở CÁC THẾ KỈ XVI-XVIII

Bài 22 : SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN (TK

XVI - XVIII)

I . MỤC TIÊU :
1. Về kiến thức:

Giúp cho học sinh hiểu được:

- Sự sa đọa của triều đình phong kiền nhà Lê Sơ , những phe phái dẫn đến
xung đột về chính trị, tranh giành quyền lợi trong 20 năm.

- Phong trào đấu tranh của nông dân diễn ra mạnh mẽ ỡ thế kỷ XVI.
2. Về kĩ năng:

- Đánh giá nguyên nhân suy yếu của triều đình nhà Lê.
3. Về thái độ :

- Tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của nhân dân, hiểu đựơc nước 
nhà thịnh trị hay suy vong là ở lòng dân.

II.CHUẨN BỊ :

- GV Lược đồ phong trào khởi nghĩa của nông dân ở thế kỉ XVI.
- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập

III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP :
1 : Ổn định tổ chức.
2 : Kiểm tra bài cũ.

? Kể tên các tác phẩ văn học nổi tiếng thời Lý Trần và thời Lê Sơ?
3: Nội dung bài mới:

Ở thế kỉ XV nhà Lê Sơ đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật, nên được xem là thời
kì thịnh vượng của nhà Lê Sơ, nhưng sang thế kỉ XVI, nhà Lê suy yếu dần là do
những nguyên nhân nào và hậu quả của sự suy yếu đó là gì? Bài học hô nay sẽ giúp
chúng ta hiểu được về điều đó.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động : Triều đình 
nhà Lê:

GV: thời Lê Sơ (XV) đã
trãi qua các triều đại:
- Lê Thái Tổ: triều đình
phong kiến vững vàng,
kinh tế ổn định.

- Lê Thánh Tông: chế độ
phong kiến đạt tới thời kỳ
cực thịnh.

- Đến thế kỉ XVI, khi Lê
Uy Mục, Lê Tương Dực
lên ngôi, nhà Lê suy yếu
dần.

? Nguyên nhân nào dẫn
đến nhà Lê suy yếu?
- Gọi học sinh đọc phần

- HS + Vua quan ăn chơi
xa xỉ.

+ Xây dựng lâu đài, cung
điện tốn kém.

I. Tình hình chính trị - 
xã hội.

1) Triều đình nhà Lê:

- Từ thế kỉ XVI, nhà Lê
suy thoái do :

</div>
(143)<div class='page_container' data-page=143>

chữ in nghiêng trong
SGK, GV mở rộng: Khi
Uy Mục bị giết, Tương
Dực lên thay, bắt nhân
dân xây Đại Điện và Cửu
Trùng Đài, có tướng hiếu
dâm như : tướng lợn , cịn
gọi là vua lợn.

? Sự thối hố giai cấp
thống trị, triều đình phân
hố như thế nào?

? Em có nhận xét gì về 
các vua Lê ở thế kỉ XVI 
so với vua Lê Thánh

Tông?

Hoạt động 2 : Phong 
trào khởi nghĩa của nông
dân ở thế kỉ XVI:

? Sự suy yếu của nhà Lê
dẫn đến hậu quả gì đối với
đời sống của nhân dân?
? Vì sao đời sống nhân 
dân khổ sở ?

? Tình hình trên dẫn đến
kết quả gì ?

? Yêu cầu HS chỉ trên
lược đồ các cuộc khởi
nghĩa của nông dân TK
XVI, tiêu biểu nhất là
cuộc khởi nghĩa nào? Em
biết gì về cuộc khởi nghĩa
đó?

? Em có nhận xét gì về
cuộc khởi nghĩa của nông
dân TK XVI?

? Ý nghĩa của phong
trào?

-HS+ Nội bộ triều đình
'chia bè kéo cánh' tranh
gành quyền lực.

+ Thời Uy Mục : Ngoại
Thích nắm hết quyền lực.
+ Thời Tương Dực:

Tướng Trịnh Duy Sản gây
thành phe phái đánh nhau.
- HS + Kém cả nhân lực
và nhân cách, nên nhà Lê
suy vong.

- HS Đời sống nhân dân
vô cùng khổ sở.

- HS Quan lại địa
phương mặc sức tung
hoành đục khoét của dân
"dùng của như bùn đất,
coi dân như cỏ rác".
- HS Mâu thuẩn giữa
nông dân và địa chủ, giữa
nhân dân và nhà nước trở
nên gay gắt, nên bùng nổ
các cuộc khởi nghĩa.
- HS Trần Tuân( Sơn
Tây ), Lên Hy,Trịnh
Hưng Nghệ An) , Phùng

Chương( Tam Đảo )
Tiêu biểu là cuộc khởi
nghĩa của Trần Cảo
(1516) ở Đông Triều
(Quãng Ninh).

- HS Nổ ra trên qui mô
rộng lớn, nhưng lẻ tẻ,
không đồng loạt.
- HS Làm cho nhà Lê
mau chóng sụp đổ.

- Nội bộ triều Lê “chia bè
cánh”, tranh giành quyền
lực.

+ Dưới triều Lê Duy Mục,
quý tộc ngoại thích nắm
hết quyền lực, giết hại
công thần nhà Lê
+ Dưới thời Lê Tương
Dực: Tướng Trịnh Duy
Sản gây thành phe phái
đánh giết nhau liên miên
suốt hơn 10 năm .

2) Phong trào khởi nghĩa
của nông dân ở thế kỉ 
XVI:

- Lợi dụng triều đình rối
loạn ,quan lại ở địa
phương “ cậy quyền thế
ức hiếp dân , vật dụng
trong dân gian cướp lấy
đến hết” “dùng của như
bùng đất. . . . . Coi dân
như cỏ rác”

- Đời sống nhân dân nhất
là nông dân , lâm vào
cảnh khốn cùng.

</div>
(144)<div class='page_container' data-page=144>

vua Lê phải chạy vào
Thanh Hóa.

- Cuộc khởi nghĩa lần lượt
bị đàn áp và thất bạ nhưng
đã góp phần làm cho triều
đình nhà Lê mau chóng
sụp đổ

4. Củng cố:

? Em có nhận xét gì về triều đình nhà Lê TK XVI?
? Nguyên nhân dẫn đến phong trào nông dân TK XVI?

? Hãy kể tên các cuộc khởi nghĩa nông dân? Ý nghĩa của các phong trào?
 5 . Hướng dẫn

Các em về nhà học bài và bài 22 : SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN
TẬP QUYỀN (TK XVI - XVIII) (tt). Ở bài này các em chú ý các câu hỏi sau:

? Vì sao hình thành Nam, triều?

? Tính chất của chiến tranh Trịnh Nguyễn?

</div>
(145)<div class='page_container' data-page=145>

Ngày soạn: 15 / 02 / 2014
Tuần : 24 ; Tiết : 48

Bài 22 : SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN (TK
XVI - XVIII) (tt)

I . MỤC TIÊU :
1. Về kiến thức:

Giúp cho học sinh hiểu được:

- Sự sa đọa của triều đình phong kiền nhà Lê Sơ , những phe phái dẫn đến
xung đột về chính trị, tranh giành quyền lợi trong 20 năm.

- Phong trào đấu tranh của nông dân diễn ra mạnh mẽ ỡ thế kỷ XVI.
2. Về kĩ năng:

- Đánh giá nguyên nhân suy yếu của triều đình nhà Lê.
3. Về thái độ :

- Tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của nhân dân, hiểu đựơc nước 
nhà thịnh trị hay suy vong là ở lòng dân.

II. CHUẨN BỊ :

- GV Lược đồ phong trào khởi nghĩa của nông dân ở thế kỉ XVI.
- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập

III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP :
1 . Ổn định tổ chức.
2 . Kiểm tra bài cũ.

? Em hãy trình bày Phong trào khởi nghĩa của nơng dân ở thế kỉ XVI ?
3. Nội dung bài mới:

Phong trào khởi nghĩa của nông dân ở đầu thế kĩ XVI chỉ là bước mở đầu cho
sự chia cắt kéo dài chiến tranh liên miêm mà nguyên nhân chính là do sự sung đột
giữa các tập đoàn thống trị

GV ghi t a bài lên b ngự ả

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1 : Chiến 
tranh Nam-Bắc triều.

? Sự suy yếu của nhà Lê
được thể hiện như thế
nào?

- GV và HS cùng tìm hiểu
vì sao có Bắc triều và
Nam triều?

? Bắc triều được hình
thành trong hồn cảnh nào
?

- HS Vua quan ăn chơi xa
xỉ, triều đình rối loạn, chia
bè kéo cánh, tranh giành
quyền lực đánh giết lẫn
nhau.

- HS Mục Đăng Dung
vốn là 1 võ quan lợi dụng
sự xung đột của các phe
phái, Mục Đăng Dung
tiêu diệt các thế lực đối
lập trở thành tể tướng,
năm 1527, Mục Đăng
Dung cướp ngôi nhà Lê,

II. Các cuộc chiến tranh 
Nam-Bắc Triều và

Trịnh-Nguyễn.

1) Chiến tranh Nam - 
Bắc triều.

* Nguyên nhân

- Mục Đăng Dung vốn là
1 võ quan đã tiêu diệt các
thế lực đối lập thâu tóm
quyền hành cương vị như
tể tướng.

</div>
(146)<div class='page_container' data-page=146>

? Vì sao hình thành 
Nam, triều?

? Do đâu nổ ra chiến tranh
Nam Bắc triều?

GV Chiến tranh Nam -
Bắc triều kéo dài hơn 50
năm, diễn ra từ Thanh
Nghệ ra Bắc.

? Chiến tranh Nam Bắc
triều đã gây ra tai họa gì
cho nhân dân ?

? Kết quả chiến tranh?

Hoạt động 2 : Chiến 
tranh Trịnh-Nguyễn và 
sự chia cắt Đàng 
Trong-Đàng Ngồi.

? Sau chiến tranh
Nam-Bắc triều tình hình nước

ta có gì thay đổi?

- GV: Nguyễn Hồng vào
Thanh Hoá để xây dựng
cơ sở đối địch với họ
Trịnh. Đàng Trong và
Đàng Ngoài.

? Đàng Trong, Đàng
Ngoài do ai cai quản?
GV hướng dẫn HS
quan sát hình 50 SGK ,
mô tả phủ chúa Trịnh
GV cho học
sinh quan sát lược đồ 48 
SGK sát định sông Gianh
ranh giới chia cắt đất

lập ra nhà Mục (Bắc
Triều).

- HS Do Nguyễn Kim
chạy vào Thanh Hoá, lập
1 người thuộc dòng dõi
nhà Lê lên làm vua, gọi là
Nam triều.

- HS Do mâu thuẫn giữa
nhà Lê và nhà Mục.

- HS Gây tổn thất lớn về
người và của:

- Hàng vạn người bị bắt đi
lính, đi lính chết đói rất
nhiều.

- Mùa màng bị tàn phá,
ruộng đất bị bỏ hoang,
dịch bệnh, người chết rất
nhiều.

- HS Năm 1592, Nam
triều chiếm được Thăng
Long , nhà Mục chạy lên
Cao Bằng, chiến tranh
chấm dứt.

- HS Năm 1545 Nguyễn
Kim chết, con rễ là Trịnh
Kiểm lên thay nắm binh
quyền.

+ Con thứ của Nguyễn
Kim là Nguyễn Hoàng xin
vào trấn thủ Thuận
Hoá-Quảng Nam.

- HS + Đàng Trong, chúa
Nguyễn cai quản.

+ Đàng Ngoài, họ Trịnh
xưng vương, gọi là chúa
Trịnh, vua Lê chỉ là bù
nhìn.

- Năm 1533, Nguyễn Kim
một võ quan triều Lê đã
chạy vào Thanh Hố, lập
1 người thuộc dịng dõi
nhà Lê lên làm vua l;ấy
danh nghĩa “phù Lê diệt
Mạc”( sử cũ gọi là Nam
triều).

- Chiến tranh Nam Bắc
Triều kéo dài hơn 50 năm
diễn ra từ Thanh Hóa ra
Bắc

* Hậu quả: nhân dân bị
đói khổ ,đất nước bị chia
cắt.

2) Chiến tranh 
Trịnh-Nguyễn và sự chia cắt 
Đàng Trong-Đàng 
Ngoài.

* Nguyên nhân:

- Năm 1545 Nguyễn Kim
chết, con rễ là Trịnh Kiểm
lên thay nắm binh quyền
hình thành thế lực họ
Trịnh (Đàng Ngồi)
- Con thứ của Nguyễn
Kim là Nguyễn Hoàng xin
vào trấn thủ Thuận
Hoá-Quảng Nam.

</div>
(147)<div class='page_container' data-page=147>

nước.

? Chiến tranh
Trịnh-Nguyễn đã gây ra những
hậu quả gì?

GV cho học sinh quan 
sát hình 50 SGK mơ tả 
phủ chúa Trịnh .

? Tính chất của chiến 
tranh Trịnh Nguyễn?
? Em có nhận xét gì về
tình hình chính trị, xã hội
nước ta từ TK

XVI-XVIII?

-HS Một dãi đất nước
Quảng Bình-Hà Tĩnh trở
thành chiến trường ác liệt.
+ Dân ở hai bên sông phải
di chuyển đi nơi khác.
-HS Phi nghĩa, giành giật
quyền lợi và địa vị giữa
các tập đoàn phong kiến.
-HS Nhà nước tập quyền
suy yếu, các tập đoàn
phong kiến tranh giành
quyền lực, chiến tranh
liên iên kéo dài 2 thế kỉ
gây bao đau thương cho
nhân dân cả nước, gây ra
tình trạng chia cắt, cản trở
sự phát triển của đất nước.

* Hậu Quả:

- Đất nước bị chia cắt
- Ở đàng ngồi ,đến thời
Trịnh Tùng thì xưng
vương , xây phủ chúa bên
cạnh triều Lê , tuy nắm
mọi quyền hành nhưng
vẫn phải dựa vào vua Lê ,
nhân dân gọi là “vua Lê-
Chúa Trịnh”.

- Ở Đàng Trong con cháu
họ Nguyễn cũng truyền
nối ngôi nhau cầm quyền ,
nhân dân gọi là chúa
Nguyễn .

- Nhân dân bị đói khổ li
tán .

4 . Củng cố

? Em hãy nêu hậu quả của cuộc chiến tranh Nam-Bắc triều và sự chia cắt Đàng
Trong-Đàng Ngồi?

? Xác định trên lược đồ vị trí Nam-Bắc triều ? Đàng Trong-Đàng Ngoài ?
 5 . Hướng dẫn

Các em về nhà học bài và bài 23 : KINH TẾ - VĂN HOÁ THẾ KỈ XVI - XVIII).
Ở bài này các em chú ý các câu hỏi sau:

? Hãy so sánh kinh tế sản xuất nơng nghiệp giữa Đàng Trong-Đàng Ngồi ?
? Nhận xét H51 SGK về sản phẩm Bát Tràng?

? Quê em có những phố chợ nào ?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

</div>
(148)<div class='page_container' data-page=148>

Ngày soạn: 21 / 02 / 2014

Tuần : 25 ; Tiết : 49

Bài 23: KINH TẾ - VĂN HOÁ THẾ KỈ XVI - XVIII
I . MỤC TIÊU

1. Về kiến thức: Giúp cho học sinh hiểu được:

- Sự khác nhau về kinh tế nông nghiệp giữa Đàng Trong và Đàng Ngồi.
- Tình hình thủ công nghiệp và thương nghiệp ở các thế kỉ này.

- Nắm những nét chính về tình hình văn hố, tơn giáo, sự ra đời chữ quốc ngữ,
văn học nghệ thuật.

2. Về kĩ năng:

- Xác định các địa danh trên bản đồ Việt Nam.
3. Về thái độ :

- Bồi dưỡng ý thức bảo vệ truyền thống văn hoá dân tộc.
II . CHUẨN BỊ .

- GV - Bản đồ Việt Nam. Tranh ảnh về một số bến cảng, Hội An..
- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập

III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP :
1: Ổn định tổ chức.
 2: Kiểm tra bài cũ.

? Em hãy nêu cuộc chiến tranh Trịnh Nguyễn và sự chia cắt Đàng Trong - Đàng
Ngoài ?

3: Nội dung bài mới:

Chi n tranh liên iên gi a hai th l c phong ki n Tr nh-Nguy n đã gây bi t bao đau th ng ế ữ ế ự ế ị ễ ế ươ
cho dân t c. ộ Đặc bi t là s chia c t lâu dài đã nh h ng r t l n đ i v i s phát tri n v n hoá, kinh t ệ ự ắ ả ưở ấ ớ ố ớ ự ể ă ế
n c ta th i kì này. V y n n kinh t -v n hố n c ta th i kí náy có đ c đi m gì?ướ ờ ậ ề ế ă ướ ờ ặ ể

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1 : Nông 
nghiệp

? Hãy so sánh kinh tế 
sản xuất nông nghiệp 
giữa Đàng Trong-Đàng 
Ngoài ?

- GV : chia bảng làm 2
phần hướng dẫn HS so
sánh.

? Ở Đàng Ngồi, chúa
Trịnh có quan tâm đến sản
xuất nơng nghiệp không ?
? Cường hào đem đất
công cầm bán đã ảnh
hưởng đến sản xuất nông
nghiệp và đời sống nhân
dân như thế nào?

- HS Chúa Trịnh ít quan
tâm đến thủy lợi và tổ
chức khai hoang.

-HS Ruộng đất công bị
cường hào đem cầm bán.
+ Ruộng đất bị bỏ hoang,
mất mùa đói kém xãy ra
dồn dập, nhất là ở vùng
Sơn Nam.

+ Nhiều người bỏ làng đi
nơi khác như vùng

Thanh-I. Kinh tế:
1) Nơng nghiệp:
- Ở Đàng Ngồi:

+ Cuộc chiến tranh Nam -
Bắc triều đã phá hoại
nghiêm trọng nền sản xuất
nơng nghiệp.

+ Chính quyền Lê- Trịnh
ít quan tâm đến thuỷ lợi
và khai hoang.

+ Ruộng đất công làng xã
bị cường hào đem cầm
bán.

+ Ruộng đất bỏ hoang,
mất mùa đói kém xãy ra
liên tục, nhiếu ngừơi phải
bỏ làng đi nơi khác.

Ngày 17 tháng 02 năm 2014
Tổ kí duyệt

</div>
(149)<div class='page_container' data-page=149>

? Ở Đàng Trong, chúa
Nguyễn có quan tâm đến
sản xuất nơng nghiệp
khơng?

? Chúa Nguyễn đã có
những biện pháp gì để
khuyến khích khai hoang?

? Kết quả của chính sách
đó?

? Chúa Nguyễn đã làm gì
để mở rộng đất đai?

? Phủ Gia Định gồm mấy
dinh ? Thuộc những tỉnh
nào hiện nay?

? Yêu cầu HS xác định
trên bản đồ ?

? Những điều kiện để
nông nghiệp Đàng Trong
phát triển ?

? Sản xuất nông nghiệp
phát triển ở Đàng Trong
ảnh hưởng như thế nào
đối với xã hội?

Hoạt động 1 : Sự phát 
triển của nghề thủ công 
và buôn bán.

? Kể tên các làng nghề thủ
công nổi tiếng ở nước ta
TK XVII?

Nghệ.

- HS + Ra sức khai thác
vùng Thuận-Quãng.
+ Tổ chức di dân, khai
hoang.

- HS Cấp nông cụ, lương
ăn lập thành làng ấp.
+ Ở Thuận Hố chúa
Nguyễn chiêu tập dân lưu
vong, giảm tơ thuế 3 năm,

khuyến khích họ về quê là
ăn.

- HS Số dân đinh tăng lên
126857 suất.

+ Số ruộng đất tăng lên
265507 mẫu.

- HS Đặt phủ Gia Định
mở rộng xuống Mỹ Tho,
Hà Tiên.

-HS Phủ Gia Định gồ 2
dinh:

- Dinh Trấn Biên: Đồng
Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu,
Bình Dương, Bình Phước.
-HS Xác định: Dinh
Phiên Trấn: TP HCM,
Long An, Tây Ninh.
- HS Nhờ chính sách
khai hoang của chúa
Nguyễn.

+Nhân dân tích cực khai
hoang.

+ Điều kiện tự nhiên

thuận lợi nhất là vùng
đồng bằng sông Cửu
Long.

- HS Hình thành tầng lớp
địa chủ lớn, chiếm đoạt
nhiều ruộng đất.

-HS + Gốm Thổ Hà (Bắc
Giang), Bát Tràng (Hà
Nội), làng dệt ở La Khê
(Sơn Tây), rèn sắt ở Nho

- Ở Đàng Trong:

+ Chúa Nguyễn tổ chức di
dân khai hoang ,cấp lương
ăn ,nông cụ ,thành lập
làng ấp mới ở khắp vùng
Thuận -Quảng.

+ Năm 1698 Nguyễn Hữu
Cảnh vào kinh lí phía nam
đã đặt phủ Gia Định, mở
rộng xuống Mỹ Tho, Hà
Tiên.

</div>
(150)<div class='page_container' data-page=150>

? GV cho học sinh thảo 
luận Yêu cầu HS quan 
sát và nhận xét H51 SGK

về sản phẩm Bát Tràng?
? Kể tên những đô thị nổi
tiếng ở TK XVI-XVIII?

? Gọi HS đọc phần chữ 
nhỏ. Hỏi: Em có nhận 
xét gì về các phố phường
?

? Quê em có những phố
chợ nào ?

? Chúa Trịnh, chúa

Nguyễn có thái độ như thế
nào đối với việc bn bán
với người nước ngồi?

- GV: Phân tích tác dụng
của việc mở rộng bn
bán với nước ngồi và
liên hệ với ngày nay.
? Vì sao Hội An trở 
thành phố cảng lớn nhất
ở Đàng Trong?

Lâm (Nghệ An) Hiền
Lương, Phú Bài (Thừa
Thiên).

- HS Hai chiếc bình gốm
rất đẹp: men trắng ngà,
hình khối, đường nét hài
hồ, cân đối.

-HS + Đàng Ngoài: Thăng
Long, Phố Hiến (Hưng
Yên).

+ Đàng Trong: Thanh Hà,
Hội An, Gia Định.

- HS + Rộng đẹp lát
gạch, buôn bán nhộn nhịp.
+ Phố phường xếp theo
ngành hàng.

- HS tùy vào địa phương
học sinh có thể trả lời
- HS + Lúc đầu tạo điều
kiện cho thương nhân
Châu Âu, Châu Á đến
buôn bán.

+ Về sau hạn chế ngoại
thương.

- HS + Hội An là trung
tâm trao đổi, bn bán
hàng hố với nước ngoài..

+ Gần biển thuận lợi cho
tàu nước ngoài ra vào.

- Việc buôn bán phát triển
nhất là ở các vùng đồng
bằng và ven biển, các
thương nhân châu Á và
châu Âu thường đến Phố
Hiến và Hội An buôn bán
tấp nập ,

+ Xuất hiện các đơ thị nổi
tiếng.

+ Đàng Ngồi: Thăng
Long, Phố Hiến (Hưng
Yên).

+ Đàng Trong: Thanh Hà,
Hội An, Gia Định( Thành
phố Hồ Chí Minh ngày
nay ).

+ Các chúa Trịnh và chúa
Nguyễn cho thương nhân
nước ngồi vào bn bán
để nhờ họ mua vũ khí . Về
sau các chúa thi hành
chính sách ngoại

thương ,do vậy từ nữa sau
thế kỉ XVIII,các thành thị
suy tàn dần.

4. Củng cố

? So sánh kinh tế nông nghiệp giữ Đàng Trong và Đàng Ngoài?
? Phủ Gia Định gồm có mấy dinh, thuộc những tỉnh nào hiện nay?

5 . Hướng dẫn

Các em về nhà học bài và bài 23 : KINH TẾ - VĂN HOÁ THẾ KỈ XVI - XVIII)
(tt). Ở bài này các em chú ý các câu hỏi sau:

? Câu ca dao 'Nhiễu điều….' nối lên điều gì?
? Đọc một vài câu ca dao có nội dung tương tự?

? Vì sao trong một thời gian dài chữ quốc ngữ khơng được sử dụng ?
? Em có nhận xét gì về văn học dân gian?

</div>
(151)<div class='page_container' data-page=151></div>
(152)<div class='page_container' data-page=152>

Ngày soạn: 21 / 02 / 2014
Tuần : 25 ; Tiết : 50

Bài 23: KINH TẾ-VĂN HOÁ THẾ KỈ XVI-XVIII
( tiếp theo )

I . MỤC TIÊU :
1. Về kiến thức:

Giúp cho học sinh hiểu được:

- Sự khác nhau về kinh tế nông nghiệp giữa Đàng Trong và Đàng Ngồi.
- Tình hình thủ cơng nghiệp và thương nghiệp ở các thế kỉ này.

- Nắm những nét chính về tình hình văn hố, tơn giáo, sự ra đời chữ quốc ngữ,
văn học nghệ thuật.

2. Về kĩ năng:

- Xác định các địa danh trên bản đồ Việt Nam.
3. Về thái độ :

- Bồi dưỡng ý thức bảo vệ truyền thống văn hoá dân tộc.
II. CHUẨN BỊ :

- GV Bản đồ Việt Nam. Tranh ảnh về một số bến cảng, Hội An..
- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập

III . CÁC BƯỚC LÊN LỚP :
1: Ổn định tổ chức.

2: Kiểm tra bài cũ.

? Em hãy trình bày tình hình phát triển nơng nghiệp ở Đàng trong và đàng
ngoài ?

? Sự phát triển các nghề thủ công và buôn bán ở TK XVI- XVIII như thế nào ?
3: Nội dung bài mới:

Mặt dù tình hình đất nước khơng ổn định ,chia cắt kéo dài nhưng nền kinh tế

vẫn đạt mức phát triển nhất định ,bên cạnh đó ,đời sống văn hóa tinh thần của nhân
dân có nhiều điểm mới do việc giao lưu buôn bán với người phương Tây được mở
rộng.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1: Tôn giáo:
? Ở thế kỉ XVI-XVII,
nước ta đã có những tơn
giáo nào?

? Nói rõ sự phát triển của
các tơn giáo đó?

? Ở thơn q có những
hình thức sinh hoạt nào?
Trong Hội Làng, người ta
thường làm gì?

? Quan sát H53, bức tranh
miêu tả cái gì?

-HS Nho giáo, phật giáo,
đạo giáo, Thiên chúa giáo
- HS Nho giáo vẫn được
đề cao trong học tập, thi
cử và tuyển lựa quan lại.
+ Phật giáo, Đạo giáo
được phục hồi.

-HS Hội làng là hình
thức sinh hoạt phổ biến,
tổ chức ở đình hoặc Chùa,
thường tổ chức theo kiểu
diễn chèo, tuồng, múa rối
nước hoặc các trò chơi:
đánh vật, đua thuyền.
-HS Buổi biểu diễn võ
nghệ ở hội làng.

- Hình thức phong phú,

II. Văn Hố:
1) Tơn giáo:

</div>
(153)<div class='page_container' data-page=153>

? Hình thức sinh hoạt văn
hố có tác dụng gì?

? Câu ca dao 'Nhiễu 
điều….' nối lên điều gì?

? Đọc một vài câu ca dao
có nội dung tương tự?
? Đạo Thiên Chúa bắt
nguồn từ đâu ?

? Vì sao lại xuất hiện ở
nước ta?

? Thái độ của chính quyền

Trịnh-Nguyễn đối với đạo
Thiên Chúa?

Hoạt động 2: Sự ra đời 
chữ quốc ngữ

? Chữ quốc ngữ ra đời
trong hồn cảnh nào?

? Vì sao trong một thời 
gian dài chữ quốc ngữ 
không được sử dụng ?
? Vì sao chữ La tinh ghi
âm tiếng Việt trở thành
chữ Quốc Ngữ?

Hoạt động 3: Văn học và

nhiều thể loại: đấu kiếm,
thi bắn cung tên, đua ngựa
…

+ Biểu diễn nghệ thuật: 3
người bên trái thổi kèn,
đánh trống.

-HS + Thắt chặt tình đồn
kết trong thơn xóm.

+ Bồi đắp tinh thần yêu

quê hương, đất nước.
- HS Lời dạy người dân
trong một nước phải biết
yêu thương giúp đỡ lẫn
nhau.

+ 'Bầu ơi ……..'
+ 'Một cây …….'

+ Bắt nguồn từ Châu Âu
(Rô Ma-Ý).

-HS Từ thế kỉ XVI, các
giáo sĩ theo thuyền buôn
đến nước ta truyền đạo.

-HS Đã nhiều lần ngăn
cấm, vì không phù hợp
với cách trị dân.

- HS Mục đích là truyền
đạo, A- lêch- Xan- Đờ-
Rốt xuất bản từ điển
Việt-La-Bồ năm 1651.

- HS Giai cấp phong kiến
không sử dụng , giai cấp
PK bảo thủ .

-HS Vì đây là chữ tiện lợi,

khoa học dễ phổ biến.

- Nhân dân vẫn giữ nếp
sống văn hóa truyền thống
,qua các lễ hội đã thắt chặt
tình đồn kết làng xóm và
bồi dưỡng tinh thần yêu
quê hương đất nước

- Từ thế kỉ XVI, các giáo
sĩ (Bồ Đào Nha) theo
thuyền buôn đến nước ta
truyền đạo thiên chúa
.sang thế kỉ XVII- XVIII
hoạt động của các giáo sĩ
ngày càng tăng .

- Hoạt động của đạo thiên
chúa không hợp với cách
cai trị của chúa Trịnh –
Nguyễn nên nhiều lần bị
cấm nhưng các giáo sĩ
vẫn tìm cách truyền đạo.
2) Sự ra đời chữ quốc 
ngữ:

- Cho đến thế kỉ XVII
tiếng Việt đã phong phú
và trong sáng. Một số giáo
sĩ ở phương Tây trong đó

có giáo sĩ A- lếc-xăng đơ
Rốt là người có đóng góp
quan trọng, đã dùng chữ
cái la tinh ghi âm Tiếng
Việt và sử trong việc
truyền đạo.

</div>
(154)<div class='page_container' data-page=154>

nghệ thuật dân gian:
? Kể những thành tựu văn
học?

? Các tác phẩm chữ Nơm
có nội dung gì?

? Những nhà văn nhà thơ
nổi tiếng?

? Em biết gì về Nguyễn
Bĩnh Khiêm?

? Em có nhận xét gì về 
văn học dân gian?

? Nghệ thuật dân gian
gồm mấy loại hình ?

- Quan sát H54 và nhận
xét?

? Nghệ thuật sân khấu có

những loại hình nào?
? Nội dung của nghệ thuật
Chèo, Tuồng là gì?

- HS Văn học chữ Nơm
phát triển hơn trước, có
bộ hơn 8000 câu: Thiên
Nam Ngữ lục.

- HS Viết về hạnh phúc
của con người, tố cáo
những bất công của xã hội
và bộ máy quan lại thối
nát.

-HS Nguyễn Bĩnh Khiêm,
Đào Duy Từ.

- HS Đỗ trạng nguyên
làm quan rồi từ quan về
quê dạy học, là người
trọng tình có tấm lịng cao
thượng.

-HS Phát triển phong phú:
truyện nơm, truyện tiếu
lâm, thơ lục bát, song thất
lục bát…

-HS điêu khắc và sân

khấu

- HS Tượng cao 3.7m,
rộng 2.1, khn mặt đẹp,
cân đối, hài hồ.

-HS Chèo, Tuồng…

- HS + Phản ánh đời sống
lao động vất vả, cần cù
của nhân dân..

+ Lên án kẻ gian nịnh và
ca ngợi tình yêu thương
con người.

đến ngày nay.

3) Văn học và nghệ thuật
dân gian:

a/ Văn học

- Văn học chữ Nơm phát
triển mạnh, có truyện nơm
dài hơn 8000 câu: Thiên
Nam Ngữ lục.

- Nội dung thường viết về
hạnh phúc của con người,

tố cáo những bất công của
xã hội và bộ máy quan lại
thối nát. . . các nhà thơ
nôm nổi tiếng: Nguyễn
Bĩnh Khiêm, Đào Duy
Từ.

- Sang thế kỉ XVIII văn
học dân gian phát triển
mạnh mẽ bênh cạnh
truyện nôm dài như Phan
Trần , Nhị Độ Mai,.. cịn
có truyện trạng Quỳnh,
trạng lợn ...

b/Nghệ thuật dân gian 
- Nghệ thuật điêu khắc:
điêu khắc gỗ ,Tượng phât
Bà Quan Âm nghìn tay,
nghìn mắt.

- Nghệ thuật sân khấu đa
dạng và phong phú :
Chèo, Tuồng ..

4. Củng cố

? Câu ca dao 'Nhiễu điều….' nói lên điều gì ? Đọc vài câu ca dao có nội dung tương
tự ?

</div>
(155)<div class='page_container' data-page=155>

5 . Hướng dẫn

Các em về nhà học bài và bài 24 : KHỞI NGHĨA NƠNG DÂN ĐÀNG NGỒI
THẾ KỈ XVIII. Ở bài này các em chú ý các câu hỏi sau:

? Nhận xét về chính quyền phong kiến Đàng Ngồi giữa thế kỉ XVIII ?
? Trước cuộc sống cực khổ đó nhân dân có thái độ như thế nào ?

? Ý nghĩa lịch sử của phong trào ?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

Ngày 24 tháng 02 năm 2014
Tổ kí duyệt

</div>
(156)<div class='page_container' data-page=156>

Ngày soạn: 28 / 02 / 2014
Tuần : 26 ; Tiết : 51

Bài 24 : KHỞI NGHĨA NƠNG DÂN ĐÀNG NGỒI THẾ KỈ XVIII
I. MỤC TIÊU :

1. Về kiến thức:

Giúp cho học sinh hiểu được:

- Sự suy tàn mục nát của chế độ phong kiến Đàng Ngồi, đã kìm hãm sự phát

triển của sản xuất, đời sống nhân dân khổ cực, đói kém, lưu vong.

- Phong trào nông dân khởi nghĩa chống lại nhà nước phong kiến, tiêu biểu là
cuộc khởi nghĩa của Nguyễn Hữu Cầu, Hồng Cơng Chất.

2. Về kĩ năng:

- Đánh giá hiện tượng đấu tranh giai cấp thông qua các tư liệu về phong trào
đấu tranh.

3. Về thái độ :

- Thấy rõ sức mạnh quật khởi của nông dân Đàng Ngồi, thể hiện ý chí đấu
tranh chống lại áp bức, bóc lột của nhân dân ta.

II. CHUẨN BỊ :

- GV Lược đồ về nơi diễn ra các cuộc khởi nghĩa nơng dân Đàng Ngồi TK XVIII.
- HS Học bài xem bài và dụng cụ học tập

III . CÁC BƯỚC LÊN LỚP :
1: Ổn định tổ chức.
2: Kiểm tra bài cũ.

? Câu ca dao ' Nhiễu điều …….' Nói lên điều gì ? Đọc vài câu ca dao có nội dung
tương tự

? Ở thế kỉ XVI - XVII, nước ta có những tơn giáo nào?
3: Nội dung bài mới :

Ở bài trước ta đã thấy, dưới quyền cai trị của chúa Trịnh ở Đàng Ngồi,
nền sản xuất bị trì trệ, kìm hãm, khơng được chăm lo, tất yếu sẽ dẫn đến đời sống khổ
cực của nhân dân và nông dân Đàng Ngoài đã nổi dậy khởi nghĩa như thế nào ?

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1 : Tình hình 
chính trị:

? Nhận xét về chính
quyền phong kiến Đàng
Ngồi giữa thế kỉ XVIII ?
- Gọi HS đọc phần chữ
nghiêng ?

? Chính quyền phong kiến
mục nát dẫn đến hậu quả
gì?

- HS - Mục nát đến cực
độ:

- Vua Lê chỉ là bù nhìn.
- Chúa Trịnh quanh năm
hội hè, yến tiệc.

- Quan lại hoành hành,
đục khoét nhân dân.
-HS Sản xuất nơng
nghiệp đình đốn.

- Lụt lội, mất mùa liên
tiếp xảy ra.

- Đê điều vỡ liên tục.
- Nhà nước đánh thuế

</div>
(157)<div class='page_container' data-page=157>

? Đời sống nhân dân như
thế nào?

? Trước cuộc sống cực
khổ đó nhân dân có thái
độ như thế nào ?

Hoạt động 2 : Những 
cuộc khởi nghĩa lớn:
- GV: Giới thiệu các cuộc
khởi nghĩa Đàng Ngoài
thế kỉ XVIII.

? Yêu cầu HS nêu: thời
gian, tên thủ lĩnh, nơi hoạt
động của các cuộc khởi
nghĩa?

? Nguyên nhân thất bại ?

? Ý nghĩa lịch sử của
phong trào ?

nặng.

? Hàng chục vạn nơng dân
chết đói.

+ Nhân dân phải bỏ làng
phiêu tán khắp nơi.

- HS Vùng lên đấu tranh,
các cuộc khởi nghĩa liên
tiếp xảy ra.

- HS + Năm 1737,
Nguyễn Dương
Hưng-Sơn Tây.

+ Năm 1738 - 1770, Lê
Duy Mật-Thanh
Hoá-Nghệ An.

+ Năm 1740-1751,
Nguyễn Danh Phương
Tam Đảo-Sơn Tây-Tuyên
Quang.

+ Năm 1741-1751,
Nguyễn Hầu Cầu-Hải
Phòng-Kinh Bắc-Sơn
Nam-Thanh Hố-Nghệ
An.

+ Năm 1739-1769, Hồng
Cơng Chất-Sơn Nam-Tây
Bắc.

- HS Các cuộc khởi
nghĩa nổ ra rời rạc, không
liên kết thành một phong
trào lớn.

- Vào những năm 40 của
thế kỉ XVIII hàng chục
vạn nông dân chết đói,
nhiều người phải bỏ làng
đi phiêu tán



Đó là những nguyên nhân
dẫn đến các cuộc khỏi
nghĩa của nông dân
2) Những cuộc khởi 
nghĩa lớn:

- Trong khoảng 30 năm
của thế kỉ XVIII, khắp
đồng bằng Bắc Bộ và
vùng Thanh- Nghệ đã nổ
ra hàng loạt cuộc khởi
nghĩa nông dân.

+ Tiêu biểu là cuộc khởi
nghĩa của Nguyễn Hữu
Cầu(1741-1751), Hồng
Cơng Chất (1739-1769).
* Khởi nghĩa của
Nguyễn Hữu
Cầu(1741-1751),còn gọi là Quận He
cuộc khởi nghĩa bắc đầu
từ Đồ Sơn (Hải

</div>
(158)<div class='page_container' data-page=158>

-HS + Nêu cao ý chí đấu
tranh chống áp bức.

+ Làm cho chính quyền họ
Trịnh lung lay.

4. Củng cố

? Nêu nững nét chính về tình hình xã hội Đàng Ngoài nửa sau TK XVIII?
? Hãy kể tên các cuộc khởi nghĩa của nông dân tiêu biểu?

? Ý nghĩa của phong trào?
5 . Hướng dẫn

Các em về nhà học bài và bài 25: PHONG TRÀO TÂY SƠN. Ở bài này các em chú
ý các câu hỏi sau:

? Em biết gì về lãnh đạo của cuộc khởi nghĩa Tây Sơn ?

? Vì sao Nguyễn Nhạc đưa đại bản doanh xuống Tây Sơn hạ đạo?

? Những biển hiện nào chứng tỏ, chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong đi vào con
đường suy yếu, mục nát?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

Ngày soạn: 28 / 02 / 2014
Tuần : 26 ; Tiết : 52

Bài 25 : PHONG TRÀO TÂY SƠN
I. MỤC TIÊU:

1. Về kiến thức:

Giúp cho học sinh hiểu được:

- Từ giữa thế kỉ XVIII, chính quyền họ Nguyễn Đàng Trong ngày càng suy
yếu, mục nát. Nông dân và các tầng lớp sơi sục-ốn giận. Khởi nghĩa Tây Sơn bùng
nổ trong bối cảnh đó.

- Nắm được các thành tựu to lớn của cuộc khởi nghĩa Tây Sơn qua diễn biến
của phong trào từ năm 1771-1789.

2. Về kĩ năng:

- Dựa vào lược đồ SGK xác định những địa danh đã diễn ra chiến thắng của
nghĩa quân Tây Sơn, quan sát, nhận xét các sự kiện qua lược đồ.

3. Về thái độ :

- Bồi dưỡng ý thức về truyền thống đấu tranh chống cường quyền của nơng
dân thời phong kiến.

- Bồi duỡng lịng u nước, tự cường dân tộc, căm thù bọn ngoại xâm và
những kẻ chia cắt đất nước.

II. CHUẨN BỊ :

</div>
(159)<div class='page_container' data-page=159>

1: Ổn định tổ chức.
2: Kiểm tra bài cũ.

? Nêu những nét chính về tình hình xã hội Đàng Ngoài nửa sau TK XVIII ?
? Hãy kể tên các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu của nông dân Đàng Ngoài ?
3: Nội dung bài mới:

Đầu thế kỉ XVIII, tình hình xã hội Đàng Trong ổn định, nhưng từ giữa sau thế
kỉ XVIII, chính quyền họ Nguyễn lại suy yếu nhanh chóng. Vì sao nh v y?ư ậ

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1 : Xã hội 
Đàng Trong nửa sau TK 
XVIII

? Những biển hiện nào

chứng tỏ, chính quyền 
họ Nguyễn ở Đàng 
Trong đi vào con đường 
suy yếu, mục nát?

? Gọi HS đọc phần chữ
nghiêng, đưa ra nhận xét
về bọn quan lại ?

? Đời sống nhân dân thì
sao?

? Sự mục nát của chính
quyền dẫn đến hậu quả
gì?

GV giảng : phong
trào khởi nghĩa của nông
dân Đàng Trong nổ ra
ngày càng mạnh mẽ, trong
đó tiêu biểu là cuộc khởi
nghĩa của Chàng Lía.
? Nêu vài nét chính về
chàng Lía?

GV: Đọc những câu ca,
lời vè ca tụng về chàng
Lía.

Hoạt động 2 : Khởi

nghĩa Tây Sơn bùng nổ:

-HS Chính quyền nặng nề
phức tạp:

- Số quan lại ngày càng
tăng.

- Kéo bè, kết cánh đàn áp
nhân dân thậm tệ.

- Tập đoàn Trương Phúc
Loan nắm mọi quyền
hành.

-HS Quan lại tham lam,
vơ vét để làm giàu.

- HS + Bị cường hào lấn
chiếm ruộng đất.

+ Phải nộp nhiều thứ thuế.
Nên cuộc sống người dân
ngày càng cơ cực.

- HS Nổi bất bình ốn
giận ngày càng nâng cao,
họ sẽ vùng lên đấu tranh.

-HS Xuất thân trong một

gia đình nghèo khổ, là
người khí khái, giỏi về võ
nghệ. Lía tập hợp dân
nghèo nổi dậy, chọn
Truông Mây làm căn cứ.

- HS Mùa Xuân năm
1771, ba anh em Nguyễn

I. KHỞI NGHĨA CỦA 
NÔNG DÂN TÂY SƠN.
1) Xã hội Đàng Trong 
nửa sau TK XVIII:

- Chính quyền họ Nguyễn
suy yếu, mục nát.

- Cuộc sống nhân dân
ngày càng khổ cực nhiều
cuộc khởi nghĩa.

- Tiêu biểu là cuộc khởi
nghĩa của Chàng Lía ở
Trng Mây (Bình Định).
- Chủ trương: “lấy của
người giàu chia cho người
nghèo".

2) Khởi nghĩa Tây Sơn 
bùng nổ:

- Mùa Xuân năm 1771, ba
anh em Nguyễn

</div>
(160)<div class='page_container' data-page=160>

? Em biết gì về lãnh đạo
của cuộc khởi nghĩa Tây
Sơn ?

? Anh em Nguyễn Nhạc
đã chuẫn bị những gì?

? Vì sao Nguyễn Nhạc 
đưa đại bản doanh 
xuống Tây Sơn hạ đạo?

? Lực lượng tham gia
khởi nghĩa?

? Gọi HS đọc đoạn chữ
nghiên trong SGK, nhận
xét về nghĩa quân?

Nhạc, Nguyễn Huệ,
Nguyễn Lữ lên vùng Tây
Sơn thượng đạo dựng cờ
khởi nghĩa.

- HS + Xây thành luỹ, lập
kho tàng, luyện nghĩa
quân.

+ Chủ trương: “lấy của
người giàu, chia cho
người nghèo”.

- HS + Do lực lượng lớn
mạnh, mở rộng căn cứ
khởi nghĩa.

+ Địa bàn gần vùng đồng
bằng.

- HS + Lực lượng: Nông
dân nghèo, đồng bào
Chăm, đồng bào Bana,
thợ thủ cơng, thương
nhân.

- HS Lực lương đơng, có
trang bị vũ khí, bênh vực
quyền lợi cho nhân dân
nghèo.

Sơn thượng đạo( An Khê
– Gia Lai ) dựng cờ khởi
nghĩa

- Nghĩa quân đã được các
tầng lớp nhân dân ủng
hộ ,lực lượng ngày càng

mạnh, sau đó mở rộng
nghĩa quân đánh xuống
Tây Sơn hạ đạo ( Tây Sơn
–Bình Định) rồi mở rộng
xuống đồng bằng .Đi đến
đâu nghĩa quân cũng “lấy
của người giàu, chia cho
người nghèo”... các tầng
lớp nghĩa quân tham gia
ngày càng đông kề cả hào
mục địa phương cũng nổi
dậy hưởng ứng

4. Củng cố

? Nêu những nét chính tình hình xã hội Đàng Trong nửa sau thế kỉ XVIII?
? Em biết gì về cuộc khởi nghĩa Tây Sơn?

5 . Hướng dẫn

Các em về nhà học bài và bài 25: PHONG TRÀO TÂY SƠN. (tt) Ở bài này các em
chú ý các câu hỏi sau:

? Vì sao quân xiêm lươc nước ta ?

- Vì sao Nguyễn Huệ lại chọn khúc sơng này?

? Vì sao Ngưyễn Nhạc lại hồ hỗn với qn Trịnh?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...

……….…

………...
…………...

Ngày soạn: 07 / 03 / 2014
Tiết : 53 ; Tuần : 27

Ngày 03 tháng 03 năm 2014
Tổ kí duyệt

</div>
(161)<div class='page_container' data-page=161>

Bài 25 : PHONG TRÀO TÂY SƠN (tt)
I. MỤC TIÊU :

1. Về kiến thức:

Giúp cho học sinh hiểu được:

- Nắm được các thành tựu to lớn của cuộc khởi nghĩa Tây Sơn qua diễn biến
của phong trào từ năm 1771-1789.

2. Về kĩ năng:

- Dựa vào lược đồ SGK xác định những địa danh đã diễn ra chiến thắng của
nghĩa quân Tây Sơn, quan sát, nhận xét các sự kiện qua lược đồ.

3. Về thái độ :

- Bồi dưỡng ý thức về truyền thống đấu tranh chống cường quyền của nông
dân thời phong kiến.

- Bồi duỡng lòng yêu nước, tự cường dân tộc, căm thù bọn ngoại xâm và
những kẻ chia cắt đất nước.

II. CHUẨN BỊ :

- GV - Bản đồ phong kiến nông dân Tây Sơn.
- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập
III . CÁC BƯỚC LÊN LỚP :

1: Ổn định tổ chức.
2: Kiểm tra bài cũ.

? Em hãy cho biết tình hình xãn hội Đàng trong nữa sao thế kĩ XVIII ?
? Em hãy cho biết khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ như thế nào ?

3: Nội dung bài mới:

Sau khi xây dựng căn cứ nghĩa quân Tây sơn càng vững mạnh ,phát triển lực
lượng nghĩa quân 3 anh em Nguyễn Nhạc quyết tâm lật đỗ chính quyền phong kiến
thoái nát đánh đuổi quân Xiêm bảo vệ nền độc lập dân tộc .

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1 : Lật đổ 
chính quyền họ Nguyễn.

- GV: Chỉ thành Quy Nhơn
(An Khê-Bình Định) và kể:
Nguyễn Nhạc giả vờ bị bắt
nhốt vào củi rồi sai nghĩa
quân khiêng vào thành Quy
Nhơn nộp cho quân

Nguyễn, nửa đêm Ông phá
củi đánh từ phía trong ra,
phối hợp với quân Tây Sơn
từ ngoài đánh vào nghĩa
quân đã hạ thành Quy
Nhơn.

- Đến năm 1774, nghĩa
quân đã kiểm soát một
vùng rộng lớn từ Quãng

+ HS chỉ trên lược đồ.

-HS Phái mấy vạn quân

II.Tây Sơn lật đỗ chính 
quyền họ Nguyễn và 
đánh tan quân xâm lược
Xiêm.

1) Lật đổ chính quyền họ
Nguyễn.

</div>
(162)<div class='page_container' data-page=162>

Nam đến Bình Thuận.
? Biết tin Tây Sơn nổi dậy,
chúa Trịnh đã làm gì?
? Vì sao Ngưyễn Nhạc lại 
hồ hỗn với quân

Trịnh?

? Nghĩa quân Tây Sơn đã
lật đỗ chính quyền họ
Nguyễn trong hoàn cảnh
nào?

Hoạt động 2 : Chiến 
thắng Rạch Gầm-Xồi 
Mút (1785).

? Vì sao qn xiêm lươc 
nước ta ?

GV: Dùng lược đồ
H57 chỉ đường tiến quân
của quân Xiêm tiến vào
Gia Định Theo 2 hướng:
quân thuỷ đổ bộ lên Rạch
Giá, quân bộ xuyên qua
chân Rạp vào Cần Thơ.
? Thái độ của quân Xiêm
khi vào nước ta như thế
nào?

? Trước tình hình đó
Nguyễn Huệ đã làm gì ?

? Vì sao Nguyễn Huệ lại 
chọn khúc sông này?
GV: Trình bày chiến
thắng Rạch Gầm-Xồi Mút
theo lược đồ.

? Kết quả ?

? Ý nghĩa của chiến thắng
Rạch Gầm-Xoài Mút?

đánh chiếm Phú Xuân.
- HS Vì nghĩa quân Tây
Sơn đang ở vào thế bất
lợi: phía bắc quân Trịnh,
phía nam quân Nguyễn.
- HS Từ 1776-1783, đã 4
lần đánh vào Gia Định
đến 1783 lật đổ chính
quyền họ Nguyễn.

-HS Nguyễ Ánh sang cầu
cứu quân Xiêm.

-HS Kiêu căng, hung bạo,
mặc sức đốt phá, giết

người, cướp của.
-HS Tháng 1/1785,
Nguyễn Huệ chọn khúc
sông Tiền từ Rạch Gầm
đến Xoài Mút làm trận địa
quyết chiến.

- HS Vì đoạn sơng này
dài khoảng 6 km, rộng
1km, hai bên bờ sông cây
cối rậm rạp, giữa dịng có
cù lao Thới Sơn.

- HS Bị tấn công bất ngờ,
thuyền chiến quân Xiêm
tan tác, quân Xiêm bị tiêu
diệt gần hết.

- Hs Là một trong những
trận thuỷ chiến lớn nhất.
+ Chiến thắng quân Xâm
lược Xiêm đã đưa phong
trào Tây Sơn Phát triển
lên trình độ mới .Từ đây
phong trào Tây Sơn trở
thành phong trào quật
khởi của cả dân tộc

- Quân Tây Sơn ở thế bất
lợi ; mạn Bắc có qn

Trịnh, mạn Nam có qn
Nguyễn. Trước tình hình
đó Nguyễn Nhạc tạm hịa
hỗn với qn Trịnh để
dồn sức đánh chúa
Nguyễn

- Trong lần tiến quân năm
1777 Tây Sơn đã bắt giết
được chúa Nguyễn, chỉ
cịn Nguyễn Ánh chạy
thốt Chính quyền họ
Nguyễn bị lật đỗ.
2) Chiến thắng Rạch 
Gầm-Xoài Mút (1785).
- Nguyễ Ánh sang cầu cứu
quân Xiêm, năm 1784 hơn
5 vạn quân thủy ,bộ Xiêm
đã kéo vào đánh chiếm
miền Tây Gia Định và gây
nhiều tội ác đối với nhân
dân

- Tháng 1/1785, Nguyễn
Huệ kéo quân vào Gia
Định và chọn khúc sông
Tiền từ Rạch Gầm đến
Xoài Mút làm trận địa
quyết chiến.Quân Xiêm bị
tấn công bất ngờ nên bị

tiêu diệt gần hết chỉ cịn
vài nghìn tên sóng sót
theo đường bộ chạy về
nước , Nguyễn Ánh thoát
chết sang Xiêm lưu vong
- Ý nghĩa:

</div>
(163)<div class='page_container' data-page=163>

+ Chiến thắng quân Xâm
lược Xiêm đã đưa phong
trào Tây Sơn Phát triển
lên trình độ mới .Từ đây
phong trào Tây Sơn trở
thành phong trào quật
khởi của cả dân tộc
4.Củng cố:

? Vì sao Nguyễn Huệ lại chọn khúc sơng Rạch Gầm-Xồi Mút làm trận địa quyết
chiến?

? Trình bày chiến thắng Rạch Gầm-Xồi Mút trên lược đồ?
? Ý nghĩa của chiến thắng Rạch Gầm-Xoài Mút ?

5 . Dặn dò :

Các em về nhà học bài và bài 25: PHONG TRÀO TÂY SƠN. (tt) Ở bài này các em
chú ý các câu hỏi sau:

? Vì sao Nguyễn Huệ mang danh nghĩa “phù Lê diệt Trịnh”?

? Vì sao nghĩa qn Tây Sơn tiêu điệt chính quyền họ Trinh nhanh như vậy

? Vì sao Nguyễn Huệ thu phục được Bắc Hà ?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

Ngày soạn: 07 / 03 / 2014
Tiết : 54 ; Tuần : 27

Bài 25 : PHONG TRÀO TÂY SƠN (tt)
I. MỤC TIÊU :

1. Về kiến thức:

Giúp cho học sinh hiểu được:

- Từ giữa thế kỉ XVIII, chính quyền họ Nguyễn Đàng Trong ngày càng suy
yếu, mục nát. Nơng dân và các tầng lớp sơi sục-ốn giận. Khởi nghĩa Tây Sơn bùng
nổ trong bối cảnh đó.

- Nắm được các thành tựu to lớn của cuộc khởi nghĩa Tây Sơn qua diễn biến
của phong trào từ năm 1771-1789.

2. Về kĩ năng:

- Dựa vào lược đồ SGK xác định những địa danh đã diễn ra chiến thắng của
nghĩa quân Tây Sơn, quan sát, nhận xét các sự kiện qua lược đồ.

3. Về thái độ :

- Bồi dưỡng ý thức về truyền thống đấu tranh chống cường quyền của nông
dân thời phong kiến.

- Bồi duỡng lòng yêu nước, tự cường dân tộc, căm thù bọn ngoại xâm và
những kẻ chia cắt đất nước.

II. CHUẨN BỊ:

- GV - Bản đồ phong kiến nông dân Tây Sơn.
- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập
III . CÁC BƯỚC LÊN LỚP :

</div>
(164)<div class='page_container' data-page=164>

2. Kiểm tra bài cũ.

? Trình bày chiến thắng Rạch Gầm-Xoài Mút trên lược đồ?
? Ý nghĩa của chiến thắng Rạch Gầm-Xoài Mút ?

3. Nội dung bài mới:

Sự mục nát , suy yếu của chính quyền phong kiến là nguyên nhân dẫn tới những
cuộc đấu tranh của nhân dân ,sau khi tiêu diệt nhà nguyễn ở phía Nam Nguyễn Huệ
quyết định đem quân tiêu diệt vua Lê ,chúa Trịnh tiến tới thống nhất đất nước

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1 : Hạ thành 
Phú Xuân-Tiến ra Bắc 
Hà diệt họ Trịnh

? Tình hình Đàng Ngoài
như thế nào?

? Nguyễn Huệ cho quân
đánh thành Phú Xuân mùa
hè năm 1786, kết quả ra
sao?

Gv Như vậy toàn bộ
Đàng Trong thuộc về Tây
Sơn, nhân cơ hội này
Nguyễn Huệ tiến thẳng ra
Đàng Ngồi.

? Vì sao Nguyễn Huệ 
mang danh nghĩa “phù 
Lê diệt Trịnh”?

?Sau khi được nhân dân
hưởng ướng thì giữa năm
1786 nghĩa quân Tây sơn
đã làm gì ?

? Vì sao nghĩa quân Tây
Sơn tiêu điệt chính 
quyền họ Trinh nhanh 
như vậy

Hoạt động 2 : Nguyễn

Hữu Chỉnh mưu 
phản-Nguyễn Huệ thu phục 
Bắc Hà.

? Tình hình Bắc Hà như
thế nào, sao khi quân Tây
Sơn rút vào nam ?

- GV: Yêu cấu HS chỉ
trên lược đồ 3 vùng mà 3
anh em Tây Sơn chiếm
giữ.

? Trước tình hình đó,
Nguyễn Huệ đã làm gì?

-HS Qn Trịnh đóng ở
Phú Xuân, kiêu căng, sách
nhiễu nhân dân.

-HS Quân Trịnh bạc
nhược bị tiêu diệt nhanh
chóng.

- HS Nhằm tập hợp dân
chúng hưởng ứng, ủng hộ
mình.

- HS Giữa năm 1786,
Nguyễn Huệ đánh ra

Thăng Long, lật đỗ chính
quyền họ Trịnh.

-HS Nhân dân chán nghét
chúa Trịnh ủng hộ Tây
Sơn .Thế lực quân
Ta6ySo7n đang mạnh

-HS Tình hình Bắc Hà rối
loạn do con cháu họ Trịnh
nổi loạn, Lê Chiêu Thống
không dẹp nổi phải nhờ
Nguyễn Hữu Chỉnh ra
giúp.

+ Dẹp xong, Nguyễn Hữu
Chỉnh lộng quyền.

- HS Cử Vũ Văn Nhậm
ra Bắc diệt chỉnh, sau đó
Nhậm lại lộng quyền.

III. Tây Sơn lật đổ chính
quyền họ Trịnh.

1) Hạ thành Phú 
Xuân-Tiến ra Bắc Hà diệt họ 
Trịnh

- Tháng 6/1786 được sự

giúp đỡ của Nguyễn Hữu
Chỉnh nghĩa quân nhanh
chóng hạ thành Phú Xuân
rồi tiến ra Nam sơng
Gianh , giải phóng tồn bộ
đất Đàng Trong

- Với khẩu hiệu “phù Lê
diệt Trịnh” Tây Sơn tiến
quân ra Bắc

- Giữa năm 1786, Nguyễn
Huệ đánh ra Thăng Long,
lật đỗ chính quyền họ
Trịnh.

2) Nguyễn Hữu Chỉnh 
mưu phản-Nguyễn Huệ 
thu phục Bắc Hà.

</div>
(165)<div class='page_container' data-page=165>

? Vì sao Nguyễn Huệ 
thu phục được Bắc Hà ?
? Việc lật đỗ các tập đoàn
phong kiến Lê Trịnh có Ý
ngĩa gì ?

+ Năm 1788, Nguyễn Huệ
ra Bắc lần 2 diệt Nhậm.
-HS Vì được nhân dân
,nhiều sĩ phu nổi tiến

giúp đỡ

-HS Xóa bỏ sự chia cắt
đất nước Đàng Trong và
Đàng Ngoài

+ Đặc cơ sở cho sự thống
nhất đất nước

sau đó Nhậm lại lộng
quyền.

- Năm 1788, Nguyễn Huệ
ra bắc lần 2 thu phục Bắc
Hà

* Ý nghĩa :

Tiêu diệt chúa Nguyễn ở
Đàng Trong , lật đỗ chính
quyền Lê ,Trịnh ở đàng
Ngồi đặc cơ sở thống
nhất lãnh thỗ . Đáp ứng
nguyện vọng của nhân
dân cả nước.

4.Củng cố

? Tình hình Đàng Ngồi như thế nào?

? Vì sao Nguyễn Huệ mang danh nghĩa “phù Lê diệt Trịnh”?

? Vì sao nghĩa quân Tây Sơn tiêu điệt chính quyền họ Trinh nhanh như vậy
? Tình hình Bắc Hà như thế nào, sao khi quân Tây Sơn rút vào nam

? Vì sao Nguyễn Huệ thu phục được Bắc Hà
5 . Hướng dẫn

Các em về nhà học bài và bài 25: PHONG TRÀO TÂY SƠN. (tt) Ở bài này các em
chú ý các câu hỏi sau:

? Vì sao nghĩa quân lập phịng tuyến Tam Điệp-Biện Sơn ?
? Em có suy nghĩ gì về hành động của Lê Chiêu Thống?

? Tại sao lúc lấy được chính quyền từ tay họ Trịnh Nguyễn Huệ lại không lên ngôi
mà bấy giờ ơng mới lên ngơi ?

? Vì sao vua Quang Trung quyết định tiêu diệt quân Thanh vào diệp tết Kĩ Dậu ?
IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

Ngày soạn: 13 / 03 / 2014
Tiết : 55 ; Tuần : 28

Bài 25: PHONG TRÀO TÂY SƠN (tiếp theo)
Ngày 10 tháng 03 năm 2014

Tổ kí duyệt

</div>
(166)<div class='page_container' data-page=166>

I. MỤC TIÊU 
1. Về kiến thức:

Giúp cho học sinh hiểu được:

- Nắm được các thành tựu to lớn của cuộc khởi nghĩa Tây Sơn qua diễn biến
của phong trào từ năm 1771-1789.

2. Về kĩ năng:

- Dựa vào lược đồ SGK xác định những địa danh đã diễn ra chiến thắng của
nghĩa quân Tây Sơn, quan sát, nhận xét các sự kiện qua lược đồ.

3. Về thái độ :

- Bồi dưỡng ý thức về truyền thống đấu tranh chống cường quyền của nông
dân thời phong kiến.

- Bồi duỡng lòng yêu nước, tự cường dân tộc, căm thù bọn ngoại xâm và
những kẻ chia cắt đất nước.

II. CHUẨN BỊ

- GV Bản đồ phong kiến nông dân Tây Sơn.

- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập
III . CÁC BƯỚC LÊN LỚP :

1. Ổn định tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ:

? Quân Tây Sơn đã lật đỗ chính quyền học Trịnh và lê như thế nào ?
 3. Nội dung bài mới:

Sau khi thống nhất nước thì nhân dân ta phải đứng trước những khó khăn trước
nguy cơ xâm lược của nhà Thanh và Quang Trung đã làm gì để đối phó với nhà
Thanh .

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1: Quân 
Thanh xâm lược nước 
ta:

? Sau khi Nguyễn Huệ thu
phục Bắc Hà, Lê Chiêu
Thống đã làm gì ?

? Nhà Thanh xâm lược
nước ta như thế nào ?
? Em có suy nghĩ gì về 
hành động của Lê Chiêu
Thống?

? Trước tình thế giặc

mạnh, quân Tây Sơn đã
làm gì?

?Vì sao quân ta rứt khỏi

- HS Sai người sang cầu
cứu nhà Thanh.

-HS - Năm 1788, nhà
Thanh cử Tôn Sĩ Nghị
đem 29 vạn quân xâm
lược nước ta.

-HS Vua bán nước hèn
hạ, nhục nhã.

- HS Rút khỏi Thăng
Long, lập phòng tuyến
Tam Điệp - Biện Sơn.
-HS Vì ta chuẩn bị kế
hoạch sáng suốt và chu
đáo bảo toàn lực lượng

IV. Tây Sơn đánh tan 
quân Thanh.

1) Quân Thanh xâm lược
nước ta:

- Lê Chiêu Thống sai

người sang cầu cứu nhà
Thanh. Vua Càn Long nhà
Thanh nhân cơ hội này
thực hiện âm mưu xâm
lược nước ta để mở rộng
lãnh thổ xuống phía Nam
- Năm 1788, nhà Thanh
cử Tôn Sĩ Nghị đem 29
vạn quân chia thành 4 đạo
tiến vào nước ta.

</div>
(167)<div class='page_container' data-page=167>

Thăng Long ?

? Vì sao nghĩa qn lập 
phịng tuyến Tam 
Điệp-Biện Sơn ?

? Sau khi chiếm được
Thăng Long thì quân
Thanh đã làm gì ?

Hoạt động 2: Quang 
Trung đại phá quân 
Thanh

? Hay tin quân Thanh xâm
lược, Nguyễn Huệ đã làm
gì?

- GV: Tường thuật trên

lược đồ.

? Tại sao lúc lấy được 
chính quyền từ tay họ 
Trịnh Nguyễn Huệ lại 
không lên ngôi mà bấy 
giờ ông mới lên ngôi ?
? Gvcho HS thảo luận 5’ ,
Việc Nguyễn Huệ lên
ngơi hồng đế có ý nghĩa
gì ?

? Vì sao Quang Trung mở
cuộc diệt binh ở Nghệ
An ?

? Em có nhận xét gì về lời
tun thệ của Quang
Trung ?

? Vì sao vua Quang 
Trung quyết định tiêu 
diệt quân Thanh vào

,quân Thanh quá đông
chờ thời cơ

-HS Phòng tuyến liên kết
thủy bộ vững chắc làm
bàn đạp cho quân Tây

Sơn hội quân và tấn công
ra quân Thăng Long tiêu
diệt quân Thanh

- HS Tại Thăng Long
,quân Thanh ra sức cướp
bóc ,đốt nhà giết người rất
tàn bạo .Lê Chiêu Thống
Tìm cách trả thù báo ốn
rất tàn ngược . . . Khiến
cho lòng câm thù của
nhân dân ta đối với quân
cướp nước và bè lũ bán
nước đã lên cao độ

- HS Nguyễn Huệ lên
ngơi hồng đế, lấy hiệu là
Quang Trung và tiến quân
ra Bắc.

-HS Lúc tiến quân ra
Bắc Nguyễn Huệ lấy
khẩu hiệu

“phù Lê diệt Trịnh” còn bấy
giời vua Lê bán nước quân
Thanh xâm lược nên

Nguyễn Huệ lên ngôi là
phù hợp lòng người .

- HS Tập hợp được lòng
dân , tạo sức mạnh đoàn
kết dân tộc khẳng định
chủ quyền của dân tộc và
cho quân Thanh biết nước
ta có chủ

-HS Để lấy khí thế và
tinh thần binh lính
-HS Thể hiện tinh thần
quyết tâm chống giặc
ngoại xâm bảo vệ đọc lập
dân tộc của quân Tây Sơn
- HS Vì vào diệp tết kĩ
dậu quân Thanh mới
chiến được Thăng Long

Tam Điệp-Biện Sơn, một
mặt cho người về Phú
Xuân cấp báo với Nguyễn
Huệ

- Tại Thăng Long ,quân
Thanh ra sức cướp bóc
,đốt nhà giết người rất tàn
bạo .Lê Chiêu Thống Tìm
cách trả thù báo oán rất
tàn ngược . . . Khiến cho
lòng câm thù của nhân
dân ta đối với quân cướp

nước và bè lũ bán nước đã
lên cao độ

2) Quang Trung đại phá 
quân Thanh.

- Tháng 11/1788,Nguyễn
Huệ lên ngơi hồng đế,
lấy hiệu là Quang Trung
và tiến quân ra Bắc. Trên
đường đi đến Nghệ An –
Thanh Hóa Quang Trung
đều tuyển thêm quân
- Từ Tam Điệp Quang
Trung chia làm 5 đạo
+ Đạo chủ lực do Quang
Trung chỉ huy tiến thẳng
về Thăng Long

+ Đạo thứ 2 và thứ đáng
thẳng vào Tây Nam
Thăng Long

+ Đạo thứ tư tiến ra Hải
Dương

+ Đạo năm tiến lên Lạng
Giang chặn đường rút lui
của giặc

</div>
(168)<div class='page_container' data-page=168>

diệp tết Kĩ Dậu ?

? Vua Quang Trung chuẩn
bị cho cuộc đại phá quân
Thanh như thế nào ?
? Chiến thắng Ngọc Hồi
có ý nghĩa như thế nào?

? Kết quả của cuộc đại
phá quân Thanh như thế
nào ?

Hoạt động 3: Nguyên 
nhân thắng lợi và ý 
nghĩa lịch sử của phong 
trào Tây Sơn.

? Vì sao quân Tây Sơn
giành được thắng lợi?

? Em hãy cho biết ý nghĩa
lịch sử của phong trào
Tây Sơn ?

nên chủ quan kêu ngạo lơ
là khơng đề phịng

- HS Mở tiệt cho qn ăn

tết trước sao đó tấn cơng
vào dịp tết

-HS Đây là vị trí quan
trọng ở Nam Thăng Long,
cách đánh bất ngờ làm
cho quân giặc hoảng loạn.
- HS Quang Trung đã
quét sạch 29 vạn quân
Thanh.

-HS + Do sự ủng hộ của
các tầng lớp nhân dân.
+ Sự lãnh đạo tài tình của
vua Quang Trung và bộ
chỉ huy nghĩa quân.

-HS - Lật đổ các tập
đoàn phong kiến thối nát
Nguyễn – Trịnh –Lê đã
xóa bỏ ranh giới chia cắt
đất nước đặt nền tảng cho
sự thống nhất quốc gia.
- Giải phóng đất nước giữ
vững nền độc lập của tổ
quốc một lần nữa đập tan
tham vọng xâm lược nước
ta của các đế chế quân
chủ phương Bắc

chạy tán loạn.

+ Cùng lúc đó đạo quân
của Đô Đốc Long đánh
đồn Đốn Đa , tướng giặc
là Sầm Nghi Đống khiếp
sợ , thắt cổ tự tử . Tôn Sĩ
Nghị bàn hồng cùng một
số võ quan vội vược sơng
Nhị ( sông Hồng ) sang
Gia Lâm . Trưa mùng 5
tết Quang Trung cùng
đoàn quân Tây Sơn chiến
thắng kéo vào thành
Thăng Long

3) Nguyên nhân thắng 
lợi và ý nghĩa lịch sử của
phong trào Tây Sơn.
a) Nguyên nhân thắng 
lợi:

- Nhờ ý chí đấu tranh
chống áp bức bóc lột ,tinh
thần u nước , đồn kết
và hi sinh cao cả của nhân
dân ta.

- Sự lãnh đạo tài tình của
vua Quang Trung và bộ

chỉ huy nghĩa quân.

QuangTrung là người anh
hùng dân tộc vĩ đại của
nhân dân ta TK XVIII
b) Ý nghĩa lịch sử :
- Lật đổ các tập đoàn
phong kiến thối nát
Nguyễn – Trịnh –Lê đã
xóa bỏ ranh giới chia cắt
đất nước đặt nền tảng cho
sự thống nhất quốc gia.
- Giải phóng đất nước giữ
vững nền độc lập của tổ
quốc một lần nữa đập tan
tham vọng xâm lược nước
ta của các đế chế quân chủ
phương Bắc

4.Củng cố

? Nhà Thanh xâm lược nước ta như thế nào ?

? Vì sao nghĩa qn lập phịng tuyến Tam Điệp-Biện Sơn ?

</div>
(169)<div class='page_container' data-page=169>

5 Hướng dẫn

Các em về nhà học bài và bài 26: QUANG TRUNG XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC. Ở
bài này các em chú ý các câu hỏi sau:

? Vì sao khi đánh đuổi được giặc ngoại xâm, vua Quang Trung lại chăm lo xây dựng
kinh tế và văn hóa?

? Tóm tắt những nét chính về sự nghiệp của vua Quang Trung?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...…………...
……….…

</div>
(170)<div class='page_container' data-page=170>

Ngày soạn: 13 / 03 / 2014
Tiết :56 ; Tuần : 28

Bài 26: QUANG TRUNG XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
I. MỤC TIÊU :

1. Về kiến thức:

Giúp cho học sinh hiểu được:

- Thấy được việc làm của vua Quang Trung đã góp phần tích cực ổn định trật
tự xã hội, bảo vệ tổ quốc.

2. Về kĩ năng:

- Bồi dưỡng năng lực đánh giá nhân vật lịch sử.
3. Về thái độ :

- Biết ơn người anh hùng áo vải Quang Trung.
II. CHUẨN BỊ :

- GV Ảnh tượng đài Quang Trung. Sưu tầm, tranh ảnh câu chuyện về người anh

hùng Quang Trung.

- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập
III . CÁC BƯỚC LÊN LỚP :

1. Ổn định tổ chức.
2. Kiểm tra bài cũ.

? Em hãy trình bày cuộc tiến công của vua Quang Trung đại phá quân Thanh
vào dịp tết Kĩ Dậu 1789 ?

? Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của phong trào Tây Sơn ?
3. Nội dung bài mới:

Tên tu i c a Quang Trung không nh ng g n li n v i nh ng chi n công hi n hách v quân s ổ ủ ữ ắ ề ớ ữ ế ể ề ự
mà còn r t tài ba trong vi c xây d ng đ t n c.ấ ệ ự ấ ướ

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1 : Phục hồi 
kinh tế, xây dựng văn 
hố dân tộc

? Vì sao khi đánh đuổi 
được giặc ngoại xâm, 
vua Quang Trung lại 
chăm lo xây dựng kinh 
tế và văn hóa?

? Để phát triển nơng

nghiệp, vua Quang Trung
có những biện pháp gì?
Kết quả ra sao?

-HS Vì do chiến tranh đất
nước bị tàn phá, ruộng
đồng bỏ hoang xóm làng
xơ xác, nhân dân đói khổ,
cần xây dựng kinh tế để
nhân dân ấm no, đất nước
giàu mạnh.

-HS + Ban hành chiếu
khuyến nông.

+ Bãi bỏ và giảm nhẹ
nhiều loại thuế.

+ Mùa màng bội thu, đất
nước thái bình.

-HS Mở rộng bn bán,

1) Phục hồi kinh tế, xây 
dựng văn hoá dân tộc:
a) Nông nghiệp :

- Vua Quang Trung đã
bắc tay vào xây dựng
chính quyền mới ,đóng đơ

ở Phú Xn :

+ Ban hành chiếu khuyến
nơng để giải quyết tình
trạng ruộng đất bỏ
hoangvà nạn lưu vong ,
nhờ đó sản xuất nơng
nghiệp được phục hồi
nhanh chóng

</div>
(171)<div class='page_container' data-page=171>

? Vua Quang Trung đã
làm gì để phát triển công
thương nghiệp?

? Vua Quang Trung đã thi
hành biện pháp gì để phát
triển văn hố, giáo dục?
? "Chiếu lập học" nói lên
hồi bảo gì của vua
Quang Trung?

? Việc sử dụng chữ nơm
có ý nghĩa như thế nào?
? Những việc làm trên của
vua Quang Trung có tác
dụng gì?

Hoạt động 2 : Chính 
sách quốc phòng-ngoại 
giao

? Nước nhà thống nhất,
vua Quang Trung đã gặp
những khó khăn gì?

? Trước những âm mưu
trên vua Quang trung đã
làm gì?

? Để củng cố nền độc lập
trong nước vua Quang
Trung đã làm gì?

? Kế hoạch đánh Gia Định
có thực hiện được khơng?
? Sau khi vua Quang
Trung mất tình hình nước

trao đổi với nước ngoài.

-HS + Ban hành chiếu lập
học.

+ Chữ nơm được đề cao.
+ Lập viện Sùng Chính.
- HS + bồi dưỡng nhân
lực đào tạo nhân tài góp
phần xây dựng đất nước.
-HS Ý thức tinh thần dân
tộc sâu sắc của vua Quang

Trung.

-HS + Kinh tế được phục
hồi nhanh chóng.

+ Xã hội dần ổn định.

- HS + Nền an ninh của
tổ quốc vẫn bị đe doạ:
- Phía Bắc: Lê Duy Chỉ
lén lút hoạt động ở biên
giới Việt Trung.

- Phía Nam: Nguyễn Ánh
cầu viện Pháp chiếm lại
Gia Định.

-HS Xây dựng một đội
quân hùng mạnh:

- Thi hành chế độ quân
dịch.

- Quân đội gồm : bộ binh,
tượng binh, thuỷ binh và
kị binh.

- Đóng những chiếc
thuyền lớn.

+ Về ngoại giao:

- Đối với nhà Thanh quan
hệ mềm dẻo và kiên
quyết.

- HS Tiêu diệt Nguyễn
Ánh ở Gia Định.

- HS Khơng, vì ngày
16/9/1972, vua Quang
Trung đột ngột từ trần.
- HS Quang Toản lên
thay nhưng khơng đủ
năng lực và uy tín điều

b) Công thương nghiệp:
- Mở cửa ải, thông chợ
búa.

c) Văn hoá-giáo dục:
+ Ban hành chiếu lập học.
+ Chữ nơm được đề cao.
+ Lập viện Sùng Chính.

2) Chính sách quốc 
phịng-ngoại giao:
- Âm mưu của kẻ thù:
+ Phía bắc: Lê Duy Chỉ
vẫn lén lút hoạt động ở

biên giới

+ Phía nam: Nguyễn Ánh
cầu viện Pháp chiếm lại
Gia Định.

- Chủ trương của vua
Quang Trung:

+ Xây dựng quân đôi
mạnh: Thi hành chế độ
quân dịch. Tổ chức quận
đội bao gồm bộ binh, thủy
binh,, tượng binh và kị
binh, có chiến thuyền lớn
chở được voi chiến hoặc
500-600 lính.

+ Về ngoại giao: Đối với
nhà Thanh quan hệ mềm
dẻo nhưng kiên quyết bảo
vệ từng tất đất của tổ quốc
.

</div>
(172)<div class='page_container' data-page=172>

ta như thế nào?

? Tóm tắt những nét 
chính về sự nghiệp của 
vua Quang Trung?

hành công việc, không
đập tan được Nguyễn
Ánh.

- HS + Có cơng thống
nhất đất nước.

+ Đánh đuổi quân xâm
lược.

+ Khôi phục kinh tế, ổn
định xã hội.

trần16/9/1792.

- Quang Toản lên kế
nghiệp ,nhưng từ đó nội
bộ triều đình Phú Xn
suy yếu dần.

4.Củng cố.

? Vua Quang Trung có những chính sách gì để phục hồi phát triển kinh tế, ổn định xã
hội và phát triển văn hố dân tộc?

? Tóm tắt những nét chính về sự nghiệp của vua Quang Trung?
5 . Hướng dẫn

Các em về nhà học bài và xem lại các bài từ bài 22 đến bài 26 để tiết tới chúng ta ôn
tập cho tốt

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

Ngày soạn: 20 / 03 / 2014
Tiết :57 ; Tuần : 29

ÔN TẬP CHƯƠNG V
I. MỤC TIÊU :

1. Kiến thức:

- Khắc sâu kiến thức lịch sử Việt Nam từ đầu thế kỷ XVI - XVIII về chính trị, xã hội,
kinh tế, văn học.

- Những nét chính về đời sống nhân dân.
2. Kỹ năng:

- Biết sử dụng bản đồ so sánh đối chiếu các sự kiện lịch sử, hệ thống các sự kiện lịch
sử để rút ra qua nhận xét.

3. Về thái độ :

Củng cố tình đồn kết u q hương, đất nước.
II. CHUẨN BỊ

- GV - Lược đồ Việt Nam.

- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập
III . CÁC BƯỚC LÊN LỚP :

1. Ổn định lớp: 
2. Kiểm tra bài cũ:

? Hãy trình bày tình hình phục hồi kinh tế, xây dựng văn hoá dân tộc của
Quang Trung ?

3 . Nội dung bài mới:

Chúng ta đã tìm hiểu tình hình đất nước từ thế kỷ XVI - XVIII qua nội dung bài
22 đến bài 26, tình hình chính trị, xã hội nước ta khơng ổn định, chiến tranh liên tục

Ngày 17 tháng 03 năm 2014
Tổ kí duyệt

</div>
(173)<div class='page_container' data-page=173>

đời sống nhân dân cực khổ, sự phát triển kinh tế ở 2 đàng có sự khác nhau và các
cuộc khởi nghĩa của nông dân .

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1 : SỰ SUY 
YẾU CỦA NHÀ NƯỚC 
PHONG KIẾN TẬP 
QUYỀN (TK XVI - 
XVIII)

? Em hãy cho biết tình
hình chính trị - xã hội thời
Lê ?

? Sự suy yếu của nhà Lê 
dẫn đến hậu quả gì đối 
với đời sống của nhân 
dân ?

? Tình hình trên dẫn đến
kết quả gì ?

Gv Tiêu biểu là cuộc
khởi nghĩa của Trần Cảo
(1516) ở Đông Triều
(Quãng Ninh).

? Do đâu nổ ra chiến tranh
Nam Bắc triều?

? Chiến tranh Nam Bắc
triều đã gây ra tai họa gì
cho nhân dân ?

? Chiến tranh
Trịnh-Nguyễn và sự chia cắt
Đàng Trong-Đàng Ngồi ?

? Em có nhận xét gì về

- HS - Từ thế kỉ XVI,
nhà Lê suy thoái do :
+ Vua quan ăn chơi xa
xỉ.

+ Xây dựng lâu dài, cung
điện tốn kém.

- Nội bộ triều đình chia
bè phái, tranh giành
quyền lợi.

- HS Đời sống nhân dân
vô cùng khổ sở.

- HS Mâu thuẩn giữa
nông dân và địa chủ,
giữa nhân dân và nhà
nước trở nên gay gắt,
nên bùng nổ các cuộc
khởi nghĩa.

- HS Do mâu thuẫn giữa
nhà Lê và nhà Mạc.
- HS Gây tổn thất lớn
về người và của:

- Hàng vạn người bị bắt
đi lính, đi lính chết đói

rất nhiều.

- Mùa màng bị tàn phá,
ruộng đất bị bỏ hoang,
dịch bệnh, người chết rất
nhiều.

-HS - Đất nước bị chia
cắt thành Đàng Trong và
Đàng Ngoài.

- Chiến tranh
Trịnh-Nguyễn kéo dài gần 50
năm, diễn ra từ Quãng
Bình đến Hà Tĩnh, 2 bên
đánh nhau 7 lần không
phân thắng bại, cuối
cùng lấy sông Gianh là
ranh giới.

-HS Nhà nước tập

I . SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ 
NƯỚC PHONG KIẾN TẬP 
QUYỀN (TK XVI - XVIII)

</div>
(174)<div class='page_container' data-page=174>

tình hình chính trị, xã 
hội nước ta từ TK 
XVI-XVIII?

Hoạt động 2 : KINH TẾ 
- VĂN HOÁ THẾ KỈ 
XVI - XVIII

? Hãy so sánh kinh tế sản
xuất nơng nghiệp giữa
Đàng Trong-Đàng Ngồi ?

? Sản xuất nông nghiệp
phát triển ở Đàng Trong
ảnh hưởng như thế nào đối
với xã hội?

Hoạt động 3 : KHỞI 
NGHĨA NƠNG DÂN 
ĐÀNG NGỒI THẾ KỈ 
XVIII

? Em hãy giới thiệu các
cuộc khởi nghĩa Đàng
Ngoài thế kỉ XVIII.

quyền suy yếu, các tập
đoàn phong kiến tranh
giành quyền lực, chiến
tranh liên iên kéo dài 2
thế kỉ gây bao đau
thương cho nhân dân cả
nước, gây ra tình trạng
chia cắt, cản trở sự phát

triển của đất nước.

- Ở Đàng Ngồi:

+ Chúa Trịnh ít quan tâm
đến thuỷ lợi và khai
hoang.

+ Ruộng đất công làng
xã bị cường hào bao
chiếm.

- Vì vậy ruộng đất bỏ
hoang, mất mùa đói kém
xãy ra liên tục, nhiếu
ngừơi phải bỏ làng đi nơi
khác.

- Ở Đàng Trong:
+ Chúa Nguyễn ra sức
khai thác vùng
Thuận-Quãng.

+ Tổ chức di dân, khai
hoang lập thành làng ấp.
nên số dân đinh và số
ruộng đất tăng lên.
+ Đặt phủ Gia Định mở
rộng xuống Mỹ Tho, Hà
Tiên.

- HS Hình thành tầng
lớp địa chủ lớn, chiếm
đoạt nhiều ruộng đất.

- Các cuộc khởi nghĩa nổ
ra trên một địa bàn rộng
lớn từ đồng bằng đến
miền núi.

+ Năm 1737, Nguyễn
Dương Hưng-Sơn Tây.
+ Năm 1738 - 1770, Lê
Duy Mật-Thanh
Hoá-Nghệ An.

+ Năm 1740-1751,

sự phát triển của đất nước.

II . KINH TẾ - VĂN HỐ THẾ
KỈ XVI – XVIII

- Ở Đàng Ngồi: Kinh tế chưa
phát triển

- Ở Đàng Trong: Kinh tế phát
triển

III . KHỞI NGHĨA NƠNG

DÂN ĐÀNG NGỒI THẾ KỈ 
XVIII

- Các cuộc khởi nghĩa nổ ra trên
một địa bàn rộng lớn từ đồng
bằng đến miền núi.

-Tiêu biểu là cuộc khởi nghĩa
của Nguyễn Hữu Cầu, Hồng
Cơng Chất.

</div>
(175)<div class='page_container' data-page=175>

Hoạt động 4 : PHONG 
TRÀO TÂY SƠN

? Em hãy nêu những cống
hiến to lớn của phong trào
Tây Sơn ?

? Vì sao quân Tây Sơn 
giành được thắng lợi ?

? Sao khi thống nhất đất
nước Quang Trung đã có
những chính sách gì để
phục hồi và phát triển kinh
tế, xây dựng văn hoá dân
tộc ?

? Chủ trương của vua
Quang Trung trong việc

xây dựng quân đội như thế
nào ?

Nguyễn Danh Phương
Tam Đảo-Sơn
Tây-Tuyên Quang.
+ Năm 1741-1751,
Nguyễn Hầu Cầu-Hải
Phịng-Kinh Bắc-Sơn
Nam-Thanh Hố-Nghệ
An.

+ Năm 1739-1769,
Hồng Cơng Chất-Sơn
Nam-Tây Bắc.

- HS+ Lật đổ các tập
đồn phong kiến :
Nguyễn, Trịnh, Lê.
+ Xố bỏ sự chia cắt, lập
lại sự thống nhất.

+ Đánh tan quân xâm
lược: Xiêm, Thanh.
-HS + Do sự ủng hộ của
các tầng lớp nhân dân.
+ Sự lãnh đạo tài tình
của vua Quang Trung và
bộ chỉ huy nghĩa quân.
-Hs * Nông nghiệp :

- Vua Quang Trung đã:
+ Ban hành chiếu
khuyến nông.

+ Bải bỏ và giảm nhẹ
nhiều lọai thuế.

* Công thương nghiệp:
- Mở cửa ải, thông chợ
búa.

* Văn hố-giáo dục:
+ Ban hành chiếu lập
học.

+ Chữ nơm được đề cao.
+ Lập viện Sùng Chính.
-HS + Xây dựng qn 
đơi mạnh: Thi hành chế
độ qn dịch, đóng
thuyền chiến lớn.
+ Với nhà Thanh quan
hệ mềm dẻo và kiên
quyết.

- Tiêu diệt Nguyễn Ánh
lấy lại Gia Định.

- Ngày 16/9/1792, vua
Quang Trung qua đời.

: Nguyễn, Trịnh, Lê.

+ Xoá bỏ sự chia cắt, lập lại sự
thống nhất.

</div>
(176)<div class='page_container' data-page=176>

4. Củng cố .

? Em hãy cho biết tình hình chính trị - xã hội thời Lê ?

? Hãy so sánh kinh tế sản xuất nông nghiệp giữa Đàng Trong-Đàng Ngoài ?
? Em hãy giới thiệu các cuộc khởi nghĩa Đàng Ngoài thế kỉ XVIII.

? Em hãy nêu những cống hiến to lớn của phong trào Tây Sơn ?

? Chủ trương của vua Quang Trung trong việc xây dựng quân đội như thế nào ?
5. Hướng dẫn

Học bài, ôn bài 22 -> 26. để tiết tới chúng ta làm bài tập .

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

Ngày soạn: 20 / 03 / 2014
Tiết :58 ; Tuần : 29

BÀI TẬP LỊCH SỬ CHƯƠNG V

I. MUC TIÊU :

1. Kiến thức:

- Giúp học sinh củng cố những kiến thức về lịch sử ở các thế kỷ XVI - XVIII.
- Củng cố những hiểu biết khái quát về những thành tựu mà dân tộc ta đã đạt được
trên các lĩnh vực: phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục, kháng chiến chống ngoại xâm.

2. Kỹ năng:

- Giúp học sinh rèn luyện thông qua bài tập.
 3. Về thái độ :

- Giáo dục cho học sinh ý thức tôn trọng những thành tựu mà nhân loại đã đạt được
trong thời trung đại, niềm tự hào và tự cường dân tộc lòng yêu nước, yêu quê hương.
II. CHUẨN BỊ :

- GV Bảng phụ, BT.

- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập
III . CÁC BƯỚC LÊN LỚP :

1. Ổn định lớp: 
2. Kiểm tra bài cũ:

- Quang Trung đã làm gì để phục hồi và phát triển kinh tế, xây dựng văn hóa dân tộc?
Chính sách về ngoại giao của Quang Trung có ý nghĩa gì ?

3 Nội dung bài mới:

Bài tập 1: L p b ng th ng k ho ch đ ng c a ngh a quân Tây S n t 1771 - 1789.ậ ả ố ế ạ ộ ủ ĩ ơ ừ

Niên đại Sự kiện

Năm 1789
Năm 1788
Năm 1786

A)Quang Trung đại phá quân Thanh.

</div>
(177)<div class='page_container' data-page=177>

Năm 1785
Năm 1777
Năm 1774
Năm 1773
Năm 1771

D)Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút.

E)Bắt, giết chúa Nguyễn, lật đổ chính quyền Đàng 
Trong.

F)Kiểm sốt từ Quảng Nam đến Bình Thuận.
G) Hạ thành Quy Nhơn.

H) Lập căn cứ khởi nghĩa Tây Sơn.

Bài tập 2: Giải thích chủ trương của Quang Trung thông qua các chiếu lệnh.

- Chiếu khuyến nông: khuyến khích sản xuất nơng nghiệp giải quyết tình trạng ruộng
đất bị bỏ hoang và nạn lưu vong.

- Đề nghị nhà Thanh mở cửa ải, thông chợ búa, .. khiến hàng hóa khơng ngưng đọng 
làm lợi cho sự tiêu dùng của dân.

- Chiếp lập học: khuyến khích việc học tập, tuyển chọn nhân tài.

- Lập viện sùng chinh Dịch sách chữ Hán ra chữ nôm làm tài liệu học tập. 
Bài tập 3: Quang Trung đã có những chủ trương và biện pháp về quốc phòng và 
ngoại giao để giữ vững an ninh của đất nước?

+ Quốc phịng ?…Xây dựng qn đơi mạnh: Thi hành chế độ quân dịch, đóng thuyền
chiến lớn.

+ Ngoại giao ?…Với nhà Thanh quan hệ mềm dẻo và kiên quyết.

Bài tập 4 : Em hãy n i các s ki n c t B sao cho phù h p v i niên đ i c t A. (1đ)ố ự ệ ở ộ ợ ớ ạ ở ộ
Sự Kiện (cột B) Niên đại (cột A) Trả lời
1. Giải phóng Tân Bình,Thuận Hóa

2. Nhà Mạc sụp đổ

3.Trận Chi Lăng-Xương Giang
4. Khởi nghĩa Trần Cảo

A/1529
B/1592
C/1516
D/1425
E/1427

1+ D
2+ B
3+ E
4+ C
Bài tập 5 :Ca dao Việt Nam có câu:

“Ước gì anh lấy được nàng

Để anh mua gạch Bát Tràng về xây”
Vậy gạch Bát Tràng được sản xuất ở đâu?

A/Hải Dương B/Hà Nội

C/ Hưng Yên D/Bắc Giang

Bài tập 6:Nghệ thuật kiến trúc thời Lê Sơ biểu hiện rõ nét ở những cơng trình nào?
A/Chùa một cột (Hà Nội)

B/Tháp Phổ Minh (Nam Định)

C/ Các cơng trình Lăng tẩm cung điện ở Lam Kinh (Thanh Hóa)
D/Tất cả đều đúng

Bài tập 7: Ở thời Lê Sơ,tình hình giáo dục thi cử phát triển hơn thời Trần và đạt 
nhiều thành tựu rực rỡ .Em hãy cho biết nguyên nhân của sự phát triển đó:

A/Nhà Nước dựng lại Quốc Tử Giám
B/Mở nhiều trường học

C/Khắc tên những người đổ tiến sĩ trên bia đá văn miếu

D/Cả A,B,C đều đúng

Bài tập 8 : Đ ề ự ệ ịi n s ki n l ch s vào niên đ i đã cho sao đây ử ạ
Niên

đại

Sự Kiện
1. 1511

2. 1512
3. 1515
4. 1516

a) Khởi nghĩa Trần Tuân ở Hưng Hóa ( Vùng Tây Bắc ) và Sơn Tây
( Vĩnh Phúc Phú Thọ )

</div>
(178)<div class='page_container' data-page=178>

d) Khởi nghĩa của Trần cảo Quảng Ninh .

Bài tập 9 : Nêu những nét cơ về kinh tế ở đàn ngoài TK XVII – XVIII trên các lĩnh 
vực nông nghiệp , thủ công nghiệp và thương nghiệp

Lĩnh Vực Biểu hiện

a) Nông nghiệp - Ruộng đất bị bỏ hoang ,mất mùa đói kém diễn ra dồn dập
- Ít quan tâm đến công tác thủy lợi

- Nông nghiệp bị phá hoại nghiêm trọng
b) Thủ công

nghiệp

- Xuất hiện thêm nhiều làng nghề thủ công như làng gốm
Thổ Hà, làng dệt La Khê .

c) Thương nghiệp - Việt bn bán phát triển , ngồi Thăng long với 36 phố
phường ,một số đô thị lớn hình thành như phố hiến Hưng Yên
Bài tập 10 : Điền sự kiện lịch sử vào niên đại đã cho sao đây

Niên đại Sự Kiện
1. 22-12-1788

2. 26- 12 1788
3.15-01- 1789
4. 30-01-1789

a) Nguyễn Huệ lên ngơi hồng đế lấy hiệu là Quang Trung
b) Đạo quân của Hoàng đế Quang Trung tới Nghệ An , dừng
chân 10 ngày để tuyển thêm quân

c) Đạo quân của Quang Trung ra tới Tam Điệp (Ninh Bình )
d) Đạo quân của Quang Trung bất ngờ đánh đồn Ngọc Hồi
Bài tập 11 : Điền sự kiện lịch sử vào niên đại đã cho sao đây

Niên đại Sự Kiện
1. 1737

2. 1738- 1770
3. 1740 -1751
4. 1739-1769

5. 1741-1751

a) Khởi nghĩa Nguyễn Dương Hưng
b) Khởi nghĩa Lê Duy Mật

c) Khởi nghĩa Nguyễn Danh Phương
d) Khởi nghĩa Hồng Cơng Chất
e) Khởi nghĩa Nguyễn Hữu cầu .

Bài tập 12 : Em hãy nối các sự kiện ở cột B sao cho phù hợp với niên đại ở cột A. 
(1đ)

Niên
đại (cột

Sự Kiện (cột B) Trả lời

1.
1776-1783
2. 1784
3.1773
4.1774
5 .1785
6. 1777

A/ Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Múc
B/ Quân xiêm kéo vào Gia Định

C/ Tây Sơn Bắc chúa Nguyễn ,lật đỗ chính Quyền đàng
trong

D/ Tây Sơn 4 lần đánh vào Gia Định

E/ Tây Sơn phần lớn kiểm soát phần lớn phủ Quy Nhơn
F/ Tây Sơn kiểm soát một vùng rộng lớn từ Quãng Nam đến
Bình Thuận .

1 + D
2 + B
3 + E
4 + F
5 + A
6 + C

Bài tập 13 : Em hãy xác định nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của phong 
trào nông dân Tây Sơn theo bảng thống kê sao đây :

Niên đại (cột A) Sự Kiện (cột B) Trả lời

1. Nguyên
nhân thắng lợi
2. Ý nghĩa lịch
sử

A/ - Lật đổ các tập đoàn phong kiến thối nát

Nguyễn – Trịnh –Lê đã xóa bỏ ranh giới chia cắt đất
nước .

B- Nhờ ý chí đấu tranh chống áp bức bóc lột ,tinh
thần yêu nước , đoàn kết và hi sinh cao cả của nhân
dân

</div>
(179)<div class='page_container' data-page=179>

C- Giải phóng đất nước giữ vững nền độc lập của tổ
quốc

D- Đánh đuổi ngoại xâm.

E Sự lãnh đạo tài tình của vua Quang Trung và bộ
chỉ huy nghĩa quân. QuangTrung là người anh hùng
dân tộc vĩ đại của

4 . Củng cố

Tóm tắt những nét chính về sự nghiệp của vua Quang Trung?
5. Hướng dẫn

Học bài, soạn bài 19, 20, 22, 25.

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

Ngày soạn: 27 / 03 / 2014
Tiết :59 ; Tuần : 30 ;

KIỂM TRA 1 TIẾT
I. Mục tiêu:

1. Kiến thức:

Qua giờ kiểm tra nhằm đánh giá trình độ kiến thức, kỹ năng, thái độ của học
sinh trong phần lịch sử Việt Nam từ bài 19 đến bài 26. Từ đó tìm ra những yếu điểm

Ngày 24 tháng 03 năm 2014
Tổ kí duyệt

</div>
(180)<div class='page_container' data-page=180>

của học sinh. Giáo viên dạy bộ mơn có biện pháp khun khích, thúc đẩy học sinh
học tập

2. Kỹ năng:

Rèn khả năng tư duy, nhớ sự kiện, phân tích so sánh, rút ra nhận xét.
3. Về thái độ :

Giáo dục tính tự giác, tích cực trong làm bài kiểm tra, thi cử.
II. CHUẨN BỊ :

- Giáo viên: ra đề kiểm tra, đáp án, biểu điểm.
- Học sinh ôn bài, chuẩn bị giấy kiểm tra.
III . CÁC BƯỚC LÊN LỚP :

1 . Ổn định tổ chức : Kiểm diện sĩ số 
2 . Xây dựng ma trận đề kiểm tra

Chủ đề

(nội dung,

chương)/
Mức độ
nhận thức

Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Tổng
hợp

TN TL TN TL TN TL

Đại Việt
thời Lê Sơ

(TK 
XV-XVI)

0,5 đ 
1 câu

2,5 đ
3 câu

3,0 đ
1 câu

60%tổn
g

điểm(4

đ)
5 câu
Đại Việt ở

TK 
XVI-XVIII

0,5 đ
1 câu

1,0 đ
1 câu

0,5đ
1 câu

2,0 đ
1 câu

40%tổng
điểm(6,đ
)

4 câu
Cộng:

10 điểm 1,0 đ
2 câu
 10%

1,0 đ
1 câu
10%

3,0 đ
4 câu
 30%

2,0 đ
1 câu
 20%

3,0 đ
1 câu
 30%

10điểm
10 câu
100%
3. Viết đề kiểm tra từ ma trận

ĐỀ KIỂM TRA MỘT TIẾT LỊCH SỬ 7
A/TRẮC NGHIỆM: (4đ)

Em hãy khoanh tròn chữ cái đầu câu mà em cho là đúng nhất(2đ)

Câu 1:Nghệ thuật kiến trúc thời Lê Sơ biểu hiện rõ nét ở những cơng trình nào?
A/Chùa một cột (Hà Nội)

B/Tháp Phổ Minh (Nam Định)

C/ Các cơng trình Lăng tẩm cung điện ở Lam Kinh (Thanh Hóa)
D/Tất cả đều đúng

Câu 2: Ở thời Lê Sơ,tình hình giáo dục thi cử phát triển hơn thời Trần và đạt nhiều 
thành tựu rực rỡ .Em hãy cho biết nguyên nhân của sự phát triển đó:

A/Nhà Nước dựng lại Quốc Tử Giám
B/Mở nhiều trường học

C/Khắc tên những người đổ tiến sĩ trên bia đá văn miếu
D/Cả A,B,C đều đúng

Câu 3:Ca dao Việt Nam có câu:
“Ước gì anh lấy được nàng

Để anh mua gạch Bát Tràng về xây”
Vậy gạch Bát Tràng được sản xuất ở đâu?

</div>
(181)<div class='page_container' data-page=181>

C/ Hưng Yên D/Bắc Giang

Câu 4:Nghĩa qn Lam Sơn giải phóng Tân Bình ,Thuận Hóa vào ngày tháng năm 
nào?

A/Tháng 8.1425 B/Tháng 8.1452

C/Tháng 10.1425 D/Tháng 11.1452

Câu 5 .Em hãy điền từ thích hợp vào khoảng trống (1đ)

Dưới thời vua Lê Thánh Tơng có một bộ luật mới đó là bộ luật (1)…………
………… ….. Bộ luật này có điểm gì mới so với bộ luật Hình Thư (2

……… …... ………… ………… …………
Câu 6 .Em hãy n i các s ki n c t B sao cho phù h p v i niên đ i c t A. (1đ)ố ự ệ ở ộ ợ ớ ạ ở ộ

Sự Kiện (cột B) Niên đại (cột A) Trả lời
1.Khởi nghĩa Trần Cảo

2.Giải phóng Tân Bình,Thuận Hóa
3.Trận Chi Lăng-Xương Giang
4.Nhà Mạc sụp đổ

A/1529
B/1592
C/1516
D/1425
E/1427

1+
2+
3+
4+
B/TỰ LUẬN:(6đ)

Câu 1: Em hãy vẽ sơ đồ giai cấp , tầng lớp xã hội thời Lê Sơ. (3đ)

Câu 2: Em hãy nêu nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của phong trào nông 
dân Tây sơn . (2đ)

Câu 3: Nguyên nhân nào dẫn đến nhà Lê suy yếu ? (1đ)

Xây dựng hướng dẫn chấm và biểu điểm
- Điểm toàn bài tính theo thang điểm 10, làm trịn số đến 0,25 điểm.
- Cho điểm tối đa khi học sinh trình bày đủ các ý và bài làm sạch đẹp.

- Ghi chú: học sinh có thể khơng trình bày các ý theo thứ tự như hướng dẫn trả lời
nhưng đủ ý và hợp lí, sạch đẹp vẫn cho điểm tối đa. Thiếu ý nào sẽ không cho điểm ý
đó.

Hướng dẫn trả lời
A/TRẮC NGHIỆM:(5đ)

Câu 1:C Câu 5:(1)Hồng Đức

Câu 2:D (2)Bảo vệ quyền lợi người phụ nữ
Câu 3:B Câu 6: 1+C ; 2+D ; 3+E ; 4+B
Câu 4:A

B/TỰ LUẬN:(5đ)

Câu 1: Sơ đồ giai cấp,tầng lớp xã hội thời Lê Sơ .
Giai cấp

Địa chủ

PK Nông Dân Thị dân Thương nhân Thợ thủ công

Tầng lớp
Xã Hội

</div>
(182)<div class='page_container' data-page=182>

Vua Quan Địa chủ

Câu 2: Em hãy nêu nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của phong trào nông 
dân Tây sơn

a) Nguyên nhân thắng lợi:

- Nhờ ý chí đấu tranh chống áp bức bóc lột ,tinh thần yêu nước , đoàn kết và hi sinh
cao cả của nhân dân ta.

- Sự lãnh đạo tài tình của vua Quang Trung và bộ chỉ huy nghĩa quân. QuangTrung là
người anh hùng dân tộc vĩ đại của nhân dân ta TK XVIII

b) Ý nghĩa lịch sử :

- Lật đổ các tập đoàn phong kiến thối nát Nguyễn – Trịnh –Lê đã xóa bỏ ranh giới
chia cắt đất nước đặt nền tảng cho sự thống nhất quốc gia.

- Giải phóng đất nước giữ vững nền độc lập của tổ quốc một lần nữa đập tan tham
vọng xâm lược nước ta của các đế chế quân chủ phương Bắc

Câu 3: Nguyên nhân nào dẫn đến nhà Lê suy yếu?
- Từ thế kỉ XVI, nhà Lê suy thoái do :

+ Vua quan ăn chơi xa xỉ.

+ Xây dựng lâu dài, cung điện tốn kém.
4 .Củng cố

GV thu bài và nhận xét quá trình làm bài của học sinh
5 . Hướng dẫn

Các em về nhà học bài, soạn bài 27 : CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN NHÀ NGUYỄN. Ở
bài này các em chú ý các vấn đề sau

? Nhân cơ hội, triều Tây Sơn suy yếu Nguyễn Ánh đã có hành động gì?
? u cầu HS quan sát lược đồ kể tên 1 số tỉnh và phủ trực thuộc?
? GV: Hướng dẫn HS quan sát H62 và H63, nhận xét?

? Vì sao việ đắp đê điều gặp khó khăn?

? Em có nhận xét gì về bn bán trong nước?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
…...

</div>
(183)<div class='page_container' data-page=183>

Ngày soạn: 27 / 3 / 2014
Tiết :60 ; Tuần : 30

Chương VI: VIỆT NAM NỬA ĐẦU THẾ KỶ XIX
Bài 27: CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN NHÀ NGUYỄN 
I. MỤC TIÊU :

1. Về kiến thức:

Giúp cho học sinh hiểu được:

- Nhà Nguyễn lập lại chế độ phong kiến tập quyến. Các vua Nguyễn thần
phục nhà Thanh và khước từ với các nước phương Tây. Các ngành kinh tế thời

Nguyễn còn nhiếu hạn chế.

2. Về kĩ năng:

- Phân tích các nguyên nhân, hiện tượng chính trị - kinh tế thời Nguyễn.
3. Về thái độ :

- Chính sách của triều đình khơng phù hợp với yêu cầu lịch sử, nền kinh tế- xã
hội không có điều kiện phát triển.

II.CHUẨN BỊ :

- GV - Bản đồ Việt Nam. Lược đồ các đơn vị hành chính Việt Nam thời Nguyễn.
- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập

III . CÁC BƯỚC LÊN LỚP :
1: Ổn định tổ chức.
2: Kiểm tra bài cũ.

? Vua Quang Trung có những chính sách gì để phục hồi phát triển kinh tế, ổn
định xã hội và phát triển văn hố dân tộc?

? Tóm tắt những nét chính về sự nghiệp của vua Quang Trung?
3: Nội dung bài mới:

Vua Quang Trung m t đi là m t t n th t l n cho đ t n c, Quang To n lên thay đã không đ p ấ ộ ổ ấ ớ ấ ướ ả ậ
tan đ c Nguy n Ánh. Tri u Tây S n s p đ ch đ phong ki n nhà Nguy n đ c thi t l p.ượ ễ ề ơ ụ ổ ế ộ ế ễ ượ ế ậ

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1: Nhà 
Nguyễn lập lại chế độ 
phong kiến tập quyền
? Nhân cơ hội, triều Tây
Sơn suy yếu Nguyễn Ánh
đã có hành động gì?

GV: Sử dụng lược đồ
tường thuật trận chiến
Nguyễn Ánh đánh đổ Tây
Sơn.

? Nhà Nguyễn đã làm gì

-HS Đem thuỷ binh ra lấn
dần vùng đất của Tây
Sơn.

-HS Năm 1802, Nguyễn

I. Tình hình chính 
trị-kinh tế:

1) Nhà Nguyễn lập lại 
chế độ phong kiến tập 
quyền.

</div>
(184)<div class='page_container' data-page=184>

để lập lại chế độ phong
kiến tập quyền?

? Yêu cầu HS quan sát
lược đồ kể tên 1 số tỉnh và
phủ trực thuộc?

? Luật pháp được củng cố
như thế nào?

? Nhà Nguyễn đã làm gì
để củng cố quân đội?

? GV: Hướng dẫn HS
quan sát H62 và H63,
nhận xét?

? Chính sáh đối ngoại của
nhà Nguyễn như thế nào?
Hậu quả của nó?

Hoạt động 2: Kinh tế 
dưới triều Nguyễn

? Nhà Nguyễn đã làm gì
để phục hồi và phát triển
nơng nghiệp?

? Việc khai hoang có tác
dụng gì?

? Vì sao diện tích canh 
tác tăng thêm nhưng

vẫn cịn tình trạng nơng 
dân lưu vong?

? Nhà Nguyễn có quan
tâm tu sữa đê điều khơng?

Ánh đặt niên hiệu là Gia
Long, chọn Phú Xuân làm
kinh đơ, đến 1806 lên
ngơi hồng đế.

+ Vua trực tiếp nắm mọi
quyền hành.

+ Chia cả nước làm 30
tỉnh và 1 phủ trực thuộc.
- HS quan sát trả lời

+ Năm 1815, nhà Nguyễn
ban hành Hoàng triều luật
lệ (còn gọi là luật Gia
Long).

- HS + Xây thành trì vững
chắc.

+ Lập hệ thống trạm ngựa
Nam Quan-Cà Mau.
-HS + Quan võ thời
Nguyễn, mình mặc áo

bào, ngối trên lưng ngựa
có lộng che rất oai phong.
+ Lính cận vệ thời

Nguyễn được trang bị đầy
đủ vũ khí, qn phục
đồng bộ điều đó chứng tỏ
nhà nước quan tâm củng
cố quân đội.

- HS + Thần phục nhà
Thanh một cách mù
quáng.

+ Khước từ mọi tiếp xúc
đối với các nước phương
Tây.

+ Thúc đẩy thực dân Pháp
xâm lược nước ta.

- HS + Chú ý việc khai
hoang.

+ Di dân lập ấp và lập đồn
điền (Nguyễn Cơng Trứ).
-HS Tăng thêm diện tích
canh tác.

- HS + Ruộng đất còn bị

bỏ hoang nhiều.

+ Bị địa chủ, cường hào

Đại Tây Sơn chấm dứt
- Năm 1802, Nguyễn Ánh
lên ngôi vua , đặt niên
hiệu là Gia Long, chọn
Phú Xuân làm kinh
đơ.Năm 1806 ơng lên
ngơi hồng đế

- Nhà Nguyễn lập lại chế
độ phong kiến tập

quyền ,vua trực tiếp đều
hành mọi việc từ trung
ương đến địa phương.
- Chia cả nước ta làm 30
tỉnh và 1 phủ trực thuộc.
- Năm 1815, nhà Nguyễn
ban hành bộ luật Gia
Long.

- Nhà Nguyễn quan tâm
củng cố quân đội gồm
nhiều binh chủng

+ Xây thành trì vững chắc.
+ Lập hệ thống trạm ngựa

Nam Quan-Cà Mau.

- Đối ngoại: thần phục
nhà Thanh , đóng cửa đối
với các nước phương Tây.

2) Kinh tế dưới triều 
Nguyễn:

a) Về nông nghiệp:
- Chú ý việc khai hoang.
- Thi hành các biện pháp
di dân lập ấp và lập đồn
điền.

</div>
(185)<div class='page_container' data-page=185>

? Vì sao việ đắp đê điều 
gặp khó khăn?

? Cơng thương nghiệp
thời Nguyễn như thế nào?

? Qua nhận xét trên đây
của một người nước
ngoài, em có suy nghĩ gì?

? Em có nhận xét gì về
buôn bán trong nước?
- Hướng dẫn HS quan sát
H64.

? Chính sách ngoại
thương của nhà Nguyễn
được thể hiện như thế
nào?

cướp đoạt ruộng đất.
+ Chế độ quân điền khơng
cịn tác dụng.

-HS Khơng chú trọng tu
sửa đê điều nên hạn hán,
lũ lụt xãy ra.

- HS + Vì tài chính thiếu
hụt.

+ Nạn tham nhũng phổ
biến.

- HS Lập nhiều xưởng
đúc tiền, đúc súng…
+ Ngành khai mỏ được
mở rộng.

+ Các làng nghề thủ công
không ngừng phát triển.
- HS + Có tay nghề cao
thành thạo.

+ Bước đầu làm quen với

một số thành tựu khoa học
- kỹ thuật.

- HS Việc buôn bán trong
nước phát triển.

-HS Mở rộng buôn bán
với các nước trong khu
vực, hạn chế buôn bán với
người phương Tây.

không mang lại hiệu quả
thiết thực cho nông dân đê
điều bị vỡ, hạn hán, lũ lụt
xãy thường xãy ra

b) Công thương nghiệp:
- Lập nhiều xưởng đúc
tiền, đúc súng…

- Ngành khai mỏ được mở
rộng. Nhưng cách khai
thác còn lạc hậu và hoạt
động thất thường

- Các làng nghề thủ công
vẫn phát triển nhưng phân
tán thợ thủ công phải nộp
thuế sản phẩm nặng nề.
c) Thương nghiệp:

- Nội thương: buôn bán
trong nước phát triển, xuất
hiện thêm những thị tứ
mới

- Ngoại thương: hạn chế
buôn bán với phương Tây.

4. Củng cố

? Nhân cơ hội, triều Tây Sơn suy yếu Nguyễn Ánh đã có hành động gì?
? Nhà Nguyễn đã làm gì để củng cố qn đội?

? Chính sáh đối ngoại của nhà Nguyễn như thế nào? Hậu quả của nó?

? Vì sao diện tích canh tác tăng thêm nhưng vẫn cịn tình trạng nơng dân lưu vong?
? Cơng thuơng nghiệp thời Nguyễn như thế nào?

? Chính sách ngoại thương của nhà Nguyễn được thể hiện như thế nào?
5 . Hướng dẫn

Các em về nhà học bài và xem tiếp bài 27: CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN NHÀ
NGUYỄN(tt) Ở phần này các em chú ý các câu hỏi sau:

? Qua đoạn trích trong SGK, em có nhận xét gì về chính quyền phong kiến thời
Nguyễn?

? Nhìn trên lược em có nhận xét gì về địa bàn các cuộc khởi nghĩa?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...

……….…

………...
…………...

</div>
(186)<div class='page_container' data-page=186>

Ngày soạn: 03 / 04 / 2014
Tiết : 61 ; Tuần : 31

Chương VI: VIỆT NAM NỬA ĐẦU THẾ KỶ XIX
Bài 27: CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN NHÀ NGUYỄN(tt)
I. MỤC TIÊU :

1. Về kiến thức:

</div>
(187)<div class='page_container' data-page=187>

- Nhà Nguyễn lập lại chế độ phong kiến tập quyến. Các vua Nguyễn thần
phục nhà Thanh và khước từ với các nước phương Tây. Các ngành kinh tế thời
Nguyễn còn nhiếu hạn chế.

2. Về kĩ năng:

- Phân tích các nguyên nhân, hiện tượng chính trị - kinh tế thời Nguyễn.
3. Về Thái độ:

- Chính sách của triều đình khơng phù hợp với u cầu lịch sử, nền kinh tế- xã
hội khơng có điều kiện phát triển.

II. CHUẨN BỊ :

- GV Bản đồ Việt Nam. Lược đồ các đơn vị hành chính Việt Nam thời Nguyễn.
- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập

III . CÁC BƯỚC LÊN LỚP :
1: Ổn định tổ chức.

2: Kiểm tra bài cũ.

? Nhà nguyễn lập lại chế độ phong kiến tập quyền như thế nào ?
? Em hãy cho biết nhà nguyễn đã làm gì để phát triển kinh tế ?
3: Vào bài mới:

Chính quyền pk nhà nguyễn thiết lập . nhưng chưa quan tâm thực sự đến đời
sống nhân dân . Nhà nguyễn xóa bỏ những chính sách tiến bộ của triều Tây Sơn, ban
hành những chính sách mới nhằm thiết chặc ách thống trị duy trì nền kinh tế trong
vịng bảo thủ lạc hậu , cơ lập với thế giới bên ngồi ,những chính sách đó bảo thủ đã
ảnh hưởng đến đời sống nhân dân như thế nào và học đã phản ứng ra sao ?

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1 : Đời sống 
nhân dân dưới triều 
Nguyễn

? Đời sống nhân dân dưới
thời Nguyễn được thể
hiện như thế nào ?

? Qua đoạn trích trong 
SGK, em có nhận xét gì 
về chính quyền phong 
kiến thời Nguyễn?

? Thái dộ của nhân dân
đối với nhà Nguyễn?
Hoạt động 2 : Các cuộc 
nổi dậy

- Gọi HS chỉ trên lược đồ
các cuộc khởi nghĩa?

- HS + Đời sống nhân
dân khổ cực vì:

- Địa chủ, cường hào
chiếm đoạt ruộng đất.
- HS - Quan lại tham
nhũng.

- Tơ thuế, phu dịch nặng
nề.

- Dịch bệnh, đói kém
khắp nơi.

+ Quan lại ra sức đục
khoét, bóc lột nhân dân.
+ Xã hội loạn lạc, khơng
cịn kĩ cương phép nước.
- HS Căm phẩn, oán ghét
và vùng lên đấu tranh.

II. Các cuộc nổi dậy của 
nhân dân:

1) Đời sống nhân dân 
dưới triều Nguyễn:
- Đời sống các tầng lớp
nhân dân khổ cực vì bị địa
chủ, cường hào chiếm
đoạt ruộng đất, quan lại
tham nhũng, tơ thuế, phu
dịch nặng nề, dịch bệnh,
đói kém khắp nơi.

</div>
(188)<div class='page_container' data-page=188>

? Nhìn trên lược em có 
nhận xét gì về địa bàn 
các cuộc khởi nghĩa?
GV: Đi sâu vào ba
cuộc khởi nghĩa tiêu biểu.
? Trình bày hiểu biết của
em về Phan Bá Vành?

? Cuộc khởi nghĩa diễn ra
ở đâu? Diễn ra như thế
nào?

? Nông Văn Vân là ai?
? Vì sao Ơng nổi dậy?
? Cuộc khởi nghĩa diễn ra
ở đâu? Diễn ra như thế
nào?

? Nêu vài nét về Lê Văn
Khôi? Cuộc khởi nghĩa
diễn ra như thế nào?

? Nêu vài nét về Cao Bá
Quát?

? Cuộc khởi nghĩa diễn ra
như thế nào?

- Hs Qui mô rộng lớn,
khắp cả nước từ Bắc chí
Nam.

- Hs Phan Bá Vành người
làng Minh Giám( Thái
Bình ), thuở nhỏ đi chăn
trâu cho nhà địa chủ.
- HS Phan Bá Vành lập
căn cứ Trà Lũ. Năm 1827,
quân nhà Nguyễn bao
vây, cuộc khởi nghĩa bị
đàn áp.

-HS Là tù trưởng dân tộc
Tày, giữ chức Tri Châu
Bảo Lộc.

- HS Vì khơng chiu nổi

sự chèn ép của nhà
Nguyễn.

- HS + Cuộc khởi nghĩa
lan khắp miền núi Việt
Bắc.

+ Nhà Nguyễn hai lần bao
vây đều bị thất bại, đến
lần thứ ba, Ông bị bao vây
và bị chết trong rừng

- HS Là một thổ hào ở
Cao Bằng, sau vào nam.
Tháng 6/1883, Ông khởi
binh chiếm thành Phiên
An (Gia Định), được nhân
dân Nam Kỳ hưởng ứng.

- HS Người huyện Gia
Lâm (Hà Nội) là một nhà

- Phan Bá Vành người
làng Minh Giám( Thái
Bình )ơng kêu gọi nhân
dân torng vùng nổi dậy
chống địa chủ quan lại
- Địa bàn hoạt động bao
gồm các tỉnh Thái Bình,
Nam Định , Hải Dương và

Quảng Yên . Nhà Nguyễn
phải tốn nhiều công sức
mới dẹp nổi

b) Khởi nghĩa Nông Văn
Vân (1883-1835):

- Nông Văn Vân là người
tù trưởng dân tộc Tày.
Ông cùng một số tù
trưởng tập hợp dâng
chúng nổi dậy .

- Địa bàn hoạt động của
nghĩa quân lan rộng khắp
núi rừng Việt Bắc và một
số vùng ở trung du Nhà
Nguyễn phải 3 lần đem
quân lớn mới dẹp nổi
c) Khởi nghĩa Lê Văn
Khôi (1833-1835):
- Là một thổ hào ở Cao
Bằng, sau vào nam. Tháng
6/1883, Ông khởi binh
chiếm thành Phiên An
(Gia Định), được nhân
dân Nam Kỳ hưởng ứng.
- Năm 1834, Ông bị bệnh
rồi qua đời, con trai lên
thay lúc đó mới 8 tuổi

- Tháng 7/1935, cuộc khởi
nghĩa bị đàn áp khốc liệt
d) Khởi nghĩa Cao Bá
Quát (1854-1856).

</div>
(189)<div class='page_container' data-page=189>

nho nghèo, là một nhà thơ
lỗi lạc.

- HS Cuộc khởi nghĩa dự
định nổ ra ở Hà Nội
nhưng kế hoạch bị lộ nên
cuộc khởi nghĩa nổ ra sớm
hơn dự tính, đến năm
1856, cuộc khởi nghĩa bị
dập tắt.

nghèo, là một nhà thơ lỗi
lạc. Ông cùng một số bạn
bè đã tập hợp nông dân và
các dân tộc miền trung du
nổi dậy

- Đầu năm1855, Ông hy
sinh trong một trận chiến
đấu ở vùng Tây Sơn đến
năm 1856 cuộc khởi nghĩa
bị dập tắt.

4. Củng cố :

Lập bảng thống kê các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu:

Năm khởi nghĩa Thủ lĩnh Địa bàn hoạt
động

Năm kết thúc

5 . Hướng dẫn

Các em về nhà học bài và xem tiếp Bài 28 : SỰ PHÁT TRIỂN CỦA VĂN HOÁ 
DÂN TỘC CUỐI THẾ KỈ XVII-NỬA ĐẦU THẾ KỈ XIX. Ở bài này các em chú 
ý các câu hỏi sau :

? Em có nhận xét gì về đề tài tranh dân gian?

? Em có nhận xét gì về nghệ thuật kiến trúc ở chùa Tây Phương?
?Em có nhận xét gì về nghệ thuật tạc tượng đúc đồng thời kì này ?

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

</div>
(190)<div class='page_container' data-page=190>

Ngày soạn: 03 / 04 / 2014
Tiết : 62 ; Tuần : 31

Bài 28 : SỰ PHÁT TRIỂN CỦA VĂN HOÁ DÂN TỘC
CUỐI THẾ KỈ XVII-NỬA ĐẦU THẾ KỈ XIX
I . MỤC TIÊU :

1. Về kiến thức:

Giúp cho học sinh hiểu được:

- Nhận rõ sự phát triển của văn học, nghệ thuật nhất là văn học dân gian, với
những tác phẩm văn Nôm tiêu biểu, bước phát triển trong lĩnh vực giáo dục, khoa
học-kỹ thuật.

2. Về kĩ năng:

- Biết phân tích những giá trị những thành tựu đã đạt được về khoa học-kỹ
thuật của nước ta ở thời kì này.

3. Về thái độ:

- Bồi dưỡng vể lòng tự hào về nền văn học Việt Nam đậm đà bản sắc dân tộc 
ở thời kỳ này. Tự hào về những di sản những thành tựu khoa học trong các lĩnh vực:
Sử học, Địa lý, Y Học Dân Tộc của nhân dân ta nửa cuối thế kỉ XVIII-nửa đầu thế kỉ
XIX.

II. CHUẨN BỊ :

- GV - Tranh, ảnh về các cơng trình văn hố, nghệ thuật thời Nguyễn.
- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập

III . CÁC BƯỚC LÊN LỚP :
1: Ổn định tổ chức.

2: Kiểm tra bài cũ.

</div>
(191)<div class='page_container' data-page=191>

? Tóm tắt những nét chính về 4 cuộc khởi nghĩa tiêu biểu?
3: Vào bài mới:

M c dù các cu c kh i ngh a liên t c bùng n vì nh ng chính sách l i th i c a nhà Nguy n. ặ ộ ở ĩ ụ ổ ữ ỗ ờ ủ ễ
Nh ng n n v n h c ngh thu t v n phát tri n m nh m h n bao gi h t.ư ề ă ọ ệ ậ ẫ ể ạ ẽ ơ ờ ế

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1 : Văn học
? Cuối thế kỉ XIX nền văn
học nước ta như thế nào ?

? Trong thời kỳ này, nền
văn học nước ta có những
tác phẩm, tác giả tiêu biểu
nào ?

?Trong các tác giả đó ai là
người tiêu biểu nhất
Trong đó GV lưu ý HS
tác giả Nguyễn Du với tác
phẩm Truyện Kiều nổi
tiếng – ông là một đại thi
hào của dân tộc ta.

- Trong số những tác giả
,tác phẩmvăn học thời kì
nàycó điểm mới là sự xuất
hiện của hàng loạt nhà thơ
nữ : Hồ Xuân Hương , Bà
Huyện Thanh Quan . Điều
này người phụ nữ cũng

biết đấu tranh đòi những
quyền sống cơ bản của
mình

? Em hãy nêu vài câu thơ
của những tác giả trên?
? Văn học thời kì này
phản ánh nội dung gì?

-HS - Cuối thế kỉ XVIII,
văn học dân gian phát
triển rực rỡ: từ tục ngữ, ca
dao, đến truyện thơ dài,
truyện tiếu lâm.

- Văn học viết bằng chữ
Nôm phát triển đến đỉnh
cao, tiêu biểu là Truyên
Kiều của Nguyễn Du.

- HS Cao Bá Quát, Phan
Huy Chú, Đoàn Thị
Điểm(Chinh phụ ngâm
khúc), Hồ Xuân Hương
(Bánh trôi nước), Bà
Huyện Thanh Quan(Qua
Đèo Ngang) , Nguyễn Du
(Truyên Kiều) …

- HS Nguyễn Du

-HS “ thân em . . . lòng
em”

“ Bước tới . .. . . . hàng”
- HS Phản ánh cuộc sống
đương thời và nguyện
vọng của nhân dân

I. Văn học-Nghệ thuật:
1) Văn học:

- Văn học dân gian ở thế
kỉ XVIII –nữa đầu thế kỉ
XIX phát triển rực rỡ với
nhiều hình thức phong
phú: tục ngữ, ca dao, đến
truyện thơ dài, truyện tiếu
lâm.

- Văn học viết bằng chữ
Nôm phát triển đến đỉnh
cao, tiêu biểu là Truyên
Kiều của Nguyễn Du.
- Xuất hiện những nhà thơ
nỗi tiếng: Hồ Xuân

Hương, Bà Huyện Thanh
Quan, Cao Bá Quát,
Nguyễn Văn Siêu…

</div>
(192)<div class='page_container' data-page=192>

Hoạt động 2 : Nghệ 
thuật:

? Văn nghệ dân gian gồm
nhũng thể loại nào ?
? Gv liên hệ quê em có
những đệu hát dân gian
nào ?

GV Giới thiệu cho Hs
xem hình 66 dịng tranh
Đơng Hồ.

? Em có nhận xét gì về 
đề tài tranh dân gian?
? Những thành tựu nổi bật
về kiến trúc thời kì này?

? Em có nhận xét gì về 
nghệ thuật kiến trúc ở 
chùa Tây Phương?
GV giới thiệu về chùa
TP do nhân dân Nguyên
Xá xây vào khoảng năm
1794, tượng các vị La
Hán , Cửu đỉnh (Huế),…
?Em có nhận xét gì về
nghệ thuật tạc tượng đúc
đồng thời kì này ?

Gv giới thiệu cho
học sinh xem ảnh chụp 9
đỉnh đồng ở Huế .

- HS Sân khấu: Chèo,
Tuồng…

-HS đờn ca tài tử .

-HS mang đậm tính dân
tộc phản ánh mọi mặt
sinh hoạt và nguyện
vọng của nhân dân

-HS có những cơng trình
kiến trúc nổi tiếng: Chùa
Tây Phương (Hà Tây), Cố
Đơ Huế, Đình Làng Đình
Bỏng….

- Hs:Kiểu kiến trúc đặc
sắc, mái uốn cong kiểu
cung đình tạo sự tơn vinh
cao q

- HS thể hiện tài năng bậc
thầy của các nghệ nhân
nước ta

2) Nghệ thuật:

- Văn nghệ dân gian phát
triển phong phú:

+ Nghệ thuật sân khấu:
Chèo, Tuồng phổ biến …
+ Tranh dân gian đậm đà
bản sắc dân tộc nổi tiếng
nhất là dịng tranh Đơng
Hồ.(Bắc Ninh)

- Các cơng trình kiến trúc
nổi tiếng: Chùa Tây
Phương (Hà Tây), Cố Đơ
Huế, đình làng Đình
Bảng, lăng tẩm các vua
Nguyễn ở Huế ….

- Kiểu kiến trúc đặc sắc,
mái uốn cong kiểu cung
đình tạo sự tôn vinh cao
quý

- Nghệ thuật tạc tượng
đúc đồng rất tài hoa .

4. Củng cố :

? Đặc điểm nổi bật của văn học Việt Nam cuối thế kỉ XVIII đầu thế kỉ XIX là gì?

? Nghệ thuật có những nét đặc sắc gì?

5 . Hướng dẫn

Các em về nhà học bài và xem tiếp bài tiếp theo

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...…
………...

Ngày soạn: 09 / 04 / 2014
Tiết : 63 ; Tuần : 32

Bài 28 : SỰ PHÁT TRIỂN CỦA VĂN HOÁ DÂN TỘC
CUỐI THẾ KỈ XVIII-NỬA ĐẦU THẾ KỈ XIX (tt)
I . MỤC TIÊU :

1. Về kiến thức:

Ngày 07 tháng 04 năm 2014
Tổ kí duyệt

</div>
(193)<div class='page_container' data-page=193>

Giúp cho học sinh hiểu được:

2. Về kĩ năng:

- Biết phân tích những giá trị những thành tựu đã đạt được về khoa học-kỹ

thuật của nước ta ở thời kì này.

3. Về thái độ :

II. CHUẨN BỊ :

- GV - Tranh, ảnh về các công trình văn hố, nghệ thuật thời Nguyễn.
- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập

III . CÁC BƯỚC LÊN LỚP :
1: Ổn định tổ chức.

2: Kiểm tra bài cũ.

? Em có nhận xét gì về văn học nghệ thuật nước ta thời kỳ này? Có gì đặc sắc so với
thời kỳ trước?

1. Vào bài mới:

Cùng v i s phát tri n c a VH-NT, KH-KT n c ta th i k này c ng đ t nhi u thành t u r cớ ự ể ủ ở ướ ờ ỳ ũ ạ ề ự ự
r , đ t bi t là s du nh p nh ng k thu t tiên ti n ph ng Tây. Nh ng v i chính sách b o th , đóngỡ ặ ệ ự ậ ữ ỹ ậ ế ươ ư ớ ả ủ
kín c a ch đ PK, các ngành khoa h c m i không th phát tri n m nh h n đ c.ủ ế ộ ọ ớ ể ể ạ ơ ượ

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1 : Giáo dục, 
thi cử

? Giáo dục, thi cử triều
Nguyễn có gì thay đổi với
triều Tây Sơn ?

Hoạt động 2 : Sử học, địa
lý, y học

? Trong thời kỳ này, sử
học nước ta có những tác
giả, tác phẩm vào tiêu biểu
?

GV Lê Quý Đôn là nhà
bác học lớn nhất của thế kỉ
XVIII là một người học

- HS - Triều Tây Sơn:
Quang Trung ban chiếu
lập học, mở đường
công các làng xã để
con em nhân dân có
điều kiện học tập, đưa
chữ nôm vào thi cử.
- Thời Nguyễn nội
dung học tập, thi cử
khơng có gì thay đổi .
Quốc Tử Giám được

đặt ở Huế, thành lập Tứ
Dịch Quán năm 1836
để dạy tiếng pháp ,
tiếng Xiêm .

- HS + TP Triều
Nguyễn có “Đại nam
thực lục”, “Đại Nam
Liệt Truyện”

+ Tác giả: Lê Quý Đôn

II.Giáo dục ,khoa học kĩ 
thuật

1/. Giáo dục, thi cử:

- Triều Tây Sơn: Quang Trung
ban “Chiếu lập học” chấn chỉnh
lại việc thi cử đưa chữ nôm
vào thi cử

- Năm 1836 thành lập tứ dịch 
quán để dạy tiếng nước ngoài
- Thời Nguyễn nội dung học
tập, thi cử khơng có gì thay
đổi . Quốc Tử Giám được đặt ở
Huế, thành lập Tứ Dịch Quán
năm 1836 để dạy tiếng pháp ,
tiếng Xiêm .

</div>
(194)<div class='page_container' data-page=194>

giỏi ,6 tuổi biết làm thơ
có trí nhớ kì lạ ,ham đọc
sách

? Em hãy kể một số tác
phẩm nổi tiến của Lê Quý
Đôn ?

? Nêu những tác phẩm tiêu
biểu về địa lý ?

? Cịn Y học thì sao ?
GV nêu đôi nét về Lê
Hữu Trác.

Hoạt động 3 : Những 
thành tựu về kỹ thuật.
? Nêu những thành tựu về
nghề thủ công ?

? Những thành tựu 
KH-KT phản ánh điều gì ?

? Thái độ của chính 
quyền phong kiến nhà 
nguyễn đối với sự phát 
triển đó ?

và Phan Huy Chú.

- HS Đại việc thông
sử , phủ biên tạp lục
,kiến văn tiểu lục ,văn
đài loại ngữ .

-HS Gia Định thành
thơng chí, nhất thống
dư địa chí của Trịnh
Hồi Đức và Lê Quang
Định.

-HS hải thượng y tông
tâm lĩnh của Lê Hữu
Trác.

- HS - Kỹ thuật làm
đồng hồ, kính thiên lý.
- Chế tạo máy xẻ gỗ,
tàu thủy chạy bằng hơi
nước.

-HS Nhân dân ta biết
tiếp thu những thành
tựu khoa học kĩ thuật
mới của các nước
phương Tây . Nó
chứng tỏa nhân dân ta
có khả năng vươn
mạnh lên phía trước

vược qua tình trạng
nghèo nàng

- HS Triều Nguyễn với
tư tưởng bảo thủ ,lạc
hậu đã ngăn cản ,
không tạo được cơ hội
đưa nước ta tiến lên

Tác giả: Lê Quý Đôn và Phan
Huy Chú.

- Địa lý: Gia Định thành thơng
chí, nhất thống dư địa chí của
Trịnh Hồi Đức và Lê Quang
Định.

- Y học: Có Lê Hữu Trác , biệt
hiệu Hải Thượng Lãn Ông .
Ông nghiên cứu các loại cây
thuốc của Việt Nam, thu thập
các bài thuốc gia truyền và
kinh nghiệm chữa bệnh của
nhân dân rồi viết thành sách
3/. Những thành tựu về kỹ 
thuật.

- Kỹ thuật làm đồng hồ, kính
thiên lý.

- Chế tạo máy xẻ gỗ, tàu thủy
chạy bằng hơi nước.

4. Củng cố

? Giáo dục, thi cử triều Nguyễn có gì thay đổi với triều Tây Sơn ?

? Trong thời kỳ này, sử học nước ta có những tác giả, tác phẩm vào tiêu biểu ?
? Nêu những tác phẩm tiêu biểu về địa lý ?

</div>
(195)<div class='page_container' data-page=195>

Các em về nhà học bài và xem tiếp BÀI 29: ÔN TẬP CHƯƠNG V VÀ VI. Ở bài 
này các em chú ý các câu hỏi sau :

- Sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền.
- Quang Trung thống nhất đất nước.

- Nhà Nguyễn lập lại chế độ phong kiến tập quyền.
- Tình hình kinh tế, văn hóa.

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

Ngày soạn: 09 / 04 / 2013
Tiết : 64 ; Tuần : 32

BÀI 29: ÔN TẬP CHƯƠNG V VÀ VI
I.MụC TIÊU :

1.Về kiến thức: Làm cho học sinh hiểu được:

- Từ TK XVI – XVIII, tình hình chính trị có nhiều biến động : nhà nước phong kiến
tập quyền thời Lê sơ suy sụp và nhà Mạc thành lập , các cuộc chiến tranh phong
kiến : Nam- bắc triều, Trịnh – Nguyễn, sự chia cắt Đàng trong – Đàng Ngoài .

- phong trào nông dân khởi nghĩa bùng nổ và lan rộng , tiêu biểu là phong trào nông
dân tây sơn

- Mặc dù tình hình đất nước có nhiều biến động , nhưng tình hình kinh tế văn hóa vẫn
có bước phát triển mạnh.

2. Về kĩ năng:

- Hệ thống hóa các kiến thức , phân tích , so sánh các sự kiện lịch sử.
3. Về Thái độ : Cho HS thấy được :

-Tinh thần lao động cần cù sáng tạo của nhân dân ta trong việc phát triển nền kinh tế ,
văn hóa đất nước.

- Niềm tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc chống chế độ thối nát ,
chống giặc ngoại xâm bảo vệ độc lập dân tộc .

II. CHUẨN BỊ :

- GV Bảng thống kê những nét cơ bản về kinh tế, văn hóa TK XVI – nửa đầu TK
XIX

- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập

III . CÁC BƯỚC LÊN LỚP :

1. Ổn định tổi chức:
2 . Kiểm tra bài củ :

</div>
(196)<div class='page_container' data-page=196>

3 . Vào bài mới :

Th i kì l ch s t TK XVI – đ n n a đ u TK XIX có bi t bao bi n c th ng tr m đã di n ờ ị ử ừ ế ử ầ ế ế ố ă ầ ễ
ra v m i m t t kinh t đ n chính tr , xã h iề ọ ặ ừ ế ế ị ộ

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

Hoạt động 1 : Sự 
suy yếu của nhà 
nước phong kiến 
tập quyền.

? Biểu hiện sự suy
yếu của nhà nước
phong kiến tập
quyền?

? Những cuộc
chiến tranh nào
diễn ra ?

? Cuộc xung đột
Nam Bắc triều diễn
ra như thế nào

? Thời gia diễn ra
cuộc xung đột Trịnh
Nguyễn ?

? Hậu quả của các
cuộc chiến tranh. ?
Hoạt động 2 : 
Quang Trung 
thống nhất đất 
nước

? Phong trào Tây 
Sơn có gọi là cuộc 
chiến tranh phong
kiến khơng ? Vì 
sao ?

? Quang Trung đã
đạt nền tảng cho
việc thống nhất đất
nước như thế nào ?

? Sao khí đánh
tan quân ngoại
xâm Quang

-HS Vua ăn chơi xa sĩ , nội bộ vương
triều mâu thuẫn

Quan lại địa phương lộng quyền ức

hiếp nhân dân

-HS Nam Bắc Triều; Trịnh - Nguyễn.
- HS -Năm 1527, Mục Đăng Dung
lập ra nhà Mạc, gọi là Bắc triều.
- Năm 1533, Nguyễn Kim vào Thanh
Hoá. lập 1 người thuộc dòng dõi nhà
Lê lên làm vua gọi là Nam triều.
- Chiến tranh Nam-Bắc triều kéo dài
hơn 50 năm diễn ra từ Thanh Hoá ra
Bắc.

-HS - Đất nước bị chia cắt thành
Đàng Trong và Đàng Ngoài.

- Chiến tranh Trịnh-Nguyễn kéo dài
gần 50 năm, diễn ra từ Quãng Bình
đến Hà Tĩnh, 2 bên đánh nhau 7 lần
không phân thắng bại, cuối cùng lấy
sông Gianh là ranh giới.

- HS - Chiến tranh đã gây tay hoạ cho
nhân dân.phá vở khối đồn kết thống
nhất đất nước

- HS Khơng gọi là cuộc chiến tranh
phong kiến ,vì đây là cuộc khởi nghĩa
lớn nhất của nhân dân thế kĩ XVIII
- HS - Lật đổ các tập đoàn phong
kiến.

+ 1777, Nguyễn
+ 1786, Trịnh.
+ 1788, Lê

- Đánh đuổi ngoại xâm Xiêm (1785)
Thanh (1789)

- HS - Phục hồi kinh tế, văn hóa.
+ Ban hành chiếu khuyến nơng.
+ Bải bỏ và giảm nhẹ nhiều lọai
thuế. ..

1/. Sự suy yếu của nhà 
nước phong kiến tập 
quyền.

- Sự mục nát của triều
đình phong kiến, tha
hóa của tầng lớp thống
trị.

- Chiến tranh phong
kiến: Nam Bắc Triều;
Trịnh - Nguyễn.

2/. Quang Trung 
thống nhất đất nước. 
- Lật đổ các tập đoàn
phong kiến.

+ 1777, Nguyễn
+ 1786, Trịnh.
+ 1788, Lê

- Đánh đuổi ngoại xâm
Xiêm (1785) Thanh
(1789)

- Phục hồi kinh tế, văn
hóa.

</div>
(197)<div class='page_container' data-page=197>

Trung có cống
hiến gì cho cơng
cuộc xây dựng
đất nước ?

Hoạt động 3 : Nhà
Nguyễn lập lại chế
độ phong kiến tập
quyền.

? Nguyễn Ánh
đánh bại vương
triều Tây Sơn vào
thời gian nào ?
? Nguyễn Ánh đã
làm gì để lập lại
chính quyền phong
kiến tập quyền?

Hoạt động 3 :
Tình hình kinh tế,
văn hóa

? Tình hình kinh
tế, văn hóa thế kỷ
XVI - nửa đầu thế
kỷ XIX có những
đặc điểm gì ? 
GV chia HS
thành 4 nhóm 2
nhóm về kinh tế, 2
nhóm về văn hóa,
hồn thành bảng
thống kê theo từng
nội dung sau

- HS vào năm 1801 – 1802

-HS - Năm 1802, Nguyễn Ánh đặt
niên hiệu là Gia Long, chọn Phú
Xuân làm kinh đô.

- Chia cả nước ta làm 30 tỉnh và 1
phủ trực thuộc.

- Năm 1815, nhà Nguyễn ban hành bộ
luật Gia Long.

- Nhà Nguyễn quan tâm củng cố quân
đội.

- Đối ngoại: thần phục nhà Thanh ,
đóng cửa đối với các nước phương
Tây.

chế độ phong kiến tập 
quyền.

+ Đặt kinh đô ,quốc
hiệu.

+ Tổ chức bộ máy quan
lại ở triều đình và các
địa phương.

4/. Tình hình kinh tế, 
văn hóa.

stt dungNội Những điểm nổi bật

TK XVI – XVII TK XVIII NỮA ĐẦU TK XIX

1 Nơng
nghiệp

-Đàng ngồi trì
truệ ,bị kỉm hãm
( Chúa Trịnh không

lo khai hoan g cũng
cố đê đều)

- Đàng Trong có
những bước phát
triễn , khai hoang lập
làng

Vua Quang
Trung ban
chiếu
khuyến
nông

- Các vua chúa nguyễn
chú ý việc khai hoang , lập
ấp ,lập đồn điền

- Việc sữa đắp đê điều
không được chú trọng

</div>
(198)<div class='page_container' data-page=198>

2 Thủ
công
nghiệp

thủ công công được
phục hồi
dần

thủ công ,làng thủ công

- Nghề khai thác mỏ được
mở rộng

3 Thương
nghiệp

-Xuất hiện nhiểu chợ
phố xá , đô thị

- Buôn bán với nước
ngồi được mở rộng
nhưng sao đó có phần
hạn chế

Giảm thuế
mở của ải
thông
thương chợ
búa

- Nhiều thành thị , thị tứ
mới xuất hiện

- Hạn chế buôn bán với
người phương Tây

4 Văn
hóa,
nghệ
thuật,

giáo
dục

- Văn học nghệ thuật
dân gian phát triển
mạnh

- Chữ quốc ngữ ra
đời

Ban chiếu
lập học ,
phát triễn
chữ nôm

Văn học ,bác học , văn
học dân gian phát triễn rực
rỡ ( nguyễn Du , Hồ Xuân
Hương )

- Nghệ thuật sân khấu ,
chèo tuần ,tranh dân gian ,
nhiều cơng trình kiến trúc
nổi tiếng

5 Khoa
học kỹ
thuật

-Sử học , địa lí ,Y học đạt

nhiều thành tựu (Lê Quý
Đôn , Phan Huy Chú , Lê
Hữu Trác )

- Tiếp thu kĩ thuật máy
móc tiên tiến của phương
tây .

4. Củng cố

? Biểu hiện sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền?
? Thời gia diễn ra cuộc xung đột Trịnh Nguyễn ?

? Phong trào Tây Sơn có gọi là cuộc chiến tranh phong kiến khơng ? Vì sao ?

? Sao khí đánh tan qn ngoại xâm Quang Trung có cống hiến gì cho công cuộc xây
dựng đất nước ?

? Nguyễn Ánh đã làm gì để lập lại chính quyền phong kiến tập quyền?
5 . Hướng dẫn

Các em về nhà học bài và xem tiếp BÀI 30: TỔNG KẾT. Ở bài này các em chú ý
các câu hỏi sau :

- Những nét lớn về tình hình xã hội, kinh tế, văn hóa thời PK
- Sự khác nhau giữa XHPK phương Đông và XHPK Châu Âu

- Hãy nêu tên các vị anh hùng đã có cơng và giương cao ngọn cờ đấu tranh chống
giặc ngoại xâm, bảo vệ nền độc lập cho Tổ quốc.

IV . RÚT KINH NGHIỆM : ………...
……….…

………...
…………...

Ngày 14 tháng 04 năm 2014
Tổ kí duyệt

</div>
(199)<div class='page_container' data-page=199>

Ngày soạn: 17 / 04 / 2014
Tiết : 65 ; Tuần : 33

BÀI 30. TỔNG KẾT
I. MỤC TIÊU:

1. Kiến thức:

+ Giúp hs cũng cố những kiến thức đã học về lịch sử thế giới Trung Đại và
lịch sử VN từ thế kỉ X – XIX.

+ Về lịch sử TGTĐ: Giúp hs có những hiểu biết cơ bản, những đặc điểm chính
của chế độ PK phương Đông ( đặc biệt là Trung Quốc) và phương Tây. Thấy được
sự khác nhau giữa XHPK phương Đông và XHPK phương Tây.

+ Về lịch sử VN: Giúp hs nắm được những nét lớn của quá trình phát triển của
lịch sử dân tộc từ TK X - giữa TK XIX.

2.Kỹ năng .

+ Giáo dục hs ý thức trân trọng những thành tựu mà nhân loại đã đạt được như

thời Trung Đại, niềm tự hào và tự cường dân tộc, lòng yêu nước, yêu quê hương.

3. Thái độ :

+ Sử dụng SGK, đọc và phát triển mối liên he giữa các bài, các chương đã học
có cùng 1 chủ đề.

II. CHUẨN BỊ :

- GV Lược đồ nước VN thời Trung Đại, lược đồ các cuộc kháng chiến. Một số tranh
ảnh về cá anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa tiêu biểu, về các cơng trình nghệ
thuật điển hình cho từng giai đoạn lịch sử.

- HS học bài xem bài và dụng cụ học tập
III . CÁC BƯỚC LÊN LỚP :

1. Ổn định lớp kiểm tra sỉ số.
2. Kiểm tra bài cũ .

</div>
(200)<div class='page_container' data-page=200>

H ng d n hs và cùng các em gi i đáp các câu h i trong bài t ng k t SGK.ướ ẫ ả ỏ ổ ế ở

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

GV tổng kết lại
chương trình lịch sử 7
Lịch sử thế giới Trung
đại

Lịch sử Việt Nam từ thế
kĩ X đến thế kĩ XIX

Hoạt động 1: Những nét
lớn về tình hình xã hội,
kinh tế, văn hóa thời PK
? Xã hội phong kiến được
hình thành và phát triển
như thế nào ?

? GV: Em hãy cho biết cơ
sở kinh tế XHPK là gì ?
GV Sản xuất nơng
nghiệp đóng kính ở các
cơng xã nông thôn

( phương Đông ) hay các
lãnh địa (phương Tây ) kĩ
thuật canh tác lạc hậu ,
chưa có máy móc năng
xuất thấp phụ thuộc hoàn
toàn vào thiên nhiên
? Các giai cấp cơ bản
của xã hội phong kiến là
gì ?

? Thể chế chính trị ở các
quốc gia thời Trung Đại
như thế nào?

GV Chế độ quân chủ
ở phương Đông và châu
Âu có sự khác biệt:

Phương Đơng: vua có rất
nhiều quyền lực Hoàng
đế. Châu Âu: Lúc đầu hạn
chế trong các lãnh địa
TK XV quyền lực tập
trung trong tay vua

Hoạt động 2: Sự khác
nhau giữa XHPK
phương Đông và XHPK
Châu Âu

? Những điểm giống

-HS Xã hội phong kiến
được hình thành trên cơ
sở tan rã của xã hội cổ
đại

-HS Cơ sở kinh tế của
XHPK là Nông nghiệp kết
hợp với chăn nuôi và một
số nghề thủ công (bài 7 )

- HS + Địa chủ – Nông
dân (phương Đông)

+ Lãnh chúa – Nông nô
(Châu Âu)

-HS - Thể chế nhà nước:
Vua đứng đầu Chế độ
quân chủ.

-HS Trình bày lại các vấn
đề đã nêu ở phần I( xem
lại bài 7)

-HS - XHPK ở phương
Đông đời sớm và tồn tại

1/ Những nét lớn về tình
hình xã hội, kinh tế, văn
hóa thời PK

- Xã hội phong kiến được
hình thành trên cơ sở tan
rã của xã hội cổ đại
- Cơ sở kinh tế của XHPK
là Nông nghiệp kết hợp
với chăn nuôi và một số
nghề thủ công

- Xã hội gồm 2 giai cấp cơ
bản

+ Địa chủ – Nông dân
(phương Đông)

+ Lãnh chúa – Nông nô

(Châu Âu)

+ Phương thức bóc lột:
địa tơ.

- Thể chế chính trị là
quân chủ chuyên chế .

2/. Sự khác nhau giữa
XHPK phương Đông và
XHPK Châu Âu

</div>