Chương 8 - Quản trị chi phí

1/11/2011
1
Chương VIII. Quản trị chi phí
sản xuất và giá thành sản phẩm
trong DN
Chương VIII. Quản trị chi phí sản xuất
và giá thành sản phẩm trong DN
• 8.1. Khái niệm và các phương pháp phân
loại chi phí
• 8.2. Dự toán chi phí SX của DN
• 8.3. Tổng quan về giá thành SP
• 8.4. Hạch toán giá thành SP
8.1. Khái niệm và phương pháp phân loại chi phí
8.1.1 Khái niệm:
• Quản trị chi phí (Haberstockk): Quản trị chi
phí kinh doanh là tính toán hướng nội, nó mô
tả đường vận động các nhân tố sản xuất trong
quá trình kết hợp chúng và giới hạn ở việc tính
toán mọi hao phí nhằm tạo ra và thực hiện các
kết quả của doanh nghiệp (chi phí kinh
doanh).
1/11/2011
2
• Chi phí sản xuất là toàn bộ các
khoản hao phí vật chất được tính
bằng tiền mà doanh nghiệp đã bỏ ra
để thực hiện quá trình sản xuất sản
phẩm, luôn vận động và gắn liền với
ngành nghề sản xuất, qui trình sản
xuất.
• Đặc trưng của chi phí kinh doanh:

– Chi phí kinh doanh phải là sự hao phí vật
phẩm và dịch vụ phải liên quan đến kết quả
 những hao phí nào liên quan đến mục tiêu
tạo ra và thực hiện kết quả hoặc duy trì năng
lực sản xuất cần thiết của DN mới nằm trong
khái niệm chi phí kinh doanh.
– Những hao phí vật phẩm liên quan đến kết
quả của doanh nghiệp phải được đo bằng
đơn vị tiền tệ.
8.1. Khái niệm và phương pháp phân loại chi phí
• Quản trị chi phí là lĩnh vực tính
toán độc lập nhưng cùng một
lĩnh vực tính toán trong DN với
kế toán tài chính, trong đó quản
trị chi phí kinh doanh sử dụng
tài liệu cơ sở của kế toán tài
chính
1/11/2011
3
Phân biệt hạch toán chi phí và quản trị chi phí
Tiến hành thường xuyên
(Haberstockk: hàng tháng)
Tiến hành theo quy định trong
kỳ hạch toán
Quan tâm đến các chi phí kinh tế,
gồm cả chi phí thực chi và chi phí
cơ hội
Tập trung chủ yếu vào chi phí
thực chi
Phải ghi chép các số liệu một cách

chi tiết theo quá trình chuyển hóa
từ nguồn lực thành kết quả theo
cấu trúc hoạt động của DN
Chỉ tập hợp các số liệu liên
quan đến chi phí sản xuất kinh
doanh trong doanh nghiệp
Quản trị chi phí theo nguyên tắc tự
do, không bắt buộc
Quá trình hạch toán theo quy
định bắt buộc của Nhà nước
Quản trị chi phíHạch toán chi phí
8.1. Khái niệm và phương pháp phân loại chi phí
• Phân biệt chi phí kinh doanh với các chi ra:
Chi ra là “mọi khoản tiền đã trả của xí nghiệp” Mô
tả hành động “phải bỏ tiền ra” dưới mọi hình thức nhằm
một mục đích nào đó. Theo khái niệm này, chi ra là sự
giảm tiền mặt, tiền gửi ngân hàng, tăng tổn thất dưới
các dạng nợ, vay ngắn hạn, giảm nợ của người khác…
8.1. Khái niệm và phương pháp phân loại chi phí
8.1.2 Phân biệt chi phí
• Theo yếu tố chi phí (nội dung kinh tế của chi phí )
• Theo khoản mục chi phí
• Theo nguồn chi phí
• Theo hình thức tính chi phí vào kết quả
• Theo mối quan hệ với thay đổi số lượng sản phẩm
Lưu ý: Chi phí phát sinh trong một thời kỳ hoạt động
của DN là một giá trị duy nhất. Các cách tiếp cận
khác nhau sẽ cho các loại chi phí khác nhau, nhưng
tổng chi phí theo mỗi cách phân loại thì như nhau và
bằng với chi phí phát sinh trong thời kỳ.

8.1. Khái niệm và phương pháp phân loại chi phí
1/11/2011
4
8.1.2 Phân biệt chi phí
• Theo yếu tố chi phí (nội dung kinh tế của chi phí )
– Chi phí nguyên vật liệu
– Chi phí nhân công
– Chi phí khấu hao TSCĐ
– Chi phí dịch vụ mua ngoài
– Chi phí bằng tiền khác
8.1. Khái niệm và phương pháp phân loại chi phí
8.1.2 Phân loại chi phí:
• Theo yếu tố chi phí (nội dung kinh tế của chi phí ) bao gồm:
– Chi phí nguyên vật liệu là toàn bộ các chi phí phát sinh để mua
sắm các đối tượng lao động cần thiết cho sản xuất trong kỳ
xem xét.
– Chi phí nhân công là các chi phí liên quan đến nguồn lực lao
động mà doanh nghiệp sử dụng trong kỳ xem xét bao gồm
lương và các khoản kèm theo lương (thưởng, bảo hiểm…)
– Chi phí khấu hao TSCĐ là khoản chi phí liên quan đến việc sử
dụng các TSCĐ của doanh nghiệp trong kỳ xem xét. Khấu hao
TSCĐ được khấu trừ khỏi thu nhập của doanh nghiệp trước
khi tính thuế thu nhập, nhưng không phải là khoản thực chi
của doanh nghiệp và được xem như một thành phần tạo ra tích
lũy cho doanh nghiệp.
8.1. Khái niệm và phương pháp phân loại chi phí
8.1.2 Phân loại chi phí:
• Theo yếu tố chi phí (tiếp theo)
– Chi phí dịch vụ mua ngoài bao gồm các khoản thnah
toán cho các yếu tố mua ngoài mà doanh nghiệp thực

hiện như : chi phí nhiên liệu, năng lượng, thuê ngoài
sửa chữa, kiểm toán…
– Chi phí bằng tiền khác bao gồm các khoản thuế, lệ
phí phải nộp, chi phí họat động tài chính, họat động
bất thường…
8.1. Khái niệm và phương pháp phân loại chi phí
1/11/2011
5
8.1.2 Phân loại chi phí
• Theo khoản mục chi phí
– Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
– Chi phí nhân công trực tiếp
– Chi phí sản xuất chung
– Chi phí bán hàng
– Chi phí quản lý
8.1. Khái niệm và phương pháp phân loại chi phí
8.1.2 Phân loại chi phí
• Phân loại chi phí theo khoản mục chi phí
– Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: nguyên vật liệu chính, vật
liệu phụ, nhiên liệu, năng lượng, và vật liệu khác được sử
dụng cho quá trình sản xuất hay dịch vụ của DN
– Chi phí nhân công trực tiếp: gồm các khoản tiền lương, tiền
công, các khoản phụ cấp, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế,
kinh phí công đoàn trả cho người lao động trực tiếp sản xuất
ra SP hay dịch vụ.
8.1. Khái niệm và phương pháp phân loại chi phí
8.1.2 Phân loại chi phí
• Phân loại chi phí theo khoản mục chi phí
– Chi phí SX chung: chi phí nhân viên phân
xưởng, chi phí vật liệu và dụng cụ SX dùng cho

các phân xưởng, chi phí khấu hao TSCĐ ở phân
xưởng, chi phí dịch vụ mua ngoài và chi phí
khác bằng tiền dùng ở phân xưởng.
8.1. Khái niệm và phương pháp phân loại chi phí
1/11/2011
6
8.1.2 Phân loại chi phí
• Phân loại chi phí theo khoản mục chi phí
– Chi phí quản lý DN:
• Chi phí nhân viên quản lý: tiền lương, phụ cấp, tiền ăn giữa ca
của ban giám đốc và nhân viên, BHXH, BHYT, CPCĐ,…
• Chi phí vật liệu phục vụ cho công tác quản lý
• Chi phí đồ dùng văn phòng phục vụ cho công tác quản lý.
• Chi phí khấu hao TSCĐ chung cho toàn DN: văn phòng làm
việc, vật kiến trúc, phương tiện vận tải, thiết bị văn phòng…
• Thuế và lệ phí như: thuế môn bài, thuế nhà đất, …
• Chi phí dự phòng: dự phòng giảm giá hàng tồn kho, dự phòng
phải thu khó đòi.
• Chi phí dịch vụ mua ngoài phục vụ cho công tác quản lý: điện,
nước, điện thoại, thuê văn phòng,…
• Chi phí bằng tiền khác: tiếp khách, hội nghị, công tác phí…
8.1. Khái niệm và phương pháp phân loại chi phí
8.1.2 Phân loại chi phí
• Phân loại chi phí theo khoản mục chi phí
– Chi phí bán hàng:
• Chi phí nhân viên bán hàng:
• Chi phí vật liệu bao bì phục vụ đóng gói SP, bảo quản
SP, nhiên liệu phục vụ vận chuyển hàng hoá đi tiêu
thụ,…
• Chi phí dụng cụ, đồ dùng: đo lường, bàn ghế, …

• Chi phí khấu hao TSCĐ cho công tác bán hàng
• Chi phí dịch vụ mua ngoài cho công tác bán hàng…
• Chi phí khác…
8.1. Khái niệm và phương pháp phân loại chi phí
8.1.2 Phân loại chi phí
• Theo nguồn chi phí:
– Chi phí ban đầu: Chi phí nguyên liệu
trực tiếp kết hợp với chi phí tiền lương
trực tiếp được gọi là chi phí ban đầu.
Chi phí này có tác dụng phản ánh mức chi phí
đầu tiên, chủ yếu của sản phẩm, đồng thời phản
ánh mức chi phí riêng biệt, cụ thể từng đơn vị
sản phẩm mà ta nhận diện ngay trong tiến trình
sản xuất, và là cơ sở lập kế hoạch về lượng chi
phí chủ yếu cần thiết nếu muốn sản xuất sản
phẩm đó.
8.1. Khái niệm và phương pháp phân loại chi phí
1/11/2011
7
8.1.2 Phân loại chi phí
• Theo nguồn chi phí (tiếp theo)
– Chi phí tiền lương trực tiếp kết hợp với chi phí
sản xuất chung được gọi là chi phí chuyển đổi.
Chi phí này có tác dụng phản ánh mức chi phí
cần thiết để chuyển đổi nguyên liệu từ dạng thô
sang dạng thành phẩm, và là cơ sở để lập kế
hoạch về lượng chi phí cần thiết để chế biến
một lượng nguyên liệu nhất định thành thành
phẩm.
8.1. Khái niệm và phương pháp phân loại chi phí

8.1. Khái niệm và phương pháp phân loại chi phí
Nguồn: Trương Thị Tuyết và Võ Hòa Bình
8.1.2 Phân loại chi phí
• Theo hình thức tính chi phí vào kết quả
– Chi phí trực tiếp: chi phí trực tiếp là
những chi phí phát sinh một cách riêng
biệt cho một hoạt động cụ thể của doanh
nghiệp (một sản phẩm, một dịch vụ) : chi
phí nguyên liệu trực tiếp, chi phí nhân
công trực tiếp...Khi bộ phận bị mất đi thì chi
phí trực tiếp không tồn tại và ngược lại. Các chi
phí này có thể tính thẳng vào giá thành một cách
trực tiếp mà không ảnh hưởng đến việc sản xuất
các sản phẩm khác
8.1. Khái niệm và phương pháp phân loại chi phí