Giáo án môn Vật lí Lớp 8 - Chương trình cả năm - Năm học 2009-2010 - Đặng Thị Lan

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU. GIÁO ÁN LÝ : 8. TUẦN 1 TIẾT 1. Ngày soạn : 24/8/2009 Ngày dạy : 25 -29/8/2009 CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC. I - Môc tiªu: - Vì đây là bài đầu của chương nên yêu cầu hướng dẫn cho HS mục tiêu cơ bản của chương cơ học bằng cách đọc mục đầu chương. - Nêu được ví dụ về chuyển động cơ học trong đời sống hằng ngày, có nêu được vật làm mốc. - Nêu được ví dụ về tính tương đối của chuyển động đứng yên, xác định được vật làm mốc trong mçi tr¹ng th¸i. - Nêu được ví dụ về các dạng chuyển động cơ học thường gặp: Chuyển động thẳng, chuyển động cong, chuyển động tròn. II - ChuÈn bÞ:1. Cho c¶ líp: - Tranh vẽ 1.2, 1.4, 1.5 phóng to thêm để HS xác định quỹ đạo chuyển động của một số vật. - B¶ng phô ghi s½n néi dung ®iÒn tõ cho C6 vµ thÝ nghiÖm. 2. Cho mçi nhãm HS: Dông cô thÝ nghiÖm: 1 xe l¨n., 1 con bóp bª, 1 khóc gça. 1 qu¶ bãng bµn. III- Hoạt động dạy và học: Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập (3 phút) Hoạt động cuỷa GV Hoạt động cuỷa HS 1. Giới thiệu chương trình Vật lý 8 Nghe giíi thiÖu - Gồm 2 chương Cơ học và Nhịêt học - §äc SGK (trang 3) - Trong chương I, ta cần tìm hiểu bao nhiêu - Tìm hiểu các vấn đề cần nghiên cứu. vấn đề, đó là vấn đề gì. - 1 HS đọc to các nội dung cần tìm - Bài 1: Chuyển động cơ học hiÓu. - Đặt vấn đề: Như SGK - Ghi ®Çu bµi. GV: cã thÓ nhÊn m¹nh, nh­ trong cuéc sèng ta thường nói một vật là đang chuyển động hay đứng yên. Hoạt động 2: Tìm hiểu cách xác định I. Làm thế nào để biết một vật chuyển vật chuyển động hay đứng yên (12 phút) động hay đứng yên - Em nêu 2 ví dụ về vật chuyển động, 2 - Gọi 2 HS trình bày ví dụ. ví dụ về vật đứng yên. - Tại sao nói vật đó chuyển động ? - Tr×nh bµy lËp luËn chøng tá vËt trong VD - HS có thể nêu những hiện tượng nói đang chuyển động hay đứng yên. vật đó chuyển động là: Do bánh xe quay, hoÆc do cã khãi.....RÊt Ýt em nãi lµ vÞ trÝ cña - Tr¶ lêi C1 vật đó so với mình hoặc gốc cây thay đổi. Do đó, sau khi HS nêu hiện tượng để khẳng định vật đó chuyển động thì GV có thể nêu ra: Vị - HS khá đưa ra nhận xét khi nào nhận biết trí của vật đó so với gốc cây thay đổi chứng được vật chuyển động hay đứng yên. Muốn tỏ vật đó đang chuyển động. nhận biết được vật chuyển động hay đứng yên - Vị trí vật đó so với gốc cây không đổi phải dựa vào vị trí của vật đó so với vật làm chứng tỏ vật đó đứng yên. mèc.. 1 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU - Vậy, khi nào vật chuyển động, khi nào vật đứng yên? - Yªu cÇu tr¶ lêi C1. - GV chuÈn l¹i c©u ph¸t biÓu cña HS, nÕu HS ph¸t biÓu cßn thiÕu (phÇn lín HS chØ chó ý đến vị trí của vật so với vật làm mốc, mà kh«ng chó ý chØ thêi gian so s¸nh). V× vËy, GV phải lấy ví dụ 1 vật lúc chuyển động, lúc đứng yên để HS khắc sâu kết luận. - Cho HS kém đọc lại kết luận SGK. 2. VËn dông. - GV hướng dẫn HS chuẩn bị câu phát biểu: VËt lµm mèc lµ vËt nµo? - GV yªu cÇu nhËn xÐt c©u ph¸t biÓu cña b¹n. Nãi râ vËt nµo lµm mèc. Hoạt động 3: II. Tính tương đối của chuyển động và đứng yên (10 phút) - Treo tranh 1.2 lªn b¶ng. - GV đưa ra thông báo 1 hiện tượng: hành kh¸ch ®ang ngåi trªn 1 toa tµu ®ang dêi nhµ ga. - Nếu HS chỉ trả lời hành khách đứng yên hay chuyển động, GV phải chuẩn lại so với nhà ga thì vị trí của hành khách thay đổi  hành khách chuyển động so với nhà ga. - NÕu HS tr¶ lêi chuÈn råi th× GV nªn gäi thêm một vài HS ở các đối tượng khác nhau trả lời lại để củng cố khái niệm vật chuyển động. - Tương tự C4: GV chuẩn lại sao cho khoảng 3 HS tr¶ lêi ®­îc. - Dựa vào nhận xét trạng thái đứng yên hay chuyển động của một vật như C4, C5 để trả lêi C6. - Treo b¶ng phô. - Yªu cÇu HS lÊy mét vËt bÊt kú, xÐt nã chuyển động so với vật nào, đứng yên so với vật nào ?2. HS làm thí nghiệm đơn giản theo nhóm: 1 hộp bút đặt trên mặt bàn, 1 con búp bê đặt trên xe lăn rồi đẩy xe lăn. -GV để HS tự trả lời, sau đó gọi 3 HS có những ý kiến khác nhau  hướng dẫn cho HS ph©n tÝch tõng c¸ch tr¶ lêi cña mçi b¹n. - GV cã thÓ th«ng b¸o cho HS th«ng tin trong Thái dương hệ, Mặt Trời có khối lượng rất. GIÁO ÁN LÝ : 8 - Ghi bài: Cách xác định vật chuyển động. HS kém phát biểu hoặc đọc lại kết luận. KÕt luËn: Khi vÞ trÝ cña vËt so víi vËt lµm mèc thay ® æi theo thêi gian th× vËt chuyÓn động so với vật mốc. - Tr¶ lêi c©u 2 (C2) - VÝ dô cña HS C3: Khi nào vật được coi là đứng yên ? HS ®­a ra vÝ dô Ghi bài tiếp cách xác định vật đứng yên .. . Tính tương đối của chuyển động và đứng yªn. - HS tr¶ lêi C4 - Xem tranh 1.2 SGK. - C4: Hành khách chuyển động so với nhà ga v× vÞ trÝ cña hµnh kh¸ch so víi nhµ ga lµ thay đổi. C5: So với toa tàu, hành khách đứng yên vì vị trí của hành khách với toa tàu là không đổi. C6: Một vật có thể là chuyển động đối với vật này nhưng lại là đứng yên đối với vật kia. - HS ®iÒn vµo vë BT in (nÕu cã) - Xem b¶ng phô. C7: XÐt vËt....................................... Vật chuyển động so với:................... Vật đứng yên so với:......................... - Nhận xét: Vật chuyển động hay đứng yên phô thuéc vµo viÖc chän vËt lµm mèc. Ta nãi chuyển động hay đứng yên có tính tương đối. Tr¶ lêi: So víi c¸i hép bót th× bóp bª ................do ..................................... So víi xe l¨n, bóp bª......................... do....................................................... 2. VËn dông C8: NÕu coi mét ®iÓm g¾n víi T§ lµm mèc thì vị trí của MT thay đổi từ đô. 2 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU lín so víi c¸c hµnh tinh kh¸c, t©m cña Th¸i dương hệ sát với vị trí của Mặt Trời, vậy coi Mặt Trời là đứng yên còn các hành tinh khác chuyển động.. GIÁO ÁN LÝ : 8. Hoạt động 5: IV. Vận dụng (13 phút) 1. VËn dông (10 phót) - Treo tranh vÏ h×nh 1.4. Cho lµm C10 (c¸ nh©n) - Gäi mét sè HS tr×nh §Ó HS tr¶ lêi - HS nhận xét ví dụ của bạn. Nếu đúng thì GV cho HS nhắc lại. Còn nếu chưa đúng thì GV cã thÓ lÊy vÝ dô cña ®Çu c¸nh qu¹t m¸y khi quay vµ so s¸nh vÞ trÝ cña ®Çu c¸nh qu¹t víi trục của động cơ. 2. Cñng sè (3 phót) - Thế nào gọi là chuyển động cơ học ? Thế nào gọi là tính tương đối của chuyển động cơ học ? Các chuyển động cơ học thường gặp là dạng nào ? - GV có thể đưa ra một hiện tượng ném vật nằm ngang  quỹ đạo chuyển động của nó là gì ? Hướng dẫn về nhà: (2 phút)- Học phần ghi nhớ. - Làm bài tập từ 1.1 đến 1.6 SBT. - §äc thªm môc “cã thÓ em ch­a TUẦN: 2 TIẾT : 2. Ngày soạn : 30/8/2009 ngày dạy : 31/8- 5/9/2009 vËn tèc. I - Môc tiªu: - So sánh quãng đường chuyển động trong 1 giây của mỗi chuyển động để rút ra cách nhận biết sự nhanh, chậm của chuyển động. - N¾m ®­îc c«ng thøc vËn tèc v =. s vµ ý nghÜa kh¸i niÖm vËn tèc. §¬n vÞ chÝnh cña t. vận tốc là m/s; km/h và cách đổi đơn vị vận tốc. - Vận dụng công thức tính vận tốc để tính quãng đường, thời gian của chuyển động. II - chuÈn bÞ: Cho c¶ líp: - B¶ng phô ghi s½n néi dung b¶ng 2.1 SGK. - Tranh vÏ phãng to h×nh 2.2 (tèc kª); Tèc kÕ thùc (nÕu c III - Hoạt động dạy: Hoạt động 1: Kiểm tra, tổ chức tình huống học tập (5 phút) 1. KiÓm tra (4 phót) Hoạt động cuỷa GV Hoạt động cuỷa HS Hoạt động 2: Nghiên cứu khái niệm I. Vận tốc là gì ? (12 phút -) vËn tèc lµ g× ? (15 phót) - §äc b¶ng 2.1. - Yêu cầu HS đọc thông tin trên bảng 2.1. 3 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU §iÒn vµo cét 4,5. - GV: Yêu cầu HS đọc thông tin trên bảng 2.1. §iÒn vµo cét 4,5. - Yêu cầu mỗi cột 2 HS đọc, nếu thấy đúng th× GV chuÈn bÞ cho HS ch­a lµm ®­îc theo dõi. Còn nếu chưa đúng, GV yêu cầu HS nêu c¸ch lµm. - GV: Qu·ng ®­êng ®i trong 1 s gäi lµ g× ? - Cho ghi: Kh¸i niÖm vËn tèc - Yªu cÇu lµm C3 Hoạt động 3: Xây dựng công thức tÝnh vËn tèc (2 phót) - HS cã thÓ ph¸t biÓu ®­îc biÓu thøc c«ng thức vận tốc vì đã được học trong môn toán. V× vËy, sau khi x©y dùng c«ng thøc, GV nªn dành thời gian khắc sâu đơn vị các đại lượng vµ nhÊn m¹nh ý nghÜa vËn tèc. C¸ch tr×nh bµy một công thức tính một đại lượng nào đều phải biết giới thiệu các đại và điều kiện các đại lượng. Hoạt động 4: Xét đơn vị vận tốc (5 phút) - GV thông báo cho HS biết đơn vị vận tốc phụ thuộc vào đơn vị chiều dài quãng đường đi được và thời gian đi hết quãng đường đó. - §¬n vÞ chÝnh lµ m/s. - Cho lµm C4 - GV có thể hướng dẫn HS cách đổi:. GIÁO ÁN LÝ : 8 - Thảo luận nhóm để trả lời C1. - Cr¶ lêi C1: (5 phót) - Tr¶ lêi C2 : (5 phót) - Ghi vë: VËn tèc: qu·ng ®­êng ®i ®­îc trong 1 đơn vị thời gian. - Tr¶ lêi C3: 5 phót - Ghi vµo vë BT in v=. s t. Trong đó: S là quãng đường t lµ thêi gian v lµ vËn tèc. - HS lµm C4 (c¸ nh©n) - 1 HS đọc kết quả. - HS trình bày cách đổi đơn vị vận tốc 1km/h = ? m/s - Cả lớp cùng đổi: v = 3m/s = ? km/h. 3 km 100 3m 1 h = 3m/s = = 3600 1s 3 3600 km x . = 10,8 km/h 1000 1 h. - Xem tèc kÕ h×nh 2.2. Hoạt động 5: Nghiên cứu dụng cụ - NÕu cã ®iÒu kiÖn cho xem tèc kÕ thËt. vËn tèc: Tèc kÕ (2 phót) - GV thông báo cho HS biết đơn vị vận tốc - Nêu cách đọc tốc kế. phụ thuộc vào đơn vị chiều dài quãng đường đi được và thời gian đi hết quãng đường đó. - §¬n vÞ chÝnh lµ m/s. - Cho lµm C4 - GV có thể hướng dẫn HS cách đổi:. 4 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU. GIÁO ÁN LÝ : 8. 3 km 100 3m 1 h = 3m/s = = 3600 1s 3 3600 km x . = 10,8 km/h 1000 1 h. Hoạt động 6: Vận dụng - Củng cố (14 phút) 1. VËn dông - Chuyển động nào nhanh nhất, chậm nhất - GV xem kết quả, nếu HS không đổi về cùng một đơn vị thì phân tích cho HS thấy chưa đủ kh¶ n¨ng so s¸nh. - Yêu cầu HS đổi ngược lại ra vận tốc km/h. - Yêu cầu HS tóm tắt đầu bài C6 (có thể HS chưa quen tóm tắt )  GV hướng dẫn HS tóm tắt. t = 1,5h s = 81 km. v1 (km/h) = ? v2 (m/s) = ? - HS tù tãm t¾t (gäi 3 HS lªn b¶ng) tr×nh bµy 3 bµi C5, C6, C7) - HS dưới lớp vẫn tự giải - GV cho HS so sánh kết quả với HS trên bảng để nhận xét - Hướng dẫn: + Cần chú ý đổi đơn vị + Suy diÔn c«ng thøc Sẽ có HS cứ vận dụng nguyên công thức s = v.t , mà không đổi đơn vị. - Còng nªn chän 1 HS kh¸, 1 HS trung b×nh, 1 HS giái. 2. Cñng cè - §é lín cña vËn tèc cho biÕt ®iÒu g× ? - C«ng thøc tÝnh vËn tèc - Đơn vị vận tốc ? nếu đổi đơn vị thì số đo vận tốc có thay đổi không ? * Hướng dẫn về nhà: (2 phút) - Häc phÇn ghi nhí. §äc môc “Cã thÓ em ch­a biÕt” - Làm bài tập từ 2.1 đến 2.5 SBT. TUẦN :3 Ngày soạn : 6/9/2009 TIẾT : 3 Ngày dạy : 7-12/9/2009 động Chuyển đều - chuyển động không đều I - môc tiªu: KiÕn thøc: - Phát biểu được định nghĩa của chuyển động đều và chuyển động không đều. Nêu được những ví dụ về chuyển động đều và không đều thường gặp. - Xác định được dấu hiệu đặc trưng cho chuyển động đều là vận tốc không thay đổi theo thời gian. Chuyển động không đều là vận tốc thay đổi theo thời gian. - Vận dụng để tính vận tốc trung bình trên một đoạn đường.. 5 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU GIÁO ÁN LÝ : 8 - Làm thí nghiệm và ghi kết quả tương tự như bảng 3.1. Kü n¨ng: Từ các hiện tượng thực tế và kết quả thí nghiệm để rút ra được quy luật của chuyển động đều và không đều. Thái độ: TËp trung nghiªm tóc, hîp t¸c khi thùc hiÖn thÝ nghiÖm. II - ChuÈn bÞ : 1. Cho cả lớp: Bảng phụ ghi vắn tắt các bước TN; kẻ sẵn bảng kết quả mẫu như hình ( B¶ng 3.1) SGK. 2. Cho mçi nhãm HS : - 1 máng nghiêng; 1 bánh xe; 1 bút dạ để đánh dấu. - 1 đồng hồ điện tử hoặc đồng hồ bấm giây. III - hoạt động dạy - học: Hoạt động 1: Kiểm tra và tổ chức tình huống học tập (5 phút) - HS1: Độ lớn của vận tốc được xác định như thế nào ? Biểu thức ? Đơn vị các đại lượng. - HS2: Độ lớn vận tốc đặc trưng cho tính chất nào của chuyển động. - GV đặt vấn đề: Vận tốc cho biết mức độ nhanh chậm của chuyển động. thực tế khi em đi xe đạp có phải luôn nhanh hoÆc chËm nh­ nhau ? Bµi h«m nay ta gi¶i quyÕt c¸c Hoạt động 2: Định nghĩa (20 phút) Hoạt động CUÛA GV Hoạt động CUÛA HS 1. GV yêu cầu HS đọc tài liệu (2 phút). Trả - HS đọc 2 phút - Tr¶ lêi vµ lÊy vÝ dô theo yªu cÇu cña GV. lêi c¸c c©u hái: - Chuyển động đều là gì ? Lấy 1 ví dụ - Chuyển động đều là chuyển động mà vận chuyển động đều trong thực tế. tốc không thay đổi theo thời gian. - Chuyển động không đều là gì ? Lấy 1 ví - Chuyển động không đều là chuyển động mà dụ chuyển động không đều trong thực tế. vận tốc thay đổi theo thời gian. - Mỗi trường hợp, GV gọi 2 HS nêu câu trả VD: chuyển động đều là chuyển động của lời của mình. Hướng dẫn HS nhận xét. đầu kim đồng hồ, của Trái đấu quay xung - GV hỏi: Tìm ví dụ thực tế về chuyển động quanh Mặt Trời, của Mặt Trăng xung quanh đều và chuyển động không đều, chuyển Trái đất... động nào dễ tìm hơn ? Vì - Chuyển động không đều thì gặp rất nhiều như chuyển động của ô tô, xe đạp, máy bay.... 2. ThÝ nghiÖm - Treo b¶ng phô - Làm TN theo nhóm: Đọc C1, nghe hướng - Cho đọc C1. dÉn. - Hướng dẫn cho HS cứ 3 giây là đánh dấu. - Điền kết quả vào bảng: §iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng. Tªn AB BC CD DE EF - Nếu dùng đồng hồ điện tử thì để 2 hoặc 3 qu·ng tín hiệu hãy đánh dấu vị trí của bánh xe. ®­êng - VËn tèc trªn qu·ng ®­êng nµo b»ng ChiÒu nhau ? dµi (m) - VËn tèc trªn qu·ng ®­êng nµo kh«ng Thêi b»ng nhau gian (s) - HS nghiªn cøu C2 vµ tr¶ lêi 6 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU. GIÁO ÁN LÝ : 8 - Th¶o luËn thèng nhÊt tr¶ lêi C1, C2. - Chuyển động quãng đường ........... là đều. - Chuyển động quãng đường .......... là không đều. C2: - Chuyển động quãng đường.........là đều. - Chuyển động quãng đường........là đều và .........dÇn. - Chuyển động quãng đường..............là đều vµ.................dÇn. Hoạt động 3: Nghiên cứu vận tốc trung bình của chuyển động không đều (10 phút) - Cho đọc SGK - Trªn qu·ng ®­êng AB, BC, CD chuyÓn C3: §äc SGK động của bánh xe có đều không? S vAB = AB - Cã ph¶i vÞ trÝ nµo trªn AB vËn tèc cña t AB vËt còng cã gi¸ trÞ = vAB kh«ng ? S vBC = BC - vAB chØ cã thÓ gäi lµ g× ? t BC - TÝnh vAB, vBC, vCD, v¸P DÔNG nhËn xÐt kÕt S qu¶. vCD = CD t CD - vtb ®­îc tÝnh b»ng biÓu thøc nµo ? S GV hướng dẫn để HS hiểu ý nghĩa vtb trên vAD = AD t AD đoạn đường nào, bằng số s đó chia cho thời gian đi hết quãng đường đó. S vtb = Chó ý t s lµ qu·ng ®­êng vtb  trung b×nh céng vËn tèc t lµ thêi gian ®i hÕt qu·ng ®­êng vtb lµ vËn tèc trung b×nh trªn c¶ ®o¹n ®­êng. - Qua kÕt qu¶ tÝnh to¸n ta thÊy trôc b¸nh xe chuyển động nhanh dần lên Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố (10 phút) C4: 1. VËn dông - yêu cầu HS bằng hình thức thực tế để - Ô tô chuyển động không đều vì khi khởi động, phân tích hiện tượng chuyển động của ô v tăng lên. Khi ®­êng v¾ng: v lín t«. Khi đường đông: v nhỏ - Rót ra ý nghÜa cña v = 50km/h Khi dõng: v gi¶m ®i - HS ghi ®­îc tãm t¾t: GV chuÈn l¹i c¸ch v = 50 km/h vtb trªn qu·ng ®­êng tõ Hµ Néi ®i H¶i Phßng ghi tãm t¾t cho HS - HS tù gi¶i, GV chuÈn l¹i cho HS nÕu HS C5: s1 = 120m t1 = 30s chỉ thay đổi số mà không có biểu thức ? s2 = 60m - NhËn xÐt trung b×nh céng vËn tèc t2 = 24s v1  v 2 víi vtb vtb = ?; vtb2 = ?; vtb = ? 2 s - Yªu cÇu 2 HS lªn b¶ng gi¶i c©u C6, C7. vtb1 = 1 = t1 HS của lớp tự làm để nhận xét. 7 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU - Yêu cầu các bước làm: + Tãm t¾t + §¬n vÞ + BiÓu thøc + TÝnh to¸n + Tr¶ lêi - GV yªu cÇu HS nªu thêi gian ch¹y cña m×nh råi tÝnh v ? 2. Cñng cè (2 phót) - Chuyển động đều là gì ? Gọi 2 HS trả lời, đúng thì ghi vở. - Chuyển động không đều là gì ? Gọi 2 HS trả lời, đúng thì ghi vở. - vtb trªn 1 qu·ng ®­êng ®­îc tÝnh nh­ thÕ nµo ? - PhÇn “Cã thÓ em ch­a biÕt” v lín nhÊt ? v nhá nhÊt ? Muốn so sánh chuyển động nhanh hay chËm, ta ph¶i thùc hiÖn nh­ thÕ nµo ? Hướng dẫn về nhà (1 phút) - Häc phÇn ghi nhí. LÊy vÝ dô - Làm bài tập 3.1 đến 3.7 SBT; C7 SGK. - Nghiªn cøu l¹i bµi häc vµ t¸c dông cña lực trong chương trình lớp 6.. GIÁO ÁN LÝ : 8 s2 = t2 s s vtb = 1 2 = t1  t 2. vtb2 =. C6: t. = 5h. vtb = 30 km/h s =? s = vtb . t. C7:. s = 60m t= v = ? m/s v = ? km/h - Chuyển động đều là chuyển động ....................................................... - Chuyển động không đều là chuyển động.................................. vtb =. s t. Xác định v của chuyển động cùng 1 đơn vị rồi so s¸nh nhanh hay chËm.. BiÓu diÔn lùc I - môc tiªu: KiÕn thøc: - Nêu được ví dụ thể hiện lực tác dụng làm thay đổi vận tốc. - Nhận biết được lực là đại lượng véc tơ. Biểu diễn được véc tơ lực. Kü n¨ng: BiÓu diÔn lùc II - chuÈn bÞ : - HS: KiÕn thøc vÒ lùc. T¸c dông cña lùc. - 6 bộ thí nghiệm: Giá đỡ, xe lăn, năm châm thẳng, 1 thỏi sắt. III - Hoạt động dạy - học Hoạt động 1: Kiểm tra - ôn lại kiến thức cũ - tạo tình huống học tập (7 phút) 1. KiÓm tra - HS 1: Chuyển động đều là gì ? Hãy nêu 2 ví dụ về chuyển động đều trong thực tế. Biểu thức tính vận tốc của chuyển động đều. Chữa bài tập. - HS 2: Chuyển động không đều là gì ? Hãy nêu 2 ví dụ về chuyển động không đều. Biểu thức của chuyển động không đều. Chữa bài tập.. 8 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU GIÁO ÁN LÝ : 8 - HS 3: Có 2 vật chuyển động trên cùng một quãng đường chuyển động, thời gian chuyển động như nhau. Một vật chuyển động đều, một vật chuyển động không đều. So sánh vận tốc của chuyển động đều và vận tốc của chuyển động không đều. Chữa bài tập. 2. T¹o t×nh huèng häc tËp - ¤n tËp kiÕn thøc - Có thể đặt tình huống như SGK Hoạt động 2: Tìm hiểu quan hệ giữa lực và sự thay đổi của vận tốc (10 phút) Hoạt động cuỷa GV Hoạt động cuỷa HS - Cho lµm TN h×nh 4.1 vµ tr¶ lêi C1. C1: Làm thí nghiệm như hình 4.1. Hoạt động - Quan s¸t tr¹ng th¸i cña xe l¨n khi bu«ng nhãm. - Nguyên nhân làm xe biến đổi chuyển động tay - M« t¶ h×nh 4.2 - Vật..................tác dụng vào lưới, tác dụng làm lưới.................................... Vậy tác dụng lực làm cho vật biến đổi chuyển động hoặc bị biến dạng. - T¸c dông cña lùc ngoµi phô thuéc Hoạt động 3: Biểu diễn lực (13 phút) - Trọng lực có phương và chiều như thế nµo ? - H·y nªu vÝ dô t¸c dông cña lùc phô F thuộc vào độ lớn, phương và chiều ? - Nếu HS chưa trả lời đầy đủ thì GV có F F thÓ yªu cÇu HS nªu t¸c dông cña lùc trong các trường hợp sau. a) b) c) T¸c dông cña: - Kết quả tác dụng lực có giống nhau - Trường hợp a: Vật bị................... kh«ng ? Nªu nhËn xÐt - Trường hợp b: Vật bị................... - Trường hợp c: Vật bị................... Kết quả cùng độ lớn nhưng phương chiều khác 2. C¸ch biÓu diÔn nhau th× t¸c dông lùc còng kh¸c nhau. - GV thông báo cho HS biểu diễn lực Vậy lực là đại lượng có độ lớn, phương và chiều gọi là đại lượng véc tơ. b»ng: độ dài - HS đọc thông báo gãc phương, chiều - Gèc mòi tªn biÓu diÔn............lùc - HS nghiên cứu các đặc điểm của mũi - Phương chiều mũi tên biểu diễn ............................................. lùc. tªn biÓu diÔn yÕu tè nµo cña lùc. - §é dµi mòi tªn biÓu diÔn ............... lùc theo mét - GV th«ng b¸o:  tỉ xích cho trước. VÐc t¬ lùc ký hiÖu: F  - GV cã thÓ m« t¶ l¹i cho HS lùc - Ký hiÖu vÐc t¬ lùc: F ®­îcbiÓu diÔn trong h×nh 4.3 hoÆc HS - HS m« t¶ h×nh 4.3 SGK nghiªn cøu tµi liÖu vµ tù m« t¶ l¹i.. 9 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU GIÁO ÁN LÝ : 8 Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố (13 phút) Hoạt động cá nhân: 1. VËn dông - HS lên bảng thì GV cho tỉ xích trước. C2: VD1: m = 5kg P = 50N Chän tØ xÝch 0,5 cm øng víi 10N 0,5cm. - GV hướng dẫn HS trao đổi cách lấy tỉ 10 N xÝch sao cho phï hîp. - GV chÊm nhanh 3 bµi cña HS VD2: HS ®­a ra tØ xÝch - Lớp trao đổi bài của 2 HS trên bảng 1cm TØ xÝch - Yªu cÇu tÊt c¶ HS lµm vµ m« t¶ vµo vë 5000 N bµi tËp. F1 - Trao đổi kết quả của HS, thống nhất, ghi vë C3: F1 = 20N, theo phương thẳng đứng hướng từ dưới lªn.. F2 2. Cñng cè - Lực là đại lượng vô hướng hay có hướng F2 = 30N theo phương nằm ngang từ trái sang ph¶i. ? V× sau ? F3 - Lùc ®­îc biÓu diÔn nh­ thÕ nµo ? 300. * Hướng dẫn về nhà: - Häc phÇn ghi nhí. - Làm bài tập từ 4.1 đến 4.5 SBT. F3 = 30N có phương chếch với phương nằm ngang 1gãc 300. Sù c©n b»ng lùc - qu¸n tÝnh. I - Môc tiªu : KiÕn thøc: - Nêu được một số ví dụ về hai lực cân bằng, nhận biết đặc điểm của hai lực cân bằng vµ biÓu thÞ b»ng vÐc t¬ lùc. - Từ kiến thức đã nắm được từ lớp 6, HS dự đoán và làm thí nghiệm kiểm tra dự đoán để khẳng định được “Vật được tác dụng của hai lực cân bằng thì vận tốc không đổi, vật sẽ đứng yên hoặc chuyển động thẳng đều mãi mãi” - Nêu được một số ví dụ về quán tính. Giải thích được hiện tượng quán tính. 10 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU GIÁO ÁN LÝ : 8 KÜ n¨ng: - BiÕt suy ®o¸n. - KÜ n¨ng tiÕn hµnh thÝ nghiÖm ph¶i cã t¸c phong nhanh nhÑn, chuÈn x¸c Thái độ: Nghiêm túc, hợp tác khi làm thí nghiệm II - ChuÈn bÞ: - Cả lớp: Bảng phụ kẻ sẵn sàng bảng 5.1 để điền kết quả một số nhóm; 1 cốc nước + 1 băng giấy (10 x 20 cm) bút dạ để đánh dấu. - Mỗi nhóm 1 máy Atút - 1 đồng hồ bấm giây hoặc đồng hồ điện tử; 1 xe lăn, 1 khúc gç h×nh trô (hoÆc 1 con bóp bª) III - hoạt động dạy - học: Hoạt động 1: Kiểm tra - tạo tình huống học tập 1. KiÓm tra: 5 phót - HS 1: VÐc t¬ lùc ®­îc biÓu diÔn nh­ thÕ nµo ? Ch÷a bµi tËp 4.4 SBT. - HS 2: BiÓu diÔn vÐc t¬ lùc sau: Träng lùc cña vËt lµ 1500N, tØ xÝch tuú chän vËt A. 2. T¹o t×nh huèng häc tËp - HS tù nghiªn cøu t×nh huèng häc tËp (SGK) - Bài học hôm nay nghiên cứu hiện tượng vật lí nào ? Ghi đầu bài. Hoạt động cuỷa GV Hoạt động 2:Nghiên cứu lực cân bằng (20 phót) - Hai lùc c©n b»ng lµ g× ? T¸c dông cña 2 lùc cân bằng khi tác dụng vào vật đang đứng yên sẽ làm vận tốc của vật đó có thay đổi không ?. Hoạt động cuỷa HS 1. Hai lùc c©n b»ng lµ g× ? - HS trả lời bằng kiến thức đã học ở lớp 6. - Vật đứng yên chịu tác dụng của 2 lực cân bằng thì vẫn đứng yên  vận tốc không đổi = 0 - Xem h×nh 5.1 - Ph©n tÝch lùc t¸c dông lªn quyÓn s¸ch vµ - Ph©n tÝch c¸c lùc t¸c dông lªn quyÓn s¸ch, quả bóng. Biểu diễn các lực đó. qu¶ cÇu, qu¶ bãng (cã thÓ th¶o luËn trong nhãm) - Yªu cÇu lµm C1 - Cïng mét lóc 3 HS lªn b¶ng, mçi HS biÓu - GV: Vẽ sẵn 3 vật trên bảng để HS lên biểu diễn 1 hình theo tỉ xích tuỳ chọn. diÔn lùc (cho nhanh) P lµ träng lùc cña Q - Yªu cÇu 3 HS lªn tr×nh bµy trªn b¶ng quyÓn s¸ch. s¸ch + BiÓu diÔn lùc. Q lµ ph¶n lùc cña + So sánh điểm đặt, cường độ, phương, chiều bàn lên quyển sách  cña 2 lùc c©n b»ng  P vµ Q lµ 2 lùc c©n b»ng P v=0 . . . . - Qua 3 ví dụ em nhận xét khi vật đứng yên chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng th× kÕt qu¶ lµ ?  NhËn xÐt.. T. P c©n b»ng T . . P lµ träng lùc . q.cÇu. T lµ søc c¨ng cña d©y . P vµ T lµ 2 lùc c©n b»ng . . . P. 11 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU - Cho chốt lại đặc điểm của 2 lực cân bằng: + T¸c dông vµo cïng 1 vËt. + Cùng độ lớn (cường độ) + Ngược hướng (cùng phương, ngược chiều) - Vậy vật đang chuyển động mà chịu tác dông cña 2 lùc c©n b»ng th× tr¹ng th¸i chuyÓn động của chúng thay đổi như thế nào ? - Nguyên nhân của sự thay đổi vận tốc là gì ? - NÕu lùc t¸c dông lªn vËt mµ c©n b»ng nhau  F = O  vận tốc của vật có thay đổi kh«ng ? - Yêu cầu đọc nội dung thí nghiệm (b) hình 5.3 - Yªu cÇu m« t¶ bè trÝ vµ qu¸ tr×nh lµm thÝ nghiÖm. - GV mô tả lại quá trình đặc biệt lưu ý hình d. - GV yêu cầu HS làm thí nghiệm để kiểm chøng. GIÁO ÁN LÝ : 8 tương tự quyển sách q.bãng . P. NhËn xÐt: + Khi vật đứng yên chịu tác dụng của 2 lực cân bằng sẽ đứng yên mãi mãi : v = 0 + §Æc ®iÓm 2 lùc c©n b»ng. 2. T¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng lªn vËt ®ang chuyển động.. a) HS dù ®o¸n. b) ThÝ nghiÖm kiÓm chøng - §äc thÝ nghiÖm theo h×nh. - §¹i diÖn nhãm m« t¶ thÝ nghiÖm - Qu¶ nÆng A chÞu t¸c dông cña nh÷ng lùc - Lµm thÝ nghiÖm theo nhãm. nào ? Hai lực đó như thế nào ? Quả nặng Trả lời C2, C3, C4 chuyển động hay không ? C2. - Để HS đặt gia trong A’ lên theo dõi chuyển Tình huống a động của quả A sau 2-3 lần, rồi tiến hành đo. Để lỗ K thấp xuống dưới. mA mB PA PB PA = F = P B  vA = 0. - Yêu cầu HS đọc C4, C5 nêu cách làm thí nghiệm  mục đích đo đại lượng nào ? DÞch lç K lªn cao. §Ó qu¶ nÆng A, A’ C3: chuyển động, qua K A’ giữ lại  tính vận tốc - Bấm đồng hồ sau 2 s thì đánh dấu. khi A’ bÞ gi÷ l¹i.  v1 = ? §Ó HS th¶ 2-3 lÇn råi b¾t ®Çu ®o. v2 = ? - Phân tích hiện tượng F tác dụng lên quả - Nhận xét chuyển động của A là chuyển nÆng A. động...............dần - Phân công trong nhóm trước khi làm C5 - PK vµ PK lµ hai lùc nh­ thÕ nµo ? (em đọc giờ, em đánh dấu trên thước, em ghi - Vật đang chuyển động chịu tác dụng của 2 kết quả, em bấm máy tính cá nhân....) C4, C5 lực cân bằng thì có thay đổi chuyển động v1’ = ................. không ? Vận tốc có thay đổi không. 12 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU. GIÁO ÁN LÝ : 8. v2 = ................. - NhËn xÐt: v1’ =................. v2’ PA FK PB - §¹i diÖn nhãm c«ng bè kÕt qu¶ thÝ nghiÖm. GV ghi vµo b¶ng phô 5.1. - PA, FK lµ 2 lùc c©n b»ng. Kết luận: Khi 1 vật đang chuyển động mà chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng nhau th× sÏ chuyển động thẳng đều mãi mãi. Hoạt động 3: Nghiên cứu quán tính là gì ? Vận dụng quán tính trong đời sống và kỹ thuËt (20 phót) - Yêu cầu HS đọc nhận xét và phát biểu ý kiến của bản thân đối với nhận xét đó. Sau đó nêu thêm ví dụ chứng minh ý kiến đó. - Lµm thÝ nghiÖm C + KÕt qu¶ + Gi¶i thÝch: - GV chỉ hướng cho HS phân tích là búp bê không kịp thay đổi vận tốc, không cần phân tích kÜ vËn tèc ch©n bóp bª vµ vËn tèc th©n bóp bª. - Tương tự yêu cầu HS tự làm thí nghiệm C7 và giải thích hiện tượng. - Dµnh 5 phót cho HS lµm viÖc c¸ nh©n c©u (a) - GV yêu cầu 1 HS trình bày câu trả lời  hướng dẫn HS trao đổi để đi đến giải thích. - T¹i sao khi nh¶y tõ trªn cao xuèng th× ch©n ph¶i gËp l¹i. - HS suy nghÜ vµ ®iÒn tõ vµo chç trèng. - Giả sử không gập chân được thì có hiện tượng gì xảy ra ? Giải thích ? Nếu còn thời gian thì hướng dẫn HS trả lời c, d, e. Còn nếu thiếu thời gian hướng dẫn HS về nhµ gi¶i thÝch. c) Khi tắc mực, người ta làm thế nào để cặn mực văng ra. - Khi tra cán búa, hoặc cán búa lỏng, người ta làm thế nào ? Giải thích? - Cho 1 HS lên làm thí nghiệm phần cầu C8. Lấy băng giấy dưới cốc nước mà không nhấc cốc nước lên. 2. Cñng cè - Hai lực cân bằng là 2 lực có đặc điểm như thế nào ? - Vật đứng yên hoặc chuyển động chịu tác dụng của các lực cân bằng thì có thay đổi vận tốc kh«ng ? Chuyển động gọi là chuyển động như thế nào? - Tại sao khi một vật chịu tác dụng của lực lại không thay đổi vận tốc ngay được ? - GV th«ng b¸o: m lớn  quán tính lớn  khó thay đổi vận tốc Hãy giải thích một số hiện tượng chuyển động do quán tính. * Hướng dẫn về nhà - Häc phÇn ghi nhí. - Lµm l¹i C8 trong SGK - Lµm bµi tËp tõ 5.1 SBT.. - §äc môc “Cã thÓ em ch­a biÕt” 1. NhËn xÐt ’. 13 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU GIÁO ÁN LÝ : 8 - Khi có F tác dụng không thể làm vận tốc của vật thay đổi đột ngột được vì mọi vật đều có qu¸n tinhs. 2. VËn dông: Mçi HS tù lµm thÝ nghiÖm C6, C7. vbbª = 0 F > O  bóp bª ng· vÒ phÝa sau. Gi¶i thÝch: Búp bê không kịp thay đổi vận tốc xe thì thay đổi vận tốc về phía trước. Do đó búp bê bị ngã vÒ phÝa sau. C7 Giải thích tương tự. C8. a) - vhk không kịp thay đổi hướng, do đó chân thì rẽ phải, v người giữ nguyên  người ngả tr¸i. b) - §Êt t¸c dông vµo ch©n th× vC =......... - vNg.............thay đổi do......................  Gập chân để thân người có............... ................thay đổi vận tốc. - Khi vÈy, vmùc = vbót > 0 F t¸c dông vµo bót  vbót = 0 vmực không kịp thay đổi vận tốc do quán tính nên bị văng ra ngoài. - Bóa vµ c¸n r¬i xuèng. vbóa = vc¸n > 0 §Êt t¸c dông lùc vµo c¸n  vc¸n = 0; vbóa do qu¸n tÝnh > 0  bóa bao vµo c¸n e) Tờ giấy chuyển động do FK Cốc nước không chuyển động do quán tính. HS tr¶ lêi vµ ghi vµo vë: - Hai lực cân bằng là hai lực có đồng thời tác dụng lên một vật có cường độ.............., phương n»m trªn..............., chiÒu....................................... - Dưới tác dụng của các lực cân bằng thì vật đứng yên sẽ................................. chuyển động này gọi là chuyển động................................................... - Khi có lực tác dụng, mọi vật không thay đổi vận tốc ngay được là do quán tín Lùc ma s¸t. I - môc tiªu : KiÕn thøc: - Nhận biết lực ma sát là một lực cơ học. Phân biệt được ma sát trượt, ma sát nghỉ, ma sát lăn, đặc điểm của mỗi loại ma sát này. - Lµm thÝ nghiÖm ph¸t hiÖn ma s¸t nghØ. - Phân tích được một số hiện tượng về lực ma sát có lợi, có hại trong đời sống và kỹ thuËt. Nªu ®­îc c¸ch kh¾c phôc t¸c h¹i cña lùc ma s¸t vµ vËn dông Ých lîi cña lùc nµy. Kĩ năng: Rèn kĩ năng đo lực, đặc biệt là đo Fms để rút ra nhận xét về đặc điểm Fms. 14 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU GIÁO ÁN LÝ : 8 II - chuÈn bÞ : - Cả lớp: 1 tranh vẽ các vòng bi; 1 tranh vẽ diễn tả người đẩy vật nặng trượt và đẩy vật trªn con l¨n. - Mçi nhãm HS gåm cã: Lùc kÕ; miÕng gç (1 mÆt nh¸m, 1 mÆt nh½n); 1 qu¶ c©n; 1 xe l¨n; 2 con l¨n. III - hoạt động dạy - học: Hoạt động cuỷa GV Hoạt động cuỷa HS Hoạt động 1: Kiểm tra - tạo tình huèng häc tËp (7 phót) 1. KiÓm tra: - HS 1: Hãy nêu đặc điểm của hai lực cân - HS 1: Nêu đặc điểm của hai lực cân b»ng. Ch÷a bµi tËp 5.1, 5.2 vµ 5.4. - HS 2: Qu¸n tÝnh lµ g× ? Ch÷a bµi tËp b»ng. Ch÷a bµi tËp 5.1, 5.2 vµ 5.4. - HS 2: Ch÷a bµi tËp 5.3 vµ 5.8 5.3 vµ 5.8 - HS 3: Ch÷a bµi tËp 5.5 vµ 5.6 - HS 3: Ch÷a bµi tËp 5.5 vµ 5.6 Có thể đồng thời gọi 3 HS lên cùng tr×nh bµy trªn b¶ng. 2. T¹o t×nh huèng häc tËp Hoạt động 2: Nghiên cứu khi nào có lùc ma s¸t ? (18 phót) - Đọc tài liệu nhận xét Fms trượt xuất hiện ở ®©u ?. 1. Lực ma sát trượt HS tr¶ lêi: - Fms trượt xuất hiện ở má phanh ép vào bánh xe ngăn cản chuyển động của vành - Fms trượt xuất hiện ở giữa bánh xe và mặt ®­êng. C1 (lµm c¸ nh©n) Nhận xét: Lực ma sát trượt xuất hiện khi 1 vật chuyển động trượt trên mặt vật khác. - Yêu cầu HS hãy tìm Fms trượt còn xuất hiện 2. Lùc ma s¸t l¨n ë ®©u ? - Chốt lại: Lực ma sát trượt xuất hiện khi vật - Fms lăn xuất hiện khi hòn bi lăn trên mặt chuyển động trượt trên mặt vật khác. sµn. C2: HS ghi ví dụ của mình khi đã được thống - HS đọc thông báo và trả lời câu hỏi: Fms lăn nhất. xuất hiện giữa hòn bi và mặt đất khi nào ? NhËn xÐt: Lùc ma s¸t l¨n xuÊt hiÖn khi vËt - Chốt lại: Lực ma sát lăn xuất hiện khi nào ? chuyển động lăn trên mặt vật khác C3: - Cho HS phân tích hình 6.1 và trả lời câu hỏi. Fms trượt là hình 6.1 a Fms l¨n lµ h×nh 6.1 b - Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm nhËn xÐt nh­ NhËn xÐt h×nh 6.1 FK vật trong trường hợp có Fms lăn nhỏ hơn FK trong trường hợp có ma sát trượt và có ma trường hợp có Fms trượt. s¸t l¨n. (Fms lăn < Fms trượt) 3. Lùc ma s¸t nghØ 15 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU GIÁO ÁN LÝ : 8 - Yªu cÇu: - HS đọc hướng dẫn thí nghiệm. - Đọc hướng dẫn thí nghiệm: - §äc são chØ cña lùc kÕ khi vËt nÆng ch­a - Trình bày lại thông báo yêu cầu làm thí chuyển động. nghiÖm nh­ thÕ nµo ? FK = - HS lµm thÝ nghiÖm C4 Fk > 0  vật đứng yên Vật không thay đổi vận tốc: Chứng tỏ vật v = 0 không đổi chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng. - Cho tr¶ lêi C4. Gi¶i thÝch ? FK = Fms nghØ Fms nghØ xuÊt hiÖn khi vËt chÞu t¸c dông cña Fms nghỉ chỉ xuất hiện trong trường lực mà vật vẫn đứng yên * Hoạt động 3: Nghiên cứu lực ma sát trong 1. Lực ma sát có thể có hại. Làm C6 a) Ma sát trượt làm mòn xích đĩa; khắc phục: đời sống và kỹ thuật (8 phút) tra dÇu. - Cho lµm C6. Trong hình vẽ 6.3 mô tả tác hại của ma sát, b) Ma sát trượt làm mòn trục cản trở chuyển em hãy nêu các tác hại đó. Biện pháp làm động bánh xe; khắc phục: lắp ổ bi; tra dầu. c) Cản trở chuyển động thùng, khắc phục: lắp giảm ma sát đó là gì ? b¸nh xe con l¨n - Sau khi HS lµm riªng tõng phÇn, GV chèt 2. Lùc ma s¸t cã thÓ cã Ých l¹i t¸c h¹i cña ma s¸t vµ c¸ch lµm gi¶m ma * Ých lîi cña ma s¸t. Lµm C7 s¸t. - Fms gi÷ phÊn trªn b¶ng. - BiÖn ph¸p tra dÇu mì cã thÓ gi¶m ma s¸t tõ - Fms cho vÝt vµ èc gi÷ chÆt vµo nhau. 8 - 10 lÇn. - Fms làm nóng chỗ tiếp xúc để đốt diêm. - BiÖn ph¸p 2 gi¶m tõ 20 - 30 lÇn. - Fms gi÷ cho « t« trªn mÆt ®­êng. * C¸ch lµm t¨ng lùc ma s¸t: - Cho lµm c7. - BÒ mÆt sÇn sïi, gç ghÒ. - H·y quan s¸t h×nh 6.4 vµ cho biÕt Fms cã t¸c - èc vÝt cã r·nh. dông nh­ thÕ nµo ? - Lốp xe, đế dép khía cạnh. - HS trả lời. GV chuẩn lại hiện tượng  cho - Làm bằng chất như cao su. c¸c em ghi vë. - BiÖn ph¸p t¨ng ma s¸t nh­ thÕ nµo ? - Sau khi HS lµm riªng tõng h×nh, GV chèt l¹i. + Ých lîi cña ma s¸t. + C¸ch lµm t¨ng ma s¸t: Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố (10 phút) - Yêu cầu HS nghiên cứu C8: Trả lời vào vở bài tập ngay tại lớp trong 5 phút. Sau đó GV gọi HS tr¶ lêi, líp nhËn xÐt, GV chuÈn l¹i  ghi vë. 1. VËn dông - Tù lµm C8. - Sàn gỗ, sàn đá hoa khi lau, nhẵn Fms nghỉ ít  chân khó bám vào sàn dễ ngã. Fms nghỉ có lîi.. 16 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU GIÁO ÁN LÝ : 8 - Bùn trơn, Fms lăn giữa lốp xe và đất giảm, bánh xe bị quay trượt trên đất  Fms trong trường hîp nµy cã lîi. - Ma sát làm đế giày mòn  Fms có hại. - Ô tô lón  quán tính lớn  khó thay đổi vận tốc  Fms nghỉ phải lớn để bánh xe bám vào mặt đường, do đó bề mặt lốp phải khía rãnh sâu hơn. - Bôi nhựa thông để tăng lực ma sát giữa dây cung với dây đàn. Fms cã lîi C9. Biến Fms trượt  Fms lăn  giảm Fms  máy móc chuyển động dễ dàng. 2. Cñng cè - HS ghi phÇn ghi nhí. KÕt luËn toµn bµi: - Có 3 loại lực ma sát: Lực ma sát trượt, lực ma sát lăn, lực ma sát nghỉ( phân biệt theo tính chÊt chuyÓn déng cña vËt). - Lùc ma s¸t cã thÓ cã h¹i: mµi mßn, vËt nãng lªn, chuyÓn déng chËm l¹i. CÇn cã biÖn ph¸p gi¶m ma s¸t nh­: b«i tr¬n, l¾p vßng bi, lµm nh½n bÒ mÆt .... - Lực ba sát có thể có ích: khi cần mài mòn vật, giữ vật đứng yên, làm vật nóng lên. CÇn cã biÖn ph¸t lµm t¨ng ma s¸t: Tăng* Hướng dẫn về nhà ( 2 phút - Häc phÇn ghi nhí. - Lµm l¹i C8, C9 SGK. - Làm bài tập từ 6.1 đến 6.5 SBT. - §äc thªm môc “Cã thÓ em ch­a biÕt” đọ giáp bề mặt, thay đổi chất liệu tiếp xúc..... ¸p suÊt I - môc tiªu: KiÕn thøc: - Phát biểu được định nghĩa áp lực và áp suất. - Viết được công thức tính áp suất, nêu được tên và đơn vị các đại lượng có mặt trong c«ng thøc. - Vận dụng được công thức tính áp suất để giải các bài tập đơn giản về áp lực, áp suất. - Nêu được các cách làm tăng, giảm áp suất trong đời sống và kĩ thuật, dùng nó để giải thích được một số hiện tượng đơn giản thường gặp. KÜ n¨ng: Lµm thÝ nghiÖm xÐt mèi quan hÖ gi÷a ¸p suÊt vµ 2 yÕu tè lµ S vµ ¸p lùc F. II - chuÈn bÞ: - Cho HS: Mỗi nhóm 2 khay (hoặc chậu) đựng cát hoặc bột; 3 miếng kim loại hình chữ nhËt hoÆc ba hßn g¹ch. - Cho cả lớp: Tranh vẽ tương đương hình 7.1, 7.3; Bảng phụ kẻ sẵn bảng 7.1. III - hoạt động dạy - học: Hoạt động 1: Kiểm tra - tạo tình huống học tập (7 phút) 1. KiÓm tra 17 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU GIÁO ÁN LÝ : 8 - HS 1: Lùc ma s¸t sinh ra khi nµo ? H·y biÓu diÔn lùc ma s¸t khi mét vËt ®­îc kÐo mÆt đất chuyển động thẳng đều (Khó) GV vẽ sẵn hình. - Tr¶ lêi bµi tËp 6.1, 6.2. FkÐo - HS 2: Ch÷a bµi tËp 6.4 - HS 3: Ch÷a bµi tËp 6.5 2. T¹o t×nh huèng häc tËp: Nh­ SGK Hoạt động cuỷa GV Hoạt động cuỷa HS - Cho HS đọc thông báo, trả lời: áp lực là gì I. AP lực là gì ? ? VÝ dô ¸p lùc lµ lùc t¸c dông vu«ng gãc víi diÖn tÝch bÞ Ðp. Ví dụ: Người đứng trên sàn nhà đã ép lên sàn nhà một lực F = P có phương vuông gãc víi sàn nhà F1 = F2 =. - lµm C1. - Xác định áp lực. P 2. C1: (lµm c¸ nh©n) a) F = P m¸y kÐo b) F cña ngãn tay t¸c dông lªn ®Çu ®inh. - F mòi ®inh t¸c dông lªn b¶ng gç. P kh«ng  S bÞ Ðp  kh«ng gäi lµ ¸p lùc. Chó ý: F t¸c dông mµ kh«ng vu«ng gãc Trọng lượng P có phải là áp lực không ? Vì với diện ích bị ép thì không phải là áp sao ? lùc. VËy ¸p lùc kh«ng ph¶i lµ mét lo¹i - Cho t×m thªm vÝ dô vÒ ¸p lùc trong cuéc lùc sèng - T×m thªm vÝ dô vÒ ¸p lùc Hoạt động 3: Nghiên cứu áp suat (20 phút) - GV cã thÓ gîi ý cho HS : KÕt qu¶ t¸c dông 1. T¸c dông cña ¸p lùc phô thuéc vµo yÕu của áp lực là độ lún xuống của vật. tè nµo ? - Xét kết quả tác dụng của áp lực vào 2 yếu tố (Hoạt động nhóm) là độ lớn của áp lực và S bị ép. - HS nêu các phương án thí nghiệm của - HS hãy nêu phương án thí nghiệm để xét tác nhóm mình. dụng của áp lực vào các yếu tố đó. Phương án thí nghiệm: - GV cùng HS trao đổi xem phương án thí - Tác dụng của áp lực phụ thuộc vào một nghiÖm nµo thùc thi ®­îc. yếu tố, còn yếu tố còn lại không đổi. ¸p lùc (F) S bÞ Ðp §é lón (h) - HS lµm thÝ nghiÖm nh­ h×nh 7.4 vµ ghi kÕt F2 > F1 S2 = S1 h2 h1 qu¶ vµo b¶ng 7.1 F3 = F1 S3 < S1 h3 h1 - Gọi đại diện nhóm đọc kết quả. - GV ®iÒn vµo b¶ng phô. - Đại diện các nhóm đọc kết quả . F lín  t¸c dông ¸p lùc lín. §é lín ¸p lùc lín  t¸c dông cña ¸p lùc ? S lín  t¸c dông cña ¸p lùc nhá. - S bÞ Ðp lín  t¸c dông ¸p lùc nh­ thÕ nµo ? KÕt luËn: - yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn ë c©u C3. C3. T¸c dông cña ¸p lùc cµng lín khi ¸p 18 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU. GIÁO ÁN LÝ : 8 lùc cµng lín vµ diÖn tÝch bÞ Ðp cµng nhá. VËy muèn t¨ng t¸c dông cña ¸p lùc, ph¶i cã - T¨ng t¸c dông cña ¸p lùc cã thÓ cã biÖn nh÷ng biÖn ph¸p nµo ? ph¸p: + T¨ng F + Gi¶m S + C¶ hai Nh­ vËy, t¸c dông cña ¸p lùc phô thuéc vµo 2 2. C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt yếu tố là áp lực và S bị ép  khái niệm áp - áp suất là độ lớn của áp lực trên 1 đơn vị diÖn tÝch bÞ Ðp, kÝ hiÖu lµ p. suÊt. ¸p lùc kÝ hiÖu lµ F - HS đọc tài liệu rút ra áp suất là gì ? DiÖn tÝch bÞ Ðp lµ S. C«ng thøc: p = F / S §¬n vÞ F lµ N, Ьn vÞ S lµ m2  Đơn vị áp suất là N/m2 = Pa đọc là paxcan. Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố (8 phút) - Dùa vµo nguyªn t¾c p phô thuéc vµo ¸p lùc 1. VËn dông vµ diÖn tÝch bÞ Ðp. - Yªu cÇu HS lµm viÖc c¸ nh©n C4 ? F Nªu biÖn ph¸p t¨ng, gi¶m ¸p suÊt p= Taêng F - Yªu cÇu HS lµm vËn dông C5. S * T¨ng ¸p suÊt - HS ghi tóm tắt, đọc. - Tr×nh bµy c¸ch lµm * §äc môc cã theå em ch­a biÕt: * Giảm áp suất  ngược lạiGiaỷm S 1 Pxe t¨ng = 340000N Pas’ = Pa 1000000 Sxe t¨ng = 1,5m2 3. Cñng cè P « t« = 20000N ¸p lùc lµ g× ? S « t« = 250cm2 = 0,025m2 ¸p suÊt lµ g× ? BiÓu thøc tÝnh ¸p suÊt. §¬n vÞ Pxe t¨ng ¸p suÊt lµ g× ? = ? P«t« * Hướng dẫn về nhà: - Häc phÇn ghi nhí. - Làm bài tập từ 7.1 đến 7.6 SBT. 19 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU GIÁO ÁN LÝ : 8 ¸p suÊt chÊt láng - b×nh th«ng nhau I - môc tiªu: KiÕn thøc: - M« t¶ ®­îc thÝ nghiÖm chøng tá sù tån t¹i cña ¸p suÊt trong lßng chÊt láng. - Viết được công thức tính áp suất chất lỏng, nêu được tên và đơn vị các đại lượng trong c«ng thøc. - Vận dụng được công thức tính áp suất chất lỏng để giải các bài tập đơn giản. - Nêu được nguyên tắc bình thông nhau và dùng nó để giải thích một số hiện tượng thường gặp. Kĩ năng: Quan sát hiện tượng thí nghiệm, rút ra nhận xét. II - ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: * Mçi nhãm HS: - Một bình hình trụ có đáy C và các lỗ A, B ở thành bình bịt bằng màng cao su mỏng. - Một bình trụ thuỷ tinh có đĩa D tách rời làm đáy. - Mét b×nh th«ng nhau cã thÓ thay b»ng èng cao su nhùa trong. - Một bình chứa nước, cốc múc, giẻ khô sạch. III - Hoạt động dạy - học: Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ - Tổ chức tình huống học tập * KiÓm tra bµi cò: - áp suất là gì ? Biểu thức tính áp suất, nêu đơn vị các đại lượng trong biểu thức - Ch÷a bµi tËp 7.1 vµ 7.2. Chữa bài tập 7.5. Nói một người tác dụng lên mặt sàn một áp suất 1,7. 104N/m2 em hiểu ý nghĩa con số đó như thế nào ? Ch÷a bµi tËp 7.6. * Tæ chøc t×nh huèng häc tËp ĐVĐ như SGK, có thể bổ sung thêm nếu người thợ lặn không mặc bộ quần áo lặn đó sẽ khã thë tøc ngùc....? Hoạt động 2: Nghiên cứu sự tồn tại áp suất trong lòng chất lỏng Hoạt động cuỷa GV Hoạt động cuỷa HS - GV cho HS quan sát thí nghiệm trả lời - HS làm thí nghiệm, quan sát hiện tượng trả c©u C1. lêi c©u C1. - Mµng cao su biÕn d¹ng phång ra  chøng tỏ chất lỏng gây ra áp lực lên đáy bình, thành bình và gây ra áp suất lên đáy bình và thµnh b×nh. - HS tr¶ lêi c©u C2. C2: ChÊt lßng t¸c dông ¸p suÊt kh«ng theo 1 phương như chất rắn mà gây áp suất lên mọi phương. - Các vật đặt trong chất lỏng có chịu áp suất do chÊt láng g©y ra kh«ng ? ThÝ nghiÖm 2 - HS lµm thÝ nghiÖm - Kết quả thí nghiệm: Đĩa D trong nước - §Üa D chÞu t¸c dông cña nh÷ng lùc nµo ?  kh«ng rêi h×nh trô. Chất lỏng tác dụng lên đĩa D ở các phương nhËn xÐt 20 Lop8.net. GV: GV: ĐẶNG ĐẶNG THỊ THỊ LAN LAN.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>