Giáo án dạy Tuần 14 Lớp 3 (34)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Lª Thanh H¶i. . Bµi so¹n To¸n 8 - ’06 – ’07. . TiÕt 37: §Þnh lý Talet trong tam gi¸c I - Môc tiªu - Trªn c¬ së «n tËp l¹i kiÕn thøc vÒ "tØ sè", GV cho häc sinh n¨m ch¾c kiÕn thøc vÒ tØ số hai đoạn thẳng; từ đó hình thành và giúp học sinh nắm vững khái niệm về đoạn thẳng tỉ lÖ, ( cã thÓ më réng cho nhiÒu ®o¹n th¼ng tØ lÖ). - Từ đo đạc, trực quan, quy nạp không hoàn toàn, giúp học sinh nắm được một cách chắc chắn nội dung của định lý Ta-lét ( thuận). - Bước đầu vận dụng được định lý Ta-lét vào việc tìm ra các tỉ số bằng nhau trên hình vÏ trong SGK. II - ChuÈn bÞ - HS: Xem lại lý thuyết về tỉ số của hai số (lớp 6), thước kẻ và êke. - GV: ChuÈn bÞ film trong vÏ s½n vµ phiÕu häc tËp in s½n (Hay b¶ng phô) h×nh 3SGK ( ở những nơi có điều kiện, việc đo đạc, so sánh các tỉ số của các đoạn thẳng để phát hiện tính chất của định lý Ta-lét, có thể thực hiện trên phần mềm Geometer's sketchpad (GSP) tá ra rÊt cã hiÖu qu¶). III- TiÕn tr×nh bµi d¹y Hoạt động của Giáo viên Hoạt động của Học sinh Ghi bảng Hoạt động 1: ( Ôn tập, tìm Hoạt động 1: 1. TØ sè cña hai ®o¹n th¼ng - mét hay hai HS ph¸t §Þnh nghÜa: (SGK) kiÕn thøc míi) VÝ dô: - C¸c em cã thÓ nh¾c l¹i cho biÓu Vµi HS ph¸t biÓu AB = 3cm, CD = 50mm c¶ líp, tØ sè cña hai sè lµ miÖng TØ sè cña hai ®o¹n th¼ng AB vµ g×?. AB ( Néi dung nµy HS đã - Cho ®o¹n th¼ng AB = CD lµ : Ta cã 50mm = 5cm = 3cm, ®o¹n CD = 50mm, tõng biÕt ë líp 6) CD 3 tỉ số độ dài của hai đoạn - AB = 30mm th¼ng AB vµ CD lµ bao - CD = 50mm 5 Hãy chọn cùng một đơn Chú ý: nhiªu? - GV h×nh thµnh kh¸i niÖm vÞ ®o tuú ý, ta lu«n cã tØ TØ sè cña hai ®o¹n th¼ng kh«ng tØ sè cña hai ®o¹n th¼ng (ghi sè hai ®o¹n th¼ng lµ phụ thuộc cách cọn đơn vị đo AB 3 b¶ng). = Có thể chọn đơn vị đo khác CD 5 để tính tỉ số của hai đoạn th¼ng AB vµ CD kh«ng? Tõ dã rót ra kÕt luËt g×? Hoạt động 2: (Vận dụng Hoạt động 2: 2. §o¹n th¼ng tØ lÖ: kiÕn thøc cò, ph¸t hiÖn kiÕn HS lµm trªn phiÕu häc AB, CD tØ lÖ víi A'B', C'D' thøc míi). Cho hai ®o¹n tËp: CD AB AB A' B '  = hay = th¼ng: Ì - 4,5cm, GH - - EF = 45mm. A' B CD C ' D' CD ' 0,75m. TÝnh tØ sè cña hai GH = 75 mm suy ra: ®o¹n th¼ng Ì vµ GH, Em cã EF = 45 = 3 - NhËn xÐt: 75 5 thÓ nhËn xÐt g× vÒ tØ sè cña GH EF AB hai ®o¹n th¼ng AB vµ CD = víi TØ sè cña hai ®o¹n th¼ng GH CD võa t×m ®­îc?. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Lª Thanh H¶i. GV: Trªn c¬ së nhËn xÐt cña HS, GV h×nh thµnh kh¸i niÖm ®o¹n th¼ng tØ lÖ. (GV trình bày định nghĩa ở b¶ng) Hoạt động 3: (Tìm kiếm kiến thức míi) - GV cho HS lµm [?3] SGK trên phiếu học tập đã được GV chuÈn bÞ s½n. - So s¸nh c¸c tØ sè: AB' , AB' AB' b/ ; B' B B' B c/ ; AB. a/. AC' AC AC ' C'C C' C AC. Bµi so¹n To¸n 8 - ’06 – ’07. . Hoạt động 3: C¸c ®­êng th¼ng trong h×nh vÏ lµ nh÷ng ®­êng th¼ng song song c¸ch đều A. §Þnh lý Ta - LÐt ( thuËn) ( Xem SGK) G ∆ABC, B'AB, C'AC T vµ B'C'//BC K AB' = AC' ; AB' = AC ' ; L AB AC B' B C ' C B' B C' C = AB AC. C'. B'. B. C. - Nếu đặt độ đài các đoạn th¼ng b»ng nhau trªn đoạn thẳng AB là m, độ dµi c¸c ®o¹n th¼ng b»ng nhau trªn ®o¹n th¼ng AC (Gîi ý: NhËn xÐt g× vÒ c¸c lµ n. ®­êng th¼ng song song c¾t hai c¹nh AB vµ AC?). Tù nhËn xÐt rót ra khi so s¸nh c¸c tØ sè trªn, cã thÓ khát quát vấn đề: "Khi có mét ®­êng th¼ng song song - Mét sè HS ph¸t biÓu. víi mét c¹nh cña tam gi¸c vµ c¾t hai c¹nh cßn l¹i cña tam giác đó thì rút ra kết luËn g×?" - Một số HS đọc lại định - GV đúc rút các phát biểu, lý Ta-lét nếu thành định lí thuận của định lý Ta-lét, chú ý cho HS, ë trªn ch­a thÓ xem lµ mét chøng minh ( NÕu dïng phÇn mÒm GSP, cho B' chạy trên AB, đo độ dài các đoạn thẳng tương ứng, c¸c cÆp tØ sè trªn lu«n b»ng nhau khi a//BC vµ B' ch¹y trªn ®o¹n th¼ng AB (kh«ng trïng víi c¸c ®Çu mót cña ®o¹n th¼ng AB). - GV cho vài HS đọc lại định lí và GV ghi bảng - Tr×nh bµy vÝ dô ë SGK chuÈn bÞ s½n trªn mét film. Lop6.net. . Bµi tËp ¸p dông: a/ Cho a//BC A V3 D. x E 10. 5 B. C. Do a//BC, theo định lý Ta-lét có: 3 x = , suy ra 5 10 x = 10 3 : 5 = 2 3 C 5 4 y D E. 3.5 B. A. b/ Ta cã AB//DE (cïng vu«ng gãc víi ®o¹n th¼ng CA), do đó, theo. định lý Ta - lét có: BD EA 3,5 EA =  = DC EC 5 4.  EA = (3,5.4) : 5=2,8 Từ đó suy ra y = 4 + 2,8 = 6,8.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Lª Thanh H¶i. . Bµi so¹n To¸n 8 - ’06 – ’07. . trong hay trªn mét b¶ng phô. Hoạt động 4: ( Củng cố) Hoạt động 4: - GV cho 2 HS lµm bµi tËp ?4 - Lµm bµi tËp trªn phiÕu häc tËp ë b¶ng - GV cho häc HS c¶ líp - Hai HS lµm ë b¶ng nhËn xÐt bµi lµm cña hai HS1: ( Xem phÇn ghi HS, sau đó sửa chữa, để có bảng câu a) mét bµi lµm hoµn chØnh. ( HS2: Cã ( Xem phÇn gi Cã thÓ chuÈn bÞ bµi gi¶i s½n b¶ng c©u b) CD trªn film trong). HS: Cã thÓ tÝnh: = CB GV: Cã thÓ tÝnh trùc tiÕp ý 4 kh«ng?  CA = 4.CB:CB GV l­u ý HS sö dông c¸c CA phép biến đổi đã học về tỷ  CA = 4.8,5 :5 = 6,8 lệ thức để tính toán nhanh hay y = 6,8 chãng h¬n IV - Hướng dẫn về nhà: Bài tập 1, 2, 3. Bài tập 4: Hướng dẫn: Sử dụng tính chất của tỉ lệ thức: Bµi 5: Cã thÓ tÝnh trùc tiÕp hay gi¸m tiÕp ( nh­ bµi tËp trªn líp). ChuÈn bÞ bµi míi thö t×m cách phát biểu mệnh đề đảo của định lí Ta-lét?. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Lª Thanh H¶i. . Bµi so¹n To¸n 8 - ’06 – ’07. . Tiếp 38: Định lí đảo và hệ quả của định lí ta-lét I - Môc tiªu - Trên cơ sở cho HS thành lập mệnh đề đảo của định lí Ta-lét. Từ một bài toán cụ thể, hình thành phương pháp chứng minh và khẳng định sự đúng đắn của mệnh đề đảo, HS tự tìm ra cho mình một phương pháp mới để chứng minh hai đường thẳng song song. - Rèn kĩ năng vận dụng lí đảo trong việc chứng minh hai đường thẳng song song. Vận dụng được một cách linh hoạt hệ quả của định lý Ta-lét trong những trường hợp khác nhau. - Giáo dục cho HS tư duy biện chứng thông qua việc: Tìm mệnh đề đảo, chứng minh, vận dụng vào thực tế, tìm ra phương pháp mới để chứng minh hai đường thẳng song song. II - ChuÈn bÞ - HS: Đã tập thành lập mệnh đề đảo của định lí Ta-lét ở nhà. Học bài cũ và làm các bµi tËp ë nhµ. - GV: Phiếu học tập ( trong film trong) soạn trước bài tập ?1, ?2, ?3 và soạn các bìa gi¶ng hoµn chØnh cña c¸c b×a tËp trªn, trªn b¶ng phô hay trªn film trong. III – TiÕn tr×nh bµi d¹yg Hoạt động của Giáo viên Hoạt động của Học Ghi b¶ng sinh Hoạt động 1: ( Kiểm tra bài cũ, Hoạt động 1: A 9 4 t×m kiÕn thøc míi). - Mét HS lµm ë b¶ng D 6 E - C¶ líp theo dâi vµ - Phát biểu định lý Ta-lét. x - ¸p dông tÝnh x trong h×nh vÏ sau: ph¸t biÓu. C B ( Xem ghi b¶ng). T×m x - Hãy phát biểu mệnh đề đảo của định lý Ta-lét (Trong phÇn bµi tËp vÒ nhµ ë tiÕt trước, HS đã chuẩn bị phát biểu mệnh đề đảo cảu định lí Ta-lét) GV: Giíi thiÖu bµi míi Hoạt động 2: (Bài tập dẫn đến Hoạt động 2: A - HS lµm trªn phiÕu chứng minh định lí Ta-lét đảo) GV: Ph¸t phiÕu häc tËp ?1, yªu häc tËp: B' C' * NhËt xÐt ®­îc: cÇu HS lµm bµi, nép cho GV. ( Cã thÓ lµm trªn film trong vµ sö AB' = AC' C B AB AC dụng đèn chiếu) 1. Định lý Ta-lét đảo: ( GV: Tõ bµi to¸n trªn, nÕu kh¸i * Sau khi vÏ B'C''//BC, SGK) quát vấn đề, có thể rút ra kết luận tính được AC''=AC' NhËn xÐt ®­îc C" g×? trïng víi C' vµ GV: Nêu định lí đảo và phương B'C//BC pháp chứng minh ( tương tự bài GT ∆ABC, B'AB, C'AC HS: Ph¸t biÓu ý kiÕn tËp ?1), ghi b¶ng AB' AC ' vµ = sau khi phát biểu định B' B C'C lí đảo. KL BC//B'C'. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Lª Thanh H¶i. Bµi so¹n To¸n 8 - ’06 – ’07. . . Hoạt động 3: (Tìm kiếm hệ quả của định lí Ta-lét). GV: Cho lµm viÖc theo nhãm, mçi nhãm gåm hai bµn, lµm trªn mét phiÕu häc tËp hay trªn mét film trong, bµi tËp cã néi dung cña ?2 (SGK). GV chiÕu c¸c bµi lµm cña mét sè nhãm, yªu cÇu HS kÕt luËn rót ra tõ bµi tËp nµy lµ g×?. - NÕu thay c¸c sè ®o ë bµi tËp ?2 b»ng gi¶ thiÕt: B'C'//BC vµ C'D//BB'. Chøng minh r»ng c¸c tØ sè b»ng nhau nh­ trªn? GV: - Kh¸i qu¸t c¸c néi dung mµ HS đã phát biểu đúng, ghi thành hÖ qu¶. - Trường hợp đường a song song víi mét c¹nh cña tam gi¸c vµ c¾t phÇn nèi dµi hai c¹nh cßn l¹i cña tam giác đó, hệ quả còn đúng kh«ng?. Hoạt động 3: 2/ Hệ quả của định lí Ta-lét. HS hoạt động nhóm, (SGK) mçi nhãm lµm trªn G ∆ABC, B'AB, CAC vµ mét phiÕu häc tËp hay T B'C'//BC trªn mét film trong, K AB' AC' B' C ' nép cho GV. L AB = AC = BC. Hoạt động 4: ( Củng cố) - Bµi tËp ?3 (SGK). Lµm trªn phiÕu häc tËp ( hay trªn film trong). - GV chiÕu mét sè bµi lµm cña HS, söa sai, tr×nh bµy lêi gi¶i hoµn chỉnh đã chuẩn bị trên một film ( hay trªn b¶ng phô). Bµi tËp vÒ nhµ: (SGK) Bµi tËp 9: §Ó cã thÓ sö dông hÖ quả của định lí Ta-lét cần vẽ thêm ®­êng phô nh­ thÕ nµo lµ hîp lý? Bµi tËp 8: Cã thÓ cã c¸ch chia kh¸c kh«ng? C¬ së cña c¸ch chia đó? IV – Hướng dẫn về nhà. Hoạt động 4: - HS lµm bµi tËp ?3 (SGK). A. B' B. §Æc biÖt. C' D. A. C B. HS: "NÕu cã mét ®­êng th¼ng c¾t hai B' c¹nh cña mét tam gi¸c, song song víi C' c¹nh cßn l¹i, th× t¹o thµnh mét tam gi¸c mới có các cạnh tương øng tØ lÖ víi c¸c c¹nh B của tam giác đã cho". - HS tr¶ lêi. HS ghi bµi tËp vµ c©u hái thªm vµo vë bµi tËp.. Lop6.net. C C'. B' A C.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>