Tải bản đầy đủ (.pdf) (20 trang)

Giáo án môn học Hình học 7 - Tiết 17 đến tiết 25

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (196.92 KB, 20 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span>CHÖÔNG II: TAM GIAÙC Baøi daïy: §1 TOÅNG BA GOÙC TRONG TAM GIAÙC Tuaàn 9, TPPCT 17 Ngày soạn: 18/10/2009 Ngaøy daïy: 21/10/2009 I. MUÏC TIEÂU  HS nắm được định lý về tổng ba góc của một tam giác.  Biết vận dụng định lý trong bài để tính số đo các góc của một tam giác.  Có ý thức vận dụng các kiế thức được học vào các bài toán.  Phát huy trí lực của học sinh. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH  GV: Thước thẳng, thước đo góc, một miếng bìa hình tam giác (lớn).  HS: Thước thẳng, thước đo góc, một miếng bìa hình tam giác (nhỏ). III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động 1: 10’ KIỂM TRA VAØ THỰC HAØNH ĐO TỔNG BA GÓC CỦA MỘT TAM GIÁC Yeâu caàu: Hai HS làm trên bảng, toàn lớp làm trên vở 1) Vẽ hai tam giác bất kỳ. Dùng thước đo góc trong 5 phút. ño ba goùc cuûa moãi tam giaùc. M A 2) Coù nhaän xeùt gì veà caùc keát quaû treân?. C B  = M̂ = N̂ = B̂ = Ĉ = K̂ = Nhaän xeùt  + B̂ + Ĉ = 1800 M̂ + N̂ + K̂ = 1800. * Giaùo vieân laáy theâm keát quaû cuûa moät vaøi HS. GV hỏi: Những em nào có chung nhận xét là “Toång ba goùc cuûa tam giaùc baèng 1800”? - GV nhận xét hoạt động này * Thực hành cắt ghép 3 góc của một tam giác. - GV sử dụng một tấm bìa lớn hình tam giác. Lần lượt tiến hành từng thao tác như SGK. - GV: Hãy nêu dự đoán về tổng ba góc của của moät tam giaùc. - GV có thể hướng dẫn để HS quan sát cách ghaáp hình khaùc: Cho AD = DB; AE = EC Gấp theo DE để A trùng H (H  BC). 53 Lop7.net. N. K. HS (neáu coù chung nhaän xeùt) Tất cả HS sử dụng tấm bìa hình tam giác đã chuaån bò. Cắt ghép theo SGK và hướng dẫn của GV. HS: Nhaän xeùt Toång ba goùc cuûa moät tam giaùc baèng 1800..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gấp theo trung trực của BH để B trùng H. Từ đó nhận xét: Â + B̂ + Ĉ = Ĥ 2 + Ĥ 1 + Ĥ 3 = 1800 * GV nói: Bằng thực hành đo, gấp hình chúng ta có dự đoán: Tổng ba góc của tam giác bằng 1800. Đó là một định lý rất quan trọng cuûa hình hoïc. Hoâm nay chuùng ta seõ hoïc ñònh lý đó.. A. D. B. E 12 3 H. C. Hoạt động 2: 1) TỔNG BA GÓC CỦA TAM GIÁC 15’ - GV hỏi: Bằng lập luận, em nào có thể chứng HS toàn lớp ghi bài: Vẽ hình và viết giả thiết minh được định lý này? keát luaän. - Nếu học sinh không trả lời được thì giáo viên y M A x có thể hướng dẫn học sinh như sau: 1 2 + Veõ  ABC + Qua A kẻ đường thẳng xy song song với BC. + Chæ ra caùc goùc baèng nhau treân hình? C B + Toång ba goùc cuûa tam giaùc ABC baèng toång GT  ABC ba goùc naøo treân hình? Vaø baèng bao nhieâu? KL Â + B̂ + Ĉ = 1800 HS nêu cách chứng minh GV yêu cầu HS khác nhắc lại cách chứng Chứng minh minh ñònh lyù. * Qua A kẻ đường thẳng xy // BC ta có: - Để cho gọn, ta gọi tổng số đo hai góc là tổng Â1 = B̂ (hai goùc so le trong) (1) hai goùc, toång soá ño ba goùc laø toång ba goùc. Â2 = (hai goùc so le trong) (2) Cũng như vậy đối với hiệu hai góc. Từ (1) và (2) suy ra BAC + B̂ + Ĉ = BAC + Â1 + Â2 =180o Hoạt động 3: LUYỆN TẬP CỦNG CỐ 18’ - AÙp duïng ñònh lyù treân, ta coù theå tìm soá ño của một góc trong tam giác ở một số bài tập * Baøi 1: Cho bieát soá ño x, y treân caùc hình veõ sau? * GV cho học sinh đọc hình và suy nghĩ trongp ba phút. Sau đó, mỗi hình gọi 1 HS trả lời. y Hình 1 HS1: 90o 41o R Hình 1: y = 1800 - (900 + 410) = 490 Q K A (Theo ÑL toång ba goùc cuûa tam giaùc). x x HS2: o o 120o o Hình 2: x = 1800 = (1200 + 320) = 280 70 57 32 A C B M Hình 2 Hình 3 HS3:. 54 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hình 3: x = 1800 = (700 + 570) = 530. yE 59. F. 72. o. o. Hình 4. x H. HS4: Hình 4:  EFH: Ĥ = 1800 - (590 + 720) = 490 x = 1800 - Ĥ = 1800 - 490 = 1310 (vì theo tính chaát hai goùc buø nhau) Tương tự: y 1800 - 590 = 1210 HS hoạt động nhóm.. Baøi 2: (Baøi 4 trang 98 SBT) Hãy chọn giá trị đúng của x trong các kết quaû A; B; C; D vaø giaûi thích (Cho IK // EF) O x I K o 140 130o E F * GV cho học sinh đọc kĩ đề bài suy nghĩ trao đổi nhóm trong 2 phút. HS laøm: Sau đó mời đại diện một nhóm lê trình bày Đáp số đúng kết quả D.x = 90 vì: baøi. * OEF = 1800 - 1300 = 500 (theo tính chaát hai goùc kề bù) mà OEF = OIK (hai góc đồng vị đo IK //EF)  OIK = 500 * Tương tự OIK = 1800 –1400 = 400 (T/c hai goùc keà buø) Xeùt  OIK: x = 1800 – (500 + 400) = 900 (theo ÑL toång 3 goùc cuûa tam giaùc). HS nhaän xeùt goùp yù kieán. GV kieåm tra theâm baøi cuûa vaøi nhoùm. Hoạt động 4: DẶN DÒ VỀ NHAØ 2’ * Về nhà học cần nắm vững định lý tổng ba góc trong tam giác. * Caàn laøm toát caùc baøi taäp 1, 2 trang 108 SGK. Baøi taäp 1; 2; 9 trang 98 SBT. * Đọc trước mục 2, mục 3 trang 107 SGK.. 55 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Baøi daïy: §1 TOÅNG BA GOÙC TRONG TAM GIAÙC (TT) Tuaàn 9, TPPCT 18 Ngày soạn: 18/10/2009 Ngaøy daïy: 21/10/2009 I. MUÏC TIEÂU  HS nắm được định nghĩa và tính chất về góc của tam giác vuông, định nghĩa và tính chất góc ngoài của tam giác.  Biết vận dụng định nghĩa, định lý trong bài để tính số đo góc của tam giác, giải một số bài taäp.  Giaùo duïc tính caån thaän, chính xaùc vaø khaû naêng suy luaän cuûa hoïc sinh. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH  GV: Thước thẳng, êke, thước đo góc, bảng phụ, bút dạ, phấn màu.  HS: Thước thẳng, thước đo góc. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: KIỂM TRA 8’ GV neâu caâu hoûi: 1) Phaùt bieåu ñònh lyù veà toång ba goùc cuûa tam HS1: - Phaùt bieåu ñònh lyù toång ba goùc cuûa tam giaùc? giaùc. 2) AÙp duïng ñònh lyù toång ba goùc cuûa tam - Giaûi baøi taäp 2(a) giaùc em haõy cho bieát soá ño x; y treân treân caùc hình veõ sau: a) A Theo ñònh lyù toång ba goùc cuûa tam giaùc ta coù: b) E  ABC: x = 1800 – (650 + 720) o 65o 90 x = 1800 - 1370 = 430 o y 56 o HS2: Giaûi baøi taäp 2 (b, c) 72 x F M B  EFM: y = 1800 – (900 + 560) C c) K y = 1800 - 1460 = 340  KQR: x = 1800 – (410 + 360) 41o x = 1800 - 770 = 1030 o x 36 R Q Sau khi học sinh tìm được các giá trị x; y của bài toán GV giới thiệu: -Tam giác ABC có ba góc đều nhọn người ta goïi laø tam giaùc nhoïn. -Tam giác EFM có một góc bằng 900 người ta goïi laø tam giaùc vuoâng. - Tam giác KQR có một góc tù người ta gọi laø tam giaùc tuø. Qua ñaây chuùng ta coù khaùi nieäm veà tam giaùc nhọn, tam giác vuông, tam giác tù. Đối với tam giaùc vuoâng, aùp duïng ñònh lyù toång ba goùc ta thaáy noù coøn coù tính chaát veà goùc nhö theá naøo? Hoạt động 2: ÁP DỤNG VAØO TAM GIÁC VUÔNG 12’. 56 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - GV yêu cầu HS đọc định nghĩa tam giác + 1 HS đại diện đọc to định nghĩa tam giác vuoâng trong SGK trang 107 vuoâng trang 107. + HS veõ tam giaùc vuoâng ABC ( Â = 900) B GV: Tam giaùc ABC coù ( Â =900) ta noùi tam giaùc ABC vuoâng taïi A. AB; AC gọi là cạnh góc vuông BC (cạnh đối diện với góc vuông gọi là cạnh huyền. B̂ + Ĉ = 900 C A. GV yeâu caàu: Veõ tam giaùc DEF( Ê =90o) chæ roõ caïnh goùc vuoâng, caïnh huyeàn? -Löu yù hoïc sinh kyù hieäu goùc vuoâng treân hình veõ.. GV hoûi: Haõy tính B̂ + Ĉ. Bˆ  Cˆ  90 o. E. F. D DE, EF: caïnh goùc vuoâng DF: caïnh huyeàn + 1 HS tính B̂ + Ĉ vaø giaûi thích. + B̂ + Ĉ = 900 vì theo ñònh lyù toång ba goùc cuûa tam giaùc ta coù: Â + B̂ + Ĉ = 1800  B̂ + Ĉ = 900 maø Â = 900 (gt). GV hỏi tiếp: - Từ kết quả này ta có kết luận gì? - Hai goùc coù toång soá ño baèng 900 laø hai goùc nhö theá naøo? - Ta coù ñònh lyù sau: “Trong moät tam giaùc vuoâng, hai goùc nhoïn phuï nhau”.. + Trong tam giaùc vuoâng hai goùc nhoïn coù toång soá ño baèng 900. + Hai goùc coù toång soá ño baèng 900 laø hai goùc phuï nhau. + 1 HS đọc định lý về góc tam giác vuông SGK trang 107. HS khaùc nhaéc laïi ñònh lyù HS khaùc nhaéc laïi ñònh lyù. Hoạt động 3: GÓC NGOAØI CỦA TAM GIÁC 16’ t * Giaùo vieân veõ goùc ACx (nhö hình) vaø noùi: Goùc A ACx như trên hình vẽ gọi là góc ngoài tại đỉnh C cuûa tam giaùc ABC. x. y B. - Góc ACx có vị trí như thế nào đối với góc C cuûa  ABC? - Vậy góc ngoài của một tam giác là góc như thế nào, em hãy đọc ĐN trong SGK, trang 107. * GV yêu cầu vẽ góc ngoài tại đỉnh B của  ABC: ABy; góc ngoài tại đỉnh A của  ABC: CAt * GV nói: ACx, BAx, CAt là các góc ngoài của  ABC, caùc goùc A, B, C cuûa  ABC coøn goïi laø. 57 Lop7.net. C. - Góc ACx kề bù với góc C của  ABC. - 1 HS đọc ĐN, cả lớp theo dõi và ghi bài. - 1 HS thực hiện trên bảng toàn lớp vẽ vào vở ABy; CAt.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> goùc trong. HS: ACx = Â + B̂ * GV hỏi: Áp dụng các định lý đã học hãy so Vì Â + B̂ + Ĉ = 1800 (ĐL tổng ba góc của saùnh ACx vaø Â + B̂ ? tam giaùc). ACx + Ĉ = 1800 (Tính chaát hai goùc keà buø)  ACx = Â + B̂ HS trả lời: * GV noùi: ACx = Â + B̂ Nhận xét: Mỗi góc ngoài của một tam giác mà Â và B̂ là hai góc trong không kề với góc bằng tổng của hai góc trong không kề với ngoài ACx, vậy ta có định lý nào về tính chất nó. góc ngoài của tam giác? HS ghi bài và đọc định lý: GV: Nhaán maïnh laïi noäi dung ñònh lyù - HS: ACx > Â ; ACx > B̂ + Haõy so saùnh ACx vaø Â ; ACx vaø B̂ ? - Theo định lý về tính chất góc ngoài của Giaûi thích? tam giaùc ta coù: ACx = Â + B̂  ACx > Â GV: Như vậy góc ngoài của tam giác có số đo Maø B̂ > 0 như thế nào so với mỗi góc trong không kề với noù. Tương tự ta có ACx > B̂ HS trả lời: Góc ngoài của tam giác ngoài lớn hơn mỗi góc trong không kề với nó. - ABy > Â ; ABy > Ĉ GV hỏi: Quan sát hình vẽ, cho biết góc ABy lớn hơn những góc nào của tam giác ABC? Hoạt động 4: LUYỆN TẬP CỦNG CỐ 8’ Bài 1: a) Đọc tên các tam giác vuông trong các HS trả lời: Hình 1 a) Tam giaùc vuoâng ABC vuoâng taïi A Tam hình sau, chæ roõ vuoâng taïi ñaâu? (Neáu coù) giaùc vuoâng AHB vuoâng taïi H Tam giaùc b) Tìm caùc giaù trò x; y treân caùc hình vuoâng AHC vuoâng taïi H b)  ABH: x = 900 - 500 = 400 A  ABC: y = 900 - B̂ x1 y = 900 - 500 = 400 Hình 2: y 50 o a) Hình 2 khoâng coù tam giaùc naøo vuoâng. B C H Hình 1 b) x = 430 - 700 = 1130 (Theo ñònh lyù veà tính M chất góc ngoài tam giác). y = 1800 – (430 + 1130) 43 o 43o y = 240 x 70o y I A D N Hình 2 HS: Ta có BIK là góc ngoài tam giác ABI  / I Baøi 2: (Baøi 3a trang 108 SGK) BIK > BAK (theo nhận xét rút ra từ tính chất Cho hình veõ. góc ngoài tam giác). C Haõy so saùnh BIK vaø BAK B K Hoạt động 5: DẶN DÒ 1’ * Nắm vững các định nghĩa, các định lý đã học trong bài. *Laøm toát caùc baøi taäp: 3(b); 4; 5; 6 trang 108 SGK. 3; 5; 6 trang 98 SBT.. 58 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Baøi daïy: LUYEÄN TAÄP Tuaàn 10, TPPCT 19 Ngày soạn: 23/10/2009 Ngaøy daïy: 27/10/2009 I. MUÏC TIEÂU  Qua các bài tập và các câu hỏi kiểm tra, củng cố, khắc sâu kiến thức về: + Toång ba goùc cuûa moät tam giaùc baèng 1800. + Trong tam giaùc vuoâng hai goùc nhoïn coù toång soá ño baèng 900. + Định nghĩa góc ngoài, định lý về tính chất góc ngoài của tam giác. - Reøn kó naêng tính soá ño caùc goùc. - Reøn kó naêng suy luaän. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH  GV: Thước thẳng, thước đo góc, bảng phụ, bút dạ viết đầu bài hoặc vẽ hình trước một số baøi taäp.  HS: Thước thẳng, compa. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: KIỂM TRA 10’ Caâu hoûi cho HS1 a) Nêu định lý về tổng ba góc của một tam HS1 trả lời câu hỏi và chữa bài tập 2 SGK. giaùc? (Hình veõ vaø giaû thieát, keát luaän GV chuaån bò saün). A. 1 2. B b) Chữa bài tập 2 trang 108 SGK. GT. KL. 80 o D. 30 o. C.  ABC B̂ = 800; Ĉ = 300 Phaân giaùc AD (D  BC). ADC? ADB? Xeùt  ABC:  + B̂ + Ĉ = 1800  + 800 + 300 = 1800  +1800 - 1100 = 700 AD laø phaân giaùc cuûa    Â1 = Â2 = 2 70 0  Â1 = Â2 = = 350 2 Xeùt  ABD: B̂ + Â1 + ABD = 1800 (theo ÑL Toång ba goùc cuûa tam giaùc ).. 59 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Caâu hoûi cho HS2: a) Veõ  ABC keùo daøi caïnh BC veà hai phía, chỉ ra góc ngoài tại đỉnh B; đỉnh C?. 800 + 350 + ADB = 1800 ADB = 1800 – 1150 = 650 ADB kề bù với ADC  ADC + ADB = 1800 ADC = 1800 – ADB = = 1800 – 650 = 1150 HS 2 vẽ hình lên bảng, chỉ vào hình trả lời mieäng. A. 2. 2 B. 1. 1. C. Góc ngoài tại đỉnh B là góc B2, góc ngoài tại b) Theo định lý về tính chất góc ngoài của đỉnh C là góc C2. tam giác thì góc ngoài tại đỉnh B; dỉnh C Theo định lý: bằng tổng những góc nào? lớn hơn những B̂ 2 = Â + Ĉ1 goùc naøo cuûa  ABC Ĉ 2 = Â + B̂ 1. B̂ 2 > Â ; B̂ 2 > Ĉ1 Ĉ 2 > Â ; Ĉ 2 > B̂1. - Hai HS đại diện lớp nhận xét, đánh giá cho ñieåm 2 baïn leân baûng. Hoạt động 2: LUYỆN TẬP BAØI TẬP 15’ Bài 1 (Bài 6 SGK) với hình 55; 57; 58. Tìm soá ño x trong caùc hình. GV đưa từng hình (trên bảng phụ) mỗi hình cho HS quan saùt, suy nghó trong 1 phuùt roài traû lời miệng. + Tìm giaù trò x trong hình 55 nhö theá naøo? HS neâu caùch tính x Caùch 1: H  vuoâng AHI ( Ĥ = 900)  400 + Iˆ1 = 900 (ÑL)  vuoâng BKI ( K̂ = 900)  x = 400 o K  x + Iˆ 2 = 900 (ÑL) 1 A 40 I 2 mà Iˆ1 = Iˆ 2 (đối đỉnh) GV ghi laïi caùch tính x.. * GV: Neâu caùch tính x trong hình 57?. x B. Caùch 2:  AHI: Â + 900 + Iˆ1 = 1800  BKI: x + 900 + Iˆ 2 = 1800 Iˆ1 = Iˆ 2 (đối đỉnh)  x = Â = 400 HS trả lời: Theo hình veõ cho:. 60 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> M.  MNI coù Iˆ = 900  M̂ 1 + 600 = 900 M̂ 1 = 900 - 600 = 300  MNP coù M̂ = 900 hay M̂ 1 + x = 900 300 + x = 900 x = 600 Xeùt  vuoâng MNP coù: N̂ + P̂ = 900 600 + P̂ = 900 P̂ = 900 - 600 = 300 HS trả lời miệng  AHE coù Ĥ = 900  Â + Ê = 900 (ÑL)  550 + Ê = 900  Ê = 900 - 550 = 350 x = HBK. 1 x. 60 o. I. * GV: ñöa caâu hoûi boå sung: Tính P̂. Hình 58. H x. A. 55o. B. K. E. Xét  BKE có góc HBK là góc ngoài  BKE  HBK = K̂ + Ê = 900 + 350 x = 1250. a) Cho tam giaùc vuoâng ABC ( Â = 1v) vaø Baøi 2: đường cao AH (H  BC) Cho hình veõ b) Caùc caëp goùc phuï nhau: a) Moâ taû hình veõ b) Tìm caùc caëp goùc phuï nhau trong hình veõ. Â1 vaø B̂ c) Tìm caùc caëp goùc nhoïn baèng nhau trong Â2 vaø Ĉ A hình veõ. Â1 vaø Â2 B̂ vaø Ĉ 1 2 c) Caùc goùc nhoïn baèng nhau Â1 = Ĉ (vì cùng phụ với Â2 ) Â2 = B̂ (vì cùng phụ với Â1 ) B C H Hoạt động 3: LUYỆN TẬP BAØI TẬP CÓ VẼ HÌNH 8’ Baøi 3 (Baøi 8 SGK) 1 HS đọc to đề bài trong SGK * GV vừa vẽ hình vừa hướng dẫn HS vẽ hình theo đầu bài cho y x. 1. A. 2. * GV yeâu caàu 1 HS vieát GT, KL? * Quan sát hình vẽ, dựa vào cách nào để. B. GT. 61 Lop7.net. 400o 40. 40 o.  ABC: B̂ = Ĉ =. 400. C.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> chứng minh Ax // BC?. Ax là phân giác góc ngoài tại A KL Ax // BC HS: Để chứng minh Ax // BC cần chỉ ra Ax và BC hợp với cát tuyến AB tạo ra hai góc sole trong hoặc hai góc đồng vị bằng nhau. (Theo GV: Hãy chứng minh cụ thể ÑL) HS trình baøy: Theo đầu bài ta có:  ABC: B̂ = Ĉ = 400 (gt) (1) yAB = B̂ + Ĉ = 400 + 400 = 800 (theo định lý góc ngoài của ) Ax laø tia phaân giaùc cuûa yAB yAB  Â1 = Â2 = 2 0 80 = = 400 (2) 2 Từ (1) và (2)  B̂ = Â2 = 400 Mà B̂ và Â2 ở vị trí sole trong  tia Ax // BC (theo ĐL về hai đường thẳng GV: hoặc Â1 = Ĉ = 400 là hai góc đồng vị song song) baèng nhau  Ax // BC Hoạt động 4: BAØI TẬP CÓ ỨNG DỤNG THỰC TẾ 7’ Bài 4 (Bài 9 SGK) (Hình vẽ sẵn ở bảng phụ) * GV phân tích đề cho HS, chỉ rõ hình biểu diễn mặt cắt ngang của con đê, mặt nghiêng HS đọc đề bài cuûa con ñeâ, ABC = 320 yeâu caàu tính goùc B nhọn MOP tạo bởi mặt nghiêng của con đê M với phương nằm ngang, người ta dùng dụng A cụ là thước chữ T và thước đo góc, dây dọi BC ñaët nhö hình veõ. - GV: Haõy neâu caùch tính goùc MOP? O D. N. P. HS trả lời: Theo hình veõ:  ABC coù Â = 900; ABC = 320  COD coù D̂ = 900 mà BCA = DCO (đối đỉnh)  COD = ABC = 320 (cùng phụ với hai góc baèng nhau) hay MOP = 320 Hoạt động 5: HƯỚNG DẪN VỀ NHAØ 1’ - Về nhà học thuộc, hiểu kĩ về định lý tổng các góc của tam giác, định lý góc ngoài của tam giác, ñònh nghóa, ñònh lyù veà tam giaùc vuoâng trong §1. - Luyeän giaûi caùc baøi taäp aùp duïng caùc ÑL treân. Baøi taäp: 14; 15; 16; 17; 18 SBT.. 62 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Baøi daïy: §2 HAI TAM GIAÙC BAÈNG NHAU Tuaàn 10, TPPCT 20 Ngày soạn: 23/10/2009 Ngaøy daïy: 27/10/2009 I. MUÏC TIEÂU  Học sinh hiểu định nghĩa hai tam giác bằng nhau biết viết ký hiệu về sự bằng nhau của hai tam giác theo quy ước viết tên các đỉnh tương ứng theo cùng một thứ tự.  Biết sử dụng định nghĩa hai tam giác bằng nhau để suy ra các đoạn thẳng bằng nhau, các goùc baèng nhau.  Rèn luyện khả năng phán đoán, nhận xét. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH  GV: Thước thẳng, compa, phấn màu, bảng phụ ghi bài tập.  HS: Thước thẳng, compa, thước đo độ. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: KIỂM TRA 7’ Cho hai tam giaùc ABC vaø A’B’C’ A. B. B’. 1 HS lên bảng thực cuûa hai tam giaùc. Ghi keát quaû: AB = ; BC = A’B’ = ; B’C’ = Â = ; B̂ =. A’. hieän ño caùc caïnh vaø goùc. ; AC = ; A’C’ = ; Ĉ =. C C’. Hãy dùng thước chia khoảng và thước đo góc để kiểm nghiệm rằng trên hình ta có: AB =A’B’, AC = A’C’, BC = B’C’ Â = Â' , B̂ = B̂' , Ĉ = Ĉ ' GV yeâu caàu HS khaùc leân ño kieåm tra. GV nhaän xeùt cho ñieåm. HS khaùc leân ño laïi: Hai tam giác ABC và A’B’C’ như vậy được HS nhận xét bài làm của bạn goïi laø hai tam giaùc baèng nhau  baøi hoïc. Hoạt động 2: 1) ĐỊNH NGHĨA 17’ *  ABC vaø  A’B’C’ treân coù maáy yeáu toá - HS:  ABC vaø  A’B’C’ treân coù 6 yeáu toá baèng nhau? maáy yeáu toá veà caïnh? maáy yeáu toá baèng nhau, 3 yeáu toá veà caïnh, 3 yeáu toá veà goùc. veà goùc? HS ghi baøi. GV ghi baûng:  ABC vaø  A’B’C’ coù AB =A’B’,AC = A’C’,BC = B’C’ Â = Â' , B̂ = B̂' , Ĉ = Ĉ '   ABC vaø  A’B’C’ laø hai tam giaùc baèng nhau. * GV giới thiệu đỉnh tương ứng với đỉnh A là ñænh A’. - GV yêu cầu HS tìm đỉnh tương ứng với đỉnh HS đọc SGK trang 110: * Hai ñænh A vaø A’; B vaø B’; C vaø C’ goïi laø B? ñænh C?. 63 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> - GV giới thiệu góc tương ứng với góc A là góc A’. Tìm góc tương ứng với góc B? góc C? - Giới thiệu cạnh tương ứng với cạnh AB là caïnh A’B’. Tìm cạnh tương ứng với cạnh AC, BC?. hai đỉnh tương ứng. * Hai goùc  vaø Â' , B̂ vaø B̂' , Ĉ vaø Ĉ ' gọi là hai góc tương ứng. * Hai caïnh AB vaø A’B’, AC vaø A’C’, BC vaø B’C’ gọi là hai cạnh tương ứng. * GV hoûi: HS trả lời: Hai tam giaùc baèng nhau laø hai tam giaùc nhö Hai tam giaùc baèng nhau laø hai tam giaùc coù theá naøo? các cạnh tương ứng bằng nhau, các góc tương ứng bằng nhau. - 2 HS đọc lại ĐN trong SGK Tr 110. Hoạt động 3: 2) KÍ HIỆU 20’ * Ngoài việc dùng lời định nghĩa hai tam giác bằng nhau có thể dùng ký hiệu để chỉ sự bằng nhau cuûa hai tam giaùc. GV yêu cầu HS đọc SGK mục 2 “Kí hiệu” HS đọc SGK. trang 110. GV ghi: HS ghi vào vở.  ABC =  A’B’C’ neáu AB =A’B’,AC = A’C’,BC = B’C’.  = Â' , B̂ = B̂' , Ĉ = Ĉ '. GV nhaán maïnh: Người ta qui ước khi kí hiệu sự bằng nhau của hai tam giác, các chữ cái chỉ tên các đỉnh tương ứng được viết theo cùng thứ tự. - Cho HS laøm ?2 HS trả lời miệng: (Ñöa ?2 leân baûng phuï) a)  ABC =  MNP b) Đỉnh tương ứng với đỉnh A là Đỉnh M. Góc tương ứng với góc N là góc B. Cạnh tương ứng với cạnh AC là cạnh MP. c)  ACB =  MPN AC = MP B̂ = N̂ - Cho HS laøm tieáp ?3 (Ñöa ?3 leân baûng phuï) Cho  ABC =  DEF thì D̂ tương ứng với góc nào? Cạnh BC tương ứng với cạnh nào? Hãy tính  của  ABC. Từ đó tìm số đo D̂ .. HS: D̂ tương ứng với  . Cạnh BC tương ứng với cạnh EF. Moät HS leân baûng laøm: HS: Xeùt  ABC coù:  + B̂ + Ĉ = 1800 (ñònh lyù toång ba goùc cuûa )  + 700 + 500 1800   = 1800 - 1200 = 600  D̂ =  = 600. Bài 2: Các câu sau đúng hay sai. 1) Hai tam giaùc baèng nhau laø hai tam giaùc coù. 64 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> saùu caïnh baèng nhau, saùu goùc baèng nhau. 2) Hai tam giaùc baèng nhau laø hai tam giaùc coù caùc caïnh baèng nhau, caùc goùc baèng nhau. 3) Hai tam giaùc baèng nhau laø hai tam giaùc coù dieän tích baèng nhau. GV coù theå ñöa phaûn ví duï cho moãi caâu sai. Baøi 3: Cho  XEF =  MNP XE 3 cm; XF = 4 cm; NP = 3, 5 cm Tính chu vi moãi tam giaùc. * Đầu bài cho gì, hỏi gì? Cách tính như thế naøo?. Sai Sai Sai.  XEF =  MNP (gt)  XE = MN; XF = MP; EF = NP maø XE = 3 cm; XF = 4 cm; NP = 3, 5 cm  EF = 3, 5 cm MN = 3 cm MP = 4 cm Chu vi  XEF = XE + XF + EF = 3 + 4 + 3, 5 = 10,5 cm Chu vi  MNP = MN + NP + MP = 3 + 3, 5 + 4 = 10,5 cm Hoạt động 4: DẶN DÒ 1’ - Hoïc thuoäc, hieåu ñònh nghóa hai tam giaùc baèng nhau. - Bieát vieát kí hieäu 2 tam giaùc baèng nhau moät caùch chính xaùc. Laøm caùc baøi taäp: 11; 12; 13; 14 trang 112 SGK. Baøi taäp: 19; 20; 21 trang 100 SBT.. 65 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Baøi daïy: LUYEÄN TAÄP Tuaàn 11, TPPCT 21 Ngày soạn: 01/11/2009 Ngaøy daïy: 04/11/2009 I. MUÏC TIEÂU  Rèn kĩ năng áp dụng định nghĩa hai tam giác bằng nhau để nhận biết hai tam giác bằng nhau, từ 2 tam giác bằng nhau chỉ ra các góc tương ứng các cạnh tương ứng bằng nhau.  Giáo dục tính cẩn thận, chính xác trong toán học. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH  GV: Thước thẳng, compa, bảng phụ, bút dạ.  HS: Thước thẳng. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: KIỂM TRA 12’ HS1: - Ñònh nghóa hai tam giaùc baèng nhau. 2 HS lên bảng trả lời câu hỏi và làm bài tập. HS1 – Neâu ñònh nghóa hai tam giaùc baèng -Baøi taäp: nhau. Cho  EFX =  MNK nhö hình veõ. Baøi taäp: Ta coù: Haõy tìm soá ño caùc yeáu toá coøn laïi cuûa hai tam  EFX =  MNK (theo gt)  EF=MN; EX = MK; FX = NK giaùc? K Ê = M̂ ; F̂ = N̂ ; X̂ = K̂ (theo ñònh nghóa hai tam giaùc baèng nhau). Maø EF = 2,2; FX = 4; MK = 3,3 3,3 F Ê = 900; F̂ = 550 M  MN = 2,2; EX = 3,3; NK = 4 4 55o M̂ = 900; N̂ = 550 2,2 X̂ = K̂ = 900 - 550 = 350 - 1HS nhận xét trả lời của bạn và đánh giá E X qua ñieåm soá. N HS2 laøm: HS2: Chữa bài tập 12 SGK Tr 112.  ABC =  HIK AB = HI; BC =IK  B̂ = Iˆ (theo ñònh nghaõi hai tm giaùc baèng nhau) maø AB = 2 cm; BC=4cm; B̂ =400 suy ra  HIK: HI=2 cm; IK=4cm; Iˆ =400 Hoạt động 2: LUYỆN TẬP CỦNG CỐ 32’ ‘ Bài tập 1: Điền tiếp vào dấu … để được câu HS đọc đề trong 2 phút, mỗi câu cho 1 đại đúng. diện HS trả lời, cả lớp nhận xét 1)  ABC =  C1A1B1 thì 1)  ABC =  C1A1B1 thì …… AB=C1A1; AC = C1B1; BC = A1B1 Â = Ĉ1 ; B̂ = Â1 ; Ĉ = B̂1 2)  A’B’C’ vaø  ABC coù 2)  A’B’C’ vaø  ABC coù A’B’ = AB; A’C’ = AC; B’C’ = BC A’B’=AB; A’C’ = AC; B’C’ = BC. 66 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Â' = Â ; B̂' = B̂ ; Ĉ ' = Ĉ thì …. Â' = Â ; B̂' = B̂ ; Ĉ ' = Ĉ thì  A’B’C’=  ABC 3)  NMK vaø  ABC coù NM = AC; NK = AB; MK = BC N̂ = Â ; M̂ = Ĉ ; K̂ = B̂ thì  NMK =  ACB. 3)  NMK vaø  ABC coù NM = AC NK = AB; MK = BC N̂ = Â ; M̂ = Ĉ ; K̂ = B̂ thì … Baøi taäp 2 Cho  DKE coù DK = KE = DE = 5cm vaø  DKE =  BCO. Tính toång chu vi hai tam giaùc đó?. 1 HS đọc đề, chỉ rõ đầu bài cho gì, yêu cầu gì. - Muốn tính tổng chu vi hai tam giác trước hết 1 HS làm bài trên bảng, cả lớp làm vào nháp. HS laøm: ta caàn chæ ra gì? Ta coù  DKE =  BCO (gt)  DK = BC DE = BO vaø KE = CO (theo ÑN) Maø DK = KE = DE = 5(cm) Vaäy BC = BO = CO = 5 (cm)  Chu vi  DKE + Chu vi  BCO = 3. DK + 3.BC = 3. 5 + 3. 5 = 30 (cm). Baøi 3: Cho caùc hình veõ sau haõy chæ ra caùc tam giaùc baèng nhau trong moãi hình. Hình 1:  ABC =  A’B’C’ (theo ñònh nghóa) A' A Vì AB = A’B’; AC = A’C’; BC = B’C’ Â = Â' , B̂ = B̂' , Ĉ = Ĉ ' \ \ * * C' Hình 2: Hai tam giaùc khoâng baèng nhau. // // C B' B Hình 1 A1. B2 C1. B1. Hình 2 C Hình 3. Hình 3:  ACB = BDA vì AC = BD; CB = DA; AB = BA Ĉ = D̂ ; CBA = DAB; CAB = DBA. D *. *. A Hình 4. C2. A2. A. B. Hình 4:  AHB =  AHC vì AB = AC; BH = HC; caïnh AH chung. Â1 = Â2 ; Ĥ 2 = Ĥ 1 ; B̂ = Ĉ. 1 2. B. 1 2. C. 67 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Baøi 4 (baøi 14 trang 112 SGK) Hãy tìm các điểm tương ứng của hai tam giác?. GV neâu caâu hoûi cuûng coá: - Ñònh nghóa hai tam giaùc baèng nhau. - Khi vieát kí hieäu veà hai tam giaùc baèng nhau phaûi chuù yù ñieàu gì?. HS: Đỉnh B tương ứng với đỉnh K. Đỉnh A tương ứng với đỉnh I. Đỉnh C tương ứng với đỉnh H.  ABC =  IKH HS trả lời câu hỏi.. Hoạt động 3: HƯỚNG DẪN VỀ NHAØ 1’ Baøi taäp soá 22, 23, 24, 25, 26, trang 100, 101 SBT. Bài dạy: §3 TRƯỜNG HỢP BẰNG NHAU THỨ NHẤT CUÛA TAM GIAÙC CAÏNH- CAÏNH- CAÏNH (C.C.C) Tuaàn 11, TPPCT 22 Ngày soạn: 01/11/2009 Ngaøy daïy: 04/11/2009 I. MUÏC TIEÂU  Nắm được trường hợp bằng nhau cạnh- cạnh- cạnh của hai tam giác.  Biết cách vẽ một tam giác biết ba cạnh của nó. Biết sử dụng trường hợp bằng nhau cạnhcạnh- cạnh để chứng minh hai tam giác bằng nhau, từ đó suy ra các góc tương ứng bằng nhau.  Rèn kĩ năng sử dụng dụng cụ, rèn tính cẩn thận và chính xác trong vẽ hình. Biết trình bày bài toán chứng minh hai tam giác bằng nhau. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH  GV: Thước thẳng, compa, thước đo góc, một khung hình dạng (như hình 75 trang 116) để giới thiệu mục có thể em chưa biết, bảng phụ ghi đầu bài, hình vẽ của một số bài tập.  HS: Thước thẳng, compa, thước đo góc.  Ôn lại cách vẽ tam giác biết 3 cạnh (ở lớp 6) III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt hộng 1: KIỂM TRA VAØ ĐẶT VẤN ĐỀ 3’ * Kieåm tra 1) Neâu ñònh nghóa hai tam giaùc baèng nhau? * Để kiểm tra xem hai tam giác đó có bằng nhau hay không ta kiểm tra những điều kiện HS trả lời gì? GV Đặt vấn đề: Khi định nghĩa hai tam giác baèng nhau, ta neâu ra saùu ñieàu kieän baèng nhau (3 ñieàu kieän veà caïnh, 3 ñieàu kieän veà. 68 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> goùc). Trong baøi hoïc hoâm nay ta seõ thaáy, chæ caàn coù ba điều kiện: 3 cạnh bằng nhau từng đôi một cũng có thể nhận biết được hai tam giác bằng nhau.  Baøi hoïc: ………… Trước khi xem xét về trường hợp bằng nhau thứ nhất của tam giác ta cùng nhau ôn tập: cách vẽ một tam giác khi biết 3 cạnh trước. Hoạt động 2: VẼ TAM GIÁC BIẾT BA CẠNH 15’ Xét bài toán 1 Veõ  ABC bieát AB = 2 cm; BC = 4 cm; AC = 3 cm * 1 HS đọc lại bài toán * HS khaùc neâu caùch veõ. Sau đó thực hành vẽ trên bảng. Cả lớp vẽ vào vở.. A GV ghi caùch veõ leân baûng: 3cm - Vẽ một trong ba cạnh đã cho chẳng hạn vẽ 2 cm caïnh BC = 4 cm. - Trên cùng một nửa mặt phẳng bờ BC vẽ các B 4cm C cung troøn (B;2cm) vaø (C;3cm). - Hai cung troøn treân caét nhau taïi A. - Vẽ đoạn thẳng AB; AC được  ABC * GV yeâu caàu 1 HS neâu laïi caùch veõ. 1 HS neâu laïi caùch veõ  ABC Bài toán 2: Cho  ABC nhö hình veõ. Haõy a) Veõ  A’B’C’ maø A’B’ = AB B’C’ = BC; A’C’ = AC HS cả lớp vẽ  A’B’C’ vào vở. - 1 HS vẽ trên bảng vừa vẽ vừa nêu cách vẽ, B còn lại học sinh vẽ vào vở. B' A. C. A'. a) Ño vaø so saùnh caùc goùc  vaø Â' ; B̂ vaø B̂' ; Ĉ vaø Ĉ ' em coù nhaän xeùt gì veà hai tam giaùc naøy?.  = Â' = B̂ = B̂' = Ĉ = Ĉ ' =  = Â' ; B̂ = B̂' ; Ĉ = Ĉ '   A’B’C’ =  ABC vì coù 3 caïnh baèng nhau, 3 goùc baèng nhau (theo ÑN hai tam giaùc baèng nhau).. 69 Lop7.net. C'.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Hoạt động 3: TRƯỜNG HỢP BẰNG NHAU CẠNH- CẠNH- CẠNH 15’ * Qua hai bài toán trên ta có thể đưa ra dự - Hai tam giác có ba cạnh tương ứng bằng đoán nào? nhau thì baèng nhau. Ta thừa nhận tính chất sau: “Nếu ba cạnh của - Cho hai học sinh nhắc lại tính chất vừa thừa tam giác này bằng ba cạnh của tam giác kia nhận. Cả lớp nghe và nhập tâm kiến thức này. thì hai tam giác đó bằng nhau”. GV ñöa keát luaän leân baûng phuï 1) Neáu  ABC vaø  A’B’C’ coù HS: AB = A’B’ *  ABC vaø  A’B’C’ coù: AC = A’C’ AB = A’B’ BC = B’C’ thì keát luaän gì veà hai tam giaùc naøy? AC = A’C’ BC = B’C’ thì  ABC =  A’B’C’ (c.c.c) GV giới thiệu kí hiệu. Trường hợp bằng nhau caïnh- caïnh- caïnh (c.c.c) 2) Coù keát luaän gì veà caùc caëp tam giaùc sau: a)  MNP vaø  M’P’N’ b)  MNP vaø  M’N’P’; a) MP = M’N’  đỉnh M tương ứng đỉnh M’. neáu MP = M’N’ NP = P’N’  đỉnh P tương ứng với đỉnh N’. NP = P’N’ MN = M’P’  đỉnh N tương ứng với đỉnh P’. MN = M’P’   MNP =  M’N’P’ (c.c.c) b)  MNP cuõng baèng  M’N’P’ nhưng không được viết là:  MNP =  M’N’P’ vì caùch kí hieäu naøy sai tương ứng. Hoạt động 4: CỦNG CỐ 10’ Baøi 1: (Baøi 16 SGK) (baûng phuï) A Vẽ tam giác ABC biết độ dài mỗi cạnh bằng 3 cm. Sau đó đo mỗi góc của tam giác.. C 3cm HS thực hiện trên vở. Một HS lên bảng làm. Â = B̂ = Ĉ = 600. B. 70 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Baøi 2: (Baøi 17 SGK) (baûng phuï) Chæ ra caùc tam giaùc baèng nhau treân moãi hình.. C N. M. A. B Q. P. D Hình 68 E - GV Ở hình 68 có các tam giác nào bằng nhau? Vì sao? - GV: Trình bày mẫu bài chứng minh.  ABC vaø  ABD coù: AC = AD (giaû thieát) BC = BD (giaû thieát) AB caïnh chung   ABC =  ABD (c.c.c) - Caâu hoûi boå sung: chæ ra caùc goùc baèng nhau treân hình. GV: Hình 69; 70 trình bày tương tự. hình 69 H. Hình 70 I K HS: Ở hình 68 có  ABC =  ABD vì coù caïnh AB chung; AC = AD; BC = BD HS ghi bài chứng minh vào vở.. HS2 trả lời miệng ở hình 69. HS3 trình bày bài trên bảnh cả lớp trình bày bài vào vở ở hình 70. Hoạt động 5: GIỚI THIỆU MỤC “CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT” Ở TRANG 116 1’. Hoạt động 6: 1’ * Daën doø: - Veà nhaø caàn reøn luyeän kó naêng veõ tam giaùc bieát 3 caïnh. - Hiểu và phát biểu chính xác trường hợp bằng nhau của hai tam giác cạnh- cạnh- cạnh. - Laøm caån thaän caùc baøi taäp 15; 18; 19 (SGK). baøi taäp: 27; 28; 29; 30 SBT.. Baøi daïy: LUYEÄN TAÄP 1 Tuaàn 12, TPPCT 23 Ngày soạn: 08/11/2009 Ngaøy daïy: 11/11/2009 I. MUÏC TIEÂU  Khắc sâu kiến thức: Trường hợp bằng nhau của hai tam giác cạnh- cạnh- cạnh qua rèn kĩ naêng giaûi moät soá baøi taäp.  Rèn kĩ năng chứng minh hai tam giác bằng nhau để chỉ ra hai góc bằng nhau.  Rèn kĩ năng vẽ hình, suy luận, kĩ năng vẽ tia phân giác của một góc bằng thước thẳng và compa. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH  GV: Thước thẳng, thước đo góc, phấn màu, bảng phụ, compa.  HS: Thước thẳng, thước đo góc, compa. III. TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC. 71 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Hoạt động của GV. Hoạt động của HS Hoạt động 1: KIỂM TRA 7’. * Caâu hoûi: - HS1: HS1: Veõ hình M - Veõ  MNP. - Veõ  M’N’P’ sao cho M’N’ = MN; M’P’ = MP; N’P’ = NP. N HS2: Chữa bài tập 18 SGK HS2: (GV đưa bài toán lên bảng phụ để HS cả lớp tieän theo doõi).. M'. M. P N'. P'. N. A. 1) GT. B.  AMB vaø  ANB MA = MB NA = NB. KL. AMN = BMN 2) Sắp xếp các câu một cách hợp lý để giải bài toán trên: d; b; a; c. Hoạt động 2: LUYỆN TẬP CÁC BAØI TẬP VẼ HÌNH VAØ CHỨNG MINH 25’ D Baøi taäp 1 (Baøi 19 SGK) 1 HS đọc to đề bài. * GV có thể hướng dẫn nhanh HS vẽ hình (daïng hình 72 SGK). - Vẽ đoạn thẳng DE. - Veõ hai cung troøn (D; DA); (E; EA) sao cho (D; DA)  (E; EA) taïi hai B A ñieåm A; B E - Vẽ các đoạn thẳng DA; DB; EA; EB được hình 72. * GV: Neâu giaû thieát, keát luaän? - Để c/m ADE =  BDE. Căn cứ trên hình 1 HS nêu GT, KL (HS nói miệng) vẽ, cần chỉ ra những điều gì? 1 HS trả lời câu hỏi. Sau đó 1 học sinh trình baøy baøi treân baûng. a) Xeùt  ADE vaø  BDE coù: AD = BD (gt) AE = BE (gt) DE: caïnh chung Suy ra  ADE =  BDE (c.c.c) b) Theo kết quả chứng minh câu a  ADE =  BDE  DAE = DBE (hai goùc. 72 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>

×