Bài giảng môn học Đại số lớp 7 - Tiết 1: Tập hợp q các số hữu tỉ (Tiết 17)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7. N¨m häc 2008-2009. TiÕt 1:. Ngµy so¹n: 22/ 8/08 tËp hîp q c¸c sè h÷u tØ. I ) Môc tiªu: - Häc sinh hiÓu ®­îc kh¸i niÖm sè h÷u tØ, c¸ch biÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè vµ so sánh các số hữu tỉ. Bước đầu nhận biết được mối quan hệ giữa các tập hợp số: N Z  Q - BiÕt biÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè; biÕt so s¸nh hai sè h÷u tØ. II) ChuÈn bÞ: GV: Gi¸o ¸n, b¶ng phô (bµi tËp 1/7) HS: Vë, SGK III) TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) ổn định tổ chức lớp: Ngµy d¹y TiÕt d¹y Líp V¾ng NhËn xÐt, xÕp lo¹i tiÕt d¹y vµ häc 2) Các hoạt động dạy học: Hoạt động của giáo viên Hoạt động 1: Giới thiệu bài: ( Nªu yªu cÇu cña m«n häc) Hoạt động 2: Sè h÷u tØ C¸c ph©n sè b»ng nhau lµ c¸c c¸ch viÕt khác nhau của cùng một số, số đó được gọi lµ sè h÷u tØ Gi¶ sö ta cã c¸c sè: 3 ; -0, 5 ; 0; 2. Hoạt động của học sinh. 5 7. 3 6 9   ... 1 2 3 1 1 2  0,5     ... 2 2 4 0 0 0 0    ... 1 2 3 5 19  19 38 2     ... 7 7  7 14. Ta cã thÓ viÕt: 3  . Nh­ VËy, c¸c sè 3 ; -0, 5 ; 0 ; 2. 5 đều là số 7. h÷u tØ ? Số hữu tỉ là số viết được dưới dạng như thÕ nµo?. Số hữu tỉ là số viết được dưới dạng phân số a víi a, b  Z, b  0 b. C¸c em lµm ?1, ?2. Gi¶i 1 3. ?1 ) C¸c sè: 0, 6 ; -1, 25 ; 1 lµ c¸c sè h÷u tØ v×:. Trường THCS Bình Thịnh 1. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7 6 10 1 4 1 = 3 3. 0, 6 =. ;. -1, 25 =. 125 100. ?2 ) Sè nguyªn a lµ sè h÷u tØ v× C¸c em cã nhËn xÐt g× vÒ mèi quan hÖ gi÷a ba tËp hîp sè: sè tù nhiªn, sè nguyªn, sè h÷u tØ? Hoạt động 3: BiÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè C¸c em lµm ?3 Tương tự như đối với số nguyên, ta có thể biÓu diÔn mäi sè h÷u tØ trªn trôc sè . VÝ dô 1: §Ó biÓu diÔn sè h÷u tØ 5 trªn trôc. a. a 1. Mèi quan hÖ gi÷a ba tËp h¬p sè: Sè tù nhiªn, sè nguyªn, sè h÷u tØ lµ: N Z  Q Gi¶i -1. 0. 1. 2. 4. sè ta lµm nh­ sau: _ Chia đoạn thẳng đơn vị thành bốn phần bằng nhau, lấy một đoạn làm đơn vị mới thì đơn vị mới bằng. 1 4. đơn vị cũ . _ Sè h÷u tØ 5 ®­îc biÔu diÎn bëi ®iÓm M 4. n»m bªn ph¶i ®iÓm 0 vµ c¸ch ®iÓm 0 mét đoạn bằng 5 đơn vị mới. -1. 0. VÝ dô 2:. 1. 5 4. Gi¶i. 2 2  3 3. _ Chia đoạn thẳng đơn vị thành 3 phần b»ng nhau _ Sè h÷u tØ  2 ®­îc biÓu diÔn bëi ®iÓm N 3. n»m bªn tr¸i ®iÓm 0 vµ c¸ch ®iÓm 0 mét đoạn bằng 2 đơn vị mới Hoạt động 4: So sánh hai số hữu tỉ §Ó so s¸nh hai sè h÷u tØ ta lµm nh­ so s¸nh hai ph©n sè C¸c em h·y lµm ?4. -1. 2 3. 0. 1. Lµm ?4 so s¸nh hai ph©n sè:. Trường THCS Bình Thịnh 2. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7 2 4 vµ 3 5. Gi¶i.  2  2.5  10   3 3.5 15 4  4  4.3  12    5 5 5.3 15. Ta cã (-10) > (-12) VËy. C¸c em h·y lµm ?5. ?5.  10  12 2 4  hay > 15 15 3 5. Gi¶i 2 3. Các số hữu tỉ dương là: và C¸c sè h÷u tØ ©m lµ: Sè Hoạt động5: Cñng cè: Lµm bµi tËp 1: §iÒn kÝ hiÖu thÝch hîp vµo « vu«ng: -3 N; -3 Z ; -3 Q 2 3. Z;. 2 3. Q; N. Z. 3 5. 3 1 ; ;-4 7 5. 0 không là số hữu tỉ dương 2. Còng kh«ng lµ sè h÷u tØ ©m. Q -3  N ; -3  Z ; -3  Q 2 3. Z ;. 2  Q ; NZ  Q 3. Hướng dẫn về nhà: Häc thuéc phÇn lÝ thuyÕt Bµi tËp vÒ nhµ: 2, 3, 4, 5/ 8 4) Hướng dẫn học bài ở nhà: Häc thuéc phÇn lÝ thuyÕt Bµi tËp vÒ nhµ: 2, 3, 4, 5/ 8. 5) Rót kinh nghiÖm:. Trường THCS Bình Thịnh 3. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7 TiÕt 2: Céng trõ sè h÷u tØ. Ngµy so¹n: 27/8/08. I) Môc tiªu: – Häc sinh n¾m v÷ng c¸c quy t¾c céng, trõ sè h÷u tØ; hiÓu quy t¾c “chuyÓn vÕ ” trong tËp hîp sè h÷u tØ _ Có kĩ năng làm các phép cộng, trừ số hữu tỉ nhanh và đúng. Có kĩ năng áp dụng quy t¾c “chuyÓn vÕ ” II) ChuÈn bÞ: GV: Gi¸o ¸n HS : Học thuộc bài cũ, giải các bài tập đã ra về nhà ở tiết trước III) TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) ổn định tổ chức lớp: Ngµy d¹y TiÕt d¹y Líp V¾ng NhËn xÐt, xÕp lo¹i tiÕt d¹y vµ häc 2) KiÓm tra bµi cò: Sè h÷u tØ lµ sè nh­ thÕ nµo ? Cho vÝ dô ? Muèn céng hai ph©n sè ta ph¶i lµm sao ? Muèn trõ hai ph©n sè ta ph¶i lµm sao ? 3) Bµi míi: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh V Hoạt động 1: Cộng, trừ hai số hữu tỉ Ta đã biết mọi số hữu tỉ đều viết được dưới dạng phân số. a víi b. a, b  Z, b  0 Nhờ đó, ta có thể cộng, trừ hai số hữu tỉ x, y bằng cách viết chúng dưới dạng hai phân số có cùng một mẫu dương rồi áp dông quy t¾c céng, trõ ph©n sè. Víi x =. a b ,y= m m. ( a, b, m Z, m > 0 ) Ta cã: x+y= x-y=. a b ab   m m m. a b ab   m m m. - PhÐp céng ph©n sè cã c¸c tÝnh chÊt g× ? PhÐp céng sè h÷u tØ còng cã c¸c tÝnh V chÊt nh­ VËy Céng, trõ sè h÷u tØ chÝnh lµ céng, trõ ph©n sè. VËy hai em lªn b¶ng lµm bµi ë phÇn vÝ dô  7 4  49 12 a;b?    V VÝ dô: a) 3. 7. 21. 21. Trường THCS Bình Thịnh 4. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7. (49)  12  37  21 21 3  12  3  b) (-3) -     4 4  4 (12)  (3)  9  = 4 4. =. C¸c em lµm ?1. Gi¶i. 2 6 2 =  3 10 3 18  20 18  (20)  2 1    = = 30 30 30 30 15 1 1 1 4 10 12 b)  (0,4) =  0,4 =    3 3 3 10 30 30 10  12 22 11   = 30 30 15. a) 0, 6 +. Hoạt động2: Quy tắc “chuyển vế’ ’ Lớp 6 đã học quy tắc chuyển vế, em hãy phát biểu quy tắc chuyển vế đó ? Líp 7 trong tËp hîp c¸c sè h÷u tØ Còng cã quy t¾c chuyÓn vÕ nh­ VËy ; em h·y ph¸t biÓu quy t¾c chuyÓn vÕ ? Lµm ?2. Ph¸t biÓu quy t¾c“chuyÓn vÕ” Lµm ?2 Gi¶i 1 2 1 2 3 4 = 2 3 2 3 6 6 3  4 1  6 6 2 3 2 3 8 21 b)  x   => x =    7 4 7 4 28 28 8  21 29 1  1 = 28 28 28. a) x    => x =   . C¸c em h·y nh¾c l¹i quy t¾c dÊu ngoÆc ? Quy t¾c dÊu ngoÆc nµy còng dïng ®­îc trong tËp hîp c¸c sè h÷u tØ Gi¸o viªn giíi thiÖu chó ý SGK Hoạt động 3: Cũng cố: Lµm BT 6c, d; 9a, b SGK 4) Hướng dẫn học bài ở nhà: Häc thuéc phÇn lÝ thuyÕt Bµi tËp vÒ nhµ: 6;7;8;9 5) Rót kinh nghiÖm:. Trường THCS Bình Thịnh 5. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7. Ngµy so¹n: 30- 8- 08 NH¢N, CHIA c¸c Sè H÷U TØ. TiÕt 3:. I ) Môc tiªu: HS n¾m v÷ng c¸c quy t¾c nh©n, chia sè h÷u tØ, hiÓu kh¸i niÖm tØ sè cña hai sè h÷u tØ Có kỷ năng nhân, chia số hữu tỉ nhanh và đúng II ) ChuÈn bÞ: Gv: Giáo án, máy tính bỏ túi, thước kẻ HS: ¤n l¹i phÐp céng trõ sè h÷u tû, quy t¾c chuyÓn vÕ, quy t¾c nh©n, chia hai ph©n sè, tính chất của phép nhân phân số. ‘ Nghiên cứu trước phép nhân chia số hữu tỷ III) TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) ổn định tổ chức lớp: Ngµy d¹y TiÕt d¹y Líp V¾ng NhËn xÐt, xÕp lo¹i tiÕt d¹y vµ häc 2) KiÓm tra bµi cò: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Muèn céng, trõ hai sè h÷u tØ ta lµm sao ? HS tr¶ lêi ¸p dông tÝnh:. 3, 5- (-. 2 ) 7. 3, 5- (-. HS tr¶ lêi. Ph¸t biÓu quy t¾c “ chuyÓn vÕ ” ? T×m x, biÕt: 4 7. a) -x =. 1 3. b)-x-. 2 35 2 245  20 265 53     )= 7 10 7 70 70 14. 2 6 = 3 7. 1 4 1 12  7 15 5   3 7 3 21 21 7 2 6  2 6  14  18  32    b)-x- =  x  3 7 3 7 21 21 4 7. a) -x=  x   . 3) Bµi míi: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động1: Đặt vấn đề Mọi số hưũ tỷ đều viết được dưới dạng ph©n sè nªn ta cã thÓ nh©n, chia sè h÷u tû x, y bằng cách viết chúng dưới dạng phân sè råi ¸p dông quy t¾c nh©n, chia ph©n sè. PhÐp nh©n sè h÷u tû cã c¸c tÝnh chÊt cña phÐp nh©n ph©n sè. Mçi sè h÷u tû kh¸c 0 đều có một số nghịch đảo. Hoạt động2: Nhân hai số hữu tỷ ? Ph¸t quy t¾c nh©n hai ph©n sè? TÝnh:. Ph¸t biÓu quy t¾c nh©n hai ph©n sè.  2 15 . 5 4. Trường THCS Bình Thịnh 6. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7 ?Cho hai sè h÷u tû x = TÝnh: x.y ? ? ¸p dông . TÝnh:.  2 15 (2).15  3 .   5 4 5.4 2 a c a.c x . y= .  b d b.d. TÝnh:. a c ,y= . b d. 2 3 .3 5 4.  2 3  2 15 (2).15  3 .3 = .   5 4 5 4 5.4 2. Hoạt động3:Chia hai số hữu tỷ ? Ph¸t biÓu quy t¾c chia hai ph©n sè ? TÝnh:. 4 2 : 10 3. (2).3 3 4 2 2 3  : = .  5  2 5.(2) 5 10 3. ? Cho hai sè h÷u tû x =. a c ,y= . b d. x: y =. TÝnh: x: y ? ? TÝnh: - 0, 4:(. Ph¸t biÓu quy t¾c chia hai ph©n sè. 2 ) 3. ?Thùc hiÖn ?1. - 0, 4:(. 2 TÝnh: a) 3, 5.   1  ;. 5 : (2) b) 23. . a c a d a.d :  .  b d b c b.c (2).3 3 2 4 2 2 3  : )= = .  5  2 5.(2) 5 3 10 3. 2 35  7  49 ?1 a) 3, 5.   1  = . . 5. 5  10 5 5 5 1 5 : (2) = .  b) 23 23  2 46 . 10. Hoạt động3:Tỷ số của hai số hữu tỷ GV giới thiệu khái niệm: Thương của phÐp chia sã h÷u tû x cho sè h÷u tû y ( y  0) gäi lµ tû sè cña hai sè x vµ y, kÝ hiÖu lµ. x hay lµ x: y y. Hoạt động 4: Củng cố 11b, d SGK.  15 24  15  .  9 4 10 4 3  3 6  3 1 1 d) ( ) : 6  ( ) :  .  25 25 1 25 6 50 11 33 3 11 16 3 4 13c) ( : ).  . .  12 16 5 12 33 5 15. 11 b) 0,24.. 13SGK. 4) Hướng dẫn học bài ở nhà: Ôn lại khái niệm giá trị tuyệt đối của một số nguyên, phép cộng, trừ, nh©n, chia c¸c sè nguyªn Lµm BT trang 12, 13 SGK 5) Rót kinh nghiÖm:. Trường THCS Bình Thịnh 7. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7. TiÕt 4:. Ngµy so¹n: 3- 9- 08 gi¸ TRÞ TUYÖT §èi cña mét sè h÷u TØ CéNG, TRõ, NH¢N, CHIA Sè THËP PH¢N. I) Môc tiªu: - HS hiểu khái niệm giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ - Xác định được giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ; có kĩ năng cộng, trừ, nhân, chia c¸c sè thËp ph©n - Biết vận dụng tính chất các phép toán về số hữu tỉ để tính toán hợp lý II) ChuÈn bÞ: GV: Gi¸o ¸n HS: Làm các bài tập đã cho về nhà ở tiết trước, ôn lại cách cộng, trừ, nhân, chia số nguyªn III) TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) ổn định tổ chức lớp: Ngµy d¹y TiÕt d¹y Líp V¾ng NhËn xÐt, xÕp lo¹i tiÕt d¹y vµ häc. 2) KiÓm tra bµi cò: - Giá trị tuyệt đối của một số nguyên là gì ? Tính 5 ,  7 , 0 ? - Sè thËp ph©n lµ g× ? Ph©n sè thËp ph©n lµ g× ? §æi -12, 356 ra ph©n sè thËp ph©n ? §æi. 19 ra sè thËp ph©n ? 10000. - Ph¸t biÓu quy t¾c céng, trõ, nh©n c¸c sè nguyªn ? 3) Bµi míi: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Giá trị tuyệt đối của một số h÷u tØ Giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ cũng được định nghĩa tương tự giá trị tuyệt đối của một sè h÷u tØ ? Em hãy định nghĩa giá trị tuyệt đối của một Giá trị tuyệt đối của số hữu tỉ x, kí sè h÷u tØ ? hiÖu lµ x , lµ kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm x tíi ®iÓm 0 trªn trôc sè C¸c em lµm ?1 ?1 §iÒn vµo chç trèng (.... ) a) NÕu x = 3, 5 th× x  3,5  3,5 4 4 4  th× x  7 7 7 b) NÕu x > 0 th× x  x. NÕu x =. NÕu x = 0 th× x  0. Trường THCS Bình Thịnh 8. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7. NÕu x < 0 th× x   x ?Tõ kÕt qu¶ trªn em rót ra kÕt luËn g× ? Ta cã:  x nÕu x  0 x   x nÕu x  0. 2 2 2 2 th× x   (v×  0) 3 3 3 3 x = -5, 75 th× x   5,75. VÝ dô:. x=. = -(-5, 75) = 5, 75 (v× -5, 75 < 0) C¸c em lµm ?2 ?2 t×m x biÕt: 1 1 1  th× x  7 7 7 1 1 1 b) x = th× x   7 7 7 1 1 1 c) x = -3 th× x   3  3 5 5 5 d) x = 0 th× x  0  0. a) x =. Tõ kÕt qu¶ trªn em rót ra nhËn xÐt g×?. NhËn xÐt: Víi mäi x  Q ta lu«n cã: x  0, x   x vµ x  x ). Hoạt động 2: Cộng, trừ, nhân, chia số thËp ph©n Trong thực hành, ta thường cộng, trừ, nhân hai sè thËp ph©n theo c¸c quy t¾c vÒ gi¸ trÞ tuyệt đối và về dấu tương tự như đối với số nguyªn . VÝ dô: a) (-1, 13) + (-0, 264) = -( 1, 13 + 0, 264 ) = -1, 394 b) 0, 245 - 2, 134 = 0, 245 + ( -2, 134 ) = - ( 2, 134 - 0, 245 ) = - 1, 889 c) ( -5, 2 ) . 3, 13 = - ( 5, 2.3, 14 ) = -16, 1) Các khẳng định đúng là: a, c 328 1 1 1 2) x   x  ; Hoạt động 3: Củng cố: 5 5 5 Gi¶i bµi tËp 17SGK x  0,37  x  0,37;0,37 x 0 x0 2 2 2 x  1  x  1 ;1 3 3 3. Trường THCS Bình Thịnh 9. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7. Ngµy so¹n:7/9/08 TiÕt5:. LuyÖn tËp. I) Môc tiªu: Qua c¸c bµi tËp rÌn luyÖn kÜ n¨ng so s¸nh c¸c sè h÷u tØ; céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n Củng cố kiến thức lý thuyết về giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ, sử dụng máy tÝnh bá tói II) ChuÈn bÞ: GV: Gi¸o ¸n, m¸y tÝnh bá tói HS: Học thuộc lí thuyết, giải các bài tập ra về nhà ở tiết trước, máy tính bỏ túi III) TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) ổn định tổ chức lớp: Tổng số : 2) Kiểm tra bài cũ: ?Phát biểu định nghĩa giá trị tuyệt đối của một số hữu tỷ?Viết c«ng thøc? HS1;Tr¶ lêi  x nÕu x  0 x   x nÕu x  0. ?Lµm BT17SGK? HS2 Gi¶i a)  2,5  2,5 ( ® ); b)  2,5  2,5 ( s ); c)  2,5   2,5 ( ® ) -GVnhËn xÐt, cho ®iÓm 3) Bµi míi: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động1: Luyện tập BT 21 a, b SGK ? §Ó biÕt nh÷ng ph©n sè nµo biÓu diÔn cùng một só hữu tỷ trước hết ta phải làm Rót gän ph©n sè g×?.  14  2  27  3  26  2  ;  ;  35 5 63 7 65 5  36  3 34 2  ;  84 7  85 5  27  36 , VËy c¸c ph©n sè biÓu diÔn cïng 63 84. mét sè h÷u tØ C¸c ph©n sè.  14  26 34 ; ; biÓu diÔn cïng 35 65  85. mét sè h÷u tØ b).  3  27  36  6    7 63 84 14. Trường THCS Bình Thịnh 10. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7 BT 23 SGK ?§Ó so s¸nh c¸c cÆp sè ta lµm thÕ nµo?. HS ph¸t biÓu tÝnh chÊt: a). 4  1  1,1 5. b) -500 < 0 < 0, 001 c). BT 24 SGK: GV chia líp thµnh 2nhãm GV cho HS th¶o luËn nhãm.  12 12 12 1 13 13       37 37 36 3 39 38. HS hoạt động nhóm §¹i diÖn mét nhãm tr×nh bµy c¸ch lµm của mình, giải thích tính chất đã áp dụng để tính nhanh 24, a).  2,5.0,38.0,4  0,125.3,15. 0,8   2,5.0,4.0,38  0,125.(0,8).3,15  1.0,38   1.3,15 = -3, 18 -  3,15 = 2, 77 b)  20,83.0,2   9,17 .0,2: 2,47.0,5   3,53.0.5 =  20,83  9,17 .0,2 : 2,47  3,53.0,5 =  30.0,2 : 6.0,5 =  6 : 3  2 a) x  1,7  2,3. BT 25 SGK: T×m x biÕt: a) x  1,7  2,3. b). x.  x  1,7  2,3   x  1,7  2,3 x  4   x  0,6 3 1  4 3 3 1 1 3 5 * x+ =  x=   4 3 3 4 12 3 1  1 3  13   * x+  x = 4 3 3 4 12. 3 1  4 3. b) x . Hoạt động 2: Hướng dẫn sử dụng máy tÝnh bá tói 4) Hướng dẫn học ở nhà: -Xem lại luỹ thừa của số tự nhiên để tiết sau học -Lµm BT trong s¸ch bµi tËp 5) Rót kinh nghiÖm:. Trường THCS Bình Thịnh 11. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7. Ngµy so¹n: 9/ 9/ 08 TiÕt 6:. lòy thõa cña mét sè h÷u tØ. I) Môc tiªu: - HS hiÓu kh¸i niÖm lòy thõa víi sè mò tù nhiªn cña mét sè h÷u tØ, biÕt c¸c quy t¾c tính tích và thương của hai lũy thừa cùng cơ số, quy tắc tính lũy thừa của lũy thừa. - Cã kÜ n¨ng vËn dông c¸c quy t¾c nªu trªn trong tÝnh to¸n II) ChuÈn bÞ: GV: Gi¸o ¸n HS : ¤n tËp vÒ lòy thõa víi sè mò tù nhiªn cña mét sè tù nhiªn, quy t¾c nh©n, chia hai lòy thõa cïng c¬ sè III) TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) ổn định tổ chức lớp: Tổng số 2) KiÓm tra bµi cò: Lòy thõa víi sè mò tù nhiªn cña mét sè tù nhiªn lµ g× ? HS1: Lòy thõa bËc n cña a lµ tÝch cña n thõa sè b»ng nhau, mçi thõa sè b»ng a an= a.a.a.a...a ( n  0; a, n  N) n thõa sè Ph¸t biÓu quy t¾c nh©n, chia hai lòy thõa cïng c¬ sè ? HS2: Khi nh©n hai lòy thõa cïng c¬ sè, ta gi÷ nguyªn c¬ sè vµ céng c¸c sè mò am. an = am + n Khi chia hai lòy thõa cïng c¬ sè( kh¸c 0 ) ta gi÷ nguyªn c¬ sè vµ trõ c¸c sè mò am: an = am - n ( a  0; m  n ) 3) Bµi míi: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động1: Lũy thừa với số mũ tự nhiên Các định nghĩa và quy tắc trên cũng áp dụng ®­îc cho c¸c lòy thõa mµ c¬ sè lµ sè h÷u tØ Em nào định nghĩa được lũy thừa với số mũ tù nhiªn cña mét sè h÷u tØ? Lòy thõa bËc n cña mét sè h÷u tØ x, kÝ hiÖu xn, lµ tÝch cña n thõa sè x (n lµ sè tù nhiªn lín h¬n 1) xn = x.x.x.x...x (x  Q, n  N, n>1) n thõa sè Quy ­íc: x1 = x x0 = 1 ( x  0 ) Khi viết số hữu tỉ x dưới dạng a ( a, b  Z, b  0 ) ta cã: b. n thõa sè. n thõa sè. Trường THCS Bình Thịnh 12. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7 a   b. n. . a a a a.a...a an . ...   n b b b b.b...b b. n thõa sè n. Các em hãy áp dụng các quy tắc trên để làm ?1. n. a a    n b b. VËy: Gi¶i 2.  3  3 (3).(3) 9   3 .      4 4 4.4 16  4  3.  2  2  2 8 2 . .     5 5 5 125  5 . (-0, 5)2= (-0, 5). (-0, 5) = 0, 25 (-0, 5)3= (-0, 5).(-0, 5).(-0, 5) = -0, 125 ( 9, 7 )0= 1. ? Lµm BT17 SGK ?. Gi¶i: 4. 1 1 1 1 1  1 . . .     3 3 3 3 81  3  3. 1  9  2     4   4 . = Hoạt động 2: Tích và thương hai lũy thừa cïng c¬ sè Cho a  N, m vµ n  N, m  n Th×: am . an = ? am: an = ?. 3. 9 9 9 729 25 . .   11 4 4 4 64 64. am . an = am+n am: an = am-n. Ph¸t biÓu quy t¾c thµnh lêi Tương tự với x  Q, m và n  N Ta còng cã c«ng thøc: xm . xn = xm+n Tương tự với x  Q thì xm: xn tính như thế HS:Với x  Q; m, n  N nµo ? xm: xn = xm-n ( x  0 , m  n) HS lµm ?2 ?2 a) (-3)2.(-3)3=(-3)2+3=(-3)5 b) (-0, 25)5.(-0, 25)3 =(-0, 25)8 Hoạt động 3: Lũy thừa của lũy thừa. Trường THCS Bình Thịnh 13. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7 HS lµm ?3 TÝnh vµ so s¸nh: 3 a) 2 2  vµ 26. 2  = 22. 22. 22 = 26 2 3. a). 5. 10   1  2   1 b)    vµ    2   2  . 5.  1 2  b)    =  2   2. 2. 2. 2. 2.  1  1  1  1  1  1   .  .  .  .  =   2   2   2   2   2   2 . 10. VËy khi tÝnh lòy thõa cña mét lòy thõa, ta Khi tÝnh lòy thõa cña mét lòy thõa, ta gi÷ lµm thÕ nµo ? nguyªn c¬ sè vµ nh©n hai sè mò C«ng thøc: x m  = x m.n C¸c em lµm ?4 §iÒn sè thÝch hîp vµo « trèng n. 2. 2.  3 3 3 a)        4   4  .   3  3  3 a)       6  4   4  . b ) 0,14 . b ) 0,14 2. = 0,18. = 0,18 3. 1 1 30a) x:      2  2. Hoạt động 4: Cũng cố Lµm BT 30, 31 SGK. x= . 3. 1  1  1  .   =    2  2  2 5. 3 3 b)   .x    4. 4. 7. 4. 7. 5. 3 3 3 x    :     4 4 4. 2. 31a) (0, 25)8=(0, 5)16 b) (0, 125)4=(0, 5)12 4) Hướng dẫn học ở nhà:. Häc thuéc phÇn lÝ thuyÕt Bµi tËp vÒ nhµ:29, 30, 32/tr 19. 5) Rót kinh nghiÖm:. Trường THCS Bình Thịnh 14. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7. Ngµy so¹n: 14/9/08 Lòy thõa cña mét sè h÷u tØ (TiÕp theo). TiÕt 7: I) Môc tiªu: - HS nắm vững hai quy tắc về lũy thừa của một tích và lũy thừa của một thương - Cã kÜ n¨ng vËn dông c¸c quy t¾c nªu trªn trong tÝnh to¸n II) ChuÈn bÞ: GV: Gi¸o ¸n HS: Học thuộc lí thuyết, giải các bài tập đã ra về nhà ở tiết trước III) TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) ổn định tổ chức lớp: Tổng số: V¾ng: 2) KiÓm tra bµi cò: §Þnh nghÜa lòy thõa víi sè mò tù nhiªn cña mét sè h÷u tØ ?¸p dông tÝnh: 3.   3   ; ( -0, 2)2 ? 5   3. 3 3 3 3 9 HS:     . .   ;  5   5   5   5  125.  0,22   0,2.  0,2  0,04. 3) Bµi míi: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1 : Lũy thừa của một tích TÝnh nhanh tÝch ( 0, 125 )3. 83 nh­ thÕ nµo ? - Để làm được điều đó ta học các quy tắc sau: (Ghi phÇn I lªn b¶ng ) C¸c em lµm:?1) TÝnh vµ so s¸nh: Gi¶i ?1 a) ( 2.5 )2 vµ 22. 52 a) ( 2.5 )2 = 102 = 100 22. 52 = 4. 25 = 100 VËy : ( 2.5 )2 = 22. 52 Ngược lại: 22. 52 =( 2.5 )2 3. 3. 1 3 1 3 b)  .  vµ   .  2 4. 3 3. 3. 1 3 3 27 b)  .  =    512  2 4 8. 2 4. 3. 3. 1 27 27 1 3    .  = . 8 64 512 2 4 3. 3. 1 3 1 3 VËy  .  =   .  2 4. 3. 2 4 3. 3. 1 3 1 3 Ngược lại:   .  =  .  2 4 2 4. 3. Trường THCS Bình Thịnh 15. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7 Qua hai vÝ dô trªn h·y rót ra nhËn xÐt g× ?. Lòy thõa cña mét tÝch b»ng tÝch c¸c lòy thõa. Ta cã c«ng thøc: x. y n  x n . y n Vậy để tính nhanh tích ( 0, 125 )3. 83 ta * ( 0, 125 )3. 83 = (0, 125.8)3 = 13 = 1 ph¶i lµm sao ? 5. 1 ?2 TÝnh: a)   .35. Gi¶i ?2. 3. 5. 1 a)   .35 = 3. b) (1, 5)3. 8. 5. 1  5  .3   1  1 3  . b) (1, 5)3. 8 = (1, 5)3. 23 = (1, 5.2)3 = 33 = 27. Hoạt động 2: Lũy thừa của một thương ?3 TÝnh vµ so s¸nh:. Gi¶i ?3. 3. (2) 3 2 a)   vµ 3 3  3 . 10 5 10 b) 5 vµ   2 2. 3.  2  2  2 8 2 . .  a)   = 3 3 3 27  3  3 (2) (2).(2).(2)  8  = 3 3.3.3 27 3 3 (2) 3 2 VËy:   = 3 3  3 . 5. 10 5 100000 = =3125 5 32 2 5  10    = 55 = 5.5.5.5.5 = 3125 2. b). VËy. Qua hai vÝ dô trªn h·y rót ra nhËn xÐt g× ?. 10 5 10 =   5 2 2. 5. Lũy thừa của một thương bằng thương các lòy thõa. Ta cã c«ng thøc: n. x xn    n y  y. ( y 0 ). ?4 TÝnh: 2. 2. 3. 72 2  72  =    32  9 2 24  24 . 3. (7,5) 72 15 ; ; 2 3 27 24 (2,5). Trường THCS Bình Thịnh 16. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7. 3. (7,5) 3   7,5  =   (3) 3 = -27 3 (2,5)  2,5  3. 15 3 15 3 15 = 3     5 3  125 27 3 3. Gi¶i ?5 b) (-39)4: 134 = (-39: 13)4 = (-3)4 = 81 ?5 TÝnh: b) (-39)4: 134. a) 108: 28 = 10 : 28  58 2 3 b) 272: 253 = 33  : 5 2 . Hoạt động3:Luyện tập củng cố: 36b, c SGK. 36: 56. 3 =  . 6. 5. 4) Hướng dẫn học ở nhà: Xem l¹i vµ häc thuéc phÇn lÝ thuyÕt Bµi tËp vÒ nhµ: BT 34;35;36;37 SGK vµ BT phÇn luyÖn tËp 5) Rót kinh nghiÖm:. Trường THCS Bình Thịnh 17. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7. Ngµy so¹n:16/9/08. LuyÖn tËp KiÓm tra 15 phót. TiÕt 8:. I) Môc tiªu: _ Cñng cè c¸c quy t¾c nh©n, chia hai lòy thõa cïng c¬ sè, quy t¾c tÝnh lòy thõa cña lũy thừa, lũy thừa của một tích, lũy thừa của một thương. _Rèn luyện kĩ năng áp dụng các quy tắc tính trong tính giá trị biểu thức, viết dưới d¹ng lòy thõa, so s¸nh hai lòy thõa, t×m sè ch­a biÕt II) ChuÉn bÞ: GV: Giáo án ; bài tập 15 phút (đã phô tô cho từng học sinh ) HS: GiÊy lµm bµi kiÓm tra III) TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) ổn định tổ chức lớp: Tổng số: V¾ng: 2) KiÓm tra bµi cò: Điền tiếp để được các công thức đúng x m n = xm. xn = xm:. xn. =. Ch÷a bµi tËp 38bSGK TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc:b). n. x   =  y. n. xy  =. 0,65 0,26. HS1 lªn b¶ng ®iÒn: Víi x  Q; m, n  N. xm. xn =xm+n. x . m n. = xm.n. n. xy  = xn. yn. xm: xn = xm-n (x  0, m  n ) n. x xn   = n ( y  0 ) y  y. HS2. 5 5   0,6  0,6  35 243 b) =    1215 6 5 0,2 0,2 .0,2 0,2 0,2. 3) Bµi míi: Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. Hoạt động 1: Luyện tập (23 ph ) BT 40 SGK: GV cho HS hoạt động nhóm Gọi 3 em đại diện 3 nhóm lên bảng trình TÝnh: 2 bµy 3 1 2 2 2 a)    169 3 1 67  13  7 2 a)    =      c). 7. 5 4.20 4 25 5.4 5. 2.  14 .  14 . 196. Trường THCS Bình Thịnh 18. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7. 5 4.20 4 5 4.20 4 = 25 5.4 5 25 4.25.4 4.4 4 1 1  5.20  1 =  1.   . 100 100  25.4  100. c) 5.  10    6  d)   .   3   5 . 4. 5. 4.  10    6  d)   .  =  3   5 . 10  .  6   . .55.  2  .34 35.54 35.54  29 .5   512.5   2560 = - 853 1 3 3 3 3 5. C¸c nhãm nhËn xÐt bµi cña nhau BT 37; d SGK: TÝnh:. 4.  2 . 5. 4. 6 3  3.6 2  33  13. H·y nªu nhËn xÐt vÒ c¸c sè h¹ng ë tö ? Các số hạng ở tử đều chứa thừa số chung lµ 3. BT41 SGK: GV cho HS th¶o luËn nhãm TÝnh: a) 1   .   . 2 3. 1 4 4 5. 3 4. 6 3  3.6 2  33  13 3 2  3.2  3.3.2  33 =  13 3 3 3 .2  3.3 2.2 2  33 =  13 3 3 3 . 2  2 2  1 33.13   27 =  13  13. . . 2. 2 1 4 3 a) 1   .    3 4 5 4. 2. 12  8  3  16  15  = .  12  20 . 2. b) 2:    1 2. 2 3. 17 1 17 17 1  = .  = . 12  20  12 400 4800. 3. 3. 3. 1 2 34  1 b) 2:    = 2:    2:  2 3  6  1 216  2.  432 = 2: 216 1. C¸c nhãm nhËn xÐt bµi cña nhau BT 42 SGK: T×m sè tù nhiªn n, biÕt. 3.  6 . 16 2 2n ?  2n = ?. a). ? 8 b»ng 2 lòy thõa bao nhiªu? Suy ra n=?. a). 16 16  2  2n =  8  23 n 2 2  n=3. Trường THCS Bình Thịnh 19. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net. 2.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> N¨m häc 2008-2009. Gi¸o ¸n: §¹i sè líp 7 b).  3n. b).  27. 81 ?   3n  ? ?  n=?.  3n.  27   3. n. 81 = 81.  27    34 . 33. =  37  n = 7 c) 8n : 2n = 4. c) 8n : 2n = 4. n. 8     4  4n = 41 2  n=1. lµm Bµi kiÓm tra tËp 15 phót. Hoạt động2: Bµi 1: TÝnh (5 ® ) 2. 3. 2. 2 b)   ;  5 . 2 a)   ; 3. 215 d) 3 8. 5 3 c )    ; 6 4. ;. e) 40. Bài 2: (3 điểm ) Viết các biểu thức sau dưới dạng lũy thừa của một số hữu tỉ: a ) 9.32 b ) 2: 8 Bài 3: (2 điểm ) Chọn câu trả lời đúng trong các câu A, B, C  2 a)   3 . 5. :. 2 3. 3. cã kÕt qu¶ lµ: 2 A:    3. 8. 2 ; B:    3. 2. ;. 2 C:    3. 15. b) 23.24.25 cã kÕt qu¶ lµ: A: 212. ;. B:. 812. ;. C:. 86. Trường THCS Bình Thịnh 20. Người soạn: Phan Khoa Toán Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>