Giáo án Ngữ Văn 6 kì 1 - Trường THCS Ba Tơ

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. +Tuaàn 1 – Tieát 1 Ngày soạn:26/8/2008 Baøi 1: CON. ROÀNG CHAÙU TIEÂN TRUYEÀN THUYEÁT. I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giuùp hoïc sinh: + Hiểu được định nghĩa sơ lược về truyền thuyết. + Hiểu được nội dung ý nghĩa của truyền thuyết CRCT. + Chỉ ra và hiểu được ý nghĩa của những chi tiết tưởng tượng kì ảo của truyện. + Bước đầu biết được những điểm cơ bản của bài văn + Kể được chuyện diễn cảm. II. CHUAÅN BÒ CUÛA THAÀY VAØ TROØ: 1. Thaày: + Đọc tài liệu tham khảo, soạn bài, tranh. 2. Troø: + Đọc tìm hiểu văn bản. + Sưu tầm tranh ảnh về đền Hùng. III. TIEÁN TRÌNH TIEÁT DAÏY: 1. Ổn định lớp: + Nắm vững số HS tham gia học tập. 2. Kieåm tra: + Sự chuẩn bị học tập của HS. 3. Bài mới: Giới thiệu bài mới: Từ bao đời nay mọi thế hệ người Việt Nam đều tự hào với nguồn goác cao quí “Con Roàng, Chaùu tieân” cuûa daân toäc mình. Truyeàn thuyeát “Con Roàng chaùu Tiên” trở nên quen thuộc và không người Việt Nam nào không tự hào yêu thích. Điều gì đã làm nên giá trị đẹp đẽ của câu chuyện ấy? Ta sẽ tìm hiểu trong tiết học hôm nay. Hoạt động của thầy Gọi HS đọc chú thích * H .Em hieåu theá naøo laø truyeàn thuyeát? -GVhướng đẫn HS cách đọc-GV đọc 1đọan sau đó gọi HS đọc tiếp . H.VB đuợc chia làm mấy đoạn?. Hoạt động của trò. HS đọc –tìm thông tin trả lời. Kiến thức I/Tìm hieåu chung 1 .Khaùi nieäm truyeàn thuyeát (SGK) 2.Đọc-chú thích. 3.Boá cuïc Chia thành 3 đoạn -Đoạn 1:Từ đầu đến cung ñieän Long Trang -Đoạn 2:Tiếp theo đến chia nhau lên đường. Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. 1 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. Hoạt động của thầy Hoạt động 2: H: Truyeän naøy keå veà ai? H: Hoï coù nguoàn goác nhö theá naøo? H: Lạc Long Quân được giới thiệu như thế nào? H: Theo em sự phi thường ấy là vẻ đẹp biểu hiện của loại người nào? H: Âu Cơ hiện lên với những vẻ đẹp đáng quí naøo? H: Đó là biểu hiện đáng quí cuûa ai? H: Giữa người anh hùng và người phụ nữ cao quí có sự việc gì xảy ra? H: Chuyeän Aâu Cô sinh con coù gì kì laï? H: Theo em chi tieát naøy coù yù nghóa gì?. Hoạt động của trò -Đoạn 3:Phần còn lại. Kiến thức. II. Đọc- Hiểu văn bản TL: Nguồn gốc kỳ lạ: đều 1. Laïc Long Quaân vaø laø thaàn AÂu Cô Nguoàn goác: thaàn TL: LLQ laø con thaàn bieån, - Laïc Long Quaân coù veû có nhiều phép lạ, sức đẹp cao quí của bậc anh mạnh vô địch, diệt trừ yêu hùng. quaùi, giuùp daân. TL: AÂu Cô laø con thaàn - Âu Cơ có vẻ đẹp cao Nông, xinh đẹp tuyệt trần, quí của người phụ nữ. yeâu thieân nhieân.. TL: hoï gaëp nhau, ñem - Hoï keát duyeân lòng yêu nhau và trở thành vợ chồng. TL: Sinh ra bọc trăm trứng 2. Sự nghiệp mở nước: nở thành trăm người con - Sinh nở kì lạ khỏe đẹp. TL: giải thích mọi người chúng ta đều là anh em ruoät thòt do cuøng cha meï sinh ra.. TH: Từ “đồng bào” Bác Hoà noùi coù yù nghóa laø cùng bào thai, mọi người trên đất nước ta đều có chung moät nguoàn goác. Caùi goác gioáng noøi ta thaät cao quí thieâng lieâng. Dân tộc ta đã là một khối thống nhất từ trong coäi nguoàn. H: LLQ và Aâu Cơ đã TL: Naêm möôi con theo chia con nhö theá naøo? meï leân nuùi, naêm möôi con theo cha xuoáng bieån. H: Vì sao cha mẹ lại chia TL: Núi rừng là quê mẹ, - Chia con để cai quản con theo hai hướng lên biển là quê cha đó chính đất nước. rừng xuống biển? là đặc điểm địa lý nước ta. GV: Đó chính là ý Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. 2 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. Hoạt động của thầy nguyeän phaùt trieån daân tộc: làm ăn mở rộng và giữ vững đất đai. Là ý nguyện đoàn kết thống nhaát daân toäc. GV: Truyeän coøn keå raèng, caùc con cuûa LLQ vaø Aâu Cơ nối nhau làm Vua ở đất Phong Châu, đặt tên nước là Văn Lang, lấy hieäu laø Huøng Vöông không hề thay đổi. H: Theo em, các sự việc đó có ý nghĩa gì trong vieäc caét nghóa truyeàn thoáng daân toäc?. Hoạt động của trò. Kiến thức. M,. TL: dân tộc ta có từ lâu đời trải qua 18 triều đại Huøng Vöông. Phong Chaâu là đất Tổ, dân tộc ta có truyền thống đoàn kết thống nhất, bền vững. TL: là các chi tiết tưởng tượng không có thật, rất phi thường, thường có ở caùc truyeän coå daân gian.. H: Caùc truyeàn thuyeát thường chứa các yếu tố tưởng tượng kỳ ảo. Em hieåu gì veà caùc yeáu toá tưởng tượng kỳ ảo đó? GYÙ: Ví duï: pheùp laï cuûa Sôn Tinh, nieâu côm cuûa Thaïch Sanh, Buït giuùp Tấm có quần áo đẹp. H: trong vaên baûn CRCT, TL: LLQ noøi roàng coù có những chi tiết tưởng nhiều phép lạ,diệt trừ yêu tượng ,kì ảo nào? quaùi. Aâu cơ đẻ ra bọc trăm trứng,nở ra trăm người con khoûe maïnh. H: Các chi tiết kỳ ảo đó TL: Tô đậm tính chất lớn có vai trò gì trong truyện lao đẹp đẽ của nhân vật. CRCT? Thiêng liêng hoá nguồn gốc nòi giống, gợi niềm tự hào dân tộc. Tăng sức hấp daãn. Hoạt động 3: H: Em hieåu gì veà daân toäc TL: Daân toäc ta coù nguoàn ta qua truyeàn thuyeát goác thieâng lieâng cao quyù, Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. - Người Việt là con Roàng, chaùu Tieân. 3. Chi tiết tưởng tượng kyø aûo.. - Thần kỳ hoá, thiêng liêng hoá nguồn gốc gioáng noøi. - Tăng sức hấp dẫn cho taùc phaåm. 4. YÙ nghóa vaên baûn: Ghi nhớ: SGK/8 3. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. Hoạt động của thầy CRCT?. Hoạt động của trò Kiến thức là một khối đoàn kết, thống nhất, bền vững. H: Truyền thuyết CRCT TL: Tự hào dân tộc, yêu đã bồi đắp cho em những quí truyền thống dân tộc, tình caûm naøo? đoàn kết thân ái với mọi người. H: Các truyền thuyết có TL: Thời đại các Vua liên qua đến sự thật lịch Hùng, đền thơ vua Hùng ở sử xa xưa. Theo em, Phong Chaâu. Phuù Thoï, gioã truyeàn thuyeát CRCT toå Huøng Vöông haøng naêm phản ánh sự thật lịch sử nào của nước ta trong quá khứ? Gọi HS đọc ghi nhớ Hoạt động 4: III. Luyeän taäp: H: Keå laïi truyeän dieãn HS keå dieãn caûm caûm H: Neâu yù nghóa cuûa truyeän TH: GV khaùi quaùt veà theå loại tự sự: tự sự là phương thức trình bày một chuỗi các sự việc có mở đầu, có diễn biến, có keát thuùc, theå hieän moät yù nghóa gì? H: Em hãy tìm những HS nghe GV hướng dẫn đặc điểm của văn tự sự sau đó trả lời lại. trong truyeän CRCT? 4. Daën doø cho tieát hoïc tieáp theo: - Baøi taäp veà nhaø: baøi taäp 1/8 phaàn luyeän taäp. - Chuẩn bị bài mới: đọc và tìm hiểu văn bản “Bánh chưng, bánh giầy”. - Học bài, đọc kể diễn cảm. RUÙT KINH NGHIEÄM, BOÅ SUNG. ...................................................................................................................................... …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………….. Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. 4 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. Tieát 2 Baøi 1: BAÙNH. CHÖNG, BAÙNH GIAÀY. TRUYỀN THUYẾT – TỰ HỌC CÓ HƯỚNG DẪN. I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giuùp hoïc sinh: + Hieåu noäi dung, yù nghóa cuûa truyeàn thuyeát “Baùnh chöng, baùnh giaày”. Chæ ra vaø hieåu được ý nghĩa của những chi tiết kỳ ảo, hoang đường của truyện. + Có khả năng kể được truyện. II. CHUAÅN BÒ CUÛA THAÀY VAØ TROØ: 1. Thaày: + Đọc các tài liệu tham khảo – soạn bài. 2. Troø: + Đọc và tìm hiểu văn bản. + Sưu tầm tranh về cảnh làm bánh đón Tết. III. TIEÁN TRÌNH TIEÁT DAÏY: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra: + Keå toùm taét truyeän “Con Roàng, chaùu Tieân”. + Tìm những chi tiết kỳ ảo hoang đường trong truyện và nêu ý nghĩa của những chi tieát aáy? Gợi ý trả lời: - Keå toùm taét truyeän : goïi 1HS. - Sinh nở lạ thường, con không cần ăn vẫn lớn và khỏe mạnh, ý nghĩa: hấp dẫn người đọc, suy tôn nguồn gốc cao quí của dân tộc. 3. Bài mới: Giới thiệu bài mới: Mỗi dân tộc đều có những món ăn đặc sắc, chủ yếu dành cho ngày Tết, mà nếu thiếu thì có thể xem như hương vị Tết sẽ nhạt nhẽo đi nhiều. Người Nhật ngày Tết có mì ống, bánh quy, mì ống tượng trưng cho tuổi thọ, bánh quy nói lên sự giaøu coù. Daân toäc ta, neáu thieáu baùnh chöng, baùnh giaày (mieàn Baéc), baùnh chöng, baùnh teùt (miền Nam) trong ngày Tết thì không thể gọi là một cách tết đầy đủ. Vì sao lại như vậy? Chúng có ý nghĩa gì? Bài học sau đây sẽ giúp chúng ta hiểu rõ đấy. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Kiến thức Hoạt động 1: I/ Tìm hieåu chung GV hướng dẫn HS cách 1Đọc đọc HS đọc GV hướng dẫn HStìm 2.Chuù thích hieåu chuù thích SGK Hoạt động 2: II. Đọc- Hiểu văn bản: H: Vua Hùng chọn người TL: giặc ngoài đã yên, vua 1. Vua Hùng chọn người nối ngôi trong hoàn cảnh có thể tập trung chăm lo noái ngoâi: naøo? cho dân được no ấm, vua đã già, muốn truyền ngôi. Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. 5 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. Hoạt động của thầy H: YÙ ñònh cuûa vua veà người nối ngôi là gì?. H: Chọn người nối ngôi bằng hình thức nào? GV: So với lễ giáo, phong tục của người Việt thường truyền ngôi cho con trưởng nhưng vua Huøng muoán truyeàn ngoâi cho người biết quý trọng, lo laéng cho daân, quí troïng yên quý lao động. H: Taïi sao trong 20 hoàng tử chỉ có Lang Liêu là được Thần giúp đỡ?. H .Qua các chi tiết vừa tìm hieåu,em thaáy Lang Liêu là người như thế naøo? H: YÙ Thaàn laø gì? GV: Thần thực ra chính laø trí tueä, yù nguyeän cuûa người dân lao động. Nhân dân ủng hộ những người thiệt thòi, chăm chỉ lao động sống chân chaát, thieät thoøi. H: Vì sao hai thứ bánh của Lang Liêu được vua chọn để tế trời, đất, Tiên Vương và được chọn nối ngoâivua?. Hoạt động của trò TL: Người nối ngôi vua phaûi noái chí vua, khoâng nhaát thieát phaûi laø con trưởng. TL: thi taøi, thi chí.. Kiến thức - Người nối ngôi vua là người nối được chí vua.. TL: Lang Lieâu thieät thoøi 2.Hình aûnh Lang Lieâu: nhaát, moà coâi meï, phaûi lao động vất vả, trồng trọt, trong nhaø chæ coù luùa, khoai. Mặt khác, chàng là người hiểu được ý Thần và thực hiện được ý Thần. -Hieàn laønh ,caàn cuø ,chòu khó lao động -Chỉ có chàng mới hiểu được ý thần TL: Trong trời đất không - Thần chính là người gì quý bằng hạt gạo, hãy dân lao động. laáy gaïo laøm baùnh maø teá leã Tieân Vöông.. TL: Hai thứ bánh có ý -Saûn phaåm do mình laøm nghĩa thực tế làm bằng hạt ra. gạo nuôi sống con người -Hợp với ý vua cha vaø laø saûn phaåm do chính con người làm ra. Bánh giầy là tượng Trời, bánh chưng là tượng Đất có cây cỏ muôn loài. Vua cha đã thấy rằng Lang Liêu đã. Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. 6 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò hiểu được ý mình có thể nối được chí mình. Lang Liêu được kế vị ngôi vua.. Hoạt động 3: H: Truyeän “Baùnh chöng bánh giầy” được nhân daân ta saùng taùc nhaèm muïc ñích gì?. Kiến thức Được nối ngôi vua 3. YÙ nghóa cuûa vaên baûn:. TL: giaûi thích nguoàn goác bánh chưng, bánh giầy. Đề Ghi nhớ SGK cao lao động, đề cao nghề nông. Thể hiện sự thờ kính Trời, Đất, Tổ tiên của nhaân daân ta. H: Taïi sao laïi xeáp truyeän HS thaûo luaän vào loại truyền thuyết? H: Tìm những chi tiết kỳ TL: Thần báo mộng. ảo hoang đường trong truyeän? Hoạt động 4: IV. Luyeän taäp: H: Ý nghĩa của phong tục TL: Ý nghĩa: đề cao nghề ngaøy Teát nhaân daân ta nông, đề cao sự đề kính laøm baùnh chöng, baùnh trời, đất, tổ tiên. Đây là giaày? moät phong tuïc taäp quaùn G: Quang caûnh ngaøy Teát giaûn dò nhöng raát thieâng nhân dân ta gói 2 loại lieâng, giaøu yù nghóa. bánh có ý nghĩa giữ gìn truyền thống văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc. TH: Truyeàn thuyeát “Baùnh chöng, baùnh giaày” là một kiểu văn bản tự sự vì truyện trình bày diễn biến của một sự việc có mở đầu có kết thuùc. 4. Daën doø cho tieát hoïc tieáp theo: Baøi taäp veà nhaø: baøi taäp 2 phaàn luyeän taäp. Chuẩn bị bài mới: Xem kỹ bài “Từ và cấu tạo từ của Tiếng Việt” Học bài, làm bài tập, đọc kể diễn cảm. RUÙT KINH NGHIEÄM – BOÅ SUNG. ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. 7 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. Tieát 3. TỪ VAØ CẤU TẠO CỦA TỪ TIẾNG VIỆT I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp học sinh hiểu được thế nào là từ và đặc điểm cấu tạo của từ Tiếng Việt, cụ thể là: + Khái niệm về từ. + Đơn vị cấu tạo từ (tiếng). + Các kiểu cấu tạo từ: từ đơn, từ phức. II. CHUAÅN BÒ CUÛA THAÀY VAØ TROØ: 1. Thaày: + Đọc tài liệu liên quan, bảng phụ, phấn màu, soạn bài. 2. Troø: + Xem kỹ lại kiến thức về từ ở bậc Tiểu học. III. TIEÁN TRÌNH TIEÁT DAÏY: 1. Ổn định lớp: 3. Kieåm tra: + Sự chuẩn bị học tập của HS. 4. Bài mới: Giới thiệu bài mới: Trong quá trình học tập ở bậc tiểu học chúng ta đã làm quen với từ của Tiếng Việt và cách cấu tạo của chúng. Hôm nay, ta sẽ tìm hiểu kỹ về từ của Tieáng Vieät. Hoạt động của thầy Hoạt động 1: GV ghi baûng caâu maãu H: Caâu treân coù bao nhieâu tieáng? H: Có bao nhiêu từ? H: Mấây từ đơn? Mấy từ phức? H: Các đơn vị được gọi là tiếng và từ có gì khác nhau? G: Trong soá caùc ñôn vò dùng để đặt câu: từ, cụm từ, tổ hợp từ, … từ là đơn vò nhoû nhaát. Hoạt động 2: H: Hãy điền các từ trong câu vào bảng phân loại?. Hoạt động của trò. TL: 12 tieáng TL: 9 từ. - 6 từ đơn - 3 từ phức TL: Khi moät tieáng coù theå dùng để tạo câu, tiếng ấy trở thành từ.. Kiến thức I. Từ là gì? Ví duï: Thaàn/daïy/daân/caùch/troàng troït/,chaên nuoâi/ vaø /caùch /ăn ở (Con Roàng chaùu Tieân) Ghi nhớ.. II. Từ đơn và từ phúc: BẢNG PHÂN LOẠI. Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. 8 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. Hoạt động của thầy Phân nhóm để học sinh thực hiện bài tập Goïi moãi nhoùm leân ñieàn vaøo moät coät. GV nhận xét ,sửa chữa. H: Dựa vào bảng đã lập em haõy phaân bieät theá nào là từ đơn, thế nào từ phức? H: Dựa vào quan hệ giữa các tiếng của từ phức người ta phân loại từ phức như thế nào?. GV: Để xác định đơn vị cấu tạo từ của Tiếng Việt ta dựa vào tiếng. GV chốt lại kiến thức Gọi HS đọc ghi nhớ Hoạt động 3: Hướng dẫn HS luyện tập H: Các từ “nguồn gốc”, “con chaùu” thuoäc kieåu cấu tạo từ nào? H: Tìm những từ đồng nghĩa với từ nguồn gốc? TH: Nguoàn goác laø coäi nguoàn cuûa daân toäc. H: Tìm thêm các từ ghép chæ quan heä thaân thuoäc.. H: Haõy neâu qui taéc saép xeáp caùc tieáng trong những từ ghép chỉ quan heä thaân thuoäc? + Theo giới tính + Theo baäc H: Điền những tiếng thích hợp để tạo thành. Hoạt động của trò HS tìm từ 1 tiếng và từ 2 tieáng taïo thaønh trong ví duï. Từ 2 tiếng: từ nào là từ láy, từ nào là từ ghép. TL: Từ đơn là từ có một tiếng, từ phức gồm hai hoặc nhiều tiếng. TL: Từ phức có 2 loại: Từ láy có quan hệ láy âm giữa các tiếng Từ ghép có quan hệ về nghĩa giữa các tiếng.. Đọc ghi nhớ. Kiến thức Kieåu Ví duï caáu taïo Từ đơn Từ, đấy, nước, ta, chaêm, ngheà, vaø, coù, tuïc, ngaøy, Teát,laøm Từ Troàng Từ troït phức láy Từ Chaên gheùp nuoâi, baùnh chöng, baùnh giaày. Ghi nhớ: SGK/14 III. Luyeän taäp.. TL: Từ “nguồn gốc”, “con cháu” => từ ghép. Baøi taäp 1/14. TL: từ đồng nghĩa với từ nguoàn goác: coäi nguoàn, goác gaùc, goác reã, goác tích. TL: Từ ghép chỉ quan hệ thaân thuoäc: meï con, cha con, anh em, chuù chaùu, caäu mợ, … TL: Theo giới tính: ông bà, Bài tập 2/14 cha mẹ, anh chị, cậu mợ. Theo baäc: meï con, oâng chaùu, chò em, baùc chaùu.. TL: Baøi taäp 3/14 - Caùch cheá bieán: baùnh raùn,. Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. 9 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. Hoạt động của thầy tên các loại bánh? + Caùch cheá bieán baùnh + Chaát lieäu laøm baùnh + Tinh chaát cuûa baùnh + Hình daùng cuûa baùnh. Hoạt động của trò Kiến thức bánh nướng, bánh hấp, baùnh nhuùng, baùnh traùng, … - Chaát lieäu laøm baùnh: baùnh neáp, baùnh teû, baùnh khoai, baùnh ngoâ, baùnh saén, baùnh đậu xanh, … - Tính chaát cuûa baùnh: baùnh goái, baùnh tai vaïc, baùnh quấn thừng, bánh tai heo, baùnh hoûi, … H: Từ láy in đậm miêu tả TL: Thút thít: miêu tả Baøi taäp 4/14 gì? tiếng khóc của người. H: Tìm từ láy có cùng tác Cá từ láy miêu tả tiếng duïng aáy? khóc của người: nức nở, sụt sùi, rưng rức, rấm rức, … 4. Daën doø HS chuaån bò cho tieát hoïc tieáp theo: Học bài, làm bài tập, chuẩn bị bài mới “Giao tiếp, văn bản, …” + Laøm baøi taäp 5. + Baøi taäp laøm theâm. Gạch chân dưới những từ ghép trong đoạn thơ: Đất nước là nơi dân mình đoàn tụ. Đất là nơi chim về Nước là nơi rồng ở Laïc Long Quaân vaø Aâu Cô Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng. (Nguyeãn Khoa Ñieàm) RUÙT KINH NGHIEÄM – BOÅ SUNG. ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. 10 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. Tieát 4. GIAO TIẾP VĂN BẢN VAØ PHƯƠNG THỨC BIỂU ĐẠT I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: + Huy động kiến thức của HS về các loại văn bản mà HS đã biết. + Hình thành sơ bộ các khái niệm :văn bản, mục đích giao tiếp, phương thức biểu đạt. II. CHUAÅN BÒ CUÛA THAÀY VAØ TROØ: 1. Thầy: + Chuẩn bị một số thiếp mời, công văn, bào báo, hoá đơn. 2. Troø: + Xem, chuẩn bị kỹ bài ở nhà. III. TIEÁN TRÌNH TIEÁT DAÏY: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra:+ Vieäc chuaån bò baøi cuûa hoïc HS. 3. Bài mới: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Kiến thức Hoạt động 1: I. Tìm hieåu chung veà Hướng dẫn HS trả lời câu văn bản và phương thức hoûi SGK. biểu đạt H: Khi có một tư tưởng, TL: Phải nói hay viết để 1. Văn bản và mục đích tình cảm nguyện vọng thì người khác hiểu. Tức là giao tieáp. em sẽ làm thế nào để giao tieáp. người khác tiếp nhận được nó? H: Em phải nói hoặc viết TL: Phải biểu đạt một Giao tiếp là hoạt động như thế nào để người cách đầy đủ, có đầu có truyền đạt,tiếp nhận tư khaùc hieåu? ñuoâi, maïch laïc, coù lí leõ. tưởng, tình cảm bằng phương tiện ngôn từ. H:Vaäy giao tieáp laø gì? GV:Muốn đạt hiệu quả trong giao tieáp ta phaûi taïo laäp vaên baûn. Gọi HS đọc câu ca dao. H: Câu ca dao được sáng TL: Đây là một lời tác để làm gì? khuyeân. H: Noù noùi leân ñieàu gì? TL: Phải kiên định, giữ chí cho beàn. H: Hai câu này được liên TL: Theo thể thơ lục bát, kết với nhau như thế nào? vần “ền”. Về ý câu sau giaûi thích roõ cho caâu trước. H: Caâu ca dao naøy coù TL: Ñaây laø moät vaên baûn. phaûi laø moät vaên baûn khoâng? GV tiếp tục hướng dẫn học sinh trả lời. Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. 11 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. Hoạt động của thầy H: Lời phát biểu trong lễ khai giaûng cuûa thaày hieäu trưởng có phải là một văn baûn khoâng? Vì sao?. Hoạt động của trò Kiến thức TL: Phải. Vì nó diễn đạt ý troïn veïn: tình hình naêm học, phương hướng dạy và hoïc. Coù lieân keát maïch laïc,roõ raøng. H: Thư, đơn từ, thiệp mời, TL: Tất cả đều là một văn VB là chuổi lời nói truyeän coå tích, thoâng baùo, baûn, vì coù noäi dung, hình mieäng hay baøi vieát coù bieân baûn, … coù phaûi laø thức liên kết. chủ đề thống nhất,liên moät vaên baûn khoâng? keát maïch laïc ,chaët cheõ,vaän duïng phöông H:Vaäy vaên baûn laø gì? thức biểu đạt phù hợp,để thực hiện mục đích giao tieáp. GV Duøng baûng phuï veà 2. Kieåu vaên baûn vaø caùc kieåu vaên baûn, caùc phương thức biểu đạt phương thức biểu đạt và cuûa vaên baûn. mục đích giao tiếp để HS Veõ baûng SGK/16 tìm hiểu và hướng dẫn HS cho ví duï. H: Nhìn vaøo baûng cho HS trả lời bieát coù maáy kieåu vaên baûn thường gặp? H: Mục đích giao tiếp của Hstrả lời moãi kieåu vaên baûn laø gì? Hoạt động 2: Baøi taäp: H: Hãy lựa chọn kiểu văn HS tìm kiểu văn bản và Lựa chọn kiểu văn bản bản và phương thức biểu phương thức biểu đạt phù a. Hành chính công cụ đạt phù hợp? hợp với yêu cầu của đề. b. Tự sự GV hướng dẫn HS làm c. Mieâu taû baøi taäp. d. Thuyeát minh e.Bieåu caûm f. Nghò luaän Đọc ghi nhớ Ghi nhớ: SGK/17 Hoạt động 3: II. Luyeän taäp Gọi HS đọc bài tập 1 Baøi taäp 1: H: Các đoạn văn dưới đây HS đọc từng đoạn và nhận a. Tự sự thuộc phương thức biểu dieän b. Mieâu taû đạt nào? c. Nghò luaän GV Hướng dẫn HS nhận d. Bieåu caûm dieän caùc kieåu vaên baûn. e. Thuyeát minh 5. Daën doø hoïc sinh cho tieát hoïc tieáp theo Hoïc baøi, laøm baøi taäp 2/1 Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. 12 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. Tuaàn 2 – Tieát 5 Ngày soạn:2/9/2008. THAÙNH GIOÙNG TRUYEÀN THUYEÁT. I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giuùp hoïc sinh: + Nắm được nội dung, ý nghĩa và một số chi tiết tưởng tượng kỳ ảo của truyện. + Đọc diễn cảm, kể được truyện. + Giaùo duïc loøng yeâu meán anh huøng daân toäc vaø baûo veä truyeàn thoáng anh huøng cuûa daân toäc. II. CHUAÅN BÒ CUÛA THAÀY VAØ TROØ: 1. Thaày: + Sưu tầm tranh ảnh, thơ về Thánh Gióng, soạn giảng. 2. Troø: + Học bài cũ, đọc kỹ tác phẩm, trả lời câu hỏi đọc hiểu. III. TIEÁN TRÌNH TIEÁT DAÏY: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra: Nêu các chi tiết tưởng tượng kỳ ảo và ý nghĩa của truyện “Bánh chưng, bánh giầy”. 3. Bài mới: Giới thiệu bài mới: Ngay từ buổi đầu dựng nước, Tổ tiên ta đã phải liên tục đấu tranh chống giặc giữ nước. Truyền thuyết “Thánh Gióng” kể về người anh hùng làng Gióng đẹp đẽ ,phi thường mà không một người Việt nào mà không tự hào kính phục. Chúng ta sẽ tìm hieåu caâu chuyeän haøo huøng aáy hoâm nay. Hoạt động của thầy Hoạt động 1: GV hướng dẫn HS cách đọc. GV nhận xét, sửa chữa GV hướng dẫn HS tìm hieåu chuù thích. H:Haõy toùm taét VB? H: Truyeän coù theå chia làm mấy đoạn? H: Nêu nội dung từng đoạn?. Hoạt động của trò HS đọc. TL: Chia làm 4 đoạn 1. Từ đầu … nằm đấy: sự ra đời. 2. Tiếp … cứu nước: tuổi thơ kyø laï. 3. Tiếp … lên trời: TG đánh giặc cứu nước. 4. Còn lại: những dấu tích lịch sử về Gióng.. Hoạt động 2: Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. Kiến thức I.Tìm hieåu chung 1.Đọc-Chú thích. 2.Toùm taét 3.Boá cuïc Chia làm 4 đoạn.. II. Đọc -Hiểu văn bản. 13 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. Hoạt động của thầy H: Trong truyeän “Thaùnh Gioùng” coù những nhân vật nào? H: Ai laø nhaân vaät chính? H: Tìm những chi tiết tưởng tượng,kỳ ảo về Thaùnh Gioùng.. Hoạt động của trò TL: Vợ chồng ông lão, sứ giaû, Gioùng, nhaân daân. TL: Thaùnh Gioùng. Kiến thức. 1/ Hình tượngThánh Gioùng. - Ra đời kỳ lạ. TL: Bà mẹ ướm vào bước chaân laï, veà nhaø thuï thai, 12 thaùng sinh ra moät caäu beù, 3 tuổi không biết nói, cười, đi, đặt đâu nằm đấy. Nghe - Tuổi thơ khác thường tiếng sứ giả bỗng cất tiếng nói đòi đi đánh giặc. Lớn nhanh nhö thoåi, vöôn vai thành tráng sĩ, ngựa sắt hí vang và phun lửa. Người và - Chiến đấu thần kỳ. ngựa bay lên trời GV Hướng dẫn HS thảo 2/YÙ nghóa cuûa caùc chi luaän luluaän yù nghóa cuûa moät soá tieát tieâu bieåu chi tieáchi tieâu bieåu. H: Vì sao tiếng nói đầu TL: Ýù thức đánh giặc cứu - Ý thức đánh giặc cứu tiên của chú bé lên ba nước. Gióng là hình ảnh của nước. là đòi đi đánh giặc? nhân dân, lúc bình thường thì aâm thaàm laëng leõ nhöng nước nhà nguy biến thì sẵn sàng đứng lên cứu nước. H:Vũ khí để Gióng TL: Ngựa sắt, roi sắt, áo - Dùng vũ khí tốt nhất để đánh giặc là gì? Tại sao giáp sắt => muốn có vũ khí đánh giặc. Gióng lại yêu cầu như tốt nhất, hiện đại nhất thời vaäy? bấy giờ để tiêu diệt kẻ thù. TH: Đánh dấu đây là thuộc thời kỳ đồ sắt của lịch sử dân tộc. H: Ai là người gom góp TL: Với tấm lòng yêu nước, -Dân làng góp gạo => gaïo nuoâi chuù beù? Chi nhaân daân ta ai cuõng muoán sức mạnh đoàn kết toàn tiết này có ý nghĩa gì? Gióng mau lớn để đánh giặc dân. cứu nước. Người anh hùng của chúng ta lớn lên trong sự nuôi dưỡng, che chở của nhân dân, bám rễ từ nhân daân, vì nhaân daân maø chieán đấu. Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. 14 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. Hoạt động của thầy H: Gióng lớn như thổi, vöôn vai thaønh traùng só. Vì sao nhaân daân laïi xaây dựng hình tượng Gióng nhö vaäy? H: Roi saét gaõy Gioùng đã làm gì để đánh giaëc? Liên hệ: Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến cuûa Hoà Chuû Tòch: “Ai coù suùng duøng suùng, ai coù göôm duøng göôm, khoâng coù suùng göôm thì duøng cuoác thuoång gaäy goäc”. Hoạt động của trò TL: Người anh hùng phải có tầm vóc phi thường, phải tự vươn lên ,trưởng thành vượt bậc để đối phó với kẻ thù hung baïo. TL: Gióng nhổ tre để làm vũ khí đánh giặc. Sự linh động trong xử lý các tình huống ở chiến trường. Sức mạnh làm neân chieán thaéng cuûa daân toäc. Đó là sức mạnh tổng hợp khoâng chæ baèng vuõ khí maø bằng cả cỏ cây đất nước.. Kiến thức. H: Đánh giặc xong, Gióng cởi giáp sắt để lại và bay về trời. Chi tieát naøy coù yù nghóa gì?. H: Em haõy cho bieát hình tượng Thánh Gioùng coù yù nghóa gì?. TL: Gióng ra đời phi thường - Bất tử trong lòng dân thì ra đi cũng phi thường. toäc. Khoâng maøn coâng Bay về trời là bất tử với trời danh phú quý. đất, non nước. Người anh hùng ấy vì nghĩa cả mà đánh giaëc khoâng maøn coâng danh phuù quyù. 3. YÙ nghóa cuûa hình tượng Thánh Gióng. -Là hình tượng tiêu biểu ,rưc rỡ của người anh hùng đánh giặc,cứu nước. -Tượng trưng cho sức mạnh cộng đồng trong đấu tranh chống ngoại xaâm .. GV yeâu caàu hs thaûo luaän nhoùm: H: Theo em truyeän “Thaùnh Gioùng” coù gì liên quan đến sự thật lịch sử?. TL: Vua Hùng, đền thờ, hội laøng Gioùng, laøng Chaùy, …. Hoạt động 3: Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. 15 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. Hoạt động của thầy Tìm hiểu phần ghi nhớ Yêu cầu HS nắm vững vaø hoïc thuoäc loøng. Tìm hiểu phần đọc theâm. Hoạt động 4: H: Hình aûnh naøo laø hình ảnh đẹp nhất của Thaùnh Gioùng trong taâm trí em? GV định hướng cho HS tìm những hình ảnh đẹp veà noäi dung vaø ngheä thuaät. H: Theo em, taïi sao hoäi thi theå thao trong nhaø trường phổ thông lại mang teân “Hoäi khoeû Phù Đổng”.. Hoạt động của trò Đọc phần ghi nhớ. Kiến thức Ghi nhớ SGK/23. Đọc phần “đọc thêm” III. Luyeän taäp: HS phaùt bieåu tuyø theo caûm nhận của từng cá nhân.. TL: Vì Phù Đổng: - Có lứa tuổi ở nhà trường - Có sức mạnh phi thường - Ước mơ trưởng thành nhanh choùng. - Voâ tö gaàn guõi nhaân dân,sớm có lòng yêu nước.. Tích hợp: Vaäy truyeàn thuyeát TL: Thuộc phương thức biểu “Thánh Gióng” thuộc đạt tự sự. Vì truyện có mở phương thức biểu đạt đầu, có kết thúc, các sự việc naøo? Taïi sao? lieân tieáp coù yù nghóa. 4. Daën doø cho tieát hoïc tieáp theo: - Keå toùm taét. - Học thuộc ghi nhớ - Xem kỹ bài và soạn bài:Từ mượn RUÙT KINH NGHIEÄM – BOÅ SUNG ...................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... Tieát 6 Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. 16 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. TỪ MƯỢN I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:. Giuùp HS hieåu + Thế nào là từ mượn. + Bước đầu biết sử dụng từ mượn một cách hợp lý . + Ý thức trao dồi ngôn ngữ dân tộc II. CHUAÅN BÒ CUÛA THAÀY VAØ TROØ: 1. Thầy: Soạn giảng, tham khảo SGK, SGV. 2. Trò: Xem kỹ bài ở nhà. III. TIEÁN TRÌNH TIEÁT DAÏY: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra: Từ và tiếng khác nhau như thế nào? Khi nào một tiếng được coi là một từ? Xác định từ đơn và từ phức trong câu sau: Chuù beù / vuøng daäy / vöôn / vai / moät / caùi / boãng / bieán thaønh / moät / traùng / cao/ hơn / tượng. 3. Bài mới: Hoạt động của thầy Hoạt động 1: GV yêu cầu hs đọc vd H. Hãy giải thích từ trượng, tráng sĩ ? H: Hai từ này có nguồn gốc từ đâu ? H: Trong số các từ dưới đây những từ nào được mượn từ tiếng Hán ? H: Những từ nào được mượn từ các ngôn ngữ khaùc ?. Hoạt động của trò HS đọc vd SGK Dựa vào chú thích phần vaên baûn “Thaùnh Gioùng” TL: Có nguồn gốc từ tiếng Haùn (Trung Quoác) TL: Mượn từ tiếng Hán: sứ giaû, giang sôn, gan.. só/ mình. Kiến thức I. Từ Thuần Việt và từ mượn Tư øtráng sĩ, trượng có nguồn gốc từ tiếng Hán. Tieáng Anh : tivi, mít ting In- tô -neùt Tieáng Nga:Xoâ Vieát Tieáng Phaùp:xaø phoøng,ra-ñi -oâ. H: Những từ trên gọi là từ mượn ? Vậy theo em thế nào là từ mượn ?. Từ mượn là những từ vay mượn của tiếng nước ngoài để biểu thị những sự vật, hiện tượng, đặc ñieåm … maø tieáng Vieät chưa có từ thật thích hợp bieåu thò. Từ Thuần Việt là từ do. H: Thế nào là từ Thuần Vieät ? Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. 17 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò. Kiến thức oâng cha ta saùng taïo ra.. H: Theo em boä phaän TL: Bộ phận mượn quan mượn quan trọng nhất troïng nhaát trong tieáng Vieät trong tiếng việt của ta là là từ mượn tiếng Hán. tieáng naøo ? GV: Từ mượn tiếng Hán TỪ MƯỢN có hai loại: từ gốc Hán và từ Hán Việt. Từ Hán TỪ MƯỢN TỪ MƯỢN CÁC TIEÁNG HAÙN NGÔN NGỮ Việt là từ mượn của KHAÙC tiếng Hán từ thời nhà Đường qua sách vở. TỪ HÁN VIỆT TỪ GỐC HÁN Ngoài ra chúng ta còn mượn một số ngôn ngữ khaùc Anh, Phaùp, Nga … H:Neâu nhaän xeùt caùch TL: Từ mượn được Việt viết từ mượn nói trên ? Hoá thì viết như từ Thuần Việt. Những từ mượn chưa được Việt hoá hoàn toàn khi viết dùng dấu gạch nối để nối caùc tieáng. GV giuùp HS khaùi quaùt HS đọc ghi nhớ Ghi nhớ SGK/25 các ý đã hình thành trong quá trình phân tích ngữ liệu thành mục ghi nhớ. Hoạt động 2: II. Nguyên tắc mượn từ: Gọi HS đọc ý kiến của HS đọc bài trang 25,27 - Mặt tích cực : làm giàu Chuû tòch Hoà Chí Minh. ngôn ngữ dân tộc H: Em hieåu yù kieán cuûa - Mặt tiêu cực : làm cho Chuû tòch Hoà Chí Minh ngôn ngữ dân tộc bị pha nhö theá naøo? tạp nếu mượn từ một caùch tuyø tieän. Vậy nguyên tắc mượn từ Đọc ghi nhớ SGK/25 Ghi nhớ : SGK/25 laø gì? Hoạt động 3: III. Luyeän taäp: H: Ghi lại các từ mượn HS thaûo luaän nhoùm Baøi taäp 2/26 coù trong caâu. Cho bieát a.Voâ cuøng,ngaïc nhieân, các từ ấy mượn của tiếng sính leã(HV) naøo ? b.Gia nhaân(HV) c.Poáp,in-tô –neùt(Anh) H: Những từ nào trong TL: Các từ mượn : phôn, Baøi taäp 4/26 các cặp từ dưới đây là từ fan, nốc ao. Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. 18 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. Hoạt động của thầy mượn ? Đối tượng giao tieáp naøo ?. Hoạt động của trò Hoàn cảnh giao tiếp thân mật với bạn bè, người thân. Không phù hợp trong giao tiếp chính thức. GV đọc chính tảbài Thánh Gióng để hs viết sau đó thu bài chấm ñieåm.. Kiến thức. Baøi taäp5/26. 4. Daën doø - Hoïc baøi, laøm baøi taäp 3 - Xem kỹ bài “Tìm hiểu chung về văn tự sự” RUÙT KINH NGHIEÄM BOÅ SUNG : ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. 19 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Trường THCS Ba Tơ. Giáo Án Ngữ Văn 6. Tieát 7,8. TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN TỰ SỰ I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giuùp hoïc sinh: + Nắm được mục đích giao tiếp của tự sự + Có khái niệm sơ bộ về phương thức tự sự trên cơ sở hiểu được mục đích giao tiếp của tự sự và bước đầu biết phân tích các sự việc trong tự sự. II. CHUAÅN BÒ CUÛA THAÀY VAØ TROØ: 1.Thầy: Soạn bài, tham khảo SGK, SGV 2. Trò: Xem kỹ trước bài ở nhà. III. TIEÁN TRÌNH TIEÁT DAÏY: 1. Ổn định lớp: 1’ 2. Kieåm tra: 5’ Hoûi: - Caâu cao dao “Ai ơ giữ chí cho bền Dù ai xoay hướng đổi nền mặc ai” Haõy cho bieát caâu cao dao treân coù phaûi laø moät vaên baûn khoâng ? Vì sao ? - Có mấy kiểu văn bản và phương thức biểu đạt của văn bản ? Kể tên. Gợi ý trả lời : - Câu ca dao trên là một văn bản vì về hình thức đó là câu thơ lục bát. Về nội dung diễn đạt một ý trọn vẹn đó là muốn khuyên ta phải có chí cho bền, phải kiên định. - Có 6 kiểu văn bản và phương thức biểu đạt đó là : Tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghị luaän, thuyeát minh vaø haønh chính coâng vuï. 3. Bài mới: 1’ Giới thiệu bài mới: Chúng ta đã nắm được có 6 kiểu văn bản và phương thức biểu đạt. Hôm nay, ta sẽ tìm hiểu kiểu văn bản đầu tiên đó là : Tự sự. Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Đặt câu hỏi huy động kiến thức của HS về tự sự. H: Haèng ngaøy caùc em coù được nghe kể chuyện và keå chuyeän khoâng ? Keå những chuyện gì ? H: Theo em, keå chuyeän để làm gì ? Nghe kể chuyện, người nghe. Hoạt động của trò. TL: Có. Nghe kể những chuyện đời thường và kể chuyeän vaên hoïc.. Kiến thức I. YÙ nghóa vaø ñaëc ñieåm chung của phương thức tự sự: 1. Tự sự là gì ?. TL: Kể để người nghe biết được từng sự việc cụ thể của câu chuyện. Người. Giaùo vieân: Nguyễn Văn Thân. 20 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>