Giáo án môn Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 1: Con Rồng cháu Tiên - Năm học 2011-2012

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n:15/8/2011 Ngµy gi¶ng:17/8/2011. Ng÷ v¨n. Bµi 1:TiÕt 1: V¨n b¶n. Con rång ch¸u tiªn I. Mục tiêu cần đạt - Có hiểu biết bước đầu về thể loại truyền thuyết - Hiểu đựoc quan niệm của người Việt cổ về nòi giống dân tộc qua truyền thuyết Con Rång ch¸u Tiªn - HiÓu ®­îc nh÷ng nÐt chÝnh vÒ nghÖ thuËt cña truyÖn - Tõ viÖc c¶m nhËn ®­îc néi dung, ý nghÜa c©u chuyÖn HS tù hµo vÒ truyÒn thèng d©n tộc Việt Nam từ đó HS có ý thức học tập tu dưỡng, rèn luyện để xứng đáng là con Lạc cháu Hồng. Tích hợp nội dung: Bác Hồ luôn đề cao truyền thống đoàn kết giữa các dân téc anh em vµ niÒm tù hµo vÇ nguån gèc con rång ch¸u tiªn * Träng t©m kiÕn thøc kÜ n¨ng: 1. KiÕn thøc - Kh¸i niÖm thÓ lo¹i truyÒn thuyÕt - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể lọai truyền thuyết giai đạn đầu - Bóng dáng lịch sử thời kì dựng nước của dân tộcta trong một tác phẩm văn học dân gian thời kì dựng nước .2. KÜ n¨ng - §äc diÔn c¶m v¨n b¶n truyÒn thuyÕt - NhËn ra nh÷ng sù viÖc chÝnh cña truþªn - Nhận ra một số chi tiết tưởng tượng kì ảo tiêu biểu của truyện II. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: Tranh “ Con Rång, ch¸u Tiªn”. 2. Häc sinh: §äc kÜ, tãm t¾t v¨n b¶n; tr¶ lêi c¸c c©u hái phÇn §äc - hiÓu v¨n b¶n. III. Phương pháp và kĩ thuật dạy học 1.Phương pháp: phân tích, trao đổi, đàm thoại. 2.KÜ thuËt: Tr×nh bµy 1’, chia nhãm IV. Tæ chøc giê häc: 1. ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số( 1’) 2. KiÓm tra bµi cò: ( 2’ ) - KiÓm tra s¸ch vë, bµi so¹n cña HS 3. Tiến trình tổ chức các hoạt động Hoạt động 1 : ( 1’) Khởi động GV giới thiệu bài: Mỗi người chúng ta đều thuộc về một dân tộc. Mỗi dân tộc l¹i cã nguån gèc riªng cña m×nh göi g¾m trong nh÷ng thÇn tho¹i, truyÒn thuyÕt k× diÖu. Con Rång ch¸u Tiªn lµ mét truyÒn thuyÕt tiªu biÓu më ®Çu cho c¸c truyÒn thuyÕt vÒ c¸c vua Hïng còng nh­ truyÒn thuyÕt ViÖt Nam nãi chung. Néi dung, ý nghÜa, c¸c h×nh thøc nghÖ thuËt ®­îc thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo, c¸c em cïng t×m hiÓu bµi h«m nay. Hoạt động của thầy và trò Néi dung chÝnh Hoạt động 2: Hướng dẫn đọc và thảo luận I. Đọc – thảo luận chú thích. chó thÝch(9’) Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> * Môc tiªu: - HS đọc diễn cảm, kể tóm tắt,giải thich ®­îc mét sè tõ khã. 1. Đọc, tãm t¾t - GV hướng dẫn HS đọc: đọc to, rõ ràng, * Đọc mạch lạc. GV đọc mẫu, HS đọc, HS nhận xét cách đọc của bạn => nhận xét, sửa chữa. * Tãm t¾t GV yªu cÇu HS tãm t¾t v¨n b¶n.=> GV nhËn xÐt, tãm t¾t ng¾n gän l¹i. - HS đọc thầm chú thích dấu *( SGK). H. Em hiÓu thÕ nµo vÒ truyÒn thuyÕt? .. 2.Th¶o luËn chó thÝch. * Kh¸i niÖm: TruyÒn thuyÕt lµ lo¹i truyÖn d©n gian kÓ vÒ c¸c nh©n vËt vµ sự kiện có liên quan đến lịch sử thời qua khứ, thường có yếu tố tưởng tượng kỳ ảo. truyện thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với sự kiện - GV có thể mở rộng 1 số nội dung về định vµ nh©n vËt sù kiÖn lÞch sö ®­îc kÓ. nghÜa, thÓ lo¹i, h×nh thøc truyÒn miÖng cña d©n gian. * C¸c chó thÝch kh¸c: SGK GV đọc các chú thích khác => GV giải thích mét sè tõ khã. ( GV tÝch hîp m«n TV: §a sè c¸c chó thÝch đều là từ Hán Việt các em sẽ được tìm hiểu ë tiÕt sau). Hoạt động 2: ( 3’)Hướng dẫn tìm hiểu bố II. Bố cục côc * Môc tiªu - Xác định được bố cục văn bản, nội dung cña tõng ®o¹n v¨n. H. V¨n b¶n nµy cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? Xác định nội dung mỗi phần? 3 phÇn: - Phần1: Từ đầu đến “long trang” giới thiệu LLQ và ÂC. - Phần 2: tiếp đến “lờn đường” - LLQ và Âu C¬ chia con - PhÇn 3: còn lại - giới thiệu nguồn gốc người Việt Hoạt động 3 (20’): Hướng dẫn tìm hiểu III. Tỡm hiểu văn bản v¨n b¶n * Môc tiªu - Tr×nh bµy ®­îc nguån gèc, h×nh d¸ng vµ đặc điểm của Lạc Long Quân và Âu Cơ, việc kết duyên và chia tay của 2 người. - Tr×nh bµy ®­îc néi dung ý nghÜa cña Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> truyÖn. GV yêu cầu HS đọc thầm đoạn 1. H. T×m nh÷ng chi tiÕt nãi vÒ L¹c Long qu©n vµ ¢u C¬? ( Gîi ý: Nguån gèc xuÊt th©n, h×nh d¸ng, tµi năng, đặc điểm?). H. Em cã nhËn xÐt g× vÒ 2 nh©n vËt nµy?. 1. Nguồn gốc, hình dáng và đặc ®iÓm cña Lạc Long Quân và Âu Cơ. LạcLong Quân - Nßi Rång, con thÇn Long N÷. -Cã nhiÒu phÐp l¹, sức khoẻ vô địch. - Thường sống dưới nước.. Âu Cơ: -Dßng hä thÇn n«ng. - Xinh đẹp tuyệt trÇn. - Sèng ë vïng nói cao.. - Hai nhân vật đều là thần có nguồn gốc lớn lao, kỳ lạ, đẹp đẽ, có tài năng phi thường.. GV kết luận: Họ đều là những thần mang vẻ đẹp kì lạ, lớn lao, họ là những người bắt đầu sự nghiệp mở nước. H. Em hiÓu g× vÒ nh÷ng nh©n vËt thÇn trong truyÖn? Nh÷ng nh©n vËt nµy cã thËt kh«ng? - §ã lµ nh÷ng nh©n vËt kh«ng cã thËt, do nhân dân tưởng tượng ra. * GV :Tõ nguån gèc, h×nh d¸ng cña hä cã nhiÒu k× l¹. ViÖc kÕt h«n, chia tay cña hä cã g× l¹ kh«ng chóng ta chuyÓn sang phÇn 2.. 2. ViÖc kÕt duyªn, sinh con vµ chia tay cña L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬.. - HS đọc thầm đoạn 2. H. L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ gÆp nhau trong - L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ t×nh cê gÆp hoµn c¶nh nµo? nhau vµ kÕt duyªn víi nhau. H. ViÖc sinh në cña ¢u C¬ cã g× k× l¹ kh¸c thường? Nhân dân ta tưởng tượng như vậy - ¢u C¬ sinh në l¹ k×: Nở ra 100 con cã ý nghÜa g×? TL: Sinh ra bọc trăm trứng, nở ra 100 người trai, hồng hào, khoẻ mạnh con. - ý nghÜa: B¾t nguån tõ thùc tÕ rång, r¾n (bß sát), tiên( chim) đều đẻ trứng. Vì vậy nguồn gèc d©n téc ta cao quÝ lµ con ch¸u thÇn tiªn, mong muèn sù ®oµn kÕt d©n téc. GV giải thích từ “đồng bào” =>ý nghÜa:Tù hµo nguån gèc d©n téc ta cao quÝ lµ con ch¸u thÇn tiªn, mong H. Ngoµi sù sinh në k× l¹ cña ¢u C¬, sù muèn sù ®oµn kÕt d©n téc nghiệp mở nước của Lạc Long Quân có gì kì l¹? Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> H. T¹i sao L¹c Long Qu©nvµ ¢u C¬ ph¶i chia đôi đàn con? Họ đã hẹn ước điều gì? - Do thực tế cuộc sống rồng quen sống dưới nước. Tiên sống trên non cuộc sống khác nhau nªn buéc hä ph¶i chia con. Hä hÑn ­íc gióp nhau khi gÆp khã kh¨n. - GV treo tranh minh ho¹. H. Bøc tranh m« t¶ c¶nh g×? H. Lêi cña L¹c Long Qu©n lóc chia tay cã ý nghÜa g×? HS tr×nh bµy 1’ H. Chµng, thiÕp, nµng ë ®©y chØ ai? Em thường gặp những từ này trong tác phẩm nµo? ( Chàng- chồng; thiếp, nàng chỉ người vợ, ta thường gặp trong các tác phẩm văn học cổ). H. Theo truyền thuyết thì người Việt Nam là con ch¸u cña ai? V× sao nh©n d©n ta chän L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ lµ cha, mÑ? ( Con ch¸u L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬. Tù hµo lµ nguån gèc thÇn tiªn). - 1 HS đọc đoạn cuối. H. §o¹n cuèi truyÖn cho em biÕt thªm ®iÒu gì về xã hội, phong tục tập quán của người cæ x­a? ( Tên nước là Văn Lang, thủ đô ở Phong Châu, Bạch Hạc, người con trưởng lên làm vua gọi là Hùng Vương). H. C©u chuyÖn cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo? Th¶o luËn nhãm: (3’) => HS tr¶ lêi, nhËn xÐt chÐo => GV nhËn xÐt : - TruyÖn gi¶i thÝch nguån gèc cña d©n téc VN, tù hµo vÒ nguån gèc tæ tiªn. - ThÓ hiÖn ý nghÜa ®oµn kÕt d©n téc - Tù hµo vÒ nguån gèc thÇn tiªn. - Lạc Long Quân và Âu Cơ chia đôi đàn con, hẹn ước giúp nhau khi khó kh¨n. - Lêi ­íc nguyÖn cã ý nghÜa to lín : Dân tộc Việt Nam đều là anh em một nhà, thÓ hiÖn ý nguyện thống nhất của nhân dân ta. 3. ý nghÜa - TruyÖn kÓ vÒ nguån gèc d©n téc con Rång ch¸u Tiªn, ngîi ca nguån gèc cao quý cña d©n téc vµ ý nguyÖn ®oµn kÐt g¾n bã cña d©n téc ta 4. Vai trò của chi tiết tưởng tượng kì ảo:. H. Truyện có nhiều chi tiết tượng tượng, kỳ ¶o nh­ : chuyÖn sinh në ...., ý nghÜa cña - Tô đậm tính chất kì lạ của nhân vật những chi tiết đó? - Suy tôn nguồn gốc dân tộc - Tăng sức hấp dẫn của truyện Hoạt động 5: Hướng dẫn tổng kết và học IV. Ghi nhớ ghi nhí. ( 3’) * Môc tiªu. - Tr×nh bµy ®­îc néi dung cña truyÖn. H. Qua truyÖn: “Con Rång ch¸u Tiªn” em Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> hiÓu ®­îc ®iÒu g×? Tích hợp nội dung tư tưởng HCM: Bác Hồ luôn đề cao truyền thống đoàn kết giữa các d©n téc anh em vµ niÒm tù hµo vÇ nguån gèc con rång ch¸u tiªn HS đọc ghi nhớ=> GV khắc sâu nội dung (SGK - 8) Hoạt động 6: Hướng dẫn luyện tập( 3’) V. Luyện tập * Môc tiªu: - RÌn kü n¨ng kÓ diÔn c¶m cho HS. GV yªu cÇu HS kÓ diÔn c¶m => GV nhËn Bµi tËp 2: KÓ diÔn c¶m c©u chuyÖn. xÐt, cho ®iÓm 4. Cñng cè:( 1’) H. sau khi häc xong truyÖn em rót ra bµi häc g×? - Tù hµo vÒ nguån gèc d©n téc - §oµn kÕt b¹n bÌ... 5 Hướng dẫn học bài: ( 2’) - Tr×nh bµy ®­îc néi dung bµi häc - Lµm bµi tËp 1( HD: TruyÖn Kinh vµ Ba Na lµ anh em cña d©n téc Ba Na. ý nghÜa: Khẳng định các dân tộc trên đất nước Việt Nam đều là anh em một nhà) - Đọc phần đọc thêm ở nhà. - So¹n v¨n b¶n: B¸ng ch­ng b¸nh giÇy. ( Đọc; Kể tóm tắt.+ Trả lời câu hỏi phần đọc- hiểu văn bản.). Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>