Phần I: Ôn tập văn tự sự lớp 8

<span class='text_page_counter'>(1)</span>PhÇn I: «n tËp v¨n tù sù I/ Mục tiêu cần đạt: - Học sinh nắm được thế nào là văn bản tự sự, đặc điểm của văn bản tù sù, hiÓu ®­îc vai trß cña c¸c yÕu tè miªu t¶, biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù. - Có kỹ năng vận dụng để viết bài văn tự sự có kết hợp các yếu tố miªu t¶, biÓu c¶m. II/ Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học: A/ ¤n tËp lý thuyÕt v¨n tù sù:. 1. ThÕ nµo lµ v¨n b¶n tù sù - Tù sù lµ h×nh thøc kÓ l¹i c©u chuyÖn theo tr×nh tù, diÔn biÕn dùa vµo cèt truyÖn, nh÷ng sù viÖc chÝnh vµ nh©n vËt. GV lÊy vÝ dô ph©n tÝch, minh ho¹. 2. Ng«i kÓ trong v¨n b¶n tù sù: GV gîi dÉn HS t×m hiÓu c¸c ng«i kÓ trong v¨n b¶n tù sù - Ng«i kÓ thø nhÊt: ngêi kÓ tù kÓ vÒ chuyÖn cña m×nh, xng t«i. - Ng«i kÓ thø 3: ngêi kÓ giÊu m×nh nhng cã mÆt kh¾p n¬i trong v¨n b¶n, hiÓu hÕt t©m t t×nh c¶m, cña c¸c nh©n vËt. GV ®a ra dÉn chøng: truyÖn ng¾n L·o H¹c kÓ ë ng«i thø 3, T«i ®i häc kÓ ë ng«i thø nhÊt,.. 3. YÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n tù sù: GV: Lấy ngữ liệu mẫu trong SGK / 72- 73 để phân tích minh hoạ rồi rót ra: trong v¨n b¶n tù sù, sù miªu t¶ cô thÓ chi tiÕt vÒ c¶nh vËt, nh©n vËt vµ sù viÖc cã t¸c dông lµm cho c©u chuyÖn trë nªn hÊp dÉn, gợi cảm, sinh động. 4. YÕu tè biÓu c¶m trong v¨n b¶n tù sù:. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> GV lấy lại ngữ liệu mẫu trong SGK/ 72- 73 để gợi dẫn HS phân tích, tìm hiểu rút ra vai trò của biểu cảm trong văn bản tự sự, đó là: làm cho câu chuyện trở nên hấp dẫn, gợi cảm, sinh động. B/ Luyện tập: GV lựa chọn và đa ra một số đề bài để HS luyện tập.. Nên tham khảo các đề ở trong SGK. Với mỗi đề bài GV cần gợi ý cho HS những ý chính để các em làm bµi. §Ò 1: H·y kÓ vÒ mét kû niÖm víi ngêi b¹n tuæi th¬ khiÕn em xóc động và nhớ mãi. * Gîi ý: HS cÇn thùc hiÖn tèt c¸c yªu cÇu sau ®©y: + Giíi thiÖu b¹n m×nh lµ ai?T¶ b¹n:h×nh d¸ng,khu«n mÆt, m¸i tãc, nụ cười… + Kỷ niệm xúc động nhất là kỷ niệm về cái gì? + Thêi gian, kh«ng gian, hoµn c¶nh…cña kû niÖm + Tình huống dẫn đến kỷ niệm? + C©u chuyÖn diÔn ra nh thÕ nµo? KÕt thóc ra sao? + Điều gì khiến em xúc động nhất? Tâm trạng nh thế nào? + Cảm nghĩ của em về kỷ niệm đó. L­u ý: bµi viÕt cÇn kÕt hîp c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m cho bµi văn thêm sinh động, hấp dẫn. §Ò 2: T«i thÊy m×nh kh«n lín. * GV gîi dÉn HS lµm bµi: 1. Më bµi:Giíi thiÖu s¬ lîc vÒ b¶n th©n:Tuæi, hs líp, trêng… 2. Th©n bµi: - Tù rÌn luyÖn nÕp sèng kû luËt:dËy sím tËp thÓ dôctù lo cho b¶n th©n, tù gi¸c häc bµi, lµm bµi… - Biết giúp đỡ gia đình, hớng dẫn em học bài… - Bỏ dần nhỡng thói h nh ham chơI, ích kỷ…Biết quan tâm đến ngời thân, gắn bó và yêu qúi mái ấm gia đình.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Tự đi học bằng xe đạp . 3. KÕt bµi:Nªu c¶m nghÜ cña b¶n th©n - Tầm nhìn được mở rộng, thấy khung cảnh xung quanh khác lạ, đẹp đẽ hơn, thú vị hơn - Sung sướng khi được hoà vào dòng ngời trên đường. Cảm thấy rằng mình đã lớn. Đề 3: Hãy kể về một kỷ niệm đáng nhớ của em đối với một con vật nu«i mµ em thÝch. * GV gîi dÉn HS lµm bµi: 1. Më bµi:- Giíi thiÖu vÒ con vËt nu«i mµ em thÝch 2.Thân bài: Kể về kỷ niệm đáng nhớ nhất của em đối với con vật nuôi đó. + Thêi gian, kh«ng gian, hoµn c¶nh…cña kû niÖm. + Tình huống dẫn đến kỷ niệm? + C©u chuyÖn diÔn ra nh thÕ nµo? KÕt thóc ra sao? + Điều gì khiến em xúc động nhất? Tâm trạng nh thế nào? + C¶m nghÜ cña em vÒ con vËt nu«i.. §Ò 4: KÓ vÒ mét lÇn em m¾c khuyÕt ®iÓm khiÕn thÇy, c« gi¸o buån. * GV gîi dÉn HS lµm bµi: 1. Më bµi: Gi¬Ý thiÖu chung - Thêi gian x¶y ra c©u chuyÖn:n¨m häc líp 7 -§Þa ®iÓm:t¹i líp häc, giê kiÓm tra m«n to¸n 2. Th©n bµi: DiÔn biÕn c©u chuyÖn - Em ph¹m lçi g×, chuyÖn x¶y ra nh thÕ nµo? - Miªu t¶ sù viÖc x¶y ra, h×nh ¶nh thÇy c« gi¸o trong vµ sau khi em phạm lỗi(nét mặt cử chỉ, lời nói, thái độ…) - Nh÷ng t×nh c¶m cña em khi sù viÖc x¶y ra vµ sau sù viÖc Êy:lo l¾ng, ©n hËn, buån phiÒn ... quyÕt t©m söa ch÷a. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> 3. Kết bài:Chuyện buồn ấy đã thành kỷ niệm, nhng bài học rút ra từ đó có tác dụng giáo dục rất sâu sắc đối với em. §Ò 5:Nõu lµ ngêi chøng kiÕn c¶nh l·o H¹c sang kÓ chuyÖn b¸n chã víi «ng gi¸o (trong t¸c phÈm L·o H¹c cña Nam Cao)th× em sÏ ghi l¹i câu chuyện đó nh thế nào? *L­u ý: - ChØ cÇn ghi l¹i ®o¹n l·o H¹c sang nhµ «ng gi¸o kÓ l¹i chuyÖn m×nh bán cậu vàng,tránh sa vào việc kể lại toàn bộ chuyện Lão Hạc.Người viÕt x­ng “t«i” vµ cã mÆt trong c©u chuyÖn nh mét ngêi thø ba, ngoµi l·o H¹c vµ «ng gi¸o. - Sự việc và nhân vật trong đoạn truyện này của Nam Cao đã có sẵnvới đầy đủ các yếu tốtự sự, miêu tả , biểu cảm.Ngời viết chỉ cần thêm nhân vật tôI và kể lại đoạn truyện này.Sau đó phát biểu những suy nghĩ của bản thân về câu chuyện và các nhân vật trong đó(về ông gi¸o, vÒ l·o H¹c) 1.Më bµi: - Lão Hạc là hàng xóm của gia đình em và gia đình ông giáo - L·o H¹c rÊt nghÌo, con trai ®I lµm ¨n xa, chØ cã chó chã vµng lµm bạn.Sau trận ốm kéo dài, lão không kiếm đợc việc làm nênchẳng có g× mµ ¨n qua ngµy. -Lão quyết định bán con chó vàng, sau đó sang gặp ông giáo kể chuyÖn b¸n chã. 2.Th©n bµi: KÓ l¹i diÔn biÕn cuéc gÆp gì gi÷a l·o H¹c vµ «ng gi¸o -L·o H¹c sang nhµ «ng gi¸o víi vÎ mÆt ®au khæ. - L·o kÓ l¹i viÖc m×nh võa b¸n con chã cho «ng gi¸o nghe, råi tù trách mình đã lừa con chó - ¤ng gi¸o an ñi l·o, cè lµm cho l·o vui. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - L·o nhê «ng gi¸o 2 viÖc: Thø nhÊt lµ gi÷ hé m¶nh vên, chê con trai l·o vÒ th× giao l¹i; Thø hai lµ göi «ng gi¸o Ýt tiÒn, nÕu l·o chÕt th× «ng giáo đứng ra lo liệu giúp 3. KÕt bµi: C¶m nghÜ cña em -Lão Hạc là ngời cha rất thơng con và giàu đức hi sinh - Sè phËn hÈm hiu cña l·o H¹c còng lµ sè phËn chung cña n«ng d©n ViÖt Nam tríc c¸ch m¹ng th¸ng T¸m.. Phần II: ôn tập phương pháp cảm thụ t¸c phÈm v¨n häc A/ ¤n tËp lý thuyÕt. 1.ThÕ nµo lµ c¶m thô v¨n häc. - C¶m thô v¨n häc lµ mét trong nh÷ng thao t¸c quan träng trong viÖc tiÕp thu c¸c gi¸ trÞ cña t¸c phÈm. - Đó là sự phân tích, nhận xét đánh giá, bình luận về giá trị của tác phẩm để làm nổi bật cái hay, cái đẹp của tác phẩm. 2. Phương pháp cảm thụ văn - Khai thác nghệ thuật ngôn từ. - Chú ý các biện pháp nghệ thuật đặc sắc, những từ ngữ giàu sức biểu c¶m. - Rót ra néi dung ph¶n ¸nh. - NhËn xÐt s©u s¾c vÒ t¸c gØ vµ gi¸ trÞ cña t¸c phÈm. a) Më bµi: GV lấy ví dụ để phân tích minh hoạ: phân tích 1 đoạn trong truyện ng¾n L·o H¹c cña Nam Cao. - Giíi thiÖu t¸c gi¶, hoµn c¶nh s¸ng t¸c t¸c phÈm. b) Th©n bµi: - Kh¸i qu¸t gi¸ trÞ ®o¹n trÝch. c) KÕt bµi: - ấn tượng, cảm nghĩ của em. - Lêi dÉn, kh¸i qu¸t néi dung ph¶n ¸nh. - TrÝch dÉn ®o¹n trÝch. - Phân tích nghệ thuật, từ ngữ, hình ảnh đặc sắc. - Rót ra néi dung - Nêu những nhận xét, đánh giá của bản thân về tác giả, tác phẩm, nh©n vËt. - Khẳng định giá trị của đoạn trích. - Rót ra bµi häc cho b¶n th©n.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> B/ LuyÖn tËp. §Ò 1: Cho ®o¹n v¨n sau: L·o cè lµm ra vui vÎ. Nhng tr«ng l·o cêi nh mếu và đôi mắt lão ầng ậc nớc..Lão hu hu khóc. rũ rợi, quần ¸o xéc xÖch..C¸i chÕt thËt lµ d÷ déi.. ( L·o H¹c- Nam Cao) §Ò 2: Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n v¨n sau: "L·o H¹c ®ang vật vã trên giường, đầu tóc..." GV cho đề bài và hướng dẫn, gợi ý để HS làm bài tập. Yªu cÇu: - Giíi thiÖu ®­îc t¸c gi¶ Nam Cao vµ t¸c phÈm L·o H¹c - Cảm xúc, ấn tượng chung của em về đoạn văn. - NghÖ thuËt: + Từ ngữ tinh tế nhạy cảm, đặc sắc: từ tượng hình, tượng thanh, động tõ ( MÆt co róm, vÕt nh¨n x« l¹i, ®Çu ngoÑo, miÖng mãm mÐm, mÕu, khãc,... ) + Ng«n ng÷ miªu t¶ gîi c¶m - Néi dung: + Khắc hoạ sinh động hình ảnh lão Hạc tội nghiệp, khốn khổ và tâm trạng đau khổ tột cùng của lão vì đã trót lừa một con chó + Qua đó thấy được sự đồng cảm xót thương của tác giả - Kh¸i qu¸t l¹i gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt ®o¹n trÝch. Yªu cÇu: - Häc sinh n¾m ®­îc t¸c gi¶ Nam Cao vµ truyÖn ng¾n L·o H¹c. - VÞ trÝ ®o¹n v¨n c¶m xóc chung, nghÖ thuËt vµ néi dung ®o¹n v¨n. - BiÖn ph¸p nghÖ thuËt: + Sử dụng các từ ngữ tinh tế đặc sắc nh từ tượng hình, động từ mạnh: vật vã, rũ rượi, xộc xệch, ... + Ng«n ng÷ giµu søc gîi h×nh, gîi t¶. + Giäng v¨n hay, ngç nghÞch - Néi dung: + Miªu t¶ c¸i chÕt cña l·o H¹c thËt d÷ déi, kinh hoµng mét c¸i chÕt đau đớn về thể xác nhng thanh thản về tâm hồn. + Qua đó thấy đợc thái độ, tình cảm của tác giả. - Kh¸i qu¸t l¹i gi¸ trÞ néi dung, nghÖ thuËt ®o¹n trÝch. §Ò 3: C¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n v¨n: "ChÞ DËu nghiÕn hai hµm r¨ng: - Mµy trãi ngay chång bµ ®i bµ cho mµy xem! Råi chÞ tóm lÊy cæ h¾n Ên dói ra cöa…thÐt trãi vî chång kÎ thiÕu su. ( Tắt đèn- Ngô Tất Tố) Yªu cÇu: - N¾m ®­îc t¸c gi¶ Ng« TÊt Tè vµ ®o¹n trÝch Tøc níc vì bê. - Ên tîng, c¶m xóc cña em vÒ ®o¹n v¨n. - BiÖn ph¸p nghÖ thuËt:. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> + Chỉ ra biện pháp nghệ thuật đặc sắc đợc sử dụng trong đoạn văn nh các động từ mạnh: nghiến, trói, xem, túm, dúi,.. + Ngôn ngữ miêu tả đặc sắc. - Néi dung: + ChÞ DËu lµ ngêi phô n÷ khoÎ m¹nh, cã tinh thÇn ph¶n kh¸ng quyÕt liÖt, yªu chång, th¬ng con, kh«ng khuÊt phôc tríc b¹o lùc, cêng quyÒn. + Qua đó ta thấy đợc thái độ, tình cảm của tác giả: lên tiếng bênh vực ngời phụ nữ, ngợi ca phẩm chất tốt đẹp của họ. + Chị Dậu là hình ảnh đẹp, tiêu biểu cho ngời phụ nữ Việt Nam. Đề 4: Cảm nhận của em về đoan văn sau: "…Gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sáng ... thơm tho lạ thờng ... ” ( Trong lßng mÑ Nguyªn Hång ) * Yªu cÇu: - Giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ Nguyªn Hång vµ tËp håi ký Nh÷ng ngµy th¬ Êu - Nªu vÞ trÝ vµ kh¸i qu¸t c¸c gi¸ trÞ cña ®o¹n v¨n. - NghÖ thuËt: + Miêu tả một cách tỉ mỉ và tinh tế: gơng mặt mẹ ngời sáng, đôi mắt trong vµ níc da mÞn mµng, h¬i quÇn ¸o, h¬i thë th¬m tho + Tất cả thể hiện cảm giác sung sớng đến cực điểm của bé Hồng khi ®­îc ë trong lßng mÑ. - Nội dung: diễn tả cảm giác sung sướng, niềm hạnh phúc vô bờ bến của bé Hồng khi ngồi trong lòng mẹ. Từ đó thấy được tình mẫu tử võa dÞu dµng võa m·nh liÖt. PhÇn III: LuyÖn tËp tæng hîp I/ Mục tiêu cần đạt: 1. VÒ kiÕn thøc: HS n¾m ®­îc - Kh¸i niÖm thÕ nµo lµ c©u nghi vÊn, c©u cÇu khiÕn, c©u c¶m th¸n vµ c©u trÇn thuËt. C¸ch nhËn biÕt c¸c lo¹i c©u trªn. - N¾m ®­îc néi dung, nghÖ thuËt c¸c t¸c phÈm Nhí rõng, Quª hương, Khi con tu hú - Phương pháp viết đoạn văn trong văn bản thuyết minh, nắm được thuyết minh về phương pháp( cách làm) và thuyết minh về danh lam th¾ng c¶nh. 2. VÒ kÜ n¨ng:. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> - HS biÕt sö dông c¸c lo¹i c©u nghi vÊn, c©u cÇu khiÕn, c©u c¶m th¸n vµ c©u trÇn thuËt trong nãi vµ viÕt. - Hiểu và cảm nhận được nội dung, tư tưởng, nghệ thuật đặc sắc của các tác phẩm thơ hiện đại. - Biết cách viết đoạn văn trong văn bản thuyết minh, phương pháp là v¨n thuyÕt minh vÒ c¸ch lµm vµ danh lam th¾ng c¶nh. 3. TÝch hîp gi÷a V¨n, TiÕng ViÖt vµ TËp lµm v¨n. 4. Gi¸o dôc ý thøc tæ chøc kû luËt, tinh thÇn tù gi¸c, t×nh yªu quª hương đất nước. II/ ChuÈn bÞ: III/ Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học: 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi: PhÇn tiÕng viÖt. Hoạt động của thầy và trò GV cho HS ph©n tÝch ng÷ liÖu mÉu trong SGK/ 11. ? Câu nghi vấn có đặc điểm gì? Nêu chức n¨ng cña c©u nghi vÊn? - C©u nghi vÊn lµ c©u cã nh÷ng tõ nghi vÊn nh­: ai, g×, nµo, sao, t¹i sao, ®©u, bao giê, bao nhiªu,.. hoÆc cã tõ hay. - Chức năng chính dùng để hỏi GV hướng dẫn HS làm bài tập trong SGK. ? Nªu yªu cÇu bµi tËp? - Yêu cầu: xác định câu nghi vấn - Gîi ý: a) Chị khất tiền sưu đề chiều mai phải kh«ng? b) Tại sao con người lại phải khiêm tốn nh­ thÕ? c) Văn là gì?...Chương là gì? d) Chú mình có muốn cùng tớ đùa vui kh«ng? §ïa trß g×? Hõ..hõ..c¸i g× thÕ? GV hướng dẫn HS làm bài tập trong SGK. ? Nªu yªu cÇu bµi tËp? - Yêu cầu: căn cứ xác định câu nghi vấn, từ thay thÕ - Gîi ý: C¨n cø vµo tõ hay nªn ta biÕt ®­îc. Lop8.net. Néi dung kiÕn thøc I. C©u nghi vÊn: 1. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng chÝnh:. 2. LuyÖn tËp: a. Bµi tËp 1/ 11- 12:. b. Bµi tËp 2/ 12:. c. Bµi tËp 3/ 12:.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> đó là câu nghi vấn Kh«ng thay tõ hay b»ng tõ ®­îc v× nã dÔ lÉn víi c©u ghÐp mµ c¸c vÕ c©u cã quan hÖ lùa chän. - Gợi ý: Không thể đặt dấu chấm hỏi sau các câu vì cả 4 câu đều không phải là câu nghi vÊn. GV hướng dẫn HS làm các bài tập còn lại. Ngoài ra có thể cho thêm bài tập để HS luyÖn tËp GV cho HS ph©n tÝch ng÷ liÖu mÉu trong SGK/ 30. ? Câu cầu khiến có đặc điểm gì? Nêu chức n¨ng cña c©u cÇu khiÕn? - C©u cÇu khiÕn lµ c©u cã nh÷ng tõ cÇu khiến như: hãy, đừng, chớ, đi, thôi, nào,.. hay ngữ điệu cầu khiến dùng để ra lệnh, yêu cầu, đề nghị, khuyên bảo - Câu cầu khiến thường kết thúc bằng dấu chÊm than, cã thÓ b»ng dÊu chÊm. GV hướng dẫn HS làm bài tập trong SGK. ? Nªu yªu cÇu bµi tËp? - Yêu cầu: đặc điểm hình thức để xác định câu cầu khiến, thử thêm, bớt, thay đổi chủ ng÷? - Gîi ý: a) Nhí cã tõ h·y, c©u nµy thiÕu CN, cã thÓ thªm CN lµ con. b) Nhê tõ ®i, cã thÓ bít CN lµ «ng gi¸o c©u nãi sÏ kÐm lÞch sù. c) Nhờ từ đừng, có thể thay CN chúng ta b»ng c¸c anh thÝ ý nghÜa cña c©u bÞ thay đổi. - Gợi ý: HS làm tương tự như bài tập 1. GV hướng dẫn HS làm bài tập - Giống nhau: đều là câu cầu khiến có từ h·y. - Kh¸c: a) V¾ng chñ ng÷, cã ý nghÜa mang tÝnh chÊt ra lÖnh. b) Cã CN thÇy em cã tÝnh chÊt khÝch lÖ, động viên. GV hướng dẫn HS làm các bài tập còn lại.. Lop8.net. II. C©u cÇu khiÕn: 1. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng chÝnh:. 2. LuyÖn tËp: a. Bµi tËp 1/ 31:. b. Bµi tËp 2/ 32: c. Bµi tËp 3/ 32:. III. C©u c¶m th¸n, c©u trÇn thuËt: 1. §Æc ®iÓm h×nh thøc vµ chøc n¨ng chÝnh:. 2. LuyÖn tËp: a. Bµi tËp 1/ 44:. b. Bµi tËp 2/ 44, 45:.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Ngoài ra có thể cho thêm bài tập để HS luyÖn tËp GV cho HS ph©n tÝch ng÷ liÖu mÉu trong SGK/43,45 ? Câu cảm thán, câu trần thuật có đặc điểm c. Bài tập 1/ 46: g×? Nªu chøc n¨ng? - C©u c¶m th¸n lµ c©u cã nh÷ng tõ c¶m th¸n nh­: «i, than «i, hìi ¬i, chao «i, trêi ơi,.. dùng để bộc lộ trực tiếp cảm xúc của người nói. - Câu trần thuật dùng để kể, thông báo, d. Bài tập 2/ 47: nhận định, miêu tả hoặc để đề nghị, yêu cÇu, béc lé c¶m xóc. GV hướng dẫn HS làm bài tập trong SGK. ? Nªu yªu cÇu bµi tËp? e. Bµi tËp 3/ 47: - Yêu cầu: xác định câu cảm thán. - Gîi ý: Than «i! Lo thay! Hìi c¶nh rõng ghª gím cña ta ¬i! Chao «i,.. GV hướng dẫn HS làm a) Lời than thân của người nông dân xưa. b) Lời than thân của người chinh phụ xưa. c) Tâm trạng bế tắc của thi nhân trước cách m¹ng. c) Nỗi ân hận của Dế Mèn trước cái chết cña DC. ? Nªu yªu cÇu bµi tËp? - Yêu cầu: xác định câu trần thuật. - Gîi ý: a) Câu 1 dùng để kể, câu 2 bộc lộ tình cảm, c¶m xóc, c©u 3 béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc. b) Câu 1 để kể, câu 2, 3, 4 dùng để bộc lộ c¶m xóc. GV hướng dẫn HS làm - Nguyªn t¸c vµ dÞch nghÜa lµ hai c©u nghi vÊn: biÕt lµm thÕ nµo? - DÞch th¬ l¹i lµ c©u trÇn thuËt. - Gîi ý: a) Câu cầu khiến dùng để ra lệnh b) Câu nghi vấn mang tính chất đề nghị nhÑ nhµng. c) Câu trấn thuật mang tính chất đề nghị nhÑ nhµng. NhËn xÐt: ba c©u trªn kh¸c nhau vÒ kiÓu. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> c©u nh­ng cã chøc n¨ng gièng nhau.. PhÇn v¨n. Hoạt động của thầy và trò GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ hoµn c¶nh s¸ng t¸c t¸c phÈm, bè côc vµ phương thức biểu đạt của văn bản. ? T×nh thÕ con hæ ®­îc miªu t¶ nh­ thÕ nµo? - BÞ giam cÇm mÊt tù do, t©m tr¹ng uÊt øc, bÊt lùc, ngao ng¸n. GV nhấn mạnh việc dùng các động từ mạnh để diÔn t¶. ? Nhí vÒ qu¸ khø con hæ nhí nh÷ng g×? NhËn xÐt c¸ch sö dông tõ ng÷ cña t¸c gi¶? - Nhớ cảnh núi rừng thiên nhiên hùng vĩ, lúc đó con hæ xuÊt hiÖn víi t­ thÕ ®­êng hoµng. oai phong lÉm liÖt,.. - Sử dụng hàng loạt động từ, tính từ, danh từ, ng«n ng÷ giµu chÊt t¹o h×nh,.. giäng th¬ hµo hứng, bay bổng, buồn thương, nuối tiếc. ? Cảnh vật có gì đổi khác so với đoạn trên? - Cảnh không hùng vĩ bí hiểm mà tầm thường, gi¶ dèi GV khái quát: đó còn là cảnh tù túng, giả tạo cña x· héi thùc d©n nöa phong kiÕn. GV kh¸i qu¸t nh÷ng thµnh c«ng vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt bµi th¬. Gîi ý: Bëi v× nã phï hîp víi c¶m høng vµ bót ph¸p l·ng m¹n. H¬n n÷a, nãi xa x«i bãng giã thể hiện nhân cách cao thượng, ước mơ cao đẹp, nỗi buồn thực tại của thanh niên tiểu tư s¶n VN trong nh÷ng n¨m 30 cña thÕ kû XX. GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ hoµn c¶nh s¸ng t¸c t¸c phÈm, bè côc vµ phương thức biểu đạt của văn bản. ? Cảnh dân chài đánh cá được miêu tả ntn? Có nh÷ng h×nh ¶nh nµo em chó ý h¬n c¶? - Con thuyÒn ®­îc so s¸nh víi con tuÊn m·, víi các tính từ hăng, động từ phăng, vượt diễn tả sự dòng m·nh cña con thuyÒn.. Lop8.net. Néi dung kiÕn thøc I. Nhí rõng ( ThÕ L÷) 1. T©m tr¹ng cña con hæ khi ë trong cũi sắt vườn bách thó: 2. Nhí tiÕc qu¸ khø:. 3. Thùc t¹i tÇm thường giả dối:. * Tæng kÕt: Ghi nhí. * LuyÖn tËp: T¹i sao t¸c gi¶ kh«ng nãi th¼ng c¶m xóc, t©m tr¹ng cña m×nh mµ l¹i mượn lời con hổ bị nhốt trong vườn b¸ch thó. II/ Quê hương ( Tế Hanh). 1. C¶nh d©n chµi b¬i thuyÒn ra kh¬i đánh cá:.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> - C¸nh buåm ®­îc so s¸nh víi m¶nh hån lµng thËt l·ng m¹n, lín lao, thiªng liªng, th¬ méng, hùng tráng. Đó là biểu tượng của linh hồn làng chài, sự mạnh khoẻ, vô tư của người dân làng chµi. GV gợi dẫn HS tìm hiểu hình ảnh người dân chµi vµ con thuyÒn vÒ bÕn ®­îc miªu t¶ ntn? ? Nhí vÒ lµng, nhµ th¬ nhí nh÷ng g×? - Hình ảnh con thuyền, cánh buồm, màu nước, mµu trêi, con c¸.T¸c gi¶ nhí nhÊt lµ mïi nång mặn- mùi vị đặc trưng của quê hương mình GV kh¸i qu¸t nh÷ng thµnh c«ng vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt bµi th¬. C¶m nhËn ®o¹n th¬: “ Khi trêi trong giã nhÑ sím mai hång …………………………………… Rướn thân trắng bao la thâu góp gió.” Chó ý nh÷ng tõ ng÷ giµu søc biÓu c¶m, nh÷ng biện pháp nghệ thuật đặc sắc trong đoạn thơ. GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ hoµn c¶nh s¸ng t¸c t¸c phÈm, bè côc vµ phương thức biểu đạt của văn bản. ? Khung c¶nh mïa hÌ ®­îc miªu t¶ ntn? Qua đó em có cảm nhận gì về tâm hồn người chiến sÜ trÎ? - Tiếng ve râm ran, vườn xanh râm mát bóng cây, cánh đồng lúa chiêm chín vàng, trái cây ®ang chÝn dÇn, bÇu trêi cao trong xanh víi tiÕng s¸o diÒu, n¾ng v»ng rùc rì. C¶nh thËt trÎ trung rén r· ®Çy søc sèng. - Nhµ th¬ cã t©m hån yªu thiªn nhiªn, khao kh¸t tù do ? Tâm trạng người tù ntn? Nhận xét cách thể hiÖn cña nhµ th¬? - T©m tr¹ng u uÊt, ngét ng¹t, bøc bÝ, ®Çy ®au khæ - Sử dụng các động từ mạnh, hình ảnh tiếng chim tu hó kÕt thóc bµi th¬. GV yªu cÇu HS kh¸i qu¸t nh÷ng thµnh c«ng vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt bµi th¬. C¶m nhËn bøc tranh mïa hÌ qua 6 c©u th¬ ®Çu Chó ý: c¸c sù vËt, mµu s¾c, ©m thanh, c¸c danh tõ, tÝnh tõ lµm to¸t lªn bøc tranh rén r·, trÎ. Lop8.net. 2. C¶nh thuyÒn c¸ vÒ bÕn: 3. Nçi nhí lµng quª biÓn:. * Tæng kÕt: Ghi nhí. * LuyÖn tËp:. III. Khi con tu hó( Tè H÷u) 1. Bøc tranh mïa hÌ:. 2. Tâm trạng người tï:. * Tæng kÕt: Ghi nhí..

<span class='text_page_counter'>(13)</span> trung, ®Çy søc sèng. * LuyÖn tËp:. PhÇn tËp lµm v¨n. Hoạt động của thầy và trò ? Khi viÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh cÇn chó ý ®iÒu g×? - Cần xác định các ý lớn, mỗi ý viết thành mét ®o¹n. - Khi viết chú ý chủ đề của đoạn, các ý trong ®o¹n nªn s¾p xÕp theo thø tù hîp lÝ, l« gÝc. GV hướng dẫn, yêu cầu HS làm bài tập sau: Viết đoạn mở bài và kết bài cho đề văn “ Giới thiệu trường em”. ? Nêu yêu cầu bài thuyết minh về phương ph¸p( c¸ch lµm) - Phải tìm hiểu, nắm chắc phương pháp, cách làm đó - CÇn tr×nh bµy râ ®iÒu kiÖn, c¸ch thøc, tr×nh tự làm ra sản phẩm và yêu cầu chất lượng đối với sản phẩm đó. - Lêi v¨n ph¶i ng¾n gän, râ rµng. GV hướng dẫn HS làm bài. - Mở bài: khái quát tên đồ dùng và công dông cña nã. - Thân bài: Hình dáng, chất liệu, kích thước, mµu s¾c, cÊu t¹o c¸c bé phËn, c¸ch sö dông,… - KÕt bµi: nh÷ng ®iÒu cÇn l­u ý khi lùa chän để mua, khi sử dụng, khi gặp sự cố cần sửa ch÷a.. Néi dung kiÕn thøc I. ViÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh:. ? Nªu yªu cÇu bµi thuyÕt minh vÒ danh lam th¾ng c¶nh - Phải đến nơi thăm thú, quan sát hoặc tra cứu sách vở, hỏi han những người biết về n¬i Êy.. 2- Thùc hµnh: Giíi thiÖu danh lam th¾ng c¶nh, di tÝch lịch sử ở quê hương.. Lop8.net. II. ThuyÕt minh vÒ một phương pháp ( c¸ch lµm). 1- Lý thuyÕt:. 2- Thùc hµnh: §Ò bµi: H·y thuyÕt minh về một đồ dùng trong häc tËp hoÆc trong sinh ho¹t. III. ThuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh: 1- Lý thuyÕt:.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> - Bài viết có bố cục đủ 3 phần, có kèm theo miêu tả, bình luận, đảm bảo độ tin cậy - Lêi v¨n chÝnh x¸c vµ biÓu c¶m. GV hướng dẫn HS làm bài. - Më bµi: VÞ trÝ vµ ý nghÜa v¨n ho¸ lÞch sö, xã hội của danh lam đối với quê hương đất nước. - Th©n bµi: + Vị trí địa lí, quá trình hình thành, phát triển, định hình, tu tạo trong quá trình lịch sử cho đến ngày nay. + CÊu tróc, quy m« tõng khèi, tõng mÆt, tõng phÇn. + Sơ lược thần tích. + HiÖn vËt tr­ng bµy, thê cóng. + Phong tôc lÔ héi. - Kết bài: thái độ, tình cảm với danh lam. Trªn c¬ së dµn ý chung, HS vËn dông s¸ng tạo để làm các đề bài cụ thể IV/ Cñng cè: - Sau mỗi buổi dạy GV nhắc lại các đơn vị kiến thức cơ bản - Cho bài tập về nhà để HS làm, khắc sâu kiến thức và rèn kỹ năng. V/ Hướng dẫn học ở nhà: - DÆn dß HS häc vµ lµm bµi tËp ë nhµ. - KÕ ho¹ch häc ë tiÕt sau.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span>