Giáo án lớp 6 môn hình học - Tuần 1 - Tiết 1 - Bài 1: Điểm – đường thẳng

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. Tuaàn: 01 Tieát: 01. Ngày soạn: 17/ 08/ 2010 Ngaøy daïy: 20/ 08/ 2010. CHƯƠNG I ĐOẠN THẲNG §1. ĐIỂM – ĐƯỜNG THẲNG I. MUÏC TIEÂU * Kiến thức cơ bản – Hiểu điểm là gì? Đường thẳng là gì? – Hiểu quan hệ điểm thuộc đường thẳng (không thuộc) đường thẳng. * Kó naêng cô baûn – Biết vẽ điểm, vẽ dường thẳng. – Biết đặt tên cho điểm cho đường thẳng. – Biết kí hiệu điểm, đường thẳng. – Biết sử dụng kí hiệu , . II. CHUAÅN BÒ * GV: Giáo án, SGK, phấn, thước thẳng. * HS: Vở ghi , dụng cụ học tập, chuẩn bị bài III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số. 2. Baøi cuõ: Khoâng kieåm tra. 3. Bài mới: Giới thiệu bài. Hoạt động Noäi dung Hoạt động 1: Tìm hiểu điểm 1. Ñieåm. GV: Hãy đọc thông tin trong mục 1 SGK để * Dấu chấm nhỏ trên trang giấy là hình ảnh trả lời các câu GV sau: cuûa ñieåm. Ñieåm laø gì? * Người ta dùng chữ cái in hoa để đặt tên Người ta dùng đại lượng nào để đặt tên cho cho điểm. ñieåm? Ví duï:  A;  K;  H Hãy lấy vài ví dụ minh hoạ. Caùc ñieåm A; K; H. GV: Ơû hình 2 ta thấy mấy điểm? Có mấy teân? Gv: Người ta gọi hai điểm A và C ở hình 2 laø truøng nhau. GV: Nêu điều kiện, quy ước cách gọi Từ nay trở về sau khi nói đến hai điểm ta Hs đọc chú ý trong SGK . hiểu đó là hai điểm phân biệt. Moät hình goàm bao nhieâu ñieåm? Bất cứ hình nào cũng là một tập hợp các Hình ñôn giaûn nhaát laø hình naøo? ñieåm. Moät ñieåm cuûng laø moät hình. Hoạt động 2: Tìm hiểu đường thẳng. 2. Đường thẳng. Gv: Nêu một số hình ảnh trong thực tế về Sợi chỉ căng thẳng, mép bảng, . . . cho ta. Trường THCS Lý Tự Trọng. 1 Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. đường thẳng cho học sinh nhận biết đường thaúng. Hãy đọc mục 2 trong SGK để trả lời các câu GV sau: Hình ảnh nào cho ta đường thẳng? Cách viết tên đường thẳng? Cách vẽ đường thaúng nhö theá naøo? Nêu sự giống và khác nhau giữa đặt tên đường thẳng và tên điểm? Hoạt động 3: Khi nào điểm thuộc đường thẳng, không thuộc đường thẳng. GV: Cho hoïc sinh quan saùt hình veõ vaø xaùc ñònh. Điểm nào thuộc đường thẳng d? Điểm nào không thuộc đường thẳng d?. hình ảnh của đường thẳng. Đường thẳng không bị giới hạn về hai phía. Người ta dùng chữ cái thường để đặt tên cho dường thẳng. a. Gv: Neâu kí hieäu thuoäc, khoâng thuoäc cho hoïc sinh nắm vững kí hiệu. Gv: Neâu caùch noùi khaùc cho hoïc sinh hieåu roäng hôn. Hãy quan sát hình vẽ để trả lời câu GV trong SGK . Hs leân baûng trình baøy caùch giaûi. Vieát kí hieäu vaøo choã troáng. Hs nhaän xeùt vaø boå sung theâm Gv: Uoán naén thoáng nhaát caùch trình baøy cho hoïc sinh. Hoạt động 4: vận dụng Hãy đặt tên cho các điểm và các đường thẳng còn lại ở hình 6 hình vẽ trên có mấy đường thẳng? Đã đặt tên mấy đường rồi? Còn lại mấy đường? Haõy ñaët teân cho chuùng. Hình có mấy điểm? Đã đặt tên mấy điểm? Coøn laïi maáy ñieåm caàn phaûi ñaët teân? Hs lên bảng trình bày cách thực hiện. Hs nhaän xeùt vaø boå sung theâm.. Điểm A thuộc đường thẳng d. Kí hieäu: A  d. Điểm B không thuộc đường thẳng d. Kí hieäu: B  d.  Trả lời a. đường thẳng a. 3. Điểm thuộc đường thẳng, điểm không thuộc đường thẳng. B A. d. . C. E. . a. Điểm C thuộc đường thẳng a. Điểm E không thuộc đường thẳng a b. C  a; E  a. Luyeän taäp Baøi taäp 1 SGK . M .  . a . Baøi taäp 5 SGK HS đọc đề bài. GV: Bài toán có mấy yêu cầu? Yêu cầu vẽ Vẽ hình theo các kí hiệu sau: gì? có mấy điểm? Mấy đường thẳng cần vẽ? A  p; B  q. HS: leân baûng trình baøy caùch veõ. Trường THCS Lý Tự Trọng. 2 Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. HS: Nhaän xeùt vaø boå sung theâm 4. Cuûng coá – Nêu khái niệm điểm, đường thẳng cách đặt tên cho điểm đường thẳng? – Hướng dẫn học sinh trình bày cách giải bài tập 2; 3; 4 SGK . 5. Daën doø. Hoïc sinh veà nhaø hoïc baøi vaø laøm baøi taäp 5; 6; 7 SGK . Chuẩn bị bài mới IV. RUÙT KINH NGHIEÄM ...................................................................... ...................................................................... ..................................................................... ....................................................................... Trường THCS Lý Tự Trọng. 3 Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. Tuaàn: 02 Tieát : 02. Ngày soạn: 24/ 08/ 2010 Ngaøy daïy: 27/ 08/ 2010. §2. BA ÑIEÅM THAÚNG HAØNG I. MUÏC TIEÂU * Kiến thức cơ bản. – Ba ñieåm thaúng haøng. – Điểm nằm giữa hai điểm. – Trong ba điểm thẳng hàng có một và chỉ một điểm nằm giữa hai điểm còn lại. * Kó naêng cô baûn. – Bieát veõ ba ñieåm thaúng haøng, Ba ñieåm khoâng thaúng haøng. – Sử dụng các thuật ngữ : Nằm cùng phía, nằm khác phía, nằm giữa. * Thái độ Yêu cầu sử dụng thước thẳng để vẽ và kiểm tra ba điểm thẳng hàng một cách cẩn thaän chính xaùc. II. CHUAÅN BÒ * GV: Giáo án, sgk, phấn, thước thẳng. * HS: Vở ghi , dụng cụ học tập, chuẩn bị bài. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số. 2. Baøi cuõ: HS1 laøm baøi taäp 5 sgk HS2 laøm baøi taäp 6 sgk. 3. Bài mới: Giới thiệu bài Hoạt động Hoạt động 1: Tìm hiểu ba điểm thẳng hàng. Noäi dung 1. Theá naøo laø ba ñieåm thaúng haøng. GV: Em hãy đọc thông tin trong mục 1 và  Khi ba điểm A ; B ; C cùng thuộc một cho bieát: đường thẳng, ta nói chúng thẳng hàng. Khi naøo ta noùi : Ba ñieåm A ; B ; C thaúng haøng?. A . B . C . Khi naøo ta noùi ba ñieåm A ; B ; C khoâng A ; B ; C thaúng haøng thaúng haøng ? – Khi ba ñieåm M ; N ; P khoâng cuøng thuoäc GV : Gọi HS cho ví vụ về hình ảnh ba điểm bất kỳ đường thẳng nào, ta nói chúng không thaúng haøng ? Ba ñieåm khoâng thaúng haøng ? thaúng haøng GV : Để vẽ ba điểm thẳng hàng, vẽ ba điểm M P   khoâng thaúng haøng ta neân laøm nhö theá naøo ? N . GV : Để nhận biết ba điểm có thẳng hàng hay khoâng ta laøm theá naøo ? Duøng duïng cuï nào để nhận biết?. Trường THCS Lý Tự Trọng. M ; N ; P khoâng thaúng haøng 4. Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. GV: Coù theå xaûy ra nhieàu ñieåm cuøng thuoäc đường thẳng không ? vì sao ? nhiều điểm không cùng thuộc đường thẳng không vì sao? GV : giới thiệu nhiều điểm thẳng hàng, nhieàu ñieåm khoâng thaúng haøng. Hoạt động 2: Quan hệ giữa ba điểm thẳng 2. Quan hệ giữa ba điểm thẳng hàng haøng C . A . GV: Veõ hình leân baûng Em coù nhaän xeùt gì veà ba ñieåm A, B, C ?. B .  Hai điểm B và C nằm cùng phía đối với A.. GV: Điểm C và B nằm như thế nào đối với  Hai điểm A và C nằm cùng phía đối với B. ñieåm A ?  Hai điểm A và B nằm khác phía đối với C. GV : Điểm A và C nằm như thế nào đối với  Điểm C nằm giữa hai điểm A và B ñieåm B ? GV : Điểm A và B nằm như thế nào đối với ñieåm C ? GV : Điểm C nằm như thế nào đối với điểm A vaø B ? GV : Có bao nhiêu điểm nằm giữa hai điểm A vaø B ? GV yeâu caàu 1 vaøi HS nhaéc laïi nhaän xeùt SGK GV : Nếu nói rằng : “Điểm E nằm giữa hai * Nhận xét : điểm M và N thì ta biết được điều gì? Ba Trong ba điểm thẳng hàng, có một điểm và ñieåm naøy coù thaúng haøng khoâng? chỉ một điểm nằm giữa hai điểm còn lại. GV khaúng ñònh : Khoâng coù khaùi nieäm naèm giữa khi ba điểm không thẳng hàng.  Chuù yù : Nếu biết một điểm nằm giữa hai điểm thì ba ñieåm aáy thaúng haøng Baøi taäp. Hoạt động 3: luyện tập GV: Cho hai HS leân baûng trình baøy caùc baøi taäp treân HS: Nhaän xeùt vaø boå sung theâm Với bài 2 có thể có mấy trường hợp? Hãy chỉ ra các trường hợp đó? GV: Uoán naén vaø thoáng nhaát caùch trình baøy cho HS.. 1. Veõ ba ñieåm thaúng haøng E ; F ; K (E naèm giữa F ; K) 2. Vẽ hai điểm M ; N thẳng hàng với E. Chỉ ra điểm nằm giữa hai điểm còn lại Giaûi 1.. F . E  M . Trường THCS Lý Tự Trọng. 5 Lop6.net. N . K  E . Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự 2. N . M . N . E . E . M . 4. Cuûng coá – Ôn lại những kiến thức quan trọng – Trong các hình vẽ sau chỉ ra điểm nằm giữa hai điểm còn lại(nếu có) E .  P. F . K  F  b. H   E. A . A . M . B . a  I. . K. N . K .  C. 5. Daën doø – Hoïc sinh veà nhaø hoïc baøi vaø laøm baøi taäp 10; 12; 13 SGK – Chuẩn bị bài mới. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... Trường THCS Lý Tự Trọng. 6 Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. Tuaàn: 03 Tieát: 03. Ngày soạn:01/ 09/ 2010 Ngaøy daïy: 04/ 09/ 2010. §3. ĐƯỜNG THẲNG ĐI QUA HAI ĐIỂM I. MUÏC TIEÂU – HS hiểu có một và chỉ một đường thẳng đi qua hai điểm phân biệt. Lưu ý HS có vô số đường không thẳng đi qua hai điểm – HS biết vẽ đường thẳng đi qua hai điểm, đường thẳng cắt nhau, song song. – HS nắm vững vị trí tương đối của đường thẳng trên mặt phẳng. II. CHUAÅN BÒ * Giáo viên : Giáo án, thước thẳng, SGK, phấn. * Học sinh : Vở ghi , dụng cụ học tập, chuẩn bị bài III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định tình hình lớp : Kiểm diện tra sĩ số 2. Kieåm tra baøi cuõ :  Khi naøo ba ñieåm A, B, C thaúng haøng, khoâng thaúng haøng ? Hãy xác định điểm nằm giữa trong bốn điểm sau: A . B . M . Giải: B nằm giữa M và N, M nằm giữa A và B. N . 3. Bài mới : Giới thiệu bài Hoạt động. Noäi dung. Hoạt động 1: Tìm hiểu cách vẽ đường thẳng 1. Vẽ đường thẳng GV:Cho điểm C hãy vẽ đường thẳng đi qua  Muốn vẽ đường thẳng đi qua hai điểm A điểm C. Vẽ được mấy đường thẳng ? vaø B ta laøm nhö sau : GV: Cho 2 điểm A và B. Hãy vẽ đường thẳng đi qua B, C. Vẽ được mấy đường thaúng ?. + Đặt cạnh thước đi qua hai điểm A và B + Dùng đầu chì vạch theo cạnh thước A . GV: Em đã vẽ đường thẳng BC bằng cách naøo ?. B . HS: nêu cách vẽ đường thẳng đi qua hai ñieåm GV: Như vậy qua hai điểm A và B vẽ được * Nhaän xeùt : mấy đường thẳng ? Có một và chỉ một đường thẳng đi qua hai HS: Neâu nhaän xeùt ñieåm A, B Cho hai điểm P, Q vẽ đường thẳng đi qua hai ñieåm P, Q. GV: Có mấy đường thẳng đi qua hai điểm P,. Trường THCS Lý Tự Trọng. 7 Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. Q? HS: Leân baûng trình baøy caùch veõ. GV: Cho hai điểm E ; F vẽ đường không thẳng đi qua hai điểm đó ? Số đường thẳng vẽ được Hoạt động 2: Tìm hiểu cách đặt tên cho 2. Tên đường thẳng đường thẳng  Ta đặt tên đường thẳng bằng một chữ cái GV: Các em đã biết đặt tên đường thẳng ở thường, hai chữ cái thường hay tên của hai baøi 1 nhö theá naøo? điểm xác định đường thẳng đó a GV: Vẽ ba đường thẳng với tên gọi khác nhau Đường thẳng a GV: Giới thiệu tiếp hai trường hợp còn lại. x. y. Đường thẳng xy A . B . Đường thẳng AB. GV: Yeâu caàu HS giaûi baøi taäp .  Hướng dẫn. GV: Nếu đường thẳng chứa ba điểm A, B, C thì gọi tên đường thẳng đó như thế nào ? GV: Qua mấy điểm ta có một đường thẳng ?. A . B . C . Boán caùch goïi coøn laïi laø: GV: Ta gọi đó là đường thẳng AB, BC, có Đường thẳng AC; BA ; BC; CA đúng không ? GV: Như vậy còn những cách gọi nào khác ? Hãy nêu tên các cách gọi khác của đường thaúng treân. Hoạt động 3: Tìm hiểu quan hệ giữa các đường 3. Đường thẳng trùng nhau, cắt nhau, thaúng song song. GV: Lấy bài tập  để giới thiệu các đường a) Hai đường thẳng trùng nhau : thaúng AB vaø CB truøng nhau. GV:Hãy gọi tên các đường thẳng trùng nhau khaùc treân hình veõ ?. A . C . AB và BC là hai đường thẳng trùng nhau b) Hai đường thẳng cắt nhau :. GV: Vẽ hình hai đường thẳng AB, AC có 1 ñieåm chung A. A . GV: Hai đường thẳng này có trùng nhau khoâng ?. B   C. GV: Giới thiệu hai đường thẳng phân biệt.. Trường THCS Lý Tự Trọng. B . 8 Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. GV: Hai đường thẳng phân biệt AB, AC có Hai đường thẳng AB, AC chỉ có một điểm mấy điểm chung ? được gọi là hai đường chung, ta nói chúng cắt nhau. thaúng nhö theá naøo ? A là giao điểm của hai đường thẳng. GV: Vẽ hình hai đường thẳng xy và zt khoâng truøng nhau, khoâng caét nhau vaø GV : c) Hai đường thẳng song song : GV: Hai đường thẳng xy, zt có trùng nhau khoâng ? chuùng coù ñieåm chung naøo khoâng ?. x z. GV: Giới thiệu hai đường thẳng song song GV:Thế nào là hai đường thẳng song song ?. y t. Hai đường thẳng xy, zt không có điểm chung naøo, ta noùi chuùng song song.. GV:Thế nào là hai đường thẳng phân biệt ? GV: Hai đường thẳng phân biệt có thể xảy ra những quan hệ nào? HS: Neâu chuù yù.  Chuù yù :  Hai đường thẳng không trùng nhau còn được gọi là hai đường thẳng phân biệt.  Hai đường thẳng phân biệt hoặc chỉ có một điểm chung hoặc không có điểm chung naøo.. 4. Cuûng coá – Hãy nêu cách vẽ đường thẳng đi qua hai điểm cho trước. – Nêu các cách đặt tên cho đường thẳng. – Hướng dẫn học sinh làm bài tập 15; 16;17 SGK 5. Daën doø – Hoïc sinh veà nhaø hoïc baøi vaø laøm baøi taäp 18 ; 20 ; 21 trang 109 ; 110  Đọc kỹ trước bài thực hành trang 110 SGK. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................. Trường THCS Lý Tự Trọng. 9 Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. Tuaàn: 04 Tieát: 04. Ngày soạn: 08/ 09/ 2010 Ngaøy daïy: 11 / 09/ 2010. §4 THỰC HAØNH: TRỒNG CÂY THẲNG HAØNG I. MUÏC TIEÂU HS biết trồng cây hoặc chôn các cọc thẳng hàng với nhau dựa trên khái niệm ba ñieåm thaúng haøng II. CHUAÅN BÒ * Giáo viên: 3 cọc tiêu, 1 dây dọi, một búa đóng cọc. Địa điểm thực hành * Học sinh: Mỗi nhóm chuẩn bị: 1 búa đóng cọc, 1 dây dọi, từ 6 đến 8 cọc tiêu đầu vót nhọn được sơn hai màu đỏ, trắng xen kẽ. Cọc thẳng bằng tre hoặc gỗ dài khoảng 1,5m III. THỰC HAØNH Hoạt động Hoạt động 1: Nhận nhiệm vụ. Noäi dung I. Nhieäm vuï. GV Thoâng baùo nhieäm vuï : a) Choân caùc coïc haøng raøo thaúng haøng naèm 2 HS nhaéc laïi nhieäm vuï phaûi laøm trong tieát giữa hai cột mốc A và B. hoïc b) Đào hố trồng cây thẳng hàng với hai cây Cả lớp ghi nhiệm vụ A và B đã có ở hai đầu lề đường GV: Khi đã có những dụng cụ trong tay chuùng ta caàn tieán haønh nhö theá naøo ? II. Tìm hieåu caùch laøm. Hoạt động 2: Tìm hiểu cách làm. Cả lớp cùng đọc mục 3 tr 108 (SGK) và Bước 1 : Cắm cọc tiêu thẳng đứng với mặt quan sát kỹ tranh vẽ ở hình 24 và 25 trong thời gian 3 phút đất tại hai điểm A và B  Hai HS đại diện nêu cách làm Bước 2 : HS1 : Đứng ở vị trí gần điểm A GV làm mẫu trước :. HS2 : Đứng ở vị trí gần điểm C (điểm C áng chừng nằm giữa A và B) Bước 3 : HS1 : ngắm và ra hiệu cho HS2 đặt cọc tiêu ở vị trí điểm C sao cho HS1 thấy cọc tiêu A che lấp hoàn toàn hai cọc tiêu ở vị trí B và C  A, B, C thẳng haøng Hoạt động 3: Học sinh thực hành theo nhoùm.  Lần lượt hai HS thao tác đặt cọc C thẳng hàng với hai cọc A, B trước toàn lớp (mỗi HS thực hiện một trường hợp về vị trí của C đối với A, B III. Học sinh thực hành theo nhóm.  Nhóm trưởng phân công nhiệm vụ cho từng thành viên tiến hành chôn cọc thẳng hàng với hai mốc A và B mà giáo viên cho GV quan sát các nhóm HS thực hành, nhắc trước.. Trường THCS Lý Tự Trọng. 10 Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. nhở, điều khiển khi cần thiết..  Mỗi nhóm HS có ghi lại một bản thực hành theo trình tự : 1. Chuẩn bị thực hành : Kiểm tra từng caù nhaân. 2. Thái độ, ý thức thực hành : cụ thể từng cá nhân. Kết quả thực hành : Nhóm tự đánh giá : Tốt  khá  trung bình, hoặc có thể tự cho ñieåm. IV. NHAÄN XEÙT  Giáo viên nhận xét đánh giá kết quả thực hành của từng nhóm  Giáo viên tập trung HS và nhận xét toàn lớp V. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHAØ  Các em vệ sinh chân, tay cất các dụng cụ chuẩn bị vào giờ sau học – Về nhà hoàn thành báo cáo thực hành tiết tới nộp lại. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... .......................................................................... Trường THCS Lý Tự Trọng. 11 Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. Tuaàn: 05 Tieát: 05. Ngày soạn: 15/ 09/ 2010 Ngaøy daïy: 18/ 09/ 2010. §5 TIA I. MUÏC TIEÂU * Kiến thức cơ bản: – HS bieát ñònh nghóa moâ taû tia baèng caùc caùch khaùc nhau – HS biết thế nào là hai tia đối nhau, hai tia trùng nhau * Kyõ naêng cô baûn: – HS biết vẽ tia, biết viết tên và biết đọc một tia. * Reøn luyeän tö duy : – Bieát phaân bieät hai tia chung goác. – Biết phát biểu gãy gọn các mệnh đề Toán học. II. CHUAÅN BÒ * Giáo viên : Giáo án, SGK, phấn, thước thẳng. Phấn màu. * Học sinh : Vở ghi , dụng cụ học tập, chuẩn bị bài. III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số. 2. Bài cũ: Trả lời bài tập số 21 trang 110 SGK a) 2 đường thẳng. ; b) 3 đường thẳng ; c) 4 đường thẳng ;. 1 giao ñieåm. 3 giao ñieåm. 6 giao ñieåm. 5) 5 đường thẳng 10 giao ñieåm.  Vẽ đường thẳng xy và điểm 0 thuộc đường thẳng xy. Điểm 0 chia đường thẳng xy thaønh maáy phaàn rieâng bieät ? 3. Bài mới: Giới thiệu bài Hoạt động Hoạt động 1: Hình thành khái niệm tia. Noäi dung 1. Tia. GV : Veõ hình leân baûng GV: Đường thẳng xy được chia thành mấy phaàn?. x. 0 . y. GV: Điểm 0 trên đường thẳng xy thuộc nữa Hình gồm điểm 0 và một phần đường thẳng naøo? bị chia ra bởi điểm 0 được gọi là một tia GV: Dùng phấn màu tô phần đường thẳng gốc 0 (hay nửa đường thẳng gốc 0) 0x GV: Giới thiệu hình gồm điểm 0 và phần đường thẳng này là một tia gốc 0. GV: Theá naøo laø moät tia goác 0 ?. Trường THCS Lý Tự Trọng. 12 Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. GV : Giới thiệu tên của hai tia 0x, 0y còn gọi là nửa đường thẳng 0x, 0y.  Khi đọc (hay viết) tên một tia, phải đọc GV: Tia 0x bị gới hạn ở điểm nào. Không bị (hay viết) tên gốc trước giới hạn về phía nào?. GV : Nên khi đọc (hay viết) tên của một tia, phải đọc (hay viết) như thế nào ?  GV : Cho HS trả lời miệng bài 22a.  Tương tự GV cho HS trả lời định nghĩa moät tia goác A Hoạt động 2: Tìm hiểu hai tia đối nhau. 2. Hai tia đối nhau. GV : Cho HS quan saùt vaø noùi leân ñaëc ñieåm cuûa hai tia 0x, 0y. 0 . x. Từ đó GV giới thiệu hai tia đối nhau GV: Hai tia đối nhau có mấy đặc điểm? Đó là những đặc điểm gì?. y. Hai tia gọi là đối nhau khi: – Hai tia chung goác.. GV: Vậy Hai tia như thế nào là hai tia đối nhau ?. – Tạo thành đường thẳng.. GV: Em coù nhaän xeùt gì veà moãi ñieåm treân Nhaän xeùt đường thẳng ? Mỗi điểm trên đường thẳng là gốc chung GV: Cho hoïc sinh neâu nhaän xeùt của hai tia đối nhau GV: Cho HS thực hiện ?1 ?1 Hướng dẫn HS đọc đề bài và nêu yêu cầu của đề bài GV: Haõy cho bieát taïi sao Ax vaø By khoâng phải là hai tia đối nhau?. x. A . B . y. a) Tại sao Ax, By không phải là hai tia đối nhau ?. Hai tia naøy coø thieáu ñieøu kieän naøo? GV: Treân hình veõ coù maáy ñieåm? Seõ coù maáy tia đối nhau? Đó là những tia nào?. b) Trên hình có những tia nào đối nhau ? Hướng dẫn. HS leân baûng trình baøy. a) Vì hai tia Ax vaø By khoâng chung goác.. HS nhaän xeùt vaø boå sung theâm GV: Thoáng nhaát caùch trình baøy cho HS. b) Các tia đối nhau là: Ax và Ay; Bx và By. Hoạt động 3: tìm hiểu hai tia trùng nhau. 3. Hai tia truøng nhau. GV : Cho HS quan saùt hình veõ vaø noùi leân quan hệ gữa hai tia Ax và AB GV: Em coù nhaän xeùt gì veà ñaëc ñieåm cuûa hai tia AB vaø Ax?. A . B . x. Tia Ax vaø tia AB laø hai tia truøng nhau. GV : Hai tia truøng nhau laø 2 tia maø moïi Chuù yù điểm đều là điểm chung. Hai tia không trùng nhau còn được gọi là GV Lưu ý : Từ nay về sau khi nói về 2 tia. Trường THCS Lý Tự Trọng. 13 Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. maø khoâng noùi gì theâm ta hieåu laø 2 tia phaân hai tia phaân bieät bieät Hoạt động 4: Củng cố kiến thức. ?2 Hướng dẫn. Hoạt động nhóm thực hiện ?2 GV: Em hãy quan sát hình vẽ và trả lời các caâu GV sau:. y. B . 0.  A. a) Tia 0B trùng với tia nào? b) 0x, Ax coù truøng nhau khoâng?. x. a) Tia OB trùng với tia Oy. c) Tại sao 0x ; 0y không đối nhau?. b) Hai tia Ox vaø Ax khoâng truøng nhau. Vì GV: Cho đại diện HS lên bảng trình bày hai tia không chung gốc. cách thực hiện. c) Hai tia Ox, Oy không đối nhau vì không HS nhận xét và bổ sung thêm vào cách thực tạo thành một đường thẳng. hieän cuûa baïn. GV: Uoán naén thoáng nhaát caùch trình baøy cho HS 4. Cuûng coá – Tia là gì? Khi nào hai tia được gọi là đối nhau? Trùng nhau? – Hướng dẫn HS làm bài tập 22 b; c SGK a) b). x B . R  A . y C . 5. Daën doø – HS nắm vững ba khái niệm : Tia, hai tia đối nhau, hai tia trùng nhau. – Laøm baøi taäp 23, 24, 28, 29, 31 trang 113, 114 SGK IV. RUÙT KINH NGHIEÄM ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... .......................................................................... Trường THCS Lý Tự Trọng. 14 Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. Tuaàn: 06 Tieát: 06. Ngày soạn: 21/ 9/ 2010 Ngaøy daïy: 25/ 9/ 2010. LUYEÄN TAÄP I. MUÏC TIEÂU – HS nhận dạng được tia, biết vẽ tia, biết sử dụng ngôn ngữ để phát biểu một nội dung theo nhiều cách khác nhau. Phát biểu gãy gọn các mệnh đề toán học. – Nắm được các tính chất của hai tia đối nhau, hai tia trùng nhau, hai tia chung gốc. Nhận biết được hai tia đối nhau, trùng nhau, không trùng nhau. – Rèn luyện tư duy toán học cho HS. II. CHUAÅN BÒ * Giáo viên :Giáo án, SGK, phấn, thước thẳng. * Học sinh : Vở ghi , dụng cụ học tập, chuẩn bị bài III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số. 2. Baøi cuõ: HS Giaûi baøi 25 trang 113 SGK a) Vẽ đường thẳng AB b) Veõ tia AB c) Veõ tia BA 3. Baøi luyeän taäp: Hoạt động Noäi dung Hoạt động 1: Luyện tập về nhận biết khái Dạng 1: Nhận biết khái niệm các tia nieäm tia Baøi 1 : GV: Cho HS đọc đề bài và nêu yêu cầu của Hướng dẫn bài toán Vẽ đường thẳng xy. Lấy điểm 0 bất kỳ trên xy. a) Chỉ ra và viết tên hai tia đối nhau? b) Hai tia đối nhau có đặc điểm gì ? GV : Gọi HS vẽ hình và trả lời câu GV a, b. x. 0 . y. a) Hai tia đối nhau là : tia 0x và tia 0y. b) Hai tia đối nhau có đặc điểm là : Chung gốc và hai tia tạo thành một đường thẳng.. GV: Cho HS nhaän xeùt vaø boå sung theâm.. Baøi 2 : GV: Uoán naén vaø thoáng nhaát caùch trình baøy Hướng dẫn cho hoïc sinh Vẽ hai tia đối nhau ot và 0t’.. t’. B . 0 . A . t. Laáy A  0t ; B  0t’ chæ ra caùc tia truøng a) Caùc tia truøng nhau laø : 0A vaø 0t ; 0B vaø nhau? 0t’ ; (B0 ; BA ; Bt) ; (A0 ; AB ; At’). Trường THCS Lý Tự Trọng. 15 Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. GV: Tia 0t vaø At coù truøng nhau khoâng? Vì b) Tia 0t vaø At khoâng truøng nhau. Vì khoâng sao? chung goác. GV: Tia At và Bt’ có đối nhau không? Vì c) Tia At và Bt’không đối nhau vì không sao? chung goác. GV: Chỉ ra vị trí của ba điểm A ; 0 ; B đối d) Điểm 0 nằm giữa A ; B với nhau HS leân baûng trình baøy caùch giaûi GV: Cho HS nhaän xeùt vaø boå sung theâm. Hoạt động 2: Rèn luyện sử dụng ngôn ngữ. Dạng 2: Rèn luyện sử dụng ngôn ngữ. GV: Cho HS đọc đề bài và tìm cách trình Bài 3 : baøy Điền vào chỗ trống để được câu đúng trong Điền vào chỗ trống để được câu đúng trong các phát biểu sau : caùc phaùt bieåu sau : a) Điểm K nằm trên đường thẳng xy là gốc a) Điểm K nằm trên đường thẳng xy là gốc chung của hai tia đối nhau Ky và Kx. chung cuûa .... b) Nếu điểm A nằm giữa hai điểm B và C GV : Gọi 1HS đứng tại chỗ trả lời thì b) Nếu điểm A nằm giữa hai điểm B và C Hai tia AB và AC đối nhau. thì : Hai tia CA vaø CB truøng nhau.  Hai tia ... đối nhau Hai tia BA vaø BC truøng nhau  Hai tia CA vaø... truøng nhau.  Hai tia BA vaø BC ... GV : Gọi 1HS đứng tại chỗ trả lời. c) Tia AB laø hình goàm ñieåm A vaø taát caû caùc c) Tia AB là hình gồm điểm ... và tất cả các điểm nằm cùng phía với B đối với A điểm ... với B đối với .... d) Hai tia đối nhau là d) Hai tia đối nhau là ...  Hai tia coù chung moät goác vaø taïo thaønh moät GV cho theâm baøi taäp sau: đường thẳng. Trong các câu sau hãy chọn câu đúng a) Hai tia Ax và Ay chung gốc thì đối nhau. b) Hai tia Ax, Ay cùng nằm trên đường thẳng xy thì đối nhau c) Hai tia Ax và By cùng nằm trên đường thẳng xy thì đối nhau d) Hai tia cùng nằm trên đường thẳng xy thì truøng nhau Hoạt động 3: Luyện vẽ hình. Daïng 3: Luyeän veõ hình. GV: Haõy Veõ ba ñieåm khoâng thaúng haøng A, Baøi 4 B, C. Hướng dẫn a) Veõ ba tia AB, AC, BC. Trường THCS Lý Tự Trọng. 16 Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. b) Vẽ các tia đối nhau AB và AD ; AC và Trường hợp 1 AE. c) Laáy M  tia AC veõ tia BM. GV: Cho HS hoạt động theo nhóm  D. HS Đại diện nhóm lên bảng trình bày GV: Cho HS nhaän xeùt vaø boå sung theâm.. E . A . B  M . GV: Uoán naén vaø thoáng nhaát caùch trình baøy cho hoïc sinh Trường hợp 2 GV: Có mấy trường hợp xẩy ra đối với điểm E M?  D. .  C. A . B  C .  M. 4. Cuûng coá –. Theá naøo laø moät tia goác O?. – Hai tia đối nhau là hai tia phải thỏa mãn điều kiện gì? – Hướng dẫn HS làm bài tập 31 SGK 5. Daën doø – Hoïc thuoäc baøi tia – Laøm caùc baøi taäp coøn laïi – Về nhà luyện vẽ thành thạo các trường hợp: Hai tia đối nhau, hai tia chung gốc không đối nhau, hai tia trùng nhau. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM ......................................................................... ......................................................................... .......................................................................... Trường THCS Lý Tự Trọng. 17 Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. MỘT SỐ BAØI TOÁN NÂNG CAO Baøi 1: Cho 6 ñieåm phaân bieät, trong doù khoâng coù baát kì ba ñieåm naøo thaúng haøng. Coù theå keû được bao nhiêu đường thẳng đi qua từng cặp hai trong 6 điểm ấy? Baøi 2: Cho n ñieåm phaân bieät, trong doù khoâng coù baát kì ba ñieåm naøo thaúng haøng. Coù theå keû được bao nhiêu dường thẳng đi qua từng cặp hai trong n điểm ấy? Aùp dụng trường hợp cho 2001 điểm, 2002 điểm. Bài 3: Cho 5 đường thẳng trong đó không có hai đường thẳng nào song song và không có ba đường thẳng nào đồng quy. Tìm số giao điểm của các đường thẳng ấy. Bài 4: Cho n đường thẳng trong đó không có hai đường thẳng nào song song và không có ba đường thẳng nào đồng quy. Tìm số giao điểm của các đường thẳng ấy. Aùp dụng, trường hợp cho2001 đường thẳng, 2002 đường thẳng. Bài 5: Cho bốn điểm A, B, C, D. trong đó không có ba điểm nào thẳng hàng. Có bao nhiêu tia mà gốc là một trong các điểm ấy và chứa một trong các điểm còn lại? Có bao nhiêu cặp tia đối nhau? Hướng dẫn Bài 1: Trong 6 điểm không có 3 điểm nào thẳng hàng. Thì từ một điểm ta vẽ được với 5 điểm còn lại và có 5 đường thẳng lẽ ra ta phải có 6.5 đường thẳng nhưng mỗi đường thẳng 6.5  15 đường thẳng được kể hai lần do vậy số đường thẳng có là: 2 Bài 2: Trong n điểm không có 3 điểm nào thẳng hàng. Thì từ một điểm ta vẽ được với (n-1) điểm còn lại và có (n-1) đường thẳng lẽ ra ta phải có n(n-1) đường thẳng nhưng mỗi đường n.(n  1) thẳng được kể hai lần do vậy số đường thẳng có là: đường thẳng 2 2001.2000  2001000 đường thẳng. Auøp duïng coù 2001 ñieåm thì coù: 2 2002.2001  2003001 đường thẳng. Auøp duïng coù 2002 ñieåm thì coù: 2 Bài 3: Trong 6 Đường thẳng ấy không có bất kì hai đường thẳng nào song song và không có bất kì ba đường thẳng nào cắt nhau tại một điểm trườn hợp này ta củng nói là bốn đường thẳng cắt nhau từng đôi một. Bây giờ ta lí luận dể chứng tỏ 6 đường thăng cắt nhau thì có 6 giao ñieåm. Với hai đường thì có một giao điểm. Thêm một đường thẳng nữa thì thêm 2 giao điểm nữa. Vậy số giao điểm là 1 + 2 thêm một đường thẳng nữa thì thêm 3 giao điểm nữa. Vậy số giao ñieåm laø 1 + 2 + 3 Tương tư ï 6 đường thẳng thì có 1 + 2 + 3 + 4 + 5 = 15 giao điểm. Coù theå lí luaän nhö sau: Mỗi đường thẳng thì cắt 5 đường thẳng còn lại cho ta 5 giao điểm, lẽ ra phải có 6. 5 giao điểm; nhưng chú ý trong cách tính này, mỗi giao điểm được kể làm 2 lần. Do vậy số giao 6.5  15 giao ñieåm điểm có được là: 2 Bài 4: Tương tự bài 3 ta có:. Trường THCS Lý Tự Trọng. 18 Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. Mỗi đường thẳng thì cắt n-1 đường thẳng còn lại cho ta n-1 giao điểm, lẽ ra phải có n.(n-1) giao điểm; nhưng chú ý trong cách tính này, mỗi giao điểm được kể làm 2 lần. Do vậy số n.(n  1) giao điểm có được là: giao ñieåm 2 2001.2000  2001000 giao ñieåm. Aùp dụng có 2001 đường thẳng thì có: 2 2002.2001  2003001 giao ñieåm. Aùp dụng có 2002 đường thẳng thì có: 2 Bài 5: Mỗi điểm tạo với 4 điểm còn lại thành tia . Vậy có tất cả là: 1 + 2 + 3 = 6 tia. Hoặc cách khác: Bốn điểm thì có 4 x 3 = 12 tia nhưng trong đó các điểm được tính hai lần nên ta có 12 :2 = 6 tia.. Trường THCS Lý Tự Trọng. 19 Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Giaùo aùn hình hoïc 6. GV: Chu Viết Sự. Tuaàn: 07 Tieát: 07. Ngày soạn: 30/ 9/ 2010 Ngaøy daïy: 02/ 10/ 2010. §6. ĐOẠN THẲNG I. MUÏC TIEÂU * Kiến thức cơ bản :  Biết định nghĩa đoạn thẳng * Kyõ naêng cô baûn :  HS biết vẽ đoạn thẳng.  Biết nhận dạng đoạn thẳng cắt đoạn thẳng, cắt đường thẳng, cắt tia  Biết mô tả hình vẽ bằng các cách diễn đạt khác nhau. * Thái độ :  Veõ hình caån thaän, chính xaùc II. CHUAÅN BÒ * Giáo viên :Giáo án, SGK, thước thẳng.ï * Học sinh : Vở ghi , dụng cụ học tập, chuẩn bị bài III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số. 2. Baøi cuõ:  Theá naøo laø moät tia? Em haõy leân baûng veõ moät tia?  Vậy tia Ox giới hạn ở đâu? (giới hạn ở gốc 0, nhưng không giới hạn “về phía x” 3. Bài mới: Giới thiệu bài Hoạt động Hoạt động 1: Vẽ đoạn thẳng, đoạn thẳng AB laø gì ?. Noäi dung 1. Đoạn thẳng AB là gì ? A . B . GV: Cho HS đánh dấu hai điểm A, B trên giấy. Đặt cạnh thước thẳng đi qua hai điểm Đoạn thẳng AB là hình gồm điểm A, điểm A và B, rồi lấy đầu chì vạch theo cạnh B và tất cả các điểm nằm giữa A, B. thước từ A đến B Đoạn thẳng AB còn gọi là đoạn thẳng BA. GV noùi: Neùt chì treân trang giaáy, neùt phaán trên bảng là hình ảnh đoạn thẳng AB.  Hai điểm A, B gọi là hai mút (hoặc hai GV: Trong khi vẽ đoạn thẳng AB đầu bút đầu) của đoạn thẳng AB chì đã đi qua những điểm nào? GV: Qua cách vẽ em hãy cho biết đoạn thaúng AB laø gì? GV: Cách gọi tên của đoạn thẳng như thế. Trường THCS Lý Tự Trọng. 20 Lop6.net. Naêm hoïc 2010–- 2011.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>