Bài giảng Độc chất học môi trường: Chương 8 - TS. Lê Quốc Tuấn

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>LOẠI THẢI ĐỘC CHẤT</b>

Chương 8

<b>TS. Lê Quốc Tuaán</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>Giới thiệu</b>

9Khả năng loại thải độc chất là thuộc tính sống

còn của sinh vật

9Q trình loại thải độc chất phức tạp tùy vào cấu

trúc phức tạp của cơ thể sinh vật

z<i>Sinh vật có cấu trúc đơn giản thì quá trình loại</i>

<i>thải độc chất càng đơn giản và ngược lại</i>

9 Sự thẩm thấu thụ động là một cơ chế chủ yếu

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>chất và cấu trúc cơ thể sinh vật</b>

9Kích thước cơ thể: <i>kích thước cơ thể sinh vật</i>

<i>tăng làm tăng khoảng cách tiếp cận các màng</i>
<i>bên trong của độc chất</i>

9Tỉ lệ diện tích bề mặt và trọng lượng cơ thể:

<i>Tăng kích thước cơ thể đồng nghĩa với giảm tỉ lệ</i>
<i>diện tích bề mặt và trọng lượng cơ thể, do đó:</i>

z<i>Làm giảm diện tích bề mặt màng để thẩm thấu độc</i>

<i>chaát</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>Mối tương quan giữa quá trình loại thải độc</b>
<b>chất và cấu trúc cơ thể sinh vật</b>

9Cấu thành cơ thể: <i>Cơ thể càng phức tạp thì càng</i>

<i>tăng các cấu thành bên trong, tăng diện tích</i>
<i>màng của các bào quan, cho nên tăng khả năng</i>
<i>loại thải độc chất</i>

9Hàm lượng lipid: <i>Hàm lượng lipid trong cơ thể</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>Mối tương quan giữa quá trình loại thải độc</b>
<b>chất và cấu trúc cơ thể sinh vật</b>

9Ngăn cách với môi trường: <i>Để tồn tại, cơ thể</i>

<i>ln có các vách ngăn nhằm bảo vệ cơ thể khỏi</i>
<i>các tác động của môi trường</i>

9Sự phát triển của các loại màng và các cơ quan

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>Các con đường loại thải độc chất ra</b>

<b>khỏi cơ thể</b>

9Gan: <i>Là nơi tiếp nhận độc chất từ máu, chuyển</i>

<i>hóa sinh học độc chất (giảm độc và tạo các dẫn</i>
<i>xuất phân cực), rồi chuyển qua mật</i>

9Thận: <i>Tiếp nhận độc chất và chất thải từ máu</i>

<i>qua một quá trình lọc, rồi thải ra theo đường</i>
<i>tiểu tiện</i>

9Phổi<i>: Các loại màng trong hệ thống hô hấp loại</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>Một số con đường khác có thể loại thải</b>

<b>độc chất ra khỏi cơ thể</b>

9 Da: <i>Phủ khắp bề mặt cơ thể, loại thải các hợp chất hữu</i>
<i>cơ bay hơi</i>

9 Mồ hôi: <i>Loại thải các độc chất hịa tan trong nước</i>

9 Sữa: <i>Sữa mẹ có nhiều lipid và lipoprotein, dễ dàng loại</i>
<i>thải các độc chất hòa tan trong nước và trong chất béo</i>
9 Tóc: <i>Sự phát triển của tóc giúp loại thải các độc chất</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>VẬN CHUYỂN</b>

9Một độc chất muốn được loại thải thì nó phải

được vận chuyển từ nơi tích lũy đến nơi loại thải

9Sự vận chuyển độc chất đến nơi loại thải được

thực hiện chủ yếu bằng hệ thống tuần hoàn máu

9Các độc chất hòa tan trong nước dễ dàng hòa tan

trong máu để được vận chuyển đến nơi loại thải

9Với những hợp chất khó tan trong nước (dễ tan

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>VẬN CHUYỂN</b>

9Những hợp chất tan trong lipid thường liên kết

với các protein vận chuyển trong máu

9Trong máu có nhiều loại protein vận chuyển để

vận chuyển các độc chất tan trong lipid

9Tại các vị trí loại thải những hợp chất tan trong

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>LOẠI THẢI QUA THẬN</b>

9Thận là nơi loại thải các độc chất hòa tan trong

nước từ máu qua cơ chế lọc ngược

9Có 2 đặc tính của độc chất liên quan đến q

trình loại thải

9Kích thước: <i>Độc chất có trọng lượng phân tử</i>
<i><65.000 có thể được lọc qua các lổ có kích thước từ</i>
<i>70 – 100 </i>Å.

</div>

<!--links-->