Giáo án môn Vật lí Lớp 8 - Chương trình cả năm - Năm học 2010-2011 - Nguyễn Trung Nghĩa

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. Chương 1: TiÕt 1:. C¬ häc Chuyển động cơ học. Ngµy d¹y: I. Môc tiªu: - Nêu được ví dụ về chuyển động cơ học, tính tương đối của chuyển động và đứng yên. Xác định được trạng thái của vật đối với mỗi vật được chọn làm mốc; biết được chuyển động thẳng, cong, tròn. - RÌn kü n¨ng quan s¸t t­ duy vËn dông kiÕn thøc lÊy vÝ dô. - Thái độ hợp tác, cẩn thận, kiên nhẫn. II. chuÈn bÞ tµi liÖu- thiÕt bÞ d¹y häc ThÇy gi¸o: tranh vÏ h1.1, h1.2 sgk, xe l¨n ,thanh trô Häc Sinh: SGK, vë ghi, dông cô häc tËp. III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc: (1) ổn định tổ chức: 8A: 8B: (2) KiÓm tra bµi cò: (Kh«ng) Giáo Viên đặt vấn đề vào bài; Người ta cho rằng: mặt trời mọc đằng đông, lặn đằng tây. Như vậy có phải là Mặt Trời chuyển động còn Trái đất đứng yên hay không? Bài häc h«m nay sÏ gióp c¸c em tr¶ lêi c©u hái trªn. (3) D¹y häc bµi míi: a) Hoạt động 1:Cách nhận biết một vật chuyển động hay đứng yên Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung ? Làm thế nào để em có thể nhận biết được I. làm thế nào để biết một vật chuyển một ô tô trên đường, chiếc thuyền trên sông động hay đứng yên: muốn biết: đang chạy (chuyển động) hay đứng yên. - Vật chuyển động hay đứng yên người ta ? Trong vật lí học để nhận biết 1 vật chuyển dựa vào vị trí của vật đó so với vật khác động hay đứng yên người ta dựa vào điều được chọn làm mốc gọi là vật mốc. g×. ? Chuyển động cơ học là gì. HS tr¶ lêi theo SGK - Gi¸o viªn lµm thÕ nµo víi xe l¨n chØ râ vËt lµm mèc. - HS suy nghÜ lµm c©u C2; C3 C2: ? Người ta thường chọn vật làm mốc gắn với gì C3: b) Hoạt động 2:Tìm hiểu tính tương đối của chuyển động và đứng yên Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung 1 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. II. Tính tương đối của chuyển động và đứng yên: C4: Hành khách chuyển động vì vị trí người này thay đổi so với nhà ga. C5: So với toa tàu thì hành khách đứng yên vì vị trí của hành khách đối với toa tàu không đổi. C6: (1) đối với vật này (2) đứng yªn. c) Hoạt động 3: Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung - HS đọc SGK III. Một số chuyển động thường gặp ? Quan sát H1.3 cho biết quỹ đạo chuyển chuyển động thẳng, tròn, cong. động của máy bay, kim đồng hồ, quả bóng IV. Vận dụng: bµn. C10: ? Có những loại chuyển động nào - Ô tô: Đứng yên so với người lái xe, cđ so - HS lµm C9, C10, C11. với người đứng bên đường và cột điện - GV ch÷a C10. -Người lái xe: Đứng yên so với người lái xe cđ so với người bên đường -Cột điện: dDD]nmgs yên so với người bên đường, cđ so với ô tô, và người lái xe. C11: (HS tù lµm) - HS ph©n nhãm th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái C4; C5; C6 ? Vật được coi là chuyển động hay đứng yªn phô thuéc vµo yÕu tè nµo. - C¸ nh©n lµm C7; C8 - Giáo viên giải thích tính tương đối của chuyển động.. IV. Cñng cè luyÖn tËp: ? Chuyển động cơ học là gì ? Chuyển động cơ học cơ đặc điểm gì ? Có mấy dạng chuyển động; làm bài tập 1, 2. V. hướng dẫn về nhà: - §äc cã thÓ em ch­a biÕt - Xem bµi vËn tèc - Lµm bµi tËp SBT + kÎ b¶ng 2.1 vµ 2.2 vµo vë.. 2 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. Ngµy d¹y: TiÕt 2: VËn tèc I. Môc tiªu: - Từ ví dụ, so sánh quãng đường chuyển động trong 1 giây của mỗi chuyển động để rút ra cách nhận biết sự nhanh, chậm của chuyển động đó (gọi là vận tốc), nắm công thức v. s ý nghĩa k/n vận tốc, đơn vị vận tốc, vận dụng công thức tính vận tốc. t. - RÌn luyÖn kü n¨ng quan s¸t, t­ duy, tÝnh to¸n, vËn dông - Thái độ cẩn thận cần cù, trung thực. II. chuÈn bÞ tµi liÖu- thiÕt bÞ d¹y häc: - ThÇy gi¸o: So¹n nghiªn cøu bµi 2 SGK, SGV - §ång hå bÊm gi©y, b¶ng phô, tranh vÏ tèc kÕ - Ph©n nhãm, phiÕu häc tËp. III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc : (1) ổn định tổ chức: 8A: 8B: (2) KiÓm tra bµi cò: HS1: Thế nào là chuyển động cơ học? Cho ví dụ. Làm bài tập 1.3 sbt (3) D¹y häc bµi míi: Đặt vấn đề: - GV đưa 2 xe lăn: 1 xe chuyển động nhanh, 1 xe chậm ? Làm thế nào để biết xe nào chuyển động nhanh, chậm. a) Hoạt động 1: Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung - GV treo bảng 2.1 hướng dẫn HS quan sát I. Vận tốc là gì? ? H·y xÕp h¹ng cho b¹n ch¹y nhanh nhÊt Kh¸i niÖm: VËn tèc lµ qu·ng ®­êng ch¹y vµ c¸c b¹n cßn l¹i ®­îc trong 1 gi©y. - HS lên bảng ghi kết quả (đại diện 1 C3: - Độ lớn của vận tốc cho biết sự nhóm) -> Tính điểm: 1 câu đúng 2 điểm nhanh, chậm của chuyển động. ? H·y tÝnh qu·ng ®­êng ch¹y ®­îc trong 1 - §é lín cña vËn tèc ®­îc tÝnh b»ng gi©y cña b¹n An. quãng đường đi được trong một đơn vị thêi gian. - HS lªn b¶ng ®iÒn vµo ? Lµm thÕ nµo em tÝnh ®­îc nh­ vËy. - GV quan s¸t c¸ch tÝnh cña c¸c nhãm II. C«ng thøc tÝnh vËn tèc. s kh¸c. V  Trong đó: t ? H·y tÝnh cho c¸c b¹n cßn l¹i. 3 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. ? VËn tèc lµ g× ? Nhìn vào bảng kết quả cho biết độ lớn cña vËn tèc biÓu thÞ tÝnh chÊt nµo cña chuyển động. §iÒn tõ vµo c©u C3. ? NÕu gäi V lµ vËn tèc; S lµ qu·ng ®­êng ®i ®­îc; t lµ thêi gian th× vËn tèc ®­îc tÝnh ntn.. - V: vËn tèc - s : qu·ng ®­êng ®i ®­îc (m). - t : thêi gian ®i hÕt qu·ng ®­êng(s). b) Hoạt động 2: Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung ? §¬n vÞ vËn tèc phô thuéc vµo g× III. §¬n vÞ vËn tèc: - GV treo b¶ng H2.2. HS ph©n nhãm ®iÒn - m/s; km/h; m/phót... vµo. 1 ? §¬n vÞ hîp ph¸p cña vËn tèc lµ g× 1m/s = 100 = 3,6 km/h 1 - §é lín cña vËn tèc ®­îc ®o b»ng dông cô 3600 gì em đã thấy ở đâu. 1000m  0,28m / s 1km/h = - GV th«ng b¸o vËn tèc « t« lµ 36km/h ý 3600 s nghÜa cña nã. - Dông cô ®o vËn tèc lµ tèc kÕ. - HS làm tương tự với xe đạp và tàu hoả 36000m V«t« 36km/h =  10m / s - HS lµm C5(b). 3600 s Vx® 10,8km/h=. 10800m  3m / s 3600 s. Vtµu ho¶ = 10m/s. c) Hoạt động 3: Gi¸o viªn - Häc sinh - GV thông báo 1 đề toán từ thực tế Víi: s = 15km; t=1,5h V=. Néi dung IV. VËn dông: -V=. 15km 10000m  10km / h   2,8m / s 1,5h 3600 s. Trường Trường. Linh Thượng. -s = v . t = 30km/h x -t=. s = 15km t = 1,5h t = 30kn/h t = 40' =. VÜnh. 40 2  h 60 3. v = 15km/h s = 15km.. s 15km   10km / h  2,8m / s t 1,5h. v=? s=? => t = ?. 4 Lop8.net. v 15km / h   1h . s 15km. 2 h  20km 3.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. IV. Cñng cè luyÖn tËp: ? §é lín cña vËn tèc cho ta biÕt ®iÒu g× ? C«ng thøc tÝnh vËn tèc ? §¬n vÞ vËn tèc. V. hướng dẫn về nhà: - Lµm c¸c c©u C6; C7; C8, lµm bµi tËp sbt 2.1  2.5 - Xem lại quy tắc đổi đơn vị. HD2.2: Sö dông c«ng thøc tÝnh vËn tèc L­u ý: t=10h- 8h V=. s t. =. 100km = 50km= ? m/s 2h. HD2.5: s 1 = 300m= 3km t 1 =1phót=1/60h  v1=. s1 =? t1. s 2 =7,5km t 2 =0,5h v2 =. s2 =? t2. So sánh v 1 và v 2 . Từ đó rút ra kết luận. Ngµy d¹y: Chuyển động đều - chuyển động không đều. TiÕt 3:. I. Môc tiªu: - HS nắm được thế nào là chuyển động đều và không đều, áp dụng được công thức tính vận tốc trung bình để giải bài tập. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t, t­ duy, ¸p dông kiÕn thøc - Thái độ cần có, cẩn thận, trung thực. II. chuÈn bÞ tµi liÖu- thiÕt bÞ d¹y häc: ThÇy gi¸o: - Máy đo chuyển động . - Máy chuyển động của hòn bi - Tranh vÏ H 3.1; B¶ng 3.1 Häc sinh: SGK, vë ghi, dông cô häc tËp III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc : (1) ổn định tổ chức: 8A: 8b: (2) KiÓm tra bµi cò: 5 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. ? Vận tốc là gì? Viết công thức và nêu đơn vị của vận tốc? ? Hai người đi xe đạp. Người thứ nhất đi quãng đường 300m hết 1 phút, người thứ hai đi quãng đường 7,5km hết 0,5h. Hỏi người nào đi nhanh hơn? (3) D¹y häc bµi míi: a) Hoạt động 1: Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung - GV cung cấp định nghĩa chuyển động I. Định nghĩa: SGK đều, không đều cho HS. 1. ThÝ nghiÖm: - HS hoạt động theo nhóm quan sát TN của 2. Nhận xét: GV -> HS thùc hiÖn l¹i TN. - Trên quãng đường AD chuyển động của - §iÒn c¸c th«ng tin cã ®­îc vµo b¶ng 3.1 trục bánh xe là không đều. ? Tr¶ lêi c©u hái SGK. - Trên quãng đường DF chuyển động của - HS lµm c©u C2 vµo vë. trục bánh xe là đều. b) Hoạt động 2: Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung - HS đọc SGK - GV giải thích II. Vận tốc trung bình của chuyển động - HS làm câu C3 theo nhóm - GV thống nhất không đều. trªn b¶ng. * C«ng thøc: Vtb =. s ; trong đó; s : quãng t. ®­êng, t: thêi gian C3: -VAB =. S AB  0,017 m / s t AB. -VBC =. S BC  0,05m / s t BC. -VCD =. S CD  0,08m / s . t CD. c) Hoạt động 3: Gi¸o viªn - Häc sinh - C¸ nh©n HS lµm C4 - GV tãm t¾t bµi C5. Néi dung III. VËn dông: C4: Không đều vì khi mới chuyển động xe ch¹y nhanh dÇn, dõng l¹i xe ch¹y chËm dÇn 50/km/h lµ vËn tèc trung b×nh. C5: Vtb1 = 4m/s; Vtb2 = 2,5m/s Vtb 2 =. - HS lµm C6 vµo vë. 120  60  3,3m / s 30  24. C6.Tõ c«ng thøc v = =30.5=150km 6 Lop8.net. s  s = vtb.t t.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. IV. Cñng cè luyÖn tËp: ? Chuyển động đều, không đều là gì ? VËn tèc trung b×nh ®­îc tÝnh nh­ thÕ nµo. V. hướng dẫn về nhà: - Lµm c¸c c©u C6; C7; C8. - Xem phÇn cã thÓ em ch­a biÕt.. Ngµy d¹y: BiÓu diÔn lùc. TiÕt 4:. I. Môc tiªu: - HS nắm được cách biểu diễn lực của các kí hiệu véc tơ lực và cường độ lực. - Rèn kỹ năng quan sát, vẽ hình, đo đạc, xác định độ lớn lực. - Thái độ cẩn thận, cần cù, trung thực. II. chuÈn bÞ tµi liÖu- thiÕt bÞ d¹y häc: ThÇy gi¸o: - Xe l¨n + d©y - Nam ch©m - H 4.1; H 4.2; H 4.4. Häc sinh: ¤n tËp kiÕn thøc vÒ lùc ë líp 6 III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc : (1) ổn định tổ chức: 8a: 8b: (2) KiÓm tra bµi cò: Ch÷a bµi tËp cho häc sinh (3) D¹y häc bµi míi: Đặt vấn đề: SGK a) Hoạt động 1: Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung ? Lực có thể làm vật biến đổi như thế nào. I. ¤n l¹i kh¸i niÖm lùc. - HS hoạt động nhóm làm TN H 4.1 C1: Lùc hót - GV treo H 4.2 cho HS quan s¸t Lùc ®Èy. ? HS tr¶ lêi c©u hái C1. b) Hoạt động 2: Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung 7 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. II. BiÓu diÔn lùc: 1. Lực là một đại lượng có độ lớn, phương và chiều -> lực là một đại lượng vÐc t¬. HS quan sát xác định điểm đặt lực, phương 2. Cách biểu diễn và kí hiệu Véc tơ lực. chiều, độ lớn. a) BiÓu diÔn lùc cÇn cã: - Cho HS th¶o luËn VD H 4.3. - Điểm đặt - Phương chiều - §é lín b) Véc tơ lực:F; cường độ lực: F. c) VËn dông Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung - HS hoạt động nhóm biểu diễn lực ở câu C2: 1kg = 10N => 5 kg = 50N P = 10N. C2. - GV kiÓm tra mét sè nhãm, ghi néi dung 10N lªn b¶ng. - Gäi 1 sè HS tr¶ lêi C3. ? Tại sao nói lực là một đại lượng Véc tơ. - GV ®­a ra h×nh vÏ vµ lµm TN. 5000N C3. a/ F1 : Điểm đặt tại A, phương thẳng đứng, chiều từ dưới lên, cường độ của lực F = 20N b/ F2 : Điểm đặt tại B, phương nằm ngang, chiều từ trái sang phải, cường độ F = 30N c/ §iÓm dÆt t¹i C IV. Cñng cè luyÖn tËp: ? Vì sao nói lực là một đại lượng véc tơ ? Lµm bµi tËp 1, 2 SBT. V. hướng dẫn về nhà: - §äc bµi sù c©n b»ng lùc ë líp 6 - Lµm bµi tËp 2 -> 4 SBT. - Xem bµi míI sù c©n b»ng lùc - qu¸n tÝnh. Ngµy d¹y: TiÕt 5:. Sù c©n b»ng lùc - qu¸n tÝnh. I. Môc tiªu: 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. - Nhận biết được đặc điểm của hai lực cân bằng và biểu thị bằng véc tơ - Quan sát TN thấy được vật chịu tác dụng của 2 lực cân bằng thì vận tốc không đổi, vật chuyển động thẳng đều, giải thích được hiện tượng quán tính. - Thái độ cẩn thận, cần cù, trung thực. ii. chuÈn bÞ tµi liÖu-thiÕt bÞ d¹y häc: ThÇy gi¸o:- B¶ng phô - H×nh vÏ 5.3 - Xe l¨n + bóp bª. - Bé thÝ nghiÖm vÒ qu¸n tÝnh - M¸y ATót . Häc sinh: Vë ghi, qu¶ bãng bµn cã d©y treo iii. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc: (1) ổn định tổ chức: 8A: 8B: (2) KiÓm tra bµi cò: HS1: Biểu diễn trọng lực vật có khối lượng 5kg tỉ xích 0,5cm = 10N (3) : D¹y häc bµi míi: Đặt vấn đề: Như chúng ta đã biết nếu một vật đang đứng yên chịu tác dụng của hai lực cân bằng sẽ tiếp tục đứng yên.Vậy một vật đang chuyển động chịu tác dụng của hai lực c©n b»ng sÏ nh­ thÕ nµo? a) Hoạt động 1: Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung - Giáo viên đưa ra 2 thí dụ: quan sát đặt trên I. Lực cân bằng: bµn, qu¶ cÇu treo ë d©y. 1. Hai lùc c©n b»ng lµ g×? - Treo bảng con HS xác định các lực tác Hai lực cân bằng là hai lực: dông lªn 2 vËt trªn lªn b¶ng con. - Cùng đặt lên một vật ? Nhận xét về điểm đặt, cường độ phương - Cường độ lực bằng nhau. chiều của 2 lực tác dụng lên quyền sách quả - Phương nằm trên cùng 1 đường thẳng. cÇu. - Chiều ngược nhau. - Quả cầu treo ở dây, quyển sách đặt trên bàn đứng yên vì chịu tác dụng của 2 lực c©n b»ng. b) Hoạt động 2: Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung - HS đọc phần dự đoán 2. T¸c dông cña hai lùc c©n b»ng lªn - GV chèt l¹i 1 sè ý chÝnh một vật đang chuyển động. - GV làm TN với máy Atút hướng dẫn HS 9 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. a) Dù ®o¸n: SGK. - Khi c¸c lùc t¸c dông lªn vËt c©n b»ng thì vận tốc của vật không thay đổi nghĩa là vật chuyển động thẳng đều. C2: Qu¶ c©n A chÞu t¾c dông cña 2 lùc c©n b»ng. Träng lùc PA = søc c¨ng T cña d©y. C3: §Æt thªm A' nªn PA + PA' >T nªn AA' chuyển động nhanh dần xuống dưới. C4: Khi A' bÞ gi÷ l¹i A vÉn tiÕp chuyÓn động và chịu tác dụng của 2 lực cân bằng PA = T -> chuyển động A lúc này là chuyển động thẳng đều. Kết luận: Dưới tác dụng của các lực cân bằng một vật đứng yên sẽ tiếp tục đứng yên đang chuyển động sẽ trực tiếp chuyển động thẳng đều. c) Hoạt động 3 Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung - HS đọc SGK. Lấy ví dụ II. Qu¸n tÝnh: ? Tại sao khi có lực tác dụng mọi vật đều 1. Nhận xét: không thể thay đổi vận tốc đột ngột được. Mọi vật không thể thay đổi vận tốc đột - HS lµm theo nhãm tr¶ lêi c¸c c©u hái C6; ngét ®­îc v× cã qu¸n tÝnh. C7. 2. VËn dông: - HS lµm thÝ nghiÖm vÒ qu¸n tÝnh víi bé TN C5: Ng· vÒ phÝa sau v× ch©n bóp bª vÒ qu¸n tÝnh chuyển động cùng xe nhưng do quán tính nªn th©n vµ ®Çu bóp bª ch­a chuyÓn động được. C7: Ngã về trước vì khi xe dừng lại chân bóp bª dõng l¹i víi xe cßn ®Çu vµ th©n búp bê vẫn chuyển động về trước. quan s¸t tr¶ lêi c©u hái. ? Tr¶ lêi c©u C2 ? Khi đặt thêm vật A' vì sao A và A' chuyển động. ? Khi A' bị giữ lại A có chuyển động không vµ lóc nµy nã chÞu t¸c dông cña nh÷ng lùc nµo. ? Vậy một vật đang chuyển động chịu tác dụng của 2 lực cân bằng sẽ chuyển động ntn. ? Tõ 2 môc trªn em rót ra kÕt luËn g×.. IV. cñng cè luyÖn tËp: ? Nêu đặc điểm của 2 lực cân bằng. ? Vật đang chuyển động nếu chịu tác dụng của 2 lực cân bằng thì chuyển động của vật thay đổi như thế nào. V. hướng dẫn về nhà: - Làm câu C8, vận dụng kiến thức phần ghi nhớ để làm bài tập 5.1->5.2 KT về quán tÝnh 5.3; KT biÓu diÔn lùc 5.5 - 5.6. - Giáo viên hướng dẫn bài 5.4; 5.8. 10 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. 5.4: Lùc kÐo ®Çu tµu c©n b»ng lùc c¶n t¸c dông lªn ®oµn tµu -> vËn tèc ®oµn tµu không đổi. 5.8: Linh dương nhảy tạt sang bên, do quán tính báo lao về phía trước.. Ngµy d¹y: Lùc ma s¸t. TiÕt 6:. i. Môc tiªu: - Nhận biết lực ma sát, phân biệt được ma sát trượt, lăn, nghỉ và đặc điểm của mỗi lo¹i nµy. - Kĩ năng phân tích được hiện tượng về lực ma sát có lợi, có hại trong đời sống và kỹ thuËt nªu ®­îc c¸ch kh¾c phôc. - Thái độ cẩn thận, trung thực. ii. chuÈn bÞ tµi liÖu- thiÕt bÞ d¹y häc: ThÇy gi¸o: Lùc kÕ, miÕng gç, qu¶ c©n Tranh vßng bi. Ph©n nhãm häc sinh Häc sinh: Vë ghi, kiÕn thøc phÇn lùc iii. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc: (1) ổn định tổ chức: 8A: 8B: (2) KiÓm tra bµi cò: (3) D¹y häc bµi míi: Đặt vấn đề: - Vì sao phải có ổ bi ở trục xe đạp, xe bò - Vì sao trên lốp xe người ta phải tạo khía. a) Hoạt động 1: Gi¸o viªn - Häc sinh - HS đọc SGK phần 1 - Cho 1 miếng gỗ trượt trên mặt bàn ? Điều gì đã làm cho miếng gỗ chuyển động chậm lại rồi dừng hẳn. ? Ma sát trượt sinh ra khi nào. Néi dung I. Khi nµo cã lùc ma s¸t: 1. Lực ma sát trượt: - Ma sát trượt sinh ra khi một vật trượt trên bề mÆt mét vËt kh¸c. C1: - Khi phanh xe. 11 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. - C¸ nh©n HS lµm C1.. - Kéo 1 vật nặng trượt trên đường... - Dây cương và cần kéo đàn nhị. b) Hoạt động 2: Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung - Cho HS đọc SGK 2. Lùc ma s¸t l¨n: - GV ®Èy mét chiÕc xe l¨n trªn mÆt bµn - Lùc ma s¸t l¨n sinh ra khi mét vËt l¨n trªn ? Điều gì đã làm cho chiếc xe dừng lại bÒ mÆt cña 1 vËt kh¸c. ? Lùc ma s¸t lµm xuÊt hiÖn ë ®©u trong TN 3. Lùc ma s¸t nghØ: trªn. Lùc ma s¸t nghØ gi÷ cho vËt kh«ng trît khi vËt HS: Gi÷a b¸nh xe vµ sµn bÞ t¸c dông cña lùc kh¸c. ?Lùc ma s¸t l¨n xuÊt hiÖn khi nµo - HS lµm thÝ nghiÖm SGK Tr¶ lêi C4 theo nhãm ? Lùc ma s¸t nghÜ cã t¸c dông g×. c) Hoạt động 3 Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung - HS quan s¸t tranhH6.2 II. lực ma sát trong đời sống và kĩ thuật: - Tr¶ lêi c©u hái C6 1. Lùc ma s¸t cã thÓ cã h¹i. - Tương tự quan sát tranh H6.4 2. Lùc ma s¸t cã thÓ cã Ých: - Tr¶ lêi c©u hái C7 - Lùc ma s¸t cã thÓ cã h¹i hoÆc cã Ých. ? Em cã kÕt luËn g× III. VËn dông: - HS lµm C8 - C9 theo nhãm. IV. Cñng cè luyÖn tËp: - LÊy vÝ dô vÒ 3 lùc ma s¸t - LÊy vÝ dô vÒ lùc ma s¸t cã h¹i vµ lîi. V. hướng dẫn về nhà: - §äc phÇn cã thÓ em ch­a biÕt - C¸c bµi tËp 6.1 -> 6.4 lµm vµo 30' buæi tèi - Giáo viên hướng dẫn HS làm 6.5. Ngµy d¹y: TiÕt 7:. ¸p suÊt. i. Môc tiªu: - HS hiểu khái niệm về áp lực, nắm công thức tính áp suất đơn vị áp suất - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t thÝ nghiÖm, nhËn xÐt - Thái độ cần cù, cẩn thận. 12 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. ii. chuÈn bÞ tµi liÖu- thiÕt bÞ d¹y häc: ThÇy gi¸o:- ChËu c¸t - Khèi kim lo¹i - B¶ng phô. Học sinh: vở ghi, chậu nhựa đựng cát, 3 viên gạch giống nhau. iii. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc: (1) ổn định tổ chức (2) Bµi cò: (3) Bµi míi: Đặt vấn đề: Tại sao máy kéo nặng nề lại chạy được bình thường trên nền đất mÒm, cßn ¤ t« nhÑ h¬n nhiÒu l¹i cã thÓ bÞ lón vµ xa lÇy trªn chÝnh qu·ng ®­êng nµy. §Ó lÝ giải tại sao có hiện tượng này chúng ta học bài hôm nay? a) Hoạt động 1: Gi¸o viªn - Häc sinh - Gi¸o viªn th«ng b¸o vÒ ¸p lùc nh­ SGK ? Phương của áp lực - HS häc nhãm tr¶ lêi C1 - HS làm TN theo nhóm - GV hướng dẫn HS quan s¸t. - Th¶o luËn ®iÒn vµo b¶ng. ? Lµm C3.. Néi dung I. ¸p lùc lµ g×: - áp lực là lực ép có phương vùng góc với mÆt bÞ Ðp.. II. ¸p suÊt: 1. T¸c dông cña ¸p lùc phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo: KÕt luËn: T¸c dông cña ¸p lùc cµng lín khi ¸p lùc cµng m¹nh vµ diÖn tÝch bÞ Ðp cµng nhá. b) Hoạt động 2: Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung ? Để xác định tác dụng của áp lực lên mặt 2. Công thức tính áp suất: bị ép người ta đưa ra khái niệm gì. - áp suất là độ lớn của áp lực trên một ? Nªu c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt. đơn vị diện tích bị ép. ? §¬n vÞ ¸p suÊt. F P. S. §¬n vÞ: - N/m2 - Pa: 1Pa = 1N/m2. c) Hoạt động 3 Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung - GV gîi ý III. VËn dông: - HS lµm C4 C4: Diện tích bị ép, độ lớn áp lực. - GV hướng dẫn HS làm theo nhóm câu 13 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. C5.. C5:Pxt¨ng =. 340.000  226.666,6 N / m 2 1,5. = 800.000N/m2 Pôtô > Pxe tăng -> xe tăng chạy được trên đất mÒm. IV. Cñng cè luyÖn tËp: ? ¸p lùc lµ g× ? Công thức, đơn vị áp suất. V. hướng dẫn về nhà: - Lµm bµi tËp 7.5 vµ 7.6 vµo buæi tèi F = P x S = 1,7 . 104N/m2 x 0,03m2 P 10 P 60.10  4.10  200.000 N / m 2 - 7.6) P =  2 S 4.0,0008m. P = 10m => m =. TiÕt 8:. ¸p suÊt chÊt láng - b×nh th«ng nhau. Ngµy d¹y: i. Môc tiªu: - HS nhËn biÕt ®­îc sù tån t¹i cña ¸p suÊt trong lßng chÊt láng. N¾m vµ vËn dông ®­îc c«ng thøc P = dh, hiÓu nguyªn lÝ cña b×nh th«ng nhau. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t thùc hµnh, vËn dông kiÕn thøc. - Thái độ cẩn thận, trung thực, cần cù. ii. chuÈn bÞ tµi liÖu- thiÕt bÞ d¹y häc: ThÇy gi¸o: - B×nh trô cã dÊy vµ lç ë thµnh b×nh bÞt b»ng mµng cao su máng. - Bình trụ thủy tinh có đĩa nhựa D tách rời dùng làm đày - B¶ng vÏ H8.3 -¤ng thuû tinh - B×nh th«ng nhau. Häc sinh: vë ghi, kiÕn thøc phÇn ¸p suÊt, dông cô häc tËp. iii. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc: (1) ổn định tdii: 8A: 8B: (3) KiÓm tra bµi cò: Vẽ phương áp suất của vật rắn tác dụng lên mặt bàn. 14 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. (3) D¹y häc bµi míi: Đặt vấn đề: ? Tại sao khi lặn xuống sâu tai ta cảm thấy đau, ngực ta như có vật gì đè nặng. a) Hoạt động 1: Gi¸o viªn - Häc sinh. Néi dung I. Sù tån t¹i cña ¸p suÊt trong lßng chÊt láng: 1. ThÝ nghiÖm 1:. GV dựa vào hình vẽ ở bài cũ và đặt vấn đề lµm TN nh­ SGK. ? Khi đổ chất lỏng vào bình thì chất lỏng có g©y ¸p suÊt lªn b×nh kh«ng. - GV giíi thiÖu TN ë SGK Lµm TN víi b×nh cÇu. - HS tr¶ lêi C1 vµ C2 - GV lµm TN 2. 2. ThÝ nghiÖm 2: ? Em cã nhËn xÐt g×. 3. KÕt luËn: HS: ¸p suÊt chÊt láng t¸c dông lªn c¸c vËt ChÊt láng kh«ng chØ g©y ra ¸p suÊt lªn thµnh bình mà lên cả đáy bình và các vật ở trong đặt trong nó. lßng chÊt láng. - HS th¶o luËn ®iÒn tõ kÕt luËn. b) Hoạt động 2: Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung - Gi¶ sö cã cét chÊt láng cã chiÒu cao h. II. C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt chÊt láng: - Dùa vµo c«ng thøc cho biÕt ¸p suÊt ë 1. C«ng thøc: P = d.h nh÷ng ®iÓm nµo trong b×nh sau lµ nh­ nhau. §¬n vÞ: p: ¸p suÊt chÊt láng ( Pa) hoÆc ( N/m2) d: Trọng lượng riêng chất lỏng ( N/m3 ) h: ChiÒu cao cét chÊt láng ( m ) - Trªn cïng mét mÆt ph¼ng n»m ngang cã - HS lµm c©u C7 theo nhãm. cùng độ sâu h. áp suất tại những điểm đều nh­ nhau. 2. VËn dông c«ng t¸c: C7: - áp suất chất lỏng tác dụng lên đáy b×nh. P1 = dh1 = 10.000 x 1,2 = 12.000N/m2 - áp suất tác dụng tại 1 điểm cách đáy thïng 0,4m. P2 = d.(h1 - h2) = 10.000x(1,2 15 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. Gi¸o viªn - Häc sinh - GV cho HS đọc C5 - GV lµm TN - HS rót ra kÕt luËn. - HS lµm C8; C9 vµo vë.. 0,4m)=8.000N/m2. c) Hoạt động 3 Néi dung III. B×nh th«ng nhau: 1. ThÝ nghiÖm: 2. KÕt luËn: Trong b×nh th«ng nhau chøa cùng một chất lỏng đứng yên các mực chất lỏng ở các nhóm luôn luôn ở cùng mật độ cao. IV. VËn dông: C8: ấm 1, vì mực nước ở ấm và vòi cùng b»ng nhau. C9: Để biết mực chất lỏng đựng trong bình kh«ng trong suèt thiÕt bÞ nµy gäi lµ èng ®o mùc chÊt láng.. IV. Cñng cè luyÖn tËp: - Gi¸o viªn cñng cè l¹i kiÕn thùc ¸p suÊt trong lßng chÊt láng, c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt, b×nh th«ng nhau. V. hướng dẫn về nhà: - §äc phÇn cã thÓ em ch­a biÕt. - Lµm bµi tËp 8.4; 8.5 HD 8.4. P1 = 2.020.000 N/m2 P2 = 860.000 N/m2 a) áp suất giảm -> độ cao cột nước giảm - tàu nổi. b) h1 =. P1 d. ;. h2 =. P2 d. HD 8.5 - Mức nước hạ dần -> áp suất tác dụng lên điểm 0 giảm dần. - Đẩy pit tông đến A' độ cao đáy bình được nâng lên nhưng khoảng cách từ 0 đến miệng bình không thay đổi -> áp suất vẫn như cũ.. TiÕt 9:. ¸p suÊt khÝ quyÓn. Ngµy d¹y i. Môc tiªu:. 16 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. - HS biết được sự tồn tại của áp suất khí quyển, làm được 1 số TN đơn giản, hiểu TN cña t« rixeli. - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t lµm thÝ nghiÖm vËn dông kiÕn thøc. - Thái độ cẩn thận, trung thực, cần cù. ii. chuÈn bÞ tµi liÖu- thiÕt bÞ d¹y häc: ThÇy gi¸o: - Vá hép s÷a - èng thuû tinh - Nước màu - H×nh vÏ 9.5 + 2 miÕng cao su. - Ph©n nhom HS Học sinh: Vở ghi, dụng cụ học tập, vỏ hộp sữa tươi đã hết iii. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc: (1) ổn định tổ chức: 8A: 8B (2) KiÓm tra bµi cò: (3) D¹y häc bµi míi: Đặt vấn đề: Khi ta cắt một đầu ống thuốc nhỏ mắt sau đó dốc ngược xuống thì nước có chảy ra ngoài hay không? Tại sao? Bài học hôm nay chúng ta sẽ giải thích được hiện tượng này? a) Hoạt động 1: Gi¸o viªn - Häc sinh - HS nh¾c l¹i mét sè kiÕn thøc vÒ ¸p suÊt chÊt r¾n, chÊt láng. ? Cã sù tån t¹i cña ¸p suÊt khÝ quyÓn hay kh«ng? V× sao. -HS phân nhóm làm lần lượt các TN 1, 2, 3 th¶o luËn tr¶ lêi c¸c c©u hái C1, C2, C3, C4. ? Rót ra kÕt luËn.. Néi dung I. Sù tån t¹i cña ¸p suÊt khÝ quyÓn: 1. ThÝ nghiÖm: 2. ThÝ nghiÖm 2: 3. ThÝ nghiÖm 3: 4. Kết luận: Trái đất và mọi vật trên trái đất đều chịu tác dụng của áp suất khí quyển theo mọi phương. b) Hoạt động 2: Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung - Gi¸o viªn treo tranh vÏ H9.5 m« t¶ thÝ II. §é lín cña ¸p suÊt khÝ quyÓn: nghiÖm. 1. ThÝ nghiÖm T«rixenli: - HS th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c¸c c©u C5, C6, 2. §é lín cña ¸p suÊt khÝ quyÓn: C7. C5: B»ng nhau v× cïng n»m trªn mÆt ph¼ng ngang trong chÊt láng. 17 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa C6: ë A -> ¸p suÊt khÝ quyÓn ở B -> áp suất của trọng lượng cột TN cao >6cm. C7: P = h.d = 0,76 - 136.000 = 103.360N/m2. - ¸p suÊt khÝ quyÓn b»ng ¸p suÊt cña cét thuû ng©n trong èng T«rixeli. c) Hoạt động 3 Gi¸o viªn - Häc sinh Néi dung - HS th¶o luËn nhãm lµm C8 -> C11 C10: Kh«ng khÝ g©y ra mét ¸p suÊt b»ng - GV thèng nhÊt c¸c c©u tr¶ lêi áp suất ở đáy của cột thuỷ ngân cao C9: - BÎ mét èng tiªm >6cm. - èng nhá giät.. C11: p=h.d -> h  <=> h. p d. 103.360  10.336m 10.000. èng dµi 10.336m. IV. Cñng cè luyÖn tËp: -Tại sao mọi vật trên Trái Đất đều chịu tác dụng của áp suất khí quyển - Gi¸o viªn chèt l¹i phÇn ghi nhí SGK V. hướng dẫn về nhà: - Lµm c¸c bµi tËp 9.4 -> 9.6 - Tr¶ lêi c¸c c©u hái 1-> 3 SBT. HD 9.5 Phßng réng, dµi, cao: 4m , 6m , 3m D = 1,29kg/ m 3  ThÓ tÝch phßng: V = 4. 6. 3 = 73 m 3 Khối lượng khí trong phòng: m = V. D = 73 . 1,29 = 92,88 kg Trọng lượng của không khí trong phòng: P = 10 m = 10 . 92,88 = 928,8 N. «n tËp. TiÕt 10 Ngµy d¹y:. I. Môc tiªu: - Hệ thống kiến thức từ tiết 1 đến tiết 9. Đồng thời bổ sung những kiến thức nâng cao. - RÌn kü n¨ng t­ duy, hÖ thèng kiÕn thøc, tÝnh to¸n c¸c d¹ng bµi tËp c¬ b¶n. - Thái độ học tập nghiêm túc, ham học, ham hiểu biết. 18 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. II. chuÈn bÞ tµi liÖu- thiÕt bÞ d¹y häc: ThÇy gi¸o: Gi¸o ¸n, SGK, SGV, hÖ thèng kiÕn thøc träng t©m, b¶ng phô. Häc Sinh: ¤n tËp tõ tiÕt 1 – 9. III. tiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc: (1).ổn định tổ chức: 8A: 8B: (2). KiÓm tra bµi cò: KÐt hîp vµo bµi gi¶ng. (3). D¹y häc bµi míi: a) Hoạt động 1 Gi¸o viªn- Häc sinh Néi dung GV HÖ thèng l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n. A.Lý thuyÕt HS Nghe ph©n tÝch suy nghÜ. I. Chuyển động cơ học- Vận tốc- CĐ đều, GV ph¸t vÊn c©u hái CĐ không đều. HS Th¶o luËn nhãm. 1) Nhận biết một vật cđ hay đứng yên. ? Căn cớ vào đâu để nhận biết một vật CĐ - Căn cứ vào vật mốc. VD: Trái Đất, nhà hay đứng yên cöa.... ? ThÕ nµo lµ C§ c¬ häc. - Khi vị trí của vật thay đổi so với vật mốc theo thêi gian, th× vËt c® so víi vËt mèc. Gäi ? VËn tèc lµ g×. lµ c® c¬ häc. ? ViÕt c«ng thøc tÝnh vËn tèc. Gi¶ thÝch c¸c 2) VËn tèc. đại lượng. - Vận tốc của 1 vật dược xác định bằng quãng đường đi được trong một đơn vị thời 2 GV ¤n l¹i p biÓu diÔn lùc. gian. - CT: v =. s s  s = v.t ; t = t v. ? Hãy biểu diễn lực của một miếng gỗ đạt trên mặt bàn có khối lượng 2kg II. BiÓu diÔn lùc- Sù c©n b»ng lùc- Lùc ma TØ xÝch 10N  1 cm s¸t. 1). C¸ch biÓu diÔn lùc. - Lực là một đại lượng véc tơ được biểu diẽn ? Khi nào vật cđ thẳng đều b»ng mét mòi tªn cã: GV Bæ sung + Gốc là điểm đặt của lực. - Khi cã F t¸c dông c©n b»ng + Phương, chiều, trùng với phương, chiều + Vật đứng yên sẽ tiếp tục đứng yên của lực + Vật đang cđ sẽ tiếp tục cđ thẳng + Độ dài theo tỉ xích cho trước 19 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n vËt lý 8. NguyÔn Trung NghÜa. đều ? Khi nào xuất hiện lực ma sát trượt, ms lăn, ms nghØ ? Ma s¸t cã lîi, cã h¹i nh­ thÕ nµo.. ? ¸p suÊt lµ g×? ? C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt?. ? P2 lµm t¨ng, gi¶m ¸p suÊt. 2). Hai lùc c©n b»ng. - Là hai lực cùng đặt lên một vật, cùng cường độ, phương cùng nằm trên một điểm, chiều ngược nhau.. 3). Lùc ma s¸t. - Lực ma sát trượt - Lùc ma s¸t l¨n - Lùc ma s¸t nghØ - Ma s¸t cã lîi, cã h¹i nh­ thÕ nµo. III. ¸p suÊt. 1). ¸p suÊt lµ g×? - là đọ lớn của áp lực trên một đơn vị diện tÝch bÞ Ðp. F ? Sù tån t¹i cña ¸p suÊt trong lßng chÊt láng - CT: p = ( N/m2) s ntn. -¸p suÊt phô thuéc vµo F, s ? CT tÝnh ¸p suÊt chÊt láng + NÕu F t¨ng, s gi¶m th× p t¨ng. + NÕu F gi¶m, s t¨ng t× p gi¶m 2). ¸p suÊt chÊt láng. HS đọc SGK tìm hiểu nguyên lý bình thông - Chất lỏng gây ra áp suất theo mọi phương, lên đáy bình, thành bình và lên cả các chất nhau vµ t×m hiÓu ¸p suÊt cña khÝ quyÓn n»m trong lßng nã. - CT: p = d.h (N/m2) 3). B×nh th«ng nhau ( SGK) 4). ¸p suÊt chÊt khÝ (SGK). b) Hoạt động 2 Gi¸o viªn- Häc sinh. Néi dung. 20 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>