Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 4: Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt - Đào Thị Ngọc - Năm học 2006-2007

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ng÷ V¨n 6- N¨m häc :2006-2007. Ngµy so¹n: 8/9/2006 Ngµy d¹y :9/9/2006. TiÕt 4:. Giao tiÕp, v¨n b¶n và phương thức biểu đạt. A. Mục tiêu cần đạt: * KiÕn thøc: - Huy động kiến thức của học sinh về các văn bản mà các em đã biết. Hình thành sơ bộ các khái niệm: Văn bản, mục đích giao tiếp, phương thức biểu đạt. * KÜ n¨ng: - Rèn kĩ năng nhận biết đúng các kiểu văn bản đã học. * Thái độ: - Cã ý thøc häc tËp. B. ChuÈn bÞ: - Giáo viên: Chuẩn bị một số văn bản: Hoá đơn thu tiền điện, giấy mời, đơn xin häc … - Học sinh: Chuẩn bị trước nội dung bài học C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy - học: * Hoạt động 1 : Kiểm tra bài cũ. - GV kiÓm tra bµi so¹n cña häc sinh. * Hoạt động 2: Giới thiệu bài. Giáo viên giới thiệu chương trình và phương pháp học tập làm văn lớp 6 phần TLV 6 kÕt hîp chÆt chÏ víi phÇn TiÕng ViÖt vµ phÇn V¨n häc. * Hoạt động 3: Bài mới. Hoạt động của thầy. Họạt động. Nội dung cần đạt. cña trß. I. T×m hiÓu chung vÒ v¨n bản và phương thức biểu đạt: 1. Văn bản và mục đích giao tiÕp.. ? Trong đời sống khi muốn bày tỏ 1 tư tưởng, tình cảm, nguyện vọng cho mọi người hay ai đó 1. Đào Thị Bích Ngọc- Trường THCS Tân Bình Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Ng÷ V¨n 6- N¨m häc :2006-2007 biÕt th× em lµm thÕ nµo? -Học sinh trả - Khi muốn bày tỏ tư tưởng, lêi t×nh c¶m… Em sẽ nói hay viết cho người ta biÕt (cã thÓ nãi 1 tiÕng, 1 c©u hay nhiÒu c©u. GV: Như vậy em đã thực hiện qu¸ tr×nh giao tiÕp b»ng ng«n tõ c« gi¸o gi¶ng bµi, c¸c em tiÕp thu -HS nghe. bài  hoạt động giao tiếp. ? Em hiÓu giao tiÕp lµ g× ? - HS ph¸t a. Giao tiếp: là hoạt động biÓu. truyền đạt, tiếp nhận tư tưởng tình cảm bằng phương tiÖn ng«n tõ (ng«n tõ ®­îc GV:Trong cuéc sèng, trong quan hiÓu: nãi, viÕt ). hệ giữa con người với con người, con người với xã hội, giao tiếp đóng vai trò vô cùng quan trọng -HS chú ý kh«ng thÓ thiÕu, kh«ng cã giao l¾ng nghe. tiếp con người không thể hiểu nhau, không thể trao đổi với nhau bÊt cø ®iÒu g×, x· héi sÏ kh«ng còn tồn tại. Người ta có thể giao tiếp bằng nhiều phương tiện bằng cê, b»ng cßi … nh­ng ng«n tõ lµ phương tiện quan trọng nhất. ? Khi muốn biểu đạt tư tưởng, t×nh c¶m, nguyÖn väng 1 c¸ch đầy đủ, trọn vẹn cho người khác - HS suy nghÜ hiÓu, em ph¶i lµm nh­ thÕ nµo? trả lời độc - Phải nói có đầu đuôi, rõ lËp. rµng, m¹ch l¹c, cã lÝ lÏ. -> Phương pháp tạo lập v¨n b¶n. b, V¨n b¶n: 2. Đào Thị Bích Ngọc- Trường THCS Tân Bình Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ng÷ V¨n 6- N¨m häc :2006-2007 ? Từ đó em hiểu văn bản là gì?. - Häc sinh - Lµ chuçi lêi nãi, hay bµi kh¸i qu¸t. viết có chủ đề thống nhất, liªn kÕt m¹ch l¹c, chän phương thức biểu đạt phù hợp để thể hiện nội dung. GV: Yêu cầu học sinh đọc câu ca * VÝ dô: - HS đọc. dao. ? C©u ca dao trªn viÕt ra nh»m - HS tr¶ lêi. - Mục đích giao tiếp. mục đích gì? ? Muốn nhắn gửi tới người đọc -Häc sinh suy lêi khuyªn g×? - C©u ca giao nh¾n göi tíi nghÜ tr¶ lêi. người đọc lời khuyên nên có ý chí, lập trường vững bền ? Chủ đề của câu ca dao là gì? -HS nªu chñ - Chủ đề: Giữ chí cho bền. đề. ? Gi÷a 2 c©u cã sù liªn kÕt nh­ -HS ph¸t thÕ nµo? (vÒ vÇn, vÒ ý ) - Tính liên kết: Các từ đều hiÖn. hướng đến nội dung thông báo, diễn đạt ngắn gọn, gieo vÇn, "BÒn-nÒn" t¹o nªn sù GV: Câu 1. Nêu chủ đề "giữ chí m¹ch l¹c. cho bÒn". - C©u 2 nãi râ thªm "chÝ cho bÒn" - HS nghe. nghÜa lµ nh­ thÕ nµo? C©u 2 gi¶i thÝch lµm râ ý cho c©u 1  tÝnh m¹ch l¹c. ? Nh­ vËy c©u ca dao cã ph¶i lµ - HS tr¶ lêi - C©u ca dao lµ 1 v¨n b¶n v× v¨n b¶n kh«ng? V× sao? độc lập. có chủ đề thống nhất, có liên kÕt m¹ch l¹c. ? Lêi ph¸t biÓu cña thÇy hiÖu trưởng trong lễ khai giảng đầu 3. Đào Thị Bích Ngọc- Trường THCS Tân Bình Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ng÷ V¨n 6- N¨m häc :2006-2007 n¨m häc cã ph¶i lµ kh«ng? V× sao?. v¨n b¶n - Häc sinh tr¶ - Lời phát biểu có chủ đề lêi. thèng nhÊt: Nªu thµnh tÝch n¨m qua, nhiÖm vô n¨m tíi và động viên cổ vũ … ? Bøc th­ em viÕt cho b¹n th©n cã - HS béc lé ph¶i lµ v¨n b¶n kh«ng? V× sao? - Là văn bản vì có chủ đề, suy nghÜ. hình thức biểu đạt, đặc biệt là dùng chữ viết để bày tỏ tình c¶m cña m×nh.. ? §¬n xin häc, giÊy mêi häp, ho¸ đơn thu tiền điện… có phải là văn - HS tr¶ lêi b¶n kh«ng?. - Lµ v¨n b¶n.. ? KÓ thªm 1 vµi kiÓu v¨n b¶n mµ - HS kÓ tªn 1 em biÕt? vµi kiÓu v¨n b¶n. 2. Kiểu văn bản và phương thức biểu đạt của văn bản: - 6 kiÓu v¨n b¶n:. GV: Các văn bản trên người ta chia thµnh 6 kiÓu: + Tù sù: Tr×nh bµy diÔn biÕn sù viÖc. + Miªu t¶: T¸i hiÖn tr¹ng th¸i sù - HS chó ý vật, con người. l¾ng nghe. + BiÓu c¶m: Bµy tá t×nh c¶m c¶m xóc + Nghị luận: Nêu ý kiến đánh gi¸, bµn luËn. + Thuyết minh: Giới thiệu đặc II. Ghi nhí ( SGK/ 17) điểm, tính chất, phương pháp + Hµnh chÝnh c«ng vô: tr×nh bµy ý muốn, quyết định nào đó, thể hiÖn quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm gi÷a 4. Đào Thị Bích Ngọc- Trường THCS Tân Bình Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ng÷ V¨n 6- N¨m häc :2006-2007 người với người. III. LuyÖn tËp 1. Bµi tËp : 17. GV: Yêu cầu học sinh đọc bài - HS đọc bài tËp. tËp. ? Bµi tËp nªu yªu cÇu g×? Cho c¸c t×nh huèng, lùa chän v¨n b¶n vµ - HS tr¶ lêi. - Hai đội bóng … Văn bản phương thức biểu đạt. hµnh chÝnh (§¬n xin sö dông sân vận động) - Tường thuật : Văn bản tự sự - Tả những pha bóng đẹp: Miêu t¶. - Giíi thiÖu nh÷ng pha bãng đẹp: Thuyết minh. - Bµy tá lßng yªu mÕn: BiÓu c¶m. - B¸c bá ý kiÕn: NghÞ luËn.. 2, Bµi tËp 1 (SGK) GV: Yêu cầu học sinh đọc bài - Học sinh tËp. đọc bài tập. -HS suy nghÜ, a. Tù sù b. Miªu t¶ ? Các đoạn văn thuộc phương trả lời c. NghÞ luËn d. BiÓu c¶m d. ThuyÕt minh thức biểu đạt nào ? * Hoạt động 4: Hướng dẫn học ở nhà. - Lµm bµi tËp 2/ 18, 3, 4, 5, 7, 8, SBT. - ChuÈn bÞ bµi Th¸nh Giãng.. 5. Đào Thị Bích Ngọc- Trường THCS Tân Bình Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>