Giáo án Ngữ văn 6 - Chuẩn kiến thức kỹ năng - Năm học 2012-2013

<span class='text_page_counter'>(1)</span>bộ giáo án ngữ văn 6 SOạN đúng THEO SáCH CHUẩN KIếN THứC Kỹ NĂNG MớI đầy đủ các kỹ năng cơ bản và kỹ n¨ng sèng n¨m häc 2012-2013. ( giảI nén có đầy đủ ) Tài liệu PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH THCS. MÔN NGỮ VĂN 6 (Dùng cho các cơ quan quản lí giáo dục và giáo viên, áp dụng từ năm học 2012-2013) Lớp 6 giảm tải TT Phần. 1. 2. Văn học. Tiếng Việt. Bài. Trang. Con Rồng cháu Tiên Cây bút thần Ông lão đánh cá và con cá vàng Mẹ hiền dạy con. Nội dung điều chỉnh Cả bài Cả bài Cả bài Cả bài. Tr.5 SGK tập 1 Tr.80 SGK tập 1 Tr.91 SGK tập 1 Tr.150 SGK tập 1 Lao xao Tr.110 SGK tập Cả bài 2 Cầu Long Biên chứng nhân Tr.123 SGK tập Cả bài lịch sử 2 Động Phong Nha Tr.144 SGK tập Cả bài 2 Danh từ Tr.86 SGK tập 1 Phần danh từ riêng, danh từ chung Ẩn dụ Tr.68 SGK tập 2 Phần nội dung nhận diện, tác dụng của ẩn dụ Hoán dụ Tr.82 SGK tập 2 Phần nội dung nhận diện, tác dụng của Hoán dụ. Lop6.net. Hướng dẫn điều chỉnh Đọc thêm Đọc thêm Đọc thêm Đọc thêm Đọc thêm Đọc thêm Đọc thêm. Chọn danh riêng, danh chung để dạy. Chọn nội du nhận diện, bư đầu phân t tác dụng của dụ để dạy. Chọn nội du nhận diện, bư đầu phân t tác dụng c hoán dụ để dạ.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n c¶ n¨m ng÷ v¨n 6 theo s¸ch chuÈn kiÕn thøc kü n¨ng 20122013 míi. TiÕt 1 Hướng dẫn đọc thêm V¨n b¶n. Ngµy so¹n :. con rång ch¸u tiªn. (TruyÒn thuyÕt). I. MỨC ĐỘ CÇN ĐẠT. - Có hiểu biết bước đầu về thể loại truyền thuyết - Hiểu được quan niệm của người Việt cổ về nòi giống dân tộc qua truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên. - Hiểu được những nét chính về nghệ thuật của truyện. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG. 1. Kiến thức - Khái niệm thể loại truyền thuyết. - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết giai đoạn đầu. - Bóng dáng lịch sử thời kỳ dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm văn học dân gian thời kỳ dựng nước. 2. Kỹ năng: - Đọc diễn cảm văn bản truyền thuyết - Nhận ra những sự việc chính của truyện. - Nhận ra một số chi tiết tưởng tượng kỳ ảo tiêu biểu trong truyện. * CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC -KNS: giao tiếp -KN tư duy -KN tự nhận thức 3.Thái độ: Bồi dưỡng học sinh lòng yêu nước và tinh thần tự hào dân tộc, tinh thần đoàn kết. 4. Tư tưởng Hồ Chí Minh - Bác luôn đề cao truyền thống đoàn kết giữa các dân tộc anh em và niềm tự hào về nguồn gốc con Rồng cháu Tiên.( Liên hệ) III. CHUẨN BỊ 1. Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + Su tầm tranh ảnh liên quan đến bài học. - Phương pháp: giảng bình, vấn đáp, nêu vấn đề,. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Kỹ thuật: động não, sơ đồ tư duy. 2. Häc sinh: + So¹n bµi + Su tầm những bức tranh đẹp, kì ảo về về lạc Long Quân và Âu c¬ cïng 100 ngêi con chia tay lªn rõng xuèng biÓn. + Su tầm tranh ảnh về Đền Hùng hoặc vùng đất Phong Châu. IV. CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1. Ôn định tổ chức : 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ s¸ch vë vµ dông cô häc tËp bé m«n. 3. Bµi míi: Hoạt động 1: Khởi động Ngay từ những ngày đầu tiên cắp sách đến trờng chúng ta đều đợc học và ghi nhí c©u ca dao: BÇu ¬i th¬ng lÊy bÝ cïng Tuy r»ng kh¸c gièng nhng chung mét giµn Nhắc đến giống nòi mỗi ngời Việt Nam của mình đều rất tự hào về nguồn gốc cao quÝ cña m×nh - nguån gèc Tiªn, Rång, con L¹c ch¸u Hång. VËy t¹i sao muôn triệu ngời Việt Nam từ miền ngợc đến miền xuôi, từ miền biển đến rừng nói l¹i cïng cã chung mét nguån gèc nh vËy. TruyÒn thuyÕt Con Rång, ch¸u Tiên mà chúng ta tìm hiểu hôm nay sẽ giúp các em hiểu rõ về điều đó. Hoạt động của Gv – Hs H§2:Tìm hiểu chung về văn bản - GV hớng dẫn cách đọc- đọc mẫu- gọi HS đọc. - Nhận xét cách đọc của HS - H·y kÓ tãm t¾t truyÖn tõ 5-7 c©u? ? Theo em trruyÖn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? Néi dung cña tõng phÇn?. Nội dung cần đạt I. §äc- t×m hiÓu chung : 1. §äc vµ kÓ: - §äc râ rµng, rµnh m¹ch, nhÊn giäng ë nh÷ng chi tiÕt k× l¹ phi thêng. 2. Bè côc: 3 phÇn a. Từ đầu đến...long trang  Giới thiệu L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ b. Tiếp...lên đờng  Chuyện Âu Cơ sinh në k× l¹ vµ LLQ vµ ¢u C¬ chia con c. Cßn l¹i  Gi¶i thÝch nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn. 3. Kh¸i niÖm truyÒn thuyÕt: - TruyÖn d©n gian truyÒn miÖng kÓ vÒ - Đọc kĩ phần chú thích * và nêu hiểu biết các nhân vật, sự kiện có liên quan đến cña em vÒ truyÒn thuyÕt? lÞch sö thêi qu¸ khø. ? Em h·y gi¶i nghÜa c¸c tõ: ng tinh, méc - Thêng cã yÕu tè tëng tîng k× ¶o. tinh, hå tinh vµ tËp qu¸n? - Thể hiện thái độ, cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vật LS. II. §äc- t×m hiÓu chi tiÕt. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> HĐ3: T×m hiÓu v¨n b¶n * Gọi HS đọc đoạn 1 ? LLQ và Âu cơ đợc giới thiệu nh thế nào? (Nguån gèc, h×nh d¸ng, tµi n¨ng) ? T¹i sao t¸c gi¶ d©n gian kh«ng tëng tîng LLQ vµ ¢u c¬ cã nguån gèc tõ c¸c loµi kh¸c mµ tëng tîng LLQ nßi rång, ¢u C¬ dòng dõi tiên? Điều đó có ý nghĩa gì? * GV b×nh: ViÖc tëng tîng LLQ vµ ¢u C¬ dßng dâi Tiªn - Rång mang ý nghÜa thËt s©u s¾c. Bëi rång lµ 1 trong bèn con vËt thuéc nhãm linh mµ nh©n d©n ta t«n sïng vµ thê cúng. Còn nói đến Tiên là nói đến vẻ đẹp toàn mĩ không gì sánh đợc. Tởng tợng LLQ nßi Rång, ¢u C¬ nßi Tiªn ph¶i ch¨ng t¸c gi¶ d©n gian muèn ca ngîi nguån gèc cao quÝ vµ h¬n thÕ n÷a muèn thÇn k× ho¸, linh thiªng ho¸ nguån gèc gièng nßi cña d©n téc VN ta.? VËy qua c¸c chi tiÕt trªn, em thÊy h×nh tîng LLQ vµ ¢u C¬ hiÖn lªn nh thÕ nµo? ? ¢u C¬ sinh në cã g× k× l¹? Chi tiÕt nµy cã ý nghÜa g×? * GV b×nh: Chi tiÕt l¹ mang tÝnh chÊt hoang đờng nhng rất thú vị và giàu ý nghĩa. Nó bắt nguồn từ thực tế rồng, rắn đề đẻ trứng. Tiên (chim) cũng đẻ trứng. Tất cả mọi ngời VN chúng ta đều sinh ra từ trong cùng một bọc trứng (đồng bào) của mẹ Âu Cơ. DTVN chúng ta vốn khoẻ mạnh, cờng tráng, đẹp đẽ, phát triển nhanh. ? Em h·y quan s¸t bøc tranh trong SGK vµ cho biÕt tranh minh ho¹ c¶nh g×? ? L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ chia con nh thÕ nµo? ViÖc chia tay thÓ hiÖn ý nguyÖn g×? ? B»ng sù hiÓu biÕt cña em vÒ LS chèng ngoại xâm và công cuộc xây dựng đất nớc, em thấy lời căn dặn của thần sau này có đợc con ch¸u thùc hiÖn kh«ng? * GV b×nh: LS mÊy ngµn n¨m dùng níc vµ giữ nớc của dân tộc ta đã chứng minh hùng hồn điều đó. Mỗi khi TQ bị lâm nguy, ND ta bất kể trẻ, già, trai, gái từ miền ngợc đến miền xuôi, từ miền biển đến miền rừng núi xa xôi đồng lòng kề vai sát cánh đứng dậy. Lop6.net. 1. Giíi thiÖu L¹c Long Qu©n - ¢u c¬: L¹c Long Qu©n ¢u C¬ -Nguån gèc: ThÇn - Nguån gèc: -H×nh d¸ng: m×nh Tiªn rång ë díi níc - Xinh đẹp -Tµi n¨ng:cã tuyÖt trÇn nhiÒu phÐp l¹, gióp d©n diÖt trõ yªu qu¸i.  §Ñp k× l¹, lín lao víi nguån gèc v« cïng cao quÝ. 2. ¢u C¬ sinh në kú l¹ vµ hai ngêi chia con a. ¢u C¬ sinh në k× l¹: - Sinh bäc tr¨m trøng, në tr¨m con, đẹp đẽ, khôi ngô, không cần bú mớm, lín nhanh nh thæi.  Chi tiÕt tëng tîng s¸ng t¹o diÖu k× nhÊn m¹nh sù g¾n bã keo s¬n, thÓ hiÖn ý nguyện đoàn kết giữa các cộng đồng ngời Việt b. ¢u C¬ vµ L¹c Long Qu©n chia con: - 50 ngêi con xuèng biÓn; - 50 Ngêi con lªn nói  Cuéc chia tay ph¶n ¸nh nhu cÇu ph¸t triÓn DT: lµm ¨n, më réng vµ gi÷ v÷ng đất đai. Thể hiện ý nguyện đoàn kết, thống nhất DT. Mọi ngời ở mọi vùng đất nớc đều có chung một nguồn gốc, ý chí vµ søc m¹nh..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> diÕt kÎ thï. Khi nh©n d©n mét vïng gÆp thiên tai địch hoạ, cả nớc đều đau xót, nhờng cơm xẻ áo, để giúp đỡ vợt qua hoạn nạn vµ ngµy nay, mçi chóng ta ngåi ®©y còng đã, đang và sẽ tiếp tục thực hiện lời căn dặn cña Long Qu©n xa kia b»ng nh÷ng viÖc lµm thiÕt thùc. ? Trong tuyÖn d©n gian thêng cã chi tiÕt tëng tîng k× ¶o. Em hiÓu thÕ nµo lµ chi tiÕt tëng tîng k× ¶o? - Chi tiÕt tëng tîng k× ¶o lµ chi tiÕt kh«ng cã thật đợc dân gian sáng tạo ra nhằm mục đích nhất định. ? Trong truyÖn nµy, chi tiÕt nãi vÒ LLQ vµ ¢u C¬; viÖc ¢u C¬ sinh në k× l¹ lµ nh÷ng chi tiÕt tëng tîng k× ¶o. Vai trß cña nã trong truyÖn nµy nh thÕ nµo?. * ý nghÜa cña chi tiÕt tëng tîng k× ¶o:. - Tô tính đậm tính chất kì lạ, lớn lao, đẹp đẽ của các nhân vật, sự kiện. - ThÇn k×, linh thiªng ho¸ nguån gèc giống nòi, dân tộc để chúng ta thêm tự hµo, tin yªu, t«n kÝnh tæ tiªn, d©n téc - Lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña t¸c phÈm. 3. Gi¶i thÝch nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn - Con trëng lªn ng«i vua, lÊy hiÖu Hùng Vơng, lập kinh đô, đặt tên nớc. - Gi¶i thÝch nguån gèc cña ngêi VN lµ con Rång, ch¸u Tiªn.  Cách kết thúc muốn khẳng định nguån gèc con Rång, ch¸u Tiªn lµ cã thËt. * Gọi HS đọc đoạn cuối ? Em h·y cho biÕt, truyÖn kÕt thóc b»ng nh÷ng sù viÖc nµo? ViÖc kÕt thóc nh vËy cã ý nghÜa g×? ? VËy theo em, cèt lâi sù thËt LS trong truyÖn lµ ë chç nµo? * GV: Là mời mấy đời vua Hùng trị vì. Khẳng định sự thật trên đó là lăng tởng niÖm c¸c vua Hïng mµ t¹i ®©y hµng n¨m vẫn diễn ra lễ hội rất lớn - lễ hội đền Hùng. Lễ hội đó đã trở thành một ngày quốc giỗ cña c¶ d©n téc. - Dï ai ®i ngîc vÒ xu«i Nhí ngµy giç tæ mïng mêi th¸ng ba IV. Tæng kÕt ? Em hãy cho biết đền Hùng nằm ở tỉnh nào 1. NghÖ thuËt. trên đất nớc ta? - Phú Thọ - Chi tiÕt tëng tîng k× ¶o... H§ 4: Tæng kÕt nghÖ thuËt vµ néi dung 2. Néi dung bµi häc. - Gi¶i thÝch, suy t«n nguån gèc d©n ? Trong truyện tác giả dân gian đã sử dụng téc. nghÖ thuËt nµo? - ThÓ hiÖn sù ®oµn kÕt, thèng nhÊt... ? TruyÖn thÓ hiÖn néi dung g×? * Ghi nhí: SGK- t/3 KÕt h«n LLQ ( thÇn) - Khái quát hoá bằng sơ đồ t duy. Lop6.net. ©c (tiªn) BäC 100 TRøNG.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> 50 lªnnon. 50 xuèngbiÓn. NGUåN GèC D¢N TéC. H§5: Củng cố bài học, liên hệ thực tế.. V. LuyÖn tËp: 1. Häc xong truyÖn: Con Rång, ch¸u Tiªn em thÝch nhÊt chi tiÕt nµo? V× sao? 2. KÓ tªn mét sè truyÖn t¬ng tù gi¶i thÝch nguån gèc cña d©n téc VN mµ em biÕt? - Kinh vµ Ba Na lµ anh em - Qu¶ trøng to në ra con ngêi (mêng) - Qu¶ bÇu mÑ (kh¬ me). 4. Cñng cè : - ý nghÜa truyÖn con Rång ch¸u Tiªn. - Hs kÓ tãm t¾t truyªn Con Rång ch¸u Tiªn. 5. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Đọc kĩ phần đọc thêm - So¹n bµi: B¸nh chng, b¸nh giÇy - T×m c¸c t liÖu kÓ vÒ c¸c d©n téc kh¸c hoÆc trªn thÕ giíi vÒ viÖc lµm b¸nh hoÆc quµ d©ng vua. -------------------------------------------------------------------TiÕt 2: Hớng dẫn đọc thêm V¨n b¶n. Ngµy so¹n :. B¸nh chng,b¸nh giµy. (TruyÒn thuyÕt). I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Hiểu được nội dung, ý nghĩa và một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong văn bản Bánh chưng, bánh giầy II. TRỌNG TÂM KIÕN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết - Cốt lõi lịch sử thời kỳ dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm thuộc nhóm truyền thuyết thời kỳ Hùng Vương. - Cách giải thích của người Việt cổ về một phong tục và quan niệm đề cao lao động, đề cao nghề nông – một nét đẹp văn hoá của người Việt, 2. Kỹ năng: - Đọc hiểu một văn bản thuộc thể loại truyền thuyết. - Nhận ra những sự việc chính trong truyện.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> *CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC -KN giao tiếp -KN tư duy -KN tự nhận thức 3.Thái độ: Giáo dục học sinh lòng tự hào về trí tuệ, văn hóa của dân tộc ta. III. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: - So¹n bµi - §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - Su tầm tranh ảnh về cảnh nhân dân ta chở lá dong, xay đỗ gói b¸nh chng, b¸nh giÇy. - Phơng pháp: Phát vấn, giảng bình, vấn đáp - Kü thuËt: §éng n·o. 2. Häc sinh: + So¹n bµi IV. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: ? Em hiÓu thÕ nµo truyÒn thuyÕt? T¹i sao nãi truyÖn Con Rång, ch¸u Tiªn lµ truyÖn truyÒn thuyÕt? ? Nªu ý nghÜa cña truyÒn thuyÕt "Con Rång, ch¸u Tiªn"? Trong truyÖn em thÝch nhÊt chi tiÕt nµo? V× sao em thÝch? 3. Bµi míi: HĐ1: Khởi động Hàng năm cứ mỗi khi tết đến, xuân về, nhân dân ta - con cháu của vua Hùng từ miền ngợc đến miền xuôi, vùng rừng núi cũng nh vùng biển lại nô nức, hồ hởi chở l¸ dong xay g¹o, gi· g¹o, gãi b¸nh. Quang c¶nh Êy lµm sèng l¹i truyÒn thuyÕt "B¸nh chng, b¸nh giÇy". Hoạt động 2: Hớng dẫn tìm hiểu chung I. Đọc - tìm hiểu chung: vÒ t¸c phÈm 1. §äc - kÓ: - GVgọi HS đọc truyện - Hïng V¬ng vÒ giµ muèn truyÒn ng«i cho - Em h·y kÓ tãm t¾t truyÖn con nµo lµm võa ý, nèi chÝ nhµ vua. - C¸c «ng lang ®ua nhau lµm cç thËt hËu, riêng Lang Liêu đợc thần mách bảo, dùng gạo làm hai thứ bánh để dâng vua. - Vua cha chọn bánh của lang Liêu để tế trời đất cùng Tiên Vơng và nhờng ngôi cho chµng. - Từ đó nớc ta có tục làm bánh chng, bánh giÇy vµo ngµy tÕt. - Híng dÉn HS t×m hiÓu chó thÝch: 2. Chó thÝch: 1,2,3,4,8,9,12,13 ? Theo em, truyÖn cã thÓ chia lµm mÊy 3. Bè côc: 3 phÇn phÇn? a. Tõ ®Çu...chøng gi¸m b. TiÕp ....h×nh trßn. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> c. Cßn l¹i Hoạt động 3: Hớng dẫn tìm hiểu chi II. Đọc-hiểu chi tiết tiÕt v¨n b¶n ? Më ®Çu truyÖn, t¸c gi¶ muèn cho 1. Vua Hïng chän ngêi nèi ng«i chóng ta biÕt sù kÞªn g× ? ? Vua Hùng chọn ngời nối ngôi trong - Hoàn cảnh: giặc ngoài đã yên, đất nớc thái bình, ND no ấm, vua đã già muốn hoµn c¶nh nµo? ? ý định của vua ra sao?(qua điểm của truyền ngôi. - ý cña vua: ngêi nèi ng«i vua ph¶i nèi ®vua vÒ viÖc chän ngêi nèi ng«i) îc chÝ vua, kh«ng nhÊt thiÕt lµ con trëng. - Hình thức: điều vua đòi hỏi mang tính ? Vua đã chọn ngời nối ngôi bằng hình chất một câu đố để thử tài. thøc nµo? ? §iÒu kiÖn vµ h×nh thøc truyÒn ng«i cã gì đổi mới và tiến bộ so với đơng thời? * GV: Trong truyện dân gian giải đố lµ1 trong nh÷ng lo¹i thö th¸ch khã kh¨n đối với nhân vật, không hoàn toàn theo lệ truyền ngôi từ các đời trớc: chỉ truyền cho con trëng. Vua chó träng tµi chÝ h¬n trëng thø-> §©y lµ mét vÞ vua anh minh. ? Để làm vừa ý vua, các ông Lang đã 2. Cuộc thi tài giữa các ông lang - C¸c «ng lang thi nhau lµm cç thËt hËu, lµm g×? thËt ngon. ? T©m tr¹ng Lang Liªu ra sao ? Lang - Lang Liªu: Lµm ra hai lo¹i b¸nh: b¸nh trng, b¸nh giµy Liêu đã làm gì ? - RÊt buån. Trong c¸c con vua, chµng lµ ngêi thiÖt thßi nhÊt. Tuy lµ Lang nhng tõ khi lín lªn chµng ra ë riªng, ch¨m lo việc đồng áng, trồng lúa, trồng khoai. Lang Liªu th©n th× con vua nhng phËn th× gÇn gòi víi d©n thêng ? Vì sao Lang Liêu đợc thần báo mộng? - C¸c nh©n vËt må c«i, bÊt h¹nh thêng đợc thần, bụt hiện lên giúp đỡ mỗi khi bÕ t¾c. ? V× sao thÇn chØ m¸ch b¶o mµ kh«ng lµm gióp lÔ vËt cho Lang Liªu? - ThÇn vÉn dµnh chç cho tµi n¨ng s¸ng t¹o cña Lang Liªu. ? KÕt qu¶ cuéc thi tµi gi÷a c¸c «ng Lang 3. KÕt qu¶ cuéc thi nh thÕ nµo? - Lang Liêu đợc chọn làm ngời nối ngôi. ? Vì sao hai thứ bánh của lang Liêu đợc vua chọn để tế Trời, Đất, Tiên Vơng và Vì chàng là ngời có tài, có đức và hiếu th¶o Lang Liêu đợc chọn để nối ngôi vua? - Hai thø b¸nh cña Lang Liªu võa cã ý. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> nghÜa thùc tÕ: quÝ h¹t g¹o, träng nghÒ nông (là nghề gốc của đất nớc làm cho ND đợc no ấm) vừa có ý nghĩa sâu xa: §Ò cao sù thê kÝnh Trêi, §Êt vµ tæ tiªn cña nh©n d©n ta. - Hai thø b¸nh hîp ý vua chøng tá tµi đức của con ngời có thể nối chí vua. Đem cái quí nhất của trời đất của ruộng đồng do chính tay mình làm ra mà tiến cúng Tiên Vơng, dâng lên vua thì đúng lµ con ngêi tµi n¨ng, th«ng minh, hiÕu th¶o. Hoạt động 4: Khái quát toàn bộTP III. Tæng kÕt. ? Truyện đã sử dụng NT gì ?. 1. NghÖ thuËt : - Sö dông nghÖ thuËt tiªu biÓu cho truyÖn ? TruyÒn thuyÕt b¸nh chng, b¸nh giÇy d©n gian... cã nh÷ng ý nghÜa g×? 2. Néi dung : - Gi¶i thÝch nguån gèc hai lo¹i b¸nh cæ truyÒn vµ phong tôc lµm b¸nh chng, b¸nh giÇy vµ tôc thê cóng tæ tiªn cña ngêi ViÖt. - §Ò cao nghÒ n«ng trång lóa níc. - Quan niÖm duy vËt th« s¬ vÒ Trêi, §Êt. - Ước mơ vua sáng, tôi hiền, đất nớc thái *Hs đọc ghi nhớ b×nh, nh©n d©n no Êm. Hoạt động 4: * Ghi nhí : T12/SGK ? §ãng vai Hïng V¬ng kÓ l¹i truyÖn IV. LuyÖn tËp: b¸nh chng, b¸nh GiÇy? 1. TËp kÓ chuyÖn. ? C©u chuyÖn cã ý nghÜa ntn ? ? ChØ ra vµ ph©n tÝch mét sè chi tiÕt 2. ý nghÜa cña phong tôc ngµy tÕt nh©n d©n ta lµm b¸nh chng, b¸nh giÇy. trong truyÖn mµ em thÝch nhÊt. - Đề cao nghề nông, đề cao sự thờ kính * Gîi ý : - Lang Liêu đợc thần báo mộng: đây là Trời, Đất và tổ tiên của nhân dân ta. Cha chi tiết thần kì làm tăng sức hấp dẫn của ông ta đã xây dựng phong tục tập quán của truyÖn, nªu lªn gi¸ trÞ cña h¹t g¹o ë mét m×nh tõ nh÷ng ®iÒu gi¶n dÞ nhng rÊt linh đất nớc mà c dân sống bằng nghề nông, thiêng, giàu ý nghiã. Quang cảnh ngày tết thể hiện cái đáng quí, cái đáng trân nhân dân ta gói hai loại bánh còn có ý trọng của sản phẩm do con ngời làm ra. nghĩa giữ gìn truyền thống văn hoá đậm đà b¶n s¾c d©n téc vµ lµm sèng l¹i truyÒn - Lêi cña vua nãi vÒ hai lo¹i b¸nh: ®©y thuyÕt B¸nh chng, b¸nh giÇy. là cách "đọc", cách "thởng thức" nhận xÐt vÒ v¨n ho¸. Nh÷ng c¸i b×nh thêng, giản dị song lại nhiều ý nghĩa sâu sắc đó còng chÝnh lµ ý nghi· t tëng, t×nh c¶m cña nh©n d©n vÒ hai lo¹i b¸nh vµ phong. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> tôc lµm b¸nh. 4. Cñng cè : - ý nghÜa truyÖn B¸nh Chng b¸nh GiÇy? - Nh¾c l¹i néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n. 5. Hướng dẫn về nhà : - Học bài, thuộc ghi nhớ. - So¹n bµi: Tõ vµ cÊu t¹o tõ tiÕng ViÖt TiÕt 3: Ngµy so¹n:. Tõ vµ cÊu t¹o cña tõ tiÕng viÖt I. MỨC ĐỘ CÇN ĐẠT - Nắm chắc định nghĩa về từ, cấu tạo của từ. - Biết phân biệt các kiểu cấu tạo từ. Lư ý: Học sinh đã học về cấu tạo từ ở Tiểu học II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Định nghĩa về từ, từ đơn, từ phức, các loại từ phức. - Đơn vị cấu tạo từ tiếng Việt. 2. Kỹ năng: - Nhận diện, phân biệt được: + Từ và tiếng + Từ đơn và từ phức + Từ ghép và từ láy. - Phân tích cấu tạo của từ. *CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC - Ra quyết định : lựa chọn cách sử dụng từ tiếng việt, trong thực tiễn giao tiếp của bản thân. - Giao tiếp : Trình bày suy nghĩ, ý tưởng , thảo luận và chia sẻ những cảm nhận cá nhân về cách sử dụng từ trong tiếng việt. 3.Thái độ: Giáo dục các em biết yêu quí, giữ gìn sự trong sáng của vốn từ tiếng Việt. III. CHUÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: - So¹n bµi - §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. - B¶ng phô viÕt VD vµ bµi tËp 2. Häc sinh: + So¹n bµi IV. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KTBC: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi 3. Bµi míi: HĐ1: Khởi động. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Tiểu học, các em đã đựoc học về tiếng và từ. Tiết học này chúng ta sẽ tìm hiểu sâu thêm về cấu tạo của từ tiếng Việt để giúp các em sử dụng thuần thục tõ tiÕng ViÖt. H§1: H×nh thµnh kh¸i niÖm vÒ tõ * GV treo bảng phụ đã viết VD. ? C©u v¨n nµy lÊy ë v¨n b¶n nµo? ? Tríc mçi g¹ch chÐo lµ 1 tõ, em h·y cho biÕt c©u v¨n trªn cã mÊy tõ ? Vµ cã bao nhiªu tiÕng( mçi mét con ch÷ lµ mét tiÕng) ? VËy tiÕng vµ tõ trong c©u v¨n trªn cã cấu tạo ntn? Tiếng dùng để làm gì? ? 9 tõ trong VD trªn khi kÕt hîp víi nhau cã t¸c dông g×?(t¹o ra c©u cã ý nghÜa) ? Từ dùng để làm gì? ? Khi nµo mét tiÕng cã thÓ coi lµ mét tõ?. i. Kh¸i niÖm vÒ tõ 1. VÝ dô: ThÇn /d¹y/ d©n/ c¸ch/ trång trät/, ch¨n nu«i/vµ/ c¸ch/ ¨n ë/.( Con Rång ch¸u Tiªn) 2. NhËn xÐt: - VD trªn cã 9 tõ, 12 tiÕng. - Cã tõ chØ cã mét tiÕng, cã tõ 2 tiÕng.. - Tiếng dùng để tạo từ - Từ dùng để tạo câu. - Khi mét tiÕng cã thÓ t¹o c©u, tiÕng Êy trë thµnh mét tõ. ? Tõ nhËn xÐt trªn em h·y rót ra kh¸i  Từ là đơn vị ngôn ngữ nhỏ nhất niÖm tõ lµ g×? dùng để tạo câu. * GV nhấn mạnh khái niệm và cho hs đọc * Ghi nhớ : T13/SGK ghi nhí HĐ2: Hình thành khái niệm từ đơn, từ II. Từ đơn và từ phức: phøc. 1. VÝ dô: * GV treo b¶ng phô Từ /đấy /nớc/ ta/ chăm/ nghề/ trồng ? Dựa vào kiến thức đã học ở tiểu học em trät/, ch¨n nu«i /vµ /cã/ tôc/ ngµy/ tÕt/ h·y ®iÒn c¸c tõ vµo b¶ng ph©n lo¹i? lµm /b¸nh chng/, b¸nh giÇy/. * HS lÇn lît lªn b¶ng ®iÒn vµo b¶ng ph©n * §iÒn vµo b¶ng ph©n lo¹i: lo¹i. - Cột từ đơn: từ, đấy, nớc, ta.... - Cét tõ ghÐp: ch¨n nu«i - Cét tõ l¸y: trång trät. * NhËn xÐt : ? Qua viÖc lËp b¶ng, em h·y nhËn xÐt, tõ  Từ đơn là từ chỉ gồm có một tiếng. đơn và từ phức có gì khác nhau?  Tõ phøc gåm cã 2 tiÕng trë lªn ? Hai tõ phøc trång trät, ch¨n nu«i cã g× gièng vµ kh¸c nhau? + Giống: đều là từ phức (gồm hai tiếng) + Kh¸c: Ch¨n nu«i: gåm hai tiÕng cã - Tõ ghÐp: ghÐp c¸c tiÕng cã quan hÖ víi quan hÖ vÒ nghÜa nhau vÒ mÆt nghÜa. ? Vậy từ phức đợc tạo ra bằng cách ghép các tiếng có quan hệ với nhau về nghĩa đợc gọi là từ gì? - Trång trät gåm hai tiÕng cã quan hÖ l¸y ©m - Tõ l¸y: Tõ phøc cã quan hÖ l¸y ©m gi÷a ? Tõ phøc cã quan hÖ l¸y ©m gi÷a c¸c c¸c tiÕng.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> tiếng đợc gọi là từ gì? ? Thế nào là từ đơn, từ phức? Từ phức có mấy loại, đó là những loại nào? * HS đọc ghi nhớ * Ghi nhí: SGK - Tr13: Tõ * Qua bµi häc ta cã thÓ dùng thµnh s¬ đồ sau( dùng sơ đồ t duy). Từ đơn. Tõ phøc Tõ ghÐp. Tõ l¸y. H§3: III. LuyÖn tËp Bµi 1: - §äc vµ thùc hiÖn yªu cÇu bµi tËp 1 - S¾p xÕp theo giíi tÝnh nam/ n÷ - S¾p xÕp theo bËc trªn/ díi a. Tõ nguån gèc, con ch¸u thuéc kiÓu tõ ghÐp. b. Từ đồng nghĩa với từ nguồn gốc: Cội nguồn, gốc gác... c. Tõ ghÐp chØ qua hÖ th©n thuéc: cËu mî, c« d×, chó ch¸u, anh em. Bµi 2: C¸c kh¶ n¨ng s¾p xÕp: - ¤ng bµ, cha mÑ, anh chÞ, cËu mî... - B¸c ch¸u, chÞ em, d× ch¸u, cha anh... Bµi 3: - Nªu c¸ch chÕ biÕn b¸nh: b¸nh r¸n, b¸nh níng, b¸nh hÊp, b¸nh nhóng... - Nªu tªn chÊt liÖu lµm b¸nh: b¸nh nÕp, b¸nh tÎ, b¸nh gai, b¸nh khoai, b¸nh ng«, b¸nh s¾n, b¸nh ®Ëu xanh... - TÝnh chÊt cña b¸nh: b¸nh dÎo, b¸nh phång, b¸nh xèp... - H×nh d¸ng cña b¸nh: b¸nh gèi, b¸nh khóc, b¸nh quÊn thõng... Bµi 4: - Miªu t¶ tiÕng khãc cña ngêi - Những từ có tác dụng miêu ta đó: nức nở, sụt sùi, rng rức... B5 :Thi t×m nhanh c¸c tõ l¸y * GV cho đại diện các tổ lên tìm Bµi 5: - T¶ tiÕng cêi: khóc khÝch, s»ng sÆc, h« hè, ha h¶, hÒnh hÖch... - T¶ tiÕng nãi: khµn khµn, lÌ nhÌ, thá thÎ, lÐo nhÐo, lÇu bÇu, sang s¶ng... - Tả dáng điệu: Lừ đừ, lả lớt, nghênh ngang, ngông nghênh, thớt tha... 4. Cñng cè: Nh¾c l¹i néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n 5. Hướng dẫn về nhà - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - T×m sè tõ, sè tiÕng trong ®o¹n v¨n: lêi cña vua nhËn xÐt vÒ hai thø b¸nh cña Lang liªu. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> - Soạn: Giao tiếp, văn bản và phơng thức biểu đạt. --------------------------------------------------------------TiÕt 4 Ngµy so¹n :. Giao tiếp,văn bản và phơng thức Biểu đạt . I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bước đầu biết về giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt - Nắm được mục đích giao tiếp, kiểu văn bản và phương thức biểu đạt. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Sơ giản về hoạt động truyền đạt, tiếp nhận tư tưởng, tình cảm bằng phương tiện ngôn từ: giao tiếp, văn bản, phương thức biểu đạt, kiểu văn bản. - Sự chi phối của mục đích giao tiếp trong việc lựa chọn phương thức biểu đạt để tạo lập văn bản. - Các kiểu văn bản tự sự, miêu tả, biểu cảm, lập luận, thuyết minh và hành chính công vụ. 2. Kỹ năng: - Bước đầu nhận biết về việc lựa chọn phương thức biểu đạt phù hợp với mục đích giao tiếp. - Nhận ra kiểu văn bản ở một văn bản cho trước căn cứ vào phương thức biểu đạt. - Nhận ra tác dụng của việc lựa chọn phương thức biểu đạt ở một đoạn văn bản cụ thể. *CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN ĐƯỢC GIÁO DỤC - Giao tiếp ứng xử : Biết các phương thức biểu đạt và sử dụng văn bản theo những phương thức biểu đạt khác nhau phù hợp với mục đích giao tiếp. - Tự nhận thức được tầm quan trọng của giao tiếp bằng văn bản và hiệu quả của các phương thức biểu đạt. 3.Thái độ: Lòng say mê tìm hiểu, học hỏi. III. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: + So¹n bµi + §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n. + B¶ng phô 2. Häc sinh: + So¹n bµi IV. C¸c bíc lªn líp: 1. ổn định tổ chức. 2. KTBC 3. Bµi míi. HĐ1. Khởi động Các em đã đợc tiếp xúc với một số văn bản ở tiết 1 và 2. Vậy văn bản là gì? Đợc sử dụng với mục đích giao tiếp nh thế nào? Tiết học này sẽ giúp các. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> em giải đáp những thắc mắc đó. Hoạt động của thầy-trò Hoạt động 2: Hình thành khái niệm giao tiếp văn bản và phơng tghức biểu đạt ? Khi đi đờng, thấy một việc gì, muốn cho mÑ biÕt em lµm thÕ nµo? ? §«i lóc rÊt nhí b¹n th©n ë xa mµ kh«ng thÓ trß chuyÖn th× em lµm thÕ nµo? * GV: Các em nói và viết nh vậy là các em đã dùng phơng tiện ngôn từ để biểu đạt điều m×nh muèn nãi. Nhê ph¬ng tiÖn ng«n tõ mµ mẹ hiểu đợc điều em muốn nói, bạn nhận đợc nh÷ng t×nh c¶m mµ em gØ g¾m. §ã chÝnh lµ giao tiÕp. ? Trªn c¬ së nh÷ng ®iÒu võa t×m hiÓu, em hiÓu thÕ nµo lµ giao tiÕp? * GV chốt: đó là mối quan hệ hai chiều giữa ngời truyền đạt và ngời tiếp nhận. ? Việc em đọc báo và xem truyền hình có ph¶i lµ giao tiÕp kh«ng? V× sao? - Quan s¸t bµi ca dao trong SGK (c) ? Bµi ca dao cã néi dung g×? * GV: Đây là vấn đề chủ yếu mà cha ông chóng ta muèn göi g¾m qua bµi ca dao nµy. Đó chính là chủ đề của bài ca dao. ? Bài ca dao đợc làm theo thể thơ nào? Hai c©u lôc vµ b¸t liªn kÕt víi nhau nh thÕ nµo? * GV chèt: Bµi ca dao lµ mét v¨n b¶n: nã cã chủ đề thống nhất, có liên kết mạch lạc và diễn đạt trọn vẹn ý.. Nội dung cần đạt I.t×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n vµ phơng thc biểu đạt: 1. Văn bản và mục đích giao tiếp:. a. Giao tiÕp: - Giao tiếp là một hoạt động truyền đạt, tiếp nhận t tởng, tình cảm bằng ph¬ng tiÖn ng«n tõ b. V¨n b¶n * VD: - VÒ néi dung bµi ca dao: Khuyªn chúng ta phải có lập trờng kiên định. - VÒ h×nh thøc: VÇn ªn + Bµi ca dao lµm theo thÓ th¬ lôc b¸t, cã sù liªn kÕt chÆt chÏ: -> Bµi ca dao lµ mét v¨n b¶n: nã cã chủ đề thống nhất, có liên kết mạch ? Cho biết lời phát biểu của thầy cô hiệu tr- lạc và diễn đạt một ý trọn vẹn ëng trong buæi lÔ khai gi¶ng n¨m häc cã ph¶i - Lêi ph¸t biÓu cña thÇy c« hiÖu trlµ lµ v¨n b¶n kh«ng? V× sao? ëng-> lµ mét d¹ng v¨n b¶n nãi. - Đây là một văn bản vì đó là chuỗi lời nói có chủ đề, có sự liên kết về nội dung: báo cáo thµnh tÝch n¨m häc tríc, ph¬ng híng n¨m häc míi. ? Bøc th em viÕt cho b¹n cã ph¶i lµ v¨n b¶n - Bøc th: Lµ mét v¨n b¶n v× cã chñ kh«ng? V× sao? đề, có nội dung thống nhất tạo sự liên kết -> đó là dạng văn bản viết. ? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ v¨n b¶n? * V¨n b¶n: lµ mét chuçi lêi nãi miệng hay bài viết có chủ đề thống nhÊt, cã liªn kÕt m¹ch l¹c, vËn dông. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> phơng thức biểu đạt phù hợp để thực hiện mục đích giao tiếp * Ghi nhí: T17/sgk 2. KiÓu v¨n b¶n vµ ph¬ng thøc biÓu đạt: a. VD:. Hs đọc ghi nhớ. 1. KiÓu VB ph¬ng Mục đích giao tiếp thức biểu đạt Tù sù Tr×nh bµy diÔn biÕn sù viÖc. 2. Miªu t¶. T¸i hiÖn tr¹ng th¸i sù vËt, con ngêi. 3. BiÓu c¶m. Bµy tá t×nh c¶m, c¶m xóc.. TT. 4. NghÞ luËn. 5. ThuyÕt minh. 6. Hµnh chÝnh c«ng vô. TruyÖn: TÊm C¸m + Miªu t¶ c¶nh + C¶nh sinh ho¹t. + Tôc ng÷: Tay lµm... Bàn luận: Nêu ý kiến đánh giá. + Lµm ý nghÞ luËn Từ đơn thuốc chữa Giới thiệu đặc điểm, tính chất, phbệnh, thuyết minh thí ¬ng ph¸p. nghiÖm Trình bày ý mới quyết định thể §¬n tõ, b¸o c¸o, hiÖn, quyÒn h¹n tr¸ch nhiÖm gi÷a th«ng b¸o, giÊy mêi. ngêi vµ ngêi.. - GV treo b¶ng phô - GV giíi thiÖu 6 kiÓu v¨n b¶n vµ ph¬ng thức biếu đạt. - LÊy VD cho tõng kiÓu v¨n b¶n? ? ThÕ nµo lµ giao tiÕp, v¨n b¶n vµ ph¬ng thức biểu đạt? Hoạt động 5:. VÝ dô. - 6 Kiểu văn bản và phơng thức biểu đạt: tự sù, miªu t¶, biÓu c¶m, nghÞ luËn, thuyÕt minh, hµnh chÝnh, c«ng vô. - Líp 6 häc: vb¶n tù sù, miªu t¶. Ghi nhí: (SGK - tr17). III. LuyÖn tËp:. 1. Chọn các tình huống giao tiếp, lựa chọn kiểu văn bản và phơng thức biểu đạt phï hîp - Hµnh chÝnh c«ng vô - Tù sù - Miªu t¶ - ThuyÕt minh - BiÓu c¶m - NghÞ luËn 2. Các đoạn văn, thơ thuộc phơng thức biểu đạt nào? a. Tù sù b. Miªu t¶ c. NghÞ luËn d. BiÓu c¶m ®. ThuyÕt minh 3. TruyÒn thuyÕt Con Rång, ch¸u Tiªn thuéc kiÓu v¨n b¶n tù sù v×: c¸c sù viÖc. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> trong truyện đợc kể kế tiếp nhau, sự việc này nối tiếp sự việc kia nhằm nêu bật néi dung, ý nghÜa. 4 . Cñng cè : - V¨n b¶n lµ g× ? - Kiểu văn bản và phơng thức biểu đạt ? 5. H dÉn häc tËp: - Häc bµi, thuéc ghi nhí. - Hoµn thiÖn bµi tËp. - Lµm bµi tËp 3, 4, 5 S¸ch bµi tËp tr8. -----------------------------------------------------------------------Giáo án ngữ văn 6 đầy đủ chuẩn kiến thức kỹ năng tích hợp đầy đủ kỹ n¨ng sèng chuÈn n¨m häc 2012-2013 Liªn hÖ ®t 0168.921.86.68. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Giáo án ngữ văn 6,7,8,9 đầy đủ chuẩn kiến thức kỹ năng tích hợp đầy đủ kü n¨ng sèng chuÈn n¨m häc 2012-2013 Liªn hÖ ®t 0168.921.86.68. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Giáo án ngữ văn 6 đầy đủ chuẩn kiến thức kỹ năng tích hợp đầy đủ kỹ n¨ng sèng chuÈn n¨m häc 2012-2013 Liªn hÖ ®t 0168.921.86.68. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Giáo án ngữ văn 6 đầy đủ chuẩn kiến thức kỹ năng tích hợp đầy đủ kỹ n¨ng sèng chuÈn n¨m häc 2012-2013 Liªn hÖ ®t 0168.921.86.68. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Giáo án ngữ văn 6 đầy đủ chuẩn kiến thức kỹ năng tích hợp đầy đủ kỹ n¨ng sèng chuÈn n¨m häc 2012-2013 Liªn hÖ ®t 0168.921.86.68. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>