Đánh giá khả năng sinh trưởng, phát triển, năng suất và chất lượng một số giống nếp mới tại tỉnh hưng yên

B

GIÁO D C & ðÀO T O

B

NN&PT NÔNG THÔN

VI N KHOA H C NÔNG NGHI P VI T NAM
---------*****---------

NGUY N TH HƯƠNG

ðÁNH GIÁ KH NĂNG SINH TRƯ NG, PHÁT TRI N,
NĂNG SU T VÀ CH T LƯ NG M T S GI NG N P
M I T I T NH HƯNG YÊN

LU N VĂN TH C S NÔNG NGHI P

Chuyên ngành
Mã s

: Tr ng tr t
:

606201

Ngư i hư ng d n: PGS.TS. Lê Vĩnh Th o

Hà N i - 2010

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... 1


L I C M ƠN
Tơi xin bày t lịng bi t ơn sâu s c t i th y hư ng d n đã ch b o giúp
đ tơi trong su t quá trình h c t p, nghiên c u và hoàn thành lu n văn.
PGS.TS. Lê Vĩnh Th o, Ngun phó giám đ c Trung tâm nghiên c u
và phát tri n lúa thu n- Vi n Cây lương th c và Cây th c ph m- Vi n Khoa
h c Nông nghi p Vi t Nam.
Tôi xin chân thành c m ơn th y Tr n Quang T n, th y Nguy n T t
Khang và t p th cán b Ban ñào t o Sau ñ i h c- Vi n Khoa h c Nông
nghi p Vi t Nam đã t n tình giúp đ và t o m i ñi u ki n thu n l i cho tơi
trong q trình h c t p và hồn thành lu n văn.
Tơi xin chân thành c m ơn Ban giám ñ c cùng t p th cán b công
nhân viên Trung tâm nghiên c u và phát tri n lúa thu n, Vi n Cây lương th c
và Cây th c ph m, Vi n Khoa h c Nơng nghi p Vi t Nam đã giúp ñ và t o
ñi u ki n cho tôi trong q trình nghiên c u và hồn thành lu n văn.
Tôi xin chân thành c m ơn nh ng ngư i thân trong gia đình, b n bè g n
xa ñã giúp ñ tôi r t nhi u trong quá trình h c t p, nghiên c u và hồn thành
lu n văn.
Hà n i, ngày tháng năm 2010
H c viên

Nguy n Th Hương

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... i


L I CAM ðOAN

Tơi xin cam đoan nh ng s li u và k t qu nghiên c u trong lu n văn
này là hồn tồn trung th c.
Có đư c k t qu nghiên c u này là do tôi th c hi n dư i s ch b o c a
th y hư ng d n và s giúp đ t n tình c a các th y, b n bè ñ ng nghi p.
ðây là m t cơng trình nghiên c u khoa h c đ c l p, nghiêm túc và l n
ñ u tiên ñư c công b .
Hà n i, ngày tháng năm 2010
H c viên

Nguy n Th Hương

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... ii


DANH M C T
Stt

VI T T T

T vi t t t

Nghĩa

1

CLT&CTP

Cây lương th c và Cây th c ph m

2

D/R

Dài/r ng

3

ðBSH

ð ng b ng sông H ng

4

ðBSCL

ð ng b ng sông C u Long

5

ð/c

ð i ch ng

6

FAO

T ch c lương th c th gi i

7

IRRI

Vi n nghiên c u lúa Qu c t

8

KHKTNNVN

Khoa h c k thu t Nông nghi p Vi t Nam

9

KL

Kh i lư ng

10

HTX

H p tác xã

11

HSHQ

H s h i quy

12

NN&PTNT

Nông nghi p và Phát tri n nông thôn

13

NS

Năng su t

14

NSLT

Năng su t lý thuy t

15

NSTT

Năng su t th c thu

16

NXB

Nhà xu t b n

17

TB

Trung bình

18

TGST

Th i gian sinh trư ng

19

TTKKNGCTTW Trung tâm Kh o ki m nghji m gi ng và cây tr ng
Trung Ương

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... iii


M CL C
N i dung

Trang

M ð U

1

1. Tính c p thi t c a ñ tài ..........................................................................

1

2 M c tiêu nghiên c u c a ñ tài.............................................................

3

3 Ý nghĩa khoa h c và ý nghĩa th c ti n...................................................

3

3.1 Ý nghĩa khoa h c...................................................................................

3

3.2 Ý nghĩa th c ti n...................................................................................

3

4 ð i tư ng và ph m vi nghiên c u.............................................................

4

4.1 ð i tư ng nghiên c u...........................................................................

4

4.2 Ph m vi nghiên c u..............................................................................

4

CHƯƠNG 1: T NG QUAN TÀI LI U

5

1.1 Nghiên c u chung v cây lúa, lúa n p.................................................

5

1.1.1 Ngu n g c cây lúa.........................................................................

5

1.1.2 Phân lo i..............................................................................................

6

1.1.3 Giá tr dinh dư ng c a lúa g o............................................................. 9
1.1.4 M t s đ c đi m nơng sinh h c c a cây lúa...................................

10

1.1.5 Năng su t và các y u t c u thành năng su t...................................... 12
1.2 Tình hình s n xu t, nghiên c u lúa và lúa n p trên th gi i................... 13
1.3 Tình hình s n xu t và nghiên c u lúa, lúa n p

Vi t Nam.................... 15

1.3.1 Tài nguyên di truy n lúa n p Vi t Nam .............................................. 15
1.3.2 Tình hình s n xu t lúa và lúa n p......................................................... 16
1.3.3 Tình hình nghiên c u, ch n t o lúa và lúa n p.................................... 21

1.3.4 Các s n ph m làm t g o n p............................................................. 24
1.4 Xu t kh u g o trong nư c và trên th gi i............................................
1.4.1 Ch t lư ng g o, các y u t

24

nh hư ng ñ n ch t lư ng g o................. 25

1.4.2 Xu t kh u g o trên th gi i.................................................................. 27

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... iv


1.4.3 Xu t kh u g o
1.5

Vi t Nam................................................................... 30

nh hư ng c a m t s bi n pháp k thu t ñ n năng su t, ch t lư ng
gi ng lúa..........................................................................................

31

CHƯƠNG 2: V T LI U, N I DUNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U 34
2.1 V t li u nghiên c u................................................................................. 34
2.2 N i dung nghiên c u.......................................................................
2.2.1 ði u tra ñánh giá ñi u ki n t nhiên, tình hình s n xu t lúa c a t nh
Hưng Yên.....................................................................................
2.2.2 Nghiên c u thí nghi m các bi n pháp canh tác ñ ñánh giá kh năng
sinh trư ng, phát tri n c a các gi ng n p m i ................................

2.2.2.1 Thí nghi m quan sát sinh trư ng, phát tri n các dòng, gi ng n p
m i t i Thanh Trì, Hà N i v Xn 2009........................................
2.2.2.2 Thí nghi m đánh giá các gi ng n p m i t i Thanh Trì, Hà N i v
Mùa 2009.......................................................................................
2.2.2.3 Thí nghi m m t ñ c y, th i v c y các gi ng n p m i t i m t s
ñ a ñi m t i t nh Hưng Yên, v Xn 2010.....................................
2.2.2.4 Thí nghi m các m c bón phân Kali cho các gi ng n p m i t i m t
s ñ a ñi m c a t nh Hưng Yên, v Xuân 2010...............................
2.2.3 ðánh giá ñ

n ñ nh c a các gi ng n p m i t i Hưng Yên

2.2.4 ðánh giá ch t lư ng các gi ng n p tham gia thí nghi m b ng các ch
tiêu phân tích................................................................................
2.3 Phương pháp nghiên c u......................................................................
2.3.1 ði u tra ñi u ki n t nhiên, th c tr ng s n xu t lúa

35
35
35
35
35
36
36
36
36
36

t nh Hưng n 36

2.3.2 Thí nghi m quan sát dịng, gi ng n p t i Trung Tâm nghiên c u và
phát tri n lúa thu n, Vi n CLT&CTP, Thanh Trì - Hà n i, v

36

xn 2009
2.3.3 Thí nghi m ñánh giá các gi ng n p m i t i Trung tâm nghiên c u và 36

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... v


phát tri n lúa thu n, Vi n CLT&CTP, Thanh Trì- Hà N i, v mùa
2009.................................................................................................
2.3.4 Thí nghi m v bi n pháp canh tác v i các gi ng n p m i tham gia
thí nghi n t i Hưng Yên.................................................................

37

2.3.5 Các ch tiêu theo dõi...........................................................................

38

2.4 Phương pháp x lý s li u......................................................................

41

CHƯƠNG 3: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N

42

3.1 ði u ki n t nhiên, ñi u ki n kinh t xã h i c a t nh Hưng Yên .........

42

3.1.1 ði u ki n khí h u th i ti t...................................................................

42

3.1.2 Tình hình s d ng đ t đai

45

Hưng n..............................................

3.2 ðánh giá hi n tr ng s n xu t lúa

Hưng Yên.......................................

46

3.2.1 Di n bi n s n xu t lúa t năm 2005 – 2009.......................................

46

3.2.2 Cơ c u mùa v ..............................................................................

49

3.2.3 Tình hình s n xu t lúa n p t i ñ a phương t năm 2005-2009............

50

3.3 K t qu nghiên c u thí nghi m các gi ng n p m i............................

51

3.3.1 K t qu thí nghi m quan sát dòng, gi ng n p m i t i Thanh Trì- Hà
N i, v Xn 2009........................................................................
3.3.2 Thí nghi m ñánh giá các gi ng n p m i t i Thanh Trì v mùa 2009
3.3.3 K t qu nghiên c u thí nghi m k thu t t i Hưng Yên, v Xuân
2010

51
54
60

3.3.3.1 Thí nghi m k thu t các gi ng n p m i t i Phú Th nh, Kim ð ng

60

3.3.3.2 Thí nghi m k thu t các gi ng n p m i t i xã B c Sơn, Ân Thi

71

3.3.3.3 Thí nghi m k thu t các gi ng n p m i t i xã Minh Tân, Phù C

73

3.3.3.4 Kh năng thích ng và ñ

76

n ñ nh c a gi ng.................................

3.3.3.5 K t qu ñánh giá ch t lư ng các gi ng n p tham gia thí nghi m..... 79
3.3.3.6 Hi u qu kinh t c a các gi ng lúa n p m i tham gia thí nghi m.... 80
3.4 D ki n ng d ng các gi ng n p m i tri n v ng................................... 82

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... vi


K T LU N VÀ ð NGH

83

1. K t lu n....................................................................................................

83

2. ð ngh .....................................................................................................

84

TÀI LI U THAM KH O

85

PH L C
Ph l c 1: M t s hình nh thí nghi m các gi ng n p m i
Ph l c 2: Di n bi n m t s y u t khí h u th i ti t chính

Hà N i

Ph l c 3: ANALYSIS OF VARIANCE FOR TN SO SANH GIONG
Ph l c 4: Phương pháp ki m tra ñ

n ñ nh c a gi ng

Ph l c 5: K T QU PHÂN TÍCH ð

N ð NH CÁC GI NG N P M I

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... vii


DANH M C B NG
N i dung

trang

B¶ng 1.1. Hàm lư ng Vitamin và vi lư ng có trong lúa g o

9

B ng 1.2. Giá tr dinh dư ng c a g o trên 100 gam

10

B ng 1.3. Tình hình s n xu t lúa trên th gi i t năm 2000- 2009

13

B ng 1.4: Tình hình s n xu t lúa, g o

17

Vi t Nam t 2000-2009

B ng 1.5: Ngu n gen lúa ñ c s n theo mùa- v

các vùng (2000-2001)

18

(Nguy n H u Nghĩa, Lê Vĩnh Th o, 2005)
B ng 1.6: Di n tích lúa đ c s n theo mùa - v

các vùng (2000-2001)

19

(Nguy n H u Nghĩa, Lê Vĩnh Th o, 2005)
B ng1.7: Di n tích gieo tr ng c a m t s lo i lúa

các vùng, mi n

19

B ng 1.8: Th trư ng g o th gi i

28

B ng 3.1: Di n bi n m t s y u t khí h u chính qua các tháng trong năm

43

(trung bình các năm 2005-2009)
B ng 3.2: Hi n tr ng s d ng ñ t ñai c a t nh Hưng Yên năm 2009

45

B ng 3.3: Di n tích, năng su t lúa phân theo mùa v c a các huy n, th

47

thu c t nh Hưng Yên
B ng 3.4: Di n tích, năng su t lúa n p t i ñ a phương t năm 2005-2009

50

B ng 3.5: ð c ñi m sinh trư ng, phát tri n, năng su t các dòng, gi ng n p 52
m i t i Thanh Trì, V Xuân 2009
B ng 3.6: Th i gian sinh trư ng phát tri n các gi ng n p tham gia thí 54
nghi m v Mùa 2009 t i Thanh Trì- Hà N i.
B ng 3.7: ð ng thái tăng trư ng chi u cao cây c a các gi ng n p tham 55
gia thí nghi m v Mùa 2009 t i Thanh Trì- Hà N i.
B ng 3.8: ð ng thái ñ nhánh c a các gi ng n p tham gia thí nghi m v
Mùa 2009 t i Thanh Trì, Hà N i

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... viii

57


B ng 3.9: Cao cây và các y u t c u thành năng su t các gi ng n p

58

B ng 3.10: M t s sâu b nh h i các gi ng n p m i thí nghi m v Xuân 60
2009
B ng 3.11: ð ng thái tăng trư ng chi u cao cây thí nghi m m t ñ c y 61
các gi ng n p m i v Xuân 2010 t i HTX Phú Th nh, Kim
ð ng, Hưng Yên.
B ng 3.12: ð ng thái ñ nhánh các gi ng n p m i tham gia thí nghi m 64
m t đ gieo c y, v Mùa 2010 t i HTX Phú Th nh, huy n Kim
ð ng.
B ng 3.13: Năng su t và các y u t c u thành năng su t thí nghi m m t 66
ñ c y các gi ng n p m i t i Phú Th nh v Xuân 2010
B ng 3.14: ð c đi m hình thái các gi ng n p m i tham gia thí nghi m t i 68
HTX Phú Th nh, v Xuân 2010
B ng 3.15: M t s sâu b nh h i chính

các gi ng n p m i v Xuân 2010 69

t i HTX Phú Th nh
B ng 3.16: Nămg su t và các y u t c u thành năng su t thí nghi m các 70
m c bón phân cho các gi ng n p m i t i HTX Phú Th nh, v
mùa 2010
B ng 3.17: Năng su t th c thu thí nghi m các m c phân bón các gi ng 72
n p m i t i HTX B c Sơn, huy n Ân Thi

B ng 3.18: NSTT các gi ng n p m i

thí nghi m th i v t i HTX B c 73

Sơn
B ng 3.19: Năng su t th c thu thí nghi m các m c phân bón cho gi ng 74
n p m i t i HTX Minh Tân, huy n Phù C
B ng 3.20: Năng su t th c thu thí nghi m m t đ gieo c y các gi ng n p 75
m i t i HTX Minh Tân, huy n Phù C
B ng 3.21: Năng su t trung bình c a các gi ng n p m i thí nghi m v

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... ix

77


Xn 2010 t i các đi m thí nghi m
B ng 3.22: K t qu ki m ñ nh v s
t i các ñi m nghiên c u
B ng 2.23: Ch s mơi trư ng

n đ nh gi ng (b=1)

v Xuân 2010 77

Hưng Yên

các ñi m nghiên c u v Xuân 2010

78

B ng 2.24: Phương trình h i quy c a các gi ng theo khơng gian thí 78
nghi m
B ng 2.25: K t qu phân tích ch t lư ng các gi ng n p m i

79

B ng 3.26: Hi u qu kinh t c a các gi ng N98, N99, N202 và N97

80

B ng 3.27: Hi u qu kinh t c a gi ng n p N98 và N99 so v i m t s

81

gi ng lúa t ñang tr ng ph bi n t i HTX Phú Th nh, Kim
ð ng

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... x


DANH M C ð TH
trang
ð th 3.1 Di n bi n m t s y u t khí h u th i ti t t i Hưng Yên trong

44

m t s năm tr l i ñây (t năm 2005- 2006)
ð th 3.2: Th i gian sinh trư ng các gi ng n p m i t i Thanh Trì, v

54

Mùa 2009
ð th 3.3: ð ng thái tăng trư ng chi u cao c a các gi ng n p m i tham

56

gia thí nghi m v Mùa 2009 t i Thanh Trì, Hà N i
ð th 3.4: ð ng thái ñ nhánh c a các gi ng n p m i tham gia thí

57

nghi m v Mùa 2009 t i Thanh Trì, Hà N i
ð th 3.5: Năng su t và các y u t c u thành năng các gi ng n p m i

58

t i Thanh Trì- Hà N i v Mùa 2009
ð th 3.6: NSTT t i các ơ thí nghi m so sánh các gi ng n p m i t i

59

Thanh Trì v Mùa 2009.
ð th 3.7: ð ng thái ñ nhánh c a các gi ng n p m i tham gia thí

63

nghi m t i HTX Phú Th nh v Xuân 2010
ð th 3.8: Năng su t và các y u t c u thành năng su t thí nghi m m t

67

đ c y các gi ng n p m i t i HTX Phú Th nh, v Xuân 2010
ð th 3.9: Năng su t và các y u t c u thành năng su t thí nghi m các

71

m c phân bón Kali cho các gi ng n p m i t i HTX Phú
Th nh, v Xuân 2010
ð th 3.10: NSTT t i các ơ thí nghi m bón phân Kali cho các gi ng n p

72

m i t i HTX B c Sơn, v Xuân 2010
ð th 3.11: NSTT t i các ơ thí nghi m các m c bón phân Kali cho các

74

gi ng n p m i t i Minh Tân v Xuân 2010
ð th 3.12: NSTT t i các ơ thí nghi m m t đ c y các gi ng n p m i
t i Minh Tân v Xuân 2010

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... xi

75


M

ð U

1. Tính c p thi t c a đ tài
Lúa g o là lương th c c a 3 t ngư i trên th gi i [69]. S n lư ng lúa
gia tăng trong th i gian qua ñã mang l i s an sinh. Ngày 16/12/2002, kỳ h p
th 57 hàng niên c a H i ñ ng Liên hi p Qu c ñã ch n năm 2004 là năm Lúa
g o Qu c t v i kh u hi u “Cây lúa là Cu c s ng”. Lúa là cây lương th c
quan tr ng có di n tích 148,4 tri u ha

th gi i, (trong đó Châu Á có 135

tri u ha). Vi t Nam có di n tích đ t canh tác lúa 4,36 tri u ha - là m t ñ t
nư c v i hơn 80% dân s tham gia s n xu t nông nghi p, cùng v n kinh
nghi m s n xu t đã đư c hình thành tích lu và phát tri n cùng v i s hình
thành và phát tri n c a dân t c, nh ng ti n b khoa h c trong nư c và th gi i
trên lĩnh v c nghiên c u s n xu t ñã thúc ñ y m nh m ngành tr ng lúa nư c
ta b t k p trình đ tiên ti n c a th gi i, cây lúa đã, đang và s đóng vai trị r t
quan tr ng trong ñ i s ng cũng như trong cơ c u kinh t c a ñ t nư c.
Trư c năm 1980, Vi t Nam còn thi u lương th c cho nhu c u tiêu dùng trong
nư c và trong nh ng năm g n ñây, Vi t Nam đã vươn lên v trí xu t kh u g o
ñ ng th 2 th gi i v i s n lư ng 4 - 5 tri u t n/năm, trong đó có kho ng trên
50.000 t n g o n p. Tuy nhiên, vi c duy trì m c xu t kh u này là m t thách
th c v i chúng ta trong tương lai vì nhu c u s d ng thóc g o trong nư c
ngày càng tăng, hơn n a nh ng vùng ñ t th p ven bi n c a nư c ta, ñ c bi t
là hai vùng tr ng lúa quan tr ng nh t là ðBSCL và ðBSH có th ch u nh
hư ng n ng n b i m c nư c bi n dâng cao trong q trình bi n đ i khí h u
tồn c u. Bên c nh đó, di n tích đ t tr ng lúa trong nư c s ngày càng thu
h p b i chính sách cơng nghi p hố hi n đ i hố nơng nghi p nơng thơn c a
ð ng và Nhà nư c trong nh ng th p niên qua và trong tương lai.
T xa xưa ñ n nay, cây lúa n p ñã có giá tr r t l n v kinh t và văn
hoá không ch v i ngư i Vi t ta mà theo m t s nghiên c u, lúa n p cịn là

Trư ng ð i h c Nơng nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... 1


lương th c chính c a m t s dân t c

châu Á như Lào, Inñonesia,

T p t c ăn cơm n p/xơi thay cho cơm nay cịn th y

nđ .

Lào. N p có hương

thơm, hi m hơn g o t nên ñư c ch n làm nguyên li u ñ ch bi n thành l
v t dâng cúng th n linh và tiên t .
ph c v

nư c ta, lúa n p ñư c tr ng ch y u ñ

nhu c u c a ngư i dân, nhi u s n ph m ñư c làm t

lúa n p

như bánh trưng, bánh dày, bánh tét, bánh rán, bánh phu thê, bánh kh o, b t
dinh dư ng, các lo i xôi, c m, rư u,…t n t i ngày càng ña d ng trong cu c
s ng c a ngư i dân Vi t trong và ngoài nư c. Xã h i phát tri n các l h i
ngày càng nhi u, nhu c u v các s n ph m lúa n p ngày càng gia tăng. Chúng
ta ñã qua ñư c th i s n xu t lương th c b ng m i giá, ñ n th i s n xu t ph i
có l i, và đang xu t hi n nh ng mơ hình s n xu t v a có l i, v a b n v ng

cho môi trư ng sinh thái trong lành.
Hưng Yên là m t t nh n m

trung tâm ðBSH Vi t Nam. Trung tâm

hành chính c a t nh là thành ph Hưng Yên. Phía b c giáp t nh B c Ninh,
phía đơng giáp t nh H i Dương, phía tây và tây b c giáp th đơ Hà N i, phía
nam giáp t nh Thái Bình và phía tây nam giáp t nh Hà Nam. Trong quy ho ch
xây d ng, t nh này thu c vùng Hà N i. Là m t trong nh ng t nh s n xu t lúa
l n vùng ðBSH, ñ t ñai màu m , thu l i- ñư c ð ng và Nhà nư c quan tâm
lên t ng bư c ñư c c i thi n có th ch đ ng đư c tư i tiêu nư c, ngu n lao
ñ ng d i dào. L i n m trên tr c ñư ng qu c l 5 Hà N i - H i Phòng (thành
ph c ng bi n l n nh t nhì c nư c), có tuy n đư ng s t B c Nam ch y qua,
giao thông thu n ti n nên r t thu n l i cho giao lưu bn bán, dân cư đơng….
Hi n nay, trong t nh ñang gieo tr ng các gi ng n p ñ a phương, gi ng
BM9603, IRi352, TK90 (ph n l n các gi ng n p này có t l nhi m sâu b nh
h i r t cao và năng su t còn h n ch ) v i di n tích 8-15% t ng di n tích tr ng
lúa và xu hư ng gieo c y các gi ng lúa n p ngày càng nhi u. Trong nh ng
năm g n ñây, Trung tâm nghiên c u và phát tri n lúa thu n, Vi n Cây lương

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... 2


th c và Cây th c ph m ñã ch n t o thành công m t s gi ng N p tri n v ng
m i như: N98, N208, N202. V n ñ ñ t ra, t nh Hưng Yên c n có b gi ng
lúa n p năng su t cao, ch t lư ng t t, ch ng ch u v i các lo i sâu b nh h i
chính, mang l i hi u qu kinh t cho nông dân

các vùng tr ng lúa.

T th c ti n này chúng tơi ti n hành đ tài: "ðánh giá kh năng sinh
trư ng phát tri n, năng su t và ch t lư ng m t s gi ng lúa n p m i (N98,
N202, N208) t i t nh Hưng Yên”.
2 M c tiêu nghiên c u c a ñ tài:
- ðánh giá kh năng sinh trư ng, phát tri n, giá tr kinh t , quy trình k thu t
c a m t s gi ng n p m i t i t nh Hưng Yên.
- Ch n ra m t s gi ng n p m i năng su t cao, ch t lư ng t t, ch ng ch u v i
m t s lo i sâu b nh chính phù h p v i đi u ki n

vùng thí nghi m.

3 Ý nghĩa khoa h c và ý nghĩa th c ti n:
3.1 Ý nghĩa khoa h c
- ð tài góp ph n làm sáng t vi c c n thi t b trí gi ng lúa n p m i có kh
năng sinh trư ng, phát tri n theo mùa v , trà lúa áp d ng cho t nh Hưng Yên
và m r ng quy mô trong nh ng năm t i.
- Xác đ nh đ c tính nơng h c, năng su t, ch t lư ng c a m t s gi ng n p m i
góp ph n làm phong phú b gi ng lúa cho vùng ð ng b ng B c B .
- Làm v t li u cho cho chương trình ch n t o gi ng lúa m i phù h p v i nhu
c u c a ngư i tiêu dùng.
3.2 Ý nghĩa th c ti n
- Xác ñ nh các gi ng n p có ch t lư ng cao b sung vào cơ c u gi ng lúa góp
ph n m r ng di n tích các gi ng n p m i làm tăng giá tr kinh t trên m t
đơn v di n tích, thúc đ y s n xu t nông nghi p theo hư ng hàng hố.
- Thí nghi m

m t s vùng tr ng trong t nh Hưng n nh m đánh giá kh

năng thích ng c a các gi ng n p m i.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... 3


- Góp ph n hồn thi n quy trình s n xu t gi ng n p m i.
4 ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
4.1 ð i tư ng nghiên c u
- Các gi ng tham gia thí nghi m g m 3 gi ng m i: N98, N208, N202 ñư c
ch n t o t i Trung tâm nghiên c u và phát tri n lúa thu n - Vi n Cây lương
th c và Cây th c ph m - Vi n khoa h c Nông Nghi p Vi t Nam.
- Gi ng ñ i ch ng là N97, IRi352 là các gi ng ñư c tr ng r ng rãi

ña

phương nghiên c u.
4.2 Ph m vi nghiên c u
- Thí nghi m ñánh giá sinh trư ng phát tri n c a các dịng, gi ng đư c th c
hi n t i Vĩnh Quỳnh - Thanh Trì - Hà N i.
- Các cơng tác đi u tra, nghiên c u, thí nghi m, đánh giá các gi ng thí nghi m
đư c th c hi n t i m t s ñi m c a t nh Hưng Yên:
+ HTX Phú Th nh, huy n Kim ð ng
+ HTX Minh Tân, huy n Phù C
+ HTX B c Sơn, huy n Ân Thi

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... 4


CHƯƠNG 1: T NG QUAN TÀI LI U
1.2Nghiên c u chung v cây lúa, lúa n p
1.1.1 Ngu n g c cây lúa
Có r t nhi u ý ki n khác nhau v ngu n g c cây lúa (Oryza. Sativa).

Theo Chang T.T (1976), cùng v i nh ng sinh v t khác trên trái đ t, lồi lúa
hoang d i ñã phát tri n cách ñây hàng tri u năm và hai lồi tr ng hi n nay đã
tr i qua q trình ti n hố t m t lồi t tiên chung trên qu đ t ngun thu
Gondwanaland. Sau khi trái ñ t tách r i thành 5 l c ñ a (châu Á, châu Âubao g m c châu B c C c, châu M , châu Phi, châu Úc), thu t c a lồi lúa
có l t p chung

dãy Hymalaya và sau đó phân b r i rác

Tây Phi, châu Úc,

Nam M và Tân Ghinê[62].
Cũng theo Chang T.T (1985), các t tiên c a loài lúa tr ng

châu Á

(Oryza. Sativa) ñã xu t hi n vào th i kỳ ñ ñá m i cách ñây 10.000- 15.000
năm t i vùng chân núi phía Nam dãy Hymalaya, t i mi n Nam và ðông Nam
châu Á. S thay ñ i th i ti t ñã ñ y nhanh q trình ti n hố c a các lồi lúa
hàng năm, t n t i

mi n ðông B c và ðông c a

nð ,

mi n B c c a

ðông Nam châu Á và mi n Nam c a Trung Qu c[63]. Theo Lu BR và c ng
s (1996) cho r ng: Lúa tr ng

Châu Á xu t hi n cách ñây 8000 năm. T

tiên tr c ti p c a cây lúa tr ng châu Á (Oryza sativa. L) v n chưa có k t lu n
ch c ch n[17].
Theo Watanabe (1973), nh ng nghiên c u trên ñ t g ch b ng tr u t i
các thành ph danh ti ng ñ nát

n ð và t i vùng sông Mê Kông như

Myanma, Thái Lan, Lào, Camphuchia và Vi t Nam ñã phát hi n r ng cây lúa
ðông Dương phát tri n theo hai hư ng: T Lào theo sơng Mê Kơng đi
xu ng phương Nam v i đ c tính c a lúa Japonica nhi t ñ i. M t hư ng khác
t

n ð qua v nh Bengal đ n b bi n ðơng Dương v i đ c tính c a lúa

Indica. [100]

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... 5


Vi t Nam cây lúa ñư c coi là cây tr ng “b n đ a”, nó khơng ph i là
lo i cây t nơi khác ñưa vào (Bùi Huy ðáp, 1985). V i đi u ki n khí h u
nhi t đ i, Vi t Nam cũng có th là cái nơi hình thành cây lúa nư c. T lâu,
cây lúa ñã tr thành cây lương th c ch y u có ý nghĩa quan tr ng trong n n
kinh t , xã h i c a nư c ta [37].
Theo Ngơ Dỗn Diên (1990), cây lúa đư c tr ng t hàng ngàn năm
trư c

Vi t Nam và nơi ñây cũng ñư c coi là bi u tư ng c a n n văn minh

lúa nư c. Vùng ñ ng b ng B c B là m t trong nh ng vùng sinh thái c a c
nư c có các ngu n gen đa d ng và phong phú[12].
Lúa n p có t tiên lâu đ i là lúa t tr ng hi n nay trên th gi i vì lúa
n p có th thích ng v i nhi u đi u ki n khí h u kh c nghi t như l nh, khô
hanh[15]. Nhưng Takane Matsuo (1997) cho r ng lúa n p nương là d ng kh i
ngu n c a lúa tr ng vì nó đư c tìm th y đ u tiên

Assam-Yunnan, nơi lúa

n p chi m ưu th . Quan ñi m này đư c gi i thích theo q trình đ t bi t t
nhiên ñ phát tri n thành lúa n p. D ng lúa n p ñ t bi n ñã ñư c ngư i dân c
xưa d dàng ch p nh n và m r ng[99].
Tác gi Chaudhary R.C. và D.V.Trâm (2001) cho r ng: Lào và ðông
B c Thái Lan là Trung tâm xu t x c a lúa n p[65].
1.1.2 Phân lo i
Vi c phân lo i cây lúa nói riêng và cây tr ng nói chung nh m t o ñi u
ki n thu n l i cho vi c s d ng ngu n gen ñ ph c v cho m c tiêu ch n t o
gi ng. Các nhà khoa h c Vi n nghiên c u lúa Qu c t (IRRI) trư c ñây ñã
nghiên c u và th ng nh t x p lúa tr ng

Châu Á (Oryza sativa) thu c h hồ

th o (Graminae) t c Oryzae, có b nhi m s c th 2n =24 [17]. Tuỳ theo theo
các ñ c ñi m và tiêu trí khác nhau mà các nhà khoa h c phân lo i cây lúa theo
các quan ñi m khác nhau:
Phân lo i theo ñi u ki n sinh thái:

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... 6

Kato (1993) chia lúa tr ng thành hai nhóm l n là Japonica (lúa cánh)
và Indica (lúa tiên). Lúa tiên thư ng phân b

vĩ ñ th p như: Trung Qu c,

n ð , Vi t Nam, Indonesia... là lo i hình cây to, lá nh xanh nh t, bơng x,
h t dài, v tr u m ng, cơm khô n nhi u, ch u phân kém, d l p ñ nên năng
su t thư ng th p. Lúa cánh thư ng phân b

vĩ ñ cao như: Nh t B n, Tri u

Tiên, B c Trung Qu c, Châu Âu... là lo i hình cây lá to, xanh đ m, bơng
ch m, h t ng n, v tr u dày, cơm thư ng d o, ít n , thích nghi v i ñi u ki n
thâm canh, ch u phân t t thư ng cho năng su t cao[37].
Các nhà khoa h c IRRI chia lúa tr ng thành 3 lo i ph là: Indica (h t dài
ñ n ng n, thon đơi khi hơi d t), Japonica (h t ng n, to, tròn), Javanica (h t
dài, r ng, dài), Javanica là lồi ph đư c hình thành

Indonesia[17].

Phân lo i theo ñ a lý
D a trên cơ s ki u gen và môi trư ng là m t kh i th ng nh t. Theo
Liakhovki (1992)(Trích theo Nguy n Văn Hoan, 1994) [18], Lúa tr ng có các
nhóm sinh thái đ a lý sau:
Nhóm ðơng Á: Bao g m Tri n Tiên, Nh t B n, B c Trung Qu c. ð c
trưng c a nhóm là ch u l nh r t t t và h t khó r ng.
Nhóm Nam Á: B t ñ u t Pakistan sang vùng b bi n phía nam Trung
Qu c đ n b c Vi t Nam. ð c ñi m n i b t c a nhóm sinh thái đ a lý này là
ch u l nh kém và ph n l n có h t dài và nh .
Nhóm Philippin: Nhóm lúa đi n hình nhi t đ i khơng ch u l nh. Tồn b

vùng ðơng Nam Á, mi n nam Vi t Nam n m trong nhóm này.
Nhóm Trung Á: Bao g m các nư c Trung Á. ð c ñi m n i b t c a lúa
vùng này là h t to, kh i lư ng 1000 h t ñ t trên 32 gam, ch u l nh và ch u
nóng khá.
Nhóm Iran: G m tồn b các nư c Trung ðơng xung quanh Iran. ðây là
nhóm sinh thái ñ a lý v i các lo i hình ch u l nh t t, h t g o to, ñ c, cơm d o.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... 7


Nhóm Châu Âu: Bao g m các nư c tr ng lúa

Châu Âu như: Nga,

Italia,Bungaria.... ðây là nhóm sinh thái v i các lo i hình Japonica ch u l nh,
h t to, cơm d o, ch u nóng kém.
Nhóm Châu Phi: Nhóm lúa tr ng thu c lo i Oryza Glaberrima.
Nhóm Châu M La Tinh: G m các nư c Trung M và Nam M . Nhóm
lúa cao cây, thân to, h t g o l n, g o trong và dài, ch u ng p và ch ng ñ t t.
Theo quan ñi m canh tác h c
Qua q trình thu n hố và thích nghi v i ñi u ki n s ng và ñi u ki n
canh tác c a t ng vùng, cây lúa tr ng đư c phân thành các nhóm:
Lúa c n: Lúa đư c tr ng trên đ t cao, khơng có kh năng gi nư c, cây lúa
s ng hoàn toàn nh nư c tr i trong su t quá trình sinh trư ng, phát tri n.
Lúa có tư i: Lúa ñư c tr ng trên nh ng cánh ñ ng có cơng trình thu l i,
ch đ ng v nư c tư i trong su t th i gian sinh trư ng, phát tri n.
Lúa nư c sâu: Lúa ñư c tr ng trên nh ng cánh ñ ng th p, khơng có kh
năng rút nư c sau mưa ho c lũ. Tuy nhiên, nư c không ng p quá 10 ngày và
nư c không cao quá 50 cm.
Lúa n i: Lúa ñư c gieo tr ng trư c mùa mưa, khi mưa l n cây lúa ñã ñ

nhánh, khi nư c lên cao cây lúa vươn kh i m t nư c kho ng 10 cm/ngày ñ
ngoi theo[44].
Vi t Nam t n t i c b n nhóm lúa trên.
Ngoài các ki u phân lo i trên, ngư i ta cịn phân lo i lúa tr ng theo quan
đi m: Ngu n g c hình thành, tính tr ng, mùa v , th i gian sinh trư ng, theo
m i quan h gi a ki u gen và ki u hình, hình d ng h t....D a vào ch t lư ng
ngư i ta chia cây lúa thành hai lo i: Lúa n p và lúa t (lúa n p và lúa t khác
nhau v c u t o và thành ph n tinh b t có trong h t g o).
Lúa n p

Vi t Nam ñư c phân lo i g m lúa n p nương và lúa n p

ru ng, n p thu c loài ph Indica và n p thu c loài ph Japonica...

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... 8


1.1.3 Giá tr dinh dư ng c a lúa g o
Lúa g o là lương th c chính c a nhi u nư c trên th gi i. 80% nhu c u
calo c a ngư i dân Châu Á l y t lúa g o.

Châu Âu và Nam M , lúa cũng

ñang d n tr thành lo i lương th c quan tr ng[67].
B¶ng 1.1. Hàm lư ng Vitamin và vi lư ng có trong lúa g o
Lo i
g o
Lúa

Năng

Thia

Ribo

lư ng

min flavin

(Kcal) (mg) (mg)

ΑNiacin

toco

Cacium

(mg)

fherol

(mg)

Phos
Phorus

Phytin
(g)

(g)

(mg)

S t

K m

(mg) (mg)

378

0,33

0,11

5,60

2,0

80

0,39

0,21

6,0

3,1

385

0,61

0,14

5,0

2,5

50

0,43

0,27

5,2

2,8

G o

373

0,11

0,06

2,4

0,30

30

0,15

0,07

2,8

2,3

Cám

476

2,40

0,43

49,9

13,30

120

2,50

2,20

43,0 25,8

Tr u

332

0,21

0,07

4,2

-

130

0,07

-

G o
l t

9,5

4,0

Ngu n: Juliano, 1993 [83]
Thành ph n hoá sinh trung bình c a lúa g o (% ch t khơ) đư c tính như
sau: Tinh b t 63,0%; Protein 7,0%; D u 2,3%; Xellulose 12,0%; ðư ng tan
3,6%; Tro 6,0% và Gluxit khác 2.0%. Ngồi thành ph n hố sinh k trên

trong lúa g o còn ch a 1,6-3,2% Lipít và m t s Vitamin như Vitamin nhóm
B (ch y u là B1), Vitamin PP, Vitamin E.... Ngoài ra, ịn có nhi u ch t
khống. Protein trong lúa g o có giá tr dinh dư ng cao và có s cân b ng
gi a các axit amin không thay th . V phương di n dinh dư ng thì lúa g o
cung c p lư ng calo nhi u nh t trong các lo i cây ngũ c c[22].
Nh ng ch tiêu chính đư c dùng đ đánh giá giá tr dinh dư ng c a lúa
g o là hàm lư ng Protein, amylose, ch t khống và đ b n th gen, trong đó
có hai ch tiêu đư c quan tâm hàng ñ u là hàm lư ng protein và amylose.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... 9


Amylose c a tinh b t có liên quan m t thi t đ n đ c tính c a cơm như đ n ,
đ c ng, đ bóng, đ m m và đ d o dính[42].
B ng 1.2. Giá tr dinh dư ng c a g o trên 100 gam
Lo i

Nư c Protein

G o

(g)

(g)

G ol t

15,5

G o xát

15,5

ch t

Cacbonhydrat

Ch t khoáng

béo

(g)

(mg)

(g)

ðư ng

4,4

3,0

71,8

1,0

6,8

1,3

75,6

0,3

Fibra Ca

P

Fe

Na

K

10

300

1,1

2,0

250

6

140

0,5

2,0

110

Ngu n: Nguy n ðăng Hùng (1993) [22]
1.5.4 M t s đ c đi m nơng sinh h c c a cây lúa
Th i gian sinh trư ng
Th i gian sinh trư ng c a cây lúa là th i gian ñ cây lúa th c hi n m t
chu kỳ s ng đư c tính t n y m m cho đ n khi chín. Các gi ng lúa có TGST
khác nhau, thư ng kéo dài t 90- 180 ngày ho c dài hơn. Quá trình sinh
trư ng và phát tri n c a cây lúa ñư c chia làm 3 giai ño n: Giai ño n sinh
trư ng sinh dư ng, giai ño n sinh trư ng sinh th c và giai đo n chín [59].
Chi u cao cây
ðây là m t trong nh ng tính tr ng quan tr ng liên quan đ n kh năng
ch ng ñ , kh năng h p th ánh sáng m t tr i và ch u phân c a gi ng.
Theo ðào Th Tu n (1977) mu n nâng cao năng su t lên 60 t /ha thì
ph i dùng gi ng lúa th p cây[47]. Bùi Huy ðáp quan ni m các gi ng lúa cao
cây, ñ nhi u, chín mu n, m n c m v i quang chu kỳ ñã ñư c gieo c y t lâu
ñ i

các vùng nhi t ñ i do kh năng c a chúng có th sinh s ng

m c nư c

sâu, ít hay nhi u có th c nh tranh ñư c v i nhi u c d i và ch u ñ ng nh ng
ñ t x u[13].
Theo nh ng k t qu nghiên c u c a IRRI (1972) năng su t gi m
kho ng 75 % khi lúa b ñ s m là do t l h t th i tăng. Do đó, m c tiêu hàng

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... 10


ñ u c a các nhà ch n t o là t o ra các gi ng thích nghi, th p cây, thân r
c ng, ch ng ñ [76].
Kh năng ñ nhánh
ð nhánh là ñ c tính sinh h c c a cây lúa, quy t đ nh s bơng trên đơn
v di n tích và năng su t lúa.
Q trình này liên quan ch t ch v i quá trình ra lá, nhánh lúa là nh ng
nhánh đư c m c ra t nách lá c a m i ñ t trên thân chính ho c nhánh khác
nhau

th i kỳ sinh trư ng sinh dư ng. Ngồi ra, đ c tính đ nhánh cịn liên

quan đ n các đ c trưng khác như chi u cao cây. Theo Nakata, Jackson B.R
(1973) chi u cao cây thư ng t l ngh ch v i kh năng ñ nhánh, các gi ng
cao cây thư ng đ nhánh ít hơn các gi ng th p cây[90]. Theo Vũ Tuyên
Hoàng, Luy n H u Ch và Tr n Th Nhàn (2000) [20] kh ng ñ nh nh ng
gi ng lúa ñ s m, t p trung s tr d và cho năng su t cao hơn. Còn theo ðinh
Văn L (1978) [26] nh ng gi ng lúa đ r i rác thì tr bơng khơng đ u, khơng
có l i cho thu ho ch d n ñ n năng su t gi m.
Phát tri n lá
Lá có vai trị vơ cùng quan tr ng ñ i v i cây, lá quang h p ñ t o ra các
h p ch t c u t o nên các b ph n c a cây xanh, và lá
quy t ñ nh ñ n sinh trư ng c a cây

th i kỳ nào thư ng

th i kỳ đó. M t gi ng lúa t t có b lá

thích h p, thơng thống s tăng cư ng kh năng h p th ánh sáng và hi u su t
quang h p cao góp ph n làm tăng năng su t.
Theo ðào Th Tu n (1977) [47], m t gi ng lúa có năng su t cao ph i
có đ hai đi u ki n: M t là ph i có di n tích cao trư c tr ñ t o ra ngu n d
tr l n, mu n v y lá ph i th ng ñ ng và nh ; Hai là ph i có hi u su t quang
h p sau tr cao ñ t o ra đư c bơng lúa to t c là s c ch a l n.

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... 11


1.5.5 Năng su t và các y u t c u thành năng su t
T t c các giai ño n sinh trư ng phát tri n c a cây lúa ñ u liên quan ñ n
vi c t o năng su t h t. Th hi n:
Gieo h t → ð nhánh → Phân hố địng →
↓

↓

Tr bơng
↓

→

Chín

↓

N/S h t = S bông/m2 X S h t/bông X T l h t ch c/bông X KL 1000 h t
S bơng trên đơn v di n tích hình thành b i 3 y u t : S nhánh (s
d nh h u hi u), ñi u ki n ngo i c nh và bi n pháp k thu t (m t đ c y, tư i

nư c, bón phân...). ð khai thác s nhánh ñ t i ña, tăng s bơng trên đơn v
di n tích c n có bi n pháp k thu t t t tác ñ ng vào giai ño n ñ nhánh và
sinh trư ng thân lá. ðây là giai ño n lúa c n nhi u dinh dư ng ñ m
nh t[101]. Theo Nguy n H u T và cs (1997) [37], các gi ng lúa th p cây, lá
ñ ng ñ kho , ch u đ m có th c y dày đ tăng s bơng trên đơn v di n tích.
Gi a năng su t và s bơng trên khóm c a m i gi ng lúa có s tương quan
khác nhau,

gi ng bán lùn có tương quan ch t (r = 0,85) hơn nhóm lùn (r =

0,62) và nhóm cao cây (r = 0,54) [19].
S h t trên bông nhi u hay ít tuỳ thu c vào s gié, s hoa phân hố, s
hoa thối hố. Tồn b q trình này n m trong th i kỳ sinh trư ng sinh th c
(t tr đ n làm địng). ði u ki n nhi t ñ và cư ng ñ ánh sáng quá th p
giai ño n này s làm tăng s h t lép và làm gi m năng su t h t[59].
T l h t ch c trên bơng đư c quy t ñ nh
ñi u ki n b t thu n

th i kỳ sau tr , n u g p

th i kỳ này t l h t lép s r t cao.

Kh i lư ng 1000 h t là y u t cu i cùng t o năng su t, y u t này ít
bi n đ ng so v i các y u t khác, ít ch u tác ñ ng c a ñi u ki n môi trư ng và
nó ph thu c ch y u vào gi ng. Tuy nhiên, n u áp d ng k thu t canh tác
khơng h p lý, bón phân thi u cân ñ i s làm cho cây y u, d ñ , h t lép l ng,
năng su t h t gi m rõ r t[101].

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... 12

1.6 Tình hình s n xu t, nghiên c u lúa và lúa n p trên th gi i
Hàng năm, trên th gi i lúa ñư c tr ng kho ng 150 tri u ha chi m 11%
ñ t gieo tr ng trên th gi i (Khush, 1994) [86]. Tuy nhiên, di n tích đ t tr ng
lúa n p khơng nhi u, và lúa n p ch đư c tr ng nhi u

m t s nư c Châu Á.

B ng 1.3. Tình hình s n xu t lúa trên th gi i t năm 2000- 2009
Di n tích

Năng su t

S n lư ng

(tri u ha)

(t n/ha)

(tri u t n)

2000

154,1

3,89

599,3

2001

152,0

3,94

598,2

2002

148,0

3,85

569,5

2003

148,6

3,93

584,7

2004

150,7

4,03

607,9

2005

155,1

4,09

634,5

2006

155,8

4,12

641,1

2007

156,0

4,21

657,4

2008

159,3

4,31

685,9

2009

161,4

4,20

678,7

Năm

Ngu n:Http://faostat.fao.org/site/567/DesktopDefault.aspx?PageID=567#ancor [75]

IRRI ñã t o ra ñư c hàng ngàn gi ng lúa d ng c i ti n. V i chương
trình c i ti n gi ng lúa c a các qu c gia ngày nay, các gi ng c i ti n ñã ñư c
tr ng v i di n tích kho ng 65% di n tích lúa th gi i[86]. Trong đó có gi ng
n p IR352 ñang ñư c tr ng khá ph bi n

m t s vùng c a Vi t Nam.

Thái Lan, lúa là cây lương th c ch y u, lúa ñư c tr ng r i rác
vùng và t p trung ch y u

vùng ðơng B c sau đó

các

mi n Trung, vùng phía

Nam di n tích tr ng lúa khơng đáng k . Thái Lan tr ng nhi u gi ng lúa c
truy n đ a phương có ch t lư ng cao ph c v cho xu t kh u. Gi ng lúa c i
ti n ng n ngày, năng su t cao chi m t l th p (Pingali, M. Hossain and

Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p .......... 13