đề thi kiểm tra chất lợng học kì I
môn ngữ văn 11
(Thời gian làm bài 90)
đề
Câu 1.( 2 điểm) .
Trình bày đặc trng cơ bản của phong cách ngôn ngữ báo chí.?
Phân tích tính thời sự, tính ngắn gọn của báo chí qua bản tin sau:
Chiều tối ngày 22/12, đại diện Việt Nam Airlines cho biết: Do ảnh hởng của thời tiết và sơng
mù dày đặc tại một số tỉnh miền Bắc đặc biệt tại Hà Nội đã ảnh hởng tới hoạt động khai thác
của các hãng hàng không. Trong 2 ngày, Việt Nam Airlines buộc phải hoãn, huỷ và đổi hớng
hàng chục chuyến bay, trong đó có 6 chuyến bay bị huỷ, 6 chuyến bay buộc phải chuyển hớng
hạ cánh tại sân bay khác, 40 chuyến bay nội địa và quốc tế khác đi từ sân bay Nội Bài bị chậm
chuyến.
( Báo Tiền Phong, ra ngày 23 tháng12 năm 2010)
Câu 2.( 3 điểm).
Viết một đoạn văn ( khoảng 200 chữ) trình bày ý kiến của anh ( chị) về vai trò và lợi ích
của việc tự học, trong đó sử dụng ít nhất 2 thao tác nghị luận đã học.
Câu 3.( 5 điểm). Nêu cảm nhận của anh ( chị ) về cảnh cho chữ ở cuối truyện ngắn Chữ ngời
tử tù của nhà văn Nguyễn Tuân.
- 1 -
Sở gd& đt nam định
Trờng thpt thịnh long
đáp án và biểu điểm ngữ văn 11 - học kì 1
Câu 1.( 2 điểm).
a. Trình bày đặc trng cơ bản của phong cách ngôn ngữ báo chí.? ( 1 điểm)
* Tính thông tin thời sự.
- Luôn cung cấp thông tin mới nhất hàng ngày trên mọi lĩnh vực hoạt động xã hội.
- Các thông tin phải đảm bảo tính chính xác, và độ tin cậy
* Tính ngắn gọn.
- Đặc trng hàng đầu của ngôn ngữ báo chí. Ngắn gọn nhng phải đảm bảo lơng thông tin cao và
có tính hàm súc.
* Tính sinh động, hấp dẫn.
- Thể hiện ở nội dung thông tin mới mẻ, cách diễn đạt ngắn gọn, dễ hiểu, và khả năng kích thích
sự suy nghĩ tìm tòi của bạn đọc.
- Thể hiện ở cách đặt tiêu đề cho bài báo.
b.Phân tích tính ngắn gọn, tính thời sự của bản tin (1 điểm)
- Tính thời sự : Sau 1 ngày đã đợc đa tin, kịp thời , nhanh chóng.
- Tính ngắn gọn: nêu đầy đủ sự kiện , thời gian, địa điểm, diễn biến , kết quả... nhng vẫn ngắn
gọn, súc tích.
Cõu 2(3.0)
õy l dng bi ngh lun xó hi kim tra kin thc xó hi v vn dng cỏc thao tỏc lp
lun ca hc sinh, vỡ vy tựy vo tng bi ca hc sinh GV ỏnh giỏ mc im trờn c s
m bo nhng ni dung sau:
Hỡnh thc: ỳng hỡnh thc on vn( nu HS vit bi vn tr 0,5)
Ni dung : m bo nhng ni dung sau:
Hc tp l quỏ trỡnh chim lnh kin thc ca mi cỏ nhõn. Hc tp giỳp cho chỳng ta cú
kin thc, tớch ly vn sng, kinh nghim, Vỡ vy, trong hot ng ny cú nhiu phng
phỏp khỏc nhau
T hc l mt trong nhng phng phỏp cú vai trũ v ý ngha trong quỏ trỡnh chim lnh kin
thc, nht l trong thi bui thụng tin phỏt trin, xó hi hin i nh ngy nay.
T hc giỳp chỳng ta t giỏc trong hc tp, c lp, khụng da dm li; t hc giỳp mi cỏ
nhõn nhn ra c th mnh, im yu ca mỡnh khc phc; t hc giỳp chỳng ta ch
ng linh hot trong thi gian; t hc giỳp mi cỏ nhõn phỏt huy s thớch mụn hc, chuyờn
sõu, nõng cao nhng mụn hc tt, to thúi quen cú ớch trong hc tp.
T hc cú vai trũ v ý ngha quan trng nhng khụng nờn tuyt i húa vai trũ ca nú, cn
chỳ ý kt hp hi hũa nhiu phng phỏp khỏc nhau sao cho phự hp vi mi cỏ nhõn. i
vi HS, t hc giỳp nõng cao kin thc t nhng bi ging ca thy cụ trờn lp, trong sỏch
v. T hc l mt phng phỏp hc tin b v hay cho nhng ai xỏc nh rừ rng mc tiờu v
vai trũ ca vic hc.
- 2 -
Tùy vào bài làm của học sinh mà GV đánh giá mức điểm ở những mức sau:
Từ 2.0 => 3.0đ: bài làm của học sinh đảm bảo được các ý cơ bản diễn đạt mạch lạc lưu lốt,
khơng sai q 3 lỗi chính tả
Từ 1.0 => dưới 2.0đ: bài làm của học sinh thiếu ý hoặc đã chạm ý, biết vận dụng các thao tác
để làm bài, khơng sai q 5 lỗi chính tả.
Từ 0,0 => dưới 1.0đ: bài làm sơ sài hoặc khơng hiểu u cầu của đề, trình bày cấu thả, sai
nhiều lỗi chính tả.
C©u 3. Bµi v¨n nghÞ ln v¨n häc ( 5 ®iĨm ).
I, Yªu cÇu vỊ kÜ n¨ng :
- BiÕt c¸ch lµm bµi v¨n nghÞ ln v¨n häc.
- BiÕt vËn dơng c¸c thao t¸c nghÞ ln nh : ph©n tÝch , gi¶i thÝch, chøng minh, b×nh ln ®Ĩ lµm
nỉi bËt vÊn ®Ị.
- Tr×nh bµy m¹ch l¹c,chỈt chÏ cã c¶m xóc.
II, Yªu cÇu vỊ néi dung.
Häc sinh cã thĨ tr×nh bµy , nªu ln ®iĨm theo nhiỊu c¸ch kh¸c nhau, nhng ph¶i ®¶m b¶o yªu
cÇu sau :
* Më bµi (0,5 ®iĨm)
- Giíi thiƯu t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm, tËp trun “ vang bãng mét thêi’
- Giíi thiƯu c¶nh cho ch÷ : Thµnh c«ng cđa t¸c phÈm tËp trung ë c¶nh cho ch÷. Trong c¶nh
nµy, vỴ ®Đp cđa c¶ hai nh©n vËt ®Ịu to¶ s¸ng vµ ®©y lµ c¶nh tỵng kh¼ng ®Þnh sù lªn ng«i cđa tµi
n¨ng vµ c¸i ®Đp. C¶nh cho ch÷ lµ c¶nh tỵng xa nay cha tõng cã, cc t¬ng phïng kú ngé cđa
nh÷ng ngêi tri kû gi÷a chèn ngơc tï xoay quanh viƯc xin ch÷ vµ cho ch÷ cđa tư tï, qu¶n ngơc vµ
thÇy th¬ l¹i.
* Th©n bµi :(4 ®iĨm).
1.VỊ néi dung : C¶nh cho ch÷ lµ “c¶nh tỵng xa nay cha tõng cã” ,bëi vỴ ®Đp Êy to¸t lªn tõ
a. Thêi gian, kh«ng gian cđa c¶nh cho ch÷.
- Thêi gian : ®ªm ci cïng cđa ngêi cho ch÷, ngµy mai ngêi Êy ph¶i vµo kinh chÞu ¸n tư h×nh.
- Kh«ng gian: ®c x©y dùng b»ng thđ ph¸p t¬ng ph¶n, mét bªn lµ bãng tèi nhµ lao chËt hĐp
Èm ít, bÈn thØu...mét bªn lµ vu«ng lơa tr¾ng, thoi mùc th¬m.
Cảnh tượng này quả là lạ lùng, chưa từng có vì trò chơi chữ nghóa thanh tao có phần đài
các lại không diễn ra trong thư phòng, thư sảnh, mà lại diễn ra nơi ngục tối chật hẹp, bẩn
thỉu, hôi hám.
b. H×nh ¶nh cđa cđa kỴ xin ch÷ vµ ngêi cho ch÷: t thÕ vµ vÞ thÕ.
- T thÕ :
+ Ngêi cho ch÷ lµ mét tï nh©n ®ang ®ỵi ¸n tư h×nh : cỉ ®eo g«ng, ch©n víng xiỊng, ®ang dËm
t« nh÷ng nÐt ch÷…
+ KỴ xin ch÷ lµ mét viªn quan coi ngơc : khóm nóm, run run...
- 3 -
- Vị thế của các nhân vật có sự đảo lộn : Trật tự, kỉ cơng trong nhà tù bị đảo ngợc hoàn toàn: tù
nhân trở thành ngời ban phát cái đẹp, răn dạy ngục quan; còn ngục quan thì khúm núm, vái lạy
tù nhân
c. Sự sinh thành cái đẹp.
- Kẻ tử tù ung dung đậm tô nét chữ trên vuông lụa trắng, truớc một thầy thơ lại run run, một
viên quản ngục khúm núm.
- Cái đẹp đợc sáng tạo trong tù ngục ( mảnh đất của cái chết ): những nét chữ ấy vẫn đẹp,
vuông vắn, thể hiện cái hoài bão tung hoành của cả một đời ngời.
- Lời khuyên bảo ân cần của tử tù và tiếng nghẹn ngào, nức nở của quản ngục, cùng hành động
vái lậy. Đó là khúc ca khải hoàn của cái đẹp chân chính Cái ác cúi đầu trớc thiên lơng, cái thiên
lơng đợc tôn vinh nơi cái ác ngự trị. Vẻ đẹp của tài năng và thiên lơng đã toả sáng nơi tăm tối
nhất. Đó là sự vững bền và bất khuất của chân lí.
2. Nghệ thuật.
- Bút pháp điêu luyện sắc sảo trong việc dựng ngời, dựng cảnh, chi tiết nào cũng gợi cảm, gây
ấn tợng.
- Nghệ thuật tơng phản đối lập, trong từng cặp : t thế - địa vị, bóng tối - ánh sáng, đẹp cao cả -
xấu xa, độc ác...
- Ngôn ngữ Nguyễn Tuân biến hoá sáng tạo, có hồn, để lại nhiều ấn tợng. Một không khí cổ
kính trang nghiêm có phần bi tráng toát lên từ đoạn văn.
* Kết luận .(0,5 điểm).
- Qua cảnh cho chữ trong Chữ ngời tử tù đã thể hiện đợc những đặc trng trong phong cách
Nguyễn Tuân giai đoạn trớc Cách mạng. Những vẻ đẹp vang bóng một thời đã đợc nhà văn
khẳng định và ngợi ca. Tác phẩm vừa thể hiện phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân với niềm
say mê và tôn kính những vẻ đẹp trong vang bóng, vừa là tấm lòng của nhà thơ đối với quê hơng
đất nớc theo kiểu của riêng mình ông.
- Nêu cảm nhận riêng sâu sắc của mình về cảnh cho chữ.
Cách cho điểm bài làm
- im 5: ỏp ng y tt c cỏc yờu cu v k nng v kin thc. Hnh vn mch lc,
din t trong sỏng. Cú th mc mt vi li nh nhng khụng nh hng n bi lm
- im 4 : Trỡnh by c cỏc ý ỏp ỏn nhng cha nờu c ý khỏi quỏt, s dng dn
chng phự hp, din t tng i rừ ý, sai 3-4 li chớnh t, din t.
- im 3: ỏp ng c khong 2/3 yờu cu kin thc. Hnh vn cha tht mch lc; mc
mt vi li v din t, ng phỏp, dựng t, chớnh t
- im 1: Trỡnh by thiu ý, s si, cha ỏp ng cỏc yờu cu kin thc. Hnh vn lng cng,
lan man, mc nhiu li din t, ng phỏp, dựng t, chớnh t
- im 0: Hon ton lc hoc khụng lm c gỡ.
- 4 -