Bài giảng môn học Đại số lớp 7 - Tiết 1: Tập hợp Q các số hữu tỉ (Tiết 2)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Chương i : số hữu tỉ – số thực. TiÕt 1: tËp hîp q c¸c sè h÷u tØ Ngµy so¹n: 03/9/2005 Ngµy d¹y: 06/9/2005 I – Môc tiªu: - KiÕn thøc c¬ b¶n: HiÓu ®­îc kh¸i niÖm sè h÷u tØ, c¸ch biÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè vµ so s¸nh các số hữu tỉ. Bước đầu nhận biết được mối quan hệ giữa các tập hợp số: NZQ. - Kü n¨ng kü x¶o: rÌn kü n¨ng biÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè, biÕt so s¸nh hai sè h÷u tØ. - Giáo dục đạo đức: Giáo dục tính chính xác, cẩn thận, nhanh nhẹn. - Tµi liÖu tham kh¶o: sgk, sgv, vë bµi tËp, TKBG to¸n 7. II – Lªn líp: 1) ổn định tổ chức: 7C…./40 2) KiÓm tra bµi cò: Nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc m«n To¸n ë líp 6: - Ph©n sè b»ng nhau.. - So s¸nh ph©n sè.. - TÝnh chÊt c¬ b¶n cña ph©n sè.. - So s¸nh sè nguyªn.. - Quy đồng mẫu các phân số.. - BiÓu diÔn sè nguyªn trªn trôc sè.. 3) Bµi míi: Phương pháp. Néi dung. GV: ë líp 6 ta biÕt c¸c ph©n sè b»ng nhau 1) Sè h÷u tØ: 5 lµ c¸ch viÕt kh¸c nhau cña cïng mét sè VÝ dô: Gi¶ sö ta cã c¸c sè 3; 0,5; 0; 2 7. h÷u tØ.. Ta cã thÓ viÕt:. 3 6 9 1 1  2    .... ;  0,5     .... ; 1 2 3 2 2 4 (Gäi hai häc sinh lªn b¶ng) 0 0 0 5 19  19 38 0     ... ; 2     ... ; ? Ta có kết luận gì về các số đó? 1 2 3 7 7  7 14 5 ? VËy sè h÷u tØ lµ sè nh­ thÕ nµo? Như vậy các số 3; 0,5; 0; 2 đều là các số hữu tỉ. 7 GV: Vận dụng khái niệm đó để trả lời ?1. ? Hãy viết các số sau dưới dạng phân số?. 3. * Kh¸i niÖm: Sgk/5.. vµ ?2. 1 ? V× sao c¸c sè 0,6; -1,25; 1 lµ sè h÷u tØ? 3. Sè cã d¹ng. a (a,bZ, b0) gäi lµ sè h÷u tØ. b. KÝ hiÖu Q. ?1: Vì các số đó đều viết được dưới dạng phân số.. Phương pháp. Néi dung. -1Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> ? Số nguyên a có là số hữu tỉ không ? Vì ?2: Có, vì số nguyên a có thể viết dưới dạng phân số: a 2a  3a    ... 1 2 3. sao ?. a. GV: cho häc sinh lµm ?3. 2) BiÓu diÔn sè høu tØ trªn trôc sè:. GV: VËy sè h÷u tØ ®­îc biÓu diÔn nh­ thÕ * VÝ dô 1: BiÓu diÔn sè 5 trªn trôc sè. 4 nµo trªn trôc sè? Ta h·y xÐt 2 vÝ dô sau (Giáo viên hướng dẫn). GV: Chia đoạn thẳng đơn vị làm 4 phần bằng nhau, lấy một đoạn làm đơn vị mới. -1. cách 0 một khoảng là 5 đơn vị mới.. -1. 0. 1. °. 5 4. °. 2 * VÝ dô 2: BiÓu diÕn sè høu tØ trªn trôc sè. 1  3 bằng đơn vị cũ. 2 2 4  Ta cã 5 3 3 - Sè h÷u tØ n»m bªn ph¶i ®iÓm 0 vµ 4. GV: Các em hãy biểu diễn hai số đó trên trôc sè.. N °. 2 2  3 3. 0 °. 1. 3) So s¸nh hai sè h÷u tØ: ? Muèn so s¸nh hai sè h÷u tØ ta lµm nh­ Víi hai sè h÷u tØ x, y bÊt kú ta lu«n cã x>y hoÆc x=y thÕ nµo? hoÆc x<y. * VÝ dô: Sgk/6. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ vÞ trÝ cña x, y khi * NhËn xÐt: sgk/7. x>y ? 3 1 ? Trong c¸c sè sau sè nµo lµ sè h÷u tØ ©m? ?5: - Sè h÷u tØ ©m lµ: 7 ;  5 ; - 4; số nào là số dương? số nào không phải là 2 3 số hữu tỉ âm cũng không là số hứu tỉ - Các số hứu tỉ dương là: 3 ;  5 dương? - Sè kh«ng ph¶i lµ sè h÷u tØ ©m còng kh«ng lµ sè h÷u tỉ dương:. 0 2. 4) Cñng cè: HÖ thèng kiÕn thøc toµn bµi vµ lµm bµi tËp 1, 2, 3 sgk/7 - 8. 5) Hướng dẫn học sinh tự học: BTVN 4, 5 sgk/8 III – Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y: - Thêi gian: …………………………………………………………………............................................................................. - Néi dung: ……………………………………………………………………………………………………………………. - Phương pháp: ………………………………………………………………………………………………………………. - Häc sinh: …………………………………………………………………………………………………………………….. TiÕt 2: céng, trõ sè h÷u tØ Ngµy so¹n: 05/9/2005. -2Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ngµy d¹y: 08/9/2005 I – Môc tiªu: - KiÕn thøc c¬ b¶n: Häc sinh n¾m v÷ng quy t¾c céng, trõ sè høu tØ, hiÓu ®­îc quy t¾c chuyÓn vÕ trong tËp hîp sè h÷u tØ. - Kü n¨ng kü x¶o: RÌn kü n¨ng lµm c¸c phÐp céng, trõ sè høu tØ nhanh vµ chÝnh x¸c. - Giáo dục đạo đức: Giáo dục tính cẩn thận, chính xác trong làm toán. - Tµi liÖu tham kh¶o: sgk, sgv, vë bµi tËp, TKBG to¸n 7. II – Lªn líp: 1) ổn định tổ chức: 7C……./40 2) KiÓm tra bµi cò: Mỗi học sinh đều trả lời: khái niệm về số hứu tỉ? Thế nào là số hữu tỉ âm? Số hữu tỉ dương? HS1: Bµi 3b/8;. HS2: bµi 3c/8;. HS3: Bµi 4/8. 3) Bµi míi: Phương pháp. Néi dung. GV: nh¾c l¹i quy t¾c céng (trõ) hai 1) Céng , trõ hai sè høu tØ: a c Víi x  ; y  (a, b, m  Z, m  0). Ta cã: phân số mà các em đã được học ? ? Muèn céng hoÆc trõ hai sè h÷u tØ ta. m. m. x+y=. lµm nh­ thÕ nµo?. a b ab   m m m. a b ab   m m m  7 4  49 12 (49)  12  37      * VÝ dô: a) 3 7 21 21 21 21 GV: VËn dông c«ng thøc tæng qu¸t  3   12  3 (12)  (3)  9    b) (3)      lµm vÝ dô sau: 4 4 4 4  4 ? KÕt qu¶ nh­ thÕ nµo? 2 6  2 3  2 9  10       ?1: TÝnh: a) 0,6   3 10 3 5 3 15 15 9  (10)  1 ? VËn dông lµm ?1.   15 15. x–y=. GV: nªu d¹ng tæng qu¸t.. Phương pháp. Néi dung. -3Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> 1 1  4 1  2 5  6 5  (6)  (0,4)        3 3 10 3 5 15 15 15 b) 11  15. ? KÕt qu¶ b»ng bao nhiªu?. ? Muèn chuyÓn mét h¹ng tö tõ vÕ nµy 2) Quy t¾c “chuyÓn vÕ”: sgk/9. 3 7. 1 3. sang vÕ kh¸c ta lµm nh­ thÕ nµo?. VÝ dô: T×m x, biÕt:   x . GV:VËn dông quy t¾c lµm vÝ dô sau:. Gi¶i: Theo quy t¾c “chuyÓn vÕ” ta cã:. ? Ta chuyÓn nh÷ng h¹ng tö nµo sang. x. vÕ ph¶i?. 1 3 7 9 16 16     VËy: x  3 7 21 21 21 21. ?2: T×m x, biÕt:. ? Khi đó ta tính được x bằng bao nhiªu ? ? Qua đó ta cần chú ý điều gì ?. 1 2 2 1 4 3 (4)  3  1  x      2 3 3 2 6 6 6 6 2 3 3 2 21 8 (21)  8  29 b)  x     x         7 4 4 7 28 28 28 28 29 1 x 1 28 28 a) x . * Chó ý: sgk/9. 4) Cñng cè: HÖ thèng kiÕn thøc toµn bµi vµ lµm bµi tËp 6, 7/10 * Bµi tËp 7/10: a).  7 1  5   16 8 16. b).  7 1 15   16 2 16. 5) Hướng dẫn học sinh tự học: BTVN 8, 9, 10/10 III – Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y: - Thêi gian: …………………………………………………………………............................................................................. - Néi dung: ……………………………………………………………………………………………………………………. - Phương pháp: ………………………………………………………………………………………………………………. - Häc sinh: ……………………………………………………………………………………………………………………... TiÕt 3: nh©n, chia sè h÷u tØ. -4Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ngµy so¹n: 08/9/2005 Ngµy d¹y: 12/9/2005 I – Môc tiªu: - KiÕn thøc c¬ b¶n: Häc sinh n¾m v÷ng quy t¾c nh©n, chia sè h÷u tØ, hiÓu ®­îc tØ sè cña hai sè h÷u tØ. - Kỹ năng kỹ xảo: rèn kỹ năng nhân, chia số hữu tỉ nhanh, đúng. - Giáo dục đạo đức: Giáo dục tính cẩn thận, chính xác. - Tµi liÖu tham kh¶o: sgk, sgv, vë bµi tËp, TKBG to¸n 7. II – Lªn líp: 1) ổn định tổ chức: 7C……./40 2) KiÓm tra bµi cò: HS1: Bµi 8a/10;. HS2: Bµi 8b/10;. HS3: Bµi 9a/10;. HS4: Bµi 9b/10;. 3) Bµi míi: Phương pháp. ? Nªu c¸ch nh©n hai ph©n sè ?. Néi dung. 1) Nh©n hai sè h÷u tØ: a b. ? VËy muèn nh©n hai sè h÷u tØ ta lµm nh­ Víi x  , y  thÕ nµo?. c ta cã: d. a c a.c .  b d b.d ? Em nµo cã thÓ ph¸t biÓu thµnh lêi? ? Qua đó rút ra dạng tổng quát của phép * Ví dụ:  4 .2 5   4 . 19  (4).19   76  2 6 5 7 5 7 5.7 35 35 x. y . nh©n hai sè h÷u tØ?. GV: VËn dông lµm vÝ dô sau: ? KÕt qu¶ b»ng bao nhiªu?. 2) Chia hai sè høu tØ: a b. GV: ở lớp 6 chúng ta đã biết tìm số nghịch Với x  , y  đảo của một phân số. ? VËy phÐp chia ®­îc thùc hiÖn nhbw thÕ nµo? ? Ghi d¹ng tæng qu¸t cña chóng?. c , ( y  0) Ta cã: d a c a d a.d x: y  :  .  b d b c b.c. * VÝ dô: (2).3 3  2 4 2 2 3  0,4 :     :  .   5  2 5.(2) 5  3  10 3. ?: TÝnh:. GV: VËn dông phÐp nh©n vµ phÐp chia a)3,5.  1 2   35 .  7  7.(7)   49 5  10 5 2.5 10  chóng ta lµm ?: sau: Phương pháp. Néi dung. -5Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> ? Gọi học sinh đứng tại chỗ thực hiện?. b). ? KÕt qu¶ b»ng bao nhiªu?. 5 5 2 5 1 (5).1 5 : (2)  :  .   23 23 1 23  2 23.(2) 46. * Chó ý: sgk/11 ? Thương của hai số hữu tỉ được ký hiệu * Ví dụ: Tỉ số của hai số -5,12 và 10,25 được viết là  5,12 hay -5,12:10,25 10,25. nh­ thÕ nµo? ? Nªu vÝ dô minh häa?. 4) Cñng cè: HÖ thèng kiÕn thøc toµn bµi vµ lµm bµi tËp 11, 12/12 * Bµi tËp 11/12: TÝnh: a).  2 21 (2).21 (1).3  3 .    7 8 7.8 1.4 4. b)0,24..  15 24  15 6  15 6.(15) 3.(3)  9  .  .    4 100 4 25 4 25.4 5.2 10. ý c) vµ d) gi¸o viªn gäi häc sinh lªn b¶ng lµm. * Bµi tËp 12/12: a). 4 1 4  . 39 3 13. b).  4  1 13  : 39 3 4. 5) Hướng dẫn học sinh tự học: BTVN 13, 14, 16 sgk/12 – 13. III – Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y: - Thêi gian: …………………………………………………………………............................................................................. - Néi dung: ……………………………………………………………………………………………………………………. - Phương pháp: ………………………………………………………………………………………………………………. - Häc sinh: ……………………………………………………………………………………………………………………... Tiết 4: giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ.. -6Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n. Ngµy so¹n: 12/9/2005 Ngµy d¹y:. 15/9/2005. I – Môc tiªu: - Kiến thức cơ bản: Học sinh hiểu khái niệm giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ, xác định được giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ - Kü n¨ng kü x¶o: RÌn kü n¨ng céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n. VËn dông c¸c tÝnh chÊt c¸c phép toán về số hữu tỉ để ính hợp lý. - Giáo dục đạo đức: Giáo dục tính cẩn thận, chính xác khi tính toán. - Tµi liÖu tham kh¶o: sgk, sgv, vë bµi tËp, TKBG to¸n 7. II – Lªn líp: 1) ổn định tổ chức: 7C……./40 2) KiÓm tra bµi cò: HS1: Bµi 13c/12;. HS2: Bµi 13d;. HS3: Bµi 15a/13;. HS4: Bµi 16b/13.. 3) Bµi míi: Phương pháp. ? ThÕ nµo lµ gi¸ trÞ cña mét sè h÷u tØ? ? KÝ hiÖu nh­ thÕ nµo? GV: VËn dông lµm ?1:. Néi dung. 1) Giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ: Giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ x là khoảng cách tõ diÓm x tíi ®iÓm 0 trªn trôc sè. KÝ hiÖu x. ?1: §iÒn vµo chç trèng (…): a) NÕu x=3,5 th× x = 3,5; nÕu x=. 4 4 th× x= 7 7. ? Qua đó em nào có thể rút ra được khái b) Nếu x > 0 thì x= x; nếu x = 0 thìx= 0; NÕu x < 0 th× x= - x. niệm về giá trị tuyệt đối của một số hữu x nÕu x  0 tØ? x = - x nÕu x < 0 GV: cho hã lµm vÝ dô sgk/14 ? Ta có nhận xét gì về giá trị tuyệt đối của * Ví dụ: sgk/14. * NhËn xÐt: víi xQ cã:x 0, x=-x, x mét sè høu tØ bÊt kú? x. Phương pháp. GV: Vận dụng tìm giá trị tuyệt đối của x?. Néi dung. ?2: T×m x, biÕt:. -7Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> 1 1 | x | ; 7 7 1  16 16 c) x  3  | x | ; 5 5 5 a) x . ? KÕt qu¶ nh­ thÕ nµo?. b) x . 1 1 | x | ; 7 7. c) x  0 | x | 0. ? Muèn céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n 2) Céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n: * §Ó céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n ta ®­a chóng ta cã thÓ thùc hiÖn theo nh÷ng c¸ch nµo? vÒ ph©n sè thËp ph©n råi thùc hiÖn theo quy t¾c. HS: ®­a vÒ ph©n sè thËp ph©n hoÆc ®­a vÒ * VÝ dô: sgk/14. giá trị tuyệt đối và về dấu như đối với số * Khi chia hai số thập phân x cho y (y0) ta cần chú ý đến dấu của chúng. nguyªn. * VÝ dô: ? VËn dông vµ gi¸o viªn cho häc sinh lªn a)(0,408) : (0,34)  (0,408 : 0,34)  1,2 b)(0,408) : (0,34)  (0,408 : 0,34)  1,2. b¶ng thùc hiÖn c¸c vÝ dô vµ lµm ?3.. ?3:TÝnh:. a )  3,116  0,263  (3,116  0,263)  2,853 b)(3,7).(2,16)  (3,7.2,16)  7,992. 4) Cñng cè: Gi¸o viªn hÖ thèng l¹i kiÕn thøc toµn bµi vµ lµm bµi tËp 17, 18/15. * Bài tập 17/15: 1) Trong các khẳng định sau khẳng định nào đúng? a) §óng. b) Sai. c) §óng. 2) T×m x, biÕt: a) |x| =. 1 1 1  x  hoÆc x  ; 5 5 5. c) |x| = 0  x = 0;. b) |x| = 0,37  x = 0,37 hoÆc x = - 0,37 d) |x| = 1. 2 2 2  x  1 hoÆc x  1 3 3 3. * Bµi tËp 18/15: Gi¸o viªn cho häc sinh lªn b¶ng thùc hiÖn. 5) Hướng dẫn học sinh tự học: BTVN 19, 20/15. III – Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y: - Thêi gian: …………………………………………………………………............................................................................. - Néi dung: ……………………………………………………………………………………………………………………. - Phương pháp: ………………………………………………………………………………………………………………. - Häc sinh: …………………………………………………………………………………………………………………….. TiÕt 5: luyÖn tËp Ngµy so¹n:16/9/2005 Ngµy d¹y: 19/9/2005. -8Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> I – Môc tiªu: - KiÕn thøc c¬ b¶n: VËn dông quy t¾c céng, trõ, nh©n, chia c¸c sè thËp ph©n vµo gi¶i bµi tËp thµnh th¹o. - Kü n¨ng kü x¶o: Thùc hiÖn phÐp tÝnh nhanh, chÝnh x¸c. - Giáo dục đạo đức: Giáo dục tính cần cù, tự giác, chính xác. - Tµi liÖu tham kh¶o: sgk, sgv, vë bµi tËp, TKBG to¸n 7. II – Lªn líp: 1) ổn định tổ chức: 7C……./40 2) KiÓm tra bµi cò: HS1: Bµi 18a,c/15;. HS2: Bµi 18c,d/15;. HS3: Bµi 20a/15;. HS2: Bµi 20b/15;. 3) Bµi míi: Phương pháp. Néi dung. ? Muèn biÕt c¸c ph©n sè sau nh÷ng ph©n * Bµi tËp 21/15:  14  2  27  3  26  2  ;  ;  ; sè nµo cïng biÓu diÔn mét sè h÷u tØ ta lµm a) Ta cã:. 35 5 63 7 65 5  36  3 34  34  2  ;   84 7  85 85 5 ? H·y rót gän c¸c ph©n sè?  27  36 , VËy c¸c ph©n sè biÓu diÔn cïng mét sè 63 84 ? VËy nh÷ng ph©n sè nµo cïng biÓu diÔn  14  26 34 , , h÷u tØ; c¸c ph©n sè biÓu diÔn cïng 35 65  85 mét sè h÷u tØ?. nh­ thÕ nµo?. mét sè h÷u tØ. 3. 6.  15.  36. ? ViÕt ba ph©n sè cïng biÓu diÔn mét sè b) 7  14  35  84 * Bµi tËp 22/16: S¾p xÕp c¸c sè h÷u tØ theo thø tù lín h÷u tØ ?. ? Trong các số hữu ti đã cho số nào nhỏ dần:  1 2  0,875   5  0  0,3  4 3 6 13 nhÊt? * Bµi tËp 23/16: Dùa vµo tÝnh chÊt x<y, y<z th× x<z, ? Sau đó đến số nào?. h·y so s¸nh:. GV: Ta cã thÓ so s¸nh nhê vµo mét sè thø a) Ta cã: 4  1 vµ 1< 1,1  4  1,1 5 5 3. Phương pháp. Néi dung. ? Em nµo cã thÓ lµm ®­îc ?. b) Ta cã: -500 < 0 vµ 0 < 0,001  -500 < 0,001. ? KÕt qu¶ nh­ thÕ nµo ?. c) Ta cã:.  12 12 12 1 13 13  12 13         37 37 36 3 39 38  37 38. * Bài tập 24/16: áp dụng tính chất để tính nhanh:. -9Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> a) (-2,5 . 0,38 . 0,4)-[0,125 . 3,15 . (-8)] = = [(-2,5 . 0,4) . 0,38] – [(-8 . 0,125) . 3,15] HS:VËn dông c¸c tÝnh chÊt. = [(-1). 0,38] – [(-1) . 3,15] = 0,38 – (-3,15)=2,77 b)[(- 20,83) . 0,2 + (-9,17) . 0,2] : [2,47 . 0,5 – (3,53) . 0,5] = ? KÕt qu¶ nh­ thÕ nµo? = [(-20,83 – 9,17). 0,2]:[(2,47 + 5,53).0,5]= ? Hãy phát biểu định nghĩa về giá trị tuyệt = [(-30). 0,2] : (6. 0,5) = (-6) : 3 = -2 * Bµi tËp 25/16: T×m x, biÕt: đối của một số hữu tỉ ? a) x – 1,7 = 2,3  x – 1,7 = 2,3 hoÆc x – 1,7 =-2,3 ? Em nµo cã thÓ lµm ®­îc ? VËy x = 4 hoÆc x = -0,6 3 1 3 1 GV: Gäi hai häc sinh lªn b¶ng thùc hiÖn. b) x    0  x   ? Lµm thÕ nµo ta cã thÓ tÝnh nhanh ®­îc ?. 4 3 4 3 3 1 3 1  x   hoÆc x    4 3 4 3 5  13 x hoÆc x  12 12. ? NhËn xÐt kÕt qu¶ lµm cña b¹n. GV: Chèt l¹i vµ cñng cè bµi.. 4) Củng cố: Hệ thống kiến thức toàn bài qua các bài tập đã làm. 5) Hướng dẫn học sinh tự học: BTVN 26/16. III – Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y: - Thêi gian: …………………………………………………………………............................................................................. - Néi dung: ……………………………………………………………………………………………………………………. - Phương pháp: ………………………………………………………………………………………………………………. - Häc sinh: ……………………………………………………………………………………………………………………... TiÕt 6: lòy thõa cña mét sè h÷u tØ Ngµy so¹n:17/9/2005 Ngµy d¹y: 22/9/2005 I – Môc tiªu:. - 10 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> - KiÕn thøc c¬ b¶n: Häc sinh hiÓu kh¸i niÖm lòy thõa víi sè mò tù nhiªn cña mét sè h÷u tØ, biÕt các quy tắc tính tích và thương của hai lũy thừa cùng có số, quy tắc tính lũy thừa của lũy thừa. - Kü n¨ng kü x¶o: RÌn kü n¨ng tÝnh to¸n nhanh, chÝnh x¸c. - Giáo dục đạo đức: Giáo dục tính cần cù, tự giác, óc sang tạo. - Tµi liÖu tham kh¶o: sgk, sgv, vë bµi tËp, TKBG to¸n 7. II – Lªn líp: 1) ổn định tổ chức: 7C……./40 2) KiÓm tra bµi cò: HS1: Bµi 26a,c/17;. HS2: Bµi 26b,d/17. 3) Bµi míi: Phương pháp. Néi dung. ? Nhắc lại định nghĩa lũy thừa của một số 1) Lũy thừa với số mũ tự nhiên: * §Þnh nghÜa: sgk/17 tù nhiªn? xn = x.x….x (xQ, nN, n >1) n thõa sè. GV: nêu định nghĩa lũy thừa của một số h÷u tØ.. xn. đọc là x mũ n (x lũy thừa n; lũy thừa bậc n của x). Trong đó x là cơ số, n là số mũ. * Quy ­íc: x1 = x x0 = 1 (x  0). ? Khi thùc hiÖn c¸c phÐp tÝnh vÒ lòy thõa - NÕu x  a a, b  Z , b  0 ta cã: b ta cÇn chó ý g×? n thõa sè  a a a a.a...a a n  n    . ...  b b b b .b ... b  b b. (Nắm chắc được các quy ước về hai trường  a  hợp đặc biệt).. n. n thõa sè. n thõa sè. n. a an ? Ta cã thÓ tæng qu¸t víi lòy thõa cña mét VËy:    n. sè h÷u tØ cã d¹ng. a nh­ thÕ nµo? b. GV: Vận dụng định nghĩa thực hiện ?1.. b. b. 2. 3. (3) 2 9 2 (2) 3  8   3   ;      16  5  125 42 53  4 . ?1: TÝnh: . 2. 3. 1 1  1  1 (0,5)     ; (0,5) 3     ; (9,7) 0  1 4 8  2   2  2. ? KÕt qu¶ b»ng bao nhiªu? Phương pháp. Néi dung. 2) Tích và thương của hai lũy thừa cùng cơ số: còng cã: ? Hãy nêu công thức tính tích (thương) của Tổng quát: Với mx  nQ ta m+n x .x =x hai lũy thừa cùng cơ số mà chúng ta đã xm : xn = xm-n (x  0, mn). häc ë líp ?. - 11 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> 2 3 = (-3)2+3 = (-3)5 = -234 GV: Với x là số hữu tỉ thì công thức đó ?2: Tính: 5a) (-3) . (-3) 3 b) (-0,25) : (-0,25) = (-0,25)5-3 = (-0,25)2 = vẫn đúng. 2.  1. 1. ? Em nµo cã thÓ ph¸t biÓu thµnh lêi hai   4   16   c«ng thøc trªn? 3) Lòy thõa cña lòy thõa: ?3: TÝnh vµ sã s¸nh: ? VËn dông lµm ?2? a) Ta cã: (22)3 = 43 = 64; 26 = 64; ? KÕt qu¶ b»ng bao nhiªu? b) Ta cã: 5 ? Thùc hiÖn phÐp tÝnh vµ so s¸nh kÕt qu¶ ?   1 2  5 1 15 1 1 ? Qua ?3 em cã nhËn xÐt vµ rót ra kÕt luËn g×?. Suy ra:. ? Nªu d¹ng tæng qu¸t vµ ph¸t biÓu thµnh. (xm)n = xm.n ?4: §iÒn sè thÝch hîp vµo « trèng:. lêi?. 2. ? VËn dông c«ng thøc tæng qu¸t lòy thõa cña lòy thõa vµo lµm ?4?. 10. (1)10 1          ;          5 10 1024  2  1024 4 2 4  2  . 6   3  3    3 4 a )      ; b) 0,1  4   4  . . . 2.  (0,1) 8. 4) Cñng cè: HÖ thèng kiÕn thøc toµn bµi vµ lµm bµi tËp 27, 28, 30/19. * Bµi tËp 27/19: TÝnh: 4. 3. 3. 2. (1) 4 1  1 (9) 3 729 25 1  1 9  1   11 ; (0,2) 2     ; (5,3) 0  1    4  ;  2      3 81  4 64 64 25 3 4  3   4   5 . * Bµi tËp 28/19: TÝnh: 2. 3. 4. 5. (1) 2 1  1  (1) 3  1  1  (1) 4 1  1 (1) 5  1  1    ;    ;    ;            4  2 8  2 16  2  32 22 23 24 25  2. 5) Hướng dẫn học sinh tự học: BTVN 29, 31, 33/19 - 20 III – Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y: - Thêi gian: …………………………………………………………………............................................................................. - Néi dung: ……………………………………………………………………………………………………………………. - Phương pháp: ………………………………………………………………………………………………………………. - Häc sinh: …………………………………………………………………………………………………………………….. TiÕt 7: lòy thõa cña mét sè h÷u tØ (TiÕp) Ngµy so¹n: 23/09/2005 Ngµy d¹y: 26/09/2005 I – Môc tiªu: - Kiến thức cơ bản: Nắm được hai quy tắc về lũy thừa của một tích và lũy thừa của một thương. - Kü n¨ng kü x¶o: Kü n¨ng vËn dông c¸c quy t¾c trªn trong tÝnh to¸n.. - 12 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> - Giáo dục đạo đức: Giáo dục tính cẩn thận, chính xác, óc tư duy. - Tµi liÖu tham kh¶o: sgk, sgv, vë bµi tËp, TKBG to¸n 7. II – Lªn líp: 1) ổn định tổ chức: 7C……./40 2) KiÓm tra bµi cò: HS1: Phát biểu tích và thương của hai lũy thừa cùng cơ số, viết dạng tổng quát? HS2: Bµi 28/19;. HS3: Bµi 30a/19.. 3) Bµi míi: Phương pháp. Néi dung. 1) Lòy thõa cña mét tÝch: ?1: TÝnh vµ so s¸nh: ? H·y thùc hiÖn phÐp tÝnh vµ so s¸nh hai a) (2.5)2 = 102 = 100; 22.52 = 4.25 = 100. Suy ra (2.5)2 = 22 . 52. kÕt qu¶ ? ? Qua ?1 c¸c em cã nhËn xÐt g×? ? Em nµo cã thÓ nªu ®­îc d¹ng tæng qu¸t? ? H·y ph¸t biÓu thµnh lêi ?. 1 3 2 4. 3. 3 8. 3. b)  .      1   2. 3. 33 27 ;  3 512 8. 3. 1 27 27 3 .   .  8 64 512 4 3. 3. 1 3 1 3 VËy:  .     .  2 4 2 4. 3. Tæng qu¸t: (x . y)n = xn . yn. ? VËn dông thùc hiÖn phÐp tÝnh ë ?2. ? KÕt qu¶ nh­ thÕ nµo?. ?2: TÝnh: 5. 5. 1 1  a)   .35   .3   15  1 ; 3 3  3 b) 1,5 .8  1,53 .2 3  1,5.23  33  27. Phương pháp. ? H·y thùc hiÖn phÐp tÝnh sau vµ so s¸nh. Néi dung. 2) Lũy thừa của một thương: ?3: TÝnh vµ so s¸nh: 3. hai kÕt qu¶ ?. (2) 3  8 (2) 3  8 2  a)    3  ; 27 27 33 3  3 . ? Qua ?3 c¸c em cã nhËn xÐt g×?. (2) 3 2 VËy:    3 . 3  3 . 3. 5. 10 5 100.000  10   3.125 ;    5 5  3.125 ; b) 5  32 ? h·y nªu d¹ng tæng qu¸t lòy thõa cña mét 2 2. thương?. - 13 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> ? Em nµo cã thÓ ph¸t biÓu ®­îc thµnh lêi?. 10 5  10  VËy: 5    2 2. 5. Tæng qu¸t: n. x xn    n ( y  0) y  y. GV: VËn dông lµm ?4 vµ ?5. ?4: TÝnh: ? KÕt qu¶ nh­ thÕ nµo?. 3. 2. 72 2  72  (7,5) 3   7,5  2   3  9 ;    (3) 3  27   2 3 24 (2,5)  24   2,5 . ? 0,125 lµ biÓu diÔn b»ng ph©n sè nµo. 3. 15 3 15 3  15   3     5 3  125 27 3 3. ®©y?. ?5: TÝnh:. ? VËn dông vµ tÝnh?. 1 8. 3. 1  8 . 3. a) (0,125)3.83 =   .8 3   .8   13  1. ? KÕt qu¶ b»ng bao nhiªu?. 4. b). (-39)4. :. 134.   39  4 =   (3)  81  13 . 4) Cñng cè: HÖ thèng kiÕn thøc toµn bµi vµ lµm bµi tËp 34, 36/22. 5) Hướng dẫn học sinh tự học: BTVN 35, 37, 38/22 III – Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y: - Thêi gian: …………………………………………………………………............................................................................. - Néi dung: ……………………………………………………………………………………………………………………. - Phương pháp: ………………………………………………………………………………………………………………. - Häc sinh: …………………………………………………………………………………………………………………….. TiÕt 8: luyÖn tËp Ngµy so¹n:26/09/2005 Ngµy d¹y:…./…./200… I – Môc tiªu: - KiÕn thøc c¬ b¶n: Cñng cè kiÕn thøc vÒ lòy thõa cña mét sè h÷u tØ, vËn dông vµo gi¶i bµi tËp thµnh th¹o. - Kü n¨ng kü x¶o: RÌn kü n¨ng thùc hiÖn phÐp tÝnh vÒ lòy thõa.. - 14 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> - Giáo dục đạo đức: Giáo dục tính chính xác, óc tư duy. - Tµi liÖu tham kh¶o: sgk, sgv, vë bµi tËp, TKBG to¸n 7. II – Lªn líp: 1) ổn định tổ chức: 7C……./40 2) KiÓm tra bµi cò: HS1: Bµi tËp 36a,b/22; HS2: Bµi tËp 37a,b/22; HS3: Phát biểu thành lời lũy thừa của một tích và lũy thừa của một thương. Dạng tổng quát. 3) Bµi míi: Phương pháp. Néi dung. ? Hãy viết các biểu thức sau dưới dạng * Bài tập 36/22: Viết biểu thức dưới dạng lũy thừa cña mét sè h÷u tØ: lòy thõa cña mét sè h÷u tØ ? c) 254 . 28 = 254 . 22.4 = 254 .(22)4 = 254 . 44 = = (25 . 4)4 = 1004 GV: Ta vËn dông c¸c c«ng thøc vÒ tÝnh 8 4 d) 15 . 9 = 158 . (32)4 = 158 . 38 = (15 . 3)8 = 458 lũy thừa để làm. 6 3 2 3 3 2 2 3 3 6 e) 27 : 25 = (3 ) : (5 ) = 3 : 5 =   ? Em nµo cã thÓ b»ng c¸ch kh¸c ? 5. * Bµi tËp 37/22: T×m gi¸ trÞ cña biÓu thøc: ? Muèn t×m gi¸ trÞ cña biÓu thøc ta lµm nh­ thÕ nµo? HS: Ta biến đổi các biểu thức đó. ? Ta cã thÓ vËn dông nh÷ng néi dung kiến thức nào đã học để tìm giá trị? GV: Gäi häc sinh lªn b¶ng thùc hiÖn. ? KÕt qu¶ b»ng bao nhiªu?. b). (0,6) 5 (0,2.3) 5 (0,2) 5 .35 35 243      1215 6 6 5 (0,2) (0,2) (0,2) .0,2 0,2 0,2. c). 2 7.9 3 2 7.(3 2 ) 3 2 7.36 2 7.36 3 3     4  5 2 5 3 2 5 5 6 11 5 16 6 .8 (2.3) .(2 ) 2 .3 .2 2 .3 2. d) 6 3  3.6 2  33 (2.3) 3  3.(2.3) 2  33 2 3.33  2 2.33  33    13  13  13 3 3 2 3 3 (2  2  1) 3 .13    33  27  13  13. Phương pháp. Néi dung. ? Sè mò 29 (18)cã thÓ viÕt thµnh tÝch cña * Bµi tËp2738/22: a) Viết 2 và 318 dưới dạng lũy thừa có số mũ là 9: 9 víi thõa sè nµo ? 227 = 23.9 = (23)9 = 89; 318 = 32.9 = (32)9 = 99; ? Vận dụng công thức nào để đưa về dạng b) Trong hai số 227 và 318 số nào lớn hơn? V× 99 > 89 nªn 318 > 227 lòy thõa cã sè mò lµ 9? * Bài tập 39/23: Cho xQ và x  0. Viết x10 dưới ? Ta thấy trong hai số đó số nào lớn hơn? dạng: a) Tích của hai lũy thừa trong đó có một thừa số x7 là: (C¨n cø vµo kÕt qu¶ cña ý a) x7 . x3. ? x10 cã thÓ viÕt thµnh tÝch cña x7 víi lòy b) Lòy thõa cña x2 lµ: (x2)5. - 15 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> c) Thương của hai lũy thừa trong đó số bị chia x12 là: x12 : x2 GV: Víi c¸c ý cßn l¹i gi¸o viªn gîi ý * Bµi tËp 40/23: TÝnh: 2 2 2 tương tự như ý a) 7 169 3 1 6  13  a)            196 GV: h·y thùc hiÖn phÐp tÝnh. 7 2  14 14   14  thõa nµo?. 4 4 4 4 4 4 4 8 4 ? H·y nªu l¹i thø tù thùc hiÖn c¸c phÐp c) 5 .20  5 .(4.5)  5 .4 .5  5 .4  1  1 25 5.4 5 (5 2 ) 5 .4 5 510.4 5 510.4 5 5 2.4 100 tÝnh? 5. 4. ? VËy víi ý a) ta thùc hiÖn phÐp to¸n g× d)   10  .  6    100000 . 1296   2560  853 1 243 625 3 3  3   5  trước ? * Bµi tËp 42/23: T×m sè tù nhiªn n, biÕt: GV: víi ý c) ta ®­a c¸c lòy thõa ë tö vµ 16 24 a) n  2  n  2  2 4 n  21  4  n  1  n  3 mẫu về dạng lũy thừa cùng cơ số sau đó 2 2 (3) n (3) n  27   (3) 3  (3) n  4  (3) 3 b) 81 (3) 4  n4 3 n  7. ta rót gän råi míi tÝnh kÕt qu¶. ? KÕt qu¶ b»ng bao nhiªu?. * Bµi tËp 43/23: GV: cho häc sinh lªn b¶ng lµm bµi 42. S = 22 + 42 + 62 + …+ 202 = (2.1)2 + (2.2)2 + (2.3)2 2 2 2 2 2 2 3 2 2 Giáo viên hướng dẫn cách làm của bài +…+ (2.10) = 2 .1 + 2 .2 + 2 .3 +…+ 2 .10 = = 22.(12 + 22 + 32 +…+ 102) 43/23 = 22.385 = 4.385 =1540 4) Củng cố: Hệ thống kiến thức toàn bài qua các bài tập đã làm và cho học sinh đọc bài đọc thêm sgk/23. 5) Hướng dẫn học sinh tự học: BTVN 41/23. III – Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y: - Thêi gian: …………………………………………………………………............................................................................. - Néi dung: ……………………………………………………………………………………………………………………. - Phương pháp: ………………………………………………………………………………………………………………. - Häc sinh: …………………………………………………………………………………………………………………….. TiÕt 9: tØ lÖ thøc Ngµy so¹n:26/09/2005 Ngµy d¹y: …./…./2005 I – Môc tiªu: - KiÕn thøc c¬ b¶n: HiÓu râ thÕ nµo lµ tØ lÖ thøc, n¾m v÷ng hai tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc. NhËn biÕt ®­îc tØ lÖ thøc vµ c¸c h¹ng tö cña tØ lÖ thøc. - Kü n¨ng kü x¶o: VËn dông thµnh th¹o c¸c tØ lÖ thøc. - Giáo dục đạo đức: Giáo dục tính cẩn thận, chính xác, óc tư duy sáng tạo.. - 16 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> - Tµi liÖu tham kh¶o: sgk, sgv, vë bµi tËp, TKBG to¸n 7. II – Lªn líp: 1) ổn định tổ chức: 7C……./40 2) KiÓm tra bµi cò: HS1: Bµi tËp 41a/23;. HS2: Bµi tËp 41b/23. 3) Bµi míi: Phương pháp. Néi dung. ? §¼ng thøc cña hai tØ sè ®­îc gäi lµ g×?. 1) §Þnh nghÜa:. ? H·y rót gän hai tØ sè cña hai sè sau?. VÝ dô: so s¸nh hai tØ sè. ? VËy thÓ nµo lµ tØ lÖ thøc?. §Þnh nghÜa: sgk/24.. GV: ghi d¹ng tæng qu¸t cña nã.. TQ:. 12,5 15 vµ 17,5 21 ? Có kết luận gì về hai tỉ số đó? 15 5 12,5 125 5  ;   . Ta cã: 21 7 17,5 175 7 GV: Khi hai tỉ số bằng nhau người ta gọi Do đó: 15  12,5 21 17,5 lµ tØ lÖ thøc. 15 12,5  Ta nói đẳng thức lµ mét tØ lÖ thøc. 21 17,5. ? C¸c sè a, b, c, d gäi lµ g×?. a c  cã thÓ ®­îc viÕt: a : b  c : d b d. ? Nh÷ng sè nµo gäi lµ trugn tØ (ngo¹i tØ)?. Trong đó a, b, c, d là các số hạng của tỉ lệ thức; a và d lµ c¸c ngo¹i tØ; b vµ c lµ c¸c trung tØ.. ? VËn dông lµm ?1?. ?1: a). 2. :4. 2 1 1 4 4 1 1 .  ; :8  .  5 4 10 5 5 8 10. 5 2 4 VËy: : 4  : 8 5 5. Phương pháp. Néi dung ? Trong ý b) hai tØ sè cã lËp thµnh mét tØ lÖ b)  3 1 : 7   7 : 7   7 . 1   1 ; 2 2 2 7 2 thøc kh«ng ? 2 1  12 36  12 5  1 2 :7  :  .  18 24  GV: Cho häc sinh xÐt tØ lÖ thøc 5 5 5 5 5 36 3 27 36 1 2 1  3 : 7  2 : 7 nªn hai tØ sè nµy kh«ng lËp VËy Nh©n hai tØ sè víi tÝch 27.36. 2 5 5. ? Cã nhËn xÐt g× sau khi nh©n? ? Rót ra kÕt luËn g×? ? Tương tự hãy làm ?1?. thµnh mét tØ lÖ thøc. 2) TÝnh chÊt: * TÝnh chÊt 1: NÕu. - 17 Lop7.net. a c  th× a.d = b.c b d.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> GV: Thực hiện tương tự với tính chất 2.. * TÝnh chÊt 2: NÕu a.d = b.c vµ a,b,c,d  0 th× ta cã tØ lÖ thøc: a c a b d c d b  ,  ,  ,  b d c d b a c a. 4) Cñng cè: HÖ thèng kiÕn thøc toµn bµi vµ lµm bµi tËp 44, 45/26 5) Hướng dẫn học sinh tự học: BTVN 46, 47, 48/26 III – Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y: - Thêi gian: …………………………………………………………………............................................................................. - Néi dung: ……………………………………………………………………………………………………………………. - Phương pháp: ………………………………………………………………………………………………………………. - Häc sinh: ……………………………………………………………………………………………………………………... TiÕt 10: luyÖn tËp Ngµy so¹n: 27/09/2005 Ngµy d¹y: …./…./2005 I – Môc tiªu: - Kiến thức cơ bản: Củng cố định nghĩa và hai tính chất của tỉ lệ thức.Vận dụng vào bài tập thành th¹o. - Kü n¨ng kü x¶o: RÌn kü n¨ng nhËn d¹ng tØ lÖ thøc, t×m sè h¹ng ch­a biÕt cña tØ lÖ thøc, lËp ra các tỉ lệ thức từ một đẳng thức tích. - Giáo dục đạo đức: Giáo dục tính chính xác, cần cù, óc tư duy sáng tạo.. - 18 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> - Tµi liÖu tham kh¶o: sgk, sgv, vë bµi tËp, TKBG to¸n 7. II – Lªn líp: 1) ổn định tổ chức: 7C……./40 2) KiÓm tra bµi cò: (KiÓm tra 15 phót.) Câu 1: Phát biểu định nghĩa tỉ lệ thức ? C©u 2: T×m x trong tØ lÖ thøc sau:. x 2  27 3,6. C©u 3: LËp tÊt c¶ c¸c tØ lÖ thøc cã ®­îc tõ tØ lÖ thøc sau: C©u 4: Tõ tØ lÖ thøc: A.. a d  ; c b.  15  35  5,1 11,9. a c  víi a, b, c, d  0. Ta cã thÓ suy ra: b d a d d c a b B.  C.  D.  b c b a d c. Hãy khoanh tròn vào câu trả lời đúng. 3) Bµi míi: Phương pháp. Néi dung. ? H·y kiÓm tra xem tõ tØ sè sau cã thÓ lËp * Bµi tËp 49/26: Tõ c¸c tØ sè sau cã lËp ®­îc tØ lÖ thøc kh«ng ? ®­îc mét tØ lÖ thøc kh«ng ? 3,5 350 14 3,5 14    a) VËy GV: Ta phải chỉ ra được các tỉ số đó bằng 5,25 525 21 5,25 21 nhau, khi đó ta kết luận là có lập được. ? KÕt qu¶ nh­ thÕ nµo?. 3 2 393 262 3 : 52  :  10 5 10 5 4 21 3 2,1 : 3,5   35 5. b) 39. Phương pháp. Néi dung. GV:Với các ý khác tương tự. Giáo viên Vậy 3  3  không lập được tỉ lệ thức. 4 5 cho häc sinh tù lµm. c) LËp ®­îc tØ lÖ thøc. d) Kh«ng lËp ®­îc tØ lÖ thøc. ? Víi c¸c sè trªn cã thÓ suy ta cã thÓ lËp * Bµi tËp 51/28: LËp tÊt c¶ c¸c tØ lÖ thøc tõ bèn sè sau: 1,5; 2; 3,6; 4,8; thµnh c¸c tØ lÖ thøc nµo? Ta cã: 1,5 . 4,8 = 2 . 3,6 (= 7,2) Từ đó ta suy ra các tỉ lệ thức: ? KÕt qu¶ cô thÓ ? GV: Cho häc sinh rót gän, xem kÕt qu¶ cã. 1,5 3,6 1,5 2 4,8 2 4,8 3,6  ;  ;  ;  2 4,8 3,6 4,8 3,6 1,5 2 1,5. * Bµi tËp 53/28:. - 19 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> 1 5.6  1 31 31 31 31 6 6 Ta cã: 5  5  5  :  .  1 6.5  1 31 5 6 5 31 5 5 ? H·y lÊy mét vÝ dô kh¸c mµ ta cã thÓ sö 6 6 6 1 dụng cách đó để rút gọn? 3 3 Mét tØ sè kh¸c cã thÓ “rót gän” nh­ vËy: 2  1 2 2 3. đúng không ?. 6. 4) Củng cố: Hệ thống kiến thức toàn bài qua các bài tập đã chữa. 5) Hướng dẫn học sinh tự học: III – Tù rót kinh nghiÖm sau tiÕt d¹y: - Thêi gian: …………………………………………………………………............................................................................. - Néi dung: ……………………………………………………………………………………………………………………. - Phương pháp: ………………………………………………………………………………………………………………. - Häc sinh: ……………………………………………………………………………………………………………………... TiÕt 11: tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau Ngµy so¹n: 28/09/2005 Ngµy d¹y: …./…./2005 I – Môc tiªu: - KiÕn thøc c¬ b¶n: N¾m v÷ng tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau. - Kỹ năng kỹ xảo: Có kĩ năng vận dụng tính chất để giải các bài tập chia theo tỉ lệ. - Giáo dục đạo đức: Giáo dục tính chính xác, óc tư duy sáng tạo. - Tµi liÖu tham kh¶o: sgk, sgv, vë bµi tËp, TKBG to¸n 7.. - 20 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>