Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 30 - Tiết 109, 110: Những trò lố hay là Va-Ren và Phan Bội Châu (Tiếp)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuaàn :30 Tieát :109,110. Ngày soạn:15/03/2010 Ngaøy daïy: 22-27/03/2010. NHỮNG TRÒ LỐ HAY LAØ VA-REN VAØ PHAN BOÄI CHAÂU. - Nguyeãn Aùi Quoác -. A . Mục tiêu cần đạt: Giuùp HS : Giúp HS hiểu được giá trị của đoạn văn trong việc khắc hoạ sắc nét 2 nhân vật Va-ren và Phan Bội Châu với 2 tính cách, đại diện cho 2 lực lượng xã hội, phi nghĩa và chính nghĩa- thực dân Pháp và nhân dân Việt Nam- hoàn toàn đối lập trên đất nước ta thời thuộc Pháp. B. Chuaån bò: * Thầy: Chân dung Nguyễn Ái Quốc (thời kì ở Pháp). Chaân dung Phan Boäi Chaâu, Va-ren. Taäp truyeän vaø kí Nguyeãn AÙi Quoác. * Trò: Đọc, tóm tắt văn bản, tìm hiểu chú thích. Soạn các câu hỏi tìm hiểu văn bản trang 94, 95. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động: * OÅn ñònh : Kiểm diện, trật tự. * Kieåm tra : (?) Phân tích và chứng minh đặc sắc của truyện: “Sống chết mặc bay” qua 2 biện pháp nghệ thuật nổi baät? (?) Giải thích ý nghĩa sâu sắc và lí thú nhan đề của truyện ngắn: “ Sống chết mặc bay”? * Giới thiệu bài: ** Nguyễn Ái Quốc tên của chủ tịch Hồ Chí Minh (từ 1919 – 1945). Trên đất Pháp từ những năm 1920 – 1925 bút danh ấy đã gắn bó với tờ báo: “Người cùng khổ” và nhiều tác phẩm khác trong đó có “Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu”viết 1920, từ 1 hiện tượng lịch sử: Nhà cách mạng Phan Bội Châu sau 20 năm bôn ba hải ngoại đi tìm đường cứu nước đến năm 1925 bị thực dân Pháp bố trí bắt cóc từ Trung Quốc giải về nước xử tù chung thân. Nhưng sau đó trước phong trào nhân dân cả nước đấu tranh đòi thả, chúng phải ra lệnh ân xá. Va-ren vốn là một Đảng viên Đảng XH Pháp phản bội Đảng và được cử làm toàn quyền Đông Dương. Trước khi sang nhậm chức, hắn có tuyên bố sẽ quan tâm tới vụ Phan Bội Châu, lập tức Nguyễn Ái Quốc viết tác phẩm này để phơi bày thực chất dối trá, lố bịch của Va-ren (cho HS xem aûnh). Hoạt động thầy Hoạt động trò Noäi dung HĐ1: Đọc-Hiểu văn bản I/Tìm hieåu chung : * Hướng dẫn đọc: Giọng đọc phù * Nghe. 1)Taùc giaû: Chuù thích ()SGK/Tr hợp: - Lời kể: Dí dỏm, hài hước. 92. - Lời độc thoại của Va-ren. 2)Thể loại : Truyện ngắn - Caâu caûm thaùn, taùi buùt. hiện đại. * Cùng HS đọc qua văn bản. * Đọc, nhận xét. (?) Giới thiệu đôi nét về tác giả, * Chú thích SGK.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> tác phẩm, thể loại? (?) Truyeän coù boá cuïc theá naøo?. * Thaûo luaän, trình baøy: - Va-ren chuaån bò sang Ñoâng Dương với lời hứa “nửa chính thức” sẽ chăm sóc vụ Phan bội Chaâu. - Cuộc gặp gỡ giữa Va-ren và Phan Boäi Chaâu.. * Kieåm tra caùc chuù thích (moät soá từ) -Những trò hề nhảm nhí, tồi tệ, (?) Giải thích ý nghĩa cụm từ: kệch cởm, vô duyên, tức cười. “Những trò lố”? (?) Theo em, ñaây laø 1 taùc phaåm ghi -Caâu chuyeän hö caáu: “Haõy theo doõi chép sự thật hay là tưởng tượng, hư bằng đôi cánh của trí tưởng tượng”. cấu? Căn cứ vào đâu để kết luận? Thực chất truyện được viết trước khi Va-ren sang Ñoâng Döông, cuõng khoâng coù chuyeän gaëp cuï Phan Boäi Châu ở Hoả Lò (Hà Nội).. HĐ2:Phân tích nhân vật Va-ren (?) Nhaân vaät trung taâm cuûa truyeän là ai? Va-ren được thể hiện trong cảnh nào và đối lập với ai? -Cho HS đọc đoạn 1. (?) Trong 4 tuần lễ, khi nhà toàn quyeàn Va-ren sang Ñoâng Döông thì Phan Bội Châu ở đâu? (?) Va-ren hứa gì về vụ Phan Bội Châu? Thực chất lời hứa đó là gì? (?) Cụm từ: “Nửa chính thức” và caâu hoûi cuûa taùc giaû coù yù nghóa gì trong việc bộc lộ thực chất lời hứa cuûa Va-ren? HĐ3:Phân tích cuộc trạm gặp gỡ đầy kịch tính của PBC – Va-ren: -Cho HS keå vaén taét laïi cuoäc gaëp gỡ. (?) Phân tích câu nói đầu tiên và cử chỉ của Va-ren khi bước vào xà lim đối mặt với Phan Bội Châu?. II/ Phaâân tích: - Nhân vật Va-ren.Được thể hiện trong cuộc gặp mặt với PBC. -Đọc. -Caù nhaân: + Phan Boäi Chaâu vaãn bò caàm tuø.. 1)Hình tượng nhân vật Va-ren: a)Va-ren trong trò lố thứ nhất. - “Nửa chính thức hứa”  hứa dối trá để trấn an nhân dân VN  Trò lố (hài hước).. + Chaêm soùc vuï Phan Boäi Chaâu  lời hứa dối trá, ve vuốt, trấn an nhaân daânVN  laø 1 troø loá. + Tỏ ý nghi ngờ và châm biếm sự giaû doái, xaûo traù cuûa Va-ren.. b. Màn trò hề trong cuộc gặp gỡ với Phan Bội Châu trong tù (đoạn 2) -Keå toùm taét. - Lời nói: Chân thành: “Tôi đem tự - Câu nói đầu tiên kết hợp với hành động đầy vẻ hiền từ càng lộ do đến cho ông đây”. - Cử chỉ: “ Một tay bắt tay, một tay rõ dã tâm và sự giả dối. naâng caùi goâng keách xuø”: Hieän thaân của chính sách đối với thuộc địa (miệng leo lẻo ca ngợi tự do, bình. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> đẳng nhưng tay đàn áp, bóc lột tàn khoác daõ man). * Tương phản giữa 2 nhân vật đối (?) Trước đó, tác giả đã giới thiệu, kháng nhau: so sánh và đối lập về con người và + Va-ren: là một tên toàn quyền, là tính caùch cuûa 2 nhaân vaät chính nhö 1 keû baát löông heøn haï, thaáp keùm, theá naøo? phaûn boäi trô treûn nhöng thoáng trò. + Phan boäi chaâu: Moät anh huøng daân tộc, 1 nhà nho nhà cách mạng vĩ đại nhưng thất bại, bị đàn áp, chỉ là 1 người tù. -Thaûo luaän, trình baøy. + Độc thoại (tự nói 1 mình). (?) Em có nhận xét gì về lời nói của Va-ren với Phan bội Châu? - Vuốt ve, dụ dỗ, bịp bợm 1 cách + Thể hiện sự vuốt ve, dụ dỗ, bịp bợmtrắng trợn. Gợi ý: (?) Lời lẽ của Va-ren mang hình 1 cách trắng trợn. thức ngôn ngữ gì? + Dùng hình thức im lặng, phớt lờ (?) Qua ngôn ngữ gần như độc coi như không có Va-ren trước -Tự lật mặt nạ đê tiện, phản thoại của Va-ren, động cơ, tính mặt  thái độ khinh bỉ, bản lĩnh bội của mình. cách của Va-ren được bộc lộ ntn? kiên cường trước kẻ thù.. (?) Phan Bội Châu đã có cách ứng xử với Va-ren ntn? Qua hình thức, cách ứng xử đó, tính cách của Phan Bội Châu được boäc loä ra sao? (?) Riêng lời bình của tác giả trước hiện tượng im lặng, dửng dưng của Phan Bội Châu đã thể hieän gioïng ñieäu nhö theá naøo vaø điều đó có ý nghĩa gì? (?) Thử hình dung tâm trạng cuûa Va-ren khi caû baøi dieãn thuyeát huøng hoàn vaø laâm li taâm huyết ấy rơi tõm vào sự im lặng của người đối thoại?. (?) Có phải lần này, Va-ren tự mình đã chuộc lấy sự lố bịch, thaát baïi thaûm haïi, beõ baøng nhaát khoâng? Vì sao? (?) Qua 2 troø loá aáy, haõy neâu. + Gioïng ñieäu hoùm hænh, mæa mai  làm rõ thêm thái độ, tính cách cuûa Phan Boäi Chaâu. + Cứ ngỡ sẽ làm được 1 việc phi thường, dụ hàng được con voi già Bến Ngự nào ngờ khổ cong diễn troø 1 mình thaät laø loá bòch, haøi hước. Va-ren sửng sốt cả người. + Đúng vậy. Bài thuyết khách  Va-ren laø teân gian xaûo, trô cuûa Va-ren chaúng coù chuùt taùc trẽn, lố bịch, đại diện cho bọn dụng nào, cuộc gặp gỡ đã diễn ra phản bội, phản động, gian ác. đảo lộn, đổi ngôi: Người tù thành người phán xét, uy nghi, cao cả còn y thành kẻ hèn hạ, trơ trẽn tự laät maët naï mình. -Caù nhaân.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> tính caùch cuûa nhaân vaät Va-ren? HĐ4:Phân tích nhân vật Phan Thaûo luaän, trình baøy: Boäi Chaâu + Ý đã rõ: Phê phán trò bịp bợm, (?) Nếu truyện dừng lại ở câu: trò lố của Va-ren; đề cao khí “Nhöng… Va-ren khoâng hieåu phaùch anh huøng cuûa Phan Boäi Phan Bội Châu” thì chủ đề của Châu trước kẻ thù.Sự im lặng thể truyện, ý cơ bản tác giả muốn hiện sự coi thường, khinh bỉ, bất nói với người đọc đã rõ chưa? hợp tác. + Caùi nheách raâu meùp  Khinh bỉ, coi thường. (?) Nhưng ở đây lại có thêm đoạn kết. Trong đó có lời anh lính doõng An Nam quaû quyeát. Anh quả quyết đã thấy cử chỉ gì của người tù lừng tiếng (PBC)? Cử chỉ đó nói lên thái độ ntn + “ PBC có mĩm cười … như cánh của PBC với kẻ thù? (?) Nội dung lời suy đoán thêm ruồi lướt qua vậy” Tiếp tục của tác giả về PBC là gì? Qua nâng cấp tính cách, thái độ của nội dung đó, em thấy gì về thái PBC trước kẻ thù. + Đoạn kết làm cho tính cách độ của PBC trước kẻ thù? (?) PBC càng được khắc hoạ sâu sắc Đoạn kết đã nâng giá trị nội hơn, tinh tế hơn, đầy đủ hơn và dung tư tưởng của tác phẩm đáng kính phục hơn. ntn? Naâng theâm nhö theá taïo + Không!  Độc đáo, hấp dẫn. thêm hứng thú gì cho người + Nâng cấp nội dung tư tưởng đọc? (?) Trong phạm vi hiểu biết của của tác phẩm: Đối với kẻ thù có em, em thấy có ai viết truyện nhiều cách ứng xử: chỉ im lặng mà lại thêm phần TB (tái bút) dửng dưng chưa đủ phải có hành động chống trả quyết liệt: Nhổ như ở đây không? Nếu chỉ ở vaøo maët noù  Thaät laø hoùm! Thaät đây mới có thì nên đánh giá laø thuù vò! ntn? (?) Thêm lời tái bút như thế đã -Cá nhân.. 2)Hình tượng Phan Bội Chaâu: Yêu nước sâu sắc, luôn chiến đấu hi sinh vì tư tưởng cứu nước, luôn kiên cường bất khuất không sợ gian khổ, tù đày, vững vàng không để kẻ thù mua chuoäc  tieâu bieåu cho khí phaùch Vieät Nam.. taïo theâm ñieàu gì lí thuù? (?) Sau khi phaân tích treân, haõy neâu tính caùch cuûa nhaân vaät PBC? HĐ 5:Hướng dẫn tổng kết * Cho 2 HS đọc to ghi nhớ. * Choát laïi yù chính.. -Đọc. Tự ghi nhận.. Lop7.net. III/ Tổng kết: Ghi nhớ T 95.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> HÑ 6: Luyeän taäp (?) Trong truyện, thái độ của tác giả đối với PBC ntn? Căn cứ vào đâu để biết điều đó?. IV/ Luyeän taäp : BT1 :Kính yeâu, khaâm phuïc, ca ngợi. Qua nghệ thuật xây dựng 2 nhân vật đối lập. Đặc biệt, hình aûnh PBC chæ xuaát hieän thoáng qua nhưng đã để lại những ấn tượng mạnh mẽ và saâu saéc. 2) Trực tiếp vạch trần hành động lố lăng, bản chất xâu xa của Varen. Hắn bày ra những trò lố lăng, gian xảo, trơ trẽn chẳng lừa được ai mà càng lộ ra bộ mặt phaûn boäi cuûa haén moät caùch thaáp keùm, heøn haï, ñeâ tieän.. (?) Giải thích nghĩa cụm từ: “Những trò lố” trong nhan đề taùc phaåm?. * Dặn dò: ** Đọc lại văn bản, học bài ghi, thuộc ghi nhớ. ** Đọc phần đọc thêm trang 95, 96. ** Soạn bài: Dùng cụm C-V mở rộng câu: Luyện tập. (Giải trước các bài tập 1,2,3 trang 96, 97). Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>