Giáo án Vật lý 7 dạy cả năm

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Chương I : Quang học NS : NG:. TiÕt : 1 Bµi 1 NhËn biÕt ¸nh s¸ng -nguån s¸ng vµ vËt s¸ng. 1. Môc tiªu - KiÕn thøc: + Bằng thí nghiệm , học sinh nhận thấy : muốn nhận biết được ánh sáng thì ánh sáng đó ph¶i truyÒn vµo m¾t ta ; ta nh×n thÊy c¸c vËt khi cã ¸nh s¸ng tõ c¸c vËt ®o truyÒn bµo m¾t ta + Ph©n biÖt ®­îc nguån s¸ng vµ vËt s¸ng . Nªu ®­îc thÝ dô vÒ nguån s¸ng vµ vËt s¸ng. - KÜ n¨ng: + Làm và quan sát các thí nghiệm để rút ra điều kiện nhận biết ánh sáng và vật sáng - Thái độ: +Biết nghiêm túc quan sát hiện tượng khi chỉ nhìn thấy vật mà không cầm được 2.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh - GV: SGK - Nhóm HS : Hộp kín bên trong có bóng đèn và pin 3. Phương pháp GV hướng dẫn, tổ chức các hoạt động cho HS tham gia theo nhóm hoặc theo từng c¸ nh©n. 4. TiÕn tr×nh giê d¹y 4.1. ổn định lớp 4.2. KiÓm tra bµi cò 4.3. Gi¶ng bµi míi *Hoạt động 1:Tổ chức tình huống học tập -Yêu cầu HS đọc phần thu thập thông -HS đọc trong 2 phút tin của chương. -GV yªu cÇu 2-3 HS nh¾c l¹i - 2 em nhắc kiến thức cơ bản của chương -GV yêu cầu trọng tâm của chương -?Trong gương là chữ Mít  Trong tờ -HS dự đoán chữ -HS đọc tình huống giÊy lµ ch÷ g× -Yêu cầu HS đọc tình huống của bài -§Ó biÕt b¹n nµo nhËn biÕt ®­îc ¸nh -Dù ®o¸n : H¶i sai: sè b¹n. Thanh sai: sè b¹n.. s¸ng?. *Hoạt động 2:Tìm hiểu khi nào ta nhận biết đựơc ánh sáng I. nhËn biÕt ¸nh s¸ng -Yêu cầu HS trả lời trường hợp nào mắt -HS đọc 4 trường hợp được nêu trong SGK -Gäi 3 HS nªu kÕt qu¶ nghiªn cøu cña m×nh ta nhËn biÕt ®­îc ¸nh s¸ng ? -HS trả lời :Trường hợp 2 và trường hợp 3 -Yêu cầu HS nghiên cứu 2 trường hợp -HS ghi bài: để trả lời câu hỏi C1 C1: Trường hợp 2 và 3 có điều kiện giống 1 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> nhau lµ : Cã ¸nh s¸nh vµ më m¾t nªn ¸nh -Yêu cầu HS điền vào chỗ trống để sáng lọt vào mắt hoµn thµnh kÕt luËn *KÕt luËn: M¾t ta nhËn biÕt ®­îc ¸nh s¸ng khi cã ¸nh s¸ng truyÒn vµo m¾t ta *Hoạt động 3:Nghiên cứu trong điều kiện nào ta nhìn thấy một vật II.Nh×n thÊy mét vËt -GV: ở trên ta đã biết : ta nhận biết ®­îc ¸nh s¸ng khi cã ¸nh s¸ng truyÒn vµo m¾t ta.VËy nh×n thÊy bËt có cần ánh sáng từ vật đến mắt kh«ng ? NÕu cã th× ¸nh s¸ng ph¶i ®i tõ ®©u ? -HS đọc câu C2 trong SGK -Yêu cầu HS đọc câu C2 và làm theo lÖnh C2 -HS th¶o luËn vµ lµm thÝ nghiÖm C2 theo -Yªu cÇu HS l¾p thÝ nghiÖm nh­ SGK, nhãm hướng dẫn để HS đặt mắt gần ống a-§Ìn s¸ng : cã nh×n thÊy (H.1.2a) b-§Ìn t¾t : Kh«ng nh×n thÊy (H1.2b) -Nêu nguyên nhân nhìn thấy tờ giấy -Có đèn để tạo ra ánh sáng  nhìn thấy vật , tr¾ng trong hép kÝn. chøng tá: -Nhớ lại : ánh sáng không đến mắt  +ánh sáng chiếu đến giấy trắng  ánh sáng cã nh×n thÊy ¸nh s¸ng kh«ng ? từ giấy trắng đến mắt thì nhìn thấy giấy trắng. *KÕt luËn -HS tr¶ lêi vµ Ghi : Ta nh×n thÊy mét vËt cã ¸nh s¸ng tõ vËt truyÒn vµo m¾t ta *Hoạt động 4: Phân biệt nguồn sáng và vật sáng -Lµm thÝ nghiÖm 1.3 cã nh×n thÊy bãng III. Nguån s¸ng vµ vËt s¸ng đèn sáng? -Thí nghiệm 1.2a và 1.3: ta nhìn thấy tờ -HS thảo luận theo nhóm để tìm ra đặc điểm giấy trắng và dây tóc bóng đèn phát giống và khác nhau để trả lời câu C3 sáng.Vậy chúng có đặc điểm gì +Giống : Cả 2 đều có ánh sáng truyền vào m¾t ta gièng nhau vµ kh¸c nhau? +Khác : giấy trắng là do ánh sáng từ đèn -GV thông báo : Vậy dây tóc bóng đèn truyền tới rồi ánh sáng từ giấy trắng truyền và mảnh giấy trắng đều phát ra ánh tới mắt  giấy trắng không tự phát ra ánh sáng . Dây tóc bóng đèn tự nó phát ra ánh s¸ng  gäi lµ vËt s¸ng -Yªu cÇu HS nghiªn cøu vµ ®iÒn vµo s¸ng chç trèng hoµn thµnh kÕt luËn -HS hoµn thµnh kÕt luËn *Hoạt động 5: Vận dụng -Yêu cầu HS vận dụng kiến thức đã học C4: trong cuộc tranh cãi , bạn thanh đúng vì tr¶ lêi c©u C4 vµ C5 ánh sáng từ đèn pin không chiếu vào mắt  m¾t kh«ng nh×n thÊy ®­îc C5: Khãi gåm c¸c h¹t li ti , c¸c h¹t nµy ®­îc chiÕu s¸ng trë thµnh vËt s¸ng  ¸nh s¸ng tõ 2 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> các hạt đó truyền đến mắt 4.4. Cñng cè -§äc ghi nhí , cã thÓ em ch­a biÕt -Qua bµi häc ta n¾m ®­îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n nµo 4.5. Hướng dẫn về nhà -Häc thuéc ghi nhí -Lµm bµi tËp trong SBT 5. Rót kinh nghiÖm ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... NS: NG:. TiÕt : 2 Bµi 2 Sù truyÒn ¸nh s¸ng. 1. Môc tiªu - KiÕn thøc:  Biết làm thí nghiệm để xác định được đường truyền của ánh sáng.  Phát biểu được định luật truyền thẳng ánh sáng.  Biết vận dụng định luật truyền thẳng ánh sáng vào xác định đường thẳng trong thực tÕ.  Nhận biết được đặc điểm của 3 loại chùm sáng . - KÜ n¨ng:  Bước đầu biết tìm ra định luật truyền thẳng áng sáng bằng thực nghiệm  Biết dùng thí nghiệm để kiểm chứng lại một hiện tượng về ánh sáng - Thái độ: +BiÕt vËn dông kiÕn thøc vµo cuéc sèng 2.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh - Nhãm HS:  1 èng nhùa cong, 1 èng nhùa th¼ng dµi 200mm  1 nguån s¸ng dïng pin  3 màn chắn có đục lỗ như nhau.  3 ®inh ghim m¹ mò nhùa to.  3. Phương pháp. 3 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> GV hướng dẫn, tổ chức các hoạt động cho HS tham gia theo nhóm hoặc theo từng c¸ nh©n. 4. TiÕn tr×nh giê d¹y 4.1. ổn định lớp 4.2. KiÓm tra bµi cò HS 1 : ?§äc ghi nhí HS2 : Ch÷a bµi tËp 1.1 vµ 1.3 (1.1: Chän C. V× nã cã ¸nh s¸ng tõ vËt truyÒn vµo m¾t ta 1.3: trong phòng cửa gỗ đóng kín ta không nhìn thấy mảnh giấy trắng vì không có ánh sáng chiếu lên mảnh giấy, do đó cũng không có ánh sáng bị mảnh giấy hắt lại truyền vµo m¾t ta. ) 4.3. Gi¶ng bµi míi *Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập -Cho HS đọc phần mở bài SGK  em -HS đọc cã suy nghÜ g× vÒ th¾c m¾c cña h¶i ? -GV ghi lại ý kiến của HS trên bảng để -HS nêu ý kiến sau khi häc bµi , HS so s¸nh kiÕn thøc víi dù kiÕn *Hoạt động 2: Nghiên cứu tìm quy luật đường truyền của ánh sáng I. §­êng truyÒn cña ¸nh s¸ng -GV: Dù ®o¸n ¸nh s¸ng ®i theo ®­êng -HS dù ®o¸n cong hay ®­êng gÊp khóc -Yêu cầu HS chuẩn bị thí nghiệm kiểm -Bố trí thí nghiệm : Hoạt động cá nhân lần chøng lượt mỗi HS quan sát dây tóc bóng đèn pin qua èng th¼ng vµ èng cong . Tr¶ lêi C1 +ống thẳng : nhìn thấy dây tóc bóng đèn ®ang ph¸t s¸ng +èng cong : Kh«ng nh×n thÊy d©y tãc bãng đèn ?Không có ống thẳng thì ánh sáng -HS nêu phương án cã truyÒn theo ®­êng th¼ng kh«ng ? -Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm theo c©u -HS bè trÝ thÝ nghiÖm hái C3 +Bật đèn +để 3 màn chắn 1,2,3 sao cho nhìn qua 3 lỗ A,B,C vẫn thấy đèn sáng. +KiÓm tra 3 lç A,B,C cã th¼ng hµng kh«ng -Yêu cầu HS phát biểu định luật truyền  ánh sáng truyền theo đường thẳng -HS phát biểu định luật truyền thẳng ánh th¼ng cña ¸nh s¸ng s¸ng  ghi vë *Hoạt động 3: Nghiên cứu thế nào là tia sáng, chùm sáng II. Tia s¸ng vµ chïm s¸ng ? Quy ­íc tia s¸ng nh­ thÕ nµo -HS vÏ ®­êng truyÒn ¸nh s¸ng tõ ®iÓm s¸ng S đến điểm sáng M S M mũi tên chỉ hướng  tia sáng SM 4 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> -HS nghiªn cøu tr¶ lêi : vÏ chïm s¸ng th× chØ ?Quy ­íc vÏ chïm s¸ng nh­ thÕ nµo? cÇn vÏ 2 tia s¸ng ngoµi cïng C3: a, chïm s¸ng song song gåm c¸c tia s¸ng -Yªu cÇu HS tr¶ lêi C3 kh«ng giao nhau trªn ®­êng truyÒn cña chóng +Mçi ý ,GV yªu cÇu 2 em ph¸t biÓu ý b, Chïm s¸ng héi tô gåm c¸c tia s¸ng giao kiÕn råi ghi vµo vë . nhau trªn ®­êng truyÒn cña chóng c, Chïm s¸ng ph©n k× gåm c¸c tia s¸ng loe réng ra trªn ®­êng truyÒn cña chóng *Hoạt động 4: Vận dụng -Yêu cầu HS giải đáp câu C4. -C©u C4 yªu cÇu HS nªu ®­îc : ¸nh s¸ng tõ đèn phát ra đã truyền đến mắt ra theo đường th¼ng ( qua 2 thÝ nghiÖm h×nh 2.1 vµ 2.2 ) -Yêu cầu HS đọc câu C5 và băng kinh C5: đặt mắt sao cho chỉ nhìn thấy kim gần nghiÖm nªu c¸ch ®iÒu chØnh 3 kim m¾t nhÊt mµ kh«ng nh×n thÊy 2 kim cßn l¹i Gi¶i thÝch: kim 1 lµ vËt ch¾n s¸ng cña kim 2, th¼ng hµng. kim 2 lµ vËt ch¾n s¸ng cña kim 3 . Do ¸nh s¸ng truyÒn theo ®­êng th¼ng nªn ¸nh s¸ng tõ kim 2 ,3 bÞ ch¾ng kh«ng tíi m¾t 4.4 . Cñng cè  Phát biểu định luật truyền thẳng ánh sáng  BiÓu diÔn ®­êng truyÒn cña ¸nh s¸ng  Khi ngắm phân đội em xếp thẳng hàng , em phải làm như thế nào ? giải thích 4.5. Hướng dẫn về nhà  Häc thuéc ghi nhí  Lµm bµi tËp trong SBT 5. Rót kinh nghiÖm ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng:. TiÕt : 3. Bµi 3 ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng. 5 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> 1. Môc tiªu - KiÕn thøc:  NhËn biÕt ®­îc bãng tèi, bãng nöa tèi vµ gi¶i thÝch .  Giải thích được vì sao có hiện tượng nhật thực và nguyệt thực. - KÜ n¨ng:  Vận dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng giải thích một số hiện tượng đơn giản trong thực tế và hiểu được một số ứng dụng của định luật truyền thẳng ánh s¸ng 2.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh - Nhãm HS  1 đèn pin  1 c©y nÕn  1 vËt c¶n  1 mµn ch¾n  1 h×nh vÏ nhËt thùc vµ nguyÖt thùc 3. Phương pháp GV hướng dẫn, tổ chức các hoạt động cho HS tham gia theo nhóm hoặc theo từng c¸ nh©n. 4. TiÕn tr×nh giê d¹y 4.1. ổn định lớp 4.2. KiÓm tra bµi cò HS 1: Phát biểu định luật truyền thẳng ánh sáng. Vì vậy đường truyền của tia sáng ®­îc biÓu diÔn nh­ thÕ nµo (trong môi trường trong suốt và đồng tính ánh sáng truyền đi theo đường thẳng . Đường truyền của tia sáng được biểu diễn bằng một đường thẳng có hướng gọi là tia s¸ng) HS 2: Ch÷a bµi tËp 2.2 vµ 2.3 ( 2.2 : Đội trưởng đứng trước người thứ nhất sẽ thấy người này che khuất tất cả những người khác trong hàng 2.3 : Có thể di chuyển một màn chắn có đục 1 lỗ nhỏ sao cho mắt luôn nhìn thấy ánh sáng từ đèn phát ra ) 4.3. Gi¶ng bµi míi *Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập -Tại sao thời xưa con người đã biết nhìn vị trí bóng nắng để biết giờ trong ngày , còn gọi là “ đồng hồ mặt trời” *Hoạt động 2: Quan sát , hình thành khái niệm bóng tối bóng nửa tối I. bãng tèi –bãng nöa tèi -Yêu cầu HS làm theo các bước ThÝ nghiÖm 1 + GV hướng dẫn HS để đèn ra xa  -Nghiên cứu SGK  chuẩn bị thí nghiệm . bóng đèn rõ nét . -Quan sát hiện tượng trên màn chắng trả lời +Tr¶ lêi c©u hái C1 c©u C1: -Yªu cÇu HS ®iÒn vµo chç trèng trong -Gi¶i thÝch : ¸nh s¸ng truyÒn th¼ng nªn vËt c©u cản đã chắn ánh sáng  vùng tối Nhận xét: Trên màn chắn đặt sau vật cản có mét vïng kh«ng nhËn ®­îc ¸nh s¸ng tõ. 6 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> -Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm  HiÖn nguån s¸ng tíi gäi lµ bãng tèi tượng có gì khác hiện tượng ở thí Thí nghiệm 2 nghiÖm 1 . -Cây nến đang cháy( hoặc bóng đèn sáng ) -Nguyên nhân có hiện tượng đó ? t¹o nguån s¸ng réng -Tr¶ lêi c©u hái C2 -§é s¸ng cña c¸c vïng nh­ thÕ nµo ? +Vïng bãng tèi ë gi÷a mµn ch¾n +Vïng s¸ng ë ngoµi cïng. +Vïng xen gi÷a bãng tèi vµ vïng s¸ng  -Yªu cÇu HS tõ thÝ nghiÖm rót ra nhËn bãng nöa tèi xÐt Nhận xét: Trên màn chắn đặt phía sau vật c¶n cã vïng chØ nhËn ®­îc ¸nh s¸ng tõ mét phÇn cña nguån s¸ng tíi gäi lµ bãng nöa tèi *Hoạt động 3:Hình thành khái niệm nhật thực và nguyệt thực -Yêu cầu HS đọc phần thông báo về II. Nhật thực – Nguyệt thực mặt trời, mặt trăng, và trái đất a, NhËt Thùc -GV th«ng b¸o khi MÆt trêi , MÆt trăng, Trái đất nằm trên cùng 1 ®­êng th¼ng : +Yêu cầu HS vẽ tia sáng để nhận thấy MT mt T§ hiện tượng nhật thực -Nguån s¸ng : MÆt trêi -MÆt tr¨ng : VËt c¶n -Trái đất : màn chắn C3: N¬i cã nhËt thùc toµn phÇn n»m trong +Tr¶ lêi c©u hái C3 vïng bãng tèi cña mÆt tr¨ng , bÞ mÆt tr¨ng che khuÊt kh«ng cho ¸nh s¸ng MÆt Trêi chiÕu đến , vì thế đứng ở đó , ta không nhìn thấy MÆt trêi vµ Trêi tèi l¹i b, NguyÖt thùc -Gợi ý để HS tìm ra được vị trí Mặt -Mặt trời , trái đất, mặt trăng nằm trên cùng Tr¨ng cã thÓ trë thµnh mµn ch¾n mét ®­êng th¼ng. -Yªu cÇu HS tr¶ lêi C4 C4. VÞ trÝ 1 : cã nguyÖt thùc VÞ trÝ 2 vµ 3 : Tr¨ng s¸ng *Hoạt động 4:Vận dụng -Yªu cÇu HS tr¶ lêi C5, C6. C5: Khi miÕng b×a l¹i gÇn mµn ch¾n h¬n th× bóng tối và bóng nửa tốiđều thu hẹp lại hơn. Khi miÕng b×a gÇn s¸t mµn ch¾n th× hÇu nh­ kh«ng cßn bãng nöa tèi n÷a , chØ cßn bãng tèi râ nÐt C6: Bóng đèn dây tóc, có nguồn sáng nhỏ, vật c¶n lín so víi nguån  kh«ng cã ¸nh s¸ng. 7 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> tới bàn. Bóng đèn ống  nguồn sáng rộng so víi vËt c¶n bµn n»m trong cïng nöa tèi sau quyÓn vë  nhËn ®­îc 1 phÇn ¸nh s¸ng truyền tới vở vẫn đọc được sách 4.4. Cñng cè §äc ghi nhí, cã thÓ em ch­a biÕt 4.5. Hướng dẫn về nhà Học thuộc ghi nhớ Lµm bµi tËp trong SBT 5. Rót kinh nghiÖm ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... Ngµy so¹n :5/9/2008 Ngµy gi¶ng:10/9/2008. TiÕt :4 Bµi 4. §Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng. 1. Môc tiªu - KiÕn thøc:  Tiến hành được thí nghiệm để nghiên cứu đường đi của tia sáng phản xạ trên gương phẳng .  Biết xác định tia tới , tia phản xạ, góc tới , góc phản xạ  Phát biểu được định luật phản xạ ánh sáng  Biết ứng dụng định luật phản xạ ánh sáng để đổi hướng đường truyền ánh sáng theo mong muèn - KÜ n¨ng:  Biết làm thí nghiệm, biết đo góc, quan sát hướng truyền ánh sáng  quy luật phản x¹ ¸nh s¸ng 2. Phương tiện dạy học - Nhãm HS:  1 gương phẳng có giá đỡ  1 đèn pin có màn chắn đục lỗ để tạo ra tia sáng  1 tê giÊy d¸n trªn tÊm gç ph¼ng  1 thước đo độ 3. C¸ch thøc tiÕn hµnh GV hướng dẫn, tổ chức các hoạt động cho HS tham gia theo nhóm hoặc theo từng c¸ nh©n. 4. TiÕn tr×nh d¹y häc 4.1. ổn định tổ chức 8 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> 4.2. KiÓm tra bµi cò Häc sinh 1. C©u hái -§äc thuéc ghi nhí. §¸p ¸n SGK. 2. Ch÷a bµi tËp 3.1 ; 3.2. 3.1: B. Ban ngµy khi MÆt tr¨ng che khuÊt MÆt trêi khan cho ¸nh s¸ng MÆt Trời chiếu xuống mặt đất nơi ta đứng 3.2: B . Ban đêm , khi Mặt Trăng kh«ng nhËn ®­îc ¸nh s¸ng mÆt trêi v× bÞ Tr¸i §Êt che khuÊt. 4.3. Bµi míi *Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập -Nhìn mặt hồ dưới ánh sáng mặt trời -HS chú ý lắng nghe hoặc dưới ánh đèn thấy co các hiện tượng ánh sáng lấp lánh , lung linh . Tại sao lại có hiện tượng huyền diệu nh­ thÕ ? *Hoạt động 2:Nghiên cứu sơ bộ tác dụng của gương phẳng I- Gương phẳng -Yêu cầu HS thay nhau cầm gương soi -Gương phẳng tạo ra ảnh của vật trước gương. nhận thấy hiện tượng gì trong gương -Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C1 -C1: Vật nhẵn bóng , phẳng đều có thể là gương phẳng như tấm kim loại nhẵn, tấm gỗ phẳng, mặt nước phẳng……… *Hoạt động 3: Hình thành khái niệm về phản xạ ánh sáng II. §Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng -Yªu HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm nh­ h×nh ThÝ nghiÖm 4.2 ( SGK ) -GV bè trÝ thÝ nghiÖm cho HS lµm theo -ChØ ra tia tíi vµ tia ph¶n x¹ - SI: Tia tíi -Hiện tượng phản xạ ánh sáng là hiện - IR: Tia phản xạ tượng gì -Yêu cầu HS tiến hành thí nghiệm để 1-Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng nào ? tr¶ lêi c©u C2 -HS lµm thÝ nghiÖm h×nh 4.2 -Ghi vµo vë * KÕt luËn : Tia ph¶n x¹ n»m trong cïng mÆt ph¼ng víi tia tíi cµ ®­êng ph¸p tuyÕn. 2- phương của tia phản xạ quan hệ thế nào -Yêu cầu HS đọc thông tin về góc tới với phương của tia tới? vµ gãc ph¶n x¹ . a- Dù ®o¸n vÒ mèi quan hÖ gi÷a gãc ph¶n x¹ -Yªu cÇu HS quan s¸t thÝ nghiÖm , dù vµ gãc tíi. đoán độ lớn của góc phản xạ và góc tíi 9 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> -GV để HS đo và chỉnh sửa nếu HS còn sai sãt -Thay đổi tia tới  thay đổi góc tới  ®o gãc ph¶n x¹ -Yªu cÇu HS tõ kÕt qu¶ rót ra kÕt luËn ? Hai kết luận trên có đúng với các môi trường khác không? -GV th«ng b¸o 2 kÕt luËn trªn lµ néi dung của định luật phản xạ ánh sáng. Yªu cÇu HS ph¸t biÓu. b-ThÝ nghiÖm kiÓm tra ®o gãc tíi , gãc ph¶n x¹. *KÕt luËn:Gãc ph¶n x¹ lu«n lu«n b»ng gãc tíi 3.§Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng: -Tia ph¶n x¹ n»m trong cóng mÆt ph¼ng víi tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tíi -Gãc ph¶n x¹ lu«n lu«n b»ng gãc tíi…. 4.Biểu diễn gương phẳng và các tia sáng trên h×nh vÏ. -Yªu cÇu HS tr¶ lêi C3 vµo vë. *Hoạt động 4:Vận dụng -Yªu cÇu HS tr¶ lêi C4. C4. : S N. I. R 4.4. Cñng cè  §äc ghi nhí , cã thÓ em ch­a biÕt 4.5. Hướng dẫn về nhà  Häc thuéc ghi nhí  Lµm bµi tËp trong SBT 5. Rót kinh nghiÖm ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... 10 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Ngµy So¹n :9/9/2008 Ngµy Gi¶ng: 17/9/2008. TiÕt :5. Bµi 5 ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng. 1. Môc tiªu - KiÕn thøc:  Nêu được tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng  Vẽ được ảnh của một vật đặt trước gương phẳng - KÜ n¨ng: Làm thí nghiệm: tạo ra được ảnh của vật qua gương phẳng và xác định được vị trí của ảnh để nghiên cứu tính chất ản của gương phẳng - Thái độ: Rèn luyện thái độ nghiêm túc khi nghiên cứu một hiên tượng 2. Phương tiện dạy học - Nhãm HS  1 tấm gương phẳng có giá đỡ.  1 tấm kính trong có giá đỡ.  2 cây nến , diêm để đốt nến.  2 vËt bÊt k× gièng nhau. 3. Phương pháp GV hướng dẫn, tổ chức các hoạt động cho HS tham gia theo nhóm hoặc theo từng c¸ nh©n. 4. Gi¶ng bµi míi 4.1. ổn định tổ chức 4.2. KiÓm tra bµi cò Häc sinh C©u hái §¸p ¸n 1 -Phát biểu định luật phản xạ -SGK ¸nh s¸ng -Xác định tia tới SI N R S R. I. I. 11 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> 4.3. Bµi míi *Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập -GV cho HS đọc tình huống học tập trong SGK *Hoạt động 2: Nghiên cứu tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng I. Tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng -Yªu cÇu HS bè trÝ thÝ nghiÖm nh­ h×nh -HS bè trÝ thÝ nghiÖm -Quan s¸t : ThÊy ¶nh gièng vËt 5.2 và quan sát trong gương -Yªu cÇu HS dù ®o¸n: -Dù ®o¸n: +Kích thước ảnh so với vật +Kích thước ảnh so với vật ………… +So sánh khoảng cách từ ảnh đến +Khoảng cách từ ảnh đến gương với khoảng gương với khoảng cách từ vật đến cách từ vật đến gương…………… gương. ? Làm thế nào để kiểm tra được dự -HS nêu phương án ( lấy màn hứng ảnh ) ®o¸n TÝnh chÊt 1: ¶nh cã høng ®­îc trªn mµn ch¾n -Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm lÊy mµn kh«ng ? hứng ảnh quan sát màn và rút ra kết *Kết luận : ảnh của một vật tạo bởi gương luËn ph¼ng kh«ng høng ®­îc trªn mµn ch¾n gäi lµ ¶nh ¶o. Tính chất 2 : Độ lớn của ảnh có bằng độ lớn cña vËt kh«ng ? -GV hướng dẫn HS hoạt động nhóm Hoạt động nhóm -§èt nÕn -Nh×n vµo tÊm kÝnh  thÊy ¶nh ?C©y nÕn 2 nh­ ®ang ch¸y  kÝch -§­a c©y nÕn thø 2 vµo vÞ trÝ c©y nÕn 2 ®ang thước của cây nến 2 và ảnh cây nến cháy 1 nh­ thÕ nµo? * Kết luận : độ lớn của ảnh của một vật tạo -Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn bởi gương phẳng bằng độ lớn của vật TÝnh chÊt 3 : So s¸nh kh¶ng c¸ch tõ mét ®iÓm của vật đến gương và khoảng cách từ ảnh của - GV cho HS th¶o luËn c¸ch ®o điểm đó đến gương. (đánh dấu vị trí ảnh cây nến 1, cây nến *KÕt luËn : §iÓm s¸ng vµ ¶nh cña nã t¹o bëi 2 và gương gương phẳng cách gương một khoảng bằng nhau *Hoạt động 3:Giải thích sự tạo thành ảnh bởi gương phẳng -Yªu cÇu HS lµm theo yªu cÇu c©u C4 C4 : (Mắt đặt trong khoảng IR1 và KR2 sẽ nh×n thÊy S’ -Kh«ng høng ®­îc ¶nh trªn mµn ch¾n lµ v× c¸c tia ph¶n x¹ lät vµo m¾t cã ®­êng kÐo dµi qua S’ -Yªu cÇu HS hoµn thµnh kÕt luËn vµ đọc phần thông báo *Hoạt động 4: Vận dụng Yªu cÇu HS tr¶ lêi C5. C5:. 12 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> -Yªu cÇu HS tr¶ lêi C6 C6: A B B’ A’ 4.4. Cñng cè -§äc ghi nhí , cã thÓ em ch­a biÕt -ảnh của vật tạo bởi gương phẳng có đặc điểm gì 4.5. Hướng dẫn về nhà - Häc thuéc ghi nhí - Lµm bµi tËp trong SBT 5. Rót kinh nghiÖm ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ Ngµy so¹n: 16/9/2008 Ngµy gi¶ng:24/9/2008. TiÕt 6. Bµi 6 Thùc hµnh quan sát và vẽ ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng 1. Môc tiªu - KiÕn thøc:  Luyện tập vẽ ảnh của vật có hình dạng khác nhau đặt trước gương phẳng  Xác định được vùng nhìn thấy của gương phẳng  Tập quan sát được vùng nhìn thấy của gương ở mọi vị trí - KÜ n¨ng:. 13 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span>  BiÕt nghiªn cøu tµi liÖu  Bố trí thí nghiệm , quan sát thí nghiệm để rút ra kết luận 2.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh 1 Gương phẳng có giá đỡ 1 cái bút chì , 1 thước đo độ , 1 thước thẳng 3. Phương pháp Hoạt động cá nhân , hoạt động nhóm 4. TiÕn tr×nh giê d¹y 4.1. ổn định lớp 4.2. KiÓm tra bµi cò Häc sinh C©u hái §¸p ¸n 1 TÝnh chất -ảnh ảo tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn cña ¶nh t¹o vµ lín b»ng vËt bởi gương -Khoảng cách từ một điểm của vật đến gương phẳng bằng khoảng cách từ ảnh của điểm đó đến dương ph¼ng? -Các tia sáng từ điểm sáng S tới gương phẳng cho tia phản xạ cã ®­êng kÐo dµi ®i qua ¶nh ¶o S’ 2 Chữa bài 5.4 a) vẽ SS’ vuông góc với gương SH=HS’ b) Các tia phản xạ kéo dài đều đi qua ảnh S’ Vẽ S’A cắt gương ở I, SI là tia tới cho tia phản xạ IR đi qua A R S I 4.3. Gi¶ng bµi míi *Hoạt động 1:Tổ chức thực hành : Chia nhóm --Nêu tính chất của ảnh qua gương -HS: Làm việc cá nhân. +HS: Đọc SGK. phẳng? +Chuẩn bị dụng cụ. +Bố trí TN. +Vẽ lại vị trí của gương và bút chì: a.-Ảnh song song cùng chiều với vật. -Giải thích sự tạo thành ảnh qua gương -Ảnh cùng phương ngược chiều với vật. b.Vẽ ảnh của bút chì trong hai trường hợp phẳng trên. *Hoạt động 2: Xác định vùng nhìn thấy của gương phẳng -GV yêu cầu HS đọc SGK câu C2 -HS lµm thÝ nghiÖm theo sù hiÓu biÕt cña -GV chấn chỉnh lại HS : Xác định vùng mình -HS làm thí nghiệm sau khi giáo viên hướng quan s¸t ®­îc. +Vị trí người ngồi và vị trí gương cố dẫn -HS đánh dấu vùng quan sát được định 14 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> +M¾t cã thÓ nh×n sang ph¶i ,HS kh¸c đánh dấu +Mắt nhìn sang trái , HS khác đánh dÊu -Yªu cÇu HS tiÕn hµnh ThÝ nghiÖm -HS lµm thÝ nghiÖm theo c©u hái C3 -GV yªu cÇu HS cã thÓ gi¶i thÝch b»ng h×nh vÏ *Hoạt động 3:Tổng kết -Thu b¸o c¸o thÝ nghiÖm -HS : Kiểm tra kết quả, tự đánh giá kết quả -NhËn xÐt chung TH của mình. -HS dän dông cô thÝ nghiÖm , kiÓm tra -HS: Thu dọn dụng cụ TH, kiểm tra lại dụng l¹i dông cô cụ.. * ĐÁP ÁN- BIỂU ĐIỂM 1.Xác định ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng. C1:-a,-Đặt bút chì song song với gương (1 điểm) -Đặt bút chì vuông góc với gương ( 1 điểm) B,Vẽ hình 1 và 2 ứng với hai trường hợp trên ( 2 điểm) A B. A’ C. C’. B’. C. E. E’. C’. A. A’ B. D. E. E’. D’. 15 Lop7.net. D. D’. B’.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Hình 1. Hình 2. 2.Xác định vùng nhìn thấy của gương phẳng. -C2: Di chuyển gương từ từ ra xa mắt, bề rộng vùng nhìn thấy của gương sẽ giảm ( 1 điểm) -C4: Vẽ ảnh của hai điểm M,N vào hình 3. -Không nhìn thấy điểm N’vì các tia sáng từ điểm sáng N tới gương cho các tia phản xạ không lọt vào mắt ta.( 1 điểm) -Nhìn thấy điểm M’ vì có tia phản xạ trên gương vào mắt ở O có đường kéo dài đi qua M’.( 1 điểm) N’ N Đánh giá ý thức: (2 điểm) -Không tham gia thực hành: 0 điểm. M’ M -Tham gia một cách thụ động: 1 điểm. -Tham gia một cách chủ động, tích cực có hiệu quả, Mắt chủ động thực hiện các thao tác thực hành: 2 điểm. Tườn 4.4. Cñng cè 4.5. Hướng dẫn về nhà Đọc trước bài sau 5. Rót kinh nghiÖm ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... Ngµy so¹n :23/9/2008 Ngµy gi¶ng:1/10/2008. TiÕt 7. Bµi 7 Gương cầu lồi. 1. Môc tiªu - KiÕn thøc:  Nêu được tính chất ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi .  Nhận biết được vùng nhìn thấy của gương cầu lồi rộng hơn vùng nhìn thấy của gương phẳng có cùng kích thước  Giải thích được các ứng dụng của gương cầu lồi - Kĩ năng: Làm thí nghiệm để xác định được tính chất ảnh của vật qua gương cầu lồi 2.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh Mçi nhãm:  1 gương cầu lồi, 1 gương phẳng có cùng kích thước  1 miÕng kÝnh trong låi 16 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span>  1 cây nến , diêm để đốt nến 3. Phương pháp Hoạt động cá nhân , hoạt động nhóm 4. TiÕn tr×nh giê d¹y 4.1. ổn định lớp 4.2. KiÓm tra bµi cò Häc sinh C©u hái §¸p ¸n 1 Tính chất của -ảnh ảo tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn ¶nh t¹o bëi ch¾n vµ lín b»ng vËt -Khoảng cách từ một điểm của vật đến gương phẳng gương bằng khoảng cách từ ảnh của điểm đó đến dương ph¼ng? -Các tia sáng từ điểm sáng S tới gương phẳng cho tia ph¶n x¹ cã ®­êng kÐo dµi ®i qua ¶nh ¶o S’ 4.3. Gi¶ng bµi míi *Hoạt động 1: -GV tæ chøc t×nh huèng häc tËp nh­ trong SGK *Hoạt động 2: ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi a.Quan s¸t I. ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi -Yêu cầu HS đọc SGK và làm thí -HS bố trí thí nghiệm và có thể dự đoán. nghiÖm nh­ h×nh 7.1 + ¶nh nhá h¬n vËt +cã thÓ lµ ¶nh ¶o b.ThÝ nghiÖm kiÓm tra C©u C1: Bè trÝ thÝ nghiÖm nh­ h×nh 7.2 -GV: Nêu phương án so sánh ảnh của vật qua 2 gương -¶nh thËt hay ¶nh ¶o ? +§Æt c©y nÕn ch¸y +Đưa màn chắn ra phía sau gương ở c¸c vÞ trÝ. -HS lµm thÝ nghiÖm: so s¸nh ¶nh cña 2 vËt giống nhau trước gương phẳng và gương cầu låi -HS nhËn xÐt ®­îc +¶nh nhá h¬n vËt +¶nh ¶o kh«ng høng ®­îc trªn mµn ch¾n. *Hoạt động 3: Xác định vùng nhìn thấy của gương cầu lồi -GV gợi ý HS để gương trước mặt , đặt -HS làm theo hướng dẫn của giáo viên cao h¬n ®Çu , quan s¸t c¸c b¹n trong gương xác định được khoảng bao nhiêu bạn . Rồi tại vị trí đó đặt gương cầu lồi sẽ thấy số bạn quan s¸t ®­îc nhiÒu h¬n hay Ýt h¬n -Kết luận: Nhìn vào gương cầu lồi , ta quan s¸t ®­îc mét vïng réng h¬n so víi khi nh×n -Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn vào gương phẳng có cùng kích thước *Hoạt động 4:Vận dụng -Yªu cÇu HS tr¶ lêi C3,C4. C3: Vùng nhìn thấy của gương cầu lồi rộng hơn cùng nhìn thấy của gương phẳng , vì vậy giúp cho người lái xe nhìn được khoảng rộng. 17 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> hơn ở phía đằng sau C4: Người lái xe nhìn thấy trong gương cầu lồi xe cộ và người bị các vật cản ở bên đường che khuÊt , tr¸nh ®­îc tai n¹n. 4.4. Cñng cè ? tính chất của ảnh tạo bởi gương cầu lồi ?§äc ghi nhí , cã thÓ em ch­a biÕt 4.5. Hướng dẫn về nhà -Häc thuéc ghi nhí -Lµm bµi tËp trong SBT -Đọc trước bài sau 5. Rót kinh nghiÖm ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... Ngµy so¹n: 1/10/2008 Ngµy gi¶ng:8/10/2008. TiÕt 8. Bµi 8 Gương cầu lõm. 1. Môc tiªu - KiÕn thøc:  Nhận biết được ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm  Nêu được những tính chất của ảnh ảo tọa bởi gương cầu lõm - KÜ n¨ng:  Biết cách bố trí thí nghiệm để quan sát ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lõm - Thái độ:  Trung thùc tØ mØ , cÈn th¹n trong khi lµm TN  Có tinh thần cộng tác phối hợp với bạn trong hoạt động chung của nhóm 2.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh Mçi nhãm:  1 gương cầu lõm có giá đỡ thẳng đứng. 18 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span>  1 gương cầu lõm trong  1 gương phẳng có cùng đường kính với gương cầu lõm  1 c©y nÕn , diªm  1 màn chắn có giá đỡ di chuyển được 3. Phương pháp Hoạt động cá nhân , hoạt động nhóm 4. TiÕn tr×nh giê d¹y 4.1. ổn định lớp 4.2. KiÓm tra bµi cò Häc sinh 1. C©u hái §¸p ¸n Nêu tính chất của ảnh tạo bởi -ảnh ảo tạo bởi gương cầu lồi nhỏ gương cầu lồi ? h¬n vËt . -Vùng nhìn thấy của gương cầu lồi rộng hơn vùng nhìn thấy của gương ph¼ng.. 4.3. Gi¶ng bµi míi *Hoạt động 1:Tổ chức tình huống học tập Trong thực tế, khoa học kỹ thuật đã giúp con người sử dụng năng lượng ánh sángmặt trời vào việc chạy ôtô, đun bếp, làm pin,...bằng cách sử dụng gương cầu lõm. Vậy gương cầu lõm là gì? Gương cầu lõm có tính chất gì mà có thể “thu” được năng lượng mặt trời. *Hoạt động 2:Nghiên cứu ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm -GV giới thiệu gương cầu lõm là gương cã mÆt ph¶n x¹ lµ mÆt trong cña C1: mét phÇn mÆt cÇu -GV yêu cầu HS đọc thí nghiệm và tiến ảnh của câu nến quan sát được là ảnh ảo . so hµnh thÝ nhiÖm víi c©y nÕn th× lín h¬n vËt -Yªu cÇu HS tr¶ lêi C1 -C2: -YC học sinh bố trí thí nghiệm để làm ảnh của cây nến trong gương phẳng lớn hơn ®­îc c©u C2 ảnh của cây nến trong gương cầu lõm -Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn vµ hoµn KÕt luËn : .......¶o.........nhá h¬n...... thµnh kÕt luËn *Hoạt động 3:Nghiên cứu sự phản xạ ánh sáng trên gương cầu lõm 1.ĐỐI VỚI CHÙM TIA SONG SONG. C3 : Chiếu 1 chùm tia tới song song lên một -GV : Yêu cầu HS đọc TN và nêu gương cầu lõm ta thu được 1 chùm tia phản xạ hội tụ tại 1 điểm trước gương. phương án. C4 : Vì Mặt Trời ở xa, chùm tia tới gương là chùm sáng song song do đó chùm sáng phản xạ hội tụ tại vật làm vật nóng lên. S’ O a.Chùm sáng phân kỳ ở mọi vị trí thích hợp 19 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> 2.ĐỐI VỚI CHÙM TIA SÁNG TỚI PHÂN tới gương : Hiện tượng chùm phản xạ song KỲ. song.. -GV : Yêu cầu HS đọc TN và trả lời : b.TN : HS tự làm TN theo câu C5. Mục đích nghiên cứu hiện tượng gỡ ? -Chùm sáng ra khỏi đèn hội tụ tại một điểm -GV : Có thể giúp cho HS tự điều →đến gương cầu lõm thì phản xạ song song. khiển đèn để thu được chùm phản xạ là chùm song song.. S. O. *Hoạt động 4: Vận dụng HS : Tìm hiểu đèn pin.. -Yêu cầu HS trả lời C7.. -Pha đèn giống gương cầu lõm. -Bóng đèn pin đặt ở trước gương có thể di chuyển vị trí. C6: Bóng đèn pin ở vị trí tạo chùm phân kỳ tới gương, cho chùm tia phản xạ song song do đó có thể tập trung ánh sáng đi xa. C7: Di chuyển bóng đèn ra xa.. 4.4. Cñng cè -Ảnh của vật trước gương cầu lõm có tính chất gì ? -Để vật ở vị trí nào trước gương cầu lõm thì có ảnh ảo ? -Khi vật đặt như thế nào thì có ảnh thật và ảnh thật có tính chất gì ? -Vật đặt trước gương cầu lõm có khi nào không tạo được ảnh không ? -Ánh sáng chiếu tới gương cầu lõm phản xạ lại có tính chất gì ? 4.5. Hướng dẫn về nhà -Nghiên cứu lại tính chất của gương cầu lõm. -Làm bài tập : 8.1 ; 8.2 ; 8.3.(tr9 SBT) -HS chuẩn bị bài tổng kết chương I. 5. Rót kinh nghiÖm ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... 20 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>