Giáo án môn Ngữ văn khối 7 - Trường THCS Hải Cảng - Tiết 122: Dấu gạch ngang

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trưởng THCS Hải Cảng. Naêm hoïc 2007 - 2008. Ngày soạn : 14/04/08 Tieát : 122. DAÁU GAÏCH NGANG I/ MUÏC TIEÂU : 1- Kiến thức : - Hiểu về hình thức và công dụng của dấu gạch ngang. 2- Kó naêng : - Biết dùng dấu gạch ngang, phân biệt dấu gạch ngang với dấu gạch nối. 3- Thái độ : - Yeâu tieáng Vieät II/ CHUAÅN BÒ : 1. Giaùo vieân:  Tham khaûo caùc taøi lieäu: o Thiết kế câu hỏi Ngữ văn 7. o Sách Giáo viên, sách thiết kế Ngữ văn 7 – Tập II. o Baûng phuï. 2. Hoïc sinh:  Hoïc toát baøi cuõ.  Đọc và soạn bài theo câu hỏi SGK. III/ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : 1. Ổn định tổ chức: (1 phút) Kieåm tra só soá. 2. Kieåm tra baøi cuõ: (15 phuùt). ĐỀ SỐ 1 A. PHAÀN TRAÉC NGHIEÄM (8.0 ñ) Hãy khoanh tròn vào 1 chữ cái đứng đầu câu trả lời em cho là đúng nhất. 1. Văn bản “Ca Huế trên sông Hương” được viết theo hình thức nào? A. Truyeän ngaén B. Taû caûnh C. Buùt kí D. Tuøy buùt 2. Dòng nào đúng nhất về nội dung mà văn bản “Ca Huế trên sông Hương” muốn đề cập đến? A. Vẻ đẹp của cảnh ca Huế trong đêm trăng thơ mộng trên dòng sông Hương. B. Nguoàn goác cuûa moät soá laøn ñieäu ca Hueá. C. Sự phong phú và đa dạng của các làn điệu ca Huế. D. Caû 3 yù treân. 3. Phương tiện nào được dùng để tổ chức đêm ca Huế trên sông Hương? A. Thuyeàn roàng. B. Taøu thuûy C. Xuoàng maùy D. Thuyeàn goã 4. Theo em, cách nghe ca Huế có gì độc đáo so với nghe qua băng ghi âm? A. Được nghe,trực tiếp nhìn các ca công chơi đàn.B. Được nói chuyện với các ca công. C. Được chơi các nhạc cụ. D. Được nghe đi nghe lại nhiều lần. 5. Vì sao có thể nói ca Huế vừa sôi nổi, vui tươi, vừa trang trọng uy nghi? A. Ca Huế bắt nguồn từ nhạc dân gian. B. Ca Huế bắt nguồn từ nhạc dân gian, nhạc cung đình. Giaùo vieân : Vuõ Haûi Chaâu. 77 Lop7.net. Giáo án ngữ văn lớp 7.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trưởng THCS Hải Cảng. Naêm hoïc 2007 - 2008. C. Ca Huế bắt nguồn từ nhạc thính phòng. D. Ca Huế bắt nguồn từ nhạc cung đình. 6. Pheùp lieät keâ coù taùc duïng gì? A. Diễn tả sự phức tạp, rắc rối của các sự vật, hiện tượng. B. Diễn tả đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những khía cạnh khác nhau của sự vật, hiện tượng. C. Diễn tả sự tương phản giữa các sự vật, hiện tượng. D. Diễn tả sự giống nhau giữa các sự vật, hiện tượng. 7. Phép liệt kê trong câu” Sách của Lan để khắp mọi nơi trong nhà: trên giường, trên bàn học, trên giá saùch, treân baøn côm, treân gheá … “ coù taùc duïng gì? A. Nói lên tính chất khẩn trương của hành động. B. Nói lên sự bề bộn của sự vật. C. Nói lên sự phong phú của sự vật. D. Tính quyết liệt của hành động. 8. Theo em, mục nào dưới đây có thể thiếu trong văn bản hành chính? A. Họ và tên, chức vụ của người nhận hay cơ quan nhận văn bản. B. Noäi dung vaên baûn. C. Quốc hiệu, tiêu ngữ. D. Họ và tên, chức vụ của người gửi hay tên cơ quan, tập thể gửi văn bản. B. PHẦN TỰ LUẬN (2.0đ) Em hieåu theá naøo laø pheùp lieät keâ? Cho ví duï? YCHS: trả lời theo ghi nhớ SGK/105. Cho ví dụ đúng.. ĐỀ SỐ 2 A. PHAÀN TRAÉC NGHIEÄM (8.0 ñ) Hãy khoanh tròn vào 1 chữ cái đứng đầu câu trả lời em cho là đúng nhất. 1. Dòng nào sau đây nhận định đúng về chèo? A. Là loại kịch, hát múa dân gian. B. Kể chuyện, diễn tích bằng hình thức sân khấu. C. Được nảy sinh và phổ biến ở Băc Bộ. D. Caû 3 yù treân. 2. Vở chèo “Quan Âm Thị Kính” được chia làm mấy phần? A. Moät B. Hai C. Ba D. Boán 3. Đoạn trích “Nỗi oan hại chồng? nằm ở phần thứ mấy của vở chèo? A. Phần thứ hai B. Phần thứ nhất C. Phần thứ tư D. Phần thứ ba 4. Theo em, vì sao Thị Kính lại bị Sùng bà khinh rẻ, coi thường. A. Gia ñình Suøng baø quyeàn quí, giaøu sang, Thò Kính laø “con nhaø cua oác” ngheøo heøn. B. Thị Kính là người con dâu lẳng lơ. C. Thị Kính là người con dâu đánh đá, nanh nọc. D. Thò Kính coù yù gieát choàng. 5. Thiện Sĩ là người chồng như thế nào? A. Thiếu bản lĩnh, nhác gan, nhu nhược. B. Dũng cảm đứng ra bênh vực cho Thị Kính. C. Nhận ra cái sai của cha mẹ và khuyên can. D. Đứng ra minh oan cho Thị Kính. 6. Pheùp lieät keâ coù taùc duïng gì? A. Diễn tả sự phức tạp, rắc rối của các sự vật, hiện tượng. B. Diễn tả đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những khía cạnh khác nhau của sự vật, hiện tượng. C. Diễn tả sự tương phản giữa các sự vật, hiện tượng. D. Diễn tả sự giống nhau giữa các sự vật, hiện tượng. Giaùo vieân : Vuõ Haûi Chaâu. 78 Lop7.net. Giáo án ngữ văn lớp 7.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trưởng THCS Hải Cảng. Naêm hoïc 2007 - 2008. 7. Phép liệt kê trong câu” Nhà Lan có rất nhiều loại hoa. Nào là hoa huệ, hoa hồng, hoa hướng dương, hoa, hoa cuùc … “ coù taùc duïng gì? A. Sự giàu có của nhà Lan. B. Nói lên sự khác nhau giữa các loài hoa. C. Nói lên sự phong phú của các loài hoa. D. Nói lên sự tương phản giữa các loài hoa. 8. Theo em, mục nào dưới đây có thể thiếu trong văn bản hành chính? A. Họ và tên, chức vụ của người nhận hay cơ quan nhận văn bản. B. Noäi dung vaên baûn. C. Họ và tên, chức vụ của người gửi hay tên cơ quan, tập thể gửi văn bản. D. Kí teân. B. PHẦN TỰ LUẬN (2.0đ) Em hãy nêu công dụng của dấu chấm lửng? Lấy một ví dụ minh họa? YCHS: Nêu đủ 3 công dụng treo ghi nhớ SGK/122 Cho ví dụ đúng. 3. Bài mới: (24 phút) Giới thiệu bài mới: (1 phút) Trong câu, ngoài những thành phần của câu hay cỉa cụm từ như chủ ngữ, vị ngữ, trạng ngữ hay phụ ngữ … còn có những bộ phận đwocj dùng để chú thích, giải thích thêm cho những từ ngữ trong câu hoặc cho cả câu. Sự có amựt của ccs bộ phận này khiến ý nghĩa của câu trở nên rõ ràng hơn, chính xác hơn. Dấu gạch ngang được dùng như một phương tiện để đánh dấu các bộ phận này. TL. 8’. HOẠT ĐỘNG CỦA GV  Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu công duïng cuûa daáu gaïch ngang. * GV:Treo baûng phuï ghi caùc ví duï SGK/129. GV: Gọi HS đọc ví dụ. H1: Trong caùc ví duï treân, coù dùng loại dấu gì?. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. KIẾN THỨC I.Coâng duïng cuûa daáu gaïch ngang:. HS theo doõi. 1. Ví duï:. HS đọc. TL: Trong caùc ví duï treân coù duøng caùc loại dấu: dấu phẩy, dấu hai chấm, dấu chấm lửng, dấu chấm than, dấu chấm phẩy, dấu chấm, dấu ngoặc đơn, dấu gaïch noái vaø daáu gaïch ngang. H2: Dấu gạch ngang được dùng TL: a. Dấu gach ngang để đánh dấu bộ trong caùc caâu coù taùc duïng gì? phaän giaûi thích. b. Dấu gạch ngang dùng để đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật (lời thoại). c. Dấu gạch ngang dùng để đánh dấu liệt kê công dụng của dấu chấm lửng. d. Dấu gạch ngang dùng để nối các bộ phaän trong lieân danh (teân gheùp) cuoäc 2. Ghi nhớ: hoäi kieán Va-ren vaø Phan Boäi Chaâu. H3: Qua tìm hieåu ví duï, em haõy TL: Caùc coâng duïng cuûa daáu gaïch Caùc coâng duïng cuûa daáu gaïch ngang: cho bieát daáu gaïch ngang coù ngang: Giaùo vieân : Vuõ Haûi Chaâu. 79 Lop7.net. Giáo án ngữ văn lớp 7.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trưởng THCS Hải Cảng. Naêm hoïc 2007 - 2008. những công dùng gì? * GV: Sơ kết các ý trả lời và choát laïi 3 coâng duïng cuûa daáu gạch ngang theo ghi nhớ SGK.. 7’. 8’. + Đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích trong caâu. + Đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc để liệt kê. + Nối các từ nằm trong một liên danh. H4: Ñaêït moät caâu coù duøng daáu TL: Hoà Chí Minh – vò laõnh tuï cuûa daân gaïch noái? tộc Việt Nam sáng ngời trong lòng quaân chuùng nhaân daân ta.  Hoạt động 2: Hướng dẫn HS phân biệt dấu gaïch ngang vaø daáu ngang caùch. H5: Trong ví duï c – muïc 1, daáu gạch nối giữa các tiếng trong từ TL: Dấu gạch nối dùng để nối các tiếng trong tên riêng nước ngoài (có Va– ren được dùng để làm gì? thể là từ mượn) : Va-rn, ra-đi-ô. Lê-ôH6: Cách viết dấu gạch nối có na đờ Van-xi,…. gì khác với dấu gạch ngang? TL: Dấu gạch nối được viết ngắn hơn H7: Ta caàn phaân bieät daáu gaïch daáu gaïch ngang. noái vaø daáu gaïch ngang nhö theá TL: Daáu gaïch noái khoâng phaûi laø daáu naøo? câu. Nó chỉ dùng để nối các tiếng * GV chốt lại phần ghi nhớ trong những từ mượn gồm nhiều tiếng. SGK/130. Hình thức: dấu gạch nối ngắn hơn * Baøi taäp: Ñaët daáu gaïch ngang daáu gaïch ngang. vaø daáu gaïch noái vaøo vò trí thích hợp: a. Ra ñi oâ laø phöông tieän thoâng a. Ra-đi-ô là phương tiện thông tin đại tin đại chúng hữu hiệu. b. Thầy Hoàng người thầy chủ chúng hữu hiệu. nhiệm tôi năm lớp 6 đạt danh b. Thầy Hoàng – người thầy chủ hiệu giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh nhiệm tôi năm lớp 6 đạt danh hiệu năm vừa rồi. giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh năm vừa roài.  Hoạt động 3: Hướng dẫn HS luyện tập. H5: Yeâu caàu cuûa baøi taäp 1? * GV gọi HS đọc các đoạn văn. H6: Em haõy neâu coâng duïng cuûa daáu gaïch ngang trong baøi taäp 1?. H7: Yeâu caàu baøi taäp 2? H8: Em haõy neâu coâng duïng cuûa caùc daáu gaïch noái trong caùc ví Giaùo vieân : Vuõ Haûi Chaâu. + Đánh dấu bộ phận chú thích, giaûi thích trong caâu. + Đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc để liệt kê. + Nối các từ nằm trong moät lieân danh. II .Phaân bieät daáu gaïch ngang vaø daáu ngang caùch:. * Ghi nhớ: Daáu gaïch noái khoâng phaûi laø daáu caâu. Noù chæ dùng để nối các tiếng trong những từ mượn goàm nhieàu tieáng. Hình thức: dấu gạch noái ngaén hôn daáu gaïch ngang.. III. Luyeän taäp: BT1:Neâu coâng duïng cuûa BT1: Neâu coâng duïng cuûa daáu gaïch daáu gaïch ngang. ngang. HS đọc. a, b. Dùng để đánh dấu bộ phận chú thích, giaûi thích. c. Đánh dấu lời nói trực tiếp của nhân vaät vaø boä phaän chuù thích, giaûi thích. BT2: Coâng duïng cuûa daáu d. e. Nối cá từ trong một liên danh. gaïch noái: BT2 : Coâng duïng cuûa daáu gaïch noái: Dùng để nối các tiếng trong một tên 80 Lop7.net. Giáo án ngữ văn lớp 7.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trưởng THCS Hải Cảng duï treân?. Naêm hoïc 2007 - 2008 riêng nước ngoài. BT3: Viết đoạn văn.. * GV cho HS thaûo luaän nhoùm laøm baøi taäp 3 SGK. HS thaûo luaän nhoùm laøm baøi taäp 3. a. Sùng bà – một con người độc ác, đã tàn nhẫn đuổi Thị Kính ra khỏi nhà. Cuûng coá: b. Lam – học sinh lớp 7A1 vừa đạt giải  Em haõy neâu caùc coâng thưởng Quang Trung. duïng cuûa daáu gaïch ngang?  Phaân bieät daáu gaïch ngang vaø daáu gaïch noái?. 4. Hướng dẫn học tập ở nhà: (2 phút)  Đọc soạn bài “Ôn tập Tiếng Việt.”  Baøi taäp veà nhaø: BT1:Viết một đoạn văn có sử dụng dấu gạch ngang và dấu gạch nối. (Nói về nhân vật Thị Kính) BT2: Đăït dấu gạch ngang vào vị trí thích hợp và xác định công dụng của dấu gạch ngang trong các caâu sau:. a. Con cái các chính khách trên thế giới họ sống ra sao? b. Tháng ba năm đó, đương mùa hoa bưởi nở, lại có một đôi chim ri lảng vảng đến vườn biết có phải những gã chim cũ. c. Bom toàn ném và đạn toàn bắn vào bệnh viện và trường học lại vẫn trường học và bệnh vieän. d. Chỉ có con bé con tại sao nó lại cứ thế ? Cứ giật mình liên tiếp. RUÙT KINH NGHIEÄM VAØ BOÅ SUNG ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------. Giaùo vieân : Vuõ Haûi Chaâu. 81 Lop7.net. Giáo án ngữ văn lớp 7.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>