Giáo án giảng dạy Ngữ văn 8 cả năm

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TiÕt 1, 2: V¨n B¶n:. Ngµy so¹n 14/08/2010. T«i ®i häc ( Thanh TÞnh ). A. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc: Gióp HS: - C¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt "T«i" ë buổi tựu trường đầu tiên. - Thấy được thái độ, cử chỉ yêu thương và trách nhiệm của người lớn đối với thế hệ tương lai. - ThÊy ®­îcc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬ cña nhµ v¨n Thanh TÞnh. 2. KÜ n¨ng: Rèn cho HS kĩ năng đọc diễn cảm, sáng tạo, kĩ năng phân tích, cảm thụ tác phẩm văn xuôi giµu chÊt tr÷ t×nh. B. ChuÈn bÞ: 1/ GV: Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: §äc kÜ v¨n b¶n, so¹n bµi theo SGK. C. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học I/ ổn định: II/KiÓm tra bµi cò : KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS III/ Bµi míi: Giới thiệu bài mới: Trong cuộc đời mỗi con người, những kỉ niệm của tuổi học trò thường được lưu giữ bền lâu trong trí nhớ. Đặc biệt là những kỉ niệm về buổi đến trường ®Çu tiªn. TiÕt häc ®Çu tiªn cña n¨m häc míi nµy, c« vµ c¸c em sÏ t×m hiÓu mét truyÖn ng¾n rất hay của nhà văn Thanh Tịnh. Truyện ngắn " Tôi đi học " Thanh Tịnh đã diễn tả những kØ niÖm m¬n man, b©ng khu©ng cña mét thêi th¬ Êy. Hoạt động của thầy và trò Chú ý đọc giọng chậm, dịu, hơi buồn và l¾ng s©u; cè g¾ng diÔn t¶ ®­îc sù thay đổi tâm trạng của nhân vật " tôi ". ở những lời thoại cần đọc giọng phù hợp Cho HS đọc kĩ chú thích * và trình bày ng¾n gän vÒ t¸c gi¶ Thanh TÞnh? HS tr¶ lêi. GV l­u ý thªm. Néi dung chÝnh: I. T×m hiÓu chung : 1. T¸c gi¶, t¸c phÈm:. 2. T×m hiÓu chó thÝch:. HS đọc kĩ những chú thích. ? BÊt gi¸c cã nghÜa lµ g×? ? L¹m nhËn cã ph¶i lµ nhËn bõa nhËn v¬ 1 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> kh«ng? ? Líp 5 ë d©y cã ph¶i lµ líp n¨m em häc c¸ch ®©y 3 n¨m? XÐt vÒ thÓ lo¹i v¨n häc, ®©y lµ mét truyÖn ng¾n vµ truyÖn ng¾n nµy cã thÓ xÕp vµo kiÓu v¨n b¶n nµo? V× sao? - V¨n b¶n biÓu c¶m - thÓ hiÖn c¶m xóc, t©m tr¹ng. M¹ch truyÖn ®­îc kÓ theo dßng håi tưởng của nhân vật " Tôi ", theo trình tự thời gian của buổi tựu trường đầu tiên. VËy cã thÓ t¹m ng¾t thµnh nh÷ng ®o¹n nh­ thÕ nµo? - §o¹n 1: Kh¬i nguån kØ niÖm - §o¹n 2: T©m tr¹ng....trªn con ®­êng cùng mẹ đến trường. - Đoạn 3: Tâm trạng .....Khi đến trường. - §o¹n 4: ....Khi nghe gäi tªn rêi tay mÑ. - Đoạn 5: Khi ngồi vào chỗ và đón nhận tiÕt häc.. 3. T×m hiÓu thÓ lo¹i vµ bè côc: - ThÓ lo¹i:. - Bè côc: 5 ®o¹n. II.T×m hiÓu chi tiÕt ? Em h·y cho biÕt nh©n vËt chÝnh cña 1. T©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i trong v¨n b¶n nµy lµ ai? buổi tựu trường đầu tiên: - Nh©n vËt " T«i " a). Kh¬i nguån kØ niÖm: ? Vì sao em biết đó là nhân vật chính? - Thêi ®iÓm gîi nhí: cuèi thu ? TruyÖn ®­îc kÓ theo ng«i thø mÊy? C¶nh thiªn nhiªn: L¸ rông nhiÒu, m©y bµng b¹c ? Nỗi nhớ buổi tựu trường được khơi Cảnh sinh hoạt: Mấy em nhỏ rụt nguån tõ thêi ®iÓm nµo? rÌ............. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ thêi ®iÓm Êy? => Liên tưởng tương đồng, tự nhiên ? C¶nh thiªn nhiªn, c¶nh sinh ho¹t hiÖn gi÷a hiÖn t¹i - qu¸ khø. lªn nh­ thÕ nµo? - T©m tr¹ng: Nao nøc, m¬n man, t­ng bõng rén r·...... T©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i khi nhí l¹i nh÷ng kØ niÖm cò nh­ thÕ nµo? ? Những từ đó thuộc từ loại gì? tác dụng của những từ loại đó? - Tõ l¸y diÔn t¶ c¶m xóc, gãp phÇn rót ng¾n kho¶ng c¸ch thêi gian gi÷a hiÖn t¹i vµ qu¸ khø. 2 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> TiÕt 2: Vậy trên con đường cùng mẹ đến trường, b).Trên con đường cùng mẹ tới trường: nh©n vËt t«i cã t©m tr¹ng nh­ thÕ nµo? Chóng ta sÏ t×m hiÓu tiÕp ë ®o¹n 2. HS đọc diễn cảm toàn đoạn. ? Thanh TÞnh viÕt: " Con ®­êng nµy t«i đã quen đi lại lắm lần...hôm nay, tôi đi học ". Điều này thể hiện như thế nào - Cảm thấy trang trọng, đứng đắn - CÈn thËn, n©ng niu mÊy quyÓn vì, trong §2? lóng tóng muèn thö søc, muèn kh¼ng định mình khi xin mẹ cầm bút, thước. Theo em nh÷ng tõ " thÌm, bÆm, gh×, xÖch, chói, muèn....." lµ nh÷ng tõ lo¹i g×? - Động từ được sử dụng đúng chổ -> H×nh dung dÔ dµng t­ thÕ vµ cö chØ ngé nghĩnh, ngây thơ và đáng yêu.. c). Khi đến trường:. HS đọc diễn cảm đoạn 3. Nh©n vËt cã t©m tr¹ng vµ c¶m gi¸c nh­ - Lo sî vÈn v¬ thế nào khi nhìn ngôi trường ngày khai - Bỡ ngỡ, ước ao thầm vụng -Ch¬ v¬, vông vÒ, lóng tóng giảng, khi nhìn mọi người và các bạn? ? Em có nhận xét gì về cách kễ và tả đó? tinh tÕ, hay ? Ngày đầu đến trường em có những cảm gi¸c vµ t©m tr¹ng nh­ nh©n vËt " T«i " kh«ng? Em cã thÓ kÔ l¹i cho c¸c b¹n nghe về kĩ niệm ngày đầu đến trường của em? ? Qua 3 đoạn văn trên em thấy tác giả đã sö dông nghÖ thuËt g×? - Vit: So s¸nh. ? Tác dụng của biện pháp nghệ thuật đó? - Gîi c¶m, lµm nçi bËt t©m tr¹ng cña nhân vật " tôi " cũng như của những đứa trẻ ngày đầu đến trường.. d). Khi nghe «ng §èc gäi tªn vµ rêi tay mÑ vµo líp: - Lóng tóng cµng lóng tóng h¬n 3 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> HS đọc đoạn 4: T©m tr¹ng cña nh©n vËt " T«i ". Khi nghe ông Đốc đọc bản danh sách học sinh mới nh­ thÕ nµo? Theo em t¹i sao " t«i " lóng tóng? ? V× sao t«i bÊt gi¸c giói ®Çu vµo lßng mÑ nøc nì khãc khi chuÈn bÞ vµo líp. ( C¶m gi¸c l¹ lïng, thÊy xa mÑ, xa nhµ, kh¸c h¼n nh÷ng lóc ch¬i víi chóng b¹n). ? Cã thÓ nãi chó bÐ nµy cã tinh thÇn yÕu ®uèi hay kh«ng? HS đọc đoạn cuối: Tâm trạng...của nhân vật " tôi" khi bước vµo chæ ngåi l¹ lïng nh­ thÕ nµo? Dßng chö " t«i ®i häc " kÕt thóc truyÖn cã ý nghÜa g×? Dßng chö tr¾ng tinh, th¬m tho, tinh khiÕt nh­ niÒm tù hµo hån nhiªn trong s¸ng cña " t«i ". - BÊt gi¸c bËt khãc. e). Khi ngồi vào chỗ của mình đón nhËn tiÕt häc ®Çu tiªn: - C¶m gi¸c l¹m nhËn - KÕt thóc tù nhiªn, bÊt ngê -> ThÓ hiện chủ đề của truyện 2. Thái độ, tình cảm của người lớn: - Chăm lo ân cần, nhẫn nại, động viªn..... - Nhân hậu thương yêu và bao dung.. Thái độ, cử chỉ của những người lớn ( Ông Đốc, thầy giáo trẻ, người mẹ....) như thế nào? Điều đó nói lên điều gì? Em đã học những văn bản nào có tình cảm ấm áp, yêu thương của những người mẹ đối với con? ( Cổng trường mở ra, mẹ t«i..... ) III. Tæng kÕt * Ghi nhí SGK. HS đọc to, rõ ghi nhớ SGK D. Cñng cè vµ dÆn dß: - Em h·y tr×nh bµy nh÷ng c¶m xóc, t©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i trong ngµy ®Çu đến trường? - Thö kÓ cho c¸c b¹n nghe t©m tr¹ng cña em ngµy khai gi¶ng ®Çu tiªn? - Viết một đoạn văn ngắn phát biểu cảm nghĩ của bản thân ngày đầu đến trường. -----------------------------------------------------------------------------. 4 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ngµy so¹n:20/08/2010 TiÕt 3:. cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ A. Mục tiêucần đạt: 1. Kiến thức- Hiểu rõ cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ và mối quan hệ về cấp độ khái quát cña nghÜa tõ. 2 KÜ n¨ng:- Th«ng qua bµi häc, rÌn luyÖn t­ duy trong viÖc nhËn thøc mèi quan hÖ gi÷a c¸i chung vµ c¸i riªng. B. ChuÈn bÞ: 1. GV: B¶ng phô, so¹n gi¸o ¸n. 2. HS:Xem trước bài mới. C. Tiến trình tổ chức hoạt động dạv và học: I. ổn định II. Bµi Cò: ở lớp 7 các em đã học về từ đồng nghĩa, trái nghĩa, hãy lấy một số ví dụ về 2 loại từ naú. III.Bµi míi: Hoạt động 1:I/ - Từ ngữ nghĩa rộng, từ ngữ nghĩa hẹp: Hoạt động của thầy và trò Néi dung chÝnh GV cho HS quan sát sơ đồ trong SGK. .T×m hiÓu: a. Quan sát sơ đồ: Nghĩa của từ động vật rộng hơn hay hẹp b.. Nhận xét: h¬n nghÜa cña tõ thó, chim, c¸? T¹i sao? - Nghĩa của từ động vật rộng hơn nghĩa cña tõ thó, chim, c¸ - Vì: Phạm vi nghĩa của từ động vật bao Nghĩa của từ động vật rộng hơn hay hẹp hàm nghĩa của 3 từ thú, chim, cá hơn nghĩa của từ voi, hươu? Từ chim rộng h¬n tõ tu hó, s¸o? NghÜa cña c¸c tõ thó, chim, c¸ réng h¬n đồng thời hẹp hơn nghĩa của từ nào? - C¸c tõ thó, chim, c¸ cã ph¹m vi nghÜa Thế nào là một từ ngữ có nghĩa rộng? Thế rông hơn các từ voi, hươu, tu hú....có nµo lµ mét tõ ng÷ cã nghÜa hÑp? phạm vi nghĩa hẹp hơn động vật. Mét tõ ng÷ cã thÓ vïa cã nghÜa réng vµ nghÜa hÑp ®­îc kh«ng? T¹i sao? V× tÝnh chÊt réng hÑp cña nghÜa tõ ng÷ Em hãy lấy một từ ngữ vừa có nghĩa rộng chỉ là tương đối. vµ nghÜa hÑp? HS đọc ghi nhớ: SGK 2. Ghi nhí: SGK 5 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Hoạt động 2: II/ - Luyện tập: Bµi tËp 1: Cho HS lập sơ đồ, có thể theo mẫu bài học hoÆc HS tù s¸ng t¹o Bµi TËp 2: a. Chất đốt. Cho HS th¶o luËn 1 nhãm lµm mét c©u b. NghÖ thuËt. c. Thøc ¨n. d. Nh×n. e. §¸nh. Bµi tËp 3: a. Xe cộ: Xe đạp, xe máy, xe hơi. Cho 4 nhóm lên bảng ghi những từ ngữ có b. Kim loại: Sắt, đồng, nhôm. nghÜa hÑp cña c¸c tõ ë BT3 trong thêi gian c: Hoa qu¶: Chanh, cam. 3 phót? ( C©u a, b, c, d) d. Mang: X¸ch, khiªng, g¸nh. Bµi tËp 4: Lµm ë nhµ. Bµi tËp 5: - §éng tõ nghÜa r«ng: Khãc. - §éng tõ nghÜa hÑp: Nøc nì, sôt sïi.. D.Cñng cè vµ dÆn dß - HS nh¾c l¹i thÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ ngh - Häc kÜ néi dung. - Lµm bµi tËp 4.. 6 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> TiÕt 4:. Ngµy so¹n:21/08/2010. Tính thống nhất về chủ đề của văn bản A. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc: - Nắm được chủ đề của văn bản. - Nắm được tính thống nhất về chủ đề của văn bản trên hai phương diện nội dung vµ h×nh thøc. 2 KÜ n¨ng: - Kĩ năng vận dụng kiến thức vào việc xây dựng các văn bản nói, viết đảm bảo tính thống nhất về chủ đề B. ChuÈn bÞ: 1/ GV: So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS:Học bài cũ và xem trước bài mới. C. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học 1. ổn định: 2. Bµi Cò: Nªu néi dung chÝnh cña v¨n b¶n " T«i ®i häc" 3. Bµi míi: Hoạt động 1: I.- Chủ đề của văn bản: Hoạt động của thầy và trò Néi dung chÝnh 1. T×m hiÓu: §äc thÇm l¹i v¨n b¶n "T«i ®i häc" cña Thanh TÞnh. ? T¸c gi¶ nhí l¹i nh÷ng kØ niÖm s©u s¾c - Nhí l¹i nh÷ng kØ niÖm buæi ®Çu ®i nµo trong th¬i th¬ Êu cña m×nh? häc. Tác giả viết văn bản nhằm mục đích gì? - " T«i " Ph¸t biÓu ý kiÕn vµ béc lé c¶m xóc cña m×nh vÒ mét kØ niÖm s©u s¾c vÒ thuë thiÕu thêi. Nội dung trên chính là chủ đề của văn bản, 2. Kết luận: Chủ đề: Đối tượng và vấn vậy chủ đề của văn bản là gì? đề chính mà văn bản biểu đạt. Hoạt động 2 :II. Tính thống nhất về chủ đề của văn bản: §Ó t¸i hiÖn ®­îc nh÷ng kØ niÖm vÒ ngµy 1. T×m hiÓu: đầu tiên đi học, tác giả đã đặt nhan đề của 1. Nhan đề: Có ý nghĩa tường minh v¨n b¶n vµ sö dông nh÷ng c©u, nh÷ng tõ gióp ta hiÓu ngay néi dung cña v¨n b¶n lµ nãi vÒ chuyÖn ®i häc. ng÷ nh­ thÕ nµo? - C¸c tõ: Nh÷ng kØ niÖm m¬n mang cña buổi tựu trường, lần đầu tiên đi đến 7 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> §Ó t« ®Ëm c¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në trong lßng nh©n vËt " T«i " trong ngµy ®Çu đi học, tác giả đã sử dụng các từ ngữ, chi tiÕt nh­ thÕ nµo?. Thế nào là tính thống nhất về chủ đề của v¨n b¶n? TÝnh thèng nhÊt nµy thÓ hiÖn ë nh÷ng phương diện nào?. Bµi häc cÇn ghi nhí ®iÒu g×? GV cho HS đọc to phần ghi nhớ.. trường, đi học, 2 quyển vở và động từ " T«i ". - Câu: Hằng năm .....tựu trường, Hôm nay t«i ®i häc, hai quyÓn vë........nÆng. 2/. + Trªn ®­êng ®i häc: - Con đường quen.....bổng đổi khác, míi mÏ. - Hoạt động lội qua sông....đổi thành viÖc ®i häc thËt thiªng liªng, tù hµo. + Trên sân trường: - Ng«i tr­­ßng cao r¸o, xinh x¾n -> lo sî. - Đứng nép bên những người thân. + Trong líp häc: - B©ng khu©ng, thÊy xa mÑ, nhî nhµ. 3/. -> Là sự nhất quán về ý đồ, ý kiến cảm xóc cña t¸c gi¶ thÓ hiÖn trong v¨n b¶n. - Thể hiện: + Nhan đề. +Quan hÖ gi÷a c¸c phÇn, tõ ng÷ chi tiÕt. + Đối tượng. 2. KÕt luËn:. Hoạt động 3: III- Tổng kết * Ghi nhí SGK. Hoạt động 4: IV. Luyện tập HS đọc kĩ văn bản " Rừng cọ quê tôi " và 1. tr¶ lêi c¸c c©u hái SGK. - Đối tượng: Rừng cọ. - C¸c ®o¹n: GthiÖu rõng cä, t¶ c©y cä, t¸c dông cña nã, t×nh c¶m g¾n bã cña con người với cât cọ. -> TrËt tù s¾p xÕp hîp lý kh«ng nªn đổi. 2. HS đọc kĩ bài tập 2, thảo luận nhóm sau đó - Nên bỏ câu b, d 3. - ý lạc chủ đề: c, g, h - Diễn đạt chưa tốt: Câu b, e-> thiếu tập trung vào chủ đề. D.Cñng cè vµ dÆn dß 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> - Chủ đề là gì? thế nào là tính thống nhất về chủ đề của văn bản? - Làm bài tập 3, chú ý diễn đạt câu b, e cho sát ( tập trung ) với chủ đề. - Viết một đoạn văn về chủ đề: Mùa thu với những ấn tượng sâu sắc nhất. -ChuÈn bÞ bµi " Trong lßng mÑ " *******************************************************. 9 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Ngµy so¹n: 22/08/2010 TiÕt 5, 6. V¨n b¶n:. Trong lßng mÑ. (TRÝch håi ký"Nh÷ng ngµy th¬ Êu" ). ( Nguyªn Hång). A. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc: Giúp HS: - Hiểu được tình cảnh đáng thương và nỗi đau tinh thần của nhân vật bé Hồng, cảm nhận được tình thương mãnh liệt của chú đối với mẹ. - Bước đầu hiểu được văn hồi kí và đặc sắc của thể văn này qua ngòi bút Nguyên Hång: §Ëm chÊt tr÷ t×nh lêi v¨n ch©n thµnh, truyÒn c¶m. 2. KÜ n¨ng: Rèn cho HS kĩ năng đọc diễn cảm, phân tích đặc điểm nhân vật. B. ChuÈn bÞ: 1/ GV: So¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, tr¶ lêi c©u hái bµi míi SGK. C. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học: I. ổn định: II. Bài Cũ: 1, Bài " Tôi đi học " được viết theo thể loại nào? nội dung chính của văn bản đó lµ g×? 2, Nªu thµnh c«ng vÒ mÆt nt thÓ hiÖn trong t¸c phÈm? III. Bµi míi: Giới thiệu bài mới: ở nước ta Nguyên Hồng là một trong những nhà văn có một thời thơ ấu thật cay đắng, khốn khổ, những kĩ niệm ấy đã được nhà văn viết lại trong tập hồi kí " Những ngày thơ ấu " kỉ niệm về người mẹ đáng thương qua cuộc trò chuyện với bà Cô và qua cuộc gặp gỡ bất ngờ là một trong những chương truyện cảm động nhất. Hoạt động 1: I/ Tìm hiểu chung. Hoạt động của thầy và trò GV Hướng dẫn HS với giọng chậm, tình cảm, chú ý ngôn ngữ của Hồng khi đối thoại với bà c« vµ giäng cay nghiÖt, ch©m biÕm cña bµ c« Cho HS đọc kĩ chú thích * và Em hãy trình bµy ng¾n gän vÒ Nguyªn Hång vµ t¸c phÈm " Nh÷ng ngµy th¬ Êu " T¸c phÈm ®­îc viÕt theo thÓ lo¹i g×? VÞ trÝ ®o¹n trÝch trong t¸c phÈm?. Néi dung chÝnh 1.T¸c gi¶, t¸c phÈm: - Nhà văn lớn của nền văn học VN hiện đại tập trung viết về lớp người cùng khổ, dưới đáy của xã hội với tình yêu sâu sắc, mãnh liÖt. Tác phẩm: Hồi kí gồm 9 chương - viết về tuổi thơ cay đắng của tác giả. Lµ tËp v¨n xu«i giµu chÊt tr÷ t×nh, c¶m xóc dµo d¹t, tha thiÕt ch©n thµnh. - Trong lòng mẹ là chương 4.. 2. §äcvµ t×m hiÓu chó thÝch: 10 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> HSđọc văn bản GV hái l¹i mét sè tõ yªu cÇu häc sinh gi¶i 3. Bè côc: thÝch? ? M¹ch truyÖn kÓ cña ®o¹n trÝch " Trong lßng mÑ" cã g× gièng vµ kh¸c víi v¨n b¶n "T«i ®i Chia lµm 2 ®o¹n häc"? 1. Đầu....người ta hỏi đến chứ: Tâm ttrạng + Giống: Kể, tả theo trình tự thời gian trong của bé Hồng khi trò chuyện với người cô 2. Cßn l¹i: T©m tr¹ng cña bÐ Hång khi gÆp hồi tưởng, nnhớ lại kí ức tuổi thơ . - Khương thức biểu đạt: Kể, tả, biểu cảm. mÑ + Kh¸c: "T«i ®i häc" liÒn m¹ch trong kho¶ng thêi gian ng¾n, kh«ng ng¾t qu¶ng: Buæi s¸ng... " Trong lßng mÑ" kh«ng liÒn m¹ch cã kho¶ng c¸ch nhá vÒ thêi gian vµi ngµy khi ch­a gÆp vµ kh«ng gÆp VËy ®o¹n trÝch cã thÓ chia bè côc nh­ thÕ nµo? TiÕt 2 Hoạt động 2 III. Tìm hiểu chi tiết văn bản. HS đọc lại đoạn kể về cuộc gập gỡ và đối tho¹i gi÷a bµ c« vµ bÐ Hång. TÝnh c¸ch vµ lßng d¹ bµ c« thÓ hiÖn qua nh÷ng ®iÒu g×? ( Lời nói, nụ cười, cử chỉ, thái độ) Cử chỉ: Cười hỏi và nội dung câu hỏi của bà cô có phản ánh đúng tâm trạng và tình cảm của bà đối với mẹ bé Hồng và đứa cháu ruột của mình hay ko? Vì sau em nhận ra điều đó? Từ ngữ nào biểu hiện thực chất thái độ của bà? từ nào biểu hiện thực chất thái độ của bà? - cử chỉ: Cười, hỏi- nụ cười và câu hỏi có vẻ quan tâm, thương cháu, tốt bụng nhưng bằng sự thông minh nhạy cảm bé Hồng đã nhận ra ý nghĩa cay độc trong giọng nói và nét mặt cña bµ c«. 1.T©m tr¹ng cña bÐ Hång khi trß chuyÖn với người cô: a. Nh©n vËt bµ c«:. Giả dối, cay nghiệt, thâm hiểm, độc ác. - rÊt kÞch: Gi¶ dèi Sau lêi tõ chèi cña Hång, bµ c« l¹i hái g×? nÐt mặt và thái độ của bà thay đổi ra sao? Bµ c« hái lu«n, m¾t long lanh nh×n ch»m chÆp-> tiÕp tôc trªu cît - Cè ý xo¸y s©u næi ®au cña bÐ - Tươi cười kể chuyện xấu mẹ trước bé Hồng11 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> > Người cô lạnh lùng độc ác, thâm hiểm. Sau đó, cuộc đối thoại lại tiếp tục như thế nµo? Qua đây em có nhận xét gì về con người này? b. Tâm trạng bé Hồng qua cuộc đối thoại víi bµ c«:. ? Khi nghe lêi c« nãi, bÐ Hång cã nhËn xÐt g× về ý đồ của bà Cô? - NhËn ra d· t©m cña bµ c« muèn chia rÏ em víi mÑ Bé nghĩ gì gì về mẹ, về những cổ tục đã đày ®o¹ mÑ? -Đau đớn, uất ức, căm giận -khóc thương , căm tức hủ tục phong kiến muèn vå, c¾n ,nhai,nghiÒn... ? Em có nhận xét gi về 3 động từ đó? - 3 động từ chỉ 3 trạng tháiphản ứng ngày cµng d÷ déi, thÓ hiÖn nçi c¨m phÉn cùc ®iÓm. => ThÊu hiÓu, c¶m th«ng hoµn c¶nh bÊt h¹nh cña mÑ. Qua đây, em hiểu được gì về tình cảm của + Hồng giàu tình thường mẹ, nhạy cảm, Hồng đối với mẹ? th«ng minh, qu¶ quyÕt ? Qua cuộc đối thoại của Hồng với bà cô, em hiểu gì về tính cách đời sống tình cảm của Hång. 2. T©m tr¹ng cña bÐ Hång khi gÆp mÑvµ trong lßng mÑ: Niềm vui sướng của Hồng khi được gặp mẹ * Gặp mẹ: được tác giả miêu tả thật thấm thía, xúc động. - mừng, tủi Em hãy tìm những chi tiết thể hiện điều đó? - Gäi mÑ ®Çy vui mõng mµ bèi rèi. - Véi v·, cuèng cuång ®uæi theo. * Trong lßng mÑ: Nguyên Hồng đã rất thành công khi sử dụng - Ngồi vào lòng mẹ: Vui sướng đến ngất c¸c h×nh ¶nh so s¸nh. ng©y, tá râ nh÷ng c¶m xóc m·nh liÖt Em h·y chØ ra vµ thö ph©n tÝch hiÖu qu¶ nghÖ thuật của những so sánh đó? Qua đó, em có nhận xét gì về nghệ thuật miªu t¶ t©m lý nh©n vËt? Nghệ thuật miêu tả tâm lý đặc sắc. tinh tế xúc động. Hoạt động 4: III.- Tổng kết - Đây là văn bản đậm đà chất trữ tình- Yếu tố Nhân vật- người kết chuyện để ở ngôi thứ trữ tình đựơc tạo nên như thế nào? 1. 12 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> - Tình huống truyện phù hợp, đặc sắc, điển h×nh cã ®iÒu kiÖn béc lé t©m tr¹ng. - KÕt hîp nhuÇn nhuyÓn gi÷a kÓ, t¶ vµ biÓu hiÖn c¶m xóc. - Nh÷ng so sanh míi mÏ, hay hÊp dÉn. - Miêu tả tâm lý đặc sắc, tinh tế + Néi dung: * Ghi nhí: SGK Em h·y tr×nh bµy néi dung ®o¹n trÝch? ( HS đọc ghi nhớ: SGK " Trong lòng mẹ " là lời K/đ chân thành đầy cảm động về sự bất diÖt c¶u t×nh mÉu tö ) D.Cñng cè vµ dÆn dß - Cã nhµ nghiªn cøu cho r»ng Nguyªn Hång lµ nhµ v¨n cña phô n÷ vµ trÎ em. Qua chương " Trong lòng mẹ " em thấy ý kiến trên có đúng không? vì sao? Häc kÜ néi dông văn bản và chú ý đến mặt thành công về nghệ thuật. - Viết một đoạn văn ghi lại những ấn tượng sâu sắc nhất về người mẹ của em -Xem trước bài: Tức nước vỡ bờ. Đọc tóm tắt nội dung TT Tắt đèn. Ngµy So¹n:25/08/2010 TiÕt 7: 13 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Trường từ vựng A. Mục tiêu cần đạt Gióp HS: 1 Kiến thức:- Hiểu được thế nào là trường từ vựng-> biết xác định các trường từ vựng đơn giản. - Nắm được mối quan hệ về ngữ nghĩa giữa trường từ vựng với các hiện tượng đồng nghÜa, tr¸i nghÜa vµ c¸c thñ ph¸p nghÖ thuËt: Èn dô, ho¸n dô, nh©n ho¸. 2.Kĩ năng:- Rèn luyện kỉ năng lập và sử dụng trường từ vựng. B. ChuÈn bÞ: 1/ GV: Nghiªn cøu vµ so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS:Học bài cũ, xem trước bài trường từ vựng. C. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học: I. ổn định: II. Bµi Cò: ThÕ nµo lµ tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ nghÜ hÑp? H·y lÊy vÝ dô vÒ tõ ng÷ võa cã nghÜa réng? võa cã nghÜa hÑp? III..Bµi míi: Hoạt động 1: I. Thế nào là trường từ vựng. Hoạt động của thầy và trò. Néi dung chÝnh 1. T×m hiÓu:. HS đọc kĩ đoạn văn trong SGK, chú ý các từ a. VÝ dô: in ®Ëm. Các từ in đậm dùng để chỉ đối tượng. " là người, động vật hay sinh vật"? b. NhËn xÐt: Tại sao em biết được điều đó? ( - Từ in đậm chỉ người vì chúng nằm trong - Chỉ bộ phận cuả con người. những câu văn cụ thể, có ý nghĩa xác định) NÐt chung vÒ nghÜa cña c¸c tõ trªn lµ g×? NÕu tËp hîp c¸c tõ in ®Ëm Êy thµnh 1 nhãm 2. Ghi nhí:( SGK) từ thì chúng ta có một trường từ vựng. Vậy theo em "Trường từ vựng" là gì? ( Gọi 2 HS đọc kĩ ghi nhớ ) Cho nhãm tõ: Cao, thÊp, lïn, gÇy, bÐo, lªu nghêu...Nếu dùng nhóm từ trên để chỉ người trường từ vựng của nhóm từ là gì? - Chỉ hình dáng của con người. Hoạt động 2: II. Các bậc của trường từ vựng và tác dụng của cách chuyển trường từ vựng: Trường từ vựng " mắt" có thể bao gồm Thường có 2 bậc trường từ vựng là lớn và những trường từ vựng nhỏ nào? ( HS ph¸t hiÖn ....c¨n cø vµo SGK) nhá. Trong một trường từ vựng có thể tập hợp Các từ trong một trường từ vựng có thể nh÷ng tõ cã tõ loaÞ kh¸c nhau ko? t¹i sao? kh¸c nhau vÒ tõ lo¹i. - HS chØ ra. 14 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> ( Danh từ chỉ sự vật, động từ chỉ hoạt động, tính từ chỉ tính chất) Do hiện tượng nhiều nghĩa, một từ có thể phụ thuộc những trường từ vựng khác nhau. Một từ có nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều Thö lÊy 1 vÝ dô: truêng tõ vùng kh¸c nhau. - Từ lạnh: - Trường thời tiết. - T/c cña thùc phÈm. - T/c tâm lý, t/c của người. HS đọc kĩ phần 2 d và cho biết cách chuyển trường từ vựng trong thơ văn và trong cuộc sèng cã t¸c dông g×? Cách chuyển trường từ vựng làm tăng thªm søc gîi c¶m. Hoạt động 3: III. Luyện tập: Hướng dẫn HS tự làm Bµi tËp 1: Bµi tËp 2: Đặt tên trường từ vựng cho mỗi nhóm từ - Dụng cụ đánh bắt thuỷ sản - Dụng cụ để đựng. sau? - Hoạt động của chân. - Tr¹ng th¸i t©m lý. - Tính cách của con người. - Dụng cụ để viết. Bµi tËp 3: Trường từ vựng: Thái độ. HS đọc kĩ đoạn văn, chỉ ra các từ in đậm Bài tập 4: - Khøu gi¸c: Mïi, th¬m, ®iÕc, thÝnh thuộc trường từ vựng nào? Hướng dẫn HS sắp xếp vào bảng. - ThÝnh gi¸c: Tai, nghe, ®iÕc, râ, thÝnh. Bµi tËp 5: Chuyển từ trường " quân sự" sang trường " n«ng nghiÖp" D.Cñng cè vµ dÆn dß - Trường từ vựng là gì? Thử lấy 1 ví dụ về 1 trường từ vựng bất kì. - N¾m kÜ ghi nhí. - Lµm bµi tËp 7, 5 ( SGK). ChuÈn bÞ bµi " Bè côc cña v¨n b¶n ". Ngµy So¹n:27/08/2010 TiÕt 8: 15 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Bè côc cña v¨n b¶n A. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc: - Nắm được bố cục của văn bản, đặc biệt cách sắp xếp nội dung trong phần thân bài. 2. KÜ n¨ng: - Biết xây dựng bố cục văn bản mạch lạc, phù hợp với đối tượng và nhận thức của người đọc.. B. ChuÈn bÞ: 1/ GV: Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Học bài cũ, xem trước bài mới C. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy I. ổn định II. Bài Cũ: Chủ đề của văn bản là gì? Thế nào tính thống nhất về chủ đề của văn bản? Làm thế nào để đảm bảo tính thống nhất đó? III. Bµi míi: Hoạt động 1: I. Bố cục văn bản:. Hoạt động của thầy và trò. Néi dung chÝnh 1. T×m hiÓu:. Gọi 1 HS đọc văn bản " Người thầy đạo cao đức trọng" V¨n b¶n trªn cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn? Chỉ ra các phần đó? Nªu nhiÖm vô cña tõng phÇn trong v¨n b¶n trªn? + 3 phÇn: - PhÇn 1: «ng CVA... mang danh lîi -> Giíi thiÖu vÒ Chu V¨n An. - PhÇn 2: Häc trß theo «ng....ko cho vµo th¨m. - Phần 3: Còn lại, Tình cảm của mọi người đối với Chu Văn An Em h·y ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a c¸c phÇn trong v¨n b¶n. + Mèi quan hÖ gi÷a c¸c phÇn: Lu«n g¾n bã chÆt chÏ víi nhau phÇn tr­oc lµ tiền đề, cho phần sau, phần sau là sự tiếp nối cuả phần trước. Các phần đều tập trung làm rõ cho chủ đề cña v¨n b¶n.. - Bè côc cña v¨n b¶n 3 phÇn. - 3 phần có quan hệ chặt chẽ với nhau để tập trung làm rõ chủ đề của văn bản.. 2. KÕt luËn: Ghi nhí : (SGK). Tõ viÖc ph©n tÝch trªn, h·y cho biÕt kh¸i qu¸t, bè côc cña v¨n b¶n gåm mÊy phÇn? 16 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> NhiÖm vô cña tõng phÇn vµ mèi quan hÖ gi÷a c¸c phÇn trong mét v¨n b¶n Hoạt động 2: II. Cách bố trí, sắp xếp nội dung phần thân bài của v¨n b¶n: PhÇn th©n bµi v¨n b¶n " T«i ®i häc" cña 1. T×m hiÓu: Thanh TÞnh kÓ vÒ nh÷ng sù kiÖn nµo? C¸c sù a. T«i ®i häc: kiÖn Êy ®­îc s¾p xÕp theo thø tù nµo? - Sắp xếp theo sự hồi tưởng những kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên của tác giả,các c¶m xóc ®­îc s¾p xÕp theo thø tù thêi gian. - Sắp xếp theo sự liên tưởng đối lập những cảm xúc của một đối tượng trước dây và buổi tựu trường. ChØ ra nh÷ng diÔn biÕn t©m tr¹ng bÐ Hång b. Trong lßng mÑ: trong phÇn th©n bµi? - Tình thượng mẹ và thái độ căm ghét cổ tôc.... - Niềm vui sướng cực độ khi ở trong lòng mÑ. Khi tả người vật, con vật, phong cảnh..em sẽ lần lượt miêu tả theo tình tự nào? a). Tả người, vật, con vật: Hãy kể một số tình tự thường gặp mà em - Theo ko gian: Xa <-> gần. biÕt? - Theo thêi gian. -Theo chØnh thÓ - bé phËn -- Theo T/c, c¶m xóc. b). T¶ phong c¶nh: - Kh«ng gian. - Ngo¹i c¶nh <-> C¶m xóc *Sự việc nói về Chu Văn An là người tài cao. Phần thân bài của văn bản " Người thầy đạo -SV nói Chu Văn An là người đạo đức cao...." nªu c¸c sù viÖc nh­ thÕ nµo? ®­îc häc trß kÝnh träng.. B»ng nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh h·y cho biÕt 2. KÕt luËn: Ghi nhí SGK néi dung c¸ch s¾p xÕp phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n? ( ViÖc s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi tuú e vµo nh÷ng yÕu tè nµo? C¸c ý trong phÇn thân bài thường được sắp xếp theo những tr×nh tù nµo? Hoạt động 3: III- Luyện tập 17 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Ph©n tÝch c¸ch tr×nh bµy ý trong c¸c ®o¹n trÝch? ( Cho HS đọc các đoạn văn, sau đó HS thao luận- đại diện nhóm trả lợi). Bµi 1: a). Tr×nh bµy ý theo tr×nh tù kh«ng gian nhìn xa - đến gần- đến tận nơi- đi xa dần. b). Tr×nh tù thêi gian: VÒ chiÒu- lóc hoµng h«n. c). Hai luËn cø ®­îc s¾p xÕp theo tÇm quan trọng của chúng đối với luận điểm cÇn chøng minh.. D.Cñng cè vµ dÆn dß - Bè côc cña mét v¨n b¶n? néi dung cña tõng phÇn? - ViÖc s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi tuú thuéc vµo yÕu tè nµo? - N¾m kÜ néi dung phÇn ghi nhí.. - Lµm bµi tËp 2, 3 Chuẩn bị bài " Tức nước vỡ bờ ". 18 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Ngµy So¹n 29/08/2010 TiÕt 9: V¨n b¶n:. Tức nước vỡ bờ (TrÝch tiÓu thuyÕt"T¾t §Ìn") ( Ng« TÊt Tè). A. Mục tiêu cần đạt: 1. KiÕn thøc: Giúp HS: - Qua đoạn trích thấy được bộ mặt tàn ác, bất nhân của chế độ xã hôi đương thời và tình cảnh đau thương của người nông dân cùng khổ trong xã hội ấy, cảm nhận được cái quy luật của hiện thực: có áp bấc có đấu tranh, thấy được vẻ đẹp tâm hồn và sức sống tiềm tàng của người phụ nữ nông dân. - Thấy được những nét đặc sắc trong nghệ thuật viết truyện của tác giả. 2. KÜ n¨ng: Rèn cho HS kĩ năng đọc diễn cảm, phân tích tình huống truyện, phân tích đặc điểm nhân vật. B. ChuÈn bÞ: 1/ GV: SGK, nghiªn cøu tµi liÖu liªn quan, so¹n gi¸o ¸n. 2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi míi. C. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học: 1/ ổn định: 2/ Bµi Cò: Ph©n tÝch t©m tr¹ng cña bÐ Hång khi n»m trong lßng mÑ? 3/ Bµi míi: Giới thiệu bài mới: Trong tự nhiên có quy luật đã được khái quát thành câu tục ngữ, cũng có quy luật " Có áp bức có đấu tranh" Quy luật này được thể hiện khá rõ trong đoạn trích " Tức nước vỡ bờ" của Ngô Tất Tố. Chúng ta cùng tìm hiểu quy luật đó thể hiện như thế nào trong văn b¶n. Hoạt động 1:I/ - Tìm hiểu chung. Hoạt động của thầy và trò. Néi dung chÝnh. Gv hướng dẫn HS tìm hiể tác giả, tác 1. Tác giả, tác phẩm phÈm. T¸c gi¶: Ng« TÊt Tè lµ nhµ v¨n cña n«ng d©n - HS đọc chú thích Tác phẩm: Đoạn trích từ chương XVIII của ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm t¸c phÈm? HS nªu- Gv chèt néi dung c¬ b¶n 2. §äc, hiÓu tõ khã: * GV hướng dẫn HS đọc, GV gọi HS đọc phân vai -> nhận xét HS hiÓu mét sè chó thÝch khã Hoạt động2: Tìm hiểu chi tiết văn bản * GV hướng dẫn HS tìm hiểu nội dung 1. Nhân vật Cai Lệ : -Hung b¹o, d· man, tµn ¸c, th« lç v¨n b¶n HdÉn HS t×m hiÓu 2 tuyÕn nh©n vËt -> đại diện cho chế độ thực dân phong kiến. 19 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> GV chia líp thµnh hai nhãm 1. Tìm những chi tiết miêu tả thái độ,hành động của cai lệ và nhận xét ? - Gv cho HS tr×nh bµy vµ nhËn xÐt, GV chèt néi dung. ? Qua đó, em thấy cai lệ là ngươi như thế nµo. 2. Tìm những hành động, lời nói của chị DËu ( chó ý c¸ch x­ng h« ) diÔn biÕn t©m lÝ nh©n vËt GV cho HS t×m, chó ý c¸ch x­ng h«, GV cho HS ph©n tÝch t©m lÝ cña nh©n vËt. ?NhËn xÐt vÒ nh©n vËt? Cho HS trình bày, Gv chốt lại đặc điểm cña nh©n vËt ? Do ®©u chÞ DËu cã søc m¹nh l¹ lïng nh­ vËy? ? T×m hiÓu néi dung ®o¹n trÝch em hiÓu thế nào về nhan đề " Tức nước vỡ bờ " ? GV cho HS tr×nh bµy. 2. Nh©n vËt chÞ DËu: - Mộc mạc, hiền dịu, sống khiêm nhường, biÕt nhÉn nhôc nh­ng kh«ng yÕu ®uèi. ChÞ cã søc sèng m·nh liÖt, tinh thÇn ph¶n kh¸ng quyÕt liÖt - Có tình thương chồng tha thiết - "Tức nước vỡ bờ" -> chân lí " có áp bức có đấu tranh".. 3. Gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n: ? NhËn xÐt gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n? - Kh¾c ho¹ tÝnh c¸ch nh©n vËt nªu nh÷ng thµnh c«ng vÒ nghÖ thuËt t¸c - Ng«n ng÷ kÓ chuyÖn hÊp dÉn gi¶ sö dông trong v¨n b¶n - miêu tả linh hoạt sinh động Hoạt động 3: Tổng kết GV hướng dẫn HS rút ra phần ghi nhớ * Ghi nhí: SGK SGK ? Bµi häc h«m nay cÇn ghi nhí ®iÒu g×? D.Cñng cè vµ dÆn dß - H·y ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ nh©n vËt chÞ DËu? - Häc kÜ néi dung bµi, n¾m ghi nhí.. - Thö ph©n tÝch h×nh ¶nh chi DËu qua ®o¹n trÝch. -Xem trước bài: Xây dựng đoạn văn trong văn bản. Ngµy So¹n31/08/2010 TiÕt 10: 20 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>