Giáo án lớp 1 môn Toán - Tiết 96: Trừ các số tròn chục

<span class='text_page_counter'>(1)</span>So¹n : 20/ 08/ 2009 Gi¶ng: 26/ 8/2009 TiÕt 1:. T«i ®i häc (Thanh TÞnh). A - Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh: - C¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt “t«i” ë buæi tùu trường đầu tiên trong đời. - ThÊy ®­îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬, gîi d­ vÞ tr÷ t×nh man m¸c cña Thanh TÞnh. - Bồi dưỡng năng lực cảm thụ tác phẩm văn chương. - Giáo dục học sinh tình cảm đối với nhà trường, thái độ trân trọng giữ gìn những cảm xúc đẹp, kỉ niệm đẹp. B – ChuÈn bÞ: - GV: SGK, SGV, một số tranh ảnh về nhà trường - HS : SGK, vë ghi C – Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy – học: 1 – Tæ chøc: 2 – KiÓm tra: Vë ghi, SGK vµ c¸c ®k chuÈn bÞ cho m«n häc 3 – Bµi míi: Sử dụng một số tranh ảnh về nhà trường giới thiệu bài ( nhắc lại VB “Cổng trường mở ra” đã học ở lớp 7) - Hướng dẫn h/s đọc VB - Giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶, TP - Yªu cÇu h/s kÓ tãm t¾t ND truyÖn. - Nêu chủ đề của truyện?. - T×m bè côc cña truyÖn vµ nhËn xÐt? (HD h/s th¶o luËn nhãm t×m bè côc, tr×nh tù diÔn t¶ nh÷ng kØ niÖm cña nhµ v¨n trong VB). - Yªu cÇu tõng nhãm h/s tr×nh bµy. I – TiÕp xóc v¨n b¶n: 1 - §äc VB: 2 - T×m hiÓu chó thÝch: * T¸c gi¶ : SGK * T¸c phÈm : Lµ truyÖn ng¾n, in trong tËp “Quª mÑ” XuÊt b¶n n¨m 1941. * C¸c chó thÝch kh¸c : SGK 3 - Chủ đề: KÓ vÒ nh÷ng kØ niÖm trong s¸ng cña tuæi häc trß nhất là trong buổi tựu trường đầu tiên qua dòng hồi tưởng của nhân vật “tôi”. 4 - Bè côc: - Truyện ngắn có bố cục theo dòng hồi tưởng của nv “t«i”, tg diÔn t¶ c¶m gi¸c t©m tr¹ng theo tr×nh tù thời gian của một buổi tựu trường (Trên đường cùng mẹ tới trường – nhìn ngôi trường và các bạn – nghe tªn gäi vµ phai rêi tay mÑ cïng c¸c b¹n đi vào lớp – ngồi vào chỗ của mình và đón nhận giê häc ®Çu tiªn) - Tr×nh tù diÔn t¶ nh÷ng kØ niÖm cña nhµ v¨n trong TP: Tõ hiÖn t¹i mµ nhí vÒ dÜ v·ng : BiÕn chuyÓn của trời đất cuối thu và hình ảnh những em nhỏ rụt Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - GV nhËn xÐt söa vµ kÕt luËn.. - Yêu cầu h/s đọc VB từ đầu đến “chắc chỉ người thạo mới cầm nổi bút thước”. - LiÖt kª nh÷ng h×nh ¶nh chi tiÕt miªu t¶ c¶m gi¸c t©m tr¹ng cña nh©n vËt “t«i” trªn ®­êng cïng mẹ tới trường? - NhËn xÐt lêi v¨n kÓ chuyÖn ?. - T©m tr¹ng cña nh©n vËt “t«i” khi cùng mẹ đến trường như thế nào? - Trong ®o¹n truyÖn t¸c gi¶ sö dụng cáchình ảnh so sánh đối chiÕu , t×m vµ ph©n tÝch t¸c dông của các hình ảnh ấy đối với việc thÓ hiÖn t©m tr¹ng cña nh©n vËt?. rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đi đến trường gợi cho nh©n vËt “t«i” nhí l¹i m×nh ngµy Êy cïng víi nh÷ng kØ niÖm trong s¸ng. + T©m tr¹ng, c¶m gi¸c cña nv “t«i” trªn ®­êng cùng mẹ tới trường. + T©m tr¹ng, c¶m gi¸c cña nv “t«i” khi nh×n ngôi trường ngày khai trường, khi nhìn mọi người, nh×n c¸c b¹n, lóc nghe gäi tªn m×nh vµ ph¶I rêi tay mẹ để vào lớp. + T©m tr¹ng, c¶m gi¸c cña nv “t«i” khi ngåi vào chỗ của mình và đón nhận giờ học đầu tiên. => Dòng hồi tưởng được khơi gợi hết sức tự nhiên, nhà văn đã nhìn thấy hình ảnh tuổi thơ của mình qua hình ảnh của những đứa trẻ. Khung cảnh hiện tại đã đánh thức những kỉ niệm quá khứ. II – Ph©n tÝch VB: 1 – C¶m gi¸c, t©m tr¹ng cña nh©n vËt “t«i” trên con đường cùng mẹ tới trường: - Con ®­êng c¶nh vËt xung quanh vèn rÊt quen nh­ng h«m nay tù nhiªn thÊy l¹; c¶m thÊy c¶nh vËt xung quanh thay đổi ; cảm thấy trong lòng đang có sự thay đổi lớn. - Cảm thấy trang trọng, đứng đắn trong trang phục “chiÕc ¸o v¶i dï ®en dai”, mÊy quyÓn vë míi. - CÈn thËn n©ng niu mÊy quyÓn vë, lóng tóng võa muốn thử sức, muốn khẳng định mình khi xin mẹ được cầm cả bút, thước như các bạn khác. =>Lời văn giản dị kết hợp kể và tả chứa đựng những cảm xúc, những rung động tinh tế gợi lên c¶m gi¸c ngì ngµng, t©m tr¹ng håi hép cña nh©n vật “tôi” trên con đường cùng mẹ tới trường. * Bµi tËp: NhËn xÐt cña em vÒ lêi v¨n trong ®o¹n văn đầu của TP từ đầu đến “hôm nay tôi đi học”.. 4 – Cñng cè, HDVN: - Nh¾c l¹i tr×nh tù diÔn t¶ nh÷ng kØ niÖm cña nhµ v¨n trong t¸c phÈm? - so¹n bµi, tr¶ lêi c¸c c©u hái 2,3,4,5 SGK lµm bµi tËp phÇn luyÖn tËp .. 2 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> So¹n : 20/ 08/ 2009 Gi¶ng: 29 / 8/2009 TiÕt 2:. T«i ®i häc (Thanh TÞnh). A - Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh: - C¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt “t«i” ë buæi tùu trường đầu tiên trong đời. - ThÊy ®­îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬, gîi d­ vÞ tr÷ t×nh man m¸c cña Thanh TÞnh. - Bồi dưỡng năng lực cảm thụ tác phẩm văn chương. - Giáo dục học sinh tình cảm đối với nhà trường, thái độ trân trọng giữ gìn những cảm xúc đẹp, kỉ niệm đẹp. B – ChuÈn bÞ: - GV: SGK, SGV - HS : SGK, vë ghi, vë so¹n bµi C – Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy – học: 1 – Tæ chøc: 2 – KiÓm tra: - KÓ tãm t¾t truyÖn ? nªu tr×nh tù diÔn t¶ kØ niÖm cña t¸c gi¶ trong truyÖn ng¾n 3 – Bµi míi: ( Nhắc lại ND đã phân tích). - C¶m nhËn cña “t«i” khi đến trường ( thấy ngôi trường ntn? Cảm nhận về khung cảnh, con người, thầy cô, mọi người đưa con đến trường? ) (Yªu cÇu häc sinh th¶o luËn nªu ý kiÕn nhËn xÐt). - T©m trang “t«i”ra sao?. II- Ph©n tÝch v¨n b¶n: 2 - Tâm trạng , cảm xúc của “tôi” khi đến trường vµ rêi tay mÑ vµo líp: * Cảm giác ấn tượng về ngôi trường khi đứng ở sân trường: + Thấy sân trường dày đặc cả người, người nào người ấy quần áo cũng sạch sẽ, gương mặt sáng sủa tươi vui. + Thấy ngôi trường vừa xinh xắn,oai nghiêm như đình làng Hoà Âp rộng , cao . + Mấy cậu học trò mới bỡ ngỡ nép bên người thân…như con chim con đứng bên bờ tổ…ước ao thầm được như những người học trò cũ… => KÕt hîp kÓ, miªu t¶ , biÓu c¶m, sö dông h×nh ¶nh so s¸nh -> lµm cho c©u v¨n giµu h×nh ¶nh, gîi c¶m ; c¶m giác, tâm trạng của nhân vật bộc lộ cụ thể sinh động lµm cho c©u chuyÖn thªm man man m¸c chÊt tr÷ t×nh trong trÎo -> C¶m gi¸c ngì ngµng, c¶m gi¸c míi l¹ khi đứng trước sân trường. * T©m tr¹ng cña “t«i” khi chê nghe gäi tªn vµo líp: 3 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Khi chê nghe gäi tªn vµo líp t©m tr¹ng “t«i” nh­ thÕ nµo?. - NhËn xÐt vÒ c¸ch kÓ chuþÖn, t¸c dông cña nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh ?. - C¶m nhËn cña “t«i” khi bước vào lớp đón nhận giờ häc ®Çu tiªn nh­ thÕ nµo?. - NhËn xÐt g× vÒ c¸ch kÕt thóc truyÖn? - C¶m nhËn cña em vÒ th¸i độ, cử chỉ của ngời lớn với viÖc ®i häc cña con em? - §Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt, néi dung cña TP? - ChÊt th¬ cña truyÖn thÓ hiÖn ë yÕu tè nµo?. - C¶m thÊy m×nh ch¬ v¬, xung quanh mÊy cËu bÐ còng vông vÒ lóng tóng nh­ t«i c¶ - Trong lúc ông đốc trường Mĩ Lí gọi tên tong người quả tim tôi như ngừng đập, quên cả mẹ đứng ở sau - Nghe gọi đến tên tôi giật mình, lúng túng - Khi rêi tay mÑ thÊy nÆng nÒ, nøc në khãc => Lời kể theo dòng cảm xúc ấn tượng của nv toát lên chÊt tr÷ t×nh thiÕt tha ªm dÞu, xen kÓ vµ miªu t¶, phÐp ®iÖp ng÷ vµ so s¸nh =>Nh÷ng cung bËc t×nh c¶m t©m trạng của cậu bé lần đầu tiên tới trường: ngỡ ngàng, sợ sÖt, e ng¹i, nhiÒu c¶m gi¸c míi l¹ (kh¸cvíi lóc trªn đường đến trường hăm hở, háo hức…) 3 - T©m tr¹ng , c¶m xóc cña “t«i” khi vµo líp hoc đón nhận giờ học đầu tiên: Cảm nhận của “tôi” khi bước vào lớp: +Mùi hương lạ xông lên trong lớp,hình gì treo trên tường cũng thấy lạ + L¹m nhËn bµn ghÕ chç ngåi lµ cña riªng m×nh +Người bạn không quen mà không thấy xa lạ + §­a m¾t thÌm thuång nh×n theo c¸nh chim… kØ niÖm bÉy chim sèng l¹i … nh­ng tiÕng phÊn viÕt trªn bảng đã đưa về cảnh thật =>T©m tr¹ng xèn xang ®an xen nhng c¶m gi¸c võa xa l¹ võa gÇn gòi , võa ngì ngµng võa tù tin, nghiªm trang bước vào giờ họcđầu tiên. III - Tæng kÕt: 1 – NghÖ thuËt: - Bố cục theo dòng hồi tưởng ,theo cảm xúc của nv trữ tình, theo thời gian buổi tựu trường - KÕt hîp t¶ ,kÓ ,biÓu c¶m ®Ëm chÊt tr÷ t×nh - Søc cuèn hót cña t¸c phÈm ®­îc t¹o nªn tõ t/huèng (buổi tựu trường đầu tiên vốn chứa đựng nhiều cảm xúc…); thể hiện ở t/cảm ấm áp trìu mến của người lớn đối với các em nhỏ; thể hiện ở h/ảnh t nhiên, khung cảnh ngôi trường , cách so sánh gợi cảm 2 – Néi dung: * Ghi nhí SGK tr 9 LuyÖn tËp: ( Học sinh trình bày miệng trước lớp). - C¶m nghÜ cña em vÒ dßng c¶m xóc cña nv “t«i” trong truyÖn? 4 – Cñng cè, HDVN: - §äc ghi nhí SGK, nh¾c l¹i ND bµi häc - ViÕt ®o¹n v¨n theo yªu cÇu BT 2 PhÇn LT tr 9 SGK - Đọc trước bài “Tính thống nhất của chủ đề năn bản” 4 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> So¹n : 25/ 08/ 2009 Gi¶ng: 29 / 08/2009 TiÕt 3:. Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. A - Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh: - Hiểu được cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ và mối quan hệ về cấp độ khái quát cña tõ ng÷. - Th«ng qua bµi häc rÌn luyÖn t­ duy trong viÖc nhËn thøc mèi quan hÖ gi÷a c¸i chung vµ c¸i riªng. - Gi¸o dôc ý thøc t×m hiÓu nghÜa cña tõ, sö dông tõ ng÷ chuÈn x¸c trong nãi, viÕt. B – ChuÈn bÞ: - GV: SGK, SGV, b¶ng phô - HS : SGK, vë ghi, häc bµi cò, vë bµi tËp C – Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy – học: 1 – Tæ chøc: 2 – KiÓm tra: - KÓ tãm t¾t truyÖn ? nªu tr×nh tù diÔn t¶ kØ niÖm cña t¸c gi¶ trong truyÖn ng¾n “T«i ®i häc” - ChÊt th¬ trong truyÖn ng¾n ®­îc thÓ hiÖn ë nh÷ng yÕu tè nµo? 3 – Bµi míi: - Yêu cầu hs đọc ngữ liÖu SGK . - Sö dông b¶ng phô (s¬ đồ hình tròn biểu thị mèi quan hÖ bao hµm cña tõ ng÷) - NhËn xÐt nghÜa cña tõ “động vật” so với nghĩa cña c¸c tõ “thó”, “chim”, “c¸”; nghÜa cña tõ “thó” so víi “voi, hươu…” - GV giải thích “cấp độ kh¸i qu¸t” - Em hiÓu thÕ nµo lµ cấp độ khái quát của nghÜa tõ ng÷? - T×m nh÷ng tõ ng÷ cã nghÜa hÑp h¬n tõ “häc sinh”?. I – Bµi häc: 1 – Ng÷ liÖu: * Sơ đồ: động vật (thó ). ( chim ). ( c¸). (voi, hươu…) (tu hó, s¸o…) (c¸ r«, c¸ trª…) * NhËn xÐt : - Nghĩa của từ “động vật” rộng hơn nghĩa của các từ “thú”, “chim”, “c¸” - Nghĩa của từ “thú” rộng hơn nghĩa của các từ “voi”, “hươu” => KL: NghÜa cña mét tõ ng÷ cã thÓ réng h¬n (kh¸i qu¸t h¬n) hoÆc hÑp h¬n (Ýt kh¸i qu¸t h¬n) nghÜa cña tõ ng÷ kh¸c + Mét tõ ®­îc coi lµ cã nghÜa réng khi ph¹m vi nghÜa của từ ngữ đó bao hàm phạm vi nghĩa của một số từ ngữ khác + Mét tõ ®­îc coi lµ cã nghÜa hÑp khi ph¹m vi nghÜa của từ ngữ đó được bao hàm trong phạm vi nghĩa của một từ ng÷ kh¸c. + Một từ ngữ có nghĩa rộng đối với những từ ngữ này, đồng thời có thể có nghĩa hẹp đối với một từ ngữ khác. 5 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> - Mét tõ ng÷ ®­îc coi lµ cã nghÜa hÑp khi nµo? NghÜa réng khi nµo? - §äc ghi nhí SGK tr 10 - HD hs th¶o luËn nhãm thùc hiÖn yªu cÇu cña BT 1 - T×m tõ cã nghÜa réng so víi nghÜa cña c¸c tõ ng÷ ë mçi nhãm BT 2?. - T×m tõ ng÷ cã nghÜa ®­îc bao hµm trong ph¹m vi nghÜa cña mçi tõ ng÷ trong BT 3? - ChØ ra tõ ng÷ kh«ng thuéc ph¹m vi nghÜa cña mçi nhãm tõ trong BT 4? - §äc ®o¹n v¨n t×m động từ thuộc cùng ph¹m vi nghÜa? T×m tõ cã nghÜa réng trong sè nh÷ng tõ t×m ®­îc?. 2 – Ghi nhí : SGK tr 110 II – LuyÖn tËp: Bµi tËp 1(tr 10): MÉu: Y phôc quÇn. ¸o. quần đùi quÇn dµi ¸o dµi ¸o s¬ mi ( HS th¶o luËn kiÓm tra kÕt qu¶ theo nhãm) Bµi tËp 2(tr 11) A – Chất đốt B – NghÖ thuËt C – Thøc ¨n D – Nh×n E - §¸nh Bµi tËp 3(tr 11): E – x¸ch, khiªng, g¸nh… Bµi tËp 4(tr 11): - Nh÷ng tõ sau kh«ng thuéc ph¹m vi cña nhãm: A – thuèc lµo C– bót ®iÖn B – thñ quü D – hoa tai Bµi tËp 5(tr 11): Khãc (sôt sïi, nøc në. 4 – Cñng cè, HDVN: - Nh¾c l¹i ND ghi nhí SGK - Tìm trong VB “Tôi đi học ” một số động từ cùng một phạm vi nghĩa và chỉ ra mối quan hệ về nghĩa, cấp độ kháI quát nghĩa của chúng? - Soạn VB “Trong lòng mẹ”, đọc trước bài “Tính thống nhất về chủ đề VB”.. So¹n : 28/ 08/ 2009 Gi¶ng: 31 / 08/2009 6 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Tính thống nhất về chủ đề văn bản. TiÕt 4: A - Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh: - Nắm được chủ đề của văn bản, tính thống nhất về chủ đề của văn bản. - Biết viết một văn bản bảo đảm tính thống nhất về chủ đề; biết xác định và duy trì đối tượng trình bày, chọn lựa, sắp xếp các phần sao cho văn bản tập trung nêu bật ý kiÕn cña m×nh. B – ChuÈn bÞ: - GV: SGK, SGV, b¶ng phô - HS : SGK, vë ghi, häc bµi cò, vë bµi tËp C – Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy – học: 1 – Tæ chøc: 2 – KiÓm tra: - Em hiểu thế nào là cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ? tìm những từ có nghÜa réng h¬n, hÑp h¬n nghÜa cña c¸c tõ ng÷ sau: thÞt, c¸, rau? - Tìm các từ có cùng phạm vi nghĩa về hoạt động của đối tượng trong các phÇn trÝch sau: a – Một con chim liệng đến đứng bên bờ cửa sổ, hót mấy tiếng rụt rè rồi vỗ c¸nh bay cao. b – Tôi vòng tay lên bàn chăm chỉ nhìn thầy viết và lẩm nhẩm đánh vần đọc… ( liệng, bay; viết, đánh vần, đọc) 3 – Bµi míi: GV nhắc lại kiến thức về mạch lạc trong VB, liên kết VB, bố cục VB hướng dẫn hs tiếp cËn ND bµi häc. Đọc thầm văn bản “T«i đi học” và trả lời c©u hỏi - T¸c giả đ· nhớ lại những kØ niệm s©u sắc nào của thời thơ ấu của m×nh ? - Sự hồi tưởng ấy gợi lên những ấn tượng gì trong lßng t¸c gi¶? - Vậy vấn đề chÝnh, đối tượng được t¸c giả nªu lªn trong văn bản trªn lµ gì? Phát biểu chủ đề của VB “T«i ®i häc”? - ở lớp 6 em đã học chủ đề của VB tự sự. Em hiểu chủ đề của văn bản là g×?. I - Bµi häc: 1 – Chủ đề của văn bản : a - Ng÷ liÖu: - Tác giả nhớ lại những kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên (mẹ dẫn đi học, đến trường, ông đốc gọi tên, xếp hàng vào líp, bµi häc ®Çu tiªn ) - Những kỉ niệm đó gợi lên cảm giác bỡ ngỡ, rụt rè, hồi hộp, lo l¾ng, c¶m thÊy võa xa l¹, võa gÇn gòi víi mäi vËt, víi b¹n bÌ, võa ngì ngµng võa tù tin. - Đối tượng chính được nêu trong VB “Tôi đi học”là những kỉ niệm ấu thơ - buổi tựu trường đầu tiên, ngày đầu tiên đi häc, t¸c gi¶ nªu lªn ý nghÜ, c¶m xóc cña m×nh trong buæi tựu trường đầu tiên đó. - Chủ đề : Là những kỷ niệm s©u sắc về buổi tùu trường đầu tiªn => KL: Chủ đề của VB là đối tượng và vấn đề chính mà VB biểu đạt. 7 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> - Häc sinh th¶o luËn thèng nhÊt kh¸I niÖm vÒ chủ đề VB, phân biệt chủ đề với đề tài, chủ đề và đại ý.. - C¨n cø vµo ®©u em biÕt VB “T«i đi học”nãi lªn nh÷ng kØ niÖm cña buæi tựu trường đầu tiên? - T×m nh÷ng tõ ng÷ chøng tá t©m tr¹ng håi hép c¶m giác bỡ ngỡ đã in sâu trong lßng nh©n vËt “t«i”? - T×m nh÷ng tõ ng÷ chi tiÕt miªu t¶ c¶m gi¸c t©m tr¹ng cña nh©n vËt “t«i”?. - Cã c©u v¨n nµo, chi tiÕt nµo xa rêi hay l¹c sang chủ đề khác không?. b.Ghi nhí: tr 12 ( G: Chủ đề khác với đề tài; đề tài là tài liệu trong cuộc sốngcung cấp cho nhà văn để XD tác phẩm, đề tài bao gồm: người, việc, cảnh trong cuộc sống; chủ đề là vấn đề mà nhà văn nhận thức được từ đề tài trong cuộc sống nêu lên thành vấn đề chủ yếu và tìm cách giải quyết trong TP theo cách nhìn nhận riêng của mình, chủ đề của VB là vấn đề chủ yếu, tư tưởng xuyên suet toàn VB -> chủ đề có ND bao quát hơn đề tài.) 2 – Tính thống nhất của chủ đề VB: a – Ng÷ liÖu: VB “T«i đi học” - Nhan đề : T«i đi học => cho phÐp dù ®o¸n VB nãi về chuyện t«i đi học. - Từ ngữ, c©u : + Đại từ “t«i” được lặp lại nhiều lần + C¸c c©u đều nhắc đến kỷ niệm của buổi tựu trường đầu tiªn trong đời : “H«m nay t«i đi học, hằng năm… mơn man của buổi tùu trường” ; “T«i quªn thế nào được những cảm gi¸c trong s¸ng ấy”… - T©m trạng của nh©n vật “t«i” Trªn ®­êng : + Con đường : Quen đi lại => thấy lạ => c¶nh vËt xung quanh đều thay đổi. + Thay đổi hành vi : Lội sông, thả diều… => đi học, cè lµm nh­ mét cËu häc trß thùc sù. Trên sân trường : + Cảm nhận về ng«i trường cao sạch, đẹp hơn… lo sợ vẩn vớ + Cảm gÊc bì ngì, lóng tóng khi xếp hàng vào lớp Trong líp : QuyÕn luyÕn => KL: Tính thống nhất của chủ đề VB được thể hiện: - Khi chỉ biểu hiện chủ đề đã xác định, không xa rời hay lạc sang chủ đề khác. - Cần xác định chủ đề được thể hiện ở nhan đề, đề môc, trong quan hÖ gi÷a c¸c phÇn cña VB vµ c¸c tõ ng÷ then chốt thường lặp đi lặp lại.. - TÝnh thèng nhÊt cña chñ đề VB được thể hiện như thÕ nµo? ( yªu cÇu h/s thảo luận) - GV tập hợp ý kiến đóng chốt bằng bảng phụ đã chuÈn bÞ. - §Ó viÕt hoÆc hiÓu mét VB, cần xác định chủ đề b.Ghi nhí: SGK tr 12 qua nh÷ng yÕu tè nµo? II - LuyÖn tËp: Bài tập 1 :. a. Văn bản “Rừng cọ quª t«i” nãi về c©y cọ ở rừng - VB viết về đối tượng s«ng Thao, quª hương của t¸c giả => Nhan đề của văn nµo? 9 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> bản - Thứ tự trình bày đối tượng và vấn đề của các ®o¹n v¨n? - Cã thÓ thay dæi trËt tù s¾p xÕp nµy ®­îc kh«ng? v× sao? - Nêu chủ đề của VB? - Chøng minh tÝnh thèng nhất của chủ đề VB trên?. - Yªu cÇu th¶o luËn nhãm tìm ý bị lạc đề trong BT 2 - H/s thảo luận nhãm t×m các ý không hợp chủ đề, s¾p xÕp l¹i thø tù c¸c ý cho phï hîp, ®iÒu chØnh cho hợp với chủ đề.. * Thứ tự tr×nh bày : Miªu tả h×nh d¸ng c©y cọ, sự gắn bó của cây với con người, tình cảm của cây cọ với người d©n s«ng Thao. * Kh«ng nªn thay đổi trật tự sắp xếp này. V× đ· cã sự rµnh mạch, liªn kết giữa c¸c ý. b. Chủ đề : VÎ đẹp cña rõng cä và sù g¾n bã cña người dân Sông Thao với rừng cọ. c. Chủ đề được thể hiện trong toàn văn bản : Qua nhan đề và c¸c ý c©u văn bản đều cã sự liªn kết, miªu tả h×nh d¸ng sự gắn bã của c©y cọ với tuổi thơ t¸c giả, t¸c dụng cña c©y cọ d. C¸c từ ngữ được lặp lại nhiều lần : Rừng cọ, l¸ cọ, c¸c ý lớn trong phần th©n bài. - Miªu tả h×nh d¸ng c©y cọ - Nªu lªn sự gắn bã mật thiết giữa c©y cọ với nh©n vật t«i - Các công dụng của cây cọ đối với cuộc sống Bài tập 2 : Nªn bỏ ý b, d v× lạc đề Bài tập 3 : - Các ý lạc chủ đề : (c) , (g) - Có các ý hợp với chủ đề nhưng do diễn đạt không tốt nên thiếu sự tập trung vào chủ đề: (b),(e) - C¸c ý cßn l¹i s¾p xÕp tõ trªn xuèng vµ cã thÓ ®iÒu chØnh: + Cø mïa thu vÒ… +C¶m thÊy con ®­êng hµng ngµy vèn quen thuéc nh­ng h«m nay bçng trë nªn thÊy l¹. + Muèn thö søc cè g¾ng tù mang s¸ch vë nh­ mét häc trß thùc sù + Cảm thấy ngôi trường vốn qua lại nhiều lần cũng có biến nhiều biến đổi. + Cảm thấy thân thương, gần gũi với lớp học, với những người bạn mới.. 4 – Cñng cè, HDVN: - Nhắc lại tính thống nhất của chủ đề trong VB? đọc lại ghi nhớ SGK - Lµm bµi tËp trong SBT Ng÷ v¨n 8 tËp 1; so¹n bµi “Trong lßng mÑ - Viết đoạn văn kể về cảm xúc của em trong ngày đầu bước vào năm học mới cña b¶n th©n. So¹n : 28/ 08/ 2009 Gi¶ng: / 09/2009 TiÕt 5:. Trong lßng mÑ 10 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> (TrÝch“Nh÷ng ngµy th¬ Êu”- Nguyªn Hång) A - Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh: - Hiểu được tình cảnh đáng thương và nỗi đau tinh thần của chú bé của nhân vật chú bé Hồng, cảm nhận được tình yêu thương mãnh liệt của chú đối với mẹ. - Bước đầu hiểu được văn hồi kí và đặc sắc của thể văn này qua ngòi bút Nguyên Hång: them ®­îm chÊt tr÷ t×nh, lêi v¨n tù truyÖn ch©n thµnh, giµu søc biÓu c¶m. - Giáo dục tình yêu thương con người nhất là đối với những số phận bất hạnh. B – ChuÈn bÞ: - GV: SGK, SGV, t­ liÖu vÒ t¸c gi¶ Nguyªn Hång - HS : SGK, vë ghi, häc bµi cò, so¹n bµi C – Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy – học: 1 – Tæ chøc: 2 – KiÓm tra: - Tính thống nhất của chủ đề trong VB được thể hiện như thế nào? CM tính thống nhất của chủ đề VB “Tôi đi học”? 3 – Bµi míi: - HD hs đọc VB - Yªu cÇu hs tãm t¾t VB. - GV giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm vµ tãm t¾t ND tËp håi kÝ “Nh÷ng ngµy th¬ Êu”. - Nêu đại ý đoạn trích?. - T×m bè côc? - §o¹n trÝch cã mÊy nh©n vËt?. - Cuéc trß chuyÖn gi÷a bµ c« vµ bÐ Hång diÔn ra trong hoµn c¶nh nµo? - Bµ c« nãi nh÷ng g× víi. I – TiÕp xóc v¨n b¶n: 1 - §äc, tãm t¾t: 2 - T×m hiÓu chó thÝch: * T¸c gi¶: - Ông được coi là nhà văn của những người lao động cùng khổ, là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng. * T¸c phÈm: - “Nh÷ng ngµy th¬ Êu” lµ tËp håi kÝ tù truyÖn ®¨ng b¸o n¨m 1938 vµ in thµnh s¸ch n¨m 1940. - TP kể về tuổi thơ cay đắng của nhà văn, gồm 9 chương . - Đoạn trích “Trong lòng mẹ” là chương 4 của TP. * Tãm t¾t 3 - §¹i ý: Đoạn trích đã kể lại một cách chân thực và cảm động những cay đắng tủi cực cùng tình yêu thương cháy bỏng của chú bé Hồng đối với người mẹ của mình. Đoạn trích thể hiện tình mẫu tử thiêng liêng cảm động. 4 - Bè côc : 2 phÇn P 1: Từ đầu đến “người ta hỏi đến chứ”-> Cuộc đối thoại giữa bà cô cay độc và chú bé Hồng; ý nghĩ cảm xúc của chú bé về người mẹ bất hạnh. P 2: Còn lại -> Cuộc gặp bất ngờ với người mẹ và cảm giác vui sướng đến cực điểm của cậu bé. II – Ph©n tÝch VB: 1 – Nhân vật người cô: - §Õn gÇn ngµy giç ®Çu bè bÐ Hång, mÑ cËu bÐ ë Thanh Ho¸ 11 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> cËu bÐ? - Mục đích của những lời nói đó? - BiÓu hiÖn cña nÐt mÆt bµ c« khi trß chuyÖn víi cËu bÐ? - Qua nh÷ng cö chØ, lêi nãi cña bµ c« em c¶m nhận bà cô là người như thÕ nµo? ( yªu cÇu hs th¶o luËn tr×nh bµy nhËn xÐt). vÉn ch­a vÒ. - Bà cô gọi cậu bé đến cười hỏi … - Tôi biết rõ nhắc đến mẹ tôi cô tôi chỉ cố ý gieo rắc vào đầu tôi những ý nghĩ cay độc để tôi khinh miệt và ruồng rẫy mẹ - Hai con m¾t long lanh cña c« t«i ch»m chÆp ®­a nh×n tôi…cô tôi vỗ vai tôi cười mà nói rằng…hai tiếng “em bé” cô t«i ng©n dµi ra thËt ngät, thËt râ,… - Cô tôi cứ tươi cười kể các chuyện cho tôi nghe. => H×nh ¶nh bµ c« hiÖn lªn trong dßng håi øc cña t¸c gi¶ vÉn hằn rõ đó là một bà cô lạnh lùng, độc ác, thâm hiểm. Từ vẻ mặt, nụ cười, giọng nói ánh mắt tất cả đều tập trung biểu lộ tâm địa độc ác của một con người thiếu tình người, tàn nhẫn -> n/v bà cô tiêu biểu cho hạng người tàn nhẫn khô héo cả tình máu mủ trong XH thực dân nửa PK đó.. 4- Cñng cè, HDVN: - Nhắc lại nội dung đoạn trích, yêu cầu học sinh nhắc lại các ND đã phân tích - HD häc sinh chuÈn bÞ cho giê häc tiÕp theo. …………………………………………………………………………………………… So¹n : 28/ 08/ 2009 Gi¶ng: / 09/2009 TiÕt 6:. Trong lßng mÑ. (TrÝch“Nh÷ng ngµy th¬ Êu”- Nguyªn Hång) A - Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh: - Hiểu được tình cảnh đáng thương và nỗi đau tinh thần của chú bé của nhân vật chú bé Hồng, cảm nhận được tình yêu thương mãnh liệt của chú đối với mẹ. - Bước đầu hiểu được văn hồi kí và đặc sắc của thể văn này qua ngòi bút Nguyên Hång: them ®­îm chÊt tr÷ t×nh, lêi v¨n tù truyÖn ch©n thµnh, giµu søc biÓu c¶m. - Giáo dục tình yêu thương con người nhất là đối với những số phận bất hạnh. B – ChuÈn bÞ: - GV: SGK, SGV, t­ liÖu vÒ t¸c gi¶ Nguyªn Hång - HS : SGK, vë ghi, häc bµi cò, so¹n bµi C – Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy – học: 1 – Tæ chøc: 2 – KiÓm tra: KT chuÈn bÞ bµi ë nhµ cña hs, vë BT, BS 3 – Bµi míi:. 12 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> - §äc VB, tãm t¾t hoµn II – Ph©n tÝch : c¶nh cña bÐ Hång 2 – Nh©n vËt bÐ Hång: (phÇn ch÷ in nghiªng * Hoµn c¶nh cña bÐ Hång: SGK) - Bé Hồng ra đời là kết quả của cuộc hôn nhân miễn cưỡng không tình yêu, lớn lên trong không khí gia đình lạnh lẽo, gi¶ dèi kh«ng h¹nh phóc. - Bè nghiÖn ngËp, chÕt; mÑ v× nî nÇn cïng tóng qu¸, ®i bước nữa bị họ hàng bên nhà chồng ghẻ lạnh châm chọc cay nghiệt không thể chịu nổi những lời rèm pha nên đã - Em cảm nhận được gì từ phải bỏ lại con cho họ hàng bên nội đi tha hương cầu thực. hoµn c¶nh cña cËu bÐ - CËu bÐ vµ em QuÕ sèng víi hä hµng bªn néi giµu cã Hång ? nh­ng l¹nh lïng cay nghiÖt. - Yêu cầu hs thảo luận => Cậu bé Hồng côi cút, bất hạnh đáng thương. nhóm câu hỏi 2 SGK tr 20 * Tình yêu thương mãnh liệt của bé Hồng đối với người - Trong cuộc đối thoại với mẹ bất hạnh: bµ c« suy nghÜ vµ cö chØ (+) Khi trß chuyÖn víi bµ c«: cña bÐ Hång ®­îc béc lé - Míi ®Çu nghe c« hái, trong kÝ øc bÐ sèng dËy h×nh ¶nh nh­ thÕ nµo? của người mẹ với vẻ mặt rầu rầu ...từ cúi đầu không đáp -> cười và đáp lại => phản ứng thông minh xuất phát từ sự nh¹y c¶m vµ lßng tin yªu mÑ. - Bé Hồng nhận ra ý nghĩ cay độc của người cô -> quyết không để những rắp tâm tanh bẩn xâm phạm đến lòng yêu - Diễn biến tâm trạng của thương và kính mến mẹ. cậu bé Hồng trong cuộc - Khi nghe người cô cứ tươi cười mà kể về hoàn cảnh tội trò chuyện với người cô? nghiệp của mẹ, mỉa mai châm chọc…“lòng tôi thắt lại”, “khoé mắt cay cay”, “nước mắt tôi rớt xuống ròng ròng đầm đìa ở cằm và ở cổ”…-> đau đớn, phẫn uất, kìm nén nỗi đau xót đang tức tưởi dâng lên trong lòng -> nỗi đau - NhËn xÐt lêi v¨n kÓ đớn dâng lên cực điểm, cậu bé vô cùng căm ghét những cổ chuyÖn trong ®o¹n tục những thành kiến đày đoạ mẹ mình. truyÖn? C¸ch miªu t¶ t©m => Lời văn tràn đầy cảm xúc, thấm đẫm nước mắt trẻ thơ tr¹ng cña nh©n vËt cña t¸c miêu tả tâm lí nhân vật cụ thể sinh động, hình ảnh so sánh gi¶ nh­ thÕ nµo? gîi c¶m næi bËt thÕ giíi t©m tr¹ng c¶m xóc cña nh©n vËt. Tình yêu thương mẹ của bé Hồng bộc lộ ở niềm tin yêu và - Tình cảm yêu thương sự kính mến mẹ, không để những rắp tâm tanh bẩn của mÑ cña cËu bÐ ®­îc béc bà cô xâm phạm đến, căm ghét những cổ tục , thành kiến lé nh­ thÕ nµo? tàn ác đày đoạ mẹ. - KÓ l¹i ®o¹n truyÖn khi (+) Khi ë trong lßng mÑ: cËu bÐ gÆp mÑ? - Những cử chỉ của cậu bé - Thoáng thấy bang người ngồi trên xe kéo giống mẹ, cậu tõ lóc ph¸t hiÖn thÊy bang bÐ véi ®uæi theo “gäi bèi rèi”, “thë hång héc”, “tr¸n ®Ém người giống mẹ đến khi mồ hôi”, … - Nếu người ngồi trên xe kéo không phải là mẹ “khác gì cái ngåi trong lßng mÑ? ảo ảnh của một dòng nước trong suốt chảy dưới bóng r©m…gi÷a sa m¹c”. => Miªu t¶ cö chØ nh©n vËt -> Nçi mong nhí khao kh¸t gặp mẹ, trạng thái xúc động, lo lắng về sự thất vọng nếu 13 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> - T©m tr¹ng c¶m gi¸c cña cËu bÐ khi ®­îc mÑ «m Êp ©u Õm? - NhËn xÐt ®o¹n truyÖn cuèi ®o¹n trÝch?. - C¶m nhËn cña em vÒ t×nh mÉu tö ®­îc thÓ hiÖn trong ®o¹n trÝch?. - Nét đặc sắc về nghệ thuËt, néi dung cña ®o¹n trÝch? - Yêu cầu hs đọc ghi nhớ SGK. - HD hs luyÖn tËp ( Giíi thiÖu mét sè TP cña Nguyªn Hång viÕt vÒ phô nữ và nhi đồng ).. bÞ nhÇm, mõng rì cuèng quýt khi gÆp mÑ. - MÑ kÐo lªn xe : “rÝu c¶ ch©n l¹i”, “oµ lªn khãc nøc në”, mùi hương từ người mẹ thơm tho lạ thường; “mặt mẹ sáng h¼n lªn…” - T«i thÊy nh÷ng c¶m gi¸c bao l©u mÊt ®i bçng l¹i m¬n man kh¾p da thÞt, …ªm dÞu v« cïng…t«i kh«ng cßn nhí mÑ t«i hái vµ t«i tr¶ lêi mÑ t«i nh÷ng c©u g×, …kh«ng m¶y may nghÜ ngîi g× n÷a. => Cảm giác sung sướng cực điểm khi được ở trong lòng mẹ được diễn đạt bằng cảm hứng đặc biệt say mê cùng những rung động tinh tế -> Đoạn văn đã tạo ra một không gian đầy ánh sáng, màu sắc, hương thơm vừa lạ lùng vừa gần gũi, đó là hình ảnh của một thế giới đang bừng nở, hồi sinh, mét thÕ giíi dÞu dµng kØ niÖm vµ ¨m ¾p t×nh mÉu tö. => Tình mẫu tử thiêng liêng cảm động, bất diệt III – Tæng kÕt: 1 – NghÖ thuËt: - §o¹n trÝch ®Ëm chÊt tr÷ t×nh ( chÊt tr÷ t×nh ®­îc thÓ hiÖn ë t×nh huèng vµ néi dung c©u chuyÖn; dßng c¶m xóc phong phó cña chó bÐ Hång; c¸ch thÓ hiÖn t©m tr¹ng c¶m xóc: c¸ch so s¸nh , kÕt hîp kÓ t¶ béc lé c¶m xóc, lêi v¨n mª say khác thường như được viết trong dòng cảm xúc mơn man d¹t dµo…) - Miêu tả tâm trạng nhân vật sinh động qua cử chỉ, lời nói, suy nghÜ… 2 – Néi dung: Ca ngîi t×nh mÉu tö ch©n thµnh thiªng liªng, bÊt tö * Ghi nhí SGK tr 21 * LuyÖn tËp : Nguyên Hồng là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng: - Viết nhiều về phụ nữ và nhi đồng - Dành cho phụ nữ và nhi đồng tấm lòng chan chứa yêu thương, thái độ nâng niu trân trọng (Nhà văn diễn tả them thía những cơ cực tủi nhục mà phụ nữ và nhi đồng phải gánh chịu; thấu hiểu trân trọng vẻ đẹp tâm hồn đức tính cao quý của phụ nữ và nhi đồng. 4 – Cñng cè, HDVN: - Nh¾c l¹i ND bµi häc - HD lµm bµi tËp 5 SGK - Chuẩn bị bài “Trường từ vựng” 14 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> So¹n : 03/ 09/ 2009 Gi¶ng: / 09/2009 TiÕt 7:. Trường từ vựng. A - Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh: - Hiểu được thế nào là trường từ vựng, biết xác lập các trường từ vựng đơn giản - Bước đầu hiểu được mối liên quan giữa trường từ vựng với các hiện tượng ngôn ngữ đã học như: đồng nghĩa, trái nghĩa, ẩn dụ, hoán dụ, nhân hoá…giúp cho việc học văn vµ lµm v¨n. B – ChuÈn bÞ: - GV: SGK, SGV, phiÕu häc tËp - HS : SGK, vë ghi, häc bµi cò, lµm bµi tËp C – Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy – học: 1 – Tæ chøc: 2 – KiÓm tra: - Cấp độ khái quát nghĩa của từ ngữ được hiểu như thế nào? tìm từ ngữ có nghĩa rộng cña c¸c tõ ng÷ trong nhãm tõ sau: rÐt, nãng, m¸t… 3 – Bµi míi: - Yªu cÇu häc sinh đọc ngữ liệu và thảo luËn nhãm. - Nh÷ng tõ in ®Ëm trong ®o¹n v¨n cã nÐt nghÜa chung nµo? - Em hiÓu thÕ nµo lµ trường từ vựng? - §äc ng÷ liÖu 2 vµ nhận xét đặc điểm của trường từ vựng “m¾t”?. - §äc ng÷ liÖu 3 vµ nhận xét đặc điểm cña tõ “ngät” trong các trường từ vựng ?. I – Bµi häc: 1 – Ng÷ liÖu: *Ng÷ liÖu 1: §o¹n v¨n trÝch “Trong lßng mÑ” Những từ : mặt, mắt, da, gò má, đùi, đầu, cánh tay, miệng…-> Có nét chung về nghĩa chỉ bộ phận trên cơ thể con người. => KL: TËp hîp cña nh÷ng tõ cã Ýt nhÊt mét nÐt chung vÒ nghÜa được gọi là trường từ vựng * Ngữ liệu 2: Trường từ vựng “mắt” Có những trường nhỏ hơn: - Bộ phận của mắt: lòng đen, lòng trắng, con ngươi, lông mi, l«ng mµy.. - BÖnh vÒ m¾t: cËn thÞ, viÔn thÞ, lo¹n thÞ… - Hoạt động của mắt: nhìn, liếc, nhòm, ngó… - C¶m gi¸c cña m¾t: chãi, qu¸ng, hoa, cém… => Lưu ý 1: Một trường từ vựng có thể bao gồm nhiều trường từ vùng nhá h¬n => Lưu ý 2: Một trường từ vựng có thể bao gồm những từ khác biªth nhau vÒ tõ lo¹i. * Ng÷ liÖu 3: Ngät trường âm thanh (cùng trường với the the, êm dịu..) trường mùi vị (cùng trường với cay, đắng, bùi…) trường thời tiết (cùng trường với hanh, ẩm, giá…) => Lưu ý 3: Do hiện tượng nhiều nghĩa, một từ có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau. * Ng÷ liÖu 4: §o¹n trÝch VB “L·o H¹c” 15 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> - §äc ng÷ liÖu 4 nhËn xÐt c¸ch sö dụng trường từ vựng trong cuéc sèng hµng ngµy vµ trong v¨n chương? (BT1, BT2, BT3 yªu cÇu hs lµm tËp trung) - T×m nh÷ng tõ thuéc trường “người ruột thÞt” trong VB “Trong lßng mÑ”? - Đặt tên trường từ vùng cho c¸c nhãm tõ trong BT2? - Đặt tên trường từ vùng cho c¸c tõ in ®Ëm ë BT3? - Yªu cÇu hs th¶o luËn nhãm lµm vµo phiÕu häc tËp BT 4, 5. C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶, GV uèn n¾n söa ch÷a, kÕt luËn.( c¸c nhãm nhá theo bµn häc sinh). - Tác giả đã chuyển trường từ vựng như thÕ nµo?. - Con chó vàng được nhân hoá , tác giả đã chuyển trường từ vựng chỉ người sang trường từ vựng chỉ vật để nhân hoá -> mối quan hệ gần gũi bộc lộ tình cảm yêu thương của lão Hạc với con chó vàng. => Lưu ý 4: Người ta thường ding cách chuyển trường từ vựng để tăng thêm tính nghệ thuật của ngôn từ và khả năng diễn đạt( phép Èn dô, nh©n ho¸, so s¸nh… 2 – ghi nhí SGK tr 21 II – LuyÖn tËp: Bài tËp 1 : - Trường từ vựng: người ruột thịt trong VB “Trong lòng mẹ”: mợ, c«, em, thÇy, cËu Bµi tËp 2: Tên trường từ vựng: A – Dụng cụ đánh bắt thuỷ sản B – Dụng cụ để đựng (đồ vật) C – Hoạt động của chân D – Tr¹ng th¸i t©m lÝ E – TÝnh c¸ch G – Dụng cụ để viết Bµi tËp 3: Các từ in đậm thuộc trường từ vựng : thái độ Bµi tËp 4: - Khøu gi¸c: mòi, th¬m, ®iÕc, thÝnh - ThÝnh gi¸c: tai, nghe, ®iÕc, râ, thÝnh Bµi tËp 5:  Lưới: + DT: đồ đan bằng các loại sợi có mắt và nhiều hình dáng khác nhau ding để ngăn chắn, bắt cá, chim…(lưới, vó, câu,…) + ĐT : đánh bắt cá, tômbằng lưới (thả lưới, câu, cất vó…) + DT: dùng trong một số tổ hợp: mạng lưới (lưới lửa, lưới điện, lưới tình…)  L¹nh: + TT: có nhiệt độ thấp hơn so với mức bình thường-> cảm giác (l¹nh, nãng, m¸t…) + TT: tỏ ra không có chút cảm tìnhgì trong quan hệ với người với người (lạnh lùng, lạnh nhạt, nồng hậu, nồng nàn…) Bµi tËp 6: Chuyển từ trường từ vựng “quân sự”sang trường từ vựng “nông nghiÖp”. 4 – Cñng cè, HDVN: - Nhắc lại khái niệm trường từ vựng, các lưu ý - HD lµm bµi tËp 7 ë nhµ - ChuÈn bÞ bµi “Bè côc cña VB” So¹n : 05/ 09/ 2009 Gi¶ng: / 09/2009 16 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> TiÕt 8:. Bè côc cña v¨n b¶n. A - Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh: - Hiểu được bố cục của văn bản, đặc biệt là cách sắp xếp nội dung trong phần Thân bµi. - Biết xây dựng bố cục VB mạch lạc phù hợp với đối tượng và nhận thức của người đọc. B – ChuÈn bÞ: - GV: SGK, SGV, b¶ng phô - HS : SGK, vë ghi, häc bµi cò, lµm bµi tËp C – Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy – học: 1 – Tæ chøc: 2 – KiÓm tra: - Trường từ vựng có đặc điểm như thế nào? Nêu 2 trường từ vựng để CM một từ có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau? - KiÓm tra ®o¹n v¨n viÕt ë nhµ (BT 7) 3 – Bµi míi: - HD hs đọc và tìm hiểu ng÷ liÖu. - Xác định chủ đề của VB “Người thầy đạo cao đức trọng”? - VB ®­îc chia lµm mÊy phÇn? - ND chÝnh cña mçi phÇn? NhiÖm vô cña c¸c phÇn trong VB? - Mèi quan hÖ gi÷a c¸c phÇn trong v¨n b¶n? - GV sö dông b¶ng phô ( sơ đồ mối quan hệ giữa c¸c phÇn trong VB). - HD hs th¶o luËn rót ra kÕt luËn vÒ bè côc VB. - NhiÖm vô cña mçi phÇn trong bè côc VB?. I – Bµi häc: 1 – Bè côc cña v¨n b¶n: a – Ng÷ liÖu: VB “Người thầy đạo cao đức trọng” *VB chia 3 phÇn P1: §o¹n 1: Giíi thiÖu thÇy Chu V¨n An (tµi n¨ng, phÈm chÊt) P2: §o¹n 2,3: CM cô thÓ tµi n¨ng phÈm chÊt P3: Đoạn 4: Tình cảm của mọi người dành cho thầy CVA *Mèi quan hÖ gi÷a c¸c phÇn trong VB: P1 – MB -> nêu chủ đề của VB §1: ThÇy Chu V¨n An lµ thÇy gi¸o giái,tÝnh t×nh cøng cái kh«ng mµng danh lîi P2 – TB - > trình bày các khía cạnh của chủ đề §2: lµm râ : CVA lµ thÇy gi¸o giái §3: lµm râ: tÝnh t×nh cøng cái kh«ng mµng danh lîi P3 – KB -> tổng kết chủ đề VB Đ4: kết luận : mọi người đều thương tiếc ông, đượ thê t¹i V¨n MiÕu. => KL: + Bố cục của VB là cách tổ chức các đoạn văn để thể hiện chủ đề, VB thường có bố cục 3 phần: MB,TB,KB. + Mỗi phần đều có nhiệm vụ riêng: MB : nêu chủ đề của VB. TB: thường có một số đoạn nhỏ trình bày các khía cạnh của chủ đề. 17 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> - §äc ghi nhí tr 25 - VB “T«i ®i häc”kÓ nh÷ng sù kiÖn nµo? - Những sự kiện đó được kÓ theo tr×nh tù nµo?. - VB “Trong lßng mÑ tr×nh bµy diÔn biÕn t©m lÝ t©m lÝ cña nh©n vËt bÐ Hång nh­ thÕ nµo?. - VB “Người thầy đạo cao đức trọng” sắp xếp c¸c sù viÖc nh­ thÕ nµo? - PhÇn TB cña VB thường được sắp xếp theo tr×nh tù nµo? - ViÖc s¾p xÕp phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo? - §äc ghi nhí - C¸c ®o¹n v¨n thuéc BT 1 tr×nh bµy c¸c ý nh­ thÕ nµo?. - C¸c ý ®­îc s¾p xÕp ë BT3 đã hợp lí chưa?. KB: tổng kết chủ đề. + Gi÷a c¸c phÇn cã mèi quan hÖ rÊt chÆt chÏ lµm râ chủ đề của VB. b - Ghi nhí SGK tr 25 (ghi nhí 1,2) 2 – C¸ch bè trÝ, s¾p xÕp néi dung phÇn Th©n bµi cña VB: a – Ng÷ liÖu: * VB “T«i ®i häc”: kÓ vÒ nh÷ng viÖc x¶y ra trong qu¸ khø ) -> sắp xếp theo sự hồi tưởng những kỉ niệm buổi tựu trường ®Çu tiªn - Trình tự thời gian ( trên đường đến trường - đứng trước sân trường - vào lớp. - Trình tự liên tưởng đối lập với những cảm xúc về cùng một đối tượng trước đây và buổi tựu trường đầu tiên (con đường, ngôi trường trước đây - con đường, ngôi trường trong buổi tựu trường đầu tiên). * VB “Trong lßng mÑ”: tr×nh bµy diÔn biÕn t©m lÝ cña nh©n vËt bÐ Hång: + Trong cuộc đối thoại với bà cô: bộc lộ cảm xúc đau đớn, tâm trạng phẫn uất vì thương mẹ; thái độ căm ghét những thành kiến cổ tục đã đày đoạ mẹ khi nghe bà cô cố tình nói xÊu mÑ em. + Lúc ở trong lòng mẹ: niềm vui sướng cực điểm, hạnh phóc v« bê cña cËu bÐ khi ®­îc mÑ ©u yÕm. -> C¸c ®o¹n v¨n trong VB ®­îc s¾p xÕp theo tr×nh tù t©m lÝ cña nh©n vËt. * VB “Người thầy đạo cao đức trọng” các đoạn văn trong TB ®­îc s¾p xÕp theo tr×nh tù nhãm sù viÖc: c¸c sù viÖc nãi về CVA là người thầy tài cao, CVA là người thầy đạo đức ®­îc häc trß kÝnh träng. => KL:+ C¸ch bè trÝ s¾p xÕp phÇn TB cã thÓ theo c¸c tr×nh tù : thêi gian, kh«ng gian, theo sù ph¸t triÓn cña sù viÖc, theo m¹ch suy luËn sao cho phï hîp víi sù triÓn khai chñ đề và sự tiếp nhận của người đọc. + C¸ch bè trÝ s¾p xÕp phÇn TB tuú thuéc vµo kiÓu văn bản, chủ đề, ý đồ giao tiếp của người viết . b – Ghi nhí SGK tr 25 (ghi nhí 3) II – LuyÖn tËp: BT1(26): a- Trình bày theo thứ tự không gian: nhìn xa - đến gần đến tận nơi - đi xa dần. b- Tr×nh bµy theo thø tù thêi gian: vÒ chiÒu, lóc hoµng h«n. c- Hai luËn cø ®­îc s¾p xÕp theo tÇm quan träng cña chúng đối với luận điểm cần CM. BT3 (27): 18 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> NÕu ch­a, em s¾p xÕp l¹i nh­ thÕ nµo?. a- Gi¶i thÝch nghÜa ®en, nghÜa bãng cña c©u tôc ng÷ b- Chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ.. 4 – Cñng cè, HDVN: - Nh¾c l¹i kn bè côc VB - HD häc sinh lµm bµi tËp 2 ë nhµ - Soạn bài “Tức nước vỡ bờ” ……………………………………………………………………………………………. So¹n : 05/ 09/ 2009 Gi¶ng: / 09/2009 TiÕt 9:. Tức nước vỡ bờ (Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố). A - Mục tiêu cần đạt: Gióp häc sinh: - Thấy được bộ mặt tàn ác bất nhân của chế độ xã hội đương thời và tình cảnh đau thương của người nông dân cùng khổ trong xã hội ấy; cảm nhận được cái quy luật của hiện thực: có áp bức thì có đấu tranh; thấy được vẻ đẹp tâm hồn và sức sống tiềm tàng của người phụ nữ nông dân. - Thấy được những nét đặc sắc trong nghệ thuật viết truyện của tác giả. - Bồi dưỡng năng lực cảm thụ văn học, phân tích tác phẩm tự sự. - Giáo dục ý thức trân trọng vẻ đẹp tâm hồn, phẩm chất của người nông dân, sự cảm thông chia sẻ đối với những người gặp khó khăn. B – ChuÈn bÞ: - GV: SGK, SGV, Tác phẩm “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố. - HS : SGK, vë ghi, häc bµi cò, so¹n bµi. C – Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy – học: 1 – Tæ chøc: 2 – KiÓm tra: - Kể tóm tắt VB “Trong lòng mẹ”, phân tích lòng thương mẹ của bé Hồng (BT2 tr27)? 3 – Bµi míi: - HD hs đọc VB I – TiÕp xóc v¨n b¶n: 1 - §äc vµ kÓ VB: - HD tãm t¾t ®o¹n trÝch 2 - T×m hiÓu chó thÝch: ( hs tãm t¾t, GV tãm t¾t * T¸c gi¶ : - GV sö dông ¶nh ch©n - Ng« TÊt Tè lµ nhµ v¨n xuÊt s¾c nhÊt cña trµo l­u v¨n häc dung của Ngô Tất Tố hiện thực trước CM. giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶. - Lµ nhµ b¸o, c©y bót phãng sù næi tiÕng; cßn lµ mét nhµ dÞch thuËt… - Chuyªn viÕt vÒ n«ng th«n vµ n«ng d©n vµ thµnh c«ng ë lÜnh vùc nµy. - GV giíi thiÖu tiÓu * T¸c phÈm: thuyết “Tắt đèn”, tóm - “Tắt đèn” được đăng báo năm 1937 được in thành sáh năm 19 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> t¾t TP. - Yªu cÇu häc sinh vµ n¾m v÷ng c¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ ng÷ phÇn chó thÝch. - Yªu cÇu th¶o luËn t×m bè côc cña ®o¹n trÝch. - Nêu đại ý?. - §äc phÇn ch÷ nhá ®Çu ®o¹n trÝch, tãm t¾t t×nh cảnh gia đình chị Dậu?. - NhËn xÐt vÒ cuéc sèng của người nông dân trước CMT8? - Chi tiÕt nµo ®­îc xem lµ t×nh huèng cña ®o¹n truyÖn? (yªu cÇu hs th¶o luËn nhãm nhá) - Kể tóm tắt cuộc đối mÆt gi÷a chÞ DËu víi cai lệ và người nhà lí trưởng? - Đọc lại chú thích để hiÓu vÞ trÝ cña cai lÖ trong XH. - C¶m nhËn chung vÒ tªn cai lÖ trong ®o¹n trÝch nµy? - Theo dâi phÇn ®Çu ®o¹n trÝch em thÊy t×nh c¶m chÞ DËu dµnh cho. 1939 - TP viết về một vụ thuế ở một làng quê vùng đồng bằng Bắc bé (thuÕ th©n) – lµ bøc tranh thu nhá cña n«ng th«n VN trước CM tháng 8, là bản án đanh thép tố cáo XH tàn bạo ăn thịt người. - Đoạn trích thuộc chương XVIII cuả TP * C¸c chó thÝch kh¸c : SGK 3 – Bè côc : 2 phÇn P1: Từ đầu đến “hay không?”-> Cảnh của nhà chị Dậu. P2: còn lại -> Cuộc đối mặt giữa chị Dậu với cai lệ và người nhà lí trưởng. 4 - §¹i ý: Kể chuyện chị Dậu chống lại cai lệ và người nhà lí trưởng để b¶o vÖ chång. §o¹n trÝch v¹ch trÇn bé mÆt tµn ¸c bÊt nhan của XH TDPK đương thời đẩy người nông dân vào tình cảnh khốn khổ khiến cho họ phải liều mạng cự lại; cho thấy vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ nông dân vừa giàu tình yêu thương vừa chứa đựng sức sống tiềm tàng. II – Ph©n tÝch: 1 – Tình cảnh gia đình chị Dậu: - Phải bán cho, bán khoai, bán cả đứa con đầu lòng mới đủ tiÒn nép s­u cho anh DËu. Nh­ng l¹i ph¶i nép suÊt s­u cña người em chồng đã mất từ năm ngoái, anh Dậu vì không có tiền nộp nên bị trói điệu ra ngoài đình, bị đánh đập đến tưởng chết người ta cõng anh Dậu rũ rượi về nhà. - Nhµ kh«ng cßn lÊy mét h¹t g¹o, bµ hµng xãm ¸i ng¹i c¶nh nhà chị đem cho bát gạo để chị nấu cháo. => C¶nh nhµ tóng quÉn , cïng ®­êng do s­u thuÕ d· man cña bän TDPK - Trong lúc anh Dậu đang dần tỉnh lại bọn cai lệ lại kéo đến thúc sưu, nếu bị đánh nữa chắc anh sẽ chết mất -> Tình thế nguy ngËp (t×nh huèng cña ®o¹n truyÖn). 2 – Chị Dậu chống lại người nhà lí trưởng và cai lệ để b¶o vÖ chång: Cai lÖ - Viªn cai chØ huy mét tèp lÝnh lÖ - cÊp thÊp nhÊt trong quân đội chế độ thực dân phong kiÕn, h¾n chØ lµ g· tay sai m¹t h¹ng nh­ng h¾n s½n sµng g©y téi ¸c mµ kh«ng hÒ bÞ ai ng¨n chÆn v× hắn đại diện cho “nhà nước” và nhân danh “phép nước”. 21 Lop8.net. ChÞ DËu - NÊu ch¸o cho chång, x¬i ra b¸t qu¹t cho mau nguéi, ngåi cạnh động viên, xem chồng ¨n cã ngon kh«ng…-> hÕt lòng yêu thương chồng, tình c¶m ch©n thµnh tha thiÕt-> Tình cảm ấy là động lực, là søc m¹nh khiÕn cho chÞ cã can đảm đứng lên để bảo vệ chång..

<span class='text_page_counter'>(20)</span> chång nh­ thÕ nµo? - Hành động, lời nói của cai lệ khi đến nhà chÞ DËu? - Thái độ, hành động, lời nãi cña chÞ DËu nh­ thÕ nµo? - Qua hành động, lời nói nh©n vËt cai lÖ hiÖn lªn nh­ thÕ nµo? - DiÔn biÕn t©m lÝ hµnh động của chị Dậu khi đối mặt với cai lệ và người nhà lí trưởng?. - Cai lÖ tiªu biÓu cho hạng người nào trong XH Êy? - Em c¶m nhËn ®­îc những nét đẹp nào ở nh©n vËt chÞ DËu trong ®o¹n trÝch?. - SÇm sËp tiÕn vµo nhµ anh Dậu với roi song, tay thước, d©y thõng, gâ ®Çu roi xuống đất thét “Thằng kia….mau!”H¾n chØ vµo mÆt chÞ DËu… - Không để cho chị nói hết câu trợn ngược hai mắt qu¸t… - GiËt ph¾t c¸i d©y thõng… chạy sầm sập đến chỗ anh DËu, bÞch vµo ngùc chÞ DËu - Bá ngoµi tai nh÷ng lêi nãi cña chÞ DËu, chöi m¾ng th« tôc, qu¸t thÐt, -> Lêi nãi th« tôc, hµnh động đểu cáng hung hãn rợn người. Bắt trói người lµ nghÒ cña h¾n, h¾n lµm việc đó với sự say mê, với mét kÜ thuËt thµnh th¹o, h¾n lµ kÎ tµn b¹o, bÊt nh©n. => TÝnh c¸ch cña n/v ®­îc thÓ hiÖn ®Ëm nÐt, nhÊt qu¸n, ®­îc miªu t¶ sinh động qua ngôn ngữ, hành động. Cai lệ là tên tay sai chuyªn nghiÖp, tÝnh c¸ch hung b¹o d· thó, h¾n tiªu biÓu trän vÑn nhÊt cho h¹ng tay sai h¾n lµ c«ng cụ bằng sắt đắc lực của cái trËt tù x· héi tµn b¹o Êy.. - Khi cai lÖ tiÕn vµo chÞ DËu van xin “nhà cháu đã tóng…cho ch¸u khÊt”. - “Khèn n¹n…Xin «ng tr«ng l¹i”. -“ Ch¸u van «ng, nhµ ch¸u võa míi tØnh ®­îc mét lóc, xin «ng tha cho” ->Thái độ mềm mỏng lễ phÐp, lêi nãi cã t×nh cã lÝ, van xin tha thiÕt cè kh¬i gîi lương tri từ phía ông cai. -> ChÞ liÒu m¹ng cù l¹i : + ChÞ cù l¹i b»ng lÝ lÏ, thay đổi cách xưng hô “chồng t«i…c¸c «ng…”-> chÞ nãi cái lí đương nhiên, cái đạo tối thiểu của con người. + ChÞ cù l¹i b»ng hµnh động chống trả, phản kháng quyết liệt: chị xưng hô đứng cao h¬n chóng“mµy…bµ”, đánh lại cai lệ và người nhà lí trưởng. + C©u nãi “Thµ ngåi tï…t«i kh«ng chÞu ®­îc”. => ChÞ DËu lµ phô n÷ méc m¹c hiÒn dÞu, ®Çy vÞ tha, sống khiêm nhường, biết nhẫn nhục chịu đựng, nh­ng hoµn toµn kh«ng yÕu ®uèi cã søc sèng m¹nh mÏ mét tinh thÇn ph¶n kh¸ng tiÒm tµng.. - NhËn xÐt nghÖ thuËt kÓ chuyÖn cña t¸c gi¶ trong ®o¹n trÝch? =>Đoạn văn kể về cuộc đối mặt giữa chị Dậu với tên cai lệ và người nhà lí trưởng đặc biệt sống động toát lên không khí hào hứng thú vị, khắc hoạ nhân vật rõ nét qua lời nói, hành động: tÝnh c¸ch nh©n vËt chÞ DËu võa nhÊt qu¸n l¹i võa ®a d¹ng. - Gi¶i thÝch ý nghÜa nhan đề của đoạn trích (lưu ý nhan đề do nhà soạn sách đặt). Ngòi bút miêu tả của tg “ tuyệt khéo”các hoạt động dồn dập mà không bị rối, mỗi chi tiết đều “đắt”. - Phản ánh cái lô-gíc hiện thực“Tức nước vỡ bờ”, quy luật có áp bức thì có đấu tranh , toát lên chân lí: Con đường sống của quần chúng bị áp bức chỉ có thể là con đường đấu tranh để tự 22 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>