Giáo án Ngữ văn 8 (3 cột) - Tuần 14

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n : 10.11.08 Ngµy gi¶ng: 17.11.08 TiÕt 53: DÊu ngoÆc kÐp A. Môc tiªu:. - Häc sinh hiÓu râ c«ng dông cña dÊu ngoÆc kÐp. - RÌn kü n¨ng sù dông dÊu ngoÆc kÐp khi viÕt v¨n b¶n. B. ChuÈn bÞ:. - GV: SGK – SGV – B¶ng phô - HS: Bµi chuÈn bÞ ë nhµ C. Các bước lên lớp 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: Nêu công dụng của dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm? Cho VD KiÓm tra bµi tËp ë nhµ 3. Tiến trình họat động: Hoạt động của thầy và trò. TG. Hoạt động 1: Khởi động:. Néi dung. 2. Giờ trước chúng ta đã biết được công dụng của dấu ngoặc đơn và đấu hai chấm . Vậy bài ngày hôm nay chóng ta sÏ t×m hiÓu vÒ dÊu ngoÆc kÐp ... H§2: H×nh thµnh kiÕn thøc 20 I. C«ng dông míi. 1. Bµi tËp GV treo b¶ng phô. HS đọcbài tập SGK ? DÊu ngoÆc kÐp trong nh÷ng ®o¹n trích dùng đề làm gì?. a. §¸nh dÊu lêi dÉn trùc tiÕp (1 c©u nãi cña G¨ng - ®i). a. Dẫn lại lời của người khác (đôi khi của chính người viết, nhưng ®­îc dïng ë mét thêi ®iÓm kh¸c) b. NghÜa ®­îc h×nh thµnh trªn c¬ sở phương thức ẩn dụ: Dùng từ "dải lụa" để chỉ chiếc cầu (xem chiếc cầu Lop8.net. b. §¸nh dÊu tõ ng÷ hiÓu theo nghÜa đặc biệt..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> nh­ 1 d¶i lôa). - Nghĩa đặc biệt là nghĩa không theo cách hiểu thông thường, có phần xa lạ và mới mẻ đối với người đọc. Người viết dùng dấu ngoặc kép nhằm nói rõ tính chất đặc biệt đó. c. T¸c gi¶ mØa mai b»ng viÖc dïng l¹i chÝnh nh÷ng tõ ng÷. c. §¸nh dÊu tõ ng÷ hµm ý mØa mai, ch©m biÕm. Tõ ng÷ ®­îc dïng trùc tiÕp. d. §¸nh dÊu tªn cña c¸c vë kÞch.. ? VËy dÊu ngoÆc kÐp cã nh÷ng c«ng dông g×? 2. Ghi nhí: SGK Tr: 142.. HS đọc ghi nhớ. Hoạt động 3 : Hướng dẫn luyện 20 II. Luyện tập: tËp - HS đọc nôi dung + yêu cầu. - HS th¶o luËn bµn - theo d·y, mçi d·y 2 c©u. + D·y 1: C©u a, b.. 1. Bµi tËp 1: Gi¶i thÝch c«ng dông cña dÊu ngoÆc kÐp. a. Câu nói giả định được dẫn dắt trùc tiÕp. b. Hµm ý mØa mai.. + D·y 2: C©u c, d.. c. Tõ ng÷ ®­îc dÉn trùc tiÕp, dÉn l¹i lêi cña bµ c«.. + D·y 3: c©u d, e - §¹i diÖn tr¶ lêi.. d. Hµm ý mØa mai, ch©m biÕm. Tõ ng÷ ®­îc dÉn trùc tiÕp. e. Tõ ng÷ ®­îc dÉn d¾t trùc tiÕp. 2. Bµi tËp 2: HS đọc nội dung, yêu cầu.. a. Đặt dấu 2 chấm sau "cười bảo" (đánh dấu báo trước lời đối thoại).. GV treo b¶ng phô. Học sinh làm bài – Gv lần lượt gäi häc tr×nh bµy .. - Dấu ngoặc kép ở cá "tươi" "và" "tươi" (đánh dấu từ ngữ được dẫn l¹i). b. - ... chó TiÕn Lª : "Ch¸u h·y vÏ c¸i g× th©n thuéc nhÊt víi ch¸u". - > Báo trước lời dẫn trực tiếp.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> c...... bảo hắn: "Đây là cái vườn mà cô th©n sinh ..... mét sµo". - > Đánh dấu báo trước lời dẫn trực tiÕp. 3. Bµi tËp 3:. - Học sinh đọc nội dung yêu cầu - Th¶o luËn bµi. a. Dïng dÊu hai chÊm vµ dÊu ngoặc kép để đánh dấu lời dẫn trực tiÕp, dÉn nguyªn v¨n cña chñ tÞch HCM.. - §¹i diÖn tr¶ lêi.. b. Lêi dÉn gi¸n tiÕp (chØ lÊy ý c¬ bản để diễn đạt thành câu văn của người viết) nên không phải dùng dấu c©u. 4. Bµi tËp 4.. - ViÕt ®o¹n v¨n - HS viết - đọc - nhận xét - GV söa ch÷a.. 4. Cñng cè: ? Nªu c«ng dông cña dÊu ngoÆc kÐp. 5. Hướng dẫn học bài . - Bµi cò: Häc ghi nhí, lµm BT 7 (SGK - Tr 144) - Bµi míi: So¹n: ¤n luyÖn vÒ dÊu c©u Lµm bµi tËp trong SGK _______________________________ Ngµy so¹n: 12.11.08 Ngµy gi¶ng: 19.11.08 TiÕt 54 Bµi to¸n d©n sè (V¨n b¶n nhËt dông) - Th¸i AnI. Môc tiªu:. - Nắm được mật độ và nội dung chính của mà tác giả đặt ra qua văn bản là cần phải hạn chế sự gia tăng dân số, đó là con đường "tồn tại hay không tồn tại" của chính loài người. Thấy được cách viết nhẹ nhàng, kết hợp với kể chuyện với lập luËn trong viÖc thÓ hiÖn néi dung bµi viÕt. - Giáo dục học sinh có ý thức góp phần mình vào việc tuyên truyền vận động cho quèc s¸ch cña §¶ng vµ nhµ níc ta vÒ ph¸t triÓn d©n sè. - Rèn kỹ năng đọc và phân tích. II. ChuÈn bÞ: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - GV: SGK, tµi liÖu tham kh¶o, b¶ng phô b¶ng thèng kª vµ dù b¸o sù ph¸t triÓn cña d©n sè thÕ giíi. - Häc sinh: So¹n bµi, s­u tÇm 1 vµi c©u tôc ng÷, thµnh ng÷ nãi vÒ d©n sè. III. Các bước lên lớp:. A. ổn định tổ chức: B. KiÓm tra bµi cò. H: Phân tích tác hại của thuốc lá đối với con người? Nh÷ng biÖn ph¸p phßng chèng «n dÞch thuèc l¸? C. Tiến trình hoạt động. Họat động của thầy và trò. TG. HĐ1: Khởi động.. Néi dung. 2. GV yêu cầu học sinh đọc những c©u tôc ng÷ thµnh ng÷ ViÖt Nam mµ các em biết về sinh đẻ, về dân số... GV bæ sung ,chuyÓn vµo bµi: Trêi sinh voi, trêi sinh cá. Cã nÕp cã tÎ. Con đàn cháu đống. §ã lµ nh÷ng c©u tôc ng÷, thµnh ng÷ nh÷ng c©u nãi cöa miÖng cña người Việt Nam xa, phản ánh quan niệm đẻ nhiều con... HĐ2: Hướng dẫn đọc- hiểu văn b¶n.. 5. GV hướng dẫn đọc: Đọc rõ ràng, chó ý c¸c c©u c¶m, c¸c mèc thêi gian, các con số và các tên nước được nhắc đến trong văn bản.. I. §äc vµ t×m hiÓu chó thÝch.. 1. §äc. GV đọc mẫu, HS đọc, nhận xét. Häc sinh chó vµo c¸c chó thÝch - A §am - £ Va: CÆp vî chång đầu tiên sinh ra loài người. (Theo kinh th¸nh).. 2. T×m hiÓu chó thÝch.. - “Tån t¹i hay kh«ng tån t¹i”: C©u nãi næi tiÕng cña nh©n vËt H¨m-lÐt trong vë bi kÞch “H¨m-lÐt” cña V. SÕc-xpia (Anh). ? Theo em cã thÓ gäi “ Bµi to¸n d©n Lop8.net. * KiÓu v¨n b¶n : Lµ v¨n b¶n nhËt.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> sè” lµ v¨n b¶n nhËt dông kh«ng ?. dông.. Vì văn bản đề cập đến một vấn đề thêi sù võa cÊp thiÕt võa l©u dµi cña đời sống nhân loại , đó là vấn đề gia t¨ng d©n sè vµ hiÓm ho¹ cña nã ? V¨n b¶n cã bè côc ntn? Néi dung?. 4. II. T×m hiÓu bè côc: 3 phÇn. - P1: Tõ ®Çu-> s¸ng m¾t ra - bµi toàn dân số và kế hoạch hóa gia đình. - P2: TiÕp -> sang « thø 31 cña bàn cờ - Tốc độ gia tăng dân số. -P3: Cßn l¹i: Lêi kªu gäi khÈn thiÕt. ? Phương thức biểu đạt của VB? - LËp luËn kÕt hîp thuyÕt minh vµ biÓu c¶m? ? Bµi to¸n d©n sè theo t¸c gi¶ thùc 30 III. T×m hiÓu v¨n b¶n: chất là vấn đề gì? Được đặt ra từ bao 5 1. Bµi to¸n d©n sè vµ kÕ ho¹ch giê? hóa gia đình. - Vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình. ? Em hiểu thế nào về vấn đề về dân số kế hoạch hoá gia đình ?. - Vấn đề dân số và hoạch hóa gia đình đã được đặt ra từ thời cổ đại.. Häc sinh th¶o luËn (NL) Häc sinh tr×nh bµy – GV nhËn xÐt kÕt luËn - Dân số là số người sinh sống trên ph¹m vi mét quèc gia , mét ch©u lôc - Gia tăng dân số ảnh hưởng đến tiÕn bé x· héi vµ lµ nguyªn nh©n dẫn đến đói nghèo , lạc hậu - D©n sè g¾n liÒn víi KHHGD , tøc vấn đề sinh sản - DSKHHGD là vấn đề đã và được quan t©m trªn toµn thÕ giíi . ? Khi nói mình “ sáng mắt ra” Tg đã sáng mắt ra về vấn đề gì? ? Em nhËn xÐt g× vÒ c¸ch nªu vÊn đề trong đoạn văn phần mở bài ? Lop8.net. -> Cách nêu vấn đề nhẹ nhàng giản.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Nã cã t¸c dông nh­ thÕ nµo ?. dÞ , gÇn gòi . T¹o sù bÊt ngê , l«i cuốn sự chú ý theo dõi của người đọc. 17 2. Tốc độ gia tăng dân số thế giới:. HS theo dâi phÇn th©n bµi ? Để làm rõ vấn đề dân số và kế hoạch hóa gia đình, tác giả đã lập luËn vµ thuyÕt minh dùa trªn c¸c ý chÝnh nµo , em h·y chØ ra c¸c ý lín đó? Ba ý chính tương ứng với ba đoạn v¨n - Vấn đề dân số được đặt ra từ bài to¸n cæ ( §ã lµ c©u chuyÖn ...nhõng nµo !) - Bµi to¸n d©n sè ®­îc tÝnh to¸n tõ mét c©u chuyÖn trong kinh th¸nh - Vấn đề dân số được nhìn nhận từ thực tế sinh sản của con người . ? Cã thÓ tãm t¾t bµi to¸n cæ nµy nh­ thÕ nµo ?. * Vấn đề dân số được đặt ra từ bài to¸n cæ :. - §Æt 1 h¹t thãc vµo « thø nhÊt , « tthứ hai đặt hai hạt thóc , các ô tiếp theo cứ thế nhân đôi - Tæng sè thãc thu ®­îc cã thÓ phñ khắp bề mặt trái đất . ? Tại sao có thể hình dung vấn đề gia t¨ng d©n sè tõ bµi to¸n cæ nµy ? - Con sè bµi to¸n cæ t¨ng dÇn theo cấp số nhân, tương ứng với số người sinh ra trên trái đất theo cấp độ này sẽ không là con số tầm thường mà là con sè khñng khiÕp ? Tác giả sử dụng phương pháp nào để thuyết minh ? - Câu chuyện kén rể là tiền đề để tác gi¶ so s¸nh víi sù bïng næ vµ gia t¨ng d©n sè. ? Người viết dẫn chứng câu chuyện Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> ra để nhắm mục đích gì? - Gây tò mò, hấp dẫn, bát ngờ đối với người đọc. ? C©u chuyÖn kÐn rÓ cña nhµ th«ng th¸i cã vai trß vµ ý nghÜa nh­ thÕ nào trong việc làm nổi bật vấn đề đánh giá mà tác giả muốn nói? Häc sinh chó ý vµo ®o¹n v¨n tiÕp theo. - Tõ sù so s¸nh nµy, t¸c gi¶ gióp người đọc hình dung ra thái độ gia t¨ng d©n sè vµ hÕt søc nhanh chãng.. ? Tãm t¾t bµi to¸n d©n sè cã khëi ®iÓm tõ chuyÖn trong kinh th¸nh ?. * Bµi to¸n d©n sè ®­îc truyÖn trong kinh th¸nh. đặt ra từ. - Lúc đầu trái đất chỉ có hai người - Nếu mỗi gia đình chỉ sinh hai con thì đến năm 1995 số dân trái đất là 5,63 tỉ người ? C¸c t­ liÖu thuyÕt minh d©n sè ë ®©y cã t¸c dông g×?. - So víi bµi t¸o cæ , con sè nµy xÊp xØ ô thứ 30 mươi của bàn cờ .. - Cho mọi người thấy được mức độ gia tăng dân số nhanh chóng trên thÕ giíi. Häc sinh chó ý vµo ®o¹n v¨n tiÕp theo .. * Bài toán dân số đợc nhìn nhận từ sinh në cña phô n÷. ? Theo thông báo của Hội nghị Cairô, các nước có tỉ lệ sinh con cao thuéc c¸c ch©u lôc nµo ? Châu phi , châu á ( trong đó có VN) ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ sù gia t¨ng d©n sè vµ thùc tr¹ng KT - VH ë c¸c ch©u lôc (¸, Phi) nµy?. HËu qu¶ cña sự gia tăng dân số ở hai châu lục đó ?. Gv yªu cÇu häc sinh liªn hÖ thùc tÕ ở địa phương em. Lop8.net. ë hai ch©u lôc ¸, Phi d©n sè ph¸t triển nhanh và đông nhất - > Sự bùng næ d©n sè ®i kÌm víi nghÌo nµn, l¹c hËu, kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn, VH, GD kh«ng ®­îc n©ng cao..

<span class='text_page_counter'>(8)</span> 8. 3. Lêi kªu gäi khÈn thiÕt.. Häc sinh theo dâi phÇn 3. ? Em hiÓu lêi nãi sau ®©y cña t¸c gi¶ nh­ thÕ nµo?. - Muốn có đất sống phải sinh đẻ có kế hoạch để hạn chế gia tăng dân sè trªn toµn cÇu.. "Đừng để cho ...... càng tốt". ? Tại sao tác giả lại dẫn câu độc tho¹i næi tiÕng cña nh©n vËt H¨m Lét trong vở kịch vĩ đại của Séc XPia.?. - Con người muốn tồn tại phải biết ®iÒu chØnh, h¹n chÕ sù gia t¨ng d©n sè.. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ “ bµi to¸n d©n sè” cña t¸c gi¶?. - Vừa tập trung hướng vào chủ đề, võa gãp phÇn n©ng cao tÇm quan trọng của vấn đề, làm cho người đọc thÊy râ tÇm quan träng cña nã. - Gv kiên hệ thức tế với vấn đề dân số ở địa phương HĐ3: hướng dẫn tổng kết - Ghi nhí. 1. IV. Ghi nhí: SGK - T 132.. 2. V. LuyÖn tËp:. ? T¸c gi¶ muèn nãi ®iÒu g× qua v¨n b¶n "Bµi to¸n d©n sè"?. Học sinh đọc ghi nhớ - giáo viên nhÊn m¹nh. HĐ4: Hướng dẫn luyện tập.. Bµi tËp 1:. Học sinh đọc bài đọc thêm. ? Con ®­êng nµo lµ con ®­êng tốt nhất để hạn chế sự gia tăng dân sè?. §Èy m¹nh GD lµ con ®­êng tèt nhất để hạn chế sự gia tăng dân số. Bëi v× chØ b»ng con ®­êng Gd míi giúp mọi người hiểu nguy cơ của sự bïng næ vµ gia t¨ng d©n sè.. 4 . Cñng cè: - ? VB nµy ®em l¹i cho em nh÷ng hiÓu biÕt g×? 5. Hướngdẫn học bài - Bµi cò: Häc bµi + ghi nhí + lµm BT 2 - 3. - Bài mới: Chuẩn bị bài chương trình địa phương phần văn. ________________________________________. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Ngµy so¹n: 15.11.08 Ngµy gi¶ng:22.11.08 TiÕt 55: Vào nhà ngục quảng đông cảm tác - Phan Bội Châu A. Mục đích yêu cầu:. - Học sinh cảm nhận được phong thái ung dung, khí phách kiên cường và lòng tin vào sự nghiệp của người yêu nước trong chốn lao tù; hình ảnh cao đẹp của nhà yêu nước Phan Bội Châu; hiểu được sức truyền cảm NT qua giọng thơ khẩu khí hµo hïng cña t¸c gi¶. - Rèn luyện kĩ năng đọc, PT. - Giáo dục học sinh tình thân yên nước, trân trọng cảm phục phong thái hiên ngang, bất khất, kiên cường của những chiến sỹ yêu nước đầu TK XX. B. ChuÈn bÞ:. - GV: Sưu tầm ảnh chân dung Phan Bội Châu, đọc lại lịch sử Việt Nam giai ®o¹n 1920 - 1930. - Häc sinh: ¤n tËp vÒ thÓ th¬ thÊt ng«n b¸t có §­êng luËt. Säan bµi: C. Các bước lên lớp.. 1. ổn định tổ chc. 2. KiÓm tr© bµi cò. 3. Bµi míi. Họat động củathầy và trò TG Hoạt động 1: Khởi động: Cuối 2 TK XIX, khi c¸c phong trµo chèng Pháp lần lượt thất bại Bước sang đầu TK XX, đón hướng gió mới từ châu Âu, thổi tới tõ phong trµo Duy t©n ë NB, T. Hoa tràn sang, những con người tâm huyết với sự nghiệp cứu nước lại náo nức khởi sự 1 cuộc đấu tranh míi .... Hoạt động 2: HD đọc - hiểu VB. 4. Néi dung. I. §äc vµ t×m hiÓu chó thÝch. 1. §äc v¨n b¶n. HD đọc: Giọng hào hùng, to, vang chó ý c¸ch ng¾t nhÞp 4/3, riªng câu 2 nhịp 3/4. Câu cuối đọc với giäng c¶m th¸n, ung dung, nhÑ Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> nhµng. Giáo viên - học sinh đọc - nhận xét cách đọc. 2. T×m hiÓu chó thÝch * T¸c gi¶: Phan Béi Ch©u (1867 190) hiÖu Sao Nam, quª NghÖ An . ông là một nhà yêu nước, nhà CM lớn, đồng thời cũng là nhà văn, nhà thơ lớn của nước ta trong thời kỳ ®Çu TK XX. * TP lµ bµi th¬ N«m n»m trong TP. Ngôc trung th­ (1914) khi Phan Bé Ch©u bÞ bän qu©n phiÖt tØnh Qu¶ng §«ng - Trung Quèc b¾t giam. * Chó thÝch kh¸c:. ? Em hãy nêu đôi nét về tác giả Phan Béi Ch©u. - Häc sinh tr¶ lêi, gi¸o viªn BS thªm: ? Em h·y nªu hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi th¬?. - C¶m t¸c: C¶m xóc bÞ b¾t giam ë nhµ ngôc tØnh Qu¶ng §«ng khi míi vµo ngôc. - Häc sinh th¶o luËn c¸c CT; 1,2,,5,6 SGK. 4. II. T×m hiÓu bè côc:. ? Bµi th¬ ®­îc viÕt theo thÓ th¬ g×? - Thể thơ: Thất ngôn bát cú đờng luËt. ? Em h·y nªu ng¾n gän nh÷ng hiÓu biết quả em về thể thơ này (số lượng câu chữ, cách hiệp vần; phép đối, bố côc). - Häc sinh tr¶ lêi. - Bè côc 4 phÇn. + §Ò: C©u 1,2 + Thùc: C©u 3,4. + LuËn: C©u 5,6 + KÕt: C©u 7,8. H: Phương thức biểu đạt? Thể lo¹i? - Phơng thức biểu đạt: Biểu cảm. - ThÓ lo¹i: Th¬ tr÷ t×nh. * ChuyÓn ý . GV treo b¶ng phô bµi th¬. 30. III. T×m hiÓu v¨n b¶n.. 8. 1. Hai câu đề.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> VÉn lµ hµo kiÖt vÉn phong l­u Ch¹y mái ch©n th× h·y ë tï ? C¸c tõ “hµo kiÖt” “ phong l­u” cho em hình dung về một con người nh­ thÕ nµo ? Cã tµi , cã chÝ khÝ nh­ bËc anh hïng , phong thái ung dung đàng hoàng sang träng Chó ý vµo hai c©u ®Çu ? Hai c©u th¬ ®Çu t¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g×? T¸c dông của biện pháp nghệ thuật đó ?. .. - §iÖp tõ “ vÉn” lµm cho ý th¬ ®­îc khẳng định , biểu lộ lòng tự hào về nhân cách cao đẹp . Một con người tài cao chí lớn trong mưu đồ sự nghiệp cứu nước cứu dân. Gv b×nh : MÆc dï ë trong tï bÞ giam hãm , tra tấn đánh đạp , đầy ải nh­ng c©u ®Çu tiªn cña bµi th¬ lµ lêi khẳng định tư thế, tinh thần và ý chí của người tù vẫn không thay đổi , kh«ng gi¶m sót . PhÈm chÊt hµo kiÖt lèi sèng phong l­u trong bÊt cø hµon c¶nh nµo ? Em hiÓu g× vÒ quan niÖm “Ch¹y mái.... tï” Nhà quan niệm con đường cứu nước cña m×nh cßn dµi , nhiÒu tr«ng gai đòi hỏi phải có quyết tâm không ngõng nghØ . Do nh÷ng khã kh¨n kh¸ch quan , nhµ tï chØ lµ noi t¹m nghØ H: Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng điệu 2 câu thơ , qua đó thể hiện thái độ gì ?. 8. ? C¸c côm tõ “ kh¸ch kh«ng nhµ” Lop8.net. - Giäng th¬ võa cøng cái võa mÒm m¹i diÔn t¶ néi t©m c©n b»ng thanh thản , thái độ bình tĩnh tự chủ ngay trong nguy nan 2. Hai c©u thùc. §· kh¸ch ë nhµ trong bèn biÓn Lại người có tội giữa năm châu..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> vµ “trong bèn biÓn” cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo ? - Không nhà : người tự do đi đây đi đó - Trong bèn biÓn : trong thÕ gian réng lín ? Cách diễn đạt trên có ý nghĩa như thÕ nµo ?. - Tác giả tự nhận mình là người tự do đi đây đi đó giữa thế gian rộng lín. ? Trong tï tù nhËn m×nh lµ kh¸ch điều đó cho thấy phẩm chất nào ở người tù chiến sĩ ?. - Ông là người có tư thế ung dung l¹c quan ngay c¶ trong hoµn c¶nh ngÆt nghÌo .. ? Dùa vµo chó thÝch sao , em hiÓu người có tội trong lời thơ “ Lại người có ....” có nghĩa là như thế nµo ? Häc sinh chó ý vµo chó thÝch SGK tr¶ lêi ? Nhận xét về phép đối và tác dụng cña nã trong cÆp c©u nµy ?. - Nghệ thuật đối cân xứng thể hiện tâm hồn cao đẹp , giàu đức hi sinh , mét chÝ lín tung hoµnh mang tÇm vóc lịch sử lớn lao của thời đại. H: Từ đó, vẻ đẹp nào của ngời yªu níc béc lé? - Häc sinh tr¶ lêi.. 6. ? Gi¶i nghÜa c¸c tõ “ Bña tay” “ kinh tÕ” häc sinh dùa vµo chó thÝch SGK ? Em hiÓu c©u th¬ "Bña tay «m ...Më miÖng .... cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo? Lop8.net. => Hai c©u th¬ thÓ hiÖn tinh thÇn l¹c quan , kiên cường chấp nhận hi sinh trên con đường đấu tranh . 3. Hai c©u luËn. Bña tay «m chÆt bå kinh tÕ Mở miệng cười tan cuộc oán thù. - Hai c©u th¬ thÓ hiÖn t­ thÕ hµo.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> hïng , mét quyÕt t©m kh«ng g× lay chuyển , một lí tưởng sáng ngời : giúp đời cứu nước H: Giäng ®iÖu vµ thñ ph¸p NT của tác giả có gì thay đổi so với 2 c©u thùc ?. 6. * ChuyÓn ý:. => Giäng th¬ hµo hïng thñ ph¸p nghệ thuật đặc sắc ; hình ảnh thậm xưng kì vĩ , các động từ gợi tả mạnh mẽ , nghệ thuật đối cân xứng -> tất cả tạo nên hình ảnh một đáng nam nhi , mét trang anh hïng , mét bËc trượng phu , hào kiệt ...trong tù đầy vÉn l¹c quan bÊt khuÊt ng¹o nghÔ . 4. Hai c©u kÕt. "Th©n Êy .....g× ®©u". ? C¸c tõ "Th©n Êy" vµ “sù nghiÖp” cÇn ®­îc hiÓu nh­ thÕ nµo khi g¾n víi Phan Béi Ch©u? ? Em hiÓu c©u th¬ "Th©n Êy ..... nh­ thÕ nµo?. - ThÓ hiÖn quan niÖm sèng cña nhà yêu nước, còn sống, còn đấu tranh gi¶i phãng d©n téc. ? Tõ nµo ®­îc lÆp l¹i vµ cã t¸c dông g×? - Tõ "cßn" ®­îc lÆp l¹i - > lêi nãi trë nªn dâng d¹c, døt kho¸t, t¨ng ý. ? C©u kÕt cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo?. ? Từ đó, những phẩm chất tốt đẹp nào của nhà yêu nước được bộc lộ? - ý chí hiên ngang coi thường tù ngục, coi thường cả cái chết, tin tưởng mãnh liệt vào sự nghiệp yêu nước quả mình. Hoạt động 3: HD tổng kết- ghi nhớ H: NhËn xÐt vÒ giäng ®iÖu bµi thơ? Từ đó khái quát nội dung chÝnh cña toµn bµi?.. - MÆc dï con ®­êng CM ®Çy hiÓm nguy nh­ng kh«ng cã hoµn c¶nh kh¾c nghiÖt nµo lµm nhôt ý chÝ đấu tranh của người yêu nước.. 2. Lop8.net. IV. Ghi nhí : SGK T148..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> - Học sinh đọc ghi nhớ. H§4: HD luyÖn tËp. Gv hướng dẫn học sinh về nhà lµm bµi . 4. Cñng cè:. - §äc diÔn c¶m bµi th¬. Nªu néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi ? 5. Hướng dẫn học bài.. - B·i cò: Häc thuéc lßng bµi th¬, ghi nhí. - ¤n l¹i thÓ th¬ TNBC§L. - Bài mới: Soạn "Đập đá ở Côn Lôn" chú ý đọc – hiểu văn bản _________________________________ Ngµy so¹n: 5.11.08 Ngµy gi¶ng:22.11.08 TiÕt 56 Đập đá ở côn lôn - Phan Châu TrinhA. Mục tiêu cần đạt:. - Học sinh cảm nhận được hình ảnh cao đẹp của ngời yêu nước: Trong gian nguy vốn hiên ngang, bền gan, vững chí. Nhân cách cứng cỏi của nhà yêu nước Phan Ch©u Trinh. Giäng ®iÖu hïng tr¸ng cña thÓ TNBC§L trong lèi th¬ tá chÝ cña các nhà thơ yêu nước Việt Nam. - Rèn kỹ năng đọc, phân tích. - Giáo dục học sinh tinh thần yêu nước, trân trọng cảm phục phong thái hiên ngang, bất khuất, kiên cường của nhiều chíên sỹ yêu nước đầu TK XX. B. ChuÈn bÞ:. - GV: Gi¸o ¸n, b¶ng phô, ¶nh ch©n dung Ph©n Bé Trinh. - HS: So¹n bµi. C. C¸c bíc lªn líp:. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò. ? . §äc thuéc lßng bµi "C¶m t¸c trong nhµ tï Q§”:, nªu néi dung chÝnh cña bµi th¬? 3. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học: Hoạt động của thầy và trò TG Néi dung Họat động 1: Khởi động. 2 Bªn c¹nh chÝ sü CM Ph©n Bé Ch©u cßn cã Phan Ch©u Trinh. «ng vèn xuÊt th©n lµ nhµ nho, nh­ng l¹i lµ con người tiên tiến của thời đại mới. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Phan Ch©uTrinh tõng bÞ kÎ thï b¾t, từ đày nhiều năm vào tù, người chiến sỹ CM của ta thường hay làm thơ để bày tỏ chí khí của mình..... Họat động 2: HD đọc - hiểu VB. 5. I. §äc vµ t×m hiÓu chó thÝch. 1. §äc HD đọc: Đọc diễn cảm bài thơ, chú ý thÓ hiÖn khÊu khÝ ngang tµng vµ giäng ®iÖu hµo hïng cña t¸c gi¶, giäng phÊn chÊn, tù tin, nhÞp 4/3. C©u 1,2,3,4 nhÞp 2/2/3. GV đọc mẫu - > học sinh đọc, nhận xÐt söa. 2. T×m hiÓu chó thÝch. * T¸c gi¶: Phan Ch©u Trinh (1872 1926) huyÖn T©y Hå, tØnh Qu¶ng Nam «ng lµ ngêi giái biÖn luËn vµ cã tµi v¨n th¬. * T¸c phÈm : Bµi th¬ ®­îc lµm khi ông cùng các từ người khác bị bắt lao động khổ sai ở nhà tù Côn Đảo. * Chó thÝch kh¸c:. ? Nêu đôi nét về tác giả?. ? Hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi th¬?. - Häc sinh th¶o luËn c¸c CT 1,3,4 SGK. * ChuyÓn ý: 30 H: Bµi th¬ ®­îc lµm theo thÓ th¬ g×? Em hãy nêu ngắn gọn về đặc điểm cña thÓ th¬ nµy? - TNBC§L. - Bè côc: §Ò, thùc, luËn, kÕt.. ? Chñ thÓ “ Lµm trai” trong lêi th¬ “ Lµm trai ...” ®­îc hiÓu nh­ thÕ nµo ? Là quan niệm sống của người anh hùng , của đấng nam nhi giám chống chọi với gian nguy để chiến th¾ng Gv đọc nhưng câu thơ thể hiện chí trai “ Làm trai cho đáng nên trai Xuống đông đông tĩnh , lên đoài Lop8.net. II. T×m hiÓu v¨n b¶n. 1. Hai câu đề . Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn Lõng lÉy lµm cho në nói non.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> ®oµi tan” Là trai đứng ở trong trời đất Ph¶i cã danh g× víi nói s«ng “ §· sinh lµm trai còng ph¶i kh¸c đời” Trong c©u th¬ cña PCT nãi “ lµm trai” lµ bµy tá niÒm kiªu h·nh cña người có chí lớn , có khát vọng hành động mãnh liệt để tự khẳng định m×nh ? Từ đó em hiểu câu thơ “ Làm trai....” t¸c gi¶ muèn gîi t¶ ®iÒu g× ?. ? “ Lõng lÉy lµm ...” thùc chÊt c©u th¬ muèn nãi ®iÒu g× ? Là cách nói khoa trương thể hiện tư thÕ ung dung m¹nh mÏ ? Từ đó hãy nhận xét về giọng điệu , bót ph¸p nghÖ thuËt cña c©u th¬?. ? Công việc đập đá được gợi tả như thÕ nµo ? Dùng tay càm búa đập đá thành hòn , thành đống ? Từ đó em hiểu gì về tính chất của công việc đập đá này ? Lao động thủ công nặng nhọc .... ? Ngoµi nghÜ t¶ thùc c«ng viÖc ®Ëp đá hai câu thơ trên còn mang hàm ý g× ?. ? H·y chØ ra biÖn pj¸p nghÖ thuËt ®­îc sö dông trong hai c©u th¬ ? T¸c dông cña biªbj ph¸p nghÖ thuËt đó ? 2 Lop8.net. - Câu thơ thể hiện tư thế đàng hoàng , kiêu hãnh , hiên ngang giữa đất trời non nước. => Giäng th¬ m¹nh mÏ lèi nãi khoa trương đầy ấn tượng về chí làm trai : s½n sµng chÊp nhËn th¸ch thøc , sèng ngang tµng hiªn ngang . 2. Hai c©u thùc Xách búa đánh tan năm bảy đống Ra tay ®Ëp bÓ mÊy tr¨m hßn. - Hai c©u th¬ ngoµi nghÜa t¶ thùc công việc đập đá nặng nhọc vất vả coµn ngô ý mét quyÕt t©m , mét ý chÝ c¨m thï, kh«ng nao nóng kh«ng lùi bước trước mọi gian khổ => Giäng th¬ hïng tr¸ng s«i næi , sö dụng động từ mạnh , số từ , từ ngữ hàm xúc đa nghĩa , nghệ thuật đối c©n xøng thÓ hiÖn tinh thÇn chñ động kiên quywts tấn công , chiến.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Nh­ vËy bèn c©u ®Çu t¶ thùc vÒ viÖc đập đá vừa biểu lộ tâm thế oai 5 phong lÉm liÖt , mét ý chÝ nung nÊu c¨m thï , muèn ph¸ tan mäi g«ng cïm xiÒng xÝch . ? Chỉ ra nghệ thuật đối trong hai câu th¬ trªn ? - Thêi gian cÇm tï ( th¸ng ngµy / đối với gian truân thử thách (mưa n¾ng )) - Lấy thân dày dặn phong trần ( đối vpÝ tinh thÇn cøng cái trung kiªn ( d¹ s¾t son ) ? T¸c dông cña viÖc sö dông phÐp đối trong hai câu thơ ? ? ngoài biện pháp nghệ thuất đối tác gi¶ cßn sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g× ? Tác giả sử dụng hình ảnh tượng trưng , ẩn dụ rất đặc sắc “ thân sành sái , d¹ s¾t son” lµ h×nh ¶nh Èn dô nãi lªn mét c¸ch hµm xóc vÒ h×nh tượng phẩm chất cách mạng của nhà th¬ ? Từ đó hãy khái quát phẩm chất của người tù cách mạng trong hai c©u th¬ trªn ? Gv më réng : tinh thÇn nµy chóng ta sÏ b¾t gÆp trong nh÷ng bµi th¬ trong tËp th¬ “ NhËt kÝ trong tï” cña HCM Kiªn tr× vµ nhÉn l¹i Kh«ng chÞu ..... ...kh«ng nao nóng tinh thÇn” ? Nh÷ng “kÎ v¸ trêi” chØ ai? ngô ý của cụm từ đó là gì ? Những kẻ vá trời là chỉ những người tù cách mạng , tác giả mượn sự tích v¸ trêi cña bµ N÷ Oa trong thÇn thaọi Trung Hoa để nói lên chí lớn của kẻ làm trai cứu nước cứu dân ? Em hiÓu hai c©u th¬ t¸c gi¶ nãi ®iÒu g× ? Lop8.net. th¾ng kÎ thï lµm chñ hoµn c¶nh víi t­ thÕ oai phong lÉm liÖt. 3. Hai c©u luËn Th¸ng ngµy bao qu¶n th©n sµnh sái M­a n¾ng cµng bÒn d¹ s¾t son. - Nghệ thuật đối cân xứng làm cho sức chịu đựng mãnh liệt cả về thân xác lẫn tinh thần trước gian nan. => Nhµ th¬ thÓ hiÖn khÝ ph¸ch kiªn cường bất khuất , trung thành với lí tưởng yêu nước .. 4. Hai c©u kÕt Những kẻ vá tròi khi nỡ bước Gian nan chi kÓ viÖc con con.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Häc sinh tù béc lé ? Từ đó hãy cho biết thủ pháp nghệ thuËt ®­îc sö dông trong hai c©u th¬ trªn ? T¸c dông cña thñ ph¸p nghÖ thuật đó ?. ? Tõ em hiÓu thªm nh÷ng ®iÒu cao quí nào về con người PCT và những người yêu nước VN đầu thế kỉ XX ? Häc sinh tù béc lé ? Hoạt động 3: HD tổng kết- ghi nhí ? Nªu néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬ ? Hoạt động 4 : HD luyện tập. - T¸c gi¶ sö dông thñ ph¸p nghÖ thuật tương phản ( gian nan ><việc con con) , cách nói khoa trương để biÓu thÞ dòng khÝ hiªn ngang , tinh thần lạc quan trước cảnh tù đày. III. Ghi nhí (SGK). IV. LuyÖn tËp. Bµi tËp 1 bµi tËp 2 Học sinh đọc và nêu yêu câu bài tập Cả hai bài thơ đều alf khẩu khí của 2 cña nh÷ng bËc anh hïng hµo kiÖt Gv hướng dãn học sinh làm bài tập khi sa cơ lỡ bước rơi vào cảnh ngục tï Vẻ đẹp hào hùng lãng mạn của họ biÓu hiÖn trøc hªt ë khÝ ph¸ch hiªn ngang lÉm liÖt ngay c¶ trong thö th¸ch gian nao Vẻ đẹp ấy còn biểu hiện ý chí chiến đấu và niềm tin vào sự nghiệp của chÝnh m×nh 4. Cñng cè : Nªu néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬ 5. Hướng dẫn học bài Häc kÜ bµi So¹n : ¤n luyÖn dÊu c©u Lµm c¸c bµi tËp SGK ------------------------------------------------------------. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span>