Giáo án môn Ngữ văn lớp 7 - Tuần 1, 2, 3

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: / /2011 Ngµy d¹y: / /2011. TiÕt 1::. TuÇn 1 Văn bản: Cổng trường mở ra. ( LÝ Lan ). A / Môc tiªu : Gióp HS: - Cảm nhận và thấm thía những tình cảm thiêng liêng sâu nặng của cha mẹ đối với con cái cũng như ý nghĩa lớn lao của nhà trường với cuộc đời mỗi con người. Từ đó xác định rõ h¬n tr¸ch nhiÖm, t×nh c¶m cña m×nh víi cha mÑ. - Rèn kĩ năng đọc, hiểu văn bản. B / Chuẩn bị : * HS : Đọc và soạn bài trước ở nhà * GV : Tài liệu liên quan đến bài học. C / Hoạt động trên lớp : 1. Tæ chøc líp : KiÓm tra sÜ sè : 2. KiÓm tra bµi cò : ( 3’ ) - GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi vµ dông cô häc tËp cña HS 3. Bµi míi : Giíi thiÖu bµi (1’) Tuổi thơ của mỗi người thường gắn với mái trường, thầy cô, bè bạn. Trong muôn vàn những kỉ niệm thân thương của tuổi học trò, có lẽ kỉ niệm về ngày chuẩn bị đến trường đầu tiªn lµ rÊt s©u ®Ëm khã quªn. Bµi v¨n mµ chóng ta häc h«m nay sÏ gióp c¸c em hiÓu ®­îc t©m trạng của một con người trong thời khắc đó. Hoạt động của GV I. T×m hiÓu chung: (4’ ) ? Qua viÖc chuÈn bÞ bµi ë nhµ, em cho biÕt ë VB nµy t/gi¶ viÕt vÒ c¸i g× ? ViÖc g× ?. Hoạt động của HS * HS tr¶ lêi: - Tâm trạng của một người mẹ trong đêm chuẩn bị cho con bước vào ngày khai trường ®Çu tiªn.  Thuéc kiÓu VB nhËt dông  ThÓ lo¹i bót kÝ.. ? Theo em ‘’ Cổng trường mở ra ‘’ thuộc kiểu VB nµo ? V× sao em biÕt ? * GV chèt: - KiÓu VB : nhËt dông - ThÓ lo¹i : Bót kÝ - biÓu c¶m. II . §äc, hiÓu v¨n b¶n : (20’ ) 1) §äc, t×m hiÓu chó thÝch. * GV hướng dẫn đọc và đọc mẫu : Giọng đọc nhÑ nhµng, thñ thØ, t©m t×nh. * GV nhËn xÐt vµ l­u ý HS mét vµi chó thÝch. 2) Bè côc : 2 ®o¹n ? Em hãy xác định bố cục của VB này ? ý chÝnh cña mçi phÇn ? * GV chèt : - VB gåm 2 ®o¹n.. - Hai HS đọc tiếp. - HS gi¶i nghÜa c¸c tõ khã: + Chú thích : 3,5,6 ( từ đồng nghĩa) + Chó thÝch : 1,4,10 ( tõ H¸n ViÖt ) * HS xác định bố cục: - Đoạn 1: Từ đầu … đến ngày đầu năm học  ND: T©m tr¹ng cña 2 mÑ con trong buæi. 1 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> tối trước ngày khai giảng. - Đoạn 2: Thực sự mẹ k0 lo lắng … đến hết.  ND: ấn tượng tuổi thơ và liên tưởng của mÑ.. 3. T×m hiÓu v¨n b¶n: ? C¨n cø vµo néi dung cña VB, cho biÕt n/vËt chÝnh lµ ai ? v× sao ?. * HS xác định: - Nhân vật chính: Người mẹ, đứa con.  vì hÇu hÕt mäi suy nghÜ, t©m tr¹ng cña n/vËt trong VB là của người mẹ. * HS suy nghÜ tr¶ lêi:. ? VËy phÇn ®Çu cña VB to¸t lªn néi dung g×? a) Diễn biến tâm trạng của người mẹ trong đêm trước ngày khai trường của con. ? Trong đêm đầu tiên trước ngày khai trường của con, nhìn đứa con đang ngủ, bà mẹ hiểu t©m tr¹ng cña con m×nh ntn ? t×m nh÷ng biÓu hiÖn cô thÓ? * GV chèt: - C¶m nhËn ®­îc s©u s¾c diÔn biÕn t©m tr¹ng cña con: H¸o høc, thanh th¶n. ? "H¸o høc" lµ tõ diÔn t¶ tr¹ng th¸i t/c¶m ntn? Tìm những từ đồng nghĩa?. - C¶m nhËn ®­îc sù quan träng cña ngµy ®Çu tiên đến trường. - Như thấy mình đã lớn. - Giúp mẹ … giấc ngủ đến dễ dàng.. - Trạng thái t/cảm vui, phấn khởi khi nghĩ đến 1 ®iÒu hay vµ nãng lßng muèn lµm ngay. - Từ đồng nghĩa : náo nức , khấp khởi …  Người mẹ thao thức, suy nghĩ , k0 ngủ ®­îc.. ? Vậy còn tâm trạng của người mẹ ra sao ?  GV dïng b¶ng phô: ? Theo em điều gì khiến người mẹ thao thức, suy nghÜ, k0 ngñ ®­îc ? 1. Lo cho con 2. Giúp con chuẩn bị đồ dùng 3. Dän dÑp nhµ cöa, lµm 1 vµi viÖc lÆt vÆt cho riªng mÑ. 4. Mẹ vừa trăn trở suy nghĩ về tương lai của con, võa b©ng khu©ng nhí vÒ ngµy khai trường năm xưa của mình. b) ấn tượng tuổi thơ và liên tưởng của người mÑ. ? Trong tâm trạng ngày khai trường ấy, những kỉ niệm nào về tuổi ấu thơ của người mẹ là sâu ®Ëm nhÊt ? ? T¹i sao bµ mÑ l¹i nhí vÒ ngµy ®i häc ®Çu tiªn trong đêm trước ngày khai trường của con ?. * HS th¶o luËn theo nhãm: -. §¸p ¸n : 4. * HS t×m chi tiÕt - tr¶ lêi: - Tiếng đọc bài trầm bổng. - Bà ngoại dắt mẹ tới trường.  HS kh¸ giái ph¸t biÓu: - Vì trong tâm trạng dạt dào cảm xúc, người mẹ nh­ thÊy m×nh trÎ l¹i, thÊy tuæi th¬ cña m×nh sống dậy … Hơn thế nữa, người mẹ còn mong muốn cái ấn tượng đẹp đẽ ấy cũng sẽ khắc sâu vµo t©m hån con, truyÒn cho con nh÷ng c¶m xúc xao xuyến khi nhớ về ngày đầu tiên đến trường của mình, một ngày vô cùng quan trọng. 2 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ? §Ó diÔn t¶ s©u s¾c tinh tÕ diÔn biÕn t©m tr¹ng của n/vật, t/giả đã dùng những từ: h¸o høc, tr»n träc, xao xuyÕn, håi hép, hèt hoảng, nôn nao… những từ đó thuộc từ loại nào ? ? Những động từ này thường được sử dụng trong thể loại nào ? nhằm mục đích gì ? ? Trước ngày khai trường của con người mẹ k0 chØ nhí vÒ kØ niÖm Êu th¬ cña m×nh mµ cßn liªn tưởng tới ngày khai trường ở nước Nhật. Em hãy đọc đoạn văn này ? ? Từ sự liên tưởng ấy bà mẹ còn suy nghĩ đến vấn đề gì ? Mong ước điều gì ? * GV chèt: Suy nghÜ vÒ vai trß to lín cña sù nghiÖp gi¸o dục, của nhà trường.  GV dïng b¶ng phô: ? Trong nh÷ng c©u v¨n sau, c©u v¨n nµo thÓ hiện tập trung nhất suy nghĩ của người mẹ về tầm quan trọng của nhà trường với thế hệ trẻ ? A. Mẹ nghe nói … tươi vui. B. TÊt c¶ quan chøc … lín nhá. C. C¸c quan chøc … häc sinh. D. ThÕ giíi nµy … sÏ më ra . ? Vậy đã 7 năm bước qua cánh cổng trường, em hiểu thế giới kì diệu đó là gì ? * GV chèt : - Mái trường là nơi nuôi dưỡng tri thức, bồi đắp tâm hồn, chắp cánh cho ước mơ của thế hệ trÎ. ? Có ý kiến cho rằng : Người mẹ trong bài văn nµy ®ang t©m sù víi con, nh­ng l¹i cã ý kiÕn cho r»ng bµ mÑ ®ang t©m sù víi chÝnh m×nh. ý kiÕn cña em ntn ?  GV nhÊn m¹nh: Xuyên suốt bài văn, n/vật người mẹ là n/vật tâm trạng, ng2 độc thoại nội tâm là chủ đạo . Cho nên người mẹ nói thầm với con cũng là đang nói thầm với mình, với mọi người như 1 thông điệp : Hãy dành tất cả những gì tốt đẹp nhÊt cho tuæi th¬, cho sù nghiÖp gi¸o dôc, bëi : TrÎ em h«m nay, thÕ giíi ngµy mai. ? Qua t×m hiÓu bµi v¨n trªn, em thÊy n/vËt người mẹ là người ntn ? * GV chèt: - Là người mẹ thương yêu, quan tâm đến con.. đối với cuộc đời mỗi con người. - Thuộc từ loại : động từ chỉ trạng thái.. - Trong thÓ lo¹i tù sù  Nh»m miªu t¶ diÔn biÕn t©m tr¹ng n/vËt. * HS tìm và đọc đoạn văn: ‘’ MÑ nghe … sau nµy ‘’. - Bµ mÑ suy nghÜ vÒ vai trß to lín cña sù nghiÖp giáo dục, của nhà trường với thế hệ trẻ .. - HS suy nghĩ lựa chọn câu trả lời đúng:  §¸p ¸n : D. - §ã lµ thÕ giíi cña nh÷ng ®iÒu hay lÏ ph¶i ë tình thương và đạo lí làm người. Đó là thế giới cña ¸nh s¸ng tri thøc, cña nh÷ng hiÓu biÕt lÝ thó, k× diÖu. §ã lµ thÕ giíi cña t×nh b¹n, t×nh thầy trò cao đẹp thuỷ chung. Đó là thế giới của nh÷ng ­íc m¬ vµ kh¸t väng bay báng.. * HS th¶o luËn - ph¸t biÓu : - Người mẹ nói thầm với con nhưng cũng là đang nói thầm với mình, với mọi người như là 1 th«ng ®iÖp.. ? Trong tác phẩm văn học nào em đã học cũng. 3 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> cã h/¶ bµ mÑ nh­ vËy ? ? Bài văn được viết theo những phương thức biểu đạt nào ?. * HS nªu c¶m nghÜ - nhËn xÐt: Người mẹ rất yêu thương, quan tâm với con, biết nâng niu những kỉ niệm đẹp đẽ. - Bµ mÑ M¹nh Tö trong t¸c phÈm ‘’ MÑ hiÒn d¹y con ‘’. - PTB§ : Tù sù, miªu t¶, nghÞ luËn, biÓu c¶m. III. Tæng kÕt: ( 5’ ) ( ghi nhí - SGK ) * GV hướng dẫn HS tổng kết ? Qua tìm hiểu VB ‘’Cổng trường mở ra ‘’ em thÊy cã nh÷ng thµnh c«ng g× vÒ nghÖ thuËt ? (c¸ch viÕt, lêi v¨n ) ? Qua VB nµy, em hiÓu ®­îc nh÷ng ®iÒu g× ? * GV chèt: ( Ghi nhí - SGK - tr 9 ). * HS dùa vµo phÇn ( ghi nhí ) tr¶ lêi: - C¸ch viÕt nh­ nhËt kÝ - Lêi v¨n tha thiÕt, s©u l¾ng, nhá nhÑ.  Tình cảm sâu nặng của người mẹ đối với con  Vai trò to lớn của nhà trường đối với cuộc sống mỗi con người. * 1 HS đọc ( ghi nhớ ) 1) Bµi tËp 1: ( tr 9 )  2 HS tr¶ lêi ý kiÕn riªng cña m×nh. 2) Bµi tËp 2:  2 HS đọc đoạn văn mình viết .. - GV gọi 1 HS đọc phần ( ghi nhớ ) IV. LuyÖn tËp : ( 5’ ) - GV hướng dẫn HS l/tập.. - Bµi tËp 2 GV yªu cÇu HS viÕt ®o¹n v¨n kho¶ng 5 - 6 c©u …  GV nhËn xÐt bæ sung . 4. Cñng cè: ( 2’ )  GV dïng b¶ng phô. ? Trong nh÷ng néi dung sau, néi dung nµo lµ néi dung chÝnh ®­îc biÓu hiÖn trong VB "Cổng trường mở ra"? A. Miêu tả quang cảnh ngày khai trường. B. Bàn về vai trò của nhà trường trong việc giáo dục thế hệ trẻ. C. Tái hiện lại những tâm tư t/cảm của người mẹ trong đêm trước ngày khai trường vào lớp 1 cña con. D. Cả A, B, C đều đúng.  HS chọn đáp án : C ’ 5. Hướng dẫn về nhà: ( 3 ) - Học thuộc phần ( ghi nhớ ) để nắm chắc nội dung bài học. - Đọc bài đọc thêm ‘’ Trường học ‘’ -Lµm vµ hoµn thiÖn bµi tËp 2 ( SGK - TR9 )  So¹n bµi: VB “ MÑ t«i “ - Chú ý so sánh và tìm ra những nét tương đồng trong h/ả người mẹ ở cả 2 VB “ Cổng trường mở ra ” và “ mẹ tôi ” - Chú ý đọc và tìm hiểu phần chú thích . Ngµy so¹n: / /2011 Ngµy d¹y: / /2011. ********************************. TiÕt 2 : V¨n b¶n: MÑ t«i. (Trích: "Những tấm lòng cao cả" của ét - môn - đô đơ A - mi - xi ) A / Môc tiªu : Gióp HS cã thÓ : - Cảm nhận và thấm thía những t/cảm thiêng liêng sâu nặng của cha mẹ đối với con cái. - Rèn kĩ năng đọc, hiểu VB, đọc sáng tạo. B / ChuÈn bÞ : * HS : Đọc và soạn bài trước ở nhà.. 4 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> * GV : B¶ng phô. C / Hoạt động trên lớp : 1. Tæ chøc líp : KiÓm tra sÜ sè: 2. KiÓm tra bµi cò : ? Bài học sâu sắc nhất mà em rút ra được từ bài “ Cổng trường mở ra ” là gì ?  Tấm lòng yêu thương, t/cảm sâu nặng của người mẹ  Vai trò to lớn của nhà trường. - GV kiÓm tra viÖc viÕt ®o¹n v¨n : 2 HS 3. Bµi míi : giíi thiÖu bµi Trong cuộc đời của mỗi chúng ta, người mẹ có một vị trí và ý nghĩa hết sức lớn lao, Thiêng liêng và cao cả. Nhưng k0 phải khi nào chúng ta cũng ý thức được điều đó. Chỉ những khi m¾c ph¶i nh÷ng lçi lÇm ta míi nhËn ra tÊt c¶. Bµi v¨n “ MÑ ” sÏ cho ta thÊy mét bµi häc nh­ thÕ . Hoạt động của GV Hoạt động của HS ’ I. T×m hiÓu chung: ( 4 ) * HS đọc chú thích . * GV gọi HS đọc chú thích  - SGK 1. T¸c gi¶: - ét - môn - đô đơ A-mi-xi ( 1864 - 1908 ) ? Em h·y cho biÕt vµi nÐt vÒ t/gi¶ ? - Nhµ v¨n I-ta-li-a ( ý ) 2. T¸c phÈm: - TrÝch trong bµi : “ Nh÷ng tÊm lßng cao c¶” ? Nªu xuÊt xø, vÞ trÝ cña bµi v¨n nµy ? Theo em ( 1886 ) VB “ mÑ t«i ” thuéc kiÓu lo¹i VB nµo ? - Thuéc kiÓu VB : th­ tõ - biÓu c¶m. II. §äc, hiÓu v¨n b¶n: ( 20’ ) 1. §äc, t×m hiÓu chó thÝch: * GV hướng dẫn cách đọc và đọc mẫu: - Nh÷ng lêi bè nãi trùc tiÕp víi con: giäng ch©n t×nh nghiªm kh¾c. - Nh÷ng lêi bè nãi vÒ mÑ: giäng tha thiÕt, tr©n träng. * GV kiÓm tra viÖc t×m hiÓu chó thÝch cña HS. ? Gi¶i thÝch c¸c tõ : khæ h×nh, vong ©n béi nghÜa, béi b¹c ? 2. T×m hiÓu v¨n b¶n : ? VB là 1 bức thư người bố gửi cho con, nhưng tại sao t/giả lại lấy nhan đề là “mẹ tôi ” ?.  2 HS lần lượt đọc tiếp.. * HS gi¶i thÝch c¸c tõ khã qua phÇn chó thÝch .. * HS th¶o luËn - ph¸t biÓu: - Nhan đề do t/giả đặt. - §äc kÜ ta sÏ thÊy tuy bµ mÑ k0 xuÊt hiÖn trùc tiếp nhưng đó lại là tiêu điểm mà các n/vật và chi tiết đều hướng tới để làm sáng tỏ. Qua bức thư người bố gửi con, người đọc thấy hiện lên rất rõ h/ả người mẹ. a) Hình ảnh người mẹ: * HS ph¸t hiÖn c¸c chi tiÕt qua SGK: ? trong truyện có những h/ả, chi tiết nào nói về - Mẹ thức suốt đêm, quằn quại khóc nức nở, người mẹ ? người mẹ sẵn sàng … cứu sống con.  GV dïng b¶ng phô: * HS thảo luận và đưa ra đáp án : ? Qua những chi tiết đó, em hãy cho biết trong  Đáp án : C những ý sau, ý nào nói đúng về người mẹ của En - Ri - C« ? A. RÊt chiÒu con. B. RÊt nghiªm kh¾c víi con.. 5 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> C. Yêu thương và hi sinh tất cả vì con. D. Cả A, B, C đều đúng. * GV chèt: - Là người mẹ rất yêu thương con, sẵn sàng hi sinh v× con. ? Trong những VB nào đã được học, cũng cho em thấy h/ả những người mẹ như vậy ?  GV chuyển ý : Với người mẹ như vậy nên khi En-Ri-Cô mắc lỗi với mẹ, thái độ của người bố ra sao ? b) Thái độ của người bố với En-Ri Cô: ? Khi En-Ri- Cô mắc lỗi với mẹ, người bố có thái độ ntn ? Tìm những chi tiết biểu hiện cụ thÓ ? ? En-Ri-Cô mắc lỗi ntn khiến bố có thái độ đó ? ? Trong c©u v¨n “ sù hçn l¸o … nh­ nh¸t dao ®©m vµo tim bè vËy ” t/gi¶ sö dông biÖn ph¸p tu tõ g× ? t¸c dông ? ? Với tâm trạng như vậy, nhưng trước lỗi lầm của En-Ri-Cô người bố đã có cách xử sự ntn ? ( trò chuyện hay quát mắng, đánh đập) ? Qua cách xử sự đó, người bố đã dạy cho EnRi-Cô bài học gì ?. - Trong VB : “ mÑ hiÒn d¹y con ”, “ Cæng trường mở ra ”…. - Buồn bã, tức giận đau đớn ( như nhát dao ®©m vµo tim bè ) - Đó là 1 lời thiếu lễ độ . * HS ph©n tÝch - ph¸t biÓu: - BiÖn ph¸p so s¸nh  Diến tả sự tức giận, đau đớn đến tột cùng. - Người bố phân tích, giảng giải, yêu cầu kiên quyÕt, nghiªm kh¾c.  Dạy cách ứng xử, giao tiếp với mọi người ph¶i lÔ phÐp. * HS tù béc lé vµ nªu c¶m nghÜ:. ? Qua đó em thấy bố của En-Ri-Cô là người ntn ? * GV chèt: - Là người nghiêm khắc trong việc giáo dục con . ? Qua lçi lÇm cña En-Ri-C« trong bµi v¨n, theo em lµm con ph¶i ntn víi cha mÑ ? * GV chèt:  Qua đó ta thấy t/cảm yêu thương, kính träng cha mÑ lµ t/c¶m thiªng liªng h¬n c¶. ? Qua bức thư, em hiểu t/cảm của người bố dµnh cho mÑ vµ En-Ri-C« ntn ?. * HS th¶o luËn vµ ph¸t biÓu: - Ph¶i biÕt kÝnh träng vµ ghi nhí c«ng lao to lín cña cha mÑ. - Ph¶i biÕt nhËn ra lçi lÇm vµ söa ch÷a. - Với người mẹ: yêu quý trân trọng những phẩm chất cao đẹp của mẹ. - Với En-Ri-Cô: yêu thương quan tâm nhưng còng rÊt kiªn quyÕt, nghiªm kh¾c.. ? Theo em điều gì đã khiến En-Ri-Cô “ vô cùng xúc động ” khi đọc thư bố ? ( H·y t×m hiÓu vµ lùa chän nh÷ng lÝ do mµ em cho là đúng ở câu hỏi 4 : SGK - tr 12 ) ? Theo em vì sao người bố k0 trực tiếp nói với En-Ri-C« mµ l¹i viÕt th­ ?. * HS đọc và lựa chọn đáp án : ( a,c,d )  Vì viết thư vừa giữ được sự kín đáo tế nhị vừa k0 làm người mắc lỗi mất lòng tự trọng ( xÊu hæ khi nghe nãi trùc tiÕp ). * HS th¶o luËn vµ nªu nhËn xÐt:. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lêi lÏ, giäng ®iÖu cña. 6 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> người bố trong bức thư ? ( lời văn , cách dùng tõ ng÷ ). - Lêi v¨n nhÑ nhµng, tha thiÕt. - Tõ ng÷ biÓu c¶m ®­îc dïng nhiÒu lÇn: “ En-Ri-C« cña bè ¹ ! …”  thÓ hiÖn t/c¶m yªu mÕn gÇn gòi, ch©n thµnh. - Phương thức biểu cảm, viết thư - nghị luận.. ? Để thể hiện t/cảm đó, t/giả đã dùng phương thức biểu đạt nào ? III. Tæng kÕt: ? Em rót ra ®­îc nh÷ng ®iÒu g× qua viÖc t×m hiÓu VB trªn ?. * HS dựa vào phần ( ghi nhớ ) để khái quát: - Lêi v¨n nhÑ nhµng - Tõ ng÷ biÓu c¶m.  Tình yêu thương của cha mẹ đối với con cái.  Tình yêu thương kính trọng cha mẹ là t/cảm thiªng liªng. * HS đọc ( ghi nhớ ). * GV chốt: gọi HS đọc mục (ghi nhớ ) IV. LuyÖn tËp: 1) Bài tập 1: - GV yêu cầu HS chọn và đọc ®o¹n v¨n. 2) Bµi tËp 2: - GV yªu cÇu HS nhí vµ kÓ l¹i 1 sù viÖc: cã thÓ HS kÓ nh÷ng sù viÖc kh¸c nhau, xong cÇn ph¶i rót ra ®­îc bµi häc phï hîp víi néi dung VB “ mÑ t«i ”. 4. Cñng cè: ? Hãy đọc 1 số câu ca dao, tục ngữ nói về công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái ?  “ C«ng cha nh­ nói Th¸i S¬n ” … 5. Hướng dẫn về nhà: - Học thuộc ( ghi nhớ ) để nắm chắc nội dung bài học. - Đọc bài đọc thêm “ Thư gửi mẹ ” - So¹n bµi: “ Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª ”. ******************************* Ngµy so¹n: / /2011 Ngµy d¹y: / /2011. TiÕt 3 :. TiÕng ViÖt: tõ ghÐp. A / Môc tiªu : Sau tiÕt häc , HS cã thÓ : - Nắm được cấu tạo của 2 loại từ ghép : chính phụ và đẳng lập. - HiÓu ®­îc nghÜa cña c¸c lo¹i tõ ghÐp. - Nhận diện và sử dụng từ ghép để trau dồi thêm vốn từ. B / Chuẩn bị : * HS : Đọc và soạn bài trước ở nhà. * GV : B¶ng phô , phiÕu häc tËp. C / Hoạt động trên lớp : 1. Tæ chøc líp : KiÓm tra sÜ sè: 2. KiÓm tra bµi cò : ? ở lớp 6, các em đã được học về từ ghép, vậy hãy nhắc lại thế nào là từ ghép ? Cho ví dụ và đặt câu với từ ghép đó ?  Tõ ghÐp lµ tõ phøc gåm 2 tiÕng trë lªn, c¸c tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ nghÜa:  VÝ dô : Cµ chua, häc sinh …. 7 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> 3. Bµi míi : Giíi thiÖu bµi ở lớp 6 các em đã hiểu được thế nào là từ ghép và biết nhận diện từ ghép. Nhưng từ ghép cã mÊy lo¹i, nghÜa cña chóng ntn ? H«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu qua bµi “Tõ ghÐp”. Hoạt động của GV Hoạt động của HS ’ I / C¸c lo¹i tõ ghÐp: (10 ) A. Tõ ghÐp chÝnh phô: * HS đọc VD mục 1 ( SGK -13 ) 1) VÝ dô: ( SGK - 13 ) - Bµ ngo¹i ; th¬m phøc . ? Xác định từ ghép ở VD trên ? * HS suy nghÜ tr¶ lêi: ? Trong c¸c tõ ghÐp trªn, tiÕng nµo lµ tiÕng - Bµ ngo¹i phô bæ sung nghÜa cho tiÕng chÝnh ?. ? TrËt tù cña c¸c tiÕng trong c¸c tõ ghÐp trªn ntn ?  GV nhÊn m¹nh: nh÷ng tõ ghÐp cã cÊu t¹o nh­ vËy ®­îc gäi lµ tõ ghÐp chÝnh phô. 2. NhËn xÐt: ? VËy nh÷ng tõ cã cÊu t¹o ntn th× ®­îc gäi lµ tõ ghÐp chÝnh phô ? * GV chèt: - Tõ ghÐp chÝnh phô cã tiÕng chÝnh vµ tiÕng phô bæ sung nghÜa cho tiÕng chÝnh. TiÕng chính đứng trước, tiếng phụ đứng sau.  GV l­u ý cho HS: Mét sè tõ ghÐp chÝnh phô H¸n ViÖt k0 tu©n theo trËt tù nh­ cña tõ ghÐp chÝnh phô thuÇn ViÖt. - VD: Cường quốc Phô chÝnh  Trong VD này thì tiếng chính đứng trước , tiếng phụ đứng sau. B. Từ ghép đẳng lập: ( 10’ ) 1) VÝ dô: ( SGK -14 ) ? Em h·y so s¸nh sù gièng nhauvµ kh¸c nhau gi÷a 2 nhãm tõ : Bµ ngo¹i, th¬m phøc víi quÇn ¸o , trÇm bæng ?. 2) NhËn xÐt : ? Qua sù so s¸nh trªn, theo em tõ cã cÊu t¹o ntn thì gọi là từ ghép đẳng lập ? * GV chèt :  Từ ghép đẳng lập là từ các tiếng có vai trò bình đẳng về mặt ngữ pháp ( k0 phân biệt ra tiÕng chÝnh , tiÕng phô ) 3) KÕt luËn : ( ghi nhí 1 - SGK - 14 ). -. chÝnh. phô. Th¬m. phøc. chÝnh. phô. * HS suy nghÜ tr¶ lêi: - Tiếng chính đứng trước, tiếng phụ đứng sau. * HS trao đổi nhóm - nêu nhận xét qua phân tÝch VD:. * HS đọc VD mục 2 ( SGK - 14 ) * HS so s¸nh - ph¸t biÓu: - Gièng nhau: §Òu lµ tõ ghÐp gåm 2 tiÕng. - Kh¸c nhau: + Nhãm tõ : Bµ ngo¹i , th¬m phøc cã tiÕng chính đứng trước, tiếng phụ đứng sau. + Nhãm tõ : QuÇn ¸o , trÇm bæng k0 ph©n biÖt tiÕng chÝnh , tiÕng phô . Hai tiÕng cã vai trß bình đẳng về mặt ngữ pháp. * HS nªu nhËn xÐt qua sù so s¸nh:. * HS kh¸i qu¸t qua môc ghi nhí 1 ( SGK - 14 ). 8 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> ? Qua t×m hiÓu VD trªn , em cho biÕt cã mÊy loại từ ghép, là những loạ nào ? đặc điểm của mçi lo¹i ? * GV chèt :  Tõ ghÐp cã 2 lo¹i : tõ ghÐp chin hs phô vµ từ ghép đẳng lập . * GV dùng bảng phụ đã ghi các từ ghép ở bµi tËp 1 phÇn luyÖn tËp ( SGK - 15 ) yªu cầu HS phân biệt từ ghép chính phụ , đẳng lập để củng cố kiến thức.. * HS đọc ( ghi nhớ 1 ) * HS xác định : - Từ ghép chính phụ : lâu đời , xanh ngắt , nhà máy , nhà ăn , cây cỏ , cười nụ . - Từ ghép đẳng lập : suy nghĩ , chài lưới , ẩm ­ít , ®Çu ®u«i .. II / NghÜa cña tõ ghÐp : 1. NghÜa cña tõ ghÐp chÝnh phô : a) VÝ dô : - GV gọi HS đọc VD mục II ( SGK -14 ) ? So s¸nh nghÜa cña tõ Bµ ngo¹i víi nghÜa cña bà ? xác định tiếng chính ?. * HS th¶o luËn - tr¶ lêi : - Giống nhau : cùng chỉ người phụ nữ lớn tuổi, đáng kính trọng. - Kh¸c nhau : + Bà ngoại : chỉ người phụ nữ sinh ra mẹ. + Bà : chỉ người phụ nữ sinh ra cha hoặc mẹ. * HS th¶o luËn - tr¶ lêi : - Gièng nhau : cïng chØ tÝnh chÊt cña sù vËt, đặc trưng về mùi vị . ? Xác định tiếng chính và so sánh nghĩa của từ - Khác nhau : + Th¬m phøc : mïi th¬m to¶ ra m¹nh, hÊp dÉn th¬m phøc víi nghÜa cña th¬m ? + Th¬m : chØ mïi th¬m nãi chung . b) NhËn xÐt : ? Tõ viÖc so s¸nh, em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÜa * HS nªu nhËn xÐt : - NghÜa cña tõ bµ ngo¹i hÑp h¬n nghÜa cña bµ . cña tiÕng chÝnh víi nghÜa cña 2 cÆp tõ ghÐp - NghÜa cña tõ th¬m phøc hÑp h¬n nghÜa cña chÝnh phô trªn ? th¬m * GV chèt : * HS đọc VD 2 mục II ( SGK - 14 )  NghÜa cña tõ ghÐp chÝnh phô hÑp h¬n - QuÇn ¸o : chØ quÇn ¸o, c¸ch ¨n mÆc nãi nghÜa cña tiÕng chÝnh : AB < A . chung. 2. Nghĩa của từ ghép đẳng lập : + Quần : chỉ một đồ vật dùng che phần dưới cơ a) VÝ dô : ? So sánh nghĩa của từ quần áo với nghĩa của thể người. + áo : chỉ một đồ vật dùng che phần trên cơ thể mçi tiÕng quÇn , ¸o ? ? Tương tự, em hãy so sánh nghĩa của từ trầm người. - TrÇm bæng : chØ ©m thanh lóc lªn lóc xuèng, bæng víi nghÜa cña mçi tiÕng trÇm , bæng ? lóc cao lóc thÊp hµi hoµ. + TrÇm : xuèng , thÊp + Bæng : lªn , cao b) nhËn xÐt : * HS th¶o luËn - nªu nhËn xÐt : Qua sù so s¸nh trªn , em cã nhËn xÐt g× vÒ - Nghĩa của từ ghép đẳng lập khái quát hơn nghĩa của từ ghép đẳng lập với nghĩa của các nghÜa cña c¸c tiÕng t¹o nªn nã . tiÕng t¹o nªn nã ? * GV chèt :  nghĩa của từ ghép đẳng lập khái quát hơn * HS đọc phần ghi nhớ 2 ( SGK - 14 ) nghÜa cña c¸c tiÕng t¹o nªn nã . AB > A+B c) KÕt luËn : ( ghi nhí 2 : SGK - tr 14 ). 9 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> ? Qua VD trªn , em hiÓu ntn vÒ nghÜa cña tõ ghép chính phụ và nghĩa của từ ghép đẳng lập ? cã g× kh¸c nhau ? III / LuyÖn tËp : (15’ ) 1. Bµi tËp 2 : ? Điền thêm các tiếng vào sau các tiếng đã cho  t¹o thµnh tõ ghÐp chÝnh phô ?. 2. Bµi tËp 3 : * GV dùng bảng phụ hoặc máy chiếu đã ghi các tiếng cho trước - yêu cầu HS điền thêm tiếng đã cho  tạo thành từ ghép đẳng lập ?. * 2 HS lªn b¶ng : - Bót ch× - ¨n b¸m - thước kẻ - tr¾ng xo¸ - m­a rµo - Vui tai - lµm nhµ - Nh¸t gan * 2 HS lªn b¶ng : S«ng - Nói đồi - Ham. - Xinh 3. Bµi tËp 5 : * GV dïng phiÕu häc tËp - chia líp thµnh 4 nhãm . Mçi nhãm lµm 1 c©u. thÝch mª đẹp Tươi. - MÆt. - Häc. - Tươi. mòi. tËp hái đẹp non. * HS lµm theo nhãm trªn phiÕu häc tËp * Kết quả cần đạt : a. Kh«ng ph¶i : v× hoa hång lµ 1 lo¹i hoa . b. §óng : ¸o dµi bÞ ng¾n so víi chiÒu cao. c. - Kh«ng ph¶i : v× cµ chua lµ 1 lo¹i cµ . - Nãi ®­îc : d. - Kh«ng ph¶i - C¸ vµng : lo¹i c¸ v©y to, ®u«i lín vµ xoÌ rộng, thân màu vàng, chỉ để nuôi làm cảnh.. 4. Cñng cè : (3’ )  GV dïng b¶ng phô: ? Trong các ý sau , ý nào nói đúng về từ ghép chính phụ ? A. Tõ cã 2 tiÕng cã nghÜa B. Tõ ®­îc t¹o ra tõ 1 tiÕng cã nghÜa C. Từ có các tiêng bình đẳng về mặt ngữ pháp D. Tõ ghÐp cã tiÕng chÝnh vµ tiÕng phô bæ sung nghÜa cho tiÕng chÝnh. ? Cho biết nghĩa của từng loại từ ghép chính phụ ; đẳng lập ? 5. Hướng dẫn về nhà : (2’ ) - Häc thuéc ( ghi nhí ) n¾m ch¾c néi dung bµi häc . - Hoµn thiÖn tiÕp c¸c bµi tËp : 4 , 6, 7 ( SGK - tr 16 ) - Tìm, phân loại 1 số từ ghép trong VB “ Cổng trường mở ra ”. - Đọc , xem trước : Liên lết trong VB. * Rót kinh nghiÖm giê d¹y: ……………………………………………………… ******************************. 10 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Ngµy so¹n: / /2011 Ngµy d¹y: / /2011. TiÕt 4 :. liªn kÕt trong v¨n b¶n. A / Môc tiªu : Gióp HS thÊy ®­îc : - Muốn đạt được mục đích giao tiếp thì VB phải có tính liên kết ở cả 2 mặt : hình thức và néi dung . - Cần vận dụng những kiến thức đã học để bước đầu xây dựng được VB có tính liên kết . B / Chuẩn bị : * HS : Đọc và soạn bài trước ở nhà. * GV : B¶ng phô. C / Hoạt động trên lớp : 1. Tæ chøc líp : KiÓm tra sÜ sè: 2. KiÓm tra bµi cò : ( 5’ ) ? ở lớp 6, các em đã được học về VB , vậy em cho biết VB là gì ? có nhữnh tính chất nµo ?  VB là chuỗi lời nói , bài viết có chủ đề thống nhất . Liên kết mạch lạc , thể hiện mục đích giao tiếp . 3. Bµi míi : giíi thiÖu bµi ( 1’ ) Hoạt động của GV Hoạt động của HS I / Liên kết và phương tiện liên kết trong văn b¶n : (20’ ) A. TÝnh liªn kÕt cña v¨n b¶n : * HS đọc VD 1a ( SGK - 17 ) 1) VÝ dô1a : ? Trong ®o¹n v¨n cã c©u nµo sai ng÷ ph¸p kh«ng * HS ph¸t hiÖn : - C¸c c©u k0 sai vÒ ng÷ ph¸p, k0 m¬ hå vÒ ý ? cã c©u nµo m¬ hå vÒ ý nghÜa k0 ? nghÜa ( néi dung ) ? VËy, nÕu lµ En-Ri-C«, em cã hiÓu ®­îc ®o¹n - NÕu t¸ch tõng c©u ra khái ®o¹n th× vÉn hiÓu ®­îc, nh­ng ghÐp c¸c c©u thµnh ®o¹n th× trë v¨n Êy kh«ng ? v× sao ? nªn khã hiÓu v× gi÷a c¸c c©u cßn ch­a cã sù liªn kÕt . 2) NhËn xÐt : ? VËy theo em muèn ®o¹n v¨n cã thÓ hiÓu ®­îc * HS th¶o luËn - rót ra n/xÐt : - Ph¶i cã tÝnh liªn kÕt . th× nã ph¶i cã tÝnh chÊt g× ? * GV chèt :  §o¹n v¨n cÇn cã sù liªn kÕt . * HS đọc ( ghi nhớ 1 : SGK - 18 ) 3) KÕt luËn : ( ghi nhí 1 : SGK - 18 ) ? VËy em cho biÕt tÝnh l/kÕt cã vai trß ntn trong VB ?  GV chuyÓn ý : Liªn kÕt lµ 1 trong nh÷ng t/chÊt quan träng nhÊt cña VB v× nhê nã mµ những câu đúng ngữ pháp , ngữ nghĩa được đặt c¹nh nhau míi t¹o thµnh VB. VËy chóng ta sÏ t¹o sù l/kÕt cho VB b»ng c¸ch nµo . * HS đọc , quan sát VD trên bảng phụ và trả lời B. Phương tiện liên kết trong văn bản : theo y/cÇu . 1. VÝ dô 2a :. 11 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> * GV ghi ®o¹n v¨n trªn b¶ng phô  y/cÇu HS đọc , quan sát và trả lời : “Trêi xanh cao. MÑ t«i ®i chî . M¶nh v¶i hoa rất đẹp . Em bé khóc . Tôi đến trường” ? Em cã hiÓu ý nghÜa ®o¹n v¨n trªn k0 ? v× sao ? ? VËy theo em , ®o¹n v¨n trªn trë nªn khã hiÓu v× thiÕu ®/k g× ? 2. VÝ dô 2b : ? Đoạn văn có mấy câu ? Hãy đánh số thứ tự cho tõng c©u ? ? So với nguyên bản của VB “ Cổng trường mở ra ” th× c©u (2) ë ®o¹n v¨n trªn thiÕu côm tõ nµo ? C©u (3) chÐp sai tõ nµo ? ? ViÖc chÐp thiÕu, chÐp sai Êy khiÕn ®o¹n v¨n ra sao ? từ đó em thấy cụm từ “còn bây giờ ” và “con ” đóng vai trò gì trong đoạn văn ? 3. NhËn xÐt : ? Qua tìm hiểu 2 VD trên , cho biết để người đọc , người nghe hiểu được nội dung của đoạn v¨n, ta cÇn ph¶i cã ®/k g× ? vµ lµm ntn ? * GV chèt : - CÇn ph¶i cã sù l/kÕt vÒ mÆt néi dung. - Dùng từ và cụm từ làm phương tiện l/kết . 4. KÕt luËn : ( ghi nhí 2 : SGK - 18 )  GV y/cầu HS đọc ghi nhớ 2 II / LuyÖn tËp : ( 15’ ) 1. Bµi tËp 1 : ? Sắp xếp các câu văn đã cho theo thứ tự ? 2 Bµi tËp 3 : ? §iÒn nh÷ng tõ thÝch hîp vµo chç trèng ?  GV y/cầu HS đọc đoạn văn sau khi đã điền nh÷ng tõ ng÷ thÝch hîp vµo chç trèng. 3. Bµi tËp 5 : ( Bµi tËp th¶o luËn )  GV hướng dẫn và gợi ý cho HS : chú ý tầm quan trọng của việc sử dụng các p/tiện l/kết để l/kÕt trong VB .  GV n/xÐt vµ bæ sung .. - K0 hiÓu  v× mçi c©u cã 1 néi dung kh¸c nhau, k0 cùng hướng về 1 vấn đề .  V× k0 cã sù l/kÕt vÒ mÆt ND. * HS đọc VD 2b ( SGK -18 ).  cã 3 c©u - C©u (2) thiÕu côm tõ “ cßn b©y giê ” . - Câu (3) chép sai từ “ con ” thành từ “ đứa trẻ ”. - Lµm cho ®o¹n v¨n rêi r¹c, khã hiÓu. - Côm tõ “cßn b©y giê ”vµ “con ” lµ c¸c tõ ngữ làm phương tiện l/kết câu. * HS th¶o luËn nhãm vµ rót ra nhËn xÐt :. * 1 HS đọc ghi nhớ 2. * HS đọc bài tập 1 và nêu y/cầu cụ thể .  HS s¾p xÕp l¹i : 1 , 4 , 2 , 5, 3 . * HS tù ®iÒn vµo SGK b»ng bót ch× : - Lần lượt điền các từ : bà … bà … cháu … bà … bµ … ch¸u … thÕ lµ . * HS th¶o luËn theo nhãm vµ ph¸t biÓu :. 4. Cñng cè : ( ) ? Một VB có tính l/kết trước hết phải có đ/k gì ? Làm thế nào để các câu văn , đoạn văn trong VB cã tÝnh l/kÕt víi nhau ? 5. Hướng dẫn về nhà : ( 2’ ) - Học thuộc “ ghi nhớ ” + đọc bài đọc thêm ( SGK - 19 , 20 ). - Lµm tiÕp bµi tËp : 2, 4 , 5 vµo vë bµi tËp. - Xem trước bài : Bố cục trong VB * Rót kinh nghiÖm giê d¹y: ……………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ****************************** 3’. 12 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Ngµy so¹n: / /2011 Ngµy d¹y: / /2011. TuÇn 2. TiÕt 5, 6: V¨n b¶n : cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª ( Kh¸nh Hoµi ). A / Môc tiªu : Gióp HS cã thÓ : - ThÊy ®­îc nh÷ng t/c¶m ch©n thµnh , s©u nÆng cña 2 anh em trong c©u chuyÖn . C¶m nhËn ®­îc nỗi đau đớn xót xa của những bạn nhỏ chẳng may rơi vào hoàn cảnh gia đình bất hạnh . - Biết thông cảm và chia sẻ với những người bạn ấy . - Thấy được cái hay của truyện là cách kể rất chân thật và cảm động . B / Chuẩn bị : * HS : Đọc và soạn bài trước ở nhà * GV : B¶ng phô C / Hoạt động trên lớp : 1. Tæ chøc líp : KiÓm tra sÜ sè : 2. KiÓm tra bµi cò : ( 5’ ) ? §iÒu em rót ra ®­îc tõ viÖc t×m hiÓu VB “ MÑ t«i ” lµ g× ?  HS nêu được cảm nhận sau: T/cảm yêu thương , kính trọng cha mẹ là t/cảm thiªng liªng h¬n c¶ .  HS liªn hÖ thùc tÕ b¶n th©n nh÷ng khi ph¹m sai lÇm … 3. Bµi míi : Giíi thiÖu bµi (1’) Quyền được hưởng hạnh phúc gia đình là một trong những quyền của trẻ em. Nhưng thực tế xã hội cho ta thấy k0 ít những cuộc chia tay của bố mẹ đã trở thành những nỗi đau bất hạnh đau xót hết sức lớn lao với những đứa con … Hoạt động của GV Hoạt động của HS ’ * HS đọc phần chú thích ( mục 1: SGK - 26) I. T×m hiÓu chung : (5 ) * GV : giíi thiÖu VB “ Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª ” . - T¸c gi¶ : Kh¸nh Hoµi ? Nªu ng¾n gän nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ - Tác phẩm : đạt giải nhì trong cuộc thi viết về t/gi¶, t/phÈm ? quyÒn trÎ em n¨m 1992. II. §äc, hiÓu v¨n b¶n : ’ 1) §äc, t×m hiÓu chó thÝch : (5 ) * HS kÓ tãm t¾t.  GV hướng dẫn HS kể tóm tắt truyện. * HS đọc 1 vài đoạn văn theo y/cầu .  GV y/cầu HS đọc 1 vài đoạn văn xúc động trong bµi : L­u ý cÇn ph©n biÖt râ lêi kÓ víi lêi tho¹i. ? Tìm các từ ghép đẳng lập và chính phụ trong * HS phát hiện - trả lời : phÇn chó thÝch ? ? T/gi¶ sö dông ng«i kÓ thø mÊy ? thÓ lo¹i g× ? - Ng«i kÓ thø nhÊt - ThÓ lo¹i : Tù sù ( chÝnh ) + m/t¶, biÓu c¶m. ? Người kể truyện là ai ? việc lựa chọn ngôi kể  Người kể truyện là Thành ( người anh ) - C¸ch lùa chän ng«i kÓ gióp t/gi¶ thÓ hiÖn đó có tác dụng gì ? ®­îc s©u s¾c nh÷ng suy nghÜ , t/c¶m , t©m. 13 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> 2) Bè côc : (5’) ? VB cã thÓ chia ra mÊy phÇn ? em cã n/xÐt g× về bố cục của VB ? Xác định mỗi phần từ đâu đến đâu ?. 3) T×m hiÓu v¨n b¶n :  GV gọi HS đọc và theo dõi đoạn truyện ( tr -21 ) ? Xác định nội dung của phần đầu VB ? a) Phần đầu VB : Trước cuộc chia tay của bóp bª. ? Trong đoạn truyện , Thành đã giúp chúng ta hiểu về em gái mình ( Thuỷ ) ntn ? Thành đối víi Thuû ra sao ? ? VËy em cã n/xÐt g× vÒ t/c¶m cña 2 anh em ? * GV chèt :  T/cảm của 2 anh em gắn bó , thương yêu quan tâm đến nhau. ? Tưởng chừng tình cảm của họ mãi mãi gắn bó với những kỉ niệm đẹp đẽ, hạnh phúc . Nhưng điều gì đã xảy ra ? vì sao em biết ? ? Theo em cách mở đầu câu chuyện đột ngột nh­ vËy cã ý nghÜa g× ?. tr¹ng cña n/vËt, lµm t¨ng thªm tÝnh ch©n thùc cña truyÖn, t¨ng thªm søc thuyÕt phôc . * HS xác định bố cục VB : - Cã thÓ chia lµm 3 phÇn theo bè côc : MB - TB - KB + PhÇn ®Çu : tõ ®Çu … nh­ 1 giÊc m¬. + PhÇn 2 : TiÕp … chµo c¸c b¹n, t«i ®i . + PhÇn 3 : phÇn cßn l¹i. * HS đọc phần đầu VB.  Trước cuộc chia của búp bê . - Thuỷ : người em ngoan, khéo tay rất thương anh. - Thành : yêu thương em . * HS th¶o luËn nhãm - tr¶ lêi : - Hai anh em gần gũi thương yêu , quan tâm đến nhau.. - Chia tay nhau  Điều đó ta thấy được qua lời ra lệnh chia đồ chơi của mẹ.  Làm người đọc ngạc nhiên muốn theo dõi cả câu chuyện để biết nguyên nhân.. ? Lệnh chia đồ chơi của mẹ khiến Thuỷ và Thµnh cã t©m tr¹ng ntn ? Nªu nh÷ng chi tiÕt biểu hiện tâm trạng đó ? * GV chèt : - Nghĩ đến chia tay 2 anh em đều cảm thấy đau đớn . ? Nh÷ng chi tiÕt trªn ®­îc t/gi¶ sö dông thuéc tõ lo¹i g× ? t¸c dông ?. - Cả 2 đều cảm thấy đau đớn. + Thuû : run lªn … nøc në … + Thành : Cắn chặt môi, nước mắt tuôn ra …. ? ViÖc ®­a vµo ®o¹n v¨n m/t¶ buæi s¸ng vui nhén trong khi 2 anh em rÊt buån cã ý nghÜa g× ?  GV nhấn mạnh : Tuổi thơ của cô bé cũng đã từng gắn bó với mái trường. ở đó có thầy, có b¹n, cã nh÷ng kØ niÖm mµ em k0 thÓ nµo quªn. Em muốn được gặp lại để rồi xa. ? Qua phần đầu VB đã cho em biết được điều g× ? * GV chèt :. - Đối lập cảnh vui của đời với nỗi đau của 2 anh em lµm t¨ng thªm nçi ®au trong lßng Thµnh.. * HS xác định - phát biểu :. * HS kh¸i qu¸t - ph¸t biÓu : - Hoµn c¶nh cña 2 anh em Thuû vµ Thµnh. - T×nh c¶m cña 2 anh em lu«n gÇn gòi,. 14 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span>  Hoµn c¶nh bÊt h¹nh nh­ng t/c¶m cña 2 anh em luôn gần gũi thương yêu nhau. ? T¹i sao tªn truyÖn l¹i lµ “ Cuéc chia tay cña những con búp bê ” ? có liên quan gì đến ý nghÜa cña truyÖn ?. thương yêu quan tâm đến nhau. * HS th¶o luËn - ph¸t biÓu : - Tên truyện gợi ra 1 tình huống buộc người đọc phải theo dõi và góp phần thể hiện ý đồ, tư tưởng của t/giả.. * LuyÖn tËp : (5’ ) ? Chọn đọc đoạn văn trong VB mà em xúc động nhất ?  GV n/xÐt cho ®iÓm ..  1 - 2 HS đọc.. b) DiÔn biÕn cuéc chia tay : - GV gọi HS đọc tiếp VB từ “ nhưng k0 , có tiếng dép … đến trường một lát. ” * Trong c¶nh chia tay cña nh÷ng con bóp bª. 10’ ? Ban ®Çu khi nghe mÖnh lÖnh cña mÑ , Thµnh và Thuỷ có ý định ntn ? * GV chèt : - ý định ban đầu : + Thành nhường em + Thuỷ nhường anh ? khi b¾t tay vµo chia bçng nhiªn Thuû cã th¸i độ ntn ? vì sao có thái độ ấy ? * GV chèt : - Khi chia bóp bª : - Thuỷ có thái độ giận dữ. ? Lời nói và hành động của Thuỷ khi thấy anh chia 2 con bóp bª ra cã g× m©u thuÉn ?. * HS đọc VB và theo dõi. * HS ph¸t hiÖn - tr¶ lêi : - Thành nhường em. - Thuỷ nhường anh.. - Thuû giËn d÷  v× do m©u thuÉn trong lßng cña Thuû.. - Thuỷ muốn có búp bê >< nhưng thương búp bª ph¶i xa nhau. - Thuû nhËn c¶ 2 con bóp bª > < nh­ng l¹i thương anh k0 ngủ được..  GV nhÊn m¹nh : Thuû lµ 1 c« bÐ giµu t/c¶m, t©m hån trong s¸ng cho nªn nh÷ng m©u thuÉn n¶y sinh trong lßng em còng thËt dÔ hiểu. Ao ước có đồ chơi búp bê nhất là bé gái, là ước mơ bình thường của trẻ em. Thuỷ cũng vËy, nh­ng em k0 nghÜ cho riªng m×nh v× vËy lßng em rèi bêi ®Çy m©u thuÉn . ? Theo em cã c¸ch nµo gi¶i quyÕt ®­îc m©u thuÉn Êy k0 ?. * HS nªu ý kiÕn : - Chỉ có cách gia đình Thuỷ phải đoàn tụ, 2 anh em k0 ph¶i chia tay. - Thuỷ để búp bê vệ sĩ ở lại với anh  vì ? Sau đó Thuỷ đi đến quyết định chia búp bê thương anh. ntn ? v× sao ? ? Làm như vậy Thuỷ đã giải quyết được điều gì - Thuỷ giải quyết được >< trong lòng mình, đó là thương anh ? cßn ®iÒu g× ch­a gi¶i quyÕt ®­îc ? - Điều Thuỷ chưa giải quyết được : đó là thương búp bê phải xa nhau.  Cuối cùng Thuỷ quyết định k0 chia búp bê . ? Chính vì vậy kết thúc truyện Thuỷ đã chọn * HS tù nªu c¶m nghÜ : cã thÓ mçi HS nªu c¶m c¸ch gi¶i quyÕt nµo ?. 15 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> ? Qua c¸ch gi¶i quyÕt cña Thuû, em thÊy Thuû lµ 1 c« bÐ ntn ? n/xÐt g× vÒ nghÖ thuËt kÓ chuyÖn cña t/gi¶ ? * GV chèt : - T/gi¶ kÓ vÒ hiÖn t¹i vµ håi øc vÒ qu¸ khø. - Thuỷ là 1 cô bé giàu lòng vị tha , đức hi sinh. Khát vọng được yêu thương đoàn tụ trong 1 mái ấm gia đình. *Trong cuéc chia tay víi c« gi¸o , b¹n bÌ. (10’ )  GV gọi 1 HS đọc tiếp VB : từ “ gần trưa … chµo c¸c b¹n , t«i ®i ” ? Khi đến trường để chia tay với cô giáo , bạn bÌ, t©m tr¹ng cña Thuû ®­îc m/t¶ ntn ? Nh÷ng chi tiÕt Êy nãi lªn ®iÒu g× ? ? C« gi¸o vµ c¸c b¹n dµnh cho Thuû t/c¶m ntn? * GV chèt : - Không muốn xa trường lớp ,ao ước được đi häc. - C« gi¸o , b¹n bÌ yªu quý , ®au xãt… ? Chi tiÕt nµo trong cuéc chia tay lµm c« gi¸o bàng hoàng và chi tiết nào làm em cảm động nhÊt ? c) KÕt thóc truyÖn : - GV gọi 1 HS đọc đoạn kết : ? Tại sao khi dắt Thuỷ ra khỏi trường Thành lại kinh ngạc khi thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vËt ? ? Để bộc lộ tâm trạng đó của n/vật , em thấy t/gi¶ sö dông nghÖ thuËt g× næi bËt ? * GV chèt : - NghÖ thuËt m/t¶ c¶nh vËt t/gi¶ béc lé t©m tr¹ng cña Thµnh : buån s©u th¼m . III. Tæng kÕt : ( ghi nhí : SGK - 27 ) ? Em cã n/xÐt gh× vÒ c¸ch kÓ chuyÖn cña t/gi¶ ? Qua câu chuyện t/giả muốn nhắn gửi đến mọi người điều gì ?  GV gọi 1 HS đọc (ghi nhớ ) IV. LuyÖn tËp : * GV cho HS đọc 2 bài đọc thêm ( SGK - 27 ; 28 ). nghÜ kh¸c nhau, xong ph¶i lµm næi bËt ®­îc Thuỷ là 1 cô bé giàu lòng vị tha , đức hi sinh .. * 1 HS đọc , cả lớp theo dõi . * HS ph¸t hiÖn chi tiÕt qua SGK - nªu n/xÐt : - Thuû c¾n chÆt m«i … bËt khãc nøc në …  Xót xa, bàng hoàng, k0 muốn xa trường lớp, ao ­íc ®­îc ®i häc .  C« gi¸o , b¹n bÌ dµnh cho Thuû t/c¶m yªu quý, ®au xãt .. - Chi tiÕt : “ em sÏ kh«ng ®­îc ®i häc n÷a ”, “ Cô thốt lên trời ơi ! nước mắt giàn giụa ” thÓ hiÖn sù bµng hoµng , ®au xãt cña c« gi¸o - V× m×nh th× hÕt søc ®au khæ khi s¾p ph¶i chia tay với đứa em gái bé nhỏ thân thiết . Thế mà bên ngoài mọi vật vẫn bình thường.  Nhờ nghệ thuật m/tả cảnh vật để nói lên tâm tr¹ng cña n/vËt .. * HS kh¸i qu¸t qua phÇn (ghi nhí ). * HS đọc 2 bài đọc thêm: - Tr¸ch nhiÖm cña bè mÑ (SGK - 27 ) - ThÕ giíi réng v« cïng ( SGK - 28 ). 4. Cñng cè : (3’) ? Câu chuyện đã để lại cho em ý nghĩ gì về hạnh phúc gia đình về nhiệm vụ của cha mẹ đối với con c¸i ? 5. Hướng dẫn về nhà : (2’). 16 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> - Häc thuéc phÇn ( ghi nhí ) - n¾m ch¾c néi dung bµi häc . - §äc thªm : “ ThÕ giíi réng v« cïng ” - Soạn bài : Những câu hát về tình cảm gia đình . - Xem trước : Bố cục trong văn bản  giờ sau học . * Rót kinh nghiÖm giê d¹y: ……………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… *************************************************** Ngµy so¹n: / /2011 Ngµy d¹y: / /2011. TiÕt 7:. TËp lµm v¨n: Bè côc trong v¨n b¶n. A / Môc tiªu : Gióp HS n¾m ®­îc: - Về nội dung : Hiểu sự cần thiết phải có bố cục khi viết VB và các y/cầu cần đạt đối với mét bè côc VB . - Phương pháp : Dùng phương pháp chọn mẫu, phân tích mẫu để rút ra lí thuyết, vận dụng ngữ liệu từ VB đã học . - N¾m ®­îc nhiÖm vô cña mçi phÇn trong bè côc . B / Chuẩn bị : * HS : Đọc và soạn bài trước ở nhà. * GV : B¶ng phô , phiÕu häc tËp. C / Hoạt động trên lớp : 1. Tæ chøc líp : KiÓm tra sÜ sè: 2. KiÓm tra bµi cò : ? Tính liên kết là gì ? làm thế nào để VB có tính liên kết ? ? Lµm bµi tËp 4 ( SGK - 19 )  TÝnh liªn kÕt lµ sù nèi liÒn c¸c c©u, c¸c ®o¹n trong VB 1 c¸ch tù nhiªn hîp lÝ .  Muốn tạo tính liên kết phải sử dụng các phương tiện liên kết .  Bµi tËp 4 : c©u (1) , (2) cã ®­îc sù liªn kÕt nhê c©u (3). 3. Bµi míi : giíi thiÖu bµi Hoạt động của GV Hoạt động của HS I / Bè côc vµ nh÷ng yªu cÇu vÒ bè côc trong v¨n b¶n : 1) Bè côc cña v¨n b¶n : (5’) * HS đọc VD (a) mục 1 ( SGK - 28 ) a) VÝ dô: * GV dïng b¶ng phô ghi 1 VD vÒ VB : Lá đơn xin gia nhập đội được sắp xếp lộn xộn. * HS đọc VB đã cho trên bảng phụ . ? Em cho biết VB trên có gì không bình thường ? Khi đọc 1 VB như vậy em thấy ntn ? vì sao ? * HS phát hiện - trả lời : - VB trªn th×nh bµy lén xén - Không rõ , buồn cười  vì các phần trình bày k0 theo trật tự nhất định. b) NhËn xÐt : ? Vậy theo em lá đơn trên phải viết ntn ?vì sao * HS thảo luận - rút ra n/xét: - Phải được sắp xếp đúng trình tự, hợp lí. ?  Vì người đọc , người nghe hiểu rõ nguyện * GV chèt :. 17 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> - VB k0 ®­îc viÕt tuú tiÖn mµ ph¶i cã bè côc râ ràng, được sắp xếp đúng trình tự hợp lí.  GV nhÊn m¹nh: Sù s¾p xÕp néi dung c¸c phÇn trong VB theo 1 tr×nh tù nh­ vËy gäi lµ bè côc cña VB. c) KÕt luËn : (ghi nhí ý1: SGK - 30 ) ? Qua ph©n tÝch VD trªn ,em hiÓu thÕ nµo lµ bè côc cña VB ? 2) Nh÷ng yªu cÇu vÒ bè côc trong v¨n b¶n :10’ a) VÝ dô 2 (1) : ? So với VB “ ếch ngồi đáy giếng ” ở SGK Ng÷ v¨n 6/1 th× VB nµy cã g× gièng vµ kh¸c nhau ?  GV bæ sung : ý cña 2 ®o¹n v¨n ë VD lµ k0 râ rµng , v× c¸c c©u lén xén. Cô thÓ : - Chi tiÕt nãi vÒ hoµn c¶nh sèng cña Õch n»m ë c¶ ®o¹n 1 vµ ®o¹n 2. - Chi tiÕt nãi vÒ hËu qu¶ khi Õch ra khái giÕng n»m ë c¶ 2 ®o¹n . ? VËy muèn ®­îc tiÕp nhËn dÔ dµng th× c¸c đoạn văn phải đạt được y/cầu gì ? * GV chèt :  Yªu cÇu 1: Néi dung c¸c phÇn , c¸c ®o¹n ph¶i thèng nhÊt chÆt chÏ, ph¶i cã sù ph©n biÖt r¹ch rßi . * GV chuyÓn ý : VËy rµnh m¹ch cã ph¶i lµ y/cầu duy nhất đối với 1 bố cục không ? Chúng ta xÐt tiÕp VD 2 (2 ). b) VÝ dô 2 (2): ? VB cã mÊy ®o¹n ? ND cã thèng nhÊt k0 ? ý mỗi đoạn đã phân biệt rõ ràng chưa ? c) NhËn xÐt : ? So víi VB ë SGK 6 , em thÊy c¸ch kÓ c©u chuyÖn trªn ntn ? cã hiÓu K0 ? v× sao ?. ? Như vậy để đạt được mục đích giao tiếp , bố côc VB cßn cÇn cã y/cÇu g× n÷a ? * GV chèt :  Yªu cÇu 2: Bè côc ph¶i chÆt chÏ , hîp lÝ , trình tự sắp xếp các phần , các đoạn phải đạt hiÖu qu¶ giao tiÕp cao . d) KÕt luËn : ( ghi nhí ý 2 : SGK - 30 ) ? Qua t×m hiÓu VD trªn, cho biÕt bè côc trong VB cần phải đạt những y/cầu gì ?. väng cña m×nh vµ dÔ dµng chÊp nhËn.. * HS rót ra kÕt luËn qua môc ( ghi nhí ý1 ) * 1 HS đọc ( ghi nhớ ý1 ) * HS đọc câu chuyện 1 + VB SGK . - Gièng : c¸c ý gièng nhau. - Kh¸c : VB ë phÇn VD : + C¸c ý lén xén , khã hiÓu , hiÓu sai  cã 2 phÇn. + Cßn VB trong SGK Ng÷ v¨n 6/1 : c¸c c©u trong mçi ®o¹n tËp trung vµo 1 ý thèng nhÊt … chia 3 phÇn . * HS tr¶ lêi : - Néi dung c¸c phÇn , c¸c ®o¹n trong VB ph¶i thống nhất chặt chẽ với nhau , đồng thời giữa chóng ph¶i cã sù ph©n biÖt r¹ch rßi. * HS đọc VD 2 (2) : SGK - 29 - VB cã 2 ®o¹n. - ý mỗi đoạn đã phân biệt tương đói rõ ràng . * HS th¶o luËn nhãm - ph¸t biÓu : - Có thể hiểu câu chuyện nhưng là chuyện cười mà k0 gây cười . Vì cách kể như trên k0 hợp lí: ( sù viÖc ®­îc nãi lu«n ë ®Çu ®o¹n 2)  chưa đạt được mục đích giao tiếp. - Chặt chẽ hợp lí , đạt mục đíc giao tiếp.. * HS rót ra KL qua môc ( ghi nhí ý 2 ). 18 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span>  GV gọi 1 HS đọc ( ghi nhớ ý 2 ) 3) C¸c phÇn cña bè côc : (7’ ) ? Các em đã được học VB m/tả và tự sự . Vậy trong VB m/t¶ vµ tù sù cã bè côc ntn ? Nªu nhiệm vụ của mỗi phần đó trong bố cục VB ? * GV chèt: - Bè côc 3 phÇn : + Mở bài : thông báo đề tài, làm cho người đọc (nghe ) có thể đi vào đề tài đó 1 cách dễ dàng tù nhiªn. + Thân bài: Nội dung chính của đề tài . + Kết bài: Có nhiệm vụ nhắc lại đề tài . ? Như vậy VB thường được xây dựng theo bố côc mÊy phÇn ? v× sao ?. - Cã bè côc 3 phÇn :. Më bµi Th©n bµi KÕt bµi - HSD nªu nhiÖm vô cñ mçi phÇn ..  VB thường được XD theo bố cục 3 phần : MB - TB - KB . V× nã gióp cho VB trë nªn m¹ch l¹c hîp lÝ. * HS đọc ( ghi nhớ ý 3 ). * GV chèt: ( ghi nhí ý 3 : SGK - 30 )  GV nhÊn m¹nh : Nh­ vËy kiÓu VB nµo còng ph¶i tu©n thñ bè côc 3 phÇn vµ c¸c phÇn đều có nhiệm vụ cụ thể rõ ràng. Cần phân biệt để tránh lặp lại nội dung. II / LuyÖn tËp : (11’ ) 1) Bµi tËp 2: - GV y/cầu HS đọc và nêu y/cầu cụ thể . - GV y/cÇu HS lµm ra nh¸p - tr×nh bµy .. * HS lµm ra nh¸p : - Bè côc cña truyÖn “ Cuéc chia tay cña nh÷ng con búp bê ” đã rành mạch và hợp lí . - Tuy nhiªn ®©y k0 ph¶i c¸ch duy nhÊt , cã thÓ kÓ theo nhiÒu c¸ch kh¸c .  HS tù kÓ chuyÖn theo bè côc s¸ng t¹o ®­îc * HS lµm vµ ®­a ra kÕt qu¶ trªn phiÕu häc tËp : - Bè côc b¶n b¸o c¸o ch­a rµnh m¹ch râ rµng. - §iÓm (1) (2) (3) ë th©n bµi chØ kÓ viÖc häc tèt ch­a ph¶i lµ kinh nghiÖm häc tèt . - §iÓm (4) k0 nãi vÒ häc tËp .. 2) Bµi tËp 3: - Gv chia líp thµnh 4 nhãm, y/cÇu HS lµm ra phiÕu häc tËp . - GV thu phiÕu , n/xÐt vµ xö lÝ ngay t¹i líp .  GV gợi ý : Các điểm trong VB đã tập trung vào vấn đề chưa ?. 4. Cñng cè : (3’) - Tìm những VB đã học ở lớp 6 và lớp 7 có bố theo 3 phần : MB - TB - KB. - Nªu t¸c dông cña viÖc XD bè côc hîp lÝ trong khi nãi hoÆc viÕt . 5. Hướng dẫn về nhà: (2’ ) - Học thuộc ( ghi nhớ ) để nắm chắc ND bài học . - Lµm vµ hoµn thiÖn bµi tËp : 1 , 2, 3 ( SGK - 30 ) vµ bµi tËp ( SBT ) - Xem vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái bµi : M¹ch l¹c trong VB . * Rót kinh nghiÖm giê d¹y: ……………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ***************************************************. 19 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Ngµy so¹n: / /2011 Ngµy d¹y: / /2011. TiÕt 8:. TËp lµm v¨n: m¹ch l¹c trong v¨n b¶n. A / Môc tiªu : Sau tiÕt häc , HS cã thÓ : - Có những hiểu biết bước đầu về mạch lạc trong VB và sự cần thiết phải làm cho VB có mạch lạc , không đứt đoạn hoặc quẩn quanh. - Chó ý sù m¹ch l¹c trong c¸c bµi tËp lµm v¨n. - Phương pháp : sử dụng phương pháp quy nạp B / Chuẩn bị : * HS : Đọc và chuẩn bị bài trước ở nhà. * GV : mét sè bµi tËp vµ VB mÉu . C / Hoạt động trên lớp : 1. Tæ chøc líp : KiÓm tra sÜ sè: 2. KiÓm tra bµi cò : ( 5’ ) ? Nªu nh÷ng y/cÇu vÒ bè côc trong VB ?  Nội dung thống nhất , chặt chẽ , rạch ròi. Trình tự sắp xếp phải đạt mục đích giao tiếp cao. 3. Bµi míi : giíi thiÖu bµi ( 1’ ) Hoạt động của GV I / M¹ch l¹c vµ nh÷ng yªu cÇu vÒ m¹ch l¹c trong v¨n b¶n : 1) M¹ch l¹c trong v¨n b¶n : (10’) * GV cho HS t×m hiÓu nghÜa ®en cña tõ m¹ch l¹c : 1 (a) ? K/niÖm m¹ch l¹c trong VB cã ®­îc dïng theo nghÜa ®en k0 ? ? VËy m¹ch l¹c trong VB cã nh÷ng tÝnh chÊt g×? ? Có người cho rằng : trong VB mạch lạc là sự tiÕp nèi cña c¸c c©u, c¸c ®o¹n theo 1 tr×nh tù hîp lí. ý kiến đó có đúng k0? vì sao? ? VËy trong VB cã cÇn thiÕt ph¶i cã t/chÊt m¹ch lạc k0 ? Qua đó em hiểu mạch lạc trong VB là gì ? * GV chèt : - VB cÇn ph¶i cã m¹ch l¹c. - M¹ch l¹c trong VB lµ sù tiÕp nèi cña c¸c c©u, c¸c ®o¹n theo 1 tr×nh tù hîp lÝ . 2) Các điều kiện để một VB có tính mạch lạc: 10’ - GV y/cầu HS đọc câu hỏi và thảo luận mục 2 (a) ? VB “ Cuéc chia tay … ” kÓ vÒ nhiÒu sù viÖc kh¸c nhau , nãi vÒ nhiÒu n/vËt. Nh­ng tÊt c¶ lu«n xoay quanh 1 s­ viÖc chÝnh vµ n/vËt chÝnh . Em cho biết đó là sự việc nào, n/vật nào ? ? ý chính này đã xuyên suốt qua các phần VB ,. Hoạt động của HS. * HS nªu k/niÖm vÒ tõ m¹ch l¹c trong 1 (a). - K0 h¼n ®­îc dïng theo nghÜa ®en nh­ng còng k0 xa víi nghÜa ®en - M¹ch l¹c trong VB cã tÊt c¶ nh÷ng tÝnh chÊt ®­îc nªu trong ®iÓm 1 (a) : (SGK - 31) - ý kién đó là hoàn toàn chính xác. * HS th¶o luËn vµ rót ra kl.. * HS đọc câu hỏi và thảo luận. - Sù viÖc chÝnh: Chia tay cña 2 anh em Thµnh Thuû - Nh©n vËt chÝnh: Thuû. * HS tr¶ lêi :. 20 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>