Bài soạn môn Sinh học khối 8 - Bài 14: Bạch cầu – miễn dịch

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Bµi 14: B¹ch cÇu – miÔn dÞch A. môc tiªu.. - HS n¾m ®­îc 3 hµng rµo b¶o vÖ c¬ thÓ khái t¸c nh©n g©y nhiÔm. - Tr×nh bµy ®­îc kh¸i niÖm miÔn dÞch. - Ph©n biÖt ®­îc miÔn dÞch tù nhiªn vµ miÔn dÞch nh©n t¹o. - Cã ý thøc tiªm phßng bÖnh dÞch. B. chuÈn bÞ.. - Tranh phóng to các hình 14.1 đến 14.4 SGK. III. TiÕn tr×nh lªn líp. 1. Tæ chøc 2. KiÓm tra bµi cò - Thành phần cấu tạo của máu? Nêu chức năng của huyết tương và hồng cầu? - Môi trường trong cơ thể gồm những thành phần nào? Chúng có mối quan hÖ víi nhau nh­ thÕ nµo? 3. Bµi míi VB: Khi bị dẫm phải gai, hiện tượng cơ thể sau đó như thế nào? - HS tr×nh bµy qu¸ tr×nh tõ khi bÞ gai ®©m tíi khi khái. - GV: C¬ chÕ cña qu¸ tr×nh nµy lµ g×? Hoạt động 1: Các hoạt động chủ yếu của bạch cầu Hoạt động của giáo viên - Cã mÊy lo¹i b¹ch cÇu ? - GV giíi thiÖu 1 sè kiÕn thøc vÒ cÊu t¹o vµ c¸c lo¹i b¹ch cÇu : 2 nhãm + Nhóm 1 :Bạch cầu không hạt, đơn nh©n (limpho bµo, b¹ch cÇu m« n«, đại thực bào). + Nhãm 2 : B¹ch cÇu cã h¹t, ®a nh©n, đa thuỳ. Căn cứ vào sự bắt màu người ta chia ra thµnh : B¹ch cÇu trung tÝnh, b¹chcÇu ­a axit, ­a kiÒm - Vi khuÈn, virut x©m nhËp vµo c¬ thÓ, b¹ch cÇu t¹o mÊy hµng rµo b¶o. Hoạt động của học sinh - HS liên hệ đến kiến bài trước và nªu 5 lo¹i b¹ch cÇu.. - HS quan s¸t kÜ H 14.1 ; 14.3 vµ 14.4 kết hợp đọc thông tin SGK, trao đổi nhóm để trả lời câu hỏi của GV.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> + Khi vi khuÈn, virut x©m nhËp vµo vÖ ? c¬ thÓ, c¸c b¹ch cÇu t¹o 3 hµng rµo - Sù thùc bµo lµ g× ? - Nh÷ng lo¹i b¹ch cÇu nµo tham gia b¶o vÖ. + Thực bào là hiện tượng các bạch vµo thùc bµo ? cÇu h×nh thµnh ch©n gi¶ b¾t vµ nuèt c¸c vi khuÈn vµo tÕ bµo råi tiªu ho¸ chóng. - Yêu cầu HS thảo luận nhóm trả lời + Bạch cầu trung tính và đại thực bµo. c©u hái : - Tế bào B đã chống lại các kháng nguyªn b»ng c¸ch nµo ? - ThÕ nµo lµ kh¸ng nguyªn, kh¸ng thể ; sự tương tác giữa kháng nguyên vµ kh¸ng thÓ theo c¬ chÕ nµo ? - Tế bào T đã phá huỷ các tế bào cơ thÓ nhiÔm vi khuÈn, virut b»ng c¸ch nµo ? - Yªu cÇu HS liªn hÖ thùc tÕ : Gi¶i thích hiện tượng mụn ở tay sưng tấy - HS nêu được : råi khái ? + Do hoạt động của bạch cầu : dồn ?-Hiện tượng nổi hạch khi bị viêm ? đến chỗ vết thương để tiêu diệt vi khuÈn. KÕt luËn: - Khi vi khuÈn, virut x©m nhËp vµo c¬ thÓ, c¸c b¹ch cÇu b¶o vÖ c¬ thÓ b»ng c¸ch t¹o nªn 3 hµng rµo b¶o vÖ : + Sự thực bào : bạch cầu trung tính và bạch cầu mô nô (đại thực bào) bắt và nuèt c¸c vi khuÈn, virut vµo trong tÕ bµo råi tiªu ho¸ chóng. + Limpho B tiÕt ra kh¸ng thÓ v« hiÖu ho¸ kh¸ng nguyªn. + Limpho T ph¸ huû c¸c tÕ bµo c¬ thÓ bÞ nhiÔm vi khuÈn, virut b»ng c¸ch tiÕt ra các prôtêin đặc hiệu (kháng thể) làm tan màng tế bào bị nhiễm để vô hiệu ho¸ kh¸ng nguyªn.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - L­u ý : b¹ch cÇu ­a axit vµ ­a kiÒm còng tham gia vµo v« hiÖu ho¸ vi khuẩn, virut nhưng với mức độ ít hơn. Hoạt động 2: Miễn dịch Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - Yêu cầu HS đọc thông tin SGK và trả - HS dựa vào thông tin SGK để trả lời, sau đó rút ra kết luận. lêi c©u hái : - MiÔn dÞch lµ g× ? - Cã mÊy lo¹i miÔn dÞch ? - Nªu sù kh¸c nhau cña miÔn dÞch tù - HS liªn hÖ thùc tÕ vµ tr¶ lêi. nhiªn vµ miÔn dÞch nh©n t¹o ? - Hiện nay trẻ em đã được tiêm phòng bÖnh nµo ?HiÖu qu¶ ra sao ? KÕt luËn: - Miễn dịch là khả năng cơ thể không bị mắc 1 bệnh nào đó mặc dù sống ở môi trường có vi khuẩn, virut gây bệnh. - Cã 2 lo¹i miÔn dÞch : + MiÔn dÞch tù nhiªn : Tù c¬ thÓ cã kh¶ n¨ng kh«ng m¾c 1 sè bÖnh (miÔn dÞch bÈm sinh) hoÆc sau 1 lÇn m¾c bÖnh Êy (miÔn dÞch tËp nhiÔm). + Miễn dịch nhân tạo : do con người tạo ra cho cơ thể bằng tiêm chủng phßng bÖnh hoÆc tiªm huyÕt thanh. 4. Kiểm tra đánh giá Khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng : C©u 1 : H·y chän 2 lo¹i b¹ch cÇu tham gia vµo qu¸ tr×nh thùc bµo : a. B¹ch cÇu trung tÝnh. b. B¹ch cÇu ­a axit. c. B¹ch cÇu ­a kiÒm. d. Bạch cầu đơn nhân. e. Limpho bµo. Câu 2 : Hoạt động nào của limpho B. a. TiÕt kh¸ng thÓ v« hiÖu ho¸ kh¸ng nguyªn.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> b. Thùc bµo b¶o vÖ c¬ thÓ. c. Tù tiÕt kh¸ng thÓ b¶o vÖ c¬ thÓ. C©u 3 ; TÕ bµo limpho T ph¸ huû tÕ bµo c¬ thÓ bÞ nhiÔm bÖnh b»ng c¸ch nµo ? a. TiÕt men ph¸ huû mµng. b. Dùng phân tử prôtêin đặc hiệu. c. Dïng ch©n gi¶ tiªu diÖt. 5. Hướng dẫn về nhà - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 SGK. - §äc môc “Em cã biÕt” vÒ Héi chøng suy gi¶m miÔn dÞch.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>