Thực trạng vấn đề bảo tồn, phát huy giá trị hệ thống di tích đền miếu đã được xếp hạng ở tỉnh Thanh Hóa trong giai đoạn hiện nay - Trường Đại học Công nghiệp Thực phẩm Tp. Hồ Chí Minh

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.06 MB, 10 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

PHÂN TÍCH THIẾT KẾ THỐNG THƠNG TIN

MƠ HÌNH HĨA XỬ LÝ

Chương 6

Nội dung

 Mơ hình phân rã chức năng - BFD

 Mơ hình dịng dữ liệu - DFD

 Các phương pháp phân tích xử lý

 Các mức mơ hình hố xử lý

 Qui trình mơ hình hố xử lý
 Các phương tiện đặc tả xử lý

Khái niệm: Mơ hình hóa hoạt động hệ thống là việc 
dùng mơ hình để nhận thức và diễn tả một hệ
thống:

- Ở một mức độ trừu tượng hóa nào đó.

- Theo một quan điểm hay một góc nhìn nào đó.

- Bởi một dạng mơ hình nào đó.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

1 Mơ hình hóa hoạt động hệ thống

Dữ
liệu

5
Xử lý Bộ Con

xử lý người

truyền 
thông

Trục các 
thành
phần 
HTTT

Quan
niệm
Tổ
chức 
Vật lý

Mức độ mơ hình
hóa hoạt động hệ
thống

Trục các mức nhận thức

1 Mơ hình hóa hoạt động hệ thống

6

 Mức logic:

- Tập trung bản chất và mục đích hoạt động của hệ

thống.

- Bỏ qua các yếu tố về tổ chức thực hiện, về biện pháp

càiđặt.

- Trả lời câu hỏi “What”

- Bỏ qua câu hỏi “How”

 Mức vật lí:

- Trả lời câu hỏi “What”

- Quan tâm đến: phương pháp, công cụ, tác nhân, địa
điểm, thời gian, hiệu năng, …

Mức vật
lý

Mức
logic

1 Mơ hình hóa hoạt động hệ thống

7

1 Mơ hình hóa hoạt động hệ thống

3 thành phần của một phương pháp mơ hình hóa

 T ậ p hợp các khái niệm và mơ hình

- Mỗi phương pháp đều dựa trên một số khái niệm cơ

bản.

- Sử dụng một số mơ hình nhất định.

 Quy trình thực hiện

- Các bước theo một thứ tự nhất định, các hoạt động cần

làm.

- Các sản phẩm qua từng giai đoạn như mơ hình, tư liệu…

- Cách điều hành tiến độ.

- Các cách đánh giá chất lượng kết quả thu được.

 Các công cụ trợ giúp: phần mềm hỗ trợ.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Mơ hình hố hoạt động hệ thống

Sơ đồ biểu diễn 
trao đổi, tương

tác

Sơ đồ biểu diễn

tổ chức Sơ đồ vị trí hệ thống

Sơ đồ biểu diễn

sự kiện Sơ đồ biểu diễn dòng công việc Sơ đồ xử lý hệ thống

Sơ đồ biểu diễn

đối tượng Sơ đồ biểu diễn mục đích

Who? Where?

When?

What?
How?

Why?

Mơ hình phân rã chức năng (BFD)

 Biểu diễn sự phân rã có thứ bậc đơn giản các chức năng

cần thực hiện.

Hệ quản lý cửa 
hàng

Kinh doanh Kế toán Quản lý tồn

kho

Quản lý nhập 
hàng

Quản lý 
xuất

Báo cáo 
tồn
Bán lẻ Quản lý đơn

hàng

Quản lý

công nợ

Chức năng

Quan hệ bao 
hàm

Ví dụ: biểu diễn các chức năng của hệ thống Đại lý băng

Các thành phần của BFD



Chức năng

là công việc tổ chức cần làm và được

phân theo nhiều mức từ tổng hợp đến chi tiết.

 Tên của chức năng là một mệnh đề động từ, gồm động

từ và bổ ngữ.

 Ký hiệu



Quan hệ phân cấp chức năng

được biểu diễn

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Đặc điểm và mục đích của BFD



Đặc điểm

 Cungcấp một cách nhìn khái quát về chức năng

 Dễ thành lập

 Có tínhchất tĩnh

 Thiếu vắng sự trao đổi thông tin giữa các chức năng



Mục đích

• Xácđịnh phạm vi của hệ thống cần phân tích
• Giúp pháthiện được chức năng thiếu hoặc trùng lặp

• Tạo điều kiện thuận lợi khi hợp tác giữa phân tích viên

và người sử dụng trong q trình phát triển hệ thống

Nguyên tắc phân rã chức năng

 Cách phân chia thường theo nguyên tắc:

• Mỗi chức năng con phải là một bộ phận thực sự tham gia
thực hiện chức năng cha.

• Việc thực hiện tất cả các chức năng con phải đảm bảo thực
hiện được các chức năng ở mức trên đã phân rã ra chúng.

 Các bước tiến hành

• B1 - Xác định chức năng
• B2 -Phân rã các chức năng

BFD - B1 - Xác định chức năng

Hệ quản lý cửa 
hàng

Kinh doanh Kế toán Quản lý tồn

kho

BFD - B2 -Phân rã các chức năng

Hệ quản lý cửa 
hàng

Kinh doanh Kế toán Quản lý tồn

kho

Quản lý nhập 
hàng

Quản lý 
xuất

Báo cáo 
tồn
Bán lẻ Quản lý đơn

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Mơ hình dịng dữ liệu (DFD)

 Đặc trưng

• Tiếp cận chủ yếu theo hướng từ trên xuống: xem các hoạt
động xử lý như hộp đen và quan tâm đến việc lưu trữ và xử
lý thơng tin giữa các hộp đen này

• Mặc dù DDL biểu diễn cả xử lý lẫn dữ liệu hệ thống, nhưng
chú ý đến xử lý hơn là dữ liệu

• Gồm các nhóm phương pháp chính như sau: Tom
DeMarco, Yourdon & Constantine, Gane & Sarson

DFD – Các khái niệm
Khái niệm Ký hiệu

(DeMarco
& Youdon)

Ký hiệu
(Gane &

Sarson)

Ý nghĩa

Tiến trình Một trong các hoạt động
bên trong HTTT
Dòng dữ

liệu

Sự chuyển đổi thông tin
giữa các thành phần
Kho dữ liệu Vùng chứa dữ liệu, thông

tin trong HTTT
Đầu cuối Một tác nhân bên ngồi

HTTT

DFD – Tiến trình (Process)



Định nghĩa: là một hoạt động xử lý bên trong hệ

thống thơng tin. Bao gồm:

• Tạo mới thơng tin
• Sử dụng thơng tin
• Cập nhật thơng tin
• Huỷ bỏ thơng tin



Ký

hiệu:



Tên:

Tên xử lý
Số thứ tự

Tên xử lý = động từ (do) + bỗ ngữ (what

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

DFD – Tiến trình (Process)

Lập hố 
đơn

1

Tính tồn 
kho vật tư

2

Tồn vật 
tư

3

Sai cách đặt 
tên

DFD – Dòng dữ liệu (Data Flow)

 Định nghĩa:

• Dịng dữ liệu biểu diễn sự di chuyển dữ liệu, thông tin từ
thành phần này đến thành phần khác trong mơ hình dịng
dữ liệu. Các thành phần là xử lý, kho dữ liệu, dịng dữ liệu
• Khơng bao hàm dịng điều khiển

 Ký hiệu:

 Tên:

Tên dòng dữ liệu

Tên dòng dữ liệu = nội dung dữ liệu di 
chuyển, thông thường là cụm danh từ

DFD – Dịng dữ liệu (Data Flow)

Tính tồn 
kho ngun

vật liệu

1

Lập phiếu 
đặt mua 
ngun vật

liệu

2

Báo cáo tồn kho

Hố đơn

Thơng báo ngày giao hàng

Thơng tin thanh tốn

DFD – Kho dữ liệu (Data Store)

 Định nghĩa: để biểu diễn vùng chứa thơng tin, dữ liệu
bên tronghệ thống thơng tin

 Các hìnhthức kho dữ liệu: sổ sách, hồ sơ, bảng tra
cứu, tập phiếu, CSDL, tập tin, …

 Lợi ích của kho dữ liệu:

• Cho phép nhiều đối tượng xử lý có thể đồng thời truy
xuất dữ liệu lưu trữ

• Cần thiết phải lưu lại dữ liệu để cho các xử lý sau
cần tới

 Kýhiệu:

 Tên:

Tên kho dữ liệu

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

DFD – Kho dữ liệu (Data Store)

Ví dụ: Một người muốn tra cứu một danh sách giá cả:

- Lấy thông tin từ kho dữ liệu danh sách giá cả.

- Sửa đổi giá cả

- Kiểm tra giá cả mặt hàng và sửa đổi các giá khơng phù

hợp.

Hình a Hình b Hình c

Danh sách giá Danh sách giá Danh sách giá

Lấy giá

hàng hóa

Hiệu chỉnh

giácả sửa đổi giá cảKiểm tra và

25

DFD – Kho dữ liệu (Data Store)

Hoá đơn Sổ nhật ký Danh sách KH

DFD – Đầu cuối (Terminal)

 Định nghĩa: biểu diễn một thực thể bên ngoài giao tiếp với hệ
thống.

 Độc lập với hệ thống. Một số loại đầu cuối có thể:

• Tập các đối tượng con người: khách hàng, nhà cung cấp, …
• Tổ chức khác có giao tiếp với HTTT đang xét như là: ngân

hàng, cơng ty,…
• Hệ thống khác
 Kýhiệu:

 Tên:

Tên đầu cuối

Tên đầu cuối = danh từ

DFD – Đầu cuối (terminal)

Khách hàng Nhà cung cấp

Ngân hàng
Phịng kế tốn

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

DFD – Các tình huống liên quan



Dịng

dữ liệu và kho dữ liệu:

• Dịng dữ liệu đi vào kho dữ liệu: biểu diễn việc cập nhật
dữ liệu (dịng d1)

• Dòng dữ liệu ra khỏi kho dữ liệu: biểu diễn việc khai
thácdữ liệu của kho dữ liệu đó (dịng d2)

D
d2

d1

DFD – Các tình huống liên quan

 Dịng dữ liệu và đầu cuối:

T1 d1 d2 T2

Đầu vào hệ thống Đầu ra hệ thống

DFD – Các tình huống liên quan

 Dịng dữ liệu và xử lý:

P1 P2

P1

(a) (b)

(c)

DFD – Các tình huống liên quan

 Khodữ liệu:

D1

D2
P1

D1

D2

T P1 D

T D

(a) (b)

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

DFD – Các tình huống liên quan

 Đầu cuối:

 Dịngdữ liệu:

P1
D
P1

D

T1 T2 T1 P1 T2

P1
P2
P3
B
A
P1
P2
P3
A
A
P1
P2
P3
A

A
P1
P2
P3
B
A

DFD – Các tình huống liên quan

 Các tình huống đúng / sai:

T1
T2
P1 P2
D1 D2
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6) (7)
(8)
(9)
(10)
(11)

DFD – Ví dụ

Nhà CC
Tính tốn

lượng tồn
1
Xác định 
BĐ cần 
đặt mua
2
Lập và 
lưu phiếu 
đặt hàng
3
Phiếu nhập
Hoá đơn xuất

Phiếu đặt 
mua
Gởi phiếu 
đặt BĐ
4
Tiếp nhận 
giao hàng 
BĐ
5
Cập nhật 
đơn hàng 
đã được 
giao
6
Xứ lý 
thanh 
toán

7
Phiếu 
nhập
Báo cáo 
tồn kho
BĐ cần 
đặt

Phiếu đặt

Thông 
tin phiếu 
đặt

Thông tin 
phiếu đặt
Thông tin 
xuất
Thông tin 
nhập
Hố đơn 
giao từ 
NCU
Phiếu 
thanh 
tốn
Phiếu 
nhập

Thơng tin 
phiếu 
nhập

Đơn hàng đã giao

Hoá đơn giao hàng

Xử lý đặt 
mua băng

đĩa

DFD – Ví dụ

 Quản lý đặt chỗ máy bay

Hành khách
Xứ lý 
giữ chỗ 
1
Làm thủ 
tục lên 
máy bay 
2

Hồ sơ giữ chỗ

Thẻ lên máy bay
Thông tin yêu cầu

giữ chỗ

Vé giữ chỗ

Thông tin 
giữ chỗ

Thông tin yêu 
cầu làm thủ 
tục

Thẻ lên máy 
bay

Thẻ lên máy bay

• Xử lý giữ chỗ: Hành khách yêu cầu giữ chỗ, nếu được chấp nhận,
một hồ sơ giữ chỗ được lập và hành khách sẽ được trao lại vé đã xác
nhận giữ chỗ

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Các phương pháp mơ hình hố xử lý

37

Xác định các thành 
phần ban đầu

Lược đồ ban đầu

Điều chỉnh, tinh 
chế, bổ sung
Lược đồ trung gian

Thông tin về 
hiện trạng, yêu 
cầu

Các luật căn bản cho phân tích xử lý

 Luật T1:tinh chế một xử lý thành một cặp xử lý kết nối
với nhau bằng dòng dữ liệu.

 Luật này được dùng khi ta muốn tinh chế một xử lý thành
hai xử lý con với xử lý đầu nhằm chuyển tiếp dữ liệu
thơng tin, cịn xử lý sau tiếp tục xử lý từ thông tin chuyển
tiếp.

38

Xử lý đơn 
đặt hàng

1

Tiếp nhận 
đơn đặt

hàng
1.1

Giải quyết 
đơn đặt

hàng
1.2

ĐĐH

Các luật căn bản cho phân tích xử lý

 Luật T2:tinh chế một xử lý thành hai xử lý và một kho dữ
liệu.

 Luật này được áp dụng khi chúng ta muốn tách thành hai
xử lý có thời điểm khác nhau. Do đó, dữ liệu chuyển đổi
giữa hai xử lý này phải được lưu lại trong một kho dữ liệu

39

Xử lý 
luơng
1

Xử lý 
chấm cơng

1.1

Xử lý tính

lương

1.2

Bảng chấm 
cơng

Các luật căn bản cho phân tích xử lý

 Luật T3:tinh chế một xử lý thành hai xử lý riêng biệt.
 Luật này được dùng khi hai xử lý khơng được kết nối

ngay hoặc khơng có nhu cầu trao đổi thông tin với nhau

40