Giáo án Vật lý 7 tiết 31 bài 27: Thực hành đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế đối với đoạn mạch nối tiếp

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trường THCS Cát Thành. Ngày soạn : 02.01.2012 Tiết 73. Năm học: 2011 - 2012. * Bài dạy:. Nhớ rừng (Thế Lữ). I. MỤC TIÊU: Qua bài học nhằm giúp HS:. 1.Kiến thức: - Sơ giản về phong trào thơ mới. - Chiều sâu tư tưởng yêu nước thầm kín của lớp thế hệ tri thức Tây học chán ghét thực tại, vươn tới cuộc sống tự do. - Hình tượng nghệ thuật độc đáo, có nhiêug ý nghĩa của bài thơ Nhớ rừng.. 2.Kỹ năng: - Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn. - Đọc diễn cảm tác phẩm thơ hiện đại viết theo bút pháp lãng mạn. 3.Thái độ: Giáo dục tình yêu tự do.. II- CHUẨN BỊ : 1.Chuẩn bị của GV: - Đọc kỹ SGK, SGV,STK và các sách tham khảo .Soạn giáo án - Đồ dùng dạy học : Bảng phụ, tranh ảnh về tác giả. 2.Chuẩn bị của HS: - Đọc văn bản - Trả lời các câu hỏi trong SGK phần Đọc-hiểu văn bản.. III- HỌAT ĐỘNG DẠY HỌC : 1. Ổn định tình hình lớp: (1’) - Nề nếp: ……………….. - Chuyên cần: 8A1:……………, 8A4:……………, 8A5:…………… 2. Kiểm tra bài cũ :( Không thực hiện ) 3. Giảng bài mới : a.Giới thiệu bài (1’) : Ở Việt Nam khoảng những năm 30 của thế kỷ xx đã xuất hiện phong trào thơ mới rất sôi động, được coi là một cuộc cách mạng trong thơ ca, một thời đại thi ca. Đó là một phong trào thơ có tính chất lãng mạng tư sản (1932 – 1945) gắn liền với tên tuổi của những nhà thơ trẻ nổi tiếng như Thế Lữ, Lưu Trọng Lư, Xuân Diệu, Huy Cận, Chế Lan Viên, Hàn Mặc Tử, Nguyễn Bính, Tế Hanh. Thơ mới phân biệt với thơ cũ chủ yếu chỉ những bài thơ Đường luật là ở chổ số tiếng, số câu, vần nhịp… trong bài thơ rất tự do, phóng khoáng, không bị gò bó bằng niêm luật chặt chẽ, rắc rối mà chỉ theo dòng cảm xúc của người viết. Các nhà thơ mới cũng có viết những bài thơ lục bát, những bài thơ Đường luật nhưng nội dung cảm xúc, tâm trạng đã khác hẳn, mới hẳn so với các nhà thơ cũ trung đại hay hiện đại đầu thế kỷ XX. Thể thơ khá phổ biến của thơ mới là thể tám tiếng, năm tiếnng, bảy tiếng. Hôm nay chúng ta tìm hiểu bài thơ “Nhớ rừng” của Thế Lữ. b.Tiến trình bài dạy : ( 40’) TG HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG 8’ * Hoạt động 1/ Tìm hiểu chung : 1/ Tìm hiểu chung : * GV hướng dẫn HS tìm hiểu về tác a. Tác giả, tác phẩm: HS đọc chú thích * SGK/5 giả- tác phẩm. *Tác giả : * Dự kiến trả lời: - GV gọi HS đọc chú thích * ở SGK Thế Lữ (1907-1989) tên khai Thế Lữ (1907-1989) tên khai sinh là Nguyễn Thứ Lễ,quê ở - Hỏi: Hãy nêu những hiểu biết của sinh là Nguyễn Thứ Lễ,quê ở Bắc Bắc Ninh là nhà thơ tiêu biểu em về nhà thơ Thế Lữ? Ninh là nhà thơ tiêu biểu nhất của nhất của phong trào Thơ mới  GV:Phong trào thơ mới mở đầu bằng cuộc tranh luận về thơ mới – thơ phong trào Thơ mới (1932-1945) (1932-1945) cũ diễn ra sôi nỗi, gay gắt trên báo chí và trên nhiều diễn đàn từ Bắc vào Nam. Thế Lữ không bàn về thơ mới, GV: Nguyễn Quang Dũng. 1. Lop8.net. Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường THCS Cát Thành. 25’. Năm học: 2011 - 2012. không bênh vực thơ mới, không bút chiến, không diễn thuyết, chỉ điềm nhiên bước những bước vững vàng mà trong khoảnh khắc cả hàng ngũ thơ xưa phải tan vỡ. Thế Lữ cầm ngọn cờ chiến thắng cho thơ mới và cũng là người tiêu biểu cho thơ mới chặng ban đầu. * Dự kiến trả lời: - Hỏi: Hãy nêu những hiểu biết của - “Nhớ rừng”là bài thơ mới đầu em về bài thơ “Nhớ rừng”? (xuất xứ, tiên của Thế Lữ in trong tập thể loại,phương thức biểu đạt) “Mấy vần thơ” (1935). * GV nhận xét và chốt lại: - Thể loại : Thơ tự do, thể thơ 8 - “Nhớ rừng”là bài thơ mới đầu tiên tiếng. của Thế Lữ in trong tập “Mấy vần - Phương thức biểu đạt : biểu cảm thơ” (1935). gián tiếp. - Thể loại : Thơ tự do, thể thơ 8 tiếng. - Phương thức biểu đạt : biểu cảm * HS nghe GV hướng dẫn cách gián tiếp. đọc *GV Hướng dẫn HS đọc đúng giọng ở 2 HS đọc tiếp nối theo yêu cầu mỗi đoạn: của GV -Trả lời các chú thích - Đoạn1:giọng uất ức,xót đau trong theo yêu cầu của GV nhục nhằn,tù hãm * Dự kiến trả lời: - Đoạn 2,3:giọng sôi nổi,say sưa, - Đoạn 1: Tâm trạng của con hổ tràn đầy khát khao,tự do trong cảnh ngộ bị tù hãm ở vườn - Đoạn 4: giọng thể hiện sự khinh bách thú. bỉ,chế giễu. - Đoạn 2 và 3: Cảnh con hổ sống - Đoạn 5: giọng nuối tiếc và khao khát trong chốn giang sơn hùng vĩ của - GV đọc mẫu,gọi 2 HS đọc tiếp nối nó. - Kiểm tra việc học sinh đọc phần chú - Đoạn 4: Cảnh vườn bách thú lại thích: Từ Hán Việt, từ cổ. hiện ra dưới cái nhìn của con hổ. - Hỏi: Bài thơ được tác giả ngắt - Đoạn 5: Nỗi khao khát và nuối thành 5 đoạn, hãy cho biết nội dung tiếc những năm tháng hào hùng mỗi đoạn? của một thời tung hoành, ngự trị.  GVchốt: Năm đoạn thơ diễn tả dòng tâm sự tập trung 3 ý lớn: - Khối căm hờn và niềm uất hận. - Nỗi nhớ thời oanh liệt của chúa sơn lâm. - Khao khát giấc mộng ngàn. * Hoạt động 2/ Tìm chi tiết: - GV gọi HS đọc đoạn thơ thứ 1. - HS đọc đoạn thơ thứ 1. - Hỏi: Qua đoạn 1, Tác giả thể hiện * Dự kiến trả lời: điều gì? Chủ yếu thể hiện tâm trạng con * GV nhận xét và chốt lại: hổ trong cảnh ngộ bị tù hãm ở Chủ yếu thể hiện tâm trạng con hổ trong cảnh ngộ bị tù hãm ở vườn bách vườn bách thú. thú. - Hỏi: Hổ cảm nhận những nỗi khổ nào khi bị nhốt trong cũi sắt? * Dự kiến trả lời: * GV nhận xét và chốt lại: - Nỗi khổ không được hoạt động, - Nỗi khổ không được hoạt động, bị tù bị tù hãm thời gian kéo dài. hãm thời gian kéo dài. - Nỗi nhục bị biến thành trò chơi. GV: Nguyễn Quang Dũng. 2. Lop8.net. *Tác phẩm : Nhớ rừng - Là bài thơ mới đầu tiên của Thế Lữ in trong tập “Mấy vần thơ” (1935). - Thể loại : Thơ tự do, thể thơ 8 tiếng. - Phương thức biểu đạt : biểu cảm gián tiếp. b.Đọc văn bản và chú thích: c. Bố cục:3 phần Phần 1(đoạn1+4) :Khối căm hờn và niềm uất hận. Phần 2(đoạn2+3):Nỗi nhớ thời oanh liệt của chúa sơn lâm. Phần 3(đoạn5):Khao khát giấc mộng ngàn.. 2/ Tìm chi tiết: a.Cảnh vườn bách thú,nơi con hổ bị nhốt: * Khổ1: -Tâm trạng con hổ trong cảnh ngộ bị tù hãm ở vườn bách thú:. Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường THCS Cát Thành. - Nỗi nhục bị biến thành trò chơi cho thiên hạ tầm thường. - Nỗi bất bình vì bị ở chung cùng bọn thấp hèn. - Hỏi: Nỗi khổ nào có sức biến thành căm hờn, vì sao? * GV nhận xét và chốt lại: Nỗi nhục  khối căm hờn vì hổ là chúa sơn lâm, vốn được cả loài người khiếp sợ. - Hỏi: Em hiểu khối căm hờn này như thế nào? * GV nhận xét và chốt lại: Cảm xúc căm hờn kết đọng trong tâm hồn, đè nặng nhức nhối, không có cách nào giải thoát; Thái độ chán ghét cuộc sống tầm thường, tù túng và khát vọng tự do, được sống đúng với phẩm chất của mình - Hỏi: Chi tiết nào là chi tiết biểu cảm? Giá tri biểu cảm của chi tiết đó?  GVKL: gặm, khối căm hờn, nằm dài trông… - Lời thơ buồn, ngao ngán, u uất, nhịp, vần => Tâm trạng u uất của con hổ. -GV gọi HS đọc lại đoạn 4 - Hỏi: Cảnh vườn bách thú được miêu tả qua những chi tiết nào? * GV nhận xét và chốt lại: Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng, dãi nước đen giả suối chẳng thông dòng, len dưới nách những mô gò thấp kém. - Hỏi: Dưới cái nhìn của chúa sơn lâm, có gì đặc biệt trong tính chất của các cảnh tượng ấy? * GV nhận xét và chốt lại: Cảnh vườn bách thú qua cái nhìn của chúa sơn lâm đều tầm thường, giả dối, nhỏ bé, thấp hèn,tù túng. - Hỏi: Tìm chi tiết biểu cảm, em hiểu đoạn thơ bộc lộ cảm xúc gì của hổ? * GV nhận xét và chốt lại: “ Ta ôm niềm uất hận ngàn thu”.  Niềm uất hận:trạng thái bực bội, u uất kéo dài vì phải chung sống với mọi thứ tầm thường, giả dối. - Hỏi: Em có nhận xét gì về giọng điệu thơ và các thủ pháp nghệ thuật sử dụng trong đoạn thơ? * GV nhận xét và chốt lại: GV: Nguyễn Quang Dũng. Năm học: 2011 - 2012. cho thiên hạ tầm thường. - Nỗi bất bình vì bị ở chung cùng bọn thấp hèn. * Dự kiến trả lời: Nỗi nhục -> khối căm hờn vì hổ là chúa sơn lâm, vốn được cả loài người khiếp sợ. * Dự kiến trả lời: Cảm xúc căm hờn kết đọng trong tâm hồn, đè nặng nhức nhối, không có cách nào giải thoát; Thái độ chán ghét cuộc sống tầm thường, tù túng và khát vọng tự do, được sống đúng với phẩm chất của mình. Gặm một khối căm hờn trong cũi sắt Nằm dài trông ngày tháng dần qua.  Tâm trạng căm uất,chán nản, ngao ngán không có cách thoát khỏi sự tù túng, tầm thường.. * Dự kiến trả lời: Gặm một khối căm hờn trong cũi sắt, khối căm hờn - Hình ảnh: Nằm dài trông ngày * Khổ 4: tháng dần qua. => Tâm trạng căm uất,chán nản, - Cảnh vườn bách thú qua cái ngao ngán không có cách thoát nhìn của chúa sơn lâm: khỏi sự tù túng, tầm thường. Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng, dãi nước đen giả - HS đọc đoạn 4 suối chẳng thông dòng, len * Dự kiến trả lời: dưới nách những mô gò thấp - Hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, kém. cây trồng, dãi nước đen giả suối chẳng thông dòng, len dưới nách  Trạng thái bực bội, u uất những mô gò thấp kém kéo dài vì phải chung sống với mọi thứ tầm thường, giả dối * Dự kiến trả lời: Cảnh vườn bách thú qua cái  Giọng giễu nhại,phép liệt nhìn của chúa sơn lâm đều tầm kê, ngắt nhịp sinh động . thường, giả dối, nhỏ bé, thấp hèn,tù túng. * Dự kiến trả lời: “ Ta ôm niềm uất hận ngàn thu”.  Niềm uất hận:trạng thái bực bội, u uất kéo dài vì phải chung sống với mọi thứ tầm thường, giả dối..  Tâm sự chán ghét thực tại tù túng,tầm thường, nhỏ bé, khao khát được sống tự do, chân thật. * Dự kiến trả lời: Tác giả dùng phép liệt kê, nhịp thơ có lúc dồn dập như kéo dài 3. Lop8.net. Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường THCS Cát Thành. Năm học: 2011 - 2012. Tác giả dùng phép liệt kê, nhịp thơ có ra,chán chường, khinh miệt. lúc dồn dập như kéo dài ra, chán * Dự kiến trả lời: chường, khinh miệt. Tâm sự chán ghét thực tại tù túng, khao khát được sống tự do, chân - Hỏi: Từ đoạn 1 và 4, em hiểu gì về thật tâm sự con hổ ở vườn bách thú. Từ đó là tâm sự gì của người dân Việt Nam đương thời?  GV chốt và bình ngắn: - Tâm trạng của con hổ trong đoạn 1,4 - Nghệ thuật biểu hiện giọng thơ, biểu cảm  Thực tại xã hội những năm30 của thế kỷ xx. - Cuộc sống của nhân dân ta, trí thức tiểu tư sản -> Tâm sự của tác giả, của người dân Việt Nam đương thời.  Giảng chuyển ý: Từ tâm sự chán ngán cảnh nơi vườn bách thú,con hổ nhớ lại một thời nơi chốn sơn lâm như thế nào? Tiết sau ta tìm hiểu tiếp. 5’ * Hoạt động 3/ Luyện tập: 3/ Luyện tập: - GV: gọi HS đọc diễn cảm bài thơ. - HS đọc diễn cảm bài thơ...  Nhận xét và bổ sung.... 2’ * Hoạt động 5/ Củng cố bài: 5/ Củng cố bài: - GV củng cố lại toàn bộ kiến thức đã - Kiến thức đã học cung cấp. 4- Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo : (3’ ) a. Bài tập về nhà: - Đọc lại văn bản. - Học thuộc lòng và nắm nội dung phân tích đoạn 1 và 4 Chuẩn bị bài mới: Soạn bài phần còn lại của văn bản: Nhớ rừng -Tìm hiểu nội dung đoạn 2 , 3 và 5 của bài thơ -Trả lời câu hỏi 4 trong phần đọc hiểu văn bản IV/ RÚT KINH NGHIỆM – BỔ SUNG: - Nội dung:………………………………………………………………………………………………… - Phương pháp:…………………………………………………………………………………………….. - Phương tiện:……………………………………………………………………………………………… - Tổ chức:………………………………………………………………………………………………….. - Kết quả:………………………………………………………………………………………………….... GV: Nguyễn Quang Dũng. 4. Lop8.net. Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trường THCS Cát Thành. Ngày soạn : 02.01.2012 Tiết 74. Năm học: 2011 - 2012. * Bài dạy:. Nhớ rừng (Thế Lữ) ( Tiếp theo). I. MỤC TIÊU: GV tiếp tục cung cấp cho HS:. 1.Kiến thức: - Cảm nhận được niềm khát khao tự do mãnh liệt, nổi chán ghét sâu sắc cái thực tại tù túng, tầm thường, giả dối được thể hiện trong bài thơ qua lời con hổ bị nhốt ở vườn bách thú. - Thấy được nét đẹp riêng của thơ lãng mạn Việt Nam:mãnh liệt trong tư tưởng và cảm xúc;mới mẻ phóng túng của ngôn từ, hình ảnh,nhịp điệu.. 2.Kỹ năng: - Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn. - Đọc diễn cảm tác phẩm thơ hiện đại viết theo bút pháp lãng mạn. 3.Thái độ: Giáo dục tình yêu tự do.. II- CHUẨN BỊ : 1.Chuẩn bị của GV: - Đọc kỹ SGK, SGV,STK và các sách tham khảo .Soạn giáo án - Đồ dùng dạy học : Bảng phụ, tranh ảnh về tác giả. 2.Chuẩn bị của HS: - Đọc văn bản - Trả lời các câu hỏi trong SGK phần Đọc-hiểu văn bản.. III- HỌAT ĐỘNG DẠY HỌC : 1. Ổn định tình hình lớp: (1’) - Nề nếp: ……………….. - Chuyên cần: 8A1:……………, 8A4:……………, 8A5:…………… 2. Kiểm tra bài cũ : ( 5’) *Câu hỏi: - Đọc thuộc lòng khổ thơ 1 và 4 trong bài thơ “Nhớ rừng” của Thế Lữ. - Phân tích tâm trạng con hổ ở vườn bách thú. *Gợi ý trả lời: - Tâm trạng căm uất,chán nản, ngao ngán không có cách thoát khỏi sự tù túng, tầm thường. - Trạng thái bực bội, u uất kéo dài vì phải chung sống với mọi thứ tầm thường, giả dối 3. Giảng bài mới : a.Giới thiệu bài (1’) : Từ tâm sự chán ngán cảnh nơi vườn bách thú,con hổ nhớ lại một thời nơi chốn sơn lâm như thế nào?Tiết này chúng ta tìm hiểu tiếp.phần còn lại của văn bản.......... b.Tiến trình bài dạy : ( 35’) TG HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG 25’ * Hoạt động 2/ Tìm chi tiết: ( tiếp) 2/ Tìm chi tiết: ( tiếp) - GV gọi HS đọc lại đoạn 2. - HS đọc lại đoạn 2 b.Hổ nhớ về cảnh sống trong giang sơn hùng vĩ : - Hỏi: Cảnh sơn lâm được gợi tả qua những chi tiêt nào? Nhận xét gì về * Khổ2: cách dùng từ với, gào, thét? - Hình ảnh thiên nhiên: * Dự kiến trả lời: * GV nhận xét và chốt lại: Bóng cả, cây già, tiếng gió Bóng cả, cây già, tiếng gió gào gào ngàn, giọng nguồn hét Hình ảnh thiên nhiên: ngàn, giọng nguồn hét núi,thét núi ,thét khúc trường ca Bóng cả, cây già, tiếng gió gào ngàn, khúc trường ca giọng nguồn hét núi ,thét khúc trường  Điệp từ với, động từ gào,  Điệp từ với, động từ gào, thét ca thét gợi cảnh rừng núi đại gợi cảnh rừng núi đại ngàn, ngàn, hùng vĩ , phi thường.  Điệp từ với, động từ gào, thét gợi hùng vĩ , phi thường. cảnh rừng núi đại ngàn, hùng vĩ , phi thường. - Hỏi: Hình ảnh chúa tể muôn loài GV: Nguyễn Quang Dũng. 5. Lop8.net. Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Trường THCS Cát Thành. hiện lên như thế nào giữa không gian ấy? * GV nhận xét và chốt lại: -Hình ảnh chúa sơn lâm: + bước dõng dạc,đường hoàng + Lượn tấm thân như sóng cuộn nhịp nhàng + Vờn bóng âm thầm…sắc Trong hang tối, mắtthần…quắc Là khiến cho mọi vật đều im… Ta biết ta chúa tể… muôn loài - Hỏi: Có gì đặc sắc trong từ ngữ, nhịp điệu của những lời thơ miêu tả hình ảnh con hổ trong giang sơn của nó?Từ đó,hình ảnh chúa tể sơn lâm hiện lên như thế nào?  GV: Trong cảnh tù hãm vô cùng cay đắng uất hận ấy, con hổ có bao giờ nguôi được nỗi nhớ rừng , nhớ thuở tung hoành hống hách, nhớ vương quốc miền đất thiêng từng ngự trị, nhớ tư thế cao sang, oai hùng, nhớ quyền uy tối thượng của những năm tháng không thể nào quên . Nỗi nhớ ấy chính là khát vọng sống, khát vọng tự do cháy bỏng . - GV gọi HS đọc đoạn 3. - Hỏi: Theo em, đoạn thơ này tả cảnh gì ? * GV nhận xét và chốt lại: Đoạn 3 gợi tả cuộc sống của hổ ở rừng qua 4 bức tranh ở các thời điểm : đêm, ngày mưa, bình minh, những chiều. - Hỏi: Mỗi bức tranh khắc hoạ cảnh thiên nhiên, hình ảnh con hổ như thế nào? * GV nhận xét và chốt lại: + Cảnh sắc thiên nhiên rực rỡ, huy hoàng, náo động và bí ẩn. Vừa hùng vĩ vừa thơ mộng. + Hổ sống tự do với tư thế lẫm liệt, huy hoàng của một chúa tể. - Hỏi: Ở bức tranh thứ nhất ,hổ nhớ tiếc gì? * GV nhận xét và chốt lại: Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối, Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan ? (nhớ suối, nhớ trăng, nhớ “đêm vàng”, nhớ lúc “say mồi”) - Hỏi: Ở bức tranh thứ hai , hổ nhớ tiếc gì? * GV nhận xét và chốt lại: GV: Nguyễn Quang Dũng. Năm học: 2011 - 2012. -Hình ảnh chúa sơn lâm: + bước dõng dạc,đường hoàng + Lượn tấm thân như sóng cuộn nhịp nhàng + Vờn bóng âm thầm…sắc Trong hang tối,mắtthần…quắc Là khiến cho mọi vật đều im… Ta biết ta chúa tể… muôn loài. * Dự kiến trả lời - bước dõng dạc,đường hoàng - Lượn tấm thân như sóng cuộn nhịp nhàng - Vờn bóng âm thầm…sắc Trong hang tối,mắt thần…quắc Là khiến cho mọi vật đều im… Ta biết ta chúa tể của muôn loài. * HS thảo luận nhóm: + Nhóm 1:…………… + Nhóm 2:…………… + Nhóm 3:…………… + Nhóm 4:…………… - HS đại diện nhóm trình bày kết quả của nhóm mình. - Lớp nhận xét… - HS ghi phần giáo viên chốt lại..  Nhịp thơ ngắn , từ ngữ gợi tả hình dáng, tính cách hổ, đó là vẻ đẹp ngang tàng, lẫm liệt,vừa uy nghi dũng mãnh,vừa mềm mại, uyển chuyển. - HS đọc đoạn 3.. * Dự kiến trả lời Đoạn 3 gợi tả cuộc sống của hổ ở rừng qua 4 bức tranh ở các thời điểm : đêm, ngày mưa, bình minh, những chiều.. * Dự kiến trả lời + Cảnh sắc thiên nhiên rực rỡ, huy hoàng, náo động và bí ẩn. Vừa hùng vĩ vừa thơ mộng. + Hổ sống tự do với tư thế lẫm liệt, huy hoàng của một chúa tể. * Dự kiến trả lời Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối, Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan ? (nhớ suối, nhớ trăng, nhớ “đêm vàng”, nhớ lúc “say mồi”) * Dự kiến trả lời Đâu những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn, Ta lặng ngắm giang san ta đổi 6. Lop8.net. * Khổ 3: - Cuộc sống của hổ ở rừng qua 4 bức tranh:.  Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối, Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan ? (nhớ suối, nhớ trăng, nhớ “đêm vàng”, nhớ lúc “say mồi”).  Đâu những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn, Ta lặng ngắm giang san ta đổi mới ? (nỗi nhớ ngớ ngẩn man mác Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Trường THCS Cát Thành. Đâu những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn, Ta lặng ngắm giang san ta đổi mới ? (nỗi nhớ ngớ ngẩn man mác của hổ về những ngày mưa rừng. Hổ ung dung “lặng ngắm”cảnh giang san đổi mới) - Hỏi: Kỉ niệm thứ ba trong bức tranh tứ bình là gì? * GV nhận xét và chốt lại: Đâu những bình minh cây xanh nắng gội Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng ? ( kỉ niệm về giấc ngủ của hổ trong cảnh bình minh đầy màu sắc và âm thanh) - Hỏi: Ngoài nhớ đêm trăng, nhớ ngày mưa, nhớ bình minh…hổ còn nhớ gì nữa trong bức tranh thứ tư này? * GV nhận xét và chốt lại: Trong bức tranh thứ tư, hổ nhớ những chiều tà dữ dội trong khoảng khắc hoàng hôn chờ đợi “lên đường”. - Hỏi: Ở đoạn 3, từ ngữ nào đựơc lặp lại? Có ý nghĩa gì? * GV nhận xét và chốt lại: Điệp từ “ta”, “ đâu” và kiểu câu hỏi tu từ có tác dụng nhấn mạnh và bộc lộ trực tiếp nỗi tiếc nuối cuộc sống độc lập, tự do của chính mình trong dĩ vãng.  GV bình: Tại sao sau những hình ảnh đẹp ấy là câu thơ đầy tiếc nuối, phẫn uất ? Than ôi, thời oanh liệt nay còn đâu ? Hổ nhớ rừng là nhớ đến những kỉ niệm chói lọi một thời vàng son, oanh liệt. Các luyến láy, điệp ngữ xuất hiện nối tiếp trong 5 câu hỏi tu từ tạo nên nhạc điệu du dương, triền miên, da diết, thể hiện sâu sắc tình thương nỗi nhớ của hùm thiêng sa cơ, tiếc nuối quá khứ. Các cảnh vật hiện ra đẹp lộng lẫy như bộ tranh tứ bình hùng vĩ, tráng lệ mà con hổ luôn hiện lên với tư thế lẫm liệt kiêu hùng của vị chúa sơn lâm đầy uy lực. Nhưng đó chỉ là dĩ vãng, khôngbao giờ còn thấy nữa. Giấc mơ huy hoàng đó đã khép lại trong tiếng than u uất, đem đến bao ám ảnh mênh mang :Than ôi ! Thời oanh liệt nay còn đâu? GV: Nguyễn Quang Dũng. Năm học: 2011 - 2012. mới ? (nỗi nhớ ngớ ngẩn man mác của hổ về những ngày mưa rừng. Hổ ung dung “lặng ngắm”cảnh giang san đổi mới) * Dự kiến trả lời Đâu những bình minh cây xanh nắng gội Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng ? ( kỉ niệm về giấc ngủ của hổ trong cảnh bình minh đầy màu sắc và âm thanh). * Dự kiến trả lời Trong bức tranh thứ tư, hổ nhớ những chiều tà dữ dội trong khoảng khắc hoàng hôn chờ đợi “lên đường”. * Dự kiến trả lời Điệp từ “ta”, “ đâu” và kiểu câu hỏi tu từ có tác dụng nhấn mạnh và bộc lộ trực tiếp nỗi tiếc nuối cuộc sống độc lập, tự do của chính mình trong dĩ vãng.. * Dự kiến trả lời Bên là hình ảnh tù túng, tầm thường giả dối; Bên là cuộc sống chân thật, phóng khoáng, sôi nổi. 7. Lop8.net. của hổ về những ngày mưa rừng. Hổ ung dung “lặng ngắm”cảnh giang san đổi mới).  Đâu những bình minh cây xanh nắng gội Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng ? ( kỉ niệm về giấc ngủ của hổ trong cảnh bình minh đầy màu sắc và âm thanh).  Trong bức tranh thứ tư, hổ nhớ những chiều tà dữ dội trong khoảng khắc hoàng hôn chờ đợi “lên đường”.  Điệp từ “ta”, “ đâu” và kiểu câu hỏi tu từ có tác dụng nhấn mạnh và bộc lộ trực tiếp nỗi tiếc nuối cuộc sống độc lập, tự do của chính mình trong dĩ vãng.. - Bên là hình ảnh tù túng, tầm thường giả dối; Bên là cuộc sống chân thật, phóng khoáng, sôi nổi. Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Trường THCS Cát Thành. 3’. Năm học: 2011 - 2012. - Hỏi: Hãy chỉ ra tính chất độc lập giữa hai cảnh: Cảnh vườn bách thú nơi con hổ bị nhốt và cảnh rừng núi * Dự kiến trả lời nơi con hổ đã từng sống? Diễn tả niềm căm ghét cuộc * GV nhận xét và chốt lại: sống tầm thường, giả dối và khát Bên là hình ảnh tù túng, tầm thường vọng mãnh liệt về một cuộc sống giả dối; Bên là cuộc sống chân thật, tự do, cao cả. phóng khoáng, sôi nổi. - Hỏi: Theo em, sự đối lập này có ý - HS đọc đoạn 5 nghĩa gì trong việc diễn tả tâm trạng tác giả ? * Dự kiến trả lời * GV nhận xét và chốt lại: Bộc lộ trực tiếp nỗi tiếc nhớ cuộc Diễn tả niềm căm ghét cuộc sống sống chân thật, tự do. tầm thường, giả dối và khát vọng - Khát vọng được sống chân thực, mãnh liệt về một cuộc sống tự do, cao cuộc sống của chính mình trong cả. xứ sở mình. -GV gọi HS đọc đoạn 5 - Đó là khát vọng được giải - Hỏi: Những câu cảm thán trong phóng, được tự do. đoạn thơ bộc lộ cảm xúc gì ? * GV nhận xét và chốt lại: Bộc lộ trực tiếp nỗi tiếc nhớ cuộc sống chân thật, tự do. - Khát vọng được sống chân thực, cuộc sống của chính mình trong xứ sở mình. - Đó là khát vọng được giải phóng, được tự do.  GV bình: Giấc mộng ngàn :oai linh, hùng vĩ, …Một giấc mộng to lớn,mãnh liệt nhưng đau xót, bất lực. Đó là một nỗi đau bi kịch . - Khát vọng của hổ cũng là của tác giả, con người.  Giáo dục : Quý trọng tự do, độc lập, tôn trọng cuộc sống chân thật, cao cả. * Hoạt động 3/ Tổng kết bài: - Hỏi: Từ tâm sự nhớ rừng của con * Dự kiến trả lời hổ, em hiểu những điều sâu sắc nào Mượn lời con hổ bị nhốt ở vườn trong tâm sự của con người ? bách thú để diễn tả nỗi chán ghét * GV chốt lai: thực tại tầm thường, tù túng và Đó là tâm trạng của nhà thơ lãng khát vọng mãnh liệt về một cuộc mạn, đồng thời cũng là tâm trạng sống tự do, cao cả, chân thật chung của người dân Việt Nam mất -Khơi gợi lòng yêu nước thầm kín nước khi đó; vì họ cũng đang sống của người dân mất nước thuở ấy. trong cảnh nô lệ bị nhục nhằn, tù hãm, cũng tiếc nhớ khôn nguôi thời oanh liệt với những chiến công chống giặc ngoại xâm vẻ vang trong lịch sử dân tộc. Chính vì vậy, bài thơ vừa ra đời đã được công chúng đón nhận say. GV: Nguyễn Quang Dũng. 8. Lop8.net.  Diễn tả niềm căm ghét cuộc sống tầm thường, giả dối và khát vọng mãnh liệt về một cuộc sống tự do, cao cả.. *Khổ 5: Bộc lộ trực tiếp nỗi tiếc nhớ cuộc sống chân thật, tự do. - Khát vọng được sống chân thực, cuộc sống của chính mình trong xứ sở mình. - Đó là khát vọng được giải phóng, được tự do.. 3/ Tổng kết bài: a.Nội dung: Mượn lời con hổ bị nhốt ở vườn bách thú để diễn tả nỗi chán ghét thực tại tầm thường, tù túng và khát vọng mãnh liệt về một cuộc sống tự do, cao cả, chân thật -Khơi gợi lòng yêu nước thầm kín của người dân mất nước thuở ấy. b.Nghệ thuật: Bài thơ tràn đầy cảm hứng lãng mạn ,hình ảnh thơ giàu. Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Trường THCS Cát Thành. 5’. 2’. Năm học: 2011 - 2012. sưa. Họ cảm thấy lời con hổ cũng * Dự kiến trả lời chính là tiếng lòng sâu kín của họ. - Cảm hứng lãng mạn - Hỏi: Nêu những đặc sắc về nghệ - Hình tượng con hổ là biểu tượng thuật của bài thơ ? đẹp đẽ, thích hợp thể hiện chủ đề * GV nhận xét và chốt lại: bài thơ. - Cảm hứng lãng mạn Giàu chất tạo hình - Hình tượng con hổ là biểu tượng đẹp - Ngôn ngữ, nhạc điệu phong phú, đẽ, thích hợp thể hiện chủ đề bài thơ. giàu sức biểu cảm. - Giàu chất tạo hình  HS đọc phần ghi nhớ SGK. - Ngôn ngữ, nhạc điệu phong phú, giàu sức biểu cảm.  GV gọi HS đọc phần ghi nhớ SGK. * Hoạt động 4/ Luyện tập: - GV gọi HS đọc câu 4* - HS đọc câu 4* - Hỏi: Nhà phê bình Hoài Thanh có * HS thảo luận nhóm: nhận xét : “ Đọc Nhớ rừng, ta tưởng + Nhóm 1:…………… chừng thấy những chữ bị xô đẩy, bị + Nhóm 2:…………… dằn vặt bởi 1 sức mạnh phi thường. + Nhóm 3:…………… Thế Lữ như 1 viên tướng điều khiển + Nhóm 4:…………… đội quân Việt ngữ bằng những mệnh o - HS đại diện nhóm trình bày kết lệnh k thể cưỡng được”.Em hiểu quả của nhóm mình. như thế nào về ý kiến đó ? - Lớp nhận xét… * GV nhận xét và chốt lại: - HS ghi phần giáo viên chốt lại. - Trong thơ lãng mạn, cảm xúc mãnh liệt là yếu tố quan trọng nhất. Từ đó kéo theo sự phù hợp của hình thức câu thơ. - Ở đây, cảm xúc phi thường, giọng thơ ào ạt, khoẻ khoắn kéo theo ngôn ngữ và nhạc điệu phong phú nên tạo nên sự linh hoạt trong từ ngữ như ko có gì cưỡng nổi . * Hoạt động 5/ Củng cố bài: - GV củng cố lại toàn bộ kiến thức đã HS đọc ghi nhớ: cung cấp. - Gọi HS đọc lại phần ghi nhớ SGK.. chất tạo hình,ngôn ngữ, nhạc điệu phong phú, giàu sức biểu cảm.. 4/ Luyện tập:. * Đáp án bài tập: - Trong thơ lãng mạn, cảm xúc mãnh liệt là yếu tố quan trọng nhất. Từ đó kéo theo sự phù hợp của hình thức câu thơ. - Ở đây, cảm xúc phi thường, giọng thơ ào ạt, khoẻ khoắn kéo theo ngôn ngữ và nhạc điệu phong phú nên tạo nên sự linh hoạt trong từ ngữ như ko có gì cưỡng nổi .. 5/ Củng cố bài:. 4- Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo : (3’ ) a. Bài tập về nhà: - Đọc lại văn bản. - Học thuộc lòng và nắm nội dung và nghệ thuật của văn bản Chuẩn bị bài mới: Soạn bài: Quê hương ( Tế hanh) - Đọc kĩ văn bản... - Soạn bài theo các câu hỏi SGK..... IV/ RÚT KINH NGHIỆM – BỔ SUNG: - Nội dung:………………………………………………………………………………………………… - Phương pháp:…………………………………………………………………………………………….. - Phương tiện:……………………………………………………………………………………………… - Tổ chức:………………………………………………………………………………………………….. - Kết quả:………………………………………………………………………………………………….... GV: Nguyễn Quang Dũng. 9. Lop8.net. Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Trường THCS Cát Thành. Ngày soạn : 06.01.2012 Tiết 77. Năm học: 2011 - 2012. * Bài dạy:. QUÊ HƯƠNG ( Tế Hanh ). I. MỤC TIÊU: Qua bài học nhằm giúp HS:. 1.Kiến thức: - Cảm nhận được vẻ đẹp tươi sáng, giàu sức sống của một làng quê miền biển được miêu tả trong bài thơ và tình cảm quê hương đằm thắm của tác giả. - Thấy được những nét đặc sắc trong nghệ thuật của bài thơ : các hình ảnh thơ khoẻ khoắn cảm nhận tinh tế, sự kết hợp miêu tả với biểu cảm trong bài thơ trữ tình. 2.Kỹ năng: Rèn kĩ năng đọc diễn cảm ,phân tích thơ 3.Thái độ: Giáo dục HS tình yêu quê hương, làng xóm.. II- CHUẨN BỊ : 1.Chuẩn bị của GV: - Đọc kỹ SGK, SGV,STK và các sách tham khảo .Soạn giáo án - Đồ dùng dạy học : Bảng phụ, tranh ảnh về tác giả. 2.Chuẩn bị của HS: - Đọc văn bản - Trả lời các câu hỏi trong SGK phần Đọc-hiểu văn bản.. III- HỌAT ĐỘNG DẠY HỌC : 1. Ổn định tình hình lớp: (1’) - Nề nếp: ……………….. - Chuyên cần: 8A1:……………, 8A4:……………, 8A5:…………… 2. Kiểm tra bài cũ :( 5’ ) *Câu hỏi: - Đọc thuộc lòng và diễn cảm bài thơ “Nhớ rừng” của Thế Lữ?(có thể cho HS đọc 2 khổ rồi yêu cầu nêu nội dung bài thơ) - Cho biết nội dung của bài thơ? *Gợi ý trả lời: - Mượn lời con hổ bị nhốt ở vườn bách thú để diễn tả nỗi chán ghét thực tại tầm thường, tù túng và khát vọng mãnh liệt về một cuộc sống tự do, cao cả, chân thật - Khơi gợi lòng yêu nước thầm kín của người dân mất nước thuở ấy 3. Giảng bài mới : a.Giới thiệu bài (1’) : Mỗi người trong chúng ta đều có một miền quê để tự hào, để thương nhớ. Đặc biệt, nếu vì một lí do nào đó, chúng ta phải xa quê, thì tình cảm đối với quê hương càng trở nên sâu sắc, thiêng liêng , đau đáu. Với Tế Hanh, quê hương càng có ý nghĩa đặc biệt, vì nhà thơ đã phải sớm xa quê . “Quê hương” là bài thơ xuất hiện khi tác giả còn là một học sinh đi học xa nhà, nhưng đã tạo đựơc những thành công trong phong trào thơ mới. Chúng ta sẽ tìm hiểu bài thơ này . b.Tiến trình bài dạy : ( 35’) TG HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG 8’ * Hoạt động 1/ Tìm hiểu chung : 1/ Tìm hiểu chung : * GV hướng dẫn HS tìm hiểu về tác a. Tác giả, tác phẩm: - HS đọc chú thích * SGK/17. giả- tác phẩm. *Tác giả : Tế Hanh * Dự kiến trả lời: - GV gọi HS đọc chú thích * ở SGK - Tên thật Trần Tế Hanh,sinh *Tác giả : Tế Hanh năm1921 , quê Quảng Ngãi. - Hỏi: Nêu những hiểu biết của em - Tên thật Trần Tế Hanh,sinh về tác giả Tế Hanh và bài thơ “Quê - Ông sáng tác từ phong trào năm1921 , quê Quảng Ngãi. hương”? Thơ mới, thường viết về chủ  GVgiới thiệu thêm:Tế Hanh quê ở - Ông sáng tác từ phong trào Thơ đề quê hương, được tặng giải xã Bình Dương ,một làng chài huyện mới, thường viết về chủ đề quê thưởng Hồ Chí Minh về văn hương, được tặng giải Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi. Ngay từ học nghệ thuật(1969). thưởng Hồ Chí Minh về văn học những sáng tác đầu tay, hồn thơ Tế *Tác phẩm : Quê hương GV: Nguyễn Quang Dũng. 10. Lop8.net. Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Trường THCS Cát Thành. Hanh đã gắn bó thiết tha với làng quê. Trong thời kì đất nước bị chia cắt (1954 – 1975), mảng thơ thành công nhất của ông cũng là những bài thơ viết về quê hương miền Nam đau thương anh dũng khi đó. Có thể nói Quê hương là bài thơ tiêu biểu nhất trong những bài thơ Tế Hanh viết về làng quê như Lời con đường quê, Một làng thương nhớ, Nhớ con sông quê hương... * GV: Hướng dẫn HS đọc bài thơ thể hiện đúng giọng ở mỗi khổ, tìm hiểu các chú thích. - 8 câu đầu đọc với giọng tha thiết ,tự hào để làm nổi bật chất hồn quê - 8 câu tiếp theo đọc với giọng sôi nổi ,diễn tả cảnh thuyền về bến tấp nập. - 4 câu cuối đọc giọng thể hiện sự tha thiết chân thành ,đằm thắm trong nỗi nhớ của nhà thơ với quê hương. - GV đọc mẫu,sau gọi 2 hs đọc. - Kiểm tra việc đọc chú thích ở nhà của HS. * Hướng dẫn HS nhận diện các đặc điểm của thể thơ : số chữ trong mỗi câu ,số câu trong bài, vần, luật bằng trắc… - Hỏi: Bài thơ viết theo thể thơ gì? Hãy quan sát và cho biết đặc điểm của thể thơ này? Chủ đề?  GV chốt: - Đây là bài thơ làm theo thể thơ tự do, độ dài ngắn không hạn định nhưng vần điệu vẫn nhịp nhàng, đều đặn, mở ra khả năng diễn tả phong phú. - Bài thơ làm theo thể thơ tự do, thể 8 chữ. - Bài thơ thể hiện lòng yêu mến,tình thương nhớ của đứa con đi xa đối với quê hương thân thiết - Hỏi: Em hãy chỉ ra bố cục bài thơ? * GV nhận xét và chốt lại: Bốn phần - Hai câu đầu: “Làng tôi ở…thấm dần trong thớ vỏ”: Hình ảnh quê hương - Sáu câu tiếp theo: “Nay xa cách…nồng mặn quá”: Miêu tả cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá. - Tám câu tiếp theo : Tả cảnh đoàn thuyền cá trở về bến. GV: Nguyễn Quang Dũng. Năm học: 2011 - 2012. nghệ thuật(1969). *Tác phẩm : Quê hương Bài thơ “Quê hương”(1939) in trong tập “Hoa niên” (1945). Bài thơ “Quê hương”(1939) in trong tập “Hoa niên” (1945). *HS nghe GV hướng dẫn cách đọc.. b.Đọc văn bản và chú thích: - Đọc: - Chú thích: c. Thể thơ: - Đây là bài thơ làm theo thể thơ tự do, độ dài ngắn không * Dự kiến trả lời: hạn định nhưng vần điệu - Bài thơ làm theo thể thơ tự do, vẫn nhịp nhàng, đều đặn, mở thể 8 chữ. ra khả năng diễn tả phong - Số câu không hạn định có thể phú. viết liền mạch hoăc theo từng khổ , gieo vần liền (sông – hồng; - Bài thơ làm theo thể thơ tự do, thể 8 chữ. cá –mã; giang- làng; gió – đỗ; - Bài thơ thể hiện lòng yêu về – ghe; trắng – nắng; xăm – mến,tình thương nhớ của đứa năm; vỏ – nhớ; vôi – khơi) thay con đi xa đối với quê hương đổi bằng trắc đều đặn. thân thiết * Dự kiến trả lời: d. Bố cục: Bốn phần Bốn phần - Hai câu đầu: “Làng tôi ở…thấm - Hai câu đầu: “Làng tôi ở…thấm dần trong thớ vỏ”: dần trong thớ vỏ”: Hình ảnh quê Hình ảnh quê hương hương - Sáu câu tiếp theo: “Nay xa - Sáu câu tiếp theo: “Nay xa cách…nồng mặn quá”: Miêu cách…nồng mặn quá”: Miêu tả cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá. tả cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá. - Tám câu tiếp theo : Tả cảnh Tám câu tiếp theo : Tả cảnh đoàn thuyền cá trở về bến. - Khổ cuối: Tình cảm của tác giả. đoàn thuyền cá trở về bến. - Khổ cuối: Tình cảm của tác giả. - Đọc bài thơ theo yêu cầu của GV. - Trả lời các chú thích theo yêu cầu của GV. 11. Lop8.net. Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Trường THCS Cát Thành. 17’. Năm học: 2011 - 2012. - Khổ cuối: Tình cảm của tác giả. * Hoạt động 2/ Tìm chi tiết: - GV gọi HS đọc 8 câu thơ đầu - HS đọc 8 câu thơ đầu - Hỏi: Tác giả giới thiệu về quê * Dự kiến trả lời: hương mình qua những cảnh nào ? + Cảnh dân chài bơi thuyền đi * GV nhận xét và chốt lại: đánh cá. + Cảnh dân chài bơi thuyền đi đánh + Cảnh thuyền cá về bến. cá. + Cảnh thuyền cá về bến. - Hỏi: Trước tiên, tác giả giới thiệu làng mình như thế nào ? * Dự kiến trả lời: * GV nhận xét và chốt lại: Hai câu mở đầu bình dị giới Hai câu mở đầu bình dị giới thiệu thiệu làng quê tác giả là cái làng làng quê tác giả là cái làng chài ven chài ven biển có dòng sông bao biển có dòng sông bao quanh,sống quanh,sống nghề chài lưới. nghề chài lưới - Hỏi: Cảnh dân làng ra khơi đi đánh cá trong khung cảnh như thế * Dự kiến trả lời: nào ? Hãy hình dung và nhận xét về Khi trời trong gió nhẹ sớm mai cảnh? hồng * GV nhận xét và chốt lại: Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh Khi trời trong gió nhẹ sớm mai hồng Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá . cá .  Khi thời tiết thuận lợi, ngư dân bơi  Khi thời tiết thuận lợi, ngư dân bơi thuyền đi đánh cá. thuyền đi đánh cá. - Hỏi: Trên nền cảnh đó, hình ảnh con thuyền được miêu tả qua những * Dự kiến trả lời: từ ngữ, nghệ thuật gì? Chiếc thuyền hăng như con tuấn * GV nhận xét và chốt lại: mã ( so sánh) Chiếc thuyền hăng như con tuấn mã Phăng mái chèo, vượt trường ( so sánh) giang Phăng mái chèo, vượt trường giang Cánh buồm giương to như mảnh Cánh buồm giương to như mảnh hồn hồn làng (so sánh) làng (so sánh) Rướn thân trắng … thâu góp Rướn thân trắng … thâu góp gió. gió. (nhân hoá) (nhân hoá) - Hỏi: Cách tả có gì độc đáo ? * Dự kiến trả lời:  GV bình: Cảnh tượng bầu trời Hình ảnh so sánh và một loạt cao rộng, trong trẻo, nhuốm nắng động từ: hăng,phăng,vượt… hồng bình minh mở ra, trên đó nổi bật  khí thế băng tới dũng mãnh lên hình ảnh đoàn thuyền băng mình của những con thuyền ra khơi, ra khơi. Con thuyền được so sánh với toát lên sức sống mạnh mẽ, vẻ con tuấn mã băng tới dũng mãnh, toát đẹp hùng tráng đầy hấp dẫn. Quả lên vẻ đẹp hùng tráng đầy sức hấp là một bức tranh thiên nhiên đẹp dẫn. Hình ảnh cánh buồm căng gió và là một cảnh lao động hùng biển khơi vốn quen thuộc bỗng trở nên tráng. lớn lao , thơ mộng, vì đó là biểu tượng linh hồn của làng chài. Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng Rướn thân trắng bao la thâu góp gió . *Hướng dẫn HS phân tích cảnh - HS đọc 8 câu tiếp theo. GV: Nguyễn Quang Dũng. 12. Lop8.net. 2/ Tìm chi tiết: a. Hình ảnh quê hương: a1- Cảnh dân chài bơi thuyền ra khơi :. -Làng tôi … vốn nghề chài lưới Nước bao vây cách …sông  Giới thiệu địa thế và công việc của làng. - Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá .  Khi thời tiết thuận lợi, ngư dân bơi thuyền đi đánh cá. - Chiếc thuyền hăng như con tuấn mã( so sánh) Phăng mái chèo,vượt trường giang Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng(so sánh) Rướn thân trắng … thâu góp gió.(nhân hoá)  (Hình ảnh so sánh,nhân hóa và động từ mạnh)Con thuyền làng chài trở nên đẹp, thơ mộng, thân thiết, là linh hồn sự sống của quê hương. Một bức tranh thiên nhiên đẹp và một cảnh lao động hùng tráng.. a2- Cảnh thuyền cá về bến:. -Ngày hôm sau ồn ào trên bến Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Trường THCS Cát Thành. thuyền cá về bến -GV gọi HS đọc 8 câu tiếp theo: “ Ngày hôm nay.... .................................trong thớ vỏ” - Hỏi: Cảnh đoàn thuyền trở về bến được miêu tả qua những chi tiết nào ? * GV nhận xét và chốt lại: Dân làng tấp nập đón ghe về. Những chiếc ghe đầy cá tươi. Hình ảnh những người dân chài . Hình ảnh con thuyền sau chuyến đi biển. - Hỏi: Cảnh dân làng chài đón đoàn thuyền về bến trong niềm vui như thế nào? * GV nhận xét và chốt lại: Ngày hôm sau ồn ào trên bến … tấp nập đón ghe về. Nhờ ơn trời … Những con cá tươi ngon thân bạc trắng.  Đầy ắp niềm vui, náo nhiệt trong thành quả lao động - Hỏi: Cảm nhận của em về người dân chài qua chi tiết làn da ngăm, thân hình nồng thở vị xa xăm ? * GV nhận xét và chốt lại: Người đi biển lâu ngày tắm nắng gió khiến cơ thể khoẻ mạnh rắn rỏi, mang vẻ đẹp và sự sống nồng nhiệt của biển cả. - Hỏi: Tác giả đã dùng phép nghệ thuật gì trong hình ảnh sau, nêu hiệu quả nghệ thuật của phép tu từ đó ? Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ  GV bình: Cảnh dân chài đón thuyền cá trở về là một bức tranh lao động náo nhiệt, đầy ắp niềm vui và sự sống. Hình ảnh người dân chài , những đứa con của biển khơi được miêu tả vừa chân thực vừa lãng mạn và trở nên có tầm vóc phi thường : thân hình nồng toả vị xa xăm của biển khơi. Đặc biệt , tác giả đã sáng tạo độc đáo trong miêu tả hình ảnh con thuyền vô tri cũng trở nên có hồn ( im, mỏi, lắng nghe ). Không có một tâm hồn tinh tế tài hoa, và nhất là nếu không có tấm lòng gắn bó sâu nặng GV: Nguyễn Quang Dũng. Năm học: 2011 - 2012. * Dự kiến trả lời: Dân làng tấp nập đón ghe về. Những chiếc ghe đầy cá tươi. Hình ảnh những người dân chài . Hình ảnh con thuyền sau chuyến đi biển. * Dự kiến trả lời: Ngày hôm sau ồn ào trên bến … tấp nập đón ghe về. Nhờ ơn trời … Những con cá tươi ngon thân bạc trắng.  Đầy ắp niềm vui, náo nhiệt trong thành quả lao động. … tấp nập đón ghe về. Nhờ ơn trời … Những con cá tươi ngon thân bạc trắng. -> Đầy ắp niềm vui, náo nhiệt trong thành quả lao động -Dân chài lưới làn da ngăm …nắng, Cả thân hình nồng thở vị xa xăm . ->Dân chài rắn rỏi Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm. Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ. ->( nhân hoá)Con thuyền như một cơ thể sống , có cảm xúc, có tâm hồn.. * Dự kiến trả lời: Người đi biển lâu ngày tắm nắng gió khiến cơ thể khoẻ mạnh rắn rỏi, mang vẻ đẹp và sự sống nồng nhiệt của biển cả.. * Dự kiến trả lời: Phép nhân hoá ->Liên tưởng con thuyền như một cơ thể sống, gắn bó với làng chà. - HS đọc khổ thơ kết * Dự kiến trả lời: -Tác giả nhớ tới làng quê. - Nhớ biển (màu nước xanh, mùi 13. Lop8.net. b. Nỗi nhớ quê hương: Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi, Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi, Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá ! ->Lời thơ giản dị, tự nhiên Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Trường THCS Cát Thành. Năm học: 2011 - 2012. với con người và cuộc sống lao động nồng mặn ), nhớ cá ( cá bạc), nhớ làng chài quê hương thì không thể có con thuyền ( buồm , rẽ sóng). những câu thơ xuất thần như vậy. *Hướng dẫn HS phân tích khổ thơ kết. * Dự kiến trả lời: - Hỏi: Tác giả nhớ tới những gì nơi Lời thơ giản dị, tự nhiên như quê nhà ? thốt ra tự đáy lòng, nỗi nhớ thật * GV nhận xét và chốt lại: cụ thể, chân thành, tha thiết cái -Tác giả nhớ tới làng quê. hương vị riêng đầy quyến rũ của - Nhớ biển (màu nước xanh, mùi nồng quê hương . mặn ), nhớ cá ( cá bạc), nhớ con thuyền ( buồm , rẽ sóng) - Hỏi: Đó là một nỗi nhớ như thế nào ? * GV nhận xét và chốt lại: Lời thơ giản dị, tự nhiên như thốt ra tự đáy lòng, nỗi nhớ thật cụ thể, chân thành, tha thiết cái hương vị riêng đầy quyến rũ của quê hương . 4’ * Hoạt động 3/ Tổng kết bài: - Hỏi: Có nhiều cảnh được tả trong bài thơ. Vậy bài thơ được viết * Dự kiến trả lời: theo phương thức biểu đạt nào ? Có Biểu cảm kết hợp miêu tả, miêu gì đặc sắc trong hình ảnh thơ ? tả bay bổng, lãng mạn, độc đáo. * GV nhận xét và chốt lại: * Dự kiến trả lời: Biểu cảm kết hợp miêu tả, miêu tả - Bức tranh tươi sáng,sinh động, bay bổng, lãng mạn, độc đáo. khỏe khoắn trong sự sống làng - Hỏi: Đọc bài thơ, em cảm nhận chài được điều gì về sự sống của con Tấm lòng yêu quê hương trong người ? sáng ,đằm thắm của con người * GV nhận xét và chốt lại: - Bức tranh tươi sáng,sinh động, * Dự kiến trả lời: khỏe khoắn trong sự sống làng chài Tinh tế trong cảm nhận cuộc sống - Tấm lòng yêu quê hương trong sáng làng quê: Nồng hậu ,thủy chung ,đằm thắm của con người với quê hương - Hỏi: Từ đó ,em hiểu gì về nhà thơ * Dự kiến trả lời: Tế Hanh? - Biểu cảm kết hợp miêu tả, miêu * GV nhận xét và chốt lại: tả bay bổng, lãng mạn, độc đáo. Tinh tế trong cảm nhận cuộc sống - Hình ảnh sáng tạo làng quê: Nồng hậu ,thủy chung với - HS đọc ghi nhớ trong SGK/18 quê hương  GV yêu cầu HS đọc Ghi nhớ SGK. 4’ * Hoạt động 4/ Luyện tập: - Hỏi: Đọc bài thơ, em cảm nhận - HS đọc diễn cảm bài thơ. được điều gì về nội dung và nghệ - Dựa vào phần tổng kết phát thuật ? biểu. 2’ * Hoạt động 5/ Củng cố bài: - GV củng cố toàn bộ kiến thức đã cung cấp, 4- Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo : (3’ ) a. Bài tập về nhà: - Đọc lại văn bản. GV: Nguyễn Quang Dũng. 14. Lop8.net. như thốt ra tự đáy lòng, nỗi nhớ cụ thể, chân thành, tha thiết hương vị riêng đầy quyến rũ của quê hương .. 3/ Tổng kết bài: a.Nghệ thuật: - Bài thơ trữ tình kết hợp miêu tả bay bổng , lãng mạn. - Hình ảnh sáng tạo. b.Nội dung:(ghi nhớ SGK/18). 4/ Luyện tập:. 5/ Củng cố bài:. Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Trường THCS Cát Thành. Năm học: 2011 - 2012. - Sưu tầm và chép lại một số câu thơ nói về Quê hương mà em thích? b. Chuẩn bị bài mới: Soạn bài: Khi con tu hú ( Tố Hữu) - Đọc kĩ văn bản... - Soạn bài theo các câu hỏi SGK..... IV/ RÚT KINH NGHIỆM – BỔ SUNG: - Nội dung:………………………………………………………………………………………………… - Phương pháp:…………………………………………………………………………………………….. - Phương tiện:……………………………………………………………………………………………… - Tổ chức:………………………………………………………………………………………………….. - Kết quả:………………………………………………………………………………………………….... Ngày soạn : 06.01.2012 Tiết 77. * Bài dạy:. KHI CON TU HÚ (Tố Hữu). I. MỤC TIÊU: Qua bài học nhằm giúp HS: GV: Nguyễn Quang Dũng. 15. Lop8.net. Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Trường THCS Cát Thành. Năm học: 2011 - 2012. 1.Kiến thức: - Những hiểu biết bước đầu về tác giả Tố Hữu. - Nghệ thuật khắc họa hình ảnh ( Thiên nhiên, cái đẹp của cuộc đời tự do). - Niềm khát khao được sống tự do, lí tưởng cách mạng của tác giả.. 2.Kỹ năng: - Đọc diễn cảm một tác phẩm thơ thể hiện tâm tư người chiến sĩ cách mạng bị giam giữ trong tù ngục. - Nhận ra và phân tích được sự nhất quán về cảm xúc giữa hai phần của bài thơ; thấy được sự vận dụng tài tình thể thơ truyền thống của tác giả ở bài thơ này. 3.Thái độ: Bồi dưỡng tình yêu quê hương, quý trọng tự do, biết ơn người chiến sĩ cách mạng. II- CHUẨN BỊ : 1.Chuẩn bị của GV: - Đọc kỹ SGK, SGV,STK và các sách tham khảo .Soạn giáo án - Đồ dùng dạy học : Bảng phụ .Tranh ảnh về tác giả Tố Hữu 2.Chuẩn bị của HS: - Đọc văn bản - Trả lời các câu hỏi trong SGK phần Đọc-hiểu văn bản.. III- HỌAT ĐỘNG DẠY HỌC : 1. Ổn định tình hình lớp: (1’) - Nề nếp: ……………….. - Chuyên cần: 8A1:……………, 8A4:……………, 8A5:…………… 2. Kiểm tra bài cũ :( 5’ ) *Câu hỏi: - Đọc thuộc lòng bài thơ “Quê hương” của Tế Hanh. - Nêu những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ. *Gợi ý trả lời: - Nghệ thuật: Bài thơ trữ tình kết hợp miêu tả bay bổng , lãng mạn .Hình ảnh sáng tạo - Nội dung: Bài thơ đã vẽ ra một bức tranh tươi sáng,sinh động về một làng quê miền biển,trong đo nổi bật lên hình ảnh khỏe khoắn ,đầy sức sống của người dân chài và sinh hoạt lao động làng chài.Bài thơ cho thấy tình cảm quê hương trong sáng,tha thiết của nhà thơ. 3. Giảng bài mới : a.Giới thiệu bài (1’) : Mười chín tuổi, đang hoạt động cách mạng sôi nổi, say sưa ở thành phố Huế thì Tố Hữu bị thực dân Pháp bắt giam ở xà lim số 1 nhà lao Thừa Phủ. Trong những bài thơ tù được in ở tập “Từ ấy”- Phần 2: Xiềng xích có bài thơ lục bát “Khi con tu hú” được sáng tác lúc mới vào tù. Với tâm trạng bức xúc, cảm thấy ngột ngạt vì mất tự do, náo nức hướng ra cuộc sống bên ngoài , muốn thoát ra bằng mọi cách để trở về với cuộc đời tự do, với hoạt động cách mạng. . b.Tiến trình bài dạy : ( 35’) TG HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG 7’ * Hoạt động 1/ Tìm hiểu chung : 1/ Tìm hiểu chung : - GV gọi HS đọc chú thích*... - HS đọc chú thích (*) a.Giới thiệu tác giả, tác phẩm - Hỏi: Nêu những hiểu biết của em * Dự kiến trả lời: về tác giả Tố Hữu? - Tố Hữu (1920 – 2002) tên thật * Tác giả: là Nguyễn Kim Thành quê Thừa  GV chốt về tác giả : Quê quán, Tố Hữu (1920 – 2002) tên cuộc đời hoạt động cách mạng, thơ Thiên, lá cờ đầu của nền thơ ca thật là Nguyễn Kim Thành CM và kháng chiến, được tặng văn, đánh giá về Tố Hữu. quê Thừa Thiên, lá cờ đầu - Hỏi: Bài thơ Khi con tu hú ra đời Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn của nền thơ ca CM và kháng trong hoàn cảnh nào ? chiến, được tặng Giải thưởng học nghệ thuật (1996).  GV nói thêm về tác giả:Bài thơ * Dự kiến trả lời: Hồ Chí Minh về VHNT. sáng tác tháng 7/1939,tại nhà lao Bài thơ “Khi con tu hú” (1939) * Tác phẩm: Thừa Phủ, khi tác giả đang say mê sáng tác tại nhà lao Thừa Phủ Bài thơ “Khi con tu hú” GV: Nguyễn Quang Dũng. 16. Lop8.net. Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Trường THCS Cát Thành. 17’. Năm học: 2011 - 2012. hoạt động CM với niềm vui phơi phới, (Huế) bỗng bị nhốt trong phòng giam bưng bít, cách biệt hoàn toàn với cuộc sống bên ngoài. * Nghe GV hướng dẫn cách đọc... * GV hướng dẫn HS đọc bài thơ thể hiện đúng giọng ở mỗi khổ và tìm hiểu các chú thích. - HS đọc theo yêu cầu của - 6 câu đầu giọng vui, náo nức, phấn GV,chú ý những sửa chữa của chấn. - 4 câu sau giọng bực bội, nhấn mạnh GV - Trả lời các chú thích theo yêu các hoạt động cầu của GV - GV đọc mẫu, sau gọi 2HS đọc. -Kiểm tra việc đọc chú thích ở nhà của HS * Dự kiến trả lời: - Hỏi: Bài thơ được viết theo thể thơ Thơ trữ tình, thể thơ lục bát. nào ? Hình thức thơ ấy có tác dụng diễn tả cảm xúc ntnào ?  Giảng : Thể thơ lục bát nhịp nhàng, uyển chuyển, giàu âm hưởng, có nhiều khả năng chuyển tải cảm xúc trữ tình. * Dự kiến trả lời: - Hỏi: Cho biết bài thơ được viết Miêu tả kết hợp biểu cảm theo phương thức biểu đạt nào? * GV nhận xét và chốt lại: * Dự kiến trả lời: Miêu tả kết hợp biểu cảm Bài thơ chia làm 2 đoạn . - Hỏi: Bài thơ có mấy đoạn, ý chính Đoạn 1 (6 câu đầu): tả cảnh mùa của mỗi đoạn ? hè * GV nhận xét và chốt lại: Đoạn 2 (4 câu sau): Diễn tả tâm Bài thơ chia làm 2 đoạn . trạng người chiến sĩ trong tù. Đoạn 1 (6 câu đầu): tả cảnh mùa hè Đoạn 2 (4 câu sau): Diễn tả tâm trạng người chiến sĩ trong tù. * Hoạt động 2/ Tìm chi tiết: * Hướng dẫn HS tìm hiểu nhan đề bài thơ. - Hỏi: Nên hiểu nhan đề “ Khi con tu hú” như thế nào ? Nhân đề đó có ý nghĩa như thế nào đối với nội dung * Dự kiến trả lời: của bài thơ? - Tên bài thơ chỉ là một vế phụ * GV nhận xét và chốt lại: của một câu trọn. - Tên bài thơ chỉ là một vế phụ của - Tên bài thơ đã gợi mạch cảm một câu trọn ý. xúc bài thơ.  Khi con tu hú gọi bầy là khi mùa hè đến, người tù cách mạng cảm thấy ngột ngạt trong phòng giam chật chội, càng thèm khát cháy bỏng cuộc sống tự do tưng bừng ở bên ngoài. - Tên bài thơ đã gợi mạch cảm xúc bài - HS đọc 6 câu thơ đầu. thơ. + GV gọi HS đọc đoạn 1 (6 câu đầu) - Hỏi: Em có nhận xét gì về cảnh * HS thảo luận nhóm: mùa hè được nêu trong 6 câu thơ + Nhóm 1:……………. GV: Nguyễn Quang Dũng. 17. Lop8.net. (1939) sáng tác tại nhà lao Thừa Phủ (Huế). b .Đọc văn bản và chú thích:. c.Thể thơ: Thơ trữ tình, thể thơ lục bát.. d. Phương thức biểu đạt : Miêu tả kết hợp biểu cảm e.Bố cục: 2 đoạn Đoạn 1 (6 câu đầu): Tả cảnh mùa hè Đoạn 2 (4 câu sau): Diễn tả tâm trạng người chiến sĩ trong tù.. 2/ Tìm chi tiết: a.Nhan đề bài thơ : Nhan đề gợi mở mạch cảm xúc của toàn bài.. b. Bức tranh mùa hè : - Hình ảnh : Lúa chín, trái cây ngọt dần. Bắp vàng hạt, sân nắng đào. Trời xanh rộng, cao, Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Trường THCS Cát Thành. này? * GV nhận xét và chốt lại: Sáu câu thơ đầu của bài thơ: cảnh mùa hè. Chỉ có 6 câu thơ lục bát đã mở ra một thế giới rộn ràng tràn trề nhựa sống: + Hình ảnh: nắng đào, lúa chín, trái cây, hạt bắp, tiếng ve, bầu trời cao rộng, cánh diều chao lượn. + Âm thanh – Màu sắc: Mùa hè rộn rã âm thanh, rực rỡ sắc màu, ngọt ngào hương vị, bầu trời thoáng đạt tự do. Tiếng chim tu hú đã làm thức dậy tất cả. - Hỏi: Theo em đây là cảnh được tác giả chứng kiến hay là cảnh trong tâm tưởng của nhà thơ? Từ đó em suy nghĩ gì về nhà thơ? * GV nhận xét và chốt lại: - Đây là cảnh trong tâm tưởng người chiến sĩ trẻ trong cảnh thân tù. Từ tiếng chim tu hú tác giả huy động mọi giác quan để đón nhận mọi tín hiệu của cuộc sống bên ngoài. - Đây là sự cảm nhận mảnh liệt, tinh tế của một tâm hồn trẻ trung, yêu đời nhưng đang mất tự do và khao khát tự do.  GV bình ngắn: một mùa hè rộn ràng âm thanh, rực rỡ màu sắc, ngọt ngào hương vị, khoáng đạt tự do mở ra đang lại gần, đang vận động theo tuần hoàn thời gian. Bức tranh trong tưởng tượng mà như trước mắt. Chính niềm khao khát tự do mãnh liệt, chính sức sống tươi trẻ và hồn thơ lãng mạn đã giúp nhà thơ vẽ được bức tranh mùa hè từ tiếng chim tu hú khơi nguồn đó - GV goi HS đọc đoạn cuối bài thơ. - Hỏi: Em hãy phân tích tâm trạng của người tù ở 4 câu cuối ( chú ý cách ngắt nhịp, cách dùng từ)? * GV nhận xét và chốt lại: - Tâm trạng đâu khổ, uất ức ngột ngạt được nhà thơ biểu hiện trực tiếp. - Cách ngắt nhịp bất thường ( 6/2 ở câu 8 và 3/3 ở câu 9). Mà chân muốn đạp tan phòng/ hè ôi ! Ngột làm sao,/ chết uất thôi - Cách dùng từ ngữ mạnh: đạp tan phòng, ngột, chết uất. - Từ ngữ cảm thán: ôi, thôi, làm sao... GV: Nguyễn Quang Dũng. Năm học: 2011 - 2012. + Nhóm 2:…………… Đôi diều sáo lộn nhào từng không. + Nhóm 3:…………… + Nhóm 4:…………… - Âm thanh : - HS đại diện nhóm trình bày kết Khi tu hú gọi bầy quả của nhóm mình. Tiếng ve ngân trong vườn - Lớp nhận xét… - Màu sắc : - HS ghi phần giáo viên chốt lại. Bắp rây vàng hạt Đầy sân nắng đào Trời xanh * Dự kiến trả lời: - Đây là cảnh trong tâm tưởng người chiến sĩ trẻ trong cảnh thân tù. Từ tiếng chim tu hú tác giả huy động mọi giác quan để đón nhận mọi tín hiệu của cuộc sống bên ngoài. - Đây là sự cảm nhận mảnh liệt, tinh tế của một tâm hồn trẻ trung, yêu đời nhưng đang mất tự do và khao khát tự do..  Mùa hè rộn ràng âm thanh, rực rỡ màu sắc, hương vị ngọt ngào, giàu sinh lực, khoáng đạt tự do.. - HS theo dõi. c. Tâm trạng người tù cách mạng: Ta nghe hè dậy bên lòng, - HS đọc đoạn cuối bài thơ. Mà chân muốn đạp tan phòng hè ôi ! Ngột làm sao, chết uất thôi Con chim tu hú ngoài trời cứ * Dự kiến trả lời: - Tâm trạng đâu khổ, uất ức ngột kêu ! - Tâm trạng đâu khổ, uất ức ngạt được nhà thơ biểu hiện trực ngột ngạt được nhà thơ biểu tiếp. - Cách ngắt nhịp bất thường ( 6/2 hiện trực tiếp. - Cách ngắt nhịp bất thường ( ở câu 8 và 3/3 ở câu 9). 6/2 ở câu 8 và 3/3 ở câu 9). Mà chân muốn đạp tan phòng/ Mà chân muốn đạp tan hè ôi ! phòng/ hè ôi ! Ngột làm sao,/ chết uất thôi - Cách dùng từ ngữ mạnh: đạp tan Ngột làm sao,/ chết uất thôi - Cách dùng từ ngữ mạnh: phòng, ngột, chết uất. đạp tan - Từ ngữ cảm thán: ôi, thôi, làm phòng, ngột, chết uất. sao... - Từ ngữ cảm thán: ôi, thôi,  Tạo cảm giác ngột ngạt cao làm sao... độ, niềm khát khao mảnh liệt  Tạo cảm giác ngột ngạt muốn thoat khỏi tù ngục, trở về 18. Lop8.net. Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Trường THCS Cát Thành. 3’. 6’. Năm học: 2011 - 2012.  Tạo cảm giác ngột ngạt cao độ, cuộc sống tự do. niềm khát khao mảnh liệt muốn thoat khỏi tù ngục, trở về cuộc sống tự do. - Hỏi:Mở đầu bài thơ và kết thúc bài thơ đều có tiếng chim tu hú kêu nhưng tâm trạng người tù khi nghe * HS thảo luận nhóm: tu hú kêu thì khác nhau? Vì sao? + Nhóm 1:……………  GV nhận xét và nâng cao: + Nhóm 2:…………… Ở câu thơ đầu, tiếng chim tu hú đã + Nhóm 3:…………… gợi ra cảnh tượng trời đất bao la, + Nhóm 4:…………… tưng bừng sự sống lúc vào hè, tâm - HS đại diện nhóm trình bày kết trạng tác giả là hoà hợp với sự sống quả của nhóm mình. mùa hè, biểu hiện niềm say mê cuộc - Lớp nhận xét… sống. - HS ghi phần giáo viên chốt lại. Ở câu thơ cuối, tiếng tu hú kêu gợi cảm xúc khác hẳn : u uất, nôn nóng, khắc khoải, khiến cho người chiến sĩ đang bị giam cảm thấy hết sức đau khổ bực bội, tâm trạng của kẻ bị cưỡng đoạt tự do, tách rời cuộc sống. - Giọng điệu: Tự nhiên, tươi sáng khoáng đạt >< dằn vặt sôi trào trong thể thơ lục bát mềm mại, uyển chuyển, bộc lộ tâm trạng : náo nức, bồn chồn >< u uất, ngột ngạt, đầy đau khổ  náo nức hướng ra bên ngoài, muốn thoát ra ngoài bằng mọi cách để trở về với cuộc sống tự do, trở về với hoạt động cách mạng, giải phóng quê hương đất nước. * Hoạt động 3/ Tổng kết bài: *Hướng dẫn HS tìm hiểu về giá trị * Dự kiến trả lời: nghệ thuật và nội dung Thể thơ lục bát mềm mại, uyển - Hỏi: Cái hay của bài thơ thể hiện ở chuyển, cảm xúc nhất quán, giàu những điểm nào ? nhạc điệu . * GV nhận xét và chốt lại: Thể thơ lục bát mềm mại, uyển chuyển, cảm xúc nhất quán, giàu nhạc điệu . * Dự kiến trả lời: - Hỏi: Nội dung chính toàn bài thơ là Bài thơ thể hiện sâu sắc lòng yêu gì? cuộc sống và niềm khát khao tự * GV nhận xét và chốt lại: do cháy bỏng của người chiến sĩ Bài thơ thể hiện sâu sắc lòng yêu cách mạng trong cảnh tù đầy. cuộc sống và niềm khát khao tự do cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng trong cảnh tù đầy. * Hoạt động 4/ Luyện tập: * GV phát phiếu học tập cho nhóm làm bài tập trắc nghiệm sau: 1) Bài thơ “Khi con tu hú” được viết theo thể thơ gì ? A. Thơ tự do. GV: Nguyễn Quang Dũng. 19. Lop8.net. cao độ, niềm khát khao mảnh liệt muốn thoat khỏi tù ngục, trở về cuộc sống tự do..  Tiếng chim tu hú mở đầu đưa tác giả vào cảnh mùa hè với bầu trời tự do. Tiếng chim tu húi lại kết thúc bài thơ. Cách kết cấu đầu cuối tương ứng tạo hiệu quả nghệ thuật thể hiện niềm khao khát tự do cháy bỏng của người chiến sĩ bị tù đày.. 3/ Tổng kết bài: a. Nghệ thuật: Thể thơ lục bát mềm mại, uyển chuyển, cảm xúc nhất quán, giàu nhạc điệu . b. Nội dung: Bài thơ thể hiện sâu sắc lòng yêu cuộc sống và niềm khát khao tự do cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng trong cảnh tù đầy.. 4/ Luyện tập: * Đáp án: 1/ Trắc nghiệm: - Câu (1) : B - Câu (2) : D - Câu (3) : D Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Trường THCS Cát Thành. Năm học: 2011 - 2012. B. Thơ lục bát 2/ Tự luận: C. Thơ song thất lục bát Khi con tu hú gọi bầy là khi D. Thơ thất ngôn bát cú. mùa hè đến, người tù cách 2) Nội dung của bài thơ là gì ? mạng càng cảm thấy ngột A.Thể hiện sâu sắc lòng yêu cuộc * HS thảo luận nhóm: ngạt trong phòng giam chật sống. + Nhóm 1:…………… Câu 1 chội, càng thèm khát cháy B. Thể hiện tâm trạng đau khổ, uất ức, + Nhóm 2:…………… Câu 2 bỏng cuộc sống tự do tưng ngột ngạt của người chiến sĩ CM trẻ + Nhóm 3:…………… Câu 3 tuổi bị giam cầm trong tù. + Nhóm 4:…………… P. T. luận bừng ở bên ngoài. C. Thể hiện niềm khao khát tự do - HS đại diện nhóm trình bày kết cháy bỏng. quả của nhóm mình. D. Tất cả đều đúng. - Lớp nhận xét… 3) Gía trị nghệ thuật của bài thơ - HS ghi phần giáo viên chốt lại. đựơc tạo nên từ những điểm nào? A.Hình ảnh đẹp,dào dạt sức sống, gợi cảm và có hồn B. Thể thơ lục bát mềm mại, uyển chuyển, linh hoạt. C. Giọng điệu tự nhiên, cảm xúc nhất quán : khi tươi sáng, khoáng đạt, khi dằn vặt, u uất rất phù hợp với cảm xúc thơ. D.Cả 3 ý trên *Cho HS làm BT tự luận sau: - Bài tập: Hãy viết 1 câu văn có 4 chữ đầu là“ Khi con tu hú” để tóm tắt nội dung bài thơ ? * GV nhận xét và chốt lại: Khi con tu hú gọi bầy là khi mùa hè đến, người tù cách mạng càng cảm thấy ngột ngạt trong phòng giam chật chội, càng thèm khát cháy bỏng cuộc sống tự do tưng bừng ở bên ngoài. 2’ * Hoạt động 5/ Củng cố bài: 5/ Củng cố bài: - GV củng cố toàn bộ kiến thức đã  HS đọc Ghi nhớ SGK Ghi nhớ SGK cung cấp: + Nội dung? + Nghệ thuật? 4- Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo : (3’ ) a. Bài tập về nhà: - Học thuộc lòng bài thơ - Nắm chắc nội dung và nghệ thuật bài thơ b. Chuẩn bị bài mới: Soạn bài: Tức cảnh Pác Bó: Cần chú ý các vấn đề sau: - Đọc kĩ văn bản... - Soạn bài theo các câu hỏi SGK..... IV/ RÚT KINH NGHIỆM – BỔ SUNG: - Nội dung:………………………………………………………………………………………………… - Phương pháp:…………………………………………………………………………………………….. - Phương tiện:……………………………………………………………………………………………… - Tổ chức:…………………………………………………………………………………………………... GV: Nguyễn Quang Dũng. 20. Lop8.net. Giáo án: Phân môn Văn 8 HKII.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>