Giáo án Sinh học 12 - Tiết 50: Thực hành Quản lý và sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên - Nguyễn Kim Hoa

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n sè 50 – Sinh häc 12 Gi¸o ¸n sè: 50. Thùc hµnh: qu¶n lý vµ sö dông bÒn v÷ng tµi nguyªn thiªn nhiªn Ngµy so¹n: / / Ngµy gi¶ng: / /. A – ChuÈn bÞ bµi gi¶ng: I – Môc tiªu bµi häc: Sau khi häc xong bµi, HS cÇn 1) VÒ kiÕn thøc: - Nªu ®­îc kh¸i niÖm, lÊy vÝ dô minh ho¹ vÒ c¸c d¹ng tµi nguyªn thiªn nhiªn - Chỉ ra được các biện pháp chính để sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên và hạn chế ô nhiễm môi trường 2) Kü n¨ng: - RÌn kĩ năng ph©n tÝch, suy luận logic và khả năng vận dụng kiến thức vào thùc tế cuộc sống cụ thể: phân tích được tác động của việc sử dụng tài nguyên không khoa học làm cho môi trường bị suy thoái, ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống con người 3) Thái độ: - N©ng cao nhËn thøc vÒ sù cÇn thiÕt ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p sö dông bÒn v÷ng tµi nguyên và ý thức bảo vệ môi trường thiên nhiên II – ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn 1– Tµi liÖu: 1. Sinh häc 12 – s¸ch gi¸o viªn. 2. Gi¸o tr×nh Sinh th¸i häc – Vò Trung T¹ng 2– ThiÕt bÞ d¹y häc: - Gi¸o ¸n ®iÖn tö, phßng m¸y chiÕu (nÕu cã). - Tranh phãng to h×nh SGK vµ c¸c tµi liÖu liªn quan - §Üa CD/ b¨ng h×nh, tranh, h×nh vÏ vÒ tµi nguyªn vµ c¸c biÖn ph¸p sö dông bÒn vững tài nguyên và các biện pháp chống ô nhiễm môi trường III – Träng t©m bµi häc: - C¸c d¹ng tµi nguyªn thiªn nhiªn chñ yÕu - Các biện pháp sử dụng có hiệu quả các tài nguyên đó - Các biện pháp hạn chế gây ô nhiễm và vai trò của giáo dục về môi trường trong bảo vệ môi trường sống của con người và sinh vật IV – Phương pháp: - Trực quan, phát vấn, thảo luận, gợi mở, hoạt động nhóm B – TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: I – Më ®Çu: 1. ổn định tổ chức – Kiểm tra sỹ số lớp 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ t­ liÖu thùc hµnh cña häc sinh II – TiÕn tr×nh bµi thùc hµnh 1) C¸c d¹ng tµi nguyªn thiªn nhiªn. NguyÔn Kim Hoa. 1 Lop12.net. THPT Ng« QuyÒn.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n sè 50 – Sinh häc 12 a/ GV cho HS xem b¨ng, h×nh tranh ¶nh vÒ 1 sè d¹ng tµi nguyªn thiªn nhiªn b/ HS hoµn thµnh b¶ng 46.1 – sgk (Gîi ý) D¹ng tµi C¸c tµi nguyªn C©u tr¶ lêi nguyªn - Than QN, TN…Dầu mỏ và khí đốt ở thềm lục Nhiªn liÖu ho¸ th¹ch Tµi nguyªn địa miền Nam VN. kh«ng t¸i sinh - ThiÕc TÜnh Tóc (CB), S¾t TN, CB, Hµ (Nh÷ng d¹ng Kim lo¹i Giang…Vµng B¾c K¹n, Qu¶ng Nam. tµi nguyªn sau - Đá vôi, đất sét…sx ximăng ở nhiều tỉnh miền 1 thêi gian sö B¾c, Trung vµ T©y nam Bé (hµ tiªn). §¸ quý cã dông sÏ bÞ c¹n Phi kim lo¹i nhiÒu ë s«ng ch¶y (yªn b¸i), thanh ho¸, nghÖ kiÖt) an… Kh«ng khÝ s¹ch - VN có nguồn nước sạch khá dồi dào, trong đó c¸c hÖ thèng s«ng Hång, Cöu Long, §ång Nai Nước sạch gi÷ vai trß quan träng; Ngoµi ra cßn cã nhiÒu hå nước lớn như: Hoà Bình, Thác Bà, Trị An… Tµi nguyªn t¸i - VN là nước có S trung bình nhưng dân số đông sinh nên diện tích đất tính trên đầu người không cao. (Nh÷ng d¹ng Hai vùng đất phù sa có độ phì nhiêu cao thuộc tµi nguyªn mµ l­u vùc s«ng Hång vµ s«ng Cöu Long, ngoµi ra §Êt khi sö dông còn có nhiều vùng đất trên núi cao, đồi dốc hoặc hîp lý sÏ cã đất cát ven biển rất dễ bị rửa trôi: vùng đất trung ®iÒu kiÖn ph¸t du B¾c Bé, ven biÓn miÒn Trung, T©y Nguyªn, triÓn, phôc §«ng Nam Bé… håi) - VN có độ đa dạng sinh học cao, nhiều loài §V vµ TV míi ®­îc ph¸t hiÖn (sao la).Tuy nhiªn, hiÖn nay nhiÒu loµi §V ®ang cã nguy c¬ §a d¹ng sinh häc bÞ tuyÖt chñng cao nh­ tª gi¸c, chim trÜ, tr©u rừng và các cây gỗ quý: gõ đỏ, gụ mật, cẩm lai… - Lµ nguån NL s¹ch Tµi nguyªn Năng lượng mặt trời - VN cã tiÒm n¨ng vÒ NL mÆt trêi cao năng lượng vÜnh cöu Năng lượng gió - NL giã dåi dµo (Tµi nguyªn - VN cã h¬n 3200 km bê biÓn nªn tiÒm n¨ng sö Năng lượng sóng năng lượng dụng năng lượng sang lớn s¹ch vµ kh«ng bao giờ bị cạn Năng lượng thuỷ triều - TiÒm n¨ng lín kiÖt) 2) Hình thức sử dụng gây ô nhiễm môi trường: a/ GV cho HS xem băng, hình, tranh ảnh về 1 số hình thức sử dụng gây ô nhiễm môi trường b/ HS hoµn thµnh b¶ng 46.2 – sgk (GV Gîi ý) C¸c h×nh thøc g©y « nhiÔm Nguyªn nh©n g©y « nhiÔm BiÖn ph¸p kh¾c phôc * ¤ nhiÔm kh«ng khÝ - Do c«ng nghÖ xö lý chÊt - Sö dông thªm nhiÒu nguyªn - ¤ nhiÔm tõ s¶n xuÊt c«ng th¶i cßn l¹c hËu liÖu s¹ch. NguyÔn Kim Hoa. 2 Lop12.net. THPT Ng« QuyÒn.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n sè 50 – Sinh häc 12 nghiÖp t¹i c¸c nhµ m¸y, lµng nghÒ… - Ô nhiễm do phương tiện giao th«ng - ¤ nhiÔm do ®un nÊu t¹i c¸c gia đình * ¤ nhiÔm chÊt th¶i r¾n - §å nhùa,cao su, giÊy, thuû tinh…th¶i ra tõ c¸c nhµ m¸y, công trường - X¸c sinh vËt, ph©n th¶i ra tõ SX n«ng nghiÖp - R¸c th¶i tõ c¸c bÖnh viÖn - GiÊy gãi, tói nilon,…th¶i ra từ hoạt động sinh hoạt ở mỗi gia đình * Ô nhiễm nguồn nước - Nguồn nước thải ra từ các nhµ m¸y, khu d©n c­ mang nhiÒu chÊt h÷u c¬, ho¸ chÊt, vi sinh vËt g©y bÖnh… * Ô nhiễm hoá chất độc - Hoá chất độc thải ra từ các nhµ m¸y - Thuèc trõ s©u d­ thõa trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp * ¤ nhiÔm do VSV g©y bÖnh - Sinh vËt truyÒn bÖnh cho người và sinh vật khác như: muçi, giun s¸n…. - Do ch­a cã biÖn ph¸p h÷u hiÖu. - Lắp đặt thêm các thiết bị läc khÝ cho c¸c nhµ m¸y - C©y dùng thªm nhiÒu c«ng viªn c©y xanh. - Do ch­a chÊp hµnh quy định về xử lý rác thải công nghiÖp, y tÕ vµ r¸c th¶i sinh ho¹t - Do ý thøc b¶o vÖ m«i trường chưa cao. - Ch«n lÊp vµ tiªu huû r¸c 1 c¸ch khoa häc - X©y d­ng thªm nhµ m¸y t¸i chÕ chÊt th¶i - Tăng cường công tác giáo dục về bảo vệ môi trường. - Do chưa có nơi xử lý nước th¶i. - X©y d­ng thªm nhµ m¸y xö lý nước thải. - Do sử dụng hoá chất độc hại không đúng quy cách. - X©y dung n¬i qu¶n lý chÆt chÏ c¸c chÊt g©y nguy hiÓm - H¹n chÕ sö dông ho¸ chÊt, thuèc trõ s©u trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. - Giáo dục để nâng cao ý thức cho mọi người về ô nhiÔm vµ c¸ch phßng tr¸nh. Thùc hiÖn vÖ sinh m«i trường. 3) Khắc phục suy thoái môi trường và sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên a/ gv ®­a ra nguyªn t¾c sö dông bÒn v÷ng tµi nguyªn thiªn nhiªn: “h×nh thøc sö dông võa thoả mãn các nhu cầu hiện tại của con người để phát triển xã hội, vừa đảm bảo duy trì lâu dài c¸c tµi nguyªn cho thÕ hÖ con ch¸u mai sau” b/ HS thảo luận nhóm, nêu ra các biện pháp sử dụng bền vững tài nguyên ở đại phương c/ Hoµn thµnh b¶ng 46.3 – sgk (GV gîi ý) H×nh thøc sö dông tµi Sö dông bÒn v÷ng/kh«ng §Ò xuÊt biÖn ph¸p kh¾c nguyªn bÒn v÷ng phôc - §Êt trång c©y n«ng nghiÖp - Chống bỏ đất hoang, sử Tài nguyên đất: cã NS cao hoÆc sö dông dụng nhiều vùng đất không - §Êt trång trät không bền vững: đất bỏ hoang hiệu quả ở các địa phương - §Êt x©y dung c«ng tr×nh - Trång c©y g©y rõng b¶o vÖ - §Êt bá hoang đất trên các vùng đồi núi trọc. NguyÔn Kim Hoa. - Do không thường xuyên làm vệ sinh môi trường - Do ý thức của người dân ch­a cao. 3 Lop12.net. THPT Ng« QuyÒn.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n sè 50 – Sinh häc 12 Tài nguyên nước - Hồ chứa nước phục vụ n«ng nghiÖp - Nước sinh hoạt - Nước thải. Tµi nguyªn rõng - Rõng b¶o vÖ - Rõng trång ®­îc phÐp khai th¸c - Rõng bÞ khai th¸c bõa b·i. Tµi nguyªn biÓn vµ venbiÓn - §¸nh b¾t c¸ theo quy m« nhá ven bê - §¸nh b¾t c¸ theo quy m« lín - X©y dùng khu b¶o tån sinh vËt quý hiÕm Tµi nguyªn ®a d¹ng SH - B¶o vÖ c¸c loµi. - Đủ nước tưới cho nông nghiệp/hồ nước cạn - nước sạch/nước ô nhiễm. - X©y dung nhiÒu hå chøa nước kết hợp với hệ thống thuû lîi gãp phÇn chèng h¹n cho đất như: hồ HB, Thác Bà, TrÞ an vµ nhiÒu hå nhá ë c¸c địa phương - Nh÷ng nç lùc b¶o vÖ rõng tại các địa phương. Dự án tr«ng 5 triÖu ha rõng - Thµnh lËp c¸c khu rõng b¶o vệ: Cúc Phương, Tam Đảo, C¸t Tiªn. C¸c khu dù tr÷ sinh quyÓn: rõng ngËp mÆn CÇn Giê. -……… -……… -………. - Phổ biến các quy định không đánh cá bằng lưới có mắt lưới quá nhỏ, không đánh bắt bằng mìn, thuốc độc… - TL c¸c khu b¶o tån SV biÓn. -……… -……… -………. - Nghiêm cấm đánh bắt ĐV hoang d· ®ang co nguy c¬ bÞ huû diÖt, x©y dùng c¸c khu vực bảo vệ các loài đó. -………. III – Häc sinh viÕt bµi thu ho¹ch - Dùa trªn gîi ý - sgk IV. DÆn dß: - Hoµn thµnh bµi thu ho¹ch – nép vµo tiÕt sau - ¤n tËp kiÕn thøc phÇn s¸u: TiÕn ho¸ vµ phÇn b¶y: Sinh th¸i Ngµy th¸ng n¨m 200 Ký duyÖt cña TTCM V. Rót kinh nghiÖm bµi gi¶ng: ……………………………………………………………………………………….…. …………..………………………………………………………………………...….… .……………………...…………………………………………………………...……... ………………………………………...…………………………………………........... ….………………………...……………………………………………………………. NguyÔn Kim Hoa. 4 Lop12.net. THPT Ng« QuyÒn.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>