Giáo án Vật lý 7 kì 1 - Trường THCS Phong Nẫm

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trường THCS Phong Nẫm Tuaàn: 1 Tieát: 1. Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010 Ngày soạn: Ngaøy daïy: Chöông I. QUANG. HOÏC. Baøi 1. NHAÄN BIEÁT AÙNH SAÙNG, NGUOÀN SAÙNG VAØ VAÄT SAÙNG I. Muïc tieâu: Baèng thí nghieäm nhaän bieát raèng: Ta nhaän bieát aùnh saùng khi coù aùnh saùng truyeàn vào mắt ta và ta nhìn thấy các vật khi có ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta. Phân biệt được nguồn sáng và vật sáng. II. Chuaån bò: Đối với mỗi nhóm học sinh: - Moät hoäp kín daùn. - Pin daây daãn noái coâng taéc. III. Tieán trình daïy hoïc. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung Hoạt động 1: Ổn định lớp, tạo tình huống học tập (5 phút) Khi naøo maét nhìn thaáy Khi coù aùnh saùng Chöông I. vaät? QUANG HOÏC Cho HS trả lời câu hỏi Đọc 6 câu hỏi đầu Baøi 1. NHAÄN BIEÁT đầu chương. chöông AÙNH SAÙNG, NGUOÀN Các hoạt động trên đều SAÙNG VAØ VAÄT SAÙNG liên quan đến ánh sáng. Hoạt động 2: Tổ chức tình huống dẫn đến câu hỏi khi nào ta nhận biết được ánh sáng (12 phút) Bật đèn pin và chiếu về Nhận thấy ánh sáng I. Nhaän bieát aùnh saùng phía học sinh để học sinh Maét ta nhaän bieát thấy đèn có thể bật sáng ñwocj aùnh saùng khi coù hay taét ñi. aùnh saùng truyeàn vaøo maét ta. Để đèn pin ngang mặt và Không thấy ánh sáng neâu caâu hoûi nhö SGK Chú ý: Phải che đèn để HS khoâng nhìn thaáy vaät sáng của đèn chiếu lên tường. Yêu cầu Hs đọc 4 trường Đọc mục quan sát và thí hợp trong SGK nghieäm Tìm ñieåm gioáng vaø khaùc Thaûo luaän nhoùm roài ruùt nhau trong 4 trường hợp ra keát luaän Mắt ta nhận biết được ánh saùng khi naøo? Khi coù aùnh saùng truyeàn vaøo maét ta. Lop7.net. Trang 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường THCS Phong Nẫm Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010 Hoạt động 3: Nghiên cứu điều kiện nào ta nhìn thấy một vật (10 phút) Khi naøo ta nhìn thaáy moät Khi coù aùnh saùng loït vaøo II. Nhìn thaáy moät vaät vaät. maét ta. Ta nhìn thaáy moät vaät Yeâu caàu caùc nhoùm laøm thí Caùc nhoùm tieán haønh khi coù aùnh saùng truyeàn nghiệm như hình 1.2a SGK hoạt động làm thí vào mắt ta. Dựa vào đâu ta có thể nghiệm để trả lời C2. khaúng ñònh nhìn thaáy vaâtj Cho ví duï. khi có ánh sáng từ vật đến Nêu nội dung phần kết luaän. maét. Hoạt động 5: Phân biệt nguồn sáng và vật sáng (8 phút) Yêu cầu HS đọc C3 SGK Đọc C3. III. nguoàn saùng vaø vaät Thí nghiệm 1.2a và 1.3 ta Giống: cả hai đều có sáng. nhìn thấy tờ giấy trắng và ánh sáng truyền tới mắt. Keát luaän dây tóc bóng đèn phát sáng Khác: Dây tóc bóng Dây tóc bóng đèn tự vậy chúng có đặc điểm gì đèn tự nó phát ra ánh nó phát ra ánh sáng gọi saùng. laø nguoàn saùng. gioáng nhau vaø khaùc nhau? Giấy trắng là do ánh Dây tóc bóng đèn phát sáng từ đèn truyền tới rồi ra ánh sáng và mảnh ánh sáng truyền từ giấy giấy trắng hắt lại ánh Thông báo: Dây tóc bóng tới mắt  giấy trắng sáng từ vật khác chiếu đèn gọi là nguồn sáng. không tự phát ra náh vào nó gọi chung là vật Yêu cầu HS hoàn thành sáng. saùng. phaàn keát luaän. Phaùt ra Haét laïi Hoạt động 6: Vận dụng, củng cố (7 phút) Yêu cầu HS vận dụng Suy nghĩ và trả lời C4. IV. Vận dụng kiến thức đã học trả lời câu Bạn Thanh đúng vì ánh C4, C5. sáng từ đèn pin không chieáu vaøo maét  maét Cho HS trả lời các câu hỏi không nhìn thấy được. sau: Ta nhận biết được ánh Lần lượt HS trả lời các saùng khi naøo? caâu hoûi cuûa GV. Ta nhaän thaáy moät vaät khi naøo? Theá naøo laø nguoàn saùng vaø vaät saùng Hoạt động 7: Dặn dò (3 phút) Xem lại các câu trả lời của câu hỏi C1, C2, C3. Hoïc baøi. Đọc mục có thể em chưa biết. Lop7.net. Trang 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường THCS Phong Nẫm Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010 Làm bài tập 1.1 đến 1.5 SBT trang 3 Xem trước bài “Sự truyền ánh sáng chủ yếu là phần đường truyền của ánh saùng” Tuaàn: 2 Ngày soạn: Tieát: 2 Ngaøy daïy:. Bài 2. SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG I. Muïc tieâu: Kiến thức: + Biết thực hiện một thí nghiêm đơn giản để xác định đường truyền của ánh saùng. + Phát biểu được định luật về sự truyền thẳng của ánh sáng. + Biết vận dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng để ngắm các vật thẳng haøng. + Nhận biết được ba loại chùm sáng (song song, hội tụ, phân kì). II. Chuaån bò: Đối với mỗi nhóm: + 1 đèn pin. + Một ống nhựa công, 1 ống nhựa thẳng. + Ba màn chắn có đục lỗ. + ba caùi ñinh ghim. III. Tieán trình daïy hoïc. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung Hoạt động 1: Ổn định lớp, kiểm tra bài cũ, tạo tình huống học tập (7 phút) Caâu hoûi kieåm tra Trả lời. Ta nhận biết được ánh Một HS lên bảng trả lời saùng khi naøo? caâu hoûi theo yeâu caàu cuûa Khi naøo ta nhìn thaáy moät GV. vaät? Đánh giá ghi điểm cho HS Nhận xét câu trả lời của baïn. Taïo tình huoáng hoïc taäp Bài 2. SỰ TRUYỀN Cho HS đọc phần mở đầu Đọc phần đầu của SGK AÙNH SAÙNG SGK. Em coù suy nghó gì veà thaéc maéc cuûa Haûi  ñi vaøo bài mới. Hoạt động 2: Nghiên cứu tìm quy luật về đường truyền ánh sáng (17 phút) Cho HS hoạt động nhóm Các nhóm bố trí thí I. Đường truyền của laøm thí nghieäm nhö hình 2.1 nghieäm nhö hình 2.1 aùnh saùng. Yêu cầu HS trả lời C1 Từ kết quả thí nghiệm Kết luận: trả lời C1. Ống thẳng. Đường truyền của ánh Cho HS đọc C2 và làm thí Các nhóm làm thí sáng trong không khí là Lop7.net. Trang 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường THCS Phong Nẫm nghieäm nhö hình 2.2. Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010 nghiệm kiểm tra như đường thẳng. hình 2.2. Từ đó trả lời C2. Ñònh luaät truyeàn thaúng Hoàn thành kết luận: của ánh sáng. Đường thẳng. Trong môi trường Đọc và ghi nội dung trong suốt và đồng tính, định luật vào vở. aùnh saùng truyeàn theo đường thẳng. Đọc phần thông tin SGK.. Yêu cầu HS hoàn thành phaàn keát luaän. Thoâng baùo: Noäi dung ñònh luaät truyeàn thaúng cuûa aùnh saùng. Giới thiệu: Ngoài không khí ra ta còn có nước, thuỷ tinh, dầu hoả . . . cũng nằm trong môi trường trong suốt và đồng tính. Hoạt động 3: Thông báo tia sáng và chùm sáng (10 phút) II. Tia saùng vaø chuøm Thông báo: Quy ước biểu Đọc phần tia sáng SGK sáng. diễn đường truyền của ánh và vẽ tia sáng từ SM Đường truyền của ánh sáng được biểu diễn sáng bằng đường thẳng có bằng đường thẳng có muõi teân. S M Làm thí nghiệm cho HS Quan sát và hoàn thành hướng mũi tên gọi là tia nhận biết ba dạng chùm câu trả lời của câu hỏi sáng. saùng: song song, hoäi tuï, C3.a. Khoâng giao nhau. Có 3 loại chùm sáng: Chuøm saùng song song, phaân kì. a. Giao nhau. chuøm saùng hoäi tuï, chuøm b. Loe roäng ra. saùng phaân kì. Hoạt động 4: Vận dụng (9 phút) Yêu cầu HS hoạt động cá nhân đọc và Đọc và trả lời C4 trả lời C4 Aùnh sáng từ đèn phát ra đã truyền đến mắt ta theo đường thẳng. Cho HS đọc và trả lời C5. Đọc và suy nghĩ để trả lời C5. Cho HS trả lời các câu hỏi sau: Phát biểu định luật truyền thẳng ánh Lần lượt HS trả lời các câu hỏi theo saùng. yeâu caàu cuûa GV. Theá naøo laø tia saùng? Có mấy loại chùm sáng, kể tên? Hoạt động 5: Dặn dò (2 phút) Hoïc baøi. Đọc mục có thể em chưa biết. Xem trước bài “Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng”. Xem và làm các bài tập trong sách bài tập, từ bài 2.1 đến bài 2.4.. Lop7.net. Trang 4.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trường THCS Phong Nẫm. Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010. Tuaàn: 3 Tieát: 3. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Bài 3. ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT TRUYEÀN THAÚNG CUÛA AÙNH SAÙNG I. Muïc tieâu: Kiến thức: + Nhận biết được bóng tối, bóng nửa tố và giải thích. + Giải thích được vì sao có hiện tượng nhật thực và nguyệt thực. Kó naêng: Vaän duïng ñònh luaät truyeàn thaúng cuûa naùh saùng giaûi thích moät soá hieän tượng trong thực tế và hiểu được một số ứng dụng của định luật truyền thẳng ánh saùng. Thái độ: Nghiêm túc trong học tập II. Chuaån bò: Đối với mỗi nhóm: - Đèn pin, màn chắn sáng. - Bóng đèn điện lớn 220V – 40W. - Vaät caûn baèng bìa. - Hình vẽ nhật thực và nguyệt thực. III. Tieán trình daïy hoïc. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung Hoạt động 1: Ổn định lớp, kiểm tra bài cũ, tạo tình huống học tập (7 phút) Caâu hoûi kieåm tra: Trả lời: Phát biểu định luật truyền Một HS lên bảng trả lời thaúng aùnh saùng. caâu hoûi theo yeâu caàu cuûa Biểu diễn đường truyền GV. cuûa tia saùng nhö theá naøo. Bài 3. ỨNG DỤNG Đánh giá, ghi điểm cho Nhận xét câu trả lời của ÑÒNH LUAÄT HS. baïn. TRUYEÀN THAÚNG Taïo tình huoáng hoïc taäp. Tìm hiểu hiện tượng CUÛA AÙNH SAÙNG Nêu lên hiện tượng như nêu ở đầu bài. phần mở bài bài học của SGK Hoạt động 2: Tổ chức HS làm thí nghiệm quan sát và hình thành khái niệm bóng tối bóng nửa tối (17 phút) Lop7.net. Trang 5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Trường THCS Phong Nẫm Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010 Cho HS đọc và làm thí Các nhóm tiến hành I. Bóng tối – bóng nửa nghieäm nhö hình 3.1 hoạt động làm thí tối. nghieäm nhö hình 3.1 Treân maøn chaén ñaët phía sau vaät caûn coù moät Vì sao treân maøn chaén laïi Ño vaät caûn. có vùng hoàn toàn không vùng không nhận được nhận được ánh sáng từ ánh sáng từ nguồn tới nguồn sáng đến. goïi laø boùng toái. Yêu cầu HS đọc và trả lời Từ kết quả thí nghiệm Trên màn chắn đặt C1. HS trả lời câu hỏi C1. phía sau vaät caûn coù vùng chỉ nhận được ánh Cho HS hoàn thành phần Nhận xét: Nguồn sáng từ một phần của nhaän xeùt. Yêu cầu HS làm thí Tiến hành làm thí nguồn sáng tới gọi là nghiệm với cây nến để nghiệm theo hướng dẫn bóng nửa tối. phaân bieät boùng toái vaø boùng cuûa GV. nửa tối. Để tạo được bóng tối và bóng nửa tối rộng hơn làm Quan sát và hoàn thành thí nghiệm với bóng đèn nhận xét bóg nửa tối. 220V. Hoạt động 3: Hình thành khái niệm nhật thực, nguyệt thực (10 phút) Yêu cầu HS đọc phần Đọc thông tin SGK II. Nhật thực, nguyệt thoâng tin SGK thực. Cho HS đọc câu hỏi C3 Đọc câu hỏi C3. Hãy cho biết đâu là nguồn Nguồn sáng: Mặt trời. Nhật thực một phần saùng, vaät caûn, maøn. đứng trong vừng nửa tối Vaät caûn: Maët traêng. Màn: Trái đất. nhìn thaáy moät phaàn maët Giới thiệu hiện tượng nhật Mặt trời, mặt trăng, trái trời. thực 1 phần và nhật thucụ đất nằm trên một đường toàn phần. thaúng Nhật thực hoàn toàn Khi nào trái đất thành vật Khi mặt trời, mặt trăng, đứng trong vùng tối caûn. trái đất nằm trên một không nhìn thấy mặt đường thẳng (trái đất ở trời. giữa) Vaäy maët traêng laø gì? Maët traêng laø maøn chaén Nguyệt thực xãy ra khi mặt trăng bị trái đất che Cho Hs đọc và trả lời C3. Trả lời C3 Giới thiệu thế nào là Đọc phần nguyệt thực khuất được mặt trời chieáu saùng. nguyệt thực. SGK Ở vị trí 1 nguyệt thực như Nguyệt thực tonà phần. theá naøo? Mặt trăng ở vị trí nào thì Trả lời C4. người đứng ở điểm A trên Vị trí 1: Có nguyệt thực Lop7.net. Trang 6.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Trường THCS Phong Nẫm Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010 trái đất thấy trăng sáng, Vị trí 2 và 3: Trăng thấy có nguyệt thực. saùng Hoạt động 4: Vận dụng (8 phút) Yêu cầu HS trả lời C5 Làm thí nghiệm và trả lời C5. Cho Hs trả lời các câu hỏi sau: Khái niệm bóng tối – bóng nửa tối. Lần lượt Hs trả lời các câu hỏi theo yeâu caàu cuûa GV Khi nào có hiện tượng nhật thực. Khi nào có hiện tượng nguyệt thực Hoạt động 5: Dặn dò (3 phút) Hướng dẫn về nhà làm C6. Hoïc baøi. Đọc mục có thể em chưa biết. Xem trước bài “Định luật phản xạ ánh sáng”.. Lop7.net. Trang 7.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Trường THCS Phong Nẫm. Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010. Tuaàn: 4 Tieát: 4. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Baøi 4. ÑÒNH LUAÄT PHAÛN XAÏ AÙNH SAÙNG I. Muïc tieâu: Kiến thức: + Tiến hành được thí nghiệm để nghiên cứu đường đi của tia sáng phản xạ trên göông phaúng. + Biết xác định tia tới, tia phản xạ, góc tới, góc phản xạ. + Phát biểu được định luật phản xạ ánh sáng. + Biết ứng dụng định luật phản xạ ánh sáng để đổi hướng đường truyền ánh saùng theo mong muoán. Kó naêng: + Biết làm thí nghiệm, biết đo góc, quan sát hướng truyền ánh sáng  quy luaät phaûn xaï aùnh saùng. Thái độ: Yêu thích môn học. II. Chuaån bò: Đối với mỗi nhóm: - Gương phẳng, đèn pin. - thước đo độ, tờ giấy. III. Tieán trình daïy hoïc. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung Hoạt động 1: Ổn định lớp, kiểm tra bài cũ, tạo tình huống học tập (7 phút) Caâu hoûi kieåm tra: Trả lời: Hãy giải thích hiện tượng Nêu nội dung phần nhật nhật thực, nguyệt thực. thực, nguyệt thực như SGK Đánh giá, ghi điểm cho Nhận xét câu trả lời của Bài 4. ĐỊNH LUẬT HS. baïn. PHAÛN XAÏ AÙNH Đặt vấn đề: Nhìn mặt hồ SAÙNG dưới ánh sáng mặt trời hoặc Ghi đề bài vào vở ánh sáng đèn thấy có hiện tượng ánh sáng lấp lánh, Lop7.net. Trang 8.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Trường THCS Phong Nẫm Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010 lung linh. Taïi sao coù hieän tượng như thế? Hoạt động 2: Nghiên cứu sơ bộ tác dụng của gương phẳng (5 phút) Cho HS thay nhau caàm Göông phaúng taïo ra aûnh I. Göông phaúng gương soi nhận thấy điều gì của vật trước gương trong göông? Hình cuûa moät vaät quan sát được trong gương Yêu cầu HS đọc và trả lời Trả lời C1. C1. Mặt kín cửa sổ, mặt gọi là ảnh của vật tạo nước, mặt tường ốp, gạch bởi gương. men nhẳn bóng, kim loại nhaün, taám goã phaúng . . . Hoạt động 3: Hình thành khái niệm về sự phản xạ ánh sáng, tìm quy luật về sự đổi hướng của tia sáng khi gặp gương phẳng (22 phút) Yeâu caàu HS laøm thí Caùc nhoùm tieán haønh II. Ñònh luaät phaûn xaï nghieäm nhö hình 4.2 laøm thí nghieäm nhö hình aùnh saùng. Cho HS chỉ ra tia tới và tia 4.2. phaûn xaï Dựa vào kết quả thí 1. Tia phản xạ nằm nghieäm trong maët phaúng naøo ? SI: Tia tới. Keát luaän: IR: Tia phaûn xaï Tia phaûn xaï naèm trong Thông báo hiện tượng cùng mặt phẳng với tia trên là hiện tượng phản xạ tới và dường pháp tuyến aùnh saùng. tại điểm tới. Dựa vào thí nghiệm hãy Từ kết quả thí nghiệm 2. Phương của tia phản cho biết tia phản xạ IR nằm cho thấy : Tia phản xạ IR xạ quan hệ thế nào với trong maët phaúng naøo? nằm trong cùng một mặt phương của tia tới Keát luaän: phẳng với tia tới. Yêu cầu HS đọc thông tin Dự đoán về mối quan Góc phản xạ luôn về góc tới và góc phản xạ. hệ giữa góc khúc xạ và bằng góc tới. góc tới. 3. Ñònh luaät phaûn xaï Cho HS quan sát thí Dùng tước đo độ đo góc ánh sáng nghiệm, dự đoán độ lớn của tới, góc phản xạ. tia phaûn xaï naèm trong góc phản xạ và góc tới. mặt phẳng chứa tia tới Yêu cầu HS hoàn thành Góc phản xạ luôn bằng và đường pháp tuyến phaàn keát luaän. goc tới. của gương ở điểm tới. Thông báo nội dung định Đọc và ghi nội dung Góc phản xạ bằng góc luaät phaûn xaï aùnh saùng. định luật vào vở. tới. Giới thiệu cách vẽ gương Đọc thông tin 4. Bieåu dieãn göông vaø caùc tia saùng treân giaáy. phaúng vaø caùc tia saùng Yeâu caàu HS veõ tia phaûn Veõ tia phaûn xaï IR treân hình veõ xaï IR. Göông phaúng bieåu Lop7.net. Trang 9.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Trường THCS Phong Nẫm Chú ý: hướng của tia phản xạ, tia tới. S. Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010 diễn bằng một đoạn thaúng phaàn gaïch cheùo laø maët sau cuûa göông. N R Điểm tới: I Tia tới: SI Phaùp tuyeán: IN I. Hoạt động 4: Vận dụng, củng cố (9 phút) Dựa vào hình em hãy vẽ tia phản xạ. C4.a Veõ tia phaûn xaï Đối với C4 b gọi HS khá, giỏi Chú ý cách đặt gương để tia phản xạ có hướng thẳng đứng và dùng bút chì để vẽ.. S. i i'. I M. R. Haõy phaùt bieåu noäi dung ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng.. Neâu noäi dung ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng. Hoạt động 5: Dặn dò (3 phút) Đọc mục có thể em chưa biết. Bài tập về nhà: Vẽ tia tới cho góc tới băng 00 hãy tìm tia phản xạ. Hoïc baøi. Xem trước bài “Aûnh của một vật tạo bởi gương phẳng”. Caùc nhoùm chuaån bò pin, moãi nhoùm moät vieân phaán.. Lop7.net. Trang 10.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Trường THCS Phong Nẫm. Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010. Tuaàn: 5 Tieát: 5. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Bài 5. ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI GƯƠNG PHẲNG I. Muïc tieâu: + Bố chí được thí nghiệm để nghiên cứu được ảnh của một vật tạo bởi gương phaúng. + Nêu được những tính chất của ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng. + Vẽ được ảnh của một vật đặt trước gương phẳng. II. Chuaån bò: Đối với mỗi nhóm: - Gương phẳng có giá đở. - Taám kín maøu trong suoát. - Phấn, tờ giấy trắng. III. Tieán trình daïy hoïc. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung Hoạt động 1: Ổn định lớp, kiểm tra bài cũ, tạo tình huống học tập (7 phút) Caâu hoûi kieåm tra: Trả lời: Neâu noäi dung ñònh luaät Phaùt bieåu noäi dung ñònh phaûn xaï aùnh saùng luaät phaûn xaï aùnh saùng R nhö SGK R. S. I. Xác định tia tới SI Đánh giá, ghi điểm cho HS. Taïo tình huoáng hoïc taäp Cho HS đọc phần mở đầu cuûa baøi.. I. Nhaän xeùt Đọc phần mở đầu. Lop7.net. Baøi 5. AÛNH CUÛA MOÄT VAÄT TAÏO BỞI GƯƠNG PHAÚNG. Trang 11.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Trường THCS Phong Nẫm Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010 Hoạt động 2: Nghiên cứu tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng (20 phút) Yeâu caàu HS boá trí thí Boá trí thí nghieäm nhö I. Tính chaát cuûa aûnh nghieäm nhö hình 5.2 hình 5.2(hoạt động tạo bởi gương phẳng Aûnh cuûa chieác pin vaø vieân nhoùm) 1. Aûnh của vật tạo bởi phấn trong gương như thế Quan sát thấy ảnh của gương phẳng có hứng naøo? chiếc pin và viên phấn được trên màn chắn Cho HS đọc và trả lời C1. giống vật. khoâng? C1. Dự đoán: Aûnh của Kết luận: vật tạo bởi gương phẳng Aûnh của vật tạo bởi không hứng được trên gương phẳng không hứng được trên màn Yêu cầu HS hoàn thành màn chắn. Ñieàn vaøo phaàn keát luaän chaén, goïi laø aûnh aûo. phaàn noäi dung keát luaän Cho HS dự đoán về kích Không 2. Độ lớn của ảnh có thước, khoảng cách từ vật Dự đoán: bằng độ lớn của vật đến gương và từ ảnh đến Aûnh to bằng vật khoâng? Khoảng cách từ ảnh Kết luận: göông. đến gương phẳng bằng Độ lớn của ảnh của khoảng cách từ vật đến một vật tạo bởi gương phẳng bằng độ lớn của Em haõy neâu phöông aùn göông. kiểm tra dự đoán. Nêu phương án dự đoán vật. Yêu cầu HS hoàn thành bằng cách làmC2, C3. 3. So sánh khoảng phaàn keát luaän. cách từ một điểm của Trả lời C2. vật đến gương và Cho HS neâu phöông aùn ño Baèng vaø caùch ño. Kẻ đường vuông góc khoảng cách từ ảnh của HS có thể mắc lỗi do đo qua vật, gương rồi mới đo điểm đó đến gương. khoảng cách từ vật đến Keát luaän: göông khoâng theo tính chaát. Ñieåm saùng vaø aûnh cuûa Cho HS ñieàn vaøo noäi dung nó tạo bởi gương phẳng phaàn keát luaän. Trả lời C3 cách gương một khoảng baèng baèng nhau. Hoạt động 3: Giải thích sự tạo thành ảnh bởi gương phẳng (10 phút) II. Giải thích sự tạo Yêu cầu HS đọc và làm Vẽ hình theo các bước thành ảnh bởi gương hướng dẫn C4. hướng dẫn của câu hỏi phẳng. C4 Keát luaän: Vì sao nhìn thaáy aûnh S' Vì caùc tia phaûn xaï loït Ta nhìn thaáy aûnh aûo S' mà không hứng được ảnh vào mắt có đường kéo và các tia phản xạ lọt đó trên màn chắn daøi ñi qua aûnh S' vào mắt có đường kéo Thông báo: khái niệm ảnh Đọc và ghi bài vào vở daøi ñi qua aûnh S' cuûa moät vaät. Aûnh cuûa moät vaät laø taäp Lop7.net. Trang 12.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Trường THCS Phong Nẫm. Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010 hợp ảnh của tất cả các ñieåm coù treân vaät. Hoạt động 4: Vận dụng, củng cố (6 phút) Yêu cầu HS vẽ ảnh của một mũi tên Làm C5 vào vở A đặt trước một gương phẳng B H. K. B'. A'. Lần lượt HS trả lời câu hỏi đặt ra ở Cho HS trả lời câu hỏi đặt ra ở đầu đầu bài. baøi Nhắc lại tính chất của ảnh tạo bởi Hãy nêu tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng. göông phaúng. Hoạt động 5: Dặn dò (2 phút) Đọc mục có thể em chưa biết. Hoïc baøi. Xem lại các câu trả lời từ C1 đến C6 Mỗi nhóm phải chuẩn bị mẫu báo cáo thực hành. Tiết sau các nhóm đem bút chì, thước chia độ. Lop7.net. Trang 13.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Trường THCS Phong Nẫm. Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010. Tuaàn: 6 Tieát: 6. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Bài 6. Thực hành QUAN SÁT VẼ ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI GƯƠNG PHẲNG I. Muïc tieâu: Kiến thức: + Luyện tập vẽ ảnh của một vật có hình dạng khác nhau đặt trước gương phaúng + Xaùc ñònh vuøng nhìn thaáy cuûa göông phaúng. + Tập quan sát vùng nhìn thấy của gương phẳng ở mọi vị trí. Kó naêng: + Biết nghiên cứu tài liệu. + Bố trí thí nghiệm: quan sát thí nghiệm để rút ra kết luận. Thái độ: Trung thực, hợp tác trong hoạt động nhóm. II. Chuaån bò: Đối với mỗi nhóm: + Göông phaúng, buùt chì. + Thước chia độ, mẫu báo cáo. III. Tieán trình daïy hoïc. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Kiểm tra (5 phút) Caâu hoûi kieåm tra: Trả lời: Nêu tính chất của ảnh tạo bởi gương Một HS lên bảng trả lời câu hỏi của phaúng GV nhö noäi dung baøi hoïc. Giải thích sự tạo thành ảnh qua gương Lop7.net. Trang 14.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Trường THCS Phong Nẫm Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010 phaúng. Đánh giá ghi điểm cho HS Nhận xét các câu trả lời của bạn. Kiểm tra sự chuẩn bị mẫu báo cáo của Đưa mẫu báo cáo cho GV kiểm tra. HS. Hoạt động 2: Tổ chức thực hành (5 phút) Cho HS hoạt động ca nhân đọc các Đọc nội dung C1 SGK muïc trong SGK Chuaån bò vaø giao duïng cuï thí nghieäm Caùc nhoùm nhaän duïng cuï thí nghieäm cho caùc nhoùm Yêu cầu các nhóm làm thí nghiệm Các nhóm làm và hoàn thành C1 Veõ hình như hướng dẫn của C1 SGK Gọi đại diên nhóm lên bảng vẽ hình a. Ảnh song song cùng chiều với vật Theo dõi, giúp đỡ và kiểm tra các nhoùm veõ hình. b. Aûnh cùng phương ngược chiều với vaät.. Hoạt động 3: Xác định vùng nhìn thấy của gương phẳng(vùng quan sát) (30 phuùt) Cho HS đọc mục C2 trong SGK Đọc phần C2 SGK Hướng dẫn HS xác định vùng quan sát Làm thí nghiệm theo sự hướng dẫn được cuûa GV Vò trí ngoài vaø vò trí göông coá ñònh. Mắt nhìn sang phải, HS khác đánh Đánh dấu vùng quan sát được daáu Mắt nhìn sang trái, HS khác đánh dấu Laøm thí nghieäm: Yêu cầu HS tiến hành thí nghiệm theo Để gương ra xa caâu hoûi C3. Đánh dấu vùng quan sát (như cách xaùc ñònh treân) So sánh với vùng quan sát trước Vuøng nhìn thaáy trong göông seõ heïp ñi Nhấn mạnh: Tia phản xạ đến mắt thì nhìn thaáy aûnh. Lop7.net. Trang 15.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Trường THCS Phong Nẫm. Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010 Hoạt động 4: Nhận xét (3 phút) Thu baùo caùo thí nghieäm Đại diện nhóm nộp báo cáo lại cho GV Nhận xét về thái độ, ý thức của HS, tinh thần làm việc giữa các nhóm. Thu duïng cuï thí nghieäm laïi Doïn vaø kieåm tra laïi duïng cuï thí nghieäm Hoạt động 5: Dặn dò (2 phút) Đọc trước bài “Gương cầu lồi”. Tiết sau các em đem cây nến, diêm đốt nến.. Tuaàn: 7 Tieát: 7. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Baøi 7. GÖÔNG CAÀU LOÀI I. Muïc tieâu: Kiến thức: + Nêu được tính chất ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi. + Nhận biết được vùng nhìn thấy của gương cầu lồi rộng hơn vùng nhìn thấy của gương phẳng có cùng kích thước. + Giải thích được các ứng dụng của gương cầu lồi. Kó naêng: Làm thí nghiệm để xác định tính chất ảnh của vật qua gương cầu lồi. Thái độ: Ham hiểu biết. II. Chuaån bò: Đối với mỗi nhóm. - Một gương cầu lồi, một gương phẳng có cùng kích thước. - Một cây nến, diêm đốt nến. III. Tieán trình daïy hoïc. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung Hoạt động 1: Ổn định lớp, tạo tình huống học tập (5 phút) Taïo tình huoáng hoïc taäp: Lop7.net. Trang 16.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Trường THCS Phong Nẫm Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010 Nhìn vaøo göông phaúng ta thaáy aûnh cuûa mình trong göông. Neáu göông coù maët phản xạ là mặt ngoài của 1 Baøi 7. GÖÔNG phần mặt cầu thì ta có nhìn Đọc phần mở đầu trong CAÀU LOÀI thaáy aûnh cuûa mình trong SGK göông khoâng Hoạt động 2: Aûnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi (15 phút) Cho HS quan saùt hình 7.1 Quan saùt hình 7.1 SGK I. Aûnh cuûa moät vaät taïo SGK bởi gương cầu lồi. Cho HS đọc và trả lời C1 Trả lời C1. Dự đoán: Keát luaän: 1. Laø aûnh aûo khoâng Aûnh cuûa moät vaät taïo hứng được tren màn bởi gương cầu lồi có 2. Aûnh nhoû hôn vaät những tính chất sau đây: Để kiểm tra dự đoán của Các nhóm tiến hành bố 1. Là ảnh ảo, không các em có đúng hay không trí thí nghiệm như hình hứng đươc trên màn ta tieán haønh thí nghieäm 7.2 SGK chaén. kieåm tra. Độ lớn ảnh của cây nến 2. Aûnh quanh sát được Lưu ý HS: Đặt vật cách ở gương phẳng nhỏ hơn nhỏ hơn vật hai gương với cùng một độ lớn ảnh của cây nến ở khoảng cách. göông caàu loài Yêu cầu HS hoàn thành Từ kết quat thí nghiệm noäi dung phaàn keát luaän. HS hoàn thành kết luận 1. AÛo Gọi HS trả lời. 2. Quan sát được nhỏ Hoạt động 3: Xác định vùng nhìn thấy của gương cầu lồi (12 phút) II. Vuøng nhìn thaáy cuûa Yeâu caàu HS neâu phöông Neâu phöông aùn xaùc göông caàu loài. aùn xaùc ñònh vuøng nhìn thaáy ñònh vuøng nhìn thaáy cuûa Keát luaän cuûa göông. göông Nhìn vaøo göông caàu lồi, ta quan sát được Gợi ý: Để gương trước mặt, đặt cao hơn đầu, quan Các nhóm làm thí một vùng rộng hơn so sát các bạn trong gương, nghiệm để xác định vùng với khi nhìn vào gương xác định được khoảng bao nhìn thấy của gương cầu phẳng có cùng kích nhiêu bạn. Rồi tại vị trí đó lồi theo hướng dẫn SGK thước ñaët göông caàu loài seõ thaáy soá bạn quan sát được nhiều hay ít hôn. Cho HS đọc và trả lời C2 Từ kết quả thí nghiệm hoàn thành phần kết luận Lop7.net. Trang 17.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Trường THCS Phong Nẫm. Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010. C2. roäng Hoạt động 4: Vận dụng, củng cố (8 phút) Cho Hs trả lời các câu hỏi sau: Trả lời: C3. Trên ôtô, xe máy ngưòi ta thường C3. Vùng nhìn thấy của gương cầu lồi lắp một gương cầu lồi ở phía trước rộng hơn vùng nhìn thấy của gương người lái xe để quan sát ở phía sau mà phẳng, vì vậy giúp cho người lái xe không lắp một gương phẳng làm như nhìn thấy khoảng rộng hơn ở đằng sau thế có lợi gì Cho HS quan sát hình 7.4 SGK từ đó C4. Người lái xe nhìn thấy trong trả lời C4. gương cầu lồi xe cộ và người bị các vật cản ở bên đường che khuất, tránh đựoc tay naïn Aûnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi Lần lượt HS trả lời câu hỏi như nội nhö theá naøo? dung SGK. Vuøng nhìn thaáy cuûa göông caàu loài nhö theá naøo. Hoạt động 5: Dặn dò (2 phút) Đọc mục có thể em chưa biết. Hoïc baøi. Xem lại các câu trả lời từ C1 đến C4 Xem trước bài “Gương cầu lõm”. Tiết sau các em đem cây nến, diêm đốt nến. Tuaàn: 8 Tieát: 8. Ngày soạn: Ngaøy daïy:. Baøi 7. GÖÔNG CAÀU LOÕM I. Muïc tieâu: Kiến thức: + Nhận biết được ảnh tạo bởi gương cầu lõm. + Nêu được tính chất của ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm. + Nêu được tác dụng của gương cầu lõm trong cuộc sống và kỷ thuật. Kó naêng: + Bố trí được thí nghiệm để quan sát ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lõm. + Quan sát được tia sáng đi qua gương cầu lõm. Thái độ: Yêu thích môn học. II. Chuaån bò: Đối với mỗi nhóm. - Göông caàu loõm. - Gương phẳng có cùng đường kính với gương cầu lõm. - Caây neán, dieâm - Màn chắn có giá đỡ di chuyển được. Lop7.net. Trang 18.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Trường THCS Phong Nẫm III. Tieán trình daïy hoïc.. Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung Hoạt động 1: Ổn định lớp, kiểm tra bài cũ, tạo tình huống học tập (7 phút) Caâu hoûi kieåm tra: Trả lời: Hãy nêu đặc điểm của Một HS lên bảng trả lời ảnh tạo bởi gương cầu lồi câu hỏi như SGK vaø vuøng nhìn thaáy cuûa göông caàu loài. Baøi 8. GÖÔNG Đánh giá ghi điểm cho HS Nhận xét câu trả lời của CAÀU LOÕM baïn. Taïo tình huoáng hoïc taäp: Ơû tiết trước ta đã biết ảnh ảo của vật tạo bởi gương Ghi đề bài vào vở caàu loài vaäy göông caàu loõm coù taïo aûnh cuûa vaät gioáng nhö göông caàu loài khoâng  bài mới. Hoạt động 2: Nghiên cứu ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm (10 phút) Giới thiệu gương cầu lõm Chú ý lắng nghe I. Aûnh tạo bởi gương laø göông coù maët phaûn xaï laø caàu loõm. maët trong cuûa moät phaàn Keát luaän: maët caàu. Ñaët moät vaät gaàn saùt Cho HS đọc thí nghiệm Các nhóm làm thí gương cầu lõm, nhìn trong SGK và tiến hành nghiệm và trả lời C1 vaøo göông thaáy moät aûnh laøm thí nghieäm ảo không hứng được Yêu cầu HS nhận xét khi C1. Đặt vật trước gương trên màn chắn và lớn đặt vật gần (xa) gương thì Gần gương: ảnh lớn hơn hơn vật. aûnh seõ nhö theá naøo? vaät. Xa göông: aûnh nhoû hôn Từ kết quả em hãy hoàn vật thành nội dung phần kết Hoàn thành phần kết luaän luaän aûo nhoû hôm vaät Hoạt động 3: Nghiên cứu sự phản xạ ánh sáng trên gương cầu lõm (17 phút) II. Sự phản xạ ánh saùng treân göông caàu Cho HS đọc thí nghiệm Đọc phần thí nghiệm Yeâu caàu HS neâu phöông Neâu phöông aùn thí loõm. aùn thí nghieäm nghieäm nhö hình 8.2 1. Đối với tia tới song song Coù theå thay hai loå thuûng Keát luaän baèng hai khe heïp seõ thu được hai tia sáng dẽ hơn. Chiếu một chùm tia tới Lop7.net. Trang 19.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Trường THCS Phong Nẫm Cho HS trả lời C3.. Giaùo aùn vaät lí 7 naêm hoïc 2009 - 2010 Quan saùt thí nghieäm song song leân göông C3. Chùm tia phản xạ cầu lõm, ta thu được hội tụ tại một điểm trước chùm tia phản xạ hội tụ göông. tại một điểm ở trước Yêu cầu HS đọc và trả lời C4. Vì mặt trời ở xa: gương. C4. Chùm tia tới gương là chùm song song. Do đó chuøm saùng hoäi tuï taïi vaät 2. Đối với tia tới phân  vaät noùng leân. Cho HS đọc và làm thí Đọc và làm thí nghiệm kỳ nghieäm nhö SGK đối với chùm tia tới phân Kết luận: Hướng dẫn: Moät nguoàn saùng nhoû S kyø. Cần điều khiển đèn ra xa Từ kết quả thí nghiệm đặt trước gương cầu lõm ở một vị trí thích hợp có gương so với thí nghiệm hoàn thành kết luận theå cho moät chuøm tia trong chùm tia sáng tới C5. Phản xạ song song song phaûn xaï song song. Hoạt động 4: Vận dụng, củng cố (9 phút) Cho HS đọc phần tìm hiểu đèn pin Đọc mục tìm hiểu đèn pin SGK Yêu cầu HS đọc và trả lời C6, C7 Đọc nội dung các câu hỏi. Giải thích vì sao nhờ có pha đèn mà C6. Nhờ có gương cầu trong pha đèn đèn pin có thể chiếu sáng đi xa mà vẫn nên khi xoay pha đèn đến vị trí thích roõ. hợp ta sẽ thu được một chùm sáng phản xaï song song, aùnh saùng seõ truyeàn ñi xa được, không bị phân tán. Gọi HS trả lời C7 C7. Ra xa göông Có nên dùng gương cầu lõm ở trước Không vì không quan sát được vật người lái xe không? Giải thích. phía sau. Không tránh được chướng ngaïi vaät. Thế nào là ảnh tạo bởi gương cầu lõm Trả lời câu hỏi như nội dung SGK Hoạt động 5: Dặn dò (2 phút) Đọc mục có thể em chưa biết. Hoïc baøi. Xem lại các câu trả lời từ C1 đến C4 Xem và trả lời câu hỏi trong phần tự kiểm tra của bài “Tổng kết chương I: Quang hoïc”.. Lop7.net. Trang 20.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>