Bài giảng Ngữ văn 8: Tình thái từ

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Chào mừng các thầy cô đến víi tiÕt häc Ng÷ v¨n cña líp 8B c« Minh !. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Chào mừng các thầy cô đến víi tiÕt häc Ng÷ v¨n cña líp 8B c« Minh !. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> T×NH THÁI TỪ A. Lý thuyÕt. I. Chức năng của tình thái từ. II. Sö dông t×nh th¸i tõ.. B.Luyện tập Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Quan sát các câu sau :. 1.Ng÷ liÖu. a) Mẹ đi làm rồi à!. Câu nghi vÊn. b) Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi oà lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo: - Con nín đi!. Câu cầu khiến. (Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu). c) Thương thay cũng một kiếp người Khéo thay mang lấy sắc tài làm chi !. Câu cảm thán. (Nguyễn Du, Truyên Kiều). ? Hãy đọc các câu a ,b, c và cho biết đây là những kiểu câu gì? ( phân loại theo mục đích nói). Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> 1.Ng÷ liÖu ? Nếu ta lược bỏ các từ in đậm ở từng câu thì ý nghĩa của câu có gì thay đổi? a) Mẹ đi làm rồi . à!. Không còn là câu nghi vấn. b) Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi oà lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo: Không còn lµ câu cầu khiến - Con nín . đi ! (Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu). c) Thương thay cũng một kiếp người Khéo thaymang lấy sắc tài làm chi ! (Nguyễn Du, TruyÖn Kiều). Lop8.net. Không tạo được câu cảm thán.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> 1.Ng÷ liÖu Quan sát câu sau:. d) Em chào cô ạ! ? Nếu ta bỏ từ ạ thì sẽ có gì thay đổi?. d) Em chào cô! Tính lễ phép không cao. Từ ạ biểu thị sắc thái kính trọng, lễ phép của người nãi.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> 3. NhËn xÐt. ? Những từ à trong ngữ liệu a để tạo câu nghi vấn, từ đi trong ngữ liệu b để tạo câu cầu khiến, từ thay trong ngữ liệu c để tạo câu cảm thán, từ ạ trong ngữ liệu d biểu thị sắc thái tình cảm của người nói. Các từ:à, đi, thay, ạ là c¸c t×nh th¸i tõ.VËy em hiÓu thÕ nµo lµ tÝnh th¸i tõ ?. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> 3. NhËn xÐt. - Những từ thêm vào trong câu để tạo câu nghi vấn, câu cầu khiến, câu cảm thán và để biểu thị c¸c s¾c th¸i t×nh c¶m lµ c¸c t×nh th¸i tõ.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> 3. NhËn xÐt Dựa vào các tình thái từ đã tìm được ở các ng÷ liÖu trong ph¹m vi bµi häc ta ph©n lo¹i các tình thái từ đó như thế nào ?. ? Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> 3. NhËn xÐt - Những từ thêm vào trong câu để tạo câu nghi vấn, câu cầu khiến, câu cảm thán và để biểu thị c¸c s¾c th¸i t×nh c¶m lµ c¸c t×nh th¸i tõ. - Ph©n lo¹i: + T×nh th¸i tõ nghi vÊn. + T×nh th¸i tõ cÇu khiÕn. + T×nh th¸i tõ c¶m th¸n. + T×nh th¸i tõ béc lé c¶m xóc. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Ghi nhớ Tình thái từ là những từ được thêm vào câu để cấu tạo câu nghi vấn , câu cầu khiến, câu cảm thán và để biểu thị các sắc thái tình cảm của người nói. Tình thái từ gồm một số loại đáng chú ý sau : -Tình thái từ nghi vấn : à , ư , hả , chứ , chăng, . . . -Tình thái từ cầu khiến: đi , nào , với , . . . -Tình thái từ cảm thán : thay , sao , . . . -Tình thái từ biểu thị sắc thái tình cảm: ạ,nhé,cơ,mà ... Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Bµi tËp 1 Trong các câu dưới đây, từ nào (trong các. từ in đậm) là tình th¸i từ, từ nào không phải là tình thái từ ?. a) Em thích trường nào thì thi vào trường ấy. b) Nhanh lên nào, anh em ơi! c) Làm như thế mới đúng chứ ! d) Tôi đã khuyên bảo nó nhiều lần rồi chứ có phải không đâu . Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Bµi tËp 1. Trong các câu dưới đây, từ nào (trong các từ in đậm) là tình th¸i từ, từ nào không phải là tình thái từ ?. a) Em thích trường nào thì thi vào trường ấy. b) Nhanh lên nµoanh em ơi! c) Làm như thế mới đúng chø! d) Tôi đã khuyên bảo nó nhiều lần rồi chứ có phải không đâu . Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Bµi tËp 1 Trong các câu dưới đây, từ nào (trong các từ in đậm) là tình th¸i từ, từ nào không phải là tình thái từ ? a) Bạn chưa về à? e) Cứu tôi với ! g) Nó đi chơi với bạn từ sáng. h) Con cò đậu ở đằng kia. i) Nó thích hát dân ca Nghệ Tĩnh kia. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Bµi tËp 1. Trong các câu dưới đây, từ nào (trong các từ in đậm) là tình th¸i từ, từ nào không phải là tình thái từ ? a) Bạn chưa về à? e) Cứu tôi với! g) Nó đi chơi với bạn từ sáng.. h) Con cò đậu ở đằng kia. d) Nó thích hát dân ca Nghệ Tĩnh kia. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> 1.Ng÷ liÖu 2 Các tình thái từ in ®Ëm dưới đây được dùng trong hoàn cảnh giao tiếp (quan hệ tuổi tác, thứ bậc xã hội, tình cảm, . . .) khác nhau như thế nào ?. a) Bạn chưa về à?. Hái, b¹n bÌ ngang hµng. b) Thầy mệt ạ?. Thø bËc x· héi. Hái, kÝnh träng. c) Bạn giúp tôi một tay nhé!. CÇu khiÕn th©n mËt Tuæi t¸c ngang hµng. d) Bác giúp cháu một tay ạ!. CÇu khiÕn kÝnh träng Hàng dưới– hàng trên.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> 1.Ng÷ liÖu 2 Các tình thái từ in ®Ëm dưới đây được dùng trong hoàn cảnh giao tiếp (quan hệ tuổi tác, thứ bậc xã hội, tình cảm, . . .) khác nhau như thế nào ?. a) Bạn chưa về à?. Hái, b¹n bÌ ngang hµng. b) Thầy mệt ạ?. Thø bËc x· héi. Hái kÝnh träng. c) Bạn giúp tôi một tay nhé!. CÇu khiÕn th©n mËt Tuæi t¸c ngang hµng. d) Bác giúp cháu một tay ạ!. CÇu khiÕn kÝnh träng Hàng dưới– hàng trên.. ? Hãy đảo các tình thái từ a. b, c d vµ nhËn xÐt g× vÒ c¸ch sö dông? Tõ viÖc ph©n tÝch ng÷ liÖu rót ra kÕt luËn g× trong viÖc sö dông t×nh th¸i tõ ? Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> 3. NhËn xÐt - Khi nãi, khi viÕt, cÇn chó ý sö dông t×nh th¸i tõ phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Ghi nhớ I Tình thái từ là những từ được thêm vào câu để cấu tạo câu nghi vấn , câu cầu khiến, câu cảm thán và để biểu thị các sắc thái tình cảm của người nói.. Tình thái từ gồm một số loại đáng chú ý sau : -Tình thái từ nghi vấn : à , ư , hả , chứ , chăng, . . . -Tình thái từ cầu khiến: đi , nào , với , . . . -Tình thái từ cảm thán : thay , sao , . . . -Tình thái từ biểu thị sắc thái tình cảm: ạ, nhé,cơ, mà ... Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Ghi nhớ II - Khi nãi, khi viÕt, cÇn chó ý sö dông t×nh th¸i tõ phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp ( quan hÖ tuæi t¸c, thø bËc x· héi, t×nh c¶m,…). Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>