Giáo án Ngữ văn 8 cả năm - GV: Võ Thị Kim Lựu

<span class='text_page_counter'>(1)</span>KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8 Ngày soạn Ngày giảng Tuần : 1 Tiết : 1-2. Bài 1 VĂN BẢN. Thanh Tịnh I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT . Giúp Hs : - Cảm nhận được tâm trạng hồi hộp , cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật ''tôi'' ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời . - Thấy được ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ , gợi dư vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh. - Rèn kĩ năng đọc diễn cảm văn bản hồi ức - biểu cảm . II. CHUẨN BỊ . GV: Giáo án , tranh minh họa . HS: Ôn lại kiến thức về kiểu văn bản nhật dụng đã học ở lớp 7 . III. LÊN LỚP . 1. Ổn định tổ chức . 2. Kiểm tra bài cũ . Kiểm tra tập bài soạn của học sinh 3. Bài mới . Giới thiệu bài . Trong cuộc đời mỗi người, trong những kỷ niệm tuổi học trò thường được lưu giữ bền lâu trong kí ức. Đặc biệt là những kỷ niệm của ngày tựu trường đầu tiên. Hôm nay cô cùng các em tìm hiểu truyện ngắn "Tôi đi học" để cùng Thanh Tịnh sống lại những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường đầu tiên ấy. 2/ Tiến trình bài dạy . Hoạt động GV Hoạt động HS ND cần đạt. Trang 1 Lop8.net. Võ Thị Kim Lựu.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8 Hoạt động 1 : Hướng dẫn h/s đọc , I. Đọc , chú thích 1. Tác giả : chú thích , bố cục . GV nêu yêu cầu đọc;chú ý giọng ( 1911-1988) ở nói của nhân vật ''tôi'', người mẹ Huế .Ông từng và ông đốc . dạy học, viết báo, làm văn thơ.. GV đọc mẫu. Gọi h/s đọc tiếp ? Yêu cầu h/s nhận xét cách đọc của bạn ? ? Đọc thầm chú thích ? Nêu ngắn 2.Văn bản : 3-4 h/s đọc In trong tập ''Quê gọn về tác giả Thanh Tịnh ? HS nhận xét cách đọc . mẹ '' 1941 . ? Cho h/s hỏi - đáp chú thích , lưu ý chú thích 2, 6, 7 . ? ? Có những nhân vật nào dược kể lại? Trong đó ai là nhân vật chính? ? Câu chuyện được kể theo trình tự bố cục ntn ? ? Tương ứng với những trình tự ấy là những đoạn văn nào?. 3.Bố cục: 3 phần. - 1911-1988 , quê ở Huế . Từ năm 1933 vào nghề dạy học và bắt đầu viết văn , làm thơ .... H/s tự hỏi đáp chú thích . HS tự trả lời ? Truyện được kể theo ngôi thứ Câu chuyện được kể theo mấy ? Tác dụng của ngôi kể ? trình tự thời gian của buổi tựu trường (theo dòng hồi tưởng II. Đọc- hiểu văn của nhân vật '' tôi'') bản. Truyện được kể theo ngôi thứ 1. Cảm nhận của Hoạt động 2 : Đọc - hiểu văn bản . I . Ngôi kể này giúp cho nhân vật “tôi” ? Đọc thầm phần đầu . người kể chuyện dễ dàng bộc trên đường đến ? Nỗi nhớ về buổi tựu trường của lộ cảm xúc , tình cảm của trường tác giả được khơi nguồn từ thời mình một cách chân thực nhất - Thời điểm: Cuối điểm nào ? Quang cảnh ra sao ? thu (hằng năm). ngày khai trường - Cảnh thiên nhiên: Con đưòng - Thời điểm gợi nhớ : cuối lá rụng nhiều,mây bàng bạc.Mấy em thu (hàng năm ) - ngày khai trường . bé rụt rè cùng mẹ đến trường. ?Tìm những hình ảnh chi tiết - Cảnh thiên nhiên : lá rụng chứng tỏ tâm trạng hòi hộp cảm nhiều , mây bàng bạc . =>Cảm thấy trang giác vỡ ngỡ của nhân vật tôi khi cùng mẹ đi trên đường tối trường? - Cảnh sinh hoạt : mấy em bé trọng , đứng đắn Vừa muốn thử rụt rè cùng mẹ đến trường . + Cảm nhận con đường làng sức và khẳng định Trang 2 Lop8.net. Võ Thị Kim Lựu.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8 vốn quen thuộc tự nhiên thấy mình .Hôm nay lạ, cảnh vật đều thay đổi. tôi đi học + Cảm thấy mình đứng đắn trạng trọng bộ quấn áo với mấy quyển vở, vừa lúng túng, vừa muốn thử sức, muốn khẳng định mình khi xin mẹ được cầm cả bút thước như các bạn khác. -> Tất cả những cảm giác ấy do 1 sự hiện quan trọng hôm nay tôi đi học.. ? Em có nhận xét gì về sự thay đổi Lần đầu tiên được đến trường trong tâm trạng nhân vật ''tôi'' khi , được tiếp xúc với một thế cùng mẹ đi trên đường ? giới hoàn toàn khác lạ không chỉ nô đùa , rong chơi, thả diều ngoài đồng nữa , cho nên ''tôi'' cảm thấy tất cả dường như trang trọng và đứng đắn . Tôi muốn thử sức và khẳng định mình trong việc cầm bút , thước và 2 quyển vở. Đó chính là tâm trạng và cảm giác rất tự nhiên của một đứa bé lần đầu tiên được đến trường . GV Cho hs theo dõi phần 2. ? Cảnh trước sân trường làng Mỹ - Rất đông người,người nào Lý hiện lên trong tâm trí của tác cũng đẹp giả có gì nổi bật ? ?Tìm những hình ảnh chi tiết - Ngôi trường vừa xinh xắn chứng tỏ tâm trạng hồi hộp, cảm vừa oai nghiêm khác thường giác bỡ ngỡ của nhân vật tôi khi ... lòng tôi đâm ra lo sợ vẩn vơ . đứng giữa trường, khi nghe gọi - Nghe gọi đến tên tôi giật tên, rồi rời bàn tay mẹ vào lớp mình và lúng túng học? - Khi nghe ông đốc gọi đến tên thì bất giác dúi đầu vào lòng mẹ khóc nức nở tâm trạng lúng túng , sợ sệt khi phải rời xa bàn tay dịu dàng Trang 3 Lop8.net. 2.Cảm nhận của “tôi” lúc ở sân trường - Cảm thấy ngôi trường vừa cao, vừa sạch sẽ, vừa oai nghiêm - Tâm trạngvà cảm giác bỡ ngỡ , lo sợ vẩn vơ , hồi hộp lo lắng , lúng túng sợ sệt .. Võ Thị Kim Lựu.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8 của mẹ . -Tác giả đã sử ?Nhà văn đã sử dụng một loạt Ngập ngừng,e sợ,bỡ ngỡ,rụt dụng 1 loạt động từ đặc tả tâm động từ để diễn tả tâm trạng và rè,lúng túng,dềnh dàng,run trạng, lúng túng cảm giác bở ngỡ của nhân vật tôi run… đó là những từ ngữ nào? và điệp từ -> miêu tả rất chân thực ?Từ ngữ nàođược lập lại nhiều Lúng túng cử chỉ ánh mắt ý lần? Tác dụng? nghĩ, cảm giác hồn nhiên trong sáng của cậu học trò nhỏ. GV cho hs xem phần còn lại HS xem phần còn lại 3. Cảm nhận của ?Tìm những chi tiết hình ảnh -Thấy mùi hương lạ xông lên “tôi” trong lớp học chứng tỏ tâm trạng cảm giác bỏ trong lớp ngỡ của nhân vật "tôi" khi ngồi - Bàn ghế chỗ ngồi tự nhiên trong lớp học đón giờ học đầu lạm nhận làm vật riêng của - Xốn xang những tiên? cảm giác lạ quen mình. - Nhìn người bạn không cảm đan xen. -> Kỉ niệm đẹp thấy xa lạ chút nào - Chăm chỉ nhìn thấy viết và chân thực trong sáng đến vô cùng lẩm nhẩm học vần ?Có những người lớn nào trong buổi tựu trường đầu tiên của nhân vật tôi như thế nào? ?Hình ảnh những người lớn hiện ra trong kí ước tuổi thơ của nhân vật tôi như thế nào?. Phụ huynh,ông đốc,thầy giáo. Ông đốc: Nhìn các em với cặp mắt hiền từ và cảm động, lời nói khẽ khàng đầy yêu thương, lại tươi cười nhẫn nại dỗ dành các em khóc vì phải xa mẹ. - Thầy giáo: Gương mặt tươi cười đón các em các em trước cửa lớp. - Phụ huynh: Dẫn các em đến trường chu đáo + Mẹ ân cần dịu dàng.. 4. Hình ảnh những người lớn trong buổi tựu trường - Phụ huynh: - Ông đốc: - Thầy giào: => Tất cả đều dịu dàng yêu thương, chăm chút khuyến khích các em trong buổi tựu trường. ?Em có cảm nhận như thế nào về thái độ cử chỉ của những người Trang 4 Lop8.net. Võ Thị Kim Lựu.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8 lớn? ?Trong truyện ngắn này tác giả sử dụng rất nhiều hình ảnh so sánh để diễn tả, t2 cảm giác Em hãy tìm ra và phân tích các hình ảnh so sánh ấy? GV chốt lại Các so sánh trên xuất hiện ở những thời điểm khác nhau để diễn tả tâm trạng cảm xúc của nhân vật tôi. Đó là những so sánh giàu hình ảnh, giàu sức gợi cảm được gắn với những cảnh sác thiên nhiên tươi sáng, trữ tình. Nhờ những hình ảnh so sánh ấy mà cảm giác ý nghĩ của nhân vật được người đọc cảm nhận cụ thể , rõ ràng hơn -> Truyện gắn thêm. - Hình ảnh so sánh. + Tôi quên thế nào được... như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng" + Ý nghĩa ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như 1 làn mây...núi. + Có những so sánh gần gũi và dễ hiểu + Trường Mĩ lý..như cái đình làng + Họ như con chim non đứng lên. Hoạt động 3: Hướng dẫn hs tổng kết ?Truyện kể lại buổi tựu trường đầu tiên của tác giả, ngỡ như không có gì mà lại rất xúc động, gợi cảm. Đó là nhờ những giá trị nghệ thuật đặc sắc nào?. - Tác giả kể chuyện bằng ngòi bút giàu chất thơ nhờ những rung động thiết tha của tâm hồn: nhứng so sánh kì thú, tinh tế, cách viết nhẹ nhàng trong sáng với 1 giọng điệu trữ tình hồn nhiên đằm thắm. ?Sau khi tìm hiểu truện ngắn "Tôi đi học" truyện ngắn này đã để lại trong em cảm nhận như thế nào?. Luyện tập: Trang 5 Lop8.net. 5. Các hình ảnh so sánh - Tôi quên…bầu trơpì quang đảng - Ý nghĩ ấy thoáng qua….làn mây…núi - Trường Mỹ Lý... như cái đình hoà ấp - Họ như con chim non đứng lên - Có những so sánh nên thơ, tinh tế.Có những so sánh gần gũi, dễ hiểu khiến cho ngôi trường và cậu trò nhỏ hiện ra thật cụ thể và gợi cảm. III. Tổng kết - Bố cục theo dòng hồi tưởng với trình tự thười gian. Kết hợp hài hào giữa kể, miêu tả, b/c. Kể bằng ngòi bút giầu chất thơ: so sánh tinh tế gắn TN: gọng điệu hồn nhiên đằm thắm. - Tình huống truyện hấp dẫn chứa đựng bao cảm xúc KN mới lạ -> Truyện toát lên chất trữ tình tha thiết, êm dịu. Ghi nhớ: SGK. Võ Thị Kim Lựu.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8. 5. Hướng dẫn về nhà . - Học bài theo nội dung phần ghi nhớ . - Soạn bài : '' Trong lòng mẹ '' - Đact trước bài Tiếng Việt : Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ .. Ngày soạn Ngày giảng Tuần : 1 Tiết : 3. TIẾNG VIỆT. CẤP ĐỘ KHÁI QUÁT CỦA NGHĨA TỪ NGỮ 7 I. MỤC TIÊU. Giúp h/s : - Hiểu rõ cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ và mối quan hệ về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ . Trang 6 Lop8.net. Võ Thị Kim Lựu.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8 - Thông qua bài học , rèn luyện tư duy trong việc nhận thức mối quan hệ giữa cái chung và cái riêng , về phạm vi nghĩa rộng và hẹp . II. CHUẨN BỊ . G: Giáo án , bảng phụ . H: Đact và xem phần tìm hiểu bài . III. LÊN LỚP . 1. Ổn định tổ chức . 2. Kiểm tra bài cũ . Ở lớp 7 các em đã học về từ đồng nghĩa và từ trái nghĩa . Em hãy nhắc lại một số ví dụ về từ đồng nghĩa , từ trái nghĩa ? 3. Bài mới . Giới thiệu bài: Ở lớp 8 , chúng ta sẽ nói về mối quan hệ khác về nghĩa của từ ngữ , đó là mối quan hệ bao hàm , hay nói một cách khác đó là phạm vi khái quát của nghĩa từ ngữ . Nghĩa của từ có tính chất khái quát nhưng trong một ngôn ngữ , phạm vi khái quát nghĩa của từ không giống nhau . Có những từ có phạm vi khái quát rộng , có những từ có phạm vi khái quát hẹp hơn . Chúng ta sẽ tìm hiểu bài học hôm nay để rõ hơn . Tiến trình bài dạy: Hoạt động GV Hoạt động HS ND cần đạt Hoạt động 1 : Hình thành khái I. Từ ngữ nghĩa niệm từ ngữ nghĩa rộng , từ ngữ rộng , từ ngữ nghĩa hẹp . nghĩa hẹp . G treo bảng phụ ghi sẵn sơ đồ Hs quan sát sơ đồ . Nghĩa của một trong SGK / 10 . ? Nghĩa của từ động vật rộng hơn từ có thể rộng - Nghĩa của từ động vật rộng hơn(khái quát hay hẹp hơn nghĩa của từ thú , chim , cá . Tại sao ? hơn nghĩa của từ '' thú , chim , hơn)hoặc hẹp cá '' . Vì phạm vi nghĩa của từ hơn(ít khái quát động vật bao hàm nghĩa của ba hơn)nghĩa của từ ngữ khác ? Nghĩa của từ thú rộng hay hẹp từ '' thú , chim , cá '' . hơn nghĩa của từ '' voi , hươu '' . Từ chim rộng hay hẹp hơn nghĩa của từ '' tu hú , sáo ''. Từ cá rộng hay hẹp hơn nghĩa của từ '' cá rô , cá thu '' . Vì sao ?. ? Các từ '' thú , chim , cá '' rộng hơn nghĩa của những từ nào ? Đồng thời hẹp hơn nghĩa của. - Các từ '' thú , chim , cá '' có phạm vi nghĩa rộng hơn các từ '' voi , hươu , tu hú , sáo ....'' . Vì các từ '' thú , chim , cá '' có phạm vi nghĩa bao hàm nghĩa của các từ ..... Các từ '' thú , chim , cá '' có phạm vi nghĩa rộng hơn các từ Trang 7 Lop8.net. Võ Thị Kim Lựu. 1.TN nghĩa rộng Một từ có nghĩa rộng khi phạm vi nghĩa của từ ngữ đó bao hàm phạm vi nghĩa của một số từ ngữ khác. VD:.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8 những từ nào ? '' voi , hươu , tu hú '' và có phạm vi nghĩa hẹp hơn từ ''động vật ''. G : Như vậy từ '' động vật '' là từ 2.TN nghĩa hẹp: Khi phạm vi có nghĩa rộng . Từ '' voi , hươu , tu hú , sáo '' là từ có nghĩa hẹp . - Một từ ngữ có nghĩa rộng khi nghĩa của từ ngữ ? Vậy em hiểu thế nào là một từ phạm vi nghĩa của nó bao hàm đó được bao ngữ có nghĩa rộng và nghĩa hẹp ? phạm vi nghĩa của một từ ngữ hàm trong phạm khác . vi nghĩa của một - Một từ có nghĩa hẹp khi phạm từ ngữ khác. VD: vi nghĩa được bao hàm trong phạm vi nghĩa của một từ ngữ khác . ? Một từ ngữ có thể vừa có nghĩa - Một từ ngữ có thể vừa có rộng , vừa có nghĩa hẹp được không ? Tại sao ? nghĩa rộng , vừa có nghĩa hẹp vì tính chất rộng , hẹp của nghĩa từ ngữ chỉ là tương đối. Hs đọc ghi nhớ . ? Gọi hs đọc ghi nhớ SGK / 10 ? Hoạt động 2 : Hướng dẫn h/s a. Y phục II. Luyện tập. Bài 1: luyện tập . Gv hướng dẫn h/s tự làm bài 1 . Quần Áo quần dài , quần đùi b. Súng. áo dài , áo sơ mi. Vũ khí Bom. súng trường , đại bác bom bi , ba càng Bài 2 : ? Đọc yêu cầu bài 2 . Làm cá nhân a. Chất đốt b. Nghệ thuật. 9 c. Thức ăn d. Nhìn. e. Đánh .. Bài tập 3 : Chia hai nhóm . Nhóm nào nhanh , chính xác ( 3 từ trở lên ) nhóm đó thắng . a, Xe cộ : xe đạp ; xe máy ; ô tô . b, Kim loại : sắt ; đồng ; chì ; thiếc . c, Hoa quả : cam ; chanh ; chuối ; mít . d, Họ hàng : chú ; dì ; cô ; bác . e, Mang : xách ; khiêng ; gánh . Bài tập 4 : Loại bỏ những từ không thuộc phạm vi nghĩa của mỗi nhóm từ ngữ : Trang 8 Lop8.net. Võ Thị Kim Lựu.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8 a, thuốc lào . c, bút điện . b, thủ quỹ . d, hoa tai . Bài tập 5 : ba động từ thuộc một phạm vi nghĩa : khóc , nức nở , sụt sùi . khóc : nghĩa rộng nức nở , sụt sùi: nghĩa hẹp IV. Hướng dẫn về nhà : Học thuộc phần ghi nhớ Chuẩn bị bài : Trường từ vựng .. Ngày soạn : Ngày giảng : Tuần : 1 Tiết : 4 TẬP LÀM VĂN. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN I. MỤC TIÊU: - Nắm được chủ đề của văn bản, tính thống nhất về chủ đề của văn bản. - Biết viết một văn bản đảm bảo tính thống nhất về mchủ đề, biết xác định, lựa chọn,sắp xếp các phần trong văn bản nhằm nêu bật ý kiến cảm xúc của mình II. CHUẨN BỊ: GV: Giáo án, bản phụ HS: Tìm hiểu trước phần tìm hiểu bài III. LÊN LỚP: 1.Ổn định: Kiểm diện 2.Kiểm tra bài cũ: -Thế nào là từ ngữ nghĩa rộng và từ ngữ nghĩa hẹp? cho vd? 3.Bài mới: Tiến trình bài dạy : Hoạt động G Hoạt động H ND cần đạt Hoạt động 1 : Hướng dẫn h/s tìm hiểu về chủ đề của văn bản . G yêu cầu h/s đọc thầm văn bản I. Chủ đề của '' Tôi đi học '' của Thanh Tịnh . văn bản . ? Trong văn bản tác giả nhớ lại Hs đọc thầm văn bản . 1. bài tập những kỉ niệm sâu sắc nào trong Văn bản: “Tôi đi thời thơ ấu của mình ? Sự hồi học” tưởng ấy gợi lên những ấn tượng 2. nhận xét gì trong lòng tác giả ? Tác giả nhớ lại kỉ niệm về buổi đầu tiên đi học . Sự hồi tưởng ấy gợi lên cảm giác bâng khuâng , Trang 9 Lop8.net. Võ Thị Kim Lựu. - đối tượng : Kể nhớ lại KN buổi tựu trường đầu tiên.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8  Vấn đề ? Hãy nêu lên chủ đề của văn xao xuyến không thể nào quên chính: Cảm giác bản ? về tâm trạng náo nức , bỡ ngỡ của nhân vật '' tôi'' trong buổi tựu trong trẻo, thiết tha dịu dàng, trường . sâu lắng về buổi ? Vậy em hiểu chủ đề của văn tựu trường đầu Chủ đề của văn bản : Những kỉ bản là gì ? niệm sâu sắc về buổi tựu trường tiên => Những KN đầu tiên . sâu sắc về buổi ? Gọi h/s đọc ghi nhớ 1 ? Chủ đề của văn bản là những vấn tựu trường đầu Hoạt động 2 : Hướng dẫn h/s đề chủ chốt được tác giả nêu lên tiên hình thành khái niệm tính thống , đặt ra trong văn bản . nhất về chủ đề của văn bản . Hs đọc ghi nhớ . II. Tính thống nhất về chủ đề của văn bản . ?Căn cứ vào đâu em biết được văn “tôi đi học” nói lên những KN của tác giả về buổi tựu trường đầu tiên ?. ? Tìm các từ ngữ , các chi tiết nêu bật cảm giác mới lạ xen lẫn bỡ ngỡ của nhân vật '' tôi '' khi cùng mẹ đi đến trường , khi cùng các bạn vào lớp ?. - Nhan đề '' Tôi đi học '' giúp chúng ta hiểu ngay nội dung của văn bản nói về chuyện đi học . + Các câu đều nhắc đến những kỉ niệm của buổi tựu trường đầu tiên trong đời . - Hôm nay tôi đi học . - Hằng năm cứ vào cuối thu .... niệm mơn man của buổi tựu trường . - Hai quyển ….bắt đầu thấy nặng - Tôi bặm tay ghì thật chặt , ….ra và chênh đầu chúi xuống .. *. Khi cùng mẹ tới trường : Con đường quen đi lại lắm lần nay thấy lạ , cảnh vật xung quanh đều thay đổi thấy mình trang trọng và đứng dắn trong bộ quần áo mới , cố làm ra vẻ như một học trò thực sự '' tay bặm ghì hai quyển sách , đòi mẹ cầm Trang 10 Lop8.net. Võ Thị Kim Lựu.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8 bút thước ''. * Khi quan sát ngôi trường : cao ráo sạch sẽ hơn các nhà trong làng , xinh xắn , oai nghiêm , sân rộng... đâm ra lo sợ vẩn vơ . Nghe trống thúc thấy chơ vơ , toàn thân run run , được mọi người nhìn thì tỏ ra lúng túng , nghe gọi tên mình thì giật mình, lúng túng . * Khi xếp hàng vào lớp ; thấy nặng nề , dúi đầu vào lòng mẹ khóc nức nở . * Trong lớp học : cảm thấy xa mẹ nhớ nhà . G: Tất cả các chi tiết trên đều tập trung khắc họa tâm trạng của nhân vật '' tôi '' trong buổi tựu trường đầu tiên . ? Vậy tính thống nhất về chủ đề thể hiện ở những phương diện nào trong văn bản ?. Văn bản có tính thống nhất về chủ đề khi chỉ nói tới chủ đề đã xác định , không xa rời hay lạc sang chủ đề khác .. ? Làm thế nào để có thể viết một văn bản đảm bảo tính thống nhất về chủ đề ? Để viết được một văn ... cần xác định rõ chủ đề của văn bản . Chủ đề của văn bản được thể hiện trong đề bài , đề mục , trong quan hệ giữa các phần của văn bản và ở các từ ngữ then chốt lặp đi lặp lại . Gọi h/s đọc phần ghi nhớ . Hs đọc ghi nhớ .. III. Ghi nhớ .. Hoạt động 3 : Hướng dẫn học sinh luyện tập . Đọc yêu cầu bài tập 1. ? Văn bản trên viết về vấn đề gì ? Các đoạn văn đã trình bày vấn. IV. Luyện tập . Bài 1 .. Trang 11 Lop8.net. Võ Thị Kim Lựu.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8 đề theo thứ tự nào ? Theo em có thể thay đổi trật tự sắp xếp này được không ? Vì sao ?. - Văn bản nói về cây cọ ở vùng sông Thao quê hương của tác giả. - Thứ tự trình bày : miêu tả hình dáng cây cọ , sự gắn bó của cây cọ với tuổi thơ tác giả , tác dụng của cây cọ , tình cảm gắn bó của cây cọ với người dân sông Thao. - Khó thay đổi được trật tự sắp xếp vì các ýý này đã rành mạch , liên tục .. ? Nêu chủ đề của văn bản trên ? Chủ đề : Vẻ đẹp và ý nghĩa của rừng cọ quê tôi . ? chủ đề ấy được thể hiện trong toàn văn bản . Hãy chứng minh ?. Chủ đề được thể hiện qua nhan đề của văn bản , các ýý miêu tả hình dáng , sự gắn bó của cây cọ với tuổi thơ tác giả , tác dụng của cây cọ và tình cảm giữa cây với người .. ? Tìm các từ ngữ , các câu tiêu biểu thể hiện chủ đề của đề của văn bản ?. Yêu cầu thảo luận theo nhóm .. Các từ ngữ lặp lại nhiều lần : rừng cọ , lá cọ và các chi tiết miêu tả về : + hình dáng của cây cọ . + sự gắn bó của cây cọ với tác giả . + công dụng của cây cọ đối với đời sống . Hs thảo luận nhóm và cử đại diện trình bày . Căn cứ vào chủ đề của văn bản thì ýý b và d làm cho bài lạc đề vì nó không phục vụ cho việc chứng minh luận điểm '' Văn chương làm cho tình yêu quê hương .... '' Đại diện nhóm trình bày . - Có những ýý lạc chủ đề : c, g . Trang 12 Lop8.net. Võ Thị Kim Lựu. Bài 2 ..

<span class='text_page_counter'>(13)</span> KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8 - Có những ýý hợp với chủ đề Bài 3. Gv yêu cầu thảo luận theo nhóm. nhưng do cách diễn đạt chưa tốt nên thiếu sự tập trung vào chủ đề: b,e . a, Cứ mùa thu về , mỗi lần thấy các em nhỏ ... xốn xang . b, Cảm thấy con đường '' thường đi lại lắm lần '' tự nhiên cũng thấy lạ , cảnh vật đều thay đổi . c, Muốn thử sức mình bằng việc tự mang sách vở như một cậu học trò thực sự . d, Cảm thấy ngôi trường vốn qua lại nhiều lần cũng có nhièu biến đổi . e, Lớp học và những người bạn mới trở nên gần gũi , thân thương. IV. Hướng dẫn về nhà . - Học thuộc phần ghi nhớ . - Chuẩn bị bài : '' Bố cục của văn bản ''. 14. Tuần : 2 Tiết : 5 - 6 BÀI 2 VĂN BẢN. TRONG LÒNG MẸ ( Trích : Những ngày thơ ấu ) Nguyên Hồng. I. MỤC TIÊU : Giúp h/s : - Hiểu được tình cảnh đắng thương và nỗi đau tinh thần của nhân vật chú bé Hồng , cảm nhận được tình yêu thương mãnh liệt của chú đối với mẹ . - Hiểu được những đặc sắc của thể văn hồi kí qua cách viết của nhà văn Nguyên Hồng ; lối tự truyện chân thành , truyền cảm , thấm đượm chất trữ tình. - Rèn kĩ năng phân tích nhân vật , phân tích cách kể chuyện . II. CHUẨN BỊ . Trang 13 Lop8.net. Võ Thị Kim Lựu.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8 GV: Giáo án , tập truyện '' Những ngày thơ ấu '' và chân dung nhà văn Nguyên Hồng , bảng phụ . HS: Soạn bài . III. LÊN LỚP . 1. Ổn định tổ chức . 2. Kiểm tra bài cũ . H1: Phân tích tâm trạng và cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật '' tôi '' trong buổi tựu trường đầu tiên. H2:Nhận xét nào đúng nhất những yếu tố góp phần tạo nên chất thơ của tác phẩm ? A. Truyện được bố cục theo dòng hồi tưởng , cảm nghĩ của nhân vật '' tôi '' theo trình tự thời gian của buổi tựu trường . B. Có sự kết hợp hài hoà giữa các phương thức tạo lập văn bản như tự sự , miêu tả , biểu cảm . C. Tình huống truyện chứa đựng chất thơ kết hợp với việc sử dụng các hình ảnh so sánh giàu chất trữ tình . (D). Cả A,B,C đều đúng 3. Bài mới 1. Giới thiệu bài : Gv cho hs quan sát chân dung nhà văn Nguyên Hồng và cuốn hồi kí tự truyện '' Những ngày thơ ấu '' . Nguyên Hồng là một trong những nhà văn có tuổi thơ thật cay đắng , khốn khổ . Những kỉ niệm ấy đã được nhà văn viết lại trong tập tiểu thuyết tự thuật '' Những ngày thơ ấu '' . Kỉ niệm ấy về người mẹ đáng thương qua cuộc trò chuyện với bà cô và cuộc gặp gỡ bất ngờ là một trong những chương truyện cảm động nhất . 2. Tiến trình bài dạy : Hoạt động GV Hoạt động HS ND cần đạt Hoạt động 1 : GV hướng dẫn h/s đọc GV nêu yêu cầu đọc: giọng chậm,tình cảm,chú ý các từ ngữ hình ảnh thể hiện cảm xúc của nhân vật “tôi” -Các từ ngữ,h/a, lời nói của bà cô đọc với giọng đay đả, bộc lộ sắc thái châm biếm,cay nghiệt. - GV đọc mẫu,gọi 3-4 h/s đọc tiếp ? Dựa trên phần soạn bài hãy nói vắn tắt về nhà văn Nguyên Hồng?. Hs nối nhau đọc truyện . Nhận xét cách đọc của bạn . - Nguyên Hồng là một trong những nhà văn lớn của nền văn học VN hiện đại . Ông là tác giả của nhiều cuốn tiểu thuyết nổi tiếng : '' Cửa biển '', Bỉ vỏ , tập thơ trời xanh , Sông núi quê hương ...... - Thời thơ ấu trải nhiều cay đắng đẫ trở thành nguồn cảm hứng cho tác giả viết cuốn hồi kí tự truyện cảm động '' ? Gv cho h/s hỏi đáp chú thích Những ngày thơ ấu '' 1938theo 2 nhóm : 6,8,12,13,14,17 ? 1940 . Tác phẩm gồm 9 chương.Đoạn trich thuộc ch.4 ? đoank trích '' Trong lòng mẹ '' Chia làm 2 phần Trang 14 Lop8.net. I. Đọc , chú thích , bố cục . 1. Đọc . 2. Tác giả . 1918- 1982 , quê ở Nam Định nhưng sống chủ yếu ở Hải Phòng . - Là nhà văn lớn của nền văn học VN . 3. Tác phẩm : Chương 4 của tác phẩm . 4.Bố cục : phần 1 :. Võ Thị Kim Lựu.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> có thể chia làm mấy phần ?. Hoạt động 2 : Hướng dẫn h/s tìm hiểu văn bản . ? Mở đầu đoạn trích tác giả đã cho người đọc thấy được hoàn cảnh sống của Bé Hồng như thế nào ?. ? Trong cảnh ngộ như thế thì ai xuất hiện? ? H/a người cô được khắc hoạ qua những chi tiết nào ? (Chú ý chi tiết khắc hoạ về nét mặt, cử chỉ, giọng nói). ? Đằng sau vẻ mặt tươi cười, giọng nói ngọt ngào, cử chỉ thân mật rất kịch đối với chú bé Hồng, em thấy thực chất nhân vật người cô là người ntn ? Hãy phân tích ? ? Bà cô muốn gì khi cho rằng mẹ chú đang phát tài và nhất là cố ý p/âm hai tiếng em bé ngân dài, thật ngọt ? ?Vì sao những lời nói của bà cô khiến bé Hồng lòng thắt lại, nước mắt chảy ròng ròng....? ?Vậy qua cuộc đối thoại em thấy bà cô bé Hồng là con người ntn? Khi nghe những lời đối thoại thâm độc của người cô xúc phạm đến mẹ, chú bé đã có những phản ứng tâm lý ntn ? Hãy phân tích ?. KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8 P1:Từ đầu…hỏi đến cứ: Cuộc phần 2 : đối thoại giữa người côvà chú bé Hồng, ý nghĩ, cảm xúc của bé Hồng về người mẹ. P2:Còn lại:Cuộc gặp gỡ giữa II.Tìm hiểu văn bản 1. Hình ảnh người cô hai mẹ con bé Hồng của Bé Hồng Bố chết , chưa đoạn tang , mẹ phải đi làm ăn xa và cũng chẳng khá giả gì , đã lâu rồi - Xuất hiện trong cảnh ngộ thương tâm chú bé không được gặp mẹ côi cút của bé Hồng. Người cô xuất hiện + Với vẻ mặt cười hỏi rất - Vẻ mặt tươi cười rất kịch kịch: + Giọng nói ngọt “Mày có … không?” + Vẫn giọng ngọt ngào: “Sao ngào đầy mỉa mai cay độc. lại … trước đâu.” + Cử chỉ thân mật giả + “Rồi hai …nhìn tôi.” dối + Cử chỉ thân mật nhưng rất kịch (cô tôi liền vỗ vai tôi cười nói rằng: “Mày dại -> Hòng gieo rắc vào quá…bé chứ.).” đầu đứa cháu những .Hòng chia rẽ tình mẫu tử ý nghĩ hoài nghi về thiêng liêng của Hồng đối với mẹ mẹ . Vốn khổ cực bất hạnh và nhạy cảm giàu tình yêu mẹ, sự lạnh lùng vô cảm của của người cô khiến bé Hồng đau  vô cảm, lạnh lùng, xót tủi hờn như bị xát muối độc ác, thâm hiểm, hiện thân cho thành trong lòng. kiến cổ hủ lạc hậu, phi nhân đạo của xã hội TD nửa PK lúc bấy giờ. 2. Tình thương yêu Từ cúi đầu không đáp đến mãnh liệt của bé cũng đã cười và đáp lại cô một cách rắn rỏi và tin tưởng: Hồng dành cho người "Không ! Cháu không… cũng mẹ bất hạnh. * Tâm trạng và cảm về".Lần 2“Lòng tôi….cay cay” trước những lời mỉa mai xúc bé Hồng trước nhục mạ.Lần thứ 3 Hồng đau lời lẽ của cô: -Tôi cuối đầu không đớn phẫn uất không nén đáp đến cười và đáp nổi”Nước mắt…cổ” Trang 15 Lop8.net. Võ Thị Kim Lựu.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Khi kể về cuộc đối thoại của ngưởi cô với bé Hồng, tác giả đã dùng nghệ thuật gì? chỉ ra ? ?Nêu tác dụng?. KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8 lại -Lòng tôi thắt lại , khoé mắt cay cay. -Nước mắt…ở cổ. Tương phản->làm nổi bật tính -Cổ họng …ra tiếng => Tương phản: nổi cách tàn nhẫn của người cô khẳng định tình mẫu tử của bé bật tính cách tàn Hồng nhẫn của cô khẳng định tình mẫu tử của Hồng. Trang 16 Lop8.net. Võ Thị Kim Lựu.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8 Chú ý phần văn bản thứ 2 - Khi thấy bóng người ngồi * Khi được gặp mẹ: trên xe liền chạy đuổi theo + Cử chỉ vội vàng, ? Khi gặp lại mẹ đột ngột trên đường đi học về, cảm giác sung với cử chỉ vội vã gọi bối rối: gọi bối rối. Mợ ơi ! sướng cực điểm của bé Hồng + Khóc nức nở. được thể hiện ntn ? - Khi trèo lên xe chân ríu lại + Cảm nhận mẹ vẫn - Khi ngồi trong lòng mẹ, trẻ đẹp và cả hơi thở được mẹ xoa đầu khóc nức thơm tho lạ thường. nở. + Nghĩ và khát khao tình mẹ để mẹ yêu + Cảm nhận gương mặ mẹ chiều vẫn tươi sáng và cả hơi thở  Niềm hạnh phúc, thơm tho lạ thường. + Nghĩ và khát khao được bé cảm giác sung sướng lại để được mẹ vuốt ve, gãi cực điểm của đứa con luôn tin yêu mẹ rôm ở sống lưng cho. + Không nhớ mình đã hỏi và đến cháy bỏng... mẹ đã trả lời như thế nào ? ? Qua đoạn trích, hãy chứng minh rằng văn Nguyên Hồng giàu chất trữ tình ?. - Nội dung văn bản ghi lại cuộc sống của bé H ở thời ấu thơ, nay đã là người cách khá ? Qua văn bản trích giảng, em xa giữa chú bé H trong văn hiểu thế nào là hồi ký ? bản với nhà văn NH, buộc Gợi ý: Nội dung văn bản ghi lại nhà văn nhớ lại để ghi thành cuộc sống ở thời điểm nào của câu chuyện có thật trong thời nhân vật chính. thơ ấu của nhà văn. III. TỔNG KẾT + Tình huống và nội dung câu chuyện. + Dòng cảm xúc phong phú của bé H. + Cách thể hiện của tg: - Kết hợp kể + biểu cảm. - Các h/a diễn tả tâm trạng, so sánh gây ấn tượng. - Lời văn dạt dào cảm xúc - Miêu tả tâm lý nhân vật sắc sảo, tinh tế. Trang 17 Lop8.net. Võ Thị Kim Lựu.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8 4. Củng cố: Nêu ý kiến của em về nhận định: Nguyên Hồng là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng và chứng minh qua đoạn trích ? - Là nhà văn viết nhiều về phụ nữ và nhi đồng. - Dành cho phụ nữ và nhi đồng tấm lòng chan chứa thương yêu và thái độ nâng niu trân trọng. + Diễn tả thấm thía những nỗi cơ cực, tủi nhục mà phụ nữ và nhi đông phải gánh chịu trong xã hội cũ. + Thấu hiểu, trân trọng vẻ đẹp tâm hồn, đức tính cao quý của phụ nữ và nhi đồng. 5. Hướng dẫn về nhà . - Học thuộc ghi nhớ . - Phân tích diễn biến tâm trạng bé Hồng trong đoạn trích . - Soạn bài mới : '' Tức nước vỡ bờ '' .. Tuần :2. Tiết :7. TIẾNG VIỆT. TRƯỜNG TỪ VỰNG I. MỤC TIÊU.Giúp h/s : - Hiểu được thế nào là trường từ vựng , biết cách xác lập các trường từ vựng đơn giản - Bước đầu hiểu được mối liên quan giữa trường từ vựng với các hiện tượng nngôn ngữ đã học như đồng nghĩa , trái nghĩa ,ẩn dụ , hoán dụ nhân hoá . - Rèn luyện kĩ năng lập trường từ vựng và sử dụng trong nói , viết . II. CHUẨN BỊ . GV: Giáo án , bảng phụ . HS: Trả lời câu hỏi phần tìm hiểu bài . III. LÊN LỚP . 1. Ổn định tổ chức . Trang 18 Lop8.net. Võ Thị Kim Lựu.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8 2. Kiểm tra bài cũ . ? Từ nào có nghĩa bao hàm phạm vi nghĩa của các từ sau đây : h/s , sinh viên , giáo viên, bác sĩ , kĩ sư , luật sư , nông dân , công nhân, nội trợ . A. Con người C. Nghề nghiệp B. Môn học D. Tính cách . 3. Bài mới . Giới thiệu bài . Dẫn dắt từ phần KTBC : tất cả những từ h/s , sinh viên , bác sĩ .... đều bị bao hàm trong từ nghề nghiệp . Những từ đó đều có điểm chung về nghĩa , nằm trong một trường từ vựng . Vậy trường từ vựng là gì ? chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay. Hoạt động GV Hoạt động HS Hoạt động 1 : Hình thành cho h/s khái niệm trường từ vựng . GV chép đoạn văn bảng phụ . Yêu cầu h/s đọc kĩ đoạn văn trên . ? Các từ in đậm trong đoạn Hs đọc kĩ đoạn văn và chú văn trên dùng để chỉ đối tượng nào ? ý các từ in đậm . ? Các từ in đậm có nét - Người mẹ của bé Hồng . chung nào về nghĩa ? ? Nếu tập hợp các từ in đậm ấy thành một nhóm từ thì chúng ta có một trường từ vựng . Vậy theo em trường từ vựng là gì ? GV: Cơ sở hình thành trường từ vựng là đặc điểm chung về nghĩa không có đặc điểm chung về nghĩa thì không có trường từ ..... ? Gọi h/s đọc ghi nhớ / sgk Bài tập nhanh : Hãy đặt tên trường từ vựng cho dãy từ dưới đây : nồi, chảo, bếp , đũa nấu . Hoạt động 2 : Hướng dẫn h/s một số lưu ý về trường từ vựng . Cho h/s chơi điền nối dãy từ phù hợp với trường từ vựng . Trường từ vựng '' mắt '' có. Nội dung cần đạt. 1.Trường từ vựng là gì?. - Chỉ bộ phận cơ thể của con người . Là tập hợp của những từ có ít nhất một nét chung về nghĩa - Trường từ vựng là tập hợp Vd: các từ có ít nhất một nét chung về nghĩa .. Hs đọc ghi nhớ .. Lưu ý. Trang 19. Võ Thị Kim Lựu. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> những trường nhỏ sau : - Bộ phận của mắt . - Đặc điểm của mắt . - Cảm giác của mắt . - Bệnh về mắt . - Hoạt động của mắt . GV: Một trường từ vựng có thể gồm nhiều trường từ vựng nhỏ hơn . ? Các từ thuộc trường từ vựng trên thuộc từ loại gì ? ? Trong một trường từ vựng có thể tập hợp những từ có từ loại khác nhau được không ? Gv: Treo ví dụ ghi sẵn Trường mùi vị ; cay ,đắng Ngọt Trường âm thanh:the thé Trường thời tiết : rét ngọt ? Qua vd em rút ra nhận xét gì ? G cho quan sát vd sgk trên bảng phụ . ? Hãy cho biết đoạn văn trên tác giả dùng phép nghệ thuật gì ? ? Hãy tìm những từ chỉ suy nghĩ , hành động , cách xưng hô của con người ? G: Trong đoạn văn tác giả đã chuyển các từ trường từ vựng về người sang trường từ vựng về động vật . ? Cách chuyển trường từ vựng như vậy có tác dụng gì ? G chốt : - Thường có hai bậc trường từ vựng : là lớn và nhỏ . - Các trường từ vựng khác nhau về từ loại . - Một từ nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau .. KẾ HOẠCH BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 8 Dụng cụ nấu nướng . -Một trường từ vựng có thể bao gồm nhiều trường từ vựng nhỏ hơn. Một trường từ vựng có thể bao gồm những từ khác biệt nhau về loại.. Hs điền các dãy từ phù hợp theo gợi ý sgk .. Từ loại DT chỉ sự vật , ĐT chỉ hoạt động , TT chỉ tính chất . Có thể tập hợp những từ khác nhau trong một trường từ vựng . Hs quan sát ví dụ .. Do hiện tượng nhiều nghĩa một từ có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau.. Cách chuyển từ vựng có thể làm tăng tính nghệ thuật của ngôn từ và tăng khả năng diễn đạt.. 2. Luyện tập Một từ nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều trường từ vựng khac nhau . Nhân hoá con chó Vàng của lão Hạc có suy nghĩ , hành động như con người . - Suy nghĩ của con người : tưởng, ngỡ, - Hành động của con người : mừng , chực . - Cách xưng hô : cậu . - Làm tăng thêm tính nghệ thuật của ngôn từ và khả Trang 20 Lop8.net. Võ Thị Kim Lựu.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>