Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 cả năm – Trường THCS Giao Lạc

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. CHỦ ĐỀ 1: v¨n tù sù Ngµy so¹n:19/8/2011 Ngµy d¹y: 22/8/2011 TiÕt 1 I. Mục tiêu cần đạt: KiÕn thøc- Gióp häc sinh cñng cè c¸c phÇn lý thuyÕt vÒ v¨n tù sù, KÜ n¨ng : -biÕt c¸ch x©y dùng, lËp dµn ý cho mét t¸c phÈm tù sù. Tư tưởng,thái độ :qua đó các em có ý thức xây dựng, lập dàn ý cho một tác phẩm tự sù II. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn:- Gi¸o ¸n, tµi liÖu tham kh¶o - Học sinh: - Chuẩn bị trước tài liệu và ôn tập ở nhà. III. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra bµi cò: Trong qu¸ tr×nh d¹y 2. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt * . Định nghĩa A. Văn tự sự 1. Chuyện là gì? Là các sự việc do nhân vật I. Định nghĩa Văn tự sự là loại văn trong gây ra, cũng gọi là các tình tiết, diễn biến liên tục trong một thời gian nhất định, trên không gian đó tác giả giới thiệu, thuyết nhất định, thể hiện tư duy và phẩm chất con minh, miêu tả nhân vật, hành động và tâm tư tình cảm của người mang ý nghĩa đời sống. 2. Thế nào gọi là văn tự sự? nhân vật, kể lại diễn biến câu Văn tự sự là loại văn trong đó tác giả giới chuyện… sao cho người đọc, thiệu, thuyết minh, miêu tả nhân vật, hành động người nghe hình dung được diễn và tâm tư tình cảm của nhân vật, kể lại diễn biến biến và ý nghĩa của câu chuyện câu chuyện… sao cho người đọc, người nghe ấy. hình dung được diễn biến và ý nghĩa của câu chuyện ấy. II- Cách xây dựng truyện * - Cách xây dựng truyện 1. Truyện là một thể loại… là 1. Truyện là một thể loại… là văn bản kể văn bản kể được tác giả sáng được tác giả sáng tác. VD: truyện cổ tích, truyện tác. ngụ ngôn…. Cái được kể trong văn bản truyện thì gọi là câu chuyện, được viết là “ch” 2. Xây dựng nhân vật 2. Xây dựng nhân vật - Trong truyện phải có nhân vật. Nhân vật có ngoại hình, có ngôn ngữ hành động, tâm lí- tính cách, có xung đột, có tình huống… giữa các nhân vật mới có “chuyên” xẩy ra trong thời gian và không gian nhất định. Nhân vật phải cụ thể, cá tính hoá, tiêu biểu cho một lớp người nào đó trong xã hội. Viết truyện phải biết xây dựng nhân vật. Đọc truyện phải biết nghệ thuật xây dựng nhân vật của tác giả. 3. Xây dựng tình tiết truyện: 3. Xây dựng tình tiết truyện: Tình tiết truyện ***********************************************************************************************. Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net. 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. là những mạch, những chặng, những sự việc diễn biến của câu chuyện được kể trong tác phẩm truyện. Tình tiết có thú vị thì truyện mới hay. Bằng phẳng quá thì nhạt nhẽo, vô vị. VD: Truyện “Tấm lụa và cây roi” có mấy tình tiết sau: - Một là, thân mẫu Trần Bích San nhận được tấm lụa con đi làm quan xa gửi về tặng mẹ, bà buồn và giận lắm. - Hai là, bà trả lại con tấm lụa kèm theo cái roi - Ba là, Án San lập bàn thờ lạy sống mẹ và nghiêm khắc tự xử phạt mình 4. Tình huống của truyện 4. Tình huống của truyện Tình huống được thể hiện qua các tình tiết, sự cố bất ngờ, giầu kịch tính đem đến cho người đọc nhiều lí thú, hấp dẫn. Cô bé hái nấm Hai em bé gái trên đường về nhà, mang theo một giỏ đầy nấm vừa hái trong rừng. Chúng phải đi ngang qua đường tàu. Tưởng rằng tàu hoả còn xa, chúng băng ngang đường ray. Không ngờ tàu hoả xuất hiện. Em gái lớn nhảy lùi lại, con em nhỏ đánh đổ giỏ nấm và cúi xuống nhặt. Tàu hoả đã đến quá gần. Em lớn kêu lê: “Bỏ hết nấm, chạy đi!”. Nhưng em nhỏ không nghe thấy và tiếp tục nhặt nấm. Người lái tầu không thể dừng lại được và tàu chẹt em gái nhỏ. Em gái lớn gào khóc sướt mướt. Hành khách đổ xô đến cửa sổ các toa tầu. Khi tàu chạy qua, người ta thấy em gái nhỏ nằm bất động giữa các thanh ray mặt úp xuống. Một lúc sau, cô bé nhổm dậy, đứng lên nhặt hết nấm vào giỏ và chạy đến chỗ chị. - Em bé đánh đổ nấm cúi xuống nhặt. Tàu chạy qua chẹt lên em bé nhỏ. Chị khóc. Hành khách vô cùng lo sợ, thương cảm. Tàu chạy qua, em bé nằm bất động giữa các thanh ray, mặt úp xuống. Ai cũng ngỡ là em đã bị chết. => Đó là tình huống thứ nhất. - Ai ngờ, “một lúc sau cô bé nhổm dậy, đứng lên nhặt hết nấm bỏ vào giỏ và chạy đến chỗ chị”. => Đó là tình huống thứ hai. Từ lo âu, sợ hãi mà người đọc vui mừng vì em bé may mắn, do khôn ngoan mà thoát chết. Hai tình huống trên đã tạo nên tính hấp dẫn của ***********************************************************************************************. Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net. 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. truyện. Đồng thời giá trị nhân bản của truyện được tô đậm. * Lập dàn bài cho một bài văn tự sự 1. Mở bài: Có thể giới thiệu nhân vật và tình huống xẩy ra câu chuyện.. Cũng có lúc người ta bắt đầu từ một sự cố nào đó, hoặc kết cục câu chuyện, số phận nhân vật rồi ngược lên kể lại từ đầu. 2. Thân bài: Kể các tình tiết làm nên câu chuyện. Nếu tác phẩm truyện có nhiều nhân vật thì tình tiết lồng vào nhau, đan xen nhau theo diễn biến của câu chuyện 3. Kết bài: câu chuyện kể đi vào kết cục. Sự việc kết thúc, tình trạng và số phận nhân vật được nhận diện khá rõ. * . Phương pháp cụ thể 1. Miêu tả trong văn tự sự Miêu tả không chỉ làm nổi bật ngoại hình mà còn có thể khắc hoạ nội tâm nhân vật, làm cho chuyện kể trở nên đậm đà, lí thú Trong văn tự sự thường có 4 yếu tố miêu tả đan xen vào các tình tiết theo diễn biến của câu chuyện: - Miêu tả cảnh vật- không gian nghệ thuật và thời gian nghệ thuật ( Dế Mèn phiêu lưu kí đoạn miêu tả vùng cỏ may, võ đài diễn ra cuộc thì đấu giữa Trũi và Mèn) - Miêu tả ngoại hình nhân vật ( Miêu tả Dế Mèn) - Miêu tả hành động nhân vật: ( hành động của tên cai lệ và người nhà lí trưởng, hành động của chị Dậu…) - Miêu tả tâm lí, tâm trạng nhân vật (tâm trạng nhân vật chị Dậu trong cảnh bán con) 2.Biểu cảm trong văn tự sự a. Sự biểu hiện và giá trị của yếu tố biểu cảm trong văn tự sự - Trong văn tự sự, ngoài các yếu tố tình tiết, yếu tố miêu tả cảnh vật, nhân vật… còn có yếu tố biểu cảm. Những yếu tố biểu cảm (vui, buồn, giận, hờn, lo âu, mong ước, hi vọng, nhớ thương….) luôn luôn hoà quyện vào cảnh vật, sự việc đang diễn ra, đang được nói đến. - Các yếu tố biểu cảm trong văn tự sự thường được biểu hiện qua 3 dạng thức sau đây: + Tự thân cảnh vật, sự việc diễn biến mà. III- Lập dàn bài cho một bài văn tự sự. IV. Phương pháp cụ thể 1. Miêu tả trong văn tự sự. 2.Biểu cảm trong văn tự sự a. Sự biểu hiện và giá trị của yếu tố biểu cảm trong văn tự sự. ***********************************************************************************************. Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net. 4.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. cảm xúc tràn ra, thấm vào lời văn, trang văn do người đọc cảm nhận được. + Cảm xúc được bày tở, được biểu hiện qua các nhân vật, nhất là qua ngôi kể thứ nhất. - Cảm xúc được tác giả bày tỏ trực tiếp. Đó là đoạn trữ tình ngoại đề mà ta thường bắt gặp trong một số truyện. Chú ý: lúc đọc, lúc cảm thụ, lúc phân tích tác phẩm, phân tích nhân vật (tiểu thuyết, truyện ngắn, truyện thơ, nhất là tuỳ bút…) ta phải đặc biệt lưu ý tới các yếu tố biểu cảm. Luyện tập: Cho sự việc và nhân vật sau đây: Sau khi bán chó, lão Hạc sang báo cho ông giáo biết. Hãy đóng vai ông giáo và viết một đoạn văn kể lại giây phút lão Hạc sang báo tin bán chó với vẻ mặt và tâm trạng đau khổ. Lão Hạc ra về rồi. Nước mắt ứa ra nơi hai hõm mắt. Như một kẻ mất hồn. Thương lão quá. Cảnh già cô đơn chỉ có con chó làm bạn sớm khuya, giờ lại bán đi. Cảnh cậu Vàng bị thằng Xiên, thằng Mục bất ngờ túm lấy hai chân sau dốc ngược lên rồi trói lại, đôi mắt đờ ra, dại đi, rên ư ử như khóc như van… cứ hiện ra trước mắt tôi. Và hình ảnh lão Hạc, sau khi báo tin “cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ!, “Mặt co rúm lại, cái đầu ngọeo về một bên, cái miệng móm mém cất tiếng khóc hu hu của lão làm cho tôi đau đớn và xúc động vô cùng. Tôi nghĩ về kiếp chó, kiếp cậu Vàng, nghĩ về kiếp người. Câu nói của lão Hạc làm tôi day dứt và thảng thốt mãi: “thì ra tôi già bằng ngần này tuổi đầu rồi còn đánh lừa một con chó, nó không ngờ tôi nỡ tâm lừa nó!”.. Luyện tập: Cho sự việc và nhân vật sau đây: Sau khi bán chó, lão Hạc sang báo cho ông giáo biết. Hãy đóng vai ông giáo và viết một đoạn văn kể lại giây phút lão Hạc sang báo tin bán chó với vẻ mặt và tâm trạng đau khổ.. 3. Củng cố – hướng dẫn về nhà Nhắc lại khái niệm về văn tự sự . Đặc điểm và cách lập dàn ý cũng như phương pháp Yêu cầu học sinh về nhà chuẩn bị ôn lý thuyết để tiếp các tiết thực hành.. ***********************************************************************************************. Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net. 5.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. Ngµy so¹n: 28 / 8/2011 Ngµy d¹y: 2 9/8/2011 TiÕt 2 Cụm văn bản truyện ký Việt Nam hiện đại (V¨n häc hiÖn thùc 1930-1945) I. Mục tiêu cần đạt: Kiến thức :HS nắm được phẩm chất, tính cách của người phụ nữ nông dân trước cách mạng : người mẹ bé Hồng và tình yêu của bé Hồng đối với mẹ Kĩ năng Thấy được sự bất nhân, tàn ác, những hủ tục của chế độ pk thời xưa.Rèn kü n¨ng pt nh©n vËt trong truyÖn ng¾n Tư tưởng,thái độ GD ý thức tự giác học tập và nghiên cứu II. ChuÈn bÞ: - GV: NC tµi liÖu so¹n bµi - HS: NC tµi liÖu theo yªu cÇu cña GV Tìm đọc các tác phẩm III. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra bµi cò: Trong qu¸ tr×nh d¹y 2. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt * C¸ch x©y dùng truyÖn 1: V¨n b¶n T«i ®i häc - Thanh TÞnh – 1. Phương thức biểu đạt 2. Bè côc : I. C¸ch x©y dùng truyÖn - Đoạn 1: Từ đầu ...... rộn rã (Hồi tưởng kỷ niệm ngày đầu tiên tới trường) - §o¹n 2: TiÕp ......... ngän nói(Kû niÖm trªn đường tới trường) - Đoạn 3: Tiếp ....... ngày nữa (Kỷ niệm trước sân trường) - §o¹n 4: Cßn l¹i (Nhí l¹i kû niÖm trong buæi häc ®Çu tiªn). C¸ch x©y dùng t×nh huèng truyện độc đáo:toàn bộ câu chuyện diễn ra xoay quanh sù kiÖn “h«m nay t«i ®i học”,những thay đổi trong tình cảm và nhận thức của tôI đều xuất phát từ sự kiện quan träng Êy II.ChÊt th¬ trong truyÖn ng¾n * ChÊt th¬ trong truyÖn ng¾n a. ChÊt th¬ ®­îc thÓ hiÖn trong cèt truyÖn: Dòng hồi tưởng, tâm trạng của nhân vật tôi ở nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau b. Chất thơ được thể hiện đậm đà qua nh÷ng c¶nh vËt , t©m tr¹ng, chi tiÕt d¹t dµo c¶m xóc. *********************************************************************************************** 6 Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. c. Giäng v¨n nhÑ nhµng, trong s¸ng, gîi c¶m . d. ChÊt th¬ cßn thÓ hiÖn ë nh÷ng h×nh ¶nh so sánh tươi mới giàu cảm xúc........ *. Những đề thường gặp Qua v¨n b¶n “T«i ®i häc”, em h·y kÓ l¹i kû niÖm ngµy ®Çu tiªn ®i häc *. Ph©n tÝch t¸c phÈm 1. Tâm trạng của chú bé trong buổi tựu trường a. Trên đường tới trường: - Là buổi sớm đầy sương thu và gió lạnh chú bé cảm thấy mình trang trọng và đứng đắn trong chiÕc ¸o v¶i dï ®en dµi – Lßng chó t­ng bõng, rén r· khi ®­îc mÑ ©u yÕm n¾m tay d¾t di trªn con ®­êng dµi vµ hÑp – CËu bÐ c¶m thÊy mình xúc động, bỡ ngỡ, lạ lùng – Chú suy nghĩ về sự tahy đổi – Chú bâng khuâng thấy mình đã lín b. Tâm trạng của cậu bé khi đứng trước sân trường - Ngạc nhiên, bỡ ngỡ, vì sân trường hôm nay thật khác lạ, đông vui quá - Nhớ lại trước đâythấy ngôi trường cao ráo sạch sẽ hơn các nhà trong làng. Nhưng lần này lại thấy ngôi trường vừa xinh xắn, oai nghiêm đĩnh đạc hơn – Chú lo sợ vẩn vơ, sợ hãi khép nép bên người thân – Chú c¶m thÊy tr¬ träi, lóng tóng, vông vÒ.... – Khi nghe ông đốc gọi tên, chú bé giật mình, lúng túng , tim nh­ ngõng ®Ëp ... oµ khãcnøc në c. T©m tr¹ng cña cËu bÐ khi dù buæi häc ®Çu tiªn. - Khi vµo líp häc, c¶m xóc b©ng khu©ng, håi hép d©ng lªn man m¸c trong lßng cËu . CËu cảm thấy một mùi hương lạ bay lên. Thấy gì trong líp còng l¹ l¹ hay hay råi nh×n bµn ghÕ råi lạm nhận đó là của mình 2. Hình ảnh người mẹ - Hình ảnh người mẹ là hình ảnh thân thương nhất của em bé trong buổi tựu trường. Người mẹ đã in ®Ëm trong nh÷ng kû niÖm m¬n man cña tuæ th¬ khiến cậu bé nhớ mãi. Hình ảnh người mẹ luôn sánh đôi cùng nhân vật tôi trong buổi tựu trường. Khi thÊy c¸c b¹n mang s¸ch vë, t«i thÌm thuång muồn thử sức mình thì người mẹ cúi đầu nhìn con, cặp mắt âu yếm, giọn nói dịu dàng “thôi để mÑ cÇm cho ” lµm cËu bÐ v« cïng h¹nh phóc. Bµn tay mẹ là biểu tượng cho tình thương, sự săn sóc động viên khích lệ . Mẹ luôn đi sát bên con trai , lúc thì cầm tay, mẹ đẩy con lên phía trước , lúc. III. Những đề thường gặp III. Ph©n tÝch t¸c phÈm 1. T©m tr¹ng cña chó bÐ trong buổi tựu trường a. Trên đường tới trường:. b. T©m tr¹ng cña cËu bÐ khi đứng trước sân trường. c. T©m tr¹ng cña cËu bÐ khi dù buæi häc ®Çu tiªn.. 2. Hình ảnh người mẹ. ***********************************************************************************************. Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net. 9.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. bµn tay mÑ nhÑ nhµng xoa m¸i tãc cña con.... V¨n b¶n trong lßng mÑ * Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm - . T¸c gi¶: - Nguyªn H«ng sinh ë thµnh phã Nam Định, nhưng Hải Phòng cửa biển đã khơi dạy và gắn bó với ông, với sự nghiệp văn chương của ông. Tác phẩm của ông thường viết về những con người nghèo khổ dưới đáy xã hội, với một lòng yêu thương đồng cảm vì vậy ông được coi là nhà văn của những con người cung khổ . - Trong thÕ giíi nh©n vËt cña «ng xuÊt hiÖn nhiều người bà, người mẹ, người chị , những cô bÐ, cËu bÐ khèn khæ nh­ng nh©n hËu . ¤ng viÕt về họ bằng cả trái tim yêu thương và thắm thiết cña m×nh. ¤ng ®­îc mÖnh danh lµ nhµ v¨n cña phô n÷ vµ trÎ em. V¨n xu«i cña «ng giµu ch¸t tr÷ t×nh, nhiÒu khi d¹t dµo c¶m xóc vµ hÕt mùc ch©n thµnh . ¤ng thµnh c«ng h¬n c¶ ë thÓ lo¹i tiÓu thuyÕt. _. T¸c phÈm Nh÷ng ngµy th¬ Êu lµ tËp håi ký tù truyÖn gồm 9 chương Chương 1: Tiếng kèn. Chương 2: Chúa thương xót chúng tôi. Chương 3: Truỵ lạc. Chương 4: Trong lòng mẹ Chương 5: Đêm nôen Chương 6: Trọn đêm đông. Chương 7: Đồng xu cái . Chương 8: Sa ngã. Chương 9: Bước ngoặt *. Ph©n tÝch t¸c phÈm - . Nh©n vËt bÐ Hång a. Hoµn c¶nh: Lµ kÕt qu¶ cña cuéc h«n nh©n kh«ng cã tình yêu. Bố nghiện ngập, gia đình trở nên sa sút råi bÇn cïng. Bè chÕt, ch­a ®o¹n tang chång, nh­ng v× nî nÇn cïng tóng qu¸, mÑ ph¶i bá ®i tha phương cầu thực . Bé Hồng mồ côi, bơ vơ thiếu vắng tình thương của mẹ, phải sống trong sự ghẻ l¹nh cña bµ c« vµ hä hµng bªn cha. Lu«n bÞ bµ c« t×m c¸ch chia t¸ch t×nh mÉu tö. b. §Æc ®iÓm: BÐ Hång lu«n hiÓu vµ bªnh vùc mÑ: MÑ dï đi tha hương cầu thực, phải sống trong cảnh ăn. 2: V¨n b¶n trong lßng mÑ (TrÝch : Nh÷ng ngµy th¬ Êu – Nguyªn Hång). I. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm 1. T¸c gi¶:. 2. T¸c phÈm Nh÷ng ngµy th¬ Êu lµ tËp håi ký tự truyện gồm 9 chương Chương 1: Tiếng kèn. Chương 2: Chúa thương xót chóng t«i. Chương 3: Truỵ lạc. Chương 4: Trong lòng mẹ Chương 5: Đêm nôen Chương 6: Trọn đêm đông. Chương 7: Đồng xu cái . Chương 8: Sa ngã. Chương 9: Bước ngoặt II/ Ph©n tÝch t¸c phÈm 1. Nh©n vËt bÐ Hång a. Hoµn c¶nh:. b. §Æc ®iÓm:. ***********************************************************************************************. Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net. 10.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. chùc n»m chê bªn néi . Bµ c« lu«n soi mãi, dÌm pha t×m c¸ch chia c¾t t×nh mÉu tö . Víi tr¸i tim nhậy cảm và bản tính thông minh, Hồng đã phát hiện ra ý nghĩ cay độc trong giọng nói khi cười rÊt kÞch cña bµ c«. Em biÕt rÊt râ bµ c« cè gieo rắc vào đầu óc em những ý nghĩ để em khinh miệt vf ruồng rẫy mẹ. Bằng tình yêu thương mẹ, bé Hồng đã rất hiểu , thông cảm với cảnh ngộ của mẹ nên em đã bênh vực mẹ . Càng thương mẹ bao nhiªu, em cµng ghª tëm, c¨m thï nh÷ng cæ tôc phong kiến đã đầy đoạ mẹ . một ý nghĩ táo tợn nh­ mét c¬n gi«ng tè ®ang trµo d©ng trong em. BÐ Hång lu«n khao kh¸t ®­îc gÆp mÑ. Khao khát đó của Hồng chẳng khác nào khao khát của người bộ hành trên sa mạc khao khát một dòng nước , và em sẽ gục ngã khi người ngồi trên chiếc xe kéo kia không phải là mẹ . Em đã ung sướng và hạnh phúc khi được ngôi trong lòng mÑ . Khi mÑ gäi, em trÌo lªn xe, mõng rÝu c¶ ch©n l¹i. Em oµ lªn vµ cø thÕ nøc në. §ã lµ giät nước mắt của sự tủi thân bàng hoang. Trong cái cảm giác sung sướng của đứa con ngôi cạnh mẹ, em đã cảm nhận được vẻ đẹp của mẹ. Em mê man, ngây ngất đắm say trong tình yêu thương cña mÑ. *. Nh©n vËt mÑ bÐ Hång: Lµ phô n÷ gÆp nhiÒu tr¸i ngang, bÊt h¹nh trong cuộc đời . thời xuân sắc là một phụ nữ đẹpnhất phố hàng cau, bị ép duyên cho một người hơn gấp đôi tuổi mình. Bà chôn vùi tuổi xuân trong cuéc h«n nh©n Ðp buéc. Chång chÕt, víi tr¸i tim khao khát yêu thương, bà đã đi bước nữa thì bÞ c¶ x· héi lªn ¸n. Lu«n sèng t×nh nghÜa : §Õn ngµy giç ®Çu cña chång........... Yêu thương con: Khi gặp con khi được ôm hình hài máu mủ đã làm cho ngươi mẹ lại tươi đẹp *. H×nh ¶nh bµ c« Có tâm địa xấu xa độc ác. Bà là người đại diện là người phát ngôn cho những hủ tục phong kiến. Bà được đào tạo từ xã hội phong kiến nên suy nghÞ cña bÇmng nÆng tÝnh chÊt cæ hñ *. NghÖ thuËt ®o¹n trÝch Nh÷ng ngµy th¬ Êu lµ cuèn tiÓu thuyÕt tù truyÖn thuéc thÓ håi ký cã sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a sù kiÖn vµ bÇy tá c¶m xóc, lµ t¸c phÓm tiªu biÓu cho phong c¸ch nghÖ thuËt cña Nguyªn Hång tha. - BÐ Hång lu«n hiÓu vµ bªnh vùc mÑ:. - BÐ Hång lu«n khao kh¸t ®­îc gÆp mÑ.. 2. Nh©n vËt mÑ bÐ Hång:. 3. H×nh ¶nh bµ c«. 4. NghÖ thuËt ®o¹n trÝch. ***********************************************************************************************. Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net. 11.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. thiÕt, giÇu chÊt tr÷ t×nh vµ thÊm ®Ém c¶m xóc. *. LuyÖn tËp: §Ò : Qua ®o¹n trÝch: Trong lßng mÑ, em h·y lµm sáng tỏ nhận định sau: “Đoạn trích trong lòng mẹ đã ghi lại những rung động cực điểm của một linh hån trÎ d¹i” Gîi ý: a. Đau đớn xót xa đến tột cùng: Lúc đầu khi nghe bà cô nhắc đến mẹ, Hồng chỉ cố nuốt niềm thương, nỗi đau trong lòng. Nh­ng khi bµ c« cè ý muèn l¨ng nôc mÑ mét cách tàn nhẫn trắng trợn...Hồng đã không kìm nén được nỗi đau đớn, sự uất ưc : “Cổ họng nghÑn ø l¹i , khãc kh«ng ra tiÕng ”. Tõ chç ch«n chặt kìm nén nỗi đau đớn, uất ức trong lòng càng bõng lªn d÷ déi b. Căm ghét đến cao độ những cổ tục . Cuộc đời nghiệt ngã, bất côngđã tước đoạt cña mÑ tÊt c¶ tuæi xu©n, niÒm vui, h¹nh phúc...Càng yêu thương mẹ bao nhiêu, thi nỗi c¨m thï x· héi cµng s©u s¾c quyÕt liÖt b¸y nhiªu: “Gi¸ nh÷ng cæ tôc kia lµ mét vËt nh­ ......... míi th«i” c. NiÒm khao kh¸t ®­îc gÆp mÑ lªn tíi cùc ®iÓm Nh÷ng ngµy th¸ng xa mÑ, Hång ph¶i sèng trong ®au khæ thiÕu thèn c¶ vËt chÊt, tinh thÇn . Có những đêm Noen em đi lang thang trên phố trong sự cô đơ và đau khổ vì nhớ thương mẹ. Có những ngày chờ mẹ bên bến tầu, để rồi trowr về trong nçi buån bùc.....Nªn nçi khao kh¸t ®­îc gÆp mÑ trong lßng em lªn tíi cùc ®iÓm ......... d. Niềm vui sướng, hạnh phúc lên tới cực điểm khi ®­îc ë trong lßng mÑ. Niềm sung sướng lên tới cức điểmkhi bên tai Hồng câu nói của bà cô đã chìm đi, chỉ còn cảm giác ấm áp, hạnh phúc của đứa con khi sống trong lßng mÑ.. 5. LuyÖn tËp: §Ò : Qua ®o¹n trÝch: Trong lßng mÑ, em h·y lµm s¸ng tá nhËn định sau: “Đoạn trích trong lòng mẹ đã ghi lại những rung động cùc ®iÓm cña mét linh hån trÎ d¹i”. 3. Củng cố – hướng dẫn về nhà Nªu l¹i nh÷ng néi dung c¬ b¶n vÒ t¸c phÈm Trong lßng mÑ – Nguyªn Hång. . Yêu cầu học sinh về nhà ôn tập để chuẩn bị cho các tiết tự chọn sau.. ***********************************************************************************************. Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net. 12.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. Ngµy so¹n:2/9/2011 Ngµy d¹y: 5/9/2011 TiÕt 3 Hình ảnh người phụ nữ nông thôn Việt Nam trước cách mạng Tháng 8 I. Mục tiêu cần đạt: KiÕn thøc: - Gióp häc sinh hÖ thèng l¹i nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ h×nh ¶nh những người phụ nữ nông dân Việt Nam qua các tác phẩm : Tắt Đèn, Trong lòng mẹ KÜ n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng lËp dµn ý cho phÇn th©n bµi Tư tưởng,thái độ :Từ đó giáo dục cho các em tình yêu thương đối với cha mẹ m×nh. .II. ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, tµi liÖu tham kh¶o - Häc sinh: - ChuÈn bÞ tríc tµi liÖu vµ «n tËp ë nhµ. III. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra bµi cò: Trong qu¸ tr×nh d¹y 2. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò * Hình ảnh người phụ nữ nông thôn Việt Nam trước cách mạng Tháng 8 1. H×nh ¶nh chÞ DËu - GV cho HS t×m hiÓu ®o¹n trÝch “ Mét c¶nh mua b¸n ë nhµ NghÞ QuÕ” vµ ®o¹n trÝch “ Con cã thương thầy thương u” ? Qua nh÷ng ®o¹n trÝch vµ còng nh­ tiÓu thuyÕt “ Tắt đèn” em thấy chị Dậu hiện lên là người phụ nữ nh­ thÕ nµo? *Là 1 người phụ nữ nông dân nghèo, rất đảm đang vµ th¸o v¸t Cô thÓ: - Mét m×nh vïa lo cho c¸c con, võa ch¹y v¹y ngược xuôi vay tiền nộp sưu cho anh Dậu - Một mình đối mặt với khó khăn đột xuất cña g® - Đương đầu với thế lực tàn bạo : địa chủ, cai lÖ, quan l¹i - Chị không khoanh tay đứng nhìn mà luôn t×m c¸ch cøu g®, chÞ lµ 1 trô cét v÷ng ch¾c cña g® ? Ngoài ra chị còn là người có phẩm chất nào n÷a? * Là người phụ nữ yêu thương chồng con tha thiết - Vì thiếu sưu, chồng chị bị bắt trói lên đình, lòng. Nội dung cần đạt I. Hình ảnh người phụ nữ nông thôn Việt Nam trước c¸ch m¹ng Th¸ng 8 1. H×nh ¶nh chÞ DËu. *Là 1 người phụ nữ nông dân nghèo, rất đảm đang và tháo v¸t. * Là người phụ nữ yêu thương chång con tha thiÕt *********************************************************************************************** 13 Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. chị rất đau đớn -> chị tìm cách cứu chồng - Rồi đến khi “ Anh Dậu rũ ra như cái xác chết” được khiêng trả về nhà, chị tất tưởi nấu cháo cho chång ¨n - Khi chồng bị đánh đập, chị van xin, lấy thân m×nh che chë cho chång - Trước mặt tên Tư Ân, chị cầm cả 1 nắm giấy bạc ném vào mặt hắn để giữ trọn trinh tiết của mình víi chång ? Ngoµi ra em thÊy t×nh c¶m cña chÞ víi c¸c con ntn? - Ph¶i b¸n c¸i Tý chÞ nh­ “ §øt tõng khóc ruột” chị cho là “phải tội với trời”. Bán con để cứu chång kh«ng ph¶i lµ chÞ yªu chång h¬n con mµ chØ v× sinh m¹ng cña anh DËu nÕu kh«ng cøu lµ kh«ng kÞp - ThÊy con hiÕu th¶o bao nhiªu chÞ cµng ®au đớn bấy nhiêu. Bán con chị van lạy con “ u van con, u l¹y con...” ? Em đánh giá về nhân vật chị Dậu ntn ? - ThÊu hiÓu ®­îc t×nh c¶m cña chÞ DËu chóng ta cµng thÊu hiÓu ®­îc nçi ®au cña chÞ lóc ấy. Chính cái suất sưu quái ác đã khiến cho bà mẹ thương con rất mực phải đứt ruột bán con của mình - Chị Dậu là người không khuất phục trước nh÷ng tr¸i ngang - Chị là người phụ nữ nông dân điển hình cho lớp người phụ nữ Việt Nam trước CM T8. Tuy gặp nhiều khó khăn nhưng chị vẫn vượt qua và toả sáng những phẩm chất đáng quý 2. Hình ảnh người mẹ bé Hồng ? Qua truyÖn ng¾n -> em thÊy t¸c gi¶ x©y dùng hình ảnh 1 người mẹ ntn? - Tác giả xây dựng hình ảnh 1 người mẹ hết mực yªu con + V× hoµn c¶nh nªn bµ ph¶i xa con chø thùc ra lóc nào bà cũng nhớ đến con, đứa con bơ vơ bị người thân hắt hủi, đối xử tệ bạc. Bà đã đau nhói khi nghĩ đến dứa con của mình + Do đó, ngày giỗ đầu của chồng, không cần ai nhắc nhở bà đã mạnh dạn trở về ? Điều gì đã khiến bà hành động như vậy? - Tình mẫu tử đã khiến bà vượt qua mọi lời dị nghị châm biếm -> để về gặp con, đứa con bé nhỏ cña m×nh - Bà đã không sợ sự độc ác ghẻ lạnh.... của bà con họ hàng bên chồng vói đứa con của bà. Bà không muốn đứa con vô tội phải nghe những lời. 2. Hình ảnh người mẹ bé Hồng. - T¸c gi¶ x©y dùng h×nh ¶nh 1 người mẹ hết mực yêu con + V× hoµn c¶nh nªn bµ ph¶i xa con chø thùc ra lóc nµo bµ cũng nhớ đến con, đứa con bơ vơ bị người thân hắt hủi, đối xử tệ bạc. Bà đã đau nhói khi nghĩ đến dứa con của mình + Do đó, ngày giỗ đầu của chång, kh«ng cÇn ai nh¾c nhë bà đã mạnh dạn trở về + Tình mẫu tử đã khiến bà vượt qua mäi lêi dÞ nghÞ ch©m biÕm -> để về gặp con, đứa con bé nhá cña m×nh + Bà đã không sợ sự độc ác ghẻ *********************************************************************************************** 14 Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. ®ay nghiÖt, mØa mai cña hä - Hai mÑ con gÆp nhau, ngì ngµng vµ trµn ngập yêu thương. Hình ảnh của bà ngồi trên chiếc xe kéo ôm con vào lòng với nước mắt giàn giụa đã nói lên tất cả những gì yêu thương vô bờ bến của bà đối với bé Hồng – của 1 người phụ nữ ( mẹ ) hết lòng yêu thương con. nghệ thuật của tác phẩm “Tắtđèn”. l¹nh.... cña bµ con hä hµng bªn chồng vói đứa con của bà. Bà không muốn đứa con vô tội ph¶i nghe nh÷ng lêi ®ay nghiÖt, mØa mai cña hä + Hai mÑ con gÆp nhau, ngì ngàng và tràn ngập yêu thương. H×nh ¶nh cña bµ ngåi trªn chiÕc xe kÐo «m con vµo lßng với nước mắt giàn giụa đã nói lên tất cả những gì yêu thương vô bờ bến của bà đối với bé Hồng – của 1 người phụ nữ ( mẹ ) hết lòng yêu thương con II. NghÖ thuËt cña t¸c phÈm “Tắt đèn” 1. Nội dung tư tưởng a. Giµu gi¸ trÞ hiÖn thùc.. *. Nội dung tư tưởng a. Giµu gi¸ trÞ hiÖn thùc. - Tè c¸o, lªn ¸n XH s­u thuÕ d· man cña thùc dân Pháp. Chúng đã bần cùng hoá nông dân ta. Sưu thuế đánh cả vào người chết. Vô s­u thuÕ, xãm th«n rïng rîn trong tiÕng trống ngũ, liên khúc liên hồi suốt ngày đêm, bọn cường hào bắt trói, đánh đập tàn nhẫn những kẻ thiÕu thuÕ, thiªu s­u. Sân đình trở thành trại giam hành hạ những người nông dân nghèo, hiền lành vô tội. - “Tắt đèn” là một bức tranh XH chân thức, một bản án đanh thép kết tội chế độ thực dân nửa phong kiến đã áp bức bóc lột, bần cùng hoá hông d©n ta.. b. Giàu giá trị nhân đạo.. b. Giàu giá trị nhân đạo.. - T×nh vî chång, t×nh mÑ con, t×nh nghÜa xãm làng giữa những con người cùng khổ được nói đến một cách chân thực. Số phận người phụ nữ, những em bé, những người cùng đinh được tác giả nêu lên với biết bao xót thương, nhức nhối và đau lòng. c. X©y dùng nh©n vËt chÞ DËu c. Xây dựng nhân vật chị Dậu – một hình tượng – một hình tượng chân thực, chân thực, đẹp đẽ về người phụ nữ nông dân VN. đẹp đẽ về người phụ nữ nông Chị có bao phẩm chất tốt đẹp! Cần cù, tần dân VN. tảo, giàu tình thương, nhẫn nhục và dũng cảm chống cường hào, chống áp bức. ***********************************************************************************************. Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net. 15.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. Chị Dậu là hiện thân của người vợ, người mẹ sắc sảo, vừa đôn hậu, trong sạch. 2. NghÖ thuËt *. NghÖ thuËt - Lµ tiÓu thuyÕt cã quy m« khiªm tèn, trªn dưới 200 trang, nhưng giá trị nghệ thuật đặc sắc. - KÕt cÊu rÊt chÆt chÏ tËp trung. C¸c t×nh tiÕt chi tiết đan cài chặt chẽ, đầy ấn tượng làm nổi bật chủ đề. Nhân vật chị Dậu xuất hiện từ đầu đến cuèi t¸c phÈm. - Tính xung đột, tính bi kịch cuốn hút, hấp dẫn. - Kh¾c ho¹ thµnh c«ng nh©n vËt: C¸c h¹ng người từ dân cày nghèo khổ đến địa chủ, từ bọn cường hào đến quan lại đều có những nét riêng, rất chân thực, sống động. - Ngôn ngữ: Từ MT, TS đến ngôn ngữ nhân vật đều nhuần nhuyễn, đậm đà, câu văn xuôi thanh tho¸t. Tóm lại: Là một tiểu thuyết có luận đề XH hoàn toµn phông sù d©n quª, mét ¸ng v¨n cã thÓ gäi lµ kiÖt t¸c.. Tãm l¹i: Lµ mét tiÓu thuyÕt cã luận đề XH hoàn toàn phụng sự d©n quª, mét ¸ng v¨n cã thÓ gäi lµ kiÖt t¸c.. 3. Củng cố – hướng dẫn về nhà GV kh¸i qu¸t bµi häc ? Em so s¸nh h×nh ¶nh 2 bµ mÑ cã g× gièng vµ kh¸c nhau VÒ nhµ «n l¹i bµi - Tìm hiểu giá trị nhân đạo và hiện thực trong 2 tác phẩm BTVN : Phát biểu cảm nghĩ của em về hình ảnh người phụ nữ nông thôn trước CM T8( chÞ DËu- MÑ bÐ Hång). ***********************************************************************************************. Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net. 16.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: :. 8 /9/2011 12 /9/2011 TiÕt 4. T×m hiÓu vÒ t¸c phÈm L·o H¹c vµ h×nh tượng người nông dân trong xã hội cũ I. Mục tiêu cần đạt: KiÕn thøc- Gióp häc sinh cã thªm ®­îc nh÷ng th«ng tin vÒ nhµ v¨n N¨m Cao vµ t¸c phẩm Lão Hạc, qua đó giúp các em có được cái nhìn sâu hơn về xã hội nửa phong kiến thực dân từ đó các em hiểu hơn về những phẩm chất tốt đẹp của người nông dân ViÖt Nam. KÜ n¨ng RÌn kÜ n¨ng c¶m thô vµ tÝch hîp c¸c t¸c phÈm v¨n häc víi lÞch sö Tư tưởng,thái độ :trân trong ,tự hào về phẩm chất của người nông dân II. ChuÈn bÞ: - GV: So¹n gi¸o ¸n, tµi liÖu tham kh¶o - HS: Chuẩn bị ôn tập trước kiến thức ở nhà III. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra bµi cò: 2. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò A. Cuộc đời, con người nam cao 1. Cuộc đời Ông xuất thân trong gia đình trung nông . Ông là người con trai cả trong gia đình đông anh em, ông là người duy nhất được học hành chu đáo. Học xong trung học, ông vào Sài Gòn kiếm sống 3 năm. chuyến đi này đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc sáng tác của nhà văn . Vì ốm đau, ông trở về quê dạy học , rồi sống vất vưởng bằng nghề viết văn. Cuộc đời của một giáo khổ trường tư, của một nhà văn nghèo đã ảnh hường sâu sắc đến phong cách viết văn của Nam cao. Sau cách m¹ng, Nam Cao tiÕp tôc s¸ng t¸c phôc vô kh¸ng chiÕn . N¨m 1951, trªn ®­êng ®i c«ng t¸c, nhµ văn đã hi sinh 2. Con người Nam Cao HiÒn lµnh, Ýt nãi, l¹nh lïng. Lµ nhµ v¨n luôn gắn bó sâu nặng với quê Hương và những người nghèo khổ. Mỗi trang viết của nhà văn là trang viết đày cảm động về con người quê hương. 3. Quan ®iÓm s¸ng t¸c: 4. Phong c¸ch viÕt truyÖn ng¾n cña Nam Cao. TruyÖn cña Nam Cao rÊt mùc ch©n thùc , thẫm đẫm chất trữ tình, đậm đà chất triết lý .. Nội dung cần đạt nam cao vµ t¸c phÈm l·o h¹c A. Cuộc đời, con người nam cao. 1. Cuộc đời. 2. Con người Nam Cao. 3. Quan ®iÓm s¸ng t¸c: 4. Phong c¸ch viÕt truyÖn ng¾n cña Nam Cao.. ***********************************************************************************************. Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net. 17.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. Nam cao đặc biệt sắc sảo trong việc khám phá và diÔn t¶ nh÷ng qu¸ tr×nh t©m lý phøc t¹p cña nh©n vËt . Ng«n ng÷ cña Nam cao gÇn víi ng«n ng÷ người nông dân Bắc bộ B. LuyÖn tËp: §Ò sè 1: TruyÖn ng¾n L·o H¹c cña Nam Cao gióp em hiÓu gì về tình cảnh của người nông dân trước cách m¹ng? Hướng dẫn: - TruyÖn ng¾n L·o H¹c cña Nam Cao gióp ta hiểu về tình cảnh thống khổ của người nông dân trước cách mạng. 1. L·o H¹c a. Nçi khæ vÒ vËt chÊt Cả đời thắt lưng buộc bụnglão cũng chỉ có nổi trong tay một mảnh vườn và một con chó. Sự sèng lay l¾t cÇm chõng b»ng sè tiÒn Ýt ái do bßn vườn và mà thuê. Nhưng thiên tai, tật bệnh chẳng để lão yên ổn. Bao nhiêu tiền dành dụm được, sau một trận ốm đã hết sạch sành sanh, lão đã phải kiếm ăn như một con vật . Nam Cao đã dung cảm nhìn thẳng vào nỗi khổ về vật chất của người n«ng d©n mµ ph¶n ¸nh. b. Nçi khæ vÒ tinh thÇn. Đó là nỗi đau cả người chồng mát vợ, người cha mất con. Những ngày tháng xa con, lão sống trong nỗi lo âu, phiền muộn vì thươn nhó con vì chưa làm tròn bổn phận của người cha . Còn gì xót xa hơn khi tuổi già gần đất xa trời lão phải sống trong cô độc . Không người thân thích, l·o ph¶i kÕt b¹n chia sÎ cïng cËu vµng Nçi ®au, niÒm ©n hËn cña l·o khi b¸n con chó . Đau đớn đến mức miệng lão méo xệch đi .... Khổ sở, đau xót buộc lão phải tìm đến cái chết như một sự giải thoát . Lão đã chọn cái chết thật d÷ déi . L·o H¹c sèng th× mái mßn, cÇm chõng qua ngày, chết thì thê thảm. Cuộc đời người nông dân như lão Hác đã không có lối thoát 2. Con trai l·o H¹c Vì nghèo đói, không có được hạnh phúc b×nh dÞ nh­ m×nh mong muèn khiÕn anh phÉn chí, bỏ làng đi đồn điền cao su với một giấc mộng viển vông có bạc trăm mới về. Nghèo đói đã đẩy anh vào tấn bi kịch không có lối thoát. Kh«ng chØ gióp ta hiÓu ®­îc nçi ®au trùc tiếp của người nông dân. Truyện còn giúp ta hiểu. B. LuyÖn tËp:. §Ò sè 1: TruyÖn ng¾n L·o H¹c cña Nam Cao gióp em hiÓu g× vÒ tình cảnh của người nông dân trước cách mạng? - TruyÖn ng¾n L·o H¹c cña Nam Cao gióp ta hiÓu vÒ t×nh c¶nh thống khổ của người nông dân trước cách mạng.. ***********************************************************************************************. Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net. 18.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. ®­îc c¨n nguyªn s©u xa nçi ®au cña hä. §ã chính là sự nghèo đói và những hủ tục phong kiÕn l¹c hËu - TruyÖn ng¾n L·o H¹c gióp ta hiÓu ®­îc vÎ - TruyÖn ng¾n L·o H¹c gióp ta đẹp tâm hồn cao quý của người nông dân hiểu được vẻ đẹp tâm hồn cao 1. Lßng nh©n hËu quý của người nông dân. Con ®i xa, bao t×nh c¶m chÊt chøa trong lßng l·o dµnh c¶ cho cËu vµng. L·o coi nã nh­ con, cưu mang, chăm chút như một đứa cháu nội bÐ báng c«i cót : l·o b¾t rËn, t¾m , cho nã ¨n bµng b¸t nh­ nhµ giÇu, ©u yÕm, trß chuyÖn gäi nã lµ cËu vµng, råi l·o maaaawngs yªu, c­ng nùng . Cã thÓ nãi t×nh c¶m cña l·o dµnh cho nã nh­ t×nh cảm của người cha đối với người con. Nh­ng t×nh thÕ ®­êng cïng, buéc l·o ph¶i bán cậu vàng. Bán chó là một chuyện thường tình thế mà với lão lại là cả một quá trình đắn đo do dự. Lão cói đó là một sự lừa gạt, một tội tình không thể tha thứ. Lão đã đau đớn, đã khóc, đã x­ng téi víi «ng gi¸o , mong ®­îc dÞu bít nçi d»ng xÐ trong t©m can. Tù huû diÖt niÒm vui cña chÝnh m×nh, nhưng lại xám hối vì danh dự lam người khi đối diện trước con vật . Lão đã tự vẫn . Trên đời có bao nhiªu c¸i chÕt nhÑ nhµng, vËy mµ l·o chän cho mình cái chết thật đau đớn, vật vã...dường như lão muốn tự trừng phạt mình trước con chó yªu dÊu. 2. Tình yêu thương sâu nặng Vî mÊt, l·o ë vËy nu«i con, bao nhiªu t×nh thương lão đều dành cho con trai lão . Trước tình cảnh và nỗi đau của con, lão luôn là người thấu hiÓu t×m c¸ch chia sÎ, t×m lêi lÏ an ñi gi¶ng d¶i cho con hiểu dằn lòng tìm đám khac. Thương con lão càng đauđớn xót xa khi nhận ra sự thực phũ phµng : SÏ mÊt con vÜnh viÔn “ThÎ cña nã .............chø ®©u cã cßn lµ con t«i ”. Nh÷n ngµy sống xa con, lão không nguôi nỗi nhó thương, niềm mong mỏi tin con từ cuối phương trời . Mặc dï anh con trai ®i biÒn biÖt n¨m s¸u n¨m trêi, nhưng mọi kỷ niệm về con vẫn luôn thường trực ë trong l·o. Trong c©u chuyÖn víi «ng gi¸o , l·o không quyên nhắc tới đứa con trai của mình L·o sèng v× con, chÕt còng v× con : Bao nhiêu tiền bòn được lão đều dành dụm cho con. Đói khat, cơ cực song lão vẫn giư mảnh vườn đến cùng cho con trai để lo cho tương lai của con. Hoàn cảnh cùng cực, buộc lão phải đứng *********************************************************************************************** 19 Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. trước sự lựa chọn nghiệt ngã : Nếu sống, lão sẽ lỗi đạo làm cha. Còn muốn trọn đạo làm cha thi phải chết . Và lão đã quyên sinh không phải lão không quý mạng sông, mà vì danh dự làm người, danh dù lµm cha. Sù hy sinh cña l·o qu¸ ©m thÇm, lín lao. 3. Vẻ đẹp của lòng tự trọng và nhân cách cao c¶ Đối với ông giáo người mà Lão Hạc tin tưởng quý trọng , cung luôn giữ ý để khỏi bị coi thường . Dù đói khát cơ cực, nhưng lão dứt khoát từ hối sự giúp đỡ của ông giáo , rồi ông cố xa dần v× kh«ng muèn mang tiÕng lîi dông lßng tèt cña người khác . Trước khi tìm đến cái chết, lão đã toan tính sắp đặt cho mình chu đáo. Lão chỉ có thể yên lòng nhắm mắt khi đã gửi ông giáo giữ trọn mảnh vườn, và tiền làm ma. Con người hiền hậu ấy, cũng là con người giầu lòng tự trọng. Họ thµ chÕt chø quyÕt kh«ng lµm bËy. Trong x· héi ®Çy rÉy nh¬ nhuèc th× tù ý thøc cao vÒ nh©n phẩm như lão Hạc quả là điều đáng trọng - TruyÖn gióp ta hiÓu sù tha ho¸ biÕn ch¸t cña mét bé phËn tÇng líp n«ng d©n trong x· héi ®­¬ng thêi : Binh T­ v× miÕng ¨n mµ sinh ra lµm liều bản chất lưu manh đã chiến thắng nhân cách trong sạch của con người . Vợ ông giáo vì nghèo đói cùng quấn mà sinh ra ích kỷ nhỏ nhen, tàn nhẫn, vô cảm trước nỗi đau của người khác .. - TruyÖn gióp ta hiÓu sù tha ho¸ biÕn ch¸t cña mét bé phËn tÇng líp n«ng d©n trong x· héi ®­¬ng thêi. 3. Củng cố – hướng dẫn về nhà Gi¸o viªn nh¾c l¹i nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ lÞch sö x· héi ViÖt Nam giai ®o¹n tõ 1930 – 1945 từ đó các em có cái nhìn đúng hơn, có ý nghĩa hơn với số phận những người d©n ViÖt Nam. ***********************************************************************************************. Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net. 20.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. Ngµy so¹n: 16 /9/2011 Ngµy d¹y: : 19 /9/2011 TiÕt 5 Ôn tập các dạng đề tự sự I. Mục tiêu cần đạt: ( Như tiết 4 ) II. ChuÈn bÞ: ( Nh­ tiÕt 4 ) - Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, tµi liÖu tham kh¶o - Häc sinh: - ChuÈn bÞ «n tËp ë nhµ. III. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. Kiểm tra bài cũ: ? Nêu những hiểu biết của em về hình tượng người nông dân ViÖt Nam trong x· héi cò qua v¨n b¶n L·o H¹c ? 2. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò §Ò sè 2 Phân tích cách nhìn người nông dân của Nam Cao qua truyÖn ng¾n L·o H¹c. Hướng dẫn: * . XuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm “NghÖ thuËt vÞ nh©n sinh”C¸ch nh×n cña nhµ v¨n lµ c¸ch nh×n cña mét con người luôn thấu hiểu , đồng cảm với nỗi đau khổ của người khác . Nhà văn luôn thấu hiểu nỗi khổ về vật chất và tinh thầnh của người nông dân. Là người sống gần gũi , gắn bó với người nông dân Nam Cao đã nhìn sâu hơn vào nỗi đau tinh thần của nhµ v¨n. * . Bằng cái nhìn yêu thương trân trọng, Nam Cao đã nhận ra vẻ đẹp tâm hồn đáng quý của lão Hạc trong cuộc sống không phải giành cho con người. a. Nhµ v¨n nhËn thÊy tõ th¼m s©u t©m hån lão Hạc tấm lòng nhân hậu thật đáng quý Nam Cao đã nhận ra tình cảm thân thiết máu thịt của con người dành cho con người Nam Cao cßn ph¸t hiÖn ra nçi ©n hËn cao thượng và đức tính trung thực của Lão Hạc qua việc b¸n con chã Nhà văn càn nhận thấy ở người cha còm cõi xơ xác như lão Hạc tình yêu thương con sâu nặng b. Với phương chấm cố tìm mà hiểu, Nam Cao đã phát hiện ra đằng sau vẻ ngoài xấu xí gàn dë cña L·o H¹c lµ lßng tù träng vµ nh©n c¸ch trong s¹ch cña l·o H¹c Më réng: Cã thÓ so s¸nh c¸ch nh×n tr©n träng đối với người nông dân của Nam Cao và cách nhìn có phần miệt thị, khinh bỉ người nông dân của Vũ. Nội dung cần đạt §Ò sè 2 Phân tích cách nhìn người nông d©n cña Nam Cao qua truyÖn ng¾n L·o H¹c. Hướng dẫn: 1. XuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm “NghÖ thuËt vÞ nh©n sinh”. .2 Bằng cái nhìn yêu thương trân trọng, Nam Cao đã nhận ra vẻ đẹp tâm hồn đáng quý của l·o H¹c trong cuéc sèng kh«ng phải giành cho con người.. ***********************************************************************************************. Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net. 21.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. Trọng Phụng . Trong tiểu thuyết Vỡ đê, Vũ Trọng Phụng tả người nông dan như những con người kh«ng cã ý thøc kh«ng c¶m xóc, coi hä nh­ nh÷ng bọn người xấu xa, đểu cáng . Thấy được cái nhìn cña Nam Cao lµ c¸i nh×n tiÕn bé vµ nh©n d¹o s©u s¾c. * . Lµ c¸ch nh×n cã chiÒu sau trµn ®Çy l¹c quan tin tưởng. Nam Cao nhìn người nông dân không phải bằng thứ tình cảm dửng dưng của kẻ trên hướng xuống dưới, càng không phải là hời hợt phiến diện. Nam Cao luôn đào sâu, tìm tòi khám phá những ẩn khuất trong tâm hồn của lão Hạc , từ đó phát hiện ra nét đẹp đáng quý : Đó là cái nhìn đầy lạc quan tin twongr vào phẩm hạnh tốt đẹp của người nông dân. Trước cách mạng, không ít nhân vật của Nam cao đều bị hoàn cảnh khuất phục, làm thay đổi nhân h×nh lÉn nh©n tÝnh. VËy mµ k× diÖu thay hoµn c¶nh khắc nghiệt đã không khiến một lão Hạc lương thiện thay đổi được bản tính tốt đẹp .....Lão đã bảo toàn nhân cách cao cả của mình để tìm đến cái chết : “Không cuộc đời chưa hẳn đã đấng buồn.........” thÓ hiÖn niÒm tin cña nhµ v¨n vµo nh©n c¸ch vµo sù tồn tại kiên cường vào cái tốt §Ò sè 3 Đọc mỗi tác phẩm văn chương, sau mỗi trang sách, ta đọc được cả nỗi niềm băn khoăn trăn trở của tác giả về số phận con ngươi. Dựa vào những hiÓu biÕt vÒ L·o H¹c, vµ C« bÐ b¸n diªm h·y lµm sáng tỏ nỗi niềm đó. Huíng dÉn: - . Nh÷ng b¨n kho¨n tr¨ trë cña Nam Cao vÒ sè phậnnhững người nông dân qua truyện ngắn L·o H¹c: Nh÷ng lo l¾ng tr¨n trë cña Nam Cao thÓ hiÖn qua nhân vật Lão Hạc: Lão là người sống lương thiện trụng thực, có nhân cách đáng quý nhưng cuộc đời lại nghèo khổ bất hạnh . Sống thì mỏi mòn cơ cực , chết thì đau đớn thê thảm . Đây là những b¨n kho¨n tr¨n trë cña Nam Cao®­îc thÓ hiÖn qua những triết lý chua chát của lão Hạc về kiếp người “khiÕp......ch¼ng h¹n” vµ qua nh÷ng triÕt lý cña «ng gi¸o: “Cuéc dêi cø .................buån theo mét nghÜa khác” . Ôi cuộc đời này hình như không còn chỗ đứng cho những con người trung thực , lương thiện nh­ l·o H¹c. §ã lµ ®iÒu khiÕn Nam Cao v« cïng day døt.. 3. Lµ c¸ch nh×n cã chiÒu sau tràn đầy lạc quan tin tưởng.. §Ò sè 3 - Đọc mỗi tác phẩm văn chương, sau mỗi trang sách, ta đọc được c¶ nçi niÒm b¨n kho¨n tr¨n trë cña t¸c gi¶ vÒ sè phËn con ngươi. Dựa vào những hiểu biết vÒ L·o H¹c, vµ C« bÐ b¸n diªm hãy làm sáng tỏ nỗi niềm đó. Huíng dÉn: I. Nh÷ng b¨n kho¨n tr¨ trë cña Nam Cao vÒ sè phËn những người nông dân qua truyÖn ng¾n L·o H¹c:. ***********************************************************************************************. Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net. 22.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Giáo án Tự chọn Ngữ văn 8 – Trường THCS Giao Lạc *****************************************************************************************. Nh÷ng b¨n kho¨n tr¨n trë cña Nam Cao vÒ nh÷ng tÊn bi kÞch kh«ng cã lèi tho¸t cña tÇng líp thanh niªn n«ng th«n lóc bÊy giê , ®iÓn h×nh lµ anh con trai lão Hạc. Cuộc sống cùng quẫn, nghèo đói khiÕn anh kh«ng cã næi h¹nh phóc b×nh gÞ nh­ mình mong muốn ...bỏ đi đồn điền cao su với suy nghÜ viÓn v«ng : “Cã b¹c tr¨m míi vÒ” - . Nh÷ng b¨n kho¨n tr¨n trë cña Nam Cao vÒ sè phận người trí thức trong xã hội đương thời Ông giáo là người có nhiều chữ nghĩa, giàu ước mơ khát vọng cao đẹp có nhân cách đáng quý song l¹i sèng trong c¶nh nghÌo dãi. Tõ Sµi Gßn trë về quê hương, cả gia tài của ông chỉ có một va ly đựng toàn sách cũ ...ông đã bán dần những quyển s¸ch mµ «ng vÉn n©n niu quý träng . §©y lµ nçi ®u khổ đối với ngươi trí thức bởi sách là một phần của đời ông . Vậy mà giờ đây vấn đề miếng cơm manh áo đã dập tắt những ước vọng trong sáng đẩy ông vµo th¶m c¶nh “Sèng mßn ” kh«ng cã lèi tho¸t. Qua tÊn bi kÞch cña «ng gi¸o Nam Cao kh«ng khái day dứt về số phận người tri thức trog xã hội đương thời. Họ mang trong mình ước mơ hoài bão cao đẹp vµ kh¸y väng nghÒ nghiÖp . - Tóm lại thông qua số phận người nông dân, người trÝ thøc, Nam Cao muèn cÊt lªn tiÕng kªu cøu ... - . Nh÷ng b¨n kho¨n cña An- ®Ðc xen vÒ sè phËn trÎ em nghÌo Một cô bé nhỏ xinh ngoan ngoãn đáng được sống đầy đủ lại phải chịu nhiều bất hạnh trái ngang Từ khi gia đình tiêu tán gia đình em phải sống chui rúc trong xó tối tăm. Cô phải bàn diêm để kiếm sống . Em bị bỏ đói, rét ... đầu trần chân đi đất cứ lang thang trong đêm tối . Rét buốt đã khiến đôi bnf tay em cứng đờ ra , chân bầm tím. Em thiếu sự quan tâm tình thương của gia đình và xã hội Bà nội và mẹ cô những người thương yêu em thì đã lần lượt ra đi. Chỗ dựa tinh thần cuối cùng của em là người cha, nhưng cha lại lạnh lùng tàn nhÉn, khiÕn em lu«n sèng trong sî h·i kh«ng muèn vÒ nhµ Người đời thì lạnh lùng nhẫn tâm, vô cảm trước tình cảnh của em, không ai đoái hoài đến lời chào của cô...người ta còn diễu cợt trên nôi đau của em. Nhà văn day dứt trước cái chết của cô bé nhà văn đã cổ tích hoá sự ra đi của em trong thanh thản, m·n nguyÖn. §Ò 4:. II. Nh÷ng b¨n kho¨n tr¨n trë cña Nam Cao vÒ sè phËn người trí thức trong xã hội ®­¬ng thêi. III. Nh÷ng b¨n kho¨n cña An®Ðc xen vÒ sè phËn trÎ em nghÌo. §Ò 4:. ***********************************************************************************************. Gi¸o viªn: §Æng ThÞ Th¾m Lop8.net. 23.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>