Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 107: Cách làm bài văn lập luận giải thích

<span class='text_page_counter'>(1)</span>NS: 16/3/09 NG:19/3/09. Tiết: 107. CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN GIẢI THÍCH. A. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Ôn lại những kiến thức về kiểu bài nghị luận giải thích; những cách thức cụ thể trong việc làm một bài văn giải thích,những điều cần lưu ý và những lỗi cần tránh khi làm bài. 2. Kĩ năng: Tiếp tục rèn một số kĩ năng: tìm hiểu đề bài, tìm ý, lập dàn ý, phát triển dàn ý thành đoạn và bài văn. 3. Thái độ: Yêu thích phương pháp lập luận giải thích trong văn nghị luận B. CHUẨN BỊ: GV: Một số đề bài, máy chiếu đa vật thể HS: Vở bài tập, vở nháp C. PHƯƠNG PHÁP: - Phương pháp: Nêu vấn đề, phát vấn, quy nạp thực hành... D. TIẾN TRÌNH GIỜ DẠY. I. Ổn định tổ chức: KTSS: 7B................................................................................. II. Kiểm tra bài cũ ? Thế nào là văn lập luận giải thích? Các cách giải thích và yêu cầu của bài văn giải thích? - Yêu cầu nêu được: Ghi nhớ: SGK_T71. III. Giảng bài mới: G: ở bài trước các em đã hiểu thế nào là lập luận giải thích, cách giải thích và yêu cầu của bài văn lập luận giải thích. Vậy các bước làm một bài văn lập luận giải thích như thế nào? chúng ta cùng tìm hiểu nội dung bài học hôm nay. Hoạt động của GV ? Em hãy nêu các bước lµm mét bµi v¨n?. ? Xác định thể loại, nội dung, phạm vi yêu cầu của đề bài? ? Với đề bài cụ thể trên, đề bài đã đặt ra yêu cầu gì? ? Người làm bài có cần gi¶i thÝch t¹o sao ®i mét ngày đàng có thể học một sµng kh«n kh«ng? v× sao?. Hoạt động của HS. Nội dung I. Các bước làm bài văn lập luận giải thích: H: Đọc to, rõ đề bài SGK - *Đề bài: Nhân dân ta có T84. c©u tôc ng÷: “Đi một ngày đàng, học H: - ThÓ lo¹i: gi¶i thÝch. mét sµng kh«n” H·y gi¶i - Nội dung: ( vấn đề cần thích nội dung câu tục ngữ gi¶i thÝch) C©u tôc ng÷. đó. - Phạm vi: trong cuộc 1. Tìm hiểu đề và tìm ý: sèng. a. Tìm hiểu đề: - ThÓ lo¹i: gi¶i thÝch. H: Có - Nội dung: ( vấn đề cần gi¶i thÝch) C©u tôc ng÷. - Ph¹m vi: trong cuéc sèng. b. T×m ý: Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> ? Làm thế nào để tìm được ý nghÜa chÝnh x¸c vµ ®Çy đủ câu tục ngữ? ? Em cã thÓ rót ra kÕt luËn gì về việc tìm hiểu đề và t×m ý cho mét bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch? ? Yªu cÇu cña phÇn më bµi cña bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch ntn?. H: Hỏi người hiểu biết - Đặt ra các câu hỏi. hơn, đọc sách báo, tra từ - Liên hệ với các... ®iÓn, tù m×nh suy nghÜ thÊu đáo hơn.... 2. LËp dµn bµi: H: MB: Giíi thiÖu c©u tôc a) MB: Giíi thiÖu c©u tôc ng÷ vµ ý nghÜa s©u xa cña ng÷ vµ ý nghÜa s©u xa cña nã. nã.. ? PhÇn th©n bµi lµm nhiÖm H: Th©n bµi: vô g×? - Gi¶i thÝch nghÜa ®en. - NghÜa bãng.. - NghÜa s©u.. ? §Ó lµm cho ý nghÜa cña H: Gi¶i thÝch nghÜa ®en: §i câu tục ngữ trở nên dễ hiểu một ngày đàng nghĩa là gì? đối với người đọc thì nên Học một sàng khôn là gì? sắp xếp những ý đã tìm + Gi¶i thÝch nghÜa bãng: ®­îc theo thø tù nµo? + NghÜa s©u  liªn hÖ víi c¸c c©u tôc ng÷ kh¸c, dÞ b¶n kh¸c nhau.. ? Phần kết bài trong văn H: Khẳng định ý nghĩa của lập luận giải thích phải làm câu tục ngữ đối với mọi nhiÖm vô g×? người. ? Em cã thÓ rót ra kÕt luËn g× vÒ viÖc lËp l¹i dµn bµi cho mét bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch? ? Bø¬c tiÕp theo sau khi H: ViÕt bµi. lËp dµn bµi lµ g×? H: H đọc các phần mở bài ? C¸c ®o¹n më bµi nµy cã trong SGK T_85. đáp ứng yêu cầu của đề bài lËp luËn gi¶i thÝch kh«ng? ? Có phải đối với mỗi bài H: Khụng v¨n chØ cã mét c¸ch më bµi duy nhÊt kh«ng? G: cho H đọc các đoạn th©n bµi trong SGK.. ? Làm thế nào để đoạn đầu tiªn cña th©n bµi liªn kÕt ®­îc víi MB? CÇn lµm g× để các đoạn sau của TB liªn kÕt ®­îc víi ®o¹n trước đó? ? Nªn viết ®o¹n gi¶i thÝch Lop7.net. b) Th©n bµi: - Gi¶i thÝch nghÜa ®en. - NghÜa bãng.. - NghÜa s©u... c) KÕt bµi:  Khẳng định ý nghĩa của c©u tôc ng÷.. 3. ViÕt bµi: a) MB: Cã nhiÒu c¸ch: - Đi thẳng vào vấn đề. - §èi lËp h×nh ¶nh víi ý thøc - Nhìn từ chung đến riêng. b) Th©n bµi: - Mçi c¸ch MB sÏ cã mét c¸ch viÕt TB thÝch hîp.. c) KÕt bµi: - Mỗi đề văn có nhiều cách kÕt bµi..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> nghÜa ®en vµ nghÜa bãng ntn? ? NÕu sö dông c¸ch më bµi H: Kh«ng, v× ®o¹n cña TB kh¸c th× cã thÓ viÕt c¸c cßn ph¶i phï hîp víi ®o¹n đoạn của thân bài y như mở bài, để bài văn thành SGK kh«ng? v× sao? mét thÓ thèng nhÊt. G: Yêu cầu học sinh đọc ®o¹n kÕt bµi trong SGK. ? Kết bài ấy đã cho thấy rõ là vấn đề đã được giải thÝch xong ch­a? 4. §äc l¹i vµ söa: ? Có phải đối với mỗi đề văn chỉ có một cách kết H: đọc to, rõ mục ghi nhớ bµi duy nhÊt hay kh«ng? * Ghi nhí: SGK_T_86. SGK. G: Chèt l¹i vµ yªu cÇu G: Hướng dẫn H luyện tập II. LuyÖn tËp: viÕt thªm c¸c kÕt bµi kh¸c Viết kết bài khác cho đề cho đề bài trên. bµi trªn. H: viết tại chỗ  đọc. G: nhËn xÐt  söa ch÷a. IV. Củng cố: G: HÖ thèng l¹i néi dung kiÕn thøc bµi häc cÇn ghi nhí. ? Hãy nêu các bước làm một bài văn lập luận giải thích? ? Mét bµi v¨n lËp luËn gi¶i thÝch gåm mÊy phÇn? NhiÖm vô cña tõng phÇn? V. Hướng dẫn về nhà: - Học kĩ nội dung bài học, hoàn thiện phần viết thêm các kết bài khác cho đề bài trên líp. - Chuẩn bị trước đề bài cho giờ luyện tập (Đề bài SGK_T- 87). E. RÚT KINH NGHIỆM: .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................... Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>