Giáo án bồi dưỡng học sinh giỏi Ngữ văn 8 - Tiết 18 đến 30

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: 1/4/12 Ngµy d¹y: 4/4/12 TiÕt 18,19,20: cảm thụ văn qua các bài: Nhớ rừng, Quê hương A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Nhí rõng, Quª hương B. ChuÈn bÞ: GV: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của GV và HS Néi dung I. Bµi tËp 1 *Đề bài: Cảm nhận của em 1.Tìm hiểu đề vÒ bµi th¬ “Nhí rõng” cña - ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc ThÕ L÷? - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: t©m tr¹ng ch¸n ghÐt cña con hổ trong cảnh ngộ bị tù hãm ở vuờn bách thú, qua đó thể hiÖn kh¸t väng vÒ cuéc sèng tù do, cao c¶ ch©n thËt. §ã cũng là tâm trạng của thế hệ con người lúc bấy giờ. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. LÇn lượt phân tích bài thơ theo từng khổ thơ. HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc 2. Dµn ý tìm hiểu để lập dàn bài đảm a. Mở bài b¶o c¸c ý c¬ b¶n. -ThÕ L÷ (1907- 1989) lµ nhµ th¬ tiªu biÓu cña phong trµo th¬ míi. Bµi th¬ Nhí rõng in trong tËp “MÊy vÇn th¬” lµ bµi th¬ tiªu biÓu cña «ng gãp phÇn më ®­êng cho sù th¾ng lîi cña th¬ míi. b. Th©n bµi * Khæ 1 - T©m tr¹ng cña con hæ khi bÞ nhèt trong còi s¾t ®­îc biÓu hiÖn qua nh÷ng tõ ng÷: GÆm mét khèi c¨m hên trong còi sắt, bị nhục nhằn tù hãm, làm trò lạ mắt, đồ chơi . Đang ®­îc tung hoµnh mµ giê ®©y bÞ giam h·m trong còi s¾t bÞ biến thành thứ đồ chơi, nỗi nhục bị ở chung với những kẻ tầm thường, thấp kém- nỗi bất bình.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Tõ ng÷ “gËm”, “khèi c¨m hên” (GËm = c¾n, d»n … , Khèi – lấy đơn vị để đo thứ hữu hình mà đo cái vô hình là sự căm hờn) trực tiếp diễn tả hành động, và tư thế của con hổ trong cũi sắt ở vườn bách thú. Cảm xúc hờn căm kết đọng thành hình khối trong tâm hồn, đè nặng, nhức nhối, không có cách nào giải thoát, đành nằm dài trông ngày tháng dần qua, bu«ng xu«i bÊt lùc - Nghệ thuật tương phản giữa hình ảnh bên ngoài buông xu«i vµ néi t©m hên c¨m trong lßng cña con hæ thÓ hiÖn nçi ch¸n ghÐt cuéc sèng tï tóng, khao kh¸t tù do. *Khæ 2 - C¶nh s¬n l©m ngµy xa hiÖn nªn trong nçi nhí cña con hæ đó là cảnh sơn lâm bóng cả, cây già, tiếng gió gào ngàn, giọng nguồn hét núi, thét khúc trường ca dữ dội... Điệp từ ''với'', các động từ chỉ đặc điểm của hành động gợi tả sức sống mãnh liệt của núi rừng đại ngàn, cái gì cũng lớn lao phi thường, hùng vĩ, bí ẩn chúa sơn lâm hoàn toàn ngự trÞ… - Trên cái nền thiên nhiên đó, hình ảnh chúa tể muôn loài hiện lên với tư thế dõng dạc, đường hoàng, lượn tấm thân ...Vờn bóng ... đều im hơi. Từ ngữ gợi hình dáng, tính cách con hổ (giàu chất tạo hình) diễn tả cảm xúc vẻ đẹp vừa uy nghi, dòng m·nh võa mÒm m¹i, uyÓn chuyÓn cña chóa s¬n l©m. T©m tr¹ng hæ lóc nµy hµi lßng, tho¶ m·n, tù hµo vÒ oai vò cña m×nh * Khæ 3 - Cảnh rừng ở đây được tác giả nói đến trong thời điểm: đêm vàng, ngày ma chuyển bốn phương ngàn, bình minh c©y xanh bãng géi, chiÒu lªnh l¸ng m¸u sau rõng thiªn nhiªn rùc rì, huy hoµng, tr¸ng lÖ - Giữa thiên nhiên ấy con hổ đã sống một cuộc sống đế vương: - Ta say mồi ... tan- Ta lặng ngắm ...Tiếng chim ca ...- Ta đợi chết ... điệp từ ''ta'': con hổ uy nghi làm chúa tể. C¶nh th× chan hoµ ¸nh s¸ng, rén r· tiÕng chim, c¶nh th× d÷ déi. ... c¶nh nµo còng hïng vÜ, th¬ méng vµ con hæ còng næi bËt, kiªu hïng, lÉm liÖt. §¹i tõ “ta” ®­îc lÆp l¹i ë c¸c c©u th¬ trªn thÓ hiÖn khÝ ph¸ch ngang tµng, lµm chñ, t¹o nh¹c ®iÖu r¾n rái, hµo hïng. - §iÖp ng÷, c©u hái tu tõ: nµo ®©u, ®©u nh÷ng, tÊt c¶ lµ dÜ vãng huy hoàng hiện lên trong nỗi nhớ đau đớn của con hổ vµ khÐp l¹i b»ng tiÕng than u uÊt ''Than «i!”. Con hæ béc lé. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc tìm hiểu để viết bài đảm bảo c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh §Ò bµi: C¶m nhËn cña em vÒ bài thơ “Quê hương” của Tế. trùc tiÕp nçi nhí tiÕc cuéc sèng tù do cña chÝnh m×nh. *Khæ 4 - Cảnh vườn bách thú hiện ra dưới cái nhìn của con hổ chỉ là hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng, giải nước đen giả suối ... mô gò thấp kém, ... học đòi bắt chước cảnh đáng chán, đáng khinh, đáng ghét. Tất cả chỉ là người tạo, do bàn tay con người sửa sang, tỉa tót nên nó rất đơn điệu, nhàm tẻ, giả dối, tầm thường chứ không phải thế giới của tự nhiªn, m¹nh mÏ, bÝ hiÓm. - Giäng th¬ giÔu nh¹i, sö dông mét lo¹t tõ ng÷ liÖt kª liªn tiếp, ngắt nhịp ngắn, dồn dập thể hiện sự chán chường, khinh miệt, đáng ghét…, tất cả chỉ đơn điệu, nhàn tẻ không thay đổi, giả dối, nhỏ bé, vô hồn. - Cảnh vườn bách thú tù túng đó chính là thực tại xã hội ®­¬ng thêi ®­îc c¶m nhËn bëi nh÷ng t©m hån l·ng m¹n. Thái độ ngao ngán, chán ghét cao độ đối với cảnh vườn bách thú của con hổ cũng chính là thái độ của họ đối với xã hội. Tâm trạng chán chường của hổ cũng là tâm trạng của nhà thơ lãng mạn và của người dân Việt Nam mất nước trong hoµn c¶nh n« lÖ nhí l¹i thêi oanh liÖt chèng ngo¹i x©m cña d©n téc * Khæ 5 - Giấc mộng ngàn của con hổ hướng về một không gian oai linh, hùng vĩ, thênh thang nhưng đó là không gian trong méng (n¬i ta kh«ng cßn ®­îc thÊy bao giê) - kh«ng gian hïng vÜ. §ã lµ nçi nhí tiÕc cuéc sèng tù do. §ã còng lµ khát vọng giải phóng của người dân mất nước.Đó là nỗi đau bi kịch. Điều đó phản ánh khát vọng được sống chân thËt, cuéc sèng cña chÝnh m×nh, trong xø së cña chÝnh m×nh. §ã lµ kh¸t väng gi¶i phãng, kh¸t väng tù do. c. KÕt bµi - Bµi th¬ trµn ®Çy c¶m høng l·ng m¹n: m¹ch c¶m xóc s«i næi, cuån cuén tu«n trµo thÓ hiÖn t©m tr¹ng ch¸n ghÐt cña con hæ trong c¶nh ngé bÞ tï h·m ë vên b¸ch thú, qua đó thể hiện khát vọng về cuộc sống tự do, cao cả chân thật. Đó cũng là tâm trạng của thế hệ con người lúc bÊy giê. 3. ViÕt bµi 4.§äc vµ ch÷a bµi II. Bµi tËp 2 *.Tìm hiểu đề. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Hanh?. - ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: Víi nh÷ng vÇn th¬ b×nh dÞ mµ gợi cảm, bài thơ Quê hương của TH đã vẽ lên một bức tranh tươi sáng về một làng quê miền biển, trong đó nổi bật lªn h/a khoÎ kho¾n, ®Çy søc sèng cña ngêi d©n lµng chµi vµ sinh hoạt lao động làng chài. Bài thơ cho ta thấy t/c quê hương trong sáng tha thiết của nhà thơ. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. LÇn lît ph©n tÝch bµi th¬ theo tõng khæ th¬. *. Dµn ý HS dựa vào kiến thức đợc a. Mở bài tìm hiểu để lập dàn bài đảm - Giới thiệu về bài thơ và nội dung chính b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau b. Th©n bµi 1 Hình ảnh quê hương a. Giíi thiÖu chung vÒ lµng quª - H/a quê hương được tác giả giới thiệu: làm nghề chài lưới, nước bao vây ... sông. Cách giới thiệu rất tự nhiên bình dị về nghề nghiệp và vị trí địa lí của làng ta thấy đây là một lµng chµi ven biÓn. b. Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá - Đoàn thuyền đánh cá ra khơi trong khung cảnh: trời trong, gió …hồng => một buổi sáng đẹp trời hứa hẹn một chuyÕn ra kh¬i ®Çy th¾ng lîi. -Trên đó nổi bật là h/a chiếc thuyền và cánh buồm, chiếc thuyền đợc diễn tả thật ấn tượng: ChiÕc thuyÒn nhÑ ….m· Ph¨ng m¸i…..giang khÝ thÕ b¨ng tíi dòng m·nh lµm to¸t lªn mét søc sèng mạnh mẽ, một vẻ đẹp hùng tráng đầy hấp dẫn. - Cánh buồm được tác giả so sánh, nhân hoá: giương to như……gió. Sự cảm nhận tinh tế, cùng sự liên tởng độc đáo cánh buồm căng hiện lên với một vẻ đẹp lãng mạn, bất ngê, h/a c¸nh buåm tr¾ng c¨ng giã biÓn kh¬i quen thuéc bçng trë lªn lín lao, thiªng liªng vµ rÊt th¬ méng. TH nh­ nhận ra đó chính là biểu tượng của linh hồn làng chài. Nhà th¬ võa vÏ chÝnh x¸c c¸i h×nh võa c¶m nhËn ®­îc c¸i hån cña sù vËt. c. Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về - Dân làng đón đoàn thuyền đánh cá trở về trong không khí ồn ào, tấp nập => cảnh đông vui náo nhiệt .Cảnh làng chài đón đoàn thuyền cá trở về là bức tranh sinh. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> động, náo nhiệt, đầy ắp niềm vui và sự sống và họ nh thầm cảm ơn trời biển đã cho người dân làng chài trở về an toàn vµ c¸ ®Çy ghe - Người dân làng chài được miêu tả với làn da ngăm rám n¾ng, th©n ….vÞ xa x¨m.Víi bót ph¸p võa t¶ thùc võa s¸ng tạo độc đáo, ngời lao động làng chài thật đẹp với nước da nhuém n¾ng giã, th©n h×nh v¹m vì thÊm ®Ëm vÞ mÆn mßi, nång to¶ vÞ xa x¨m cña biÓn, trë nªn cã tÇm vãc phi thường. - Con thuyền sau chuyến đi vất vả đợc tác giả miêu tả: im …n»m, nghe …vá. NghÖ thuËt nh©n ho¸ miªu t¶ con thuyền có hồn nh một phần sự sống lao động của làng chài. Con thuyền cũng giống như con người sau một chuyến ra kh¬i ®Çy mÖt mái, nã n»m nghØ ng¬i vµ c¶m nhËn vÞ mÆn mßi cña biÓn kh¬i ®ang lan to¶ trong thí vá - Người viết có tâm hồn tinh tế, tài hoa và nhất là có tấm lòng gắn bó sâu nặng với quê hương 2. Nỗi nhớ quê hương(khổ cuối) - Xa quê nhưng tác giả “luôn tưởng nhớ” quê hương. Lối biÓu c¶m trùc tiÕp béc lé nçi nhí ch©n thµnh, tha thiÕt cña nhµ th¬ nªn lêi th¬ gi¶n dÞ, tù nhiªn. - Nhớ về quê hương tác giả nhớ về: Nhớ màu nước ….vôi.Nhớ con …quá đặc biệt là về ''cái mùi nồng mặn''. Dù đi xa, đứa con hiếu thảo của quê hơng luôn tởng nhớ ''mùi nồng mặn'' đặc trưng của quê hương - Đó là hương vị riêng đầy quyến rũ, mùi riêng của làng biển rất đặc trưng... * Quê hương là nỗi nhớ thường trực trong tâm hồn tác giả, «ng lu«n nhí tíi nh÷ng h/a th©n thuéc trong cuéc sèng cña người dân làng chài. c. KÕt bµi - Kh¸i qu¸t l¹i gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt 3. ViÕt bµi a. Më bµi - TH cã mÆt trong phong trµo th¬ míi víi nh÷ng bµi th¬ HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc mang nặng nỗi buồn và t/y quê hương đất nước. tìm hiểu để viết bài đảm bảo ''Quê hương'' là bài thơ được in trong tập ''Hoa niên'' xuất c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi b¶n n¨m 1945 më ®Çu cho nguån c¶m høng lín trong suèt đời thơ Tế Hanh. b. Th©n bµi GV gọi một số HS đọc bài và c. Kết bài cùng nhận xét, chữa bài hoàn Với những vần thơ bình dị mà gợi cảm, bài thơ Quê hương. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> chØnh. của TH đã vẽ lên một bức tranh tươi sáng về một làng quê miền biển, trong đó nổi bật lên h/a khoẻ khoắn, đầy sức sống của người dân làng chài và sinh hoạt lao động làng chài. Bài thơ cho ta thấy t/c quê hương trong sáng tha thiét cña nhµ 3. Củng cố, hướng dẫn về nhà: - Học bài, ôn tập các kiến thức về bài Nhớ rừng, Quê hương - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp bµi Khi con tu hó,Tøc c¶nh P¸c Bã. Ngµy so¹n: 5/4/12 Ngµy d¹y: /4/12 TiÕt 21,22,23: c¶m thô v¨n qua c¸c bµi: khi con tu hó, tøc c¶nh p¸c bã . A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Khi con tu hó,Tøc c¶nh P¸c Bã. B. ChuÈn bÞ: GV: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp: Hoạt động của cô và trò Néi dung §Ò bµi: C¶m nhËn cña em vÒ I. Bµi tËp 1 bài thơ “Khi con tu hú” của 1.Tìm hiểu đề Tè H÷u? - ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: Khi con tu hó cña TH lµ bµi th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ, thiÕt tha, thÓ hiÖn s©u s¾c lßng yªu cuéc sèng vµ niÒm kh¸t khao tù do ch¸y bỏng của người chiến sĩ cách mạng trong cảnh tù ®Çy. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. Lần lượt phân tích bài thơ theo từng khổ thơ. 2. Dµn ý a. Më bµi HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc - Tè H÷u ®­îc coi lµ l¸ cê ®Çu cña th¬ ca c¸ch m¹ng. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> tìm hiểu để lập dàn bài đảm và kháng chiến. Bài thơ Khi con tu hú được viết b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau trong nhµ lao Thõa Phñ(HuÕ) khi t¸c gi¶ ®ang ho¹t động cách mạng, mới bị bắt giam (7/1939) thể hiện tâm trạng bức xúc, hướng tới cuộc sống bên ngoài b. Th©n bµi - C¶nh mïa hÌ ®­îc t¸c gi¶ gîi ra b»ng ©m thanh của tiếng tu hú - tiếng chim đặc trưng báo hiệu hè về - Tiếng chim tu hú đã thức dậy trong tâm hồn người chiến sĩ trẻ trong tù một khung cảnh mùa hè đẹp với tiếng ve kêu râm ran trong vườn cây, lúa chiêm chín vàng trên cánh đồng, bầu trời cao rộng với cánh diều chao lượn, …Đây là mùa hè rộn rã âm thanh, rực rỡ màu sắc và hơng vị ngọt ngào, bầu trời khoáng đạt tự do…Cuéc sèng thanh b×nh ®ang sinh s«i, n¶y në, ngọt ngào tràn trề nhựa sống đang sôi động trong tâm hồn ngời tù. Nhng tất cả đều trong tâm tưởng. - Nhà thơ đã đón nhận mùa hè bằng thính giác, bằng t©m tëng, b»ng søc m¹nh cña t©m hån nång nhiÖt víi t×nh yªu cuéc sèng tù do:“Ta nghe…lßng”.ChÝnh v× thÕ nhµ th¬ ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong tï cã t©m tr¹ng ngét ng¹t: Mµ ch©n …tan …«i. Ngét …uÊt th«i. Nhịp thơ 6/2; 3/3, động từ mạnh (đạp tan phòng, chÕt uÊt), sö dông nhiÒu th¸n tõ («i, th«i, lµm sao) ta cảm nhận được tâm trạng ngột ngạt uất ức cao độ, khao kh¸t tho¸t c¶nh tï ngôc trë vÒ víi cuéc sèng tù do ë bªn ngoµi. - Mở đầu và kết thúc bài thơ đều có tiếng chim tu hú. TiÕng chim tu hó ë ®Çu bµi lµ tiÕng chim b¸o hiÖu hÌ vÒ mét mïa hÌ trµn ®Çy søc sèng vµ tù do.TiÕng chim tu hó ë cuèi bµi l¹i khiÕn cho ngêi chiÕn sÜ ®ang bÞ giam c¶m thÊy hÕt søc ®au khæ, bùc béi  t©m hån ®ang ch¸y lªn kh¸t väng sèng tù do. * TiÕng chim lµ tiÕng gäi tha thiÕt cña tù do, cña thÕ giíi sù sèng ®Çy quyÕn rò, th«i thóc giôc gi· muèn ngêi tï vît ngôc ra ngoµi víi c/s tù do. c. KÕt bµi - Khi con tu hó cña TH lµ bµi th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ, thiÕt tha, thÓ hiÖn s©u s¾c lßng yªu cuéc sèng vµ niềm khát khao tự do cháy bỏng của người chiến sĩ. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> c¸ch m¹ng trong c¶nh tï ®Çy 3. ViÕt bµi HS dựa vào kiến thức đợc a. Mở bài tìm hiểu để viết bài đảm bảo - Tố Hữu được coi là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi và kháng chiến. Bài thơ Khi con tu hú đợc viết trong nhà lao Thừa Phủ(Huế) khi tác giả đương hoạt động c¸ch m¹ng, míi bÞ b¾t giam (7/1939) thÓ hiÖn t©m tr¹ng bøc xóc, híng tíi cuéc sèng bªn ngoµi b. Th©n bµi c. KÕt bµi - Khi con tu hó cña TH lµ bµi th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ, thiÕt tha, thÓ hiÖn s©u s¾c lßng yªu cuéc sèng vµ niềm khát khao tự do cháy bỏng của người chiến sĩ c¸ch m¹ng trong c¶nh tï ®Çy. 4.§äc vµ ch÷a bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh II. Bµi tËp 2 *.Tìm hiểu đề §Ò bµi: C¶m nhËn cña em vÒ - ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc bµi th¬ “Tøc c¶nh P¸c Bã” - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: Tøc c¶nh P¸c Bã cho cña HCM? thÊy tinh thÇn l¹c quan, phong th¸i ung dung cña BH trong cuộc sống CM gian khổ ở Pác Bó.Với Người lµm CM vµ sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn lµ niÒm vui lín. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. Lần lượt phân tích bài thơ theo từng câu thơ. 2. Dµn ý a. Më bµi HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc - HCM (1890- 1969) quª ë lµng Kim Liªn – Nam tìm hiểu để lập dàn bài đảm Đàn – Nghệ An, là nhà lãnh tụ vĩ đại, nhà thơ lớn, b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau nhµ CM cña d©n téc VN. Bµi th¬ Tøc c¶nh P¸c Bã ra đời trong thời gian Bác sống và làm việc tại hang P¸c Bã – Cao B»ng (2/1941). Bµi th¬ t¶ c¶nh sinh ho¹t, lµm viÖc vµ c¶m nghÜ cña B¸c trong nh÷ng ngµy H§CM gian khæ ë P¸c Bã. b. Th©n bµi - Câu thơ 1 sử dụng phép đối về không gian và đối về thời gian, ngắt nhịp 4/3 sóng đôi tạo cảm giác nhÞp nhµng gióp ta hiÓu vÒ cuéc sèng cña B¸c. §ã lµ cuéc sèng hµi hoµ th th¸i, ung dung hoµ ®iÖu víi. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> nhÞp sèng cña nói rõng. - C©u th¬ 2 nãi vÒ chuyÖn ¨n cña B¸c ë P¸c Bã. Thøc ¨n chñ yÕu lµ ch¸o bÑ, rau m¨ng. §©y lµ nh÷ng thøc ¨n cã s½n hµng ngµy trong b÷a ¨n cña B¸c. Giäng điệu đùa vui: lương thực, thực phẩm ở đây đầy đủ và d thừa. Bữa ăn của Bác thật đạm bạc giản dị mà chan chứa tình cảm đó là toàn là sản vật của thiên nhiên ban tÆng cho con ngêi. §ã còng lµ niÒm vui cña ngêi chiÕn sÜ CM lu«n g¾n bã víi cuéc sèng cña thiªn nhiªn - C©u th¬ 3 nãi vÒ ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña B¸c. B¸c làm việc bên bàn đá chông chênh rất giản dị, đơn sơ. Hình tợng ngời chiến sĩ đợc khắc hoạ thật nổi bật vừa chân thực vừa sinh động lại vừa nh có một tầm vãc lín lao, mét t thÕ uy nghi, lång léng, gièng nh một bức tợng đài về vị lãnh tụ CM. HCM đang dịch sö §¶ngCéng s¶n Liªn X« lµm tµi liÖu huÊn luyÖn cán bộ đồng thời chính là xoay chuyển lịch sử VN. - Câu thơ thứ 3 là suy nghĩ của Bác về cuộc đời cách m¹ng. §ã lµ cuéc sèng gian khæ nhng lµ niÒm vui giữa chốn núi rừng – cuộc đời “ sang” - sang trọng giàu có. Đó là TT, cuộc đời làm CM lấy lý tởng cứu níc lµm lÏ sèng kh«ng hÒ bÞ gian khæ khuÊt phôc. Cuộc đời CM của Bác thật gian khổ nhng Bác thấy đó là niềm vui của ngời chiến sĩ CM giữa chốn lâm tuyền. Bác là ngời CM sống lạc quan tự tin yêu đời. c. KÕt bµi - là bài thơ tứ tuyệt bình dị pha lẫn giọng đùa vui Tøc c¶nh P¸c Bã cho thÊy tinh thÇn l¹c quan, phong th¸i ung dung cña BH trong cuéc sèng CM gian khæ ë P¸c Bã.Víi Ngêi lµm CM vµ sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn lµ niÒm vui lín. HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc 3. ViÕt bµi tìm hiểu để viết bài đảm bảo a. Mở bài c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi - HCM (1890- 1969) quª ë lµng Kim Liªn – Nam Đàn – Nghệ An, là nhà lãnh tụ vĩ đại, nhà thơ lớn, nhµ CM cña d©n téc VN. Bµi th¬ Tøc c¶nh P¸c Bã ra đời trong thời gian Bác sống và làm việc tại hang P¸c Bã – Cao B»ng (2/1941). Bµi th¬ t¶ c¶nh sinh ho¹t, lµm viÖc vµ c¶m nghÜ cña B¸c trong nh÷ng ngµy H§CM gian khæ ë P¸c Bã.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> b. Th©n bµi c. KÕt bµi - Tøc c¶nh P¸c Bã lµ bµi th¬ tø tuyÖt b×nh dÞ pha lÉn giọng đùa vui, cho thấy tinh thần lạc quan, phong th¸i ung dung cña BH trong cuéc sèng CM gian khæ GV gọi một số HS đọc bài và ở Pác Bó.Với Ngời làm CM và sống hoà hợp với cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn thiªn nhiªn lµ niÒm vui lín. chØnh 4.§äc vµ ch÷a bµi 3. Củng cố, hướng dẫn về nhà: - Häc bµi, «n tËp c¸c kiÕn thøc vÒ bµi Khi con tu hó,Tøc c¶nh P¸c Bã - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp bµi Ng¾m tr¨ng, §i ®­êng. Ngµy so¹n: 8/4/12 Ngµy d¹y: /4/12 TiÕt 24,25,26: c¶m thô v¨n qua c¸c bµi: Ng¾m tr¨ng, ®i ®­êng . A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Ng¾m tr¨ng, §i ®­êng. B. ChuÈn bÞ: GV: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp: Hoạt động của cô và trò Néi dung §Ò bµi: Ph©n tÝch bµi th¬ I. Bµi tËp 1 Ngắm trăng, Đi đường của *.Tìm hiểu đề HCM để thấy phong thái ung - Thể loại: Cảm thụ tác phẩm văn học dung, tinh thÇn l¹c quan cña - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: lµ bµi th¬ tø tuyÖt gi¶n dÞ mµ ngêi chiÕn sÜ cm? hàm súc Ngắm trăng cho thấy t/y thiên nhiên đến say mê vµ phong th¸i ung dung cña BH ngay c¶ trong c¶nh ngôc tï khæ t¨m tèi. §i ®­êng mang ý nghÜa t tëng s©u s¾c, tõ việc đi đờng núi đã gợi ra một chân lí đường đời: vượt qua gian lao chång chÊt sÏ tíi th¾ng lîi vÎ vang. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. LÇn. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> lît ph©n tÝch bµi th¬ 2. Dµn ý HS dựa vào kiến thức đợc a. Mở bài tìm hiểu để lập dàn bài đảm - Từ tháng 8- 1942 đến tháng 9-1943, Bác Hồ bị chính b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau quyÒn TGT b¾t giam trong c¸c nhµ lao tØnh Qu¶ng T©y. Trong bóng tối của lao tù, Người đã viết ra những dòng ¸nh s¸ng. §ã lµ nh÷ng dßng th¬ trong NhËt kÝ trong tï. Ng¾m tr¨ng, §i ®­êng lµ hai bµi th¬ tiªu biÓu cña tËp th¬ cho thÊy phong th¸i ung dung, tinh thÇn l¹c quan cña người chiến sĩ cm. b. Th©n bµi * Ng¾m tr¨ng - BH ngắm trăng trong một hoàn cảnh hết sức đặc biệt: trong tù ngục. Bậc tao nhân mặc khách thưởng thức trăng đang trong cảnh tù ngục bị đày đoạ vô cùng cực khổ. Không vướng bận với vật chất tầm thờng mà vẫn hoà lòng mình để ngắm trăng. - Câu thơ thứ 2 Vừa để hỏi vừa để bộc lộ cảm xúc của tác giả trước cảnh đêm trăng đẹp. có cái xốn xang bối rối rất nghệ sĩ của HCM trước cảnh đêm trăng quá đẹp. Chứng tỏ Người yêu thiên nhiên một cách say đắm nên đã rung động trước cảnh đêm trăng đẹp dï lµ trong tï ngôc.- C¶m xóc xao xuyÕn cña nhµ th¬, không cầm được lòng trước cảnh trăng đẹp. - Bất chấp mọi khó khăn thiếu thốn Người đã thả tâm hồn mình ra ngoài cửa sắt của nhà tù để tìm đến ngắm trăng tức là để giao hoà với thiên nhiên. - Vầng trăng cũng vượt ra qua song cửa sắt của nhà tù để đến với nhà thơ. Cả Người và trăng chủ động tìm đến nhau giao hoà với nhau. Người chủ động đến với trăng, trăng chủ động tìm đến với Người Dường như họ đã trở thành tri ©m tri kØ víi nhau. => B¸c rÊt yªu thiªn nhiªn vµ g¾n bã víi thiªn nhiªn. * §i ®­êng - Giọng suy ngẫm, nhịp 4/3.Vừa đi hết núi này lại đến một líp nói kh¸c cø thÕ khã kh¨n chång chÊt khã kh¨n, gian lao liên tiếp gian lao.khó khăn gian khổ dường như là bất tËn. - Câu thơ mở ra ý nghĩa chủ đạo của bài thơ đó là nỗi gian lao cña ngêi ®i ®­êng. §ã lµ suy ngÉm thÊm thÝa rót ra tõ bao cuéc ®i ®­êng ®Çy khæ ¶i cña nhµ th¬.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> - giọng điệu khẩn trơng thanh thoát hơn, mọi gian lao đã kết thúc, lùi về phía sau, người đi đờng lên đến đỉnh cao chót vót là lúc gian lao nhất nhng đồng thời cũng là lúc mọi khó khăn vừa kết thúc, người đi đường đã đứng trên cao ®iÓm tét cïng. - Cả một chặng đường gian lao đã kết thúc, h/a nhân vật trữ tình không còn là người đi đường núi vô cùng cực khổ trước mắt sau lưng đều là núi non, mà đã trở thành người khách du lịch đã đi đến được vị trí cao nhất để tha hồ thưởng ngoạn phonh cảnh núi non hùng vĩ bao la trải ra trước mắt. - Câu thơ diễn tả sự vui sướng đặc biệt bất ngờ đó là hạnh phúc vô cùng lớn lao của người chiến sĩ cách mạng hoàn toµn th¾ng lîi qua bao gian khæ hi sinh. C©u th¬ thÊp thoáng hiện ra h/a con người đứng trên đỉnh cao thắng lợi víi t thÕ lµm chñ thiªn nhiªn. c. KÕt bµi - lµ bµi th¬ tø tuyÖt gi¶n dÞ mµ hµm sóc Ng¾m tr¨ng cho thấy t/y thiên nhiên đến say mê và phong thái ung dung cña BH ngay c¶ trong c¶nh ngôc tï khæ t¨m tèi. §i ®­êng mang ý nghĩa tư tưởng sâu sắc, từ việc đi đường núi đã gợi ra một chân lí đường đời: vượt qua gian lao chồng chất sẽ HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc tíi th¾ng lîi vÎ vang. tìm hiểu để viết bài đảm bảo 3. Viết bài c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn 4.§äc vµ ch÷a bµi chØnh. 3. Củng cố, hướng dẫn về nhà: - Häc bµi, «n tËp c¸c kiÕn thøc vÒ bµi Ng¾m tr¨ng, §i ®­êng. - Học bài, chuẩn bị ôn tập văn thơ yêu nước đầu thế kỷ 20 Ngµy so¹n: 12/4/12 Ngµy d¹y: /4/12 TiÕt 25, 26, 27: Hình ảnh người chí sĩ trong văn thơ yêu nước đầu thÕ kû 20. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> A, Mục đích yêu cầu: -Học sinh nắm được vẻ đẹp của hình tượng người chí sĩ yêu nước đầu thế kû 20 -Vận dụng kỹ năng lập dàn ý dạng đề tổng hợp -Giáo dục lòng yêu nước, tự hào dân tộc B. ChuÈn bÞ: GV: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp: I.Hoµn c¶nh lÞch x· héi ?: H·y nªu vµi nÐt tiªu biÓu vÒ lÞch sö x· héi ®Çu thÕ kû 20 ? - Dưới ách đô hộ của thực đân Pháp mâu thuẫn giữa thực dân Pháp và ,d©n téc gi÷a nh©n d©n vµ phong kiÕn ngµy cµng s©u s¾c - Các nhà cách mạng đã khởi xướng phong trào yêu nước: Đông du, Duy t©n - Tình hình lịch sử có ảnh hưởng tới văn học. Văn học thời kỳ này phát triÓn s«i nổi với thành tựu của các nhà nho yêu nước ND: Yêu nước (Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác, Đập đá ở Côn Lôn, Lưu biệt khi xuất dương, gánh nước đêm, Hai chữ nước nhà.) Trong đó các tác phẩm thơ văn đã dựng lên hình ảnh người chí sĩ ? Các tác phẩm? (vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác, Đập đá ở Côn Lôn) ? Hình ảnh người chí sĩ được khắc hoạ như thế nào? (t­ thÕ hiªn ngang ,lÉm liÖt khÝ ph¸ch hµo hïng,trong hoµn c¶nh nµo còng vẫn kiên định ý chớ ; là hình ảnh đẹp tấm gương sáng góp phần khơi dậy tình cảm yêu nước cho thanh niên thời đó) ? Em hãy lấy dẫn chứng làm sáng tỏ nhân định này? 1/T­ thÕ hiªn ngang lÉm liÖt, khÝ ph¸ch hµo hïng - Hoàn cảnh : tù đày , bị giam cầm lưỡi gươm máy chém treo lơ lửng ®e do¹ m¹ng sèng, lµ th©n tï khæ sai *Thái độ: Vẫn là hào kiệt vẫn phong lưu Ch¹y mái ch©n th× h·y ë tï *Coi nhà tù là chốn nghỉ chân, người tù là khách phong lưu , hào kiệtthái độ thách thức tù đày gian khổ *Coi thường hiểm nguy , biến lao dịch khổ sai thành công cuộc chinh phôc thiªn nhiªn dòng m·nh:. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn Lõng lÉy lµm cho lë nói non - Biện pháp khoa trương – hình ảnh nhân vật thần thoại lồng lộng gi÷a biÓn c¶ bao la - Họ được ví với thần Nữ Oa. Llí tưởng cách mạng công cuộc cứu nước như công việc đội đá vá trời * Hành động quả quyết, phi thường: Xách búa đánh tan năm bảy đống Ra tay ®Ëp bÓ mÊy tr¨m hßn - Gửi vào hành động là tấm lòng yêu nước căm thù giặc 2/Kiên định ý chí - Hoàn cảnh đất nước lầm than họ quyết ra đi tìm đường cứu nước. Đó lµ chÝ lín: Dang tay «m chÆt bå kinh tÕ Mở miệng cười tan cuộc oán thù Họ coi mình là những người làm việc lớn gánh vác giang san Coi nhµ tï lµ n¬i luyÖn ý chÝ: Th¸ng ngµy bao qu¶n th©n sµnh sái M­a n¾ng chi sên d¹ s¾t son - Giọng điệu đanh thép,lời thơ rắn rỏi. Coi thường hiểm nguy với ý chÝ, dêi non lÊp bÓ III, §¸nh gi¸ - Hình ảnh cao đẹp; hào hùng kiên địnhvới lý tưởng giải phóng đất nước.Niềm tin sắt son vào sự nghiệp cách mạng - Tác dụng:với phong trào cứu nước những vần thơ tiếp thêm sức mạnh .Hình ảnh người chí sĩ là tấm gương sáng góp phần thổi bùng ngọn lửa đấu tranh cứu nước VI, VËn dông Đề: Hình ảnh người chí sĩ qua một số tác phẩm văn thơ em đã học đầu thÕ kû 20 Yªu cÇu HS lËp dµn ý MB: Từ văn thơ cách mạng-hình ảnh người chí sĩ Từ lịch sử đến văn thơ, hình tượng song ụ TB: Hình tượng người chí sĩ (qua 3 ý ) KB: Kh¸i qu¸t n©ng cao vµ suy nghÜ b¶n th©n Bµi tËp : ViÕt ®o¹n më bµi ViÕt ®o¹n 1, 2,3 phÇn th©n bµi 3. Củng cố, hướng dẫn về nhà: - Học bài, ôn tập các kiến thức về văn thơ yêu nước đầu thế kỷ XX - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Ngµy so¹n: 14/4/12 Ngµy d¹y: /4/12 TiÕt 28, 29, 30: C¶m nhËn gi¸ trÞ cña ®o¹n trÝch thuÕ m¸u A, Mục đích yêu cầu: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua ®o¹n trÝch ‘ThuÕ m¸u’’. - Vận dụng kỹ năng lập dàn ý dạng đề nghị luận văn học. - Giáo dục lòng yêu nước, tự hào dân tộc B. ChuÈn bÞ: GV: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp: I.Bµi tËp1 §Ò bµi: Chøng minh ngßi bót s¾c s¶o cña NAQ trong ®o¹n trÝch ‘ThuÕ m¸u’’ * Tìm hiểu đề - ThÓ lo¹i: NL - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: ngßi bót s¾c s¶o cña NAQ trong ®o¹n trÝch ‘ThuÕ m¸u’’ - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c luËn ®iÓm trong ®o¹n trÝch. Chó ý yÕu tè nghÖ thuËt. *. Dµn ý 1. Më bµi - Những năm 20 của thế kí XX là thời kì hoạt động sôi nổi của người thanh niên yêu nước – người chiến cộng sản kiên cường Nguyễn ái Quốc. Trong đó có hoạt động văn chương nhằm vạch trần bộ mặt kẻ thù, nói lên nỗi khổ của nhân dân, kêu gọi đấu tranh. - ''Bản án chế độ thực dân Pháp'' là tác phẩm đợc viết bằng chữ Pháp, gồm 2 phần 12 chương và phần phụ lục, viết tại Pháp bằng tiếng Pháp, xuất bản tại Pa ri (n¨m 1925), t¹i Hµ Néi (n¨m 1946). §o¹n trÝch “ThuÕ m¸u” n»m trong. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> chương I của tác phẩm thể hiện rõ phong cách viết của Nguyễn ái Quốc: nghÖ thuËt ch©m biÕm s¾c s¶o. 2. Th©n bµi - Đây là một văn bản phóng sự chính luận có luận đề ''Thuế máu'' được triển khai bằng hệ thống 3 luận điểm: Chiến tranh và ''Người bản xứ''; Chế độ lính tình nguyện; Kết quả của sự hi sinh.Tất cả các tiêu đề chương mục đều do tác giả đặt, gợi lên quá trình lừa bịp, bóc lột đến cùng kiệt thuế máu của bọn thực dân cai trị: người thuộc địa phải gánh chịu nhiều thứ thuế bất công, vô lí, song tàn nhẫn nhất là sự bóc lột xơng máu. thể hiện tính chiến đấu, p2 triệt để của Nguyễn ái Quốc - Mở đầu chương sách, NAQ nói về thái độ của các quan cai trị thực dân Pháp đối với người dân thuộc địa ở 2 thời điểm: trước và sau chiến tranh (1914) Trước chiến tranh thực dân Pháp gọi dân thuộc địa là những tên da đen bẩn thỉu, những tên An-Nam-mít bẩn thỉu, là những tên kéo xe tay và ăn đòn của các quan cai trị họ được xem là giống người hạ đẳng, bị đối xử đánh đập như xúc vật. Khi chiến tranh bùng nổ họ trở thành những đứa con yêu, bạn hiền, chiÕn sÜ b¶o vÖ c«ng lÝ vµ TD hä ®­îc t©ng bèc,, vç vÒ, phong cho danh hiÖu cao quý, những vinh dự hão huyền để rồi họ bị biến thành vật hi sinh.Thể hiÖn tè c¸o téi ¸c cña thùc d©n Ph¸p, g©y lßng c¨m thï phÉn né cña thùc d©n Ph¸p. - Giọng điệu mỉa mai, hài hớc: họ chỉ là, giỏi lắm thì, cuộc chiến tranh vui tươi vừa bùng nổ, thì lập tức, đùng một cái ...kết hợp với yếu tố tự sự qua nghệ thuật liệt kê, tương phản, sử dụng tính từ, danh từ vang lên rất kêu, hào nho¸ng, thÓ hiÖn nh÷ng thñ ®o¹n lõa bÞp d©n chóng mét c¸ch rÎ m¹t, che giấu bản chất tàn bạo, độc ác của thực dân Pháp. - Tác giả làm rõ số phận của người dân thuộc địa trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa. Họ phải đột ngột xa lìa vợ con, quê hương, đi phơi thây trên các b·i chiÕn trêng ch©u ¢u, ... bá x¸c t¹i nh÷ng miÒn hoang vu ..., anh dòng ®a thân cho người ta tàn sát, lấy máu mình tới những vòng nguyệt quế, lấy xơng mình chạm lên những chiếc gậy, 8 vạn người không bao giờ còn trông thấy mặt trời trên quê hương ... Tác giả đã sử dụng nghệ thuật liệt kê các dẫn chứng, lời kể chua xót, thương cảm, giọng giễu cợt, xót xa: ấy thế mà, lập tức, đi phơi thây, tới, chạm ...phản ánh số phận thảm thơng của người dân thuộc địa trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa, vì mục đích vô nghĩa, đem mạng sống mà đổi lấy những danh dự hão huyền. Mâu thuẫn trào phúng còn tiÕp tôc béc lé trong ®o¹n trÝch gi÷a lêi høa hÑn nh÷ng c¸i to t¸t, hµo nho¸ng víi nh÷ng c¸i gi¸ ph¶i tr¶ trong cuéc chiÕn tranh vui t¬i Êy. - Còn số phận của những người bản xứ ở hậu phương phải vắt kiệt sức trong các xưởng thuốc súng, khạc ra từng miếng phổi chẳng khác gì hít phải hơi ngạt. Tuy không phải trực tiếp ra mặt trận nhưng nhiều người dân thuộc địa. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> lµm viÖc chÕ t¹o vò khÝ, phôc vô chiÕn tranh còng chÞu bÖnh tËt, c¸i chÕt ®au đớn. Lời kể chua xót, giọng giễu cợt, xót xa, với việc nêu hai con số ở cuối ®o¹n v¨n gãp phÇn tè c¸o m¹ng mÏ téi ¸c cña gän thùc d©n, g©y lßng c¨m thù phẫn nộ trong quảng đại của thực dân thuộc địa. - Đến phần hai Nguyễn ái Quốc đã tập trung vạch trần, tố cáo tội ác và thủ đoạn bắt lính của chính quyền thực dân ở 3 nước Đông Dương. Bọn thực dân đã sử dụng những thủ đoạn mánh khoé tinh vi để bắt lính: tiến hành những cuéc lïng sôc lín vÒ nh©n lùc trªn toµn câi §«ng D¬ng. Tho¹t tiªn chóng tóm những người khoẻ mạnh, nghèo khổ. Sau đó chúng mới đòi đến con cái nhµ giµu muèn kh«ng ®i lÝnh t×nh nguyÖn th× s× tiÒn ra. Chóng s½n sµng trãi, xích, nhốt người ta nh nhốt xúc vật, đàn áp dã man nếu nh có chống đối. thực chất là bắt bớ, cỡng bức. là cơ hội làm giàu, củng cố địa vị, thăng quan tiến chøc, tá lßng trung thµnh. §ã lµ nh÷ng vô nhòng l¹m hÕt søc tr¾ng trîn ¨n tiền công khai từ cuộc tuyển quân, tự do làm tiền không còn luật lệ. Từ đó ta thấy thực trạng lính tình nguyện là cơ hội bóc lột người bản xứ làm giàu cho bọn thực dân Pháp, là cơ hội để thăng quan tiến chức. - Để chống lại các nhà cầm quyền, để chốn lính buộc những người bản xứ hoÆc trèn tr¸nh, hoÆc x× tiÒn ra, thËm chÝ hä cßn t×m c¸ch tù huû ho¹i b¶n thân, làm cho mình nhiễm phải những bệnh nặng nhất để khỏi đi lính. Những hành động ấy càng lật ngược cái dối trá lừa bịp cuộc mộ lính phi nghĩa. - M©u thuÉn trµo phóng, mét lÇn n÷a thÓ hiÖn ë lêi lÏ tuyªn bè trÞnh träng của bọn cầm quyền - Các bạn đã tấp nập đầu quân, kẻ thì hiến dâng cánh tay của mình nh lính thợ. Đối lập với tốp thì bị xích tay, ... những vụ bạo động ở Sµi Gßn, Biªn Hoµ... Trong khi lµm ®iÒu trªn, chÝnh quyÒn thùc d©n vÉn rªu rao về lòng tự nguyện đầu quân của ngời dân thuộc địa. Tác giả sử dụng yếu tè biÓu c¶m, nh¾c l¹i lêi tuyªn bè cña bän thùc d©n b»ng giäng ®iÖu giÔu cît rồi phản bác lại bằng thực tế hùng hồn, sử dụng nhiều câu hỏi ở phần kết để kÕt téi ®anh thÐp h¬n, cµng béc lé sù lõa bÞp tr¬ trÏn. - ý nghĩa trào phúng của nhan đề - ý nghĩa nhan đề mang sắc thái tự nhiên. V× lÝnh t×nh nguyÖn lµ tù gi¸c kh«ng b¾t buéc, s½n sµng, phÊn khëi mµ ®i. Nh­ng ë ®©y ph¶i hiÓu theo nghÜa ngîc l¹i. Gièng lµ cïng quay quanh cuéc chiến tranh đế quốc bẩn thỉu, cùng là sự trái ngược giữa hành động và lời nói. - NÕu hai ®o¹n trªn nãi vÒ nh÷ng thñ ®o¹n, nh÷ng m¸nh khoÐ cña chÝnh quyền TD để lôi đợc trai tráng những nớc thuộc địa sang cầm súng bảo vệ ''nớc mẹ'' thì ở phần III, Nguyễn ái Quốc vẫn tiếp tục chủ đề trên, nói về kết qu¶ cña sù hi sinh cña nh÷ng ngêi bÞ lõa bÞp cña c¶ nh÷ng ngêi lÝnh thuéc địa và ngời Pháp lương thiện. - Khi chiến tranh kết thúc, đại bác đã ngấy thịt đen, thịt vàng rồi thì những lời tuyên bố tình tứ bỗng dng im bặt. Chính quyền thực dân đối xử với người dân bản xứ nh xa. Những người hi sinh từng được tâng bốc trở lại ''giống ngời hèn hạ'' “Chẳng phải ... đó sao?...Bây giờ chúng tôi không cần đến các anh. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> n÷a, cót ®i ! ...” B»ng giäng mØa mai, sö dông yÕu tè biÓu c¶m, t¸c gi¶ nãi vÒ cách đối xử của chính quyền TD với những ngời lính thuộc địa sau chiến tranh. Hết chiến tranh chúng lại đối xử tàn nhẫn với họ: tước đoạt của cải, đánh đập, đối xử như với xúc vật. Người dân thuộc địa lại trở về vị trí hèn hạ ban đầu sau khi đã bị bóc lột tr¾ng trîn''thuÕ m¸u''  tr¸o trë, tµn nhÉn. - Đối với những thương binh ngời Pháp và vợ con của tử sĩ người Pháp thì ''bän c¸ mËp thùc d©n'' cÊp m«n bµi b¸n lÎ thuèc phiÖn cho TB vµ vî con cña tử sĩ người Pháp  Đầu độc 1 dân tộc để vơ vét cho đầy túi. Tác giả không ch©m biÕm, mØa mai n÷a mµ tè c¸o b»ng lÝ lÏ s¾c bÐn: trong mét viÖc mµ chính quyền thuộc địa đã phạm 2 tội ác đối với nhân loại. Chúng còn bỉ ổi hơn nữa là không ngần ngại đầu độc cả một dân tộc để vơ vét cho đầy túi. Cuối cùng tác giả đã kêu gọi thế giới văn minh và người Pháp lương thiện lên án tội ác của bọn chúng. Đó là con đường đấu tranh ban đầu để chống lại bọn cá mập thực dân vô nhân đạo. 3. KÕt bµi: - Tác giả đã vạch trần sự thật bằng những t liệu phong phú, vừa mang tính chÊt ch©m biÕm, trµo phóng, giµu tÝnh biÓu c¶m vµ søc m¹nh tè c¸o. Víi tÊm lòng của một người yêu nớc, 1 người cộng sản, tác giả đã khách quan trong tõng sù viÖc nhng ta vÉn thÊy trong c¸c c©u v¨n ø trµo c¨m hên, chøa chan lòng thương cảm, tố cáo mậnh mẽ chính quyền thực dân đã bóc lột ''thuế máu'' của người dân nghèo thuộc địa trong các cuộc chiến tranh tàn khốc  tất cả làm thành mục đích chiến đấu mãnh liệt của văn chương NAQ – HCM * ViÕt bµi 1. Më bµi Nguyễn ái Quốc là một vị lãnh tụ vĩ đại, một con người tiêu biểu cho lòng yêu nước, như chính cái tên của Người. Tác phẩm “Bản án chế độ thực dân Pháp” được Ngời viết trong thời gian hoạt động cách mạng tại Pháp là một đòn chí mạng giáng vào chủ nghĩa thực dân. Trong đó, đoạn trích “Thuế máu” nằm trong chương I của tác phẩm thể hiện rõ phong cách viết của NguyÔn ¸i Quèc: nghÖ thuËt ch©m biÕm s¾c s¶o. 2. Th©n bµi 3. KÕt bµi - Tác giả đã vạch trần sự thật bằng những tư liệu phong phú, vừa mang tính chÊt ch©m biÕm, trµo phóng, giµu tÝnh biÓu c¶m vµ søc m¹nh tè c¸o. Víi tÊm lòng của một người yêu nước, 1 người cộng sản, tác giả đã khách quan trong tõng sù viÖc nhng ta vÉn thÊy trong c¸c c©u v¨n ø trµo c¨m hên, chøa chan lòng thương cảm, tố cáo mậnh mẽ chính quyền thực dân đã bóc lột ''thuế máu'' của người dân nghèo thuộc địa trong các cuộc chiến tranh tàn khốc  tất cả làm thành mục đích chiến đấu mãnh liệt của văn chơng NAQ – HCM * §äc vµ ch÷a bµi. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> D. Củng cố, hướng dẫn về nhà: - Häc bµi, «n tËp c¸c kiÕn thøc vÒ ®o¹n trÝch ThuÕ m¸u. - Học bài, chuẩn bị ôn tập các văn bản nghị luận trung đại. Ngµy so¹n: 18/4/12 Ngµy d¹y: /4/. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span>