Giáo án Ngữ văn 8 cả năm học

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n:…./…./2010 Ngµy d¹y: …../…./2010. TiÕt 1: V¨n b¶n: T«i ®i häc - Thanh TịnhI. Mục tiêu cần đạt Gióp häc sinh: - C¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt “t«i” ë buæi tù trường đầu tiên trong đời. - ThÊy ®­îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬, gîi d­ vÞ tr÷ t×nh man m¸c cña Thanh TÞnh. II. ChuÈn bÞ - Gi¸o viªn: so¹n bµi - Häc sinh: §äc vµ so¹n bµi ë nhµ III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh 2. Bµi míi Trong cuộc đời mỗi con người những kỷ niệm về tuổi học trò, đặc biệt là những kỷ niệm về buổi tựu trường đầu tiên thường được lưu giữ lâu bền trong trí nhớ. Trong tiết học hôm nay, chúng ta sẽ được ôn lại những kỷ niệm đó cùng nhân vật “tôi” trong v¨n b¶n “T«i ®i häc” cña nhµ v¨n Thanh TÞnh. Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi häc I. Giíi thiÖu chung 1.T¸c gi¶- T¸c phÈm Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ Thanh * T¸c gi¶(1911-1988) TÞnh? - Tªn thËt lµ TrÇn V¨n Ninh, quª ëThõa ¤ng cã gÇn 50 n¨m cÇm bót s¸ng t¸c. Sù Thiªn- HuÕ nghiÖp v¨n häc cña «ng ®a d¹ng vµ phong - Thơ văn của ông đạm chất trữ tình, phó. Næi bËt nhÊt cã thÓ kÓ lµ c¸c t¸c giµu c¶m xóc, trong trÎo. phÈm: Quª mÑ, NgËm ng¶i t×m trÇm(truyÖn ng¾n), §i tõ gi÷a mïa * T¸c phÈm sen(truyÖn th¬). - In trong tËp “Quª mÑ”(1941) Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ VB “T«i - Lµ VB nhËt dông cã gi¸ trÞ biÓu c¶m cao ®i häc”? §©y lµ tËp v¨n xu«i tiªu biÓu nhÊt cña TT. 2. Chó thÝch Giải thích từ: Tựu trường, lạm nhận…? 3. Bố cục: Theo dòng hồi tưởng của nhân vật - §o¹n 1: tõ ®Çu-> t­ng bõng rén r· TruyÖn ®­îc kÓ ë ng«i thø mÊy? Ai lµ ND: Kh¬i nguån c¶m xóc người kể truyện? - §o¹n 2: C¶m xóc cña nh©n vËt “t«i” vÒ TruyÖn ®­îc kÓ theo tr×nh tù nµo? Bố cục theo dòng hồi tưởng của nhân vật buổi tựu trường đầu tiên “t«i”. Trong ®o¹n 2 cã thÓ chia lµm nhiÒu ND: cßn l¹i đoạn nhỏ tương ứng với cảm xúc của NV II. Tìm hiểu văn bản 1 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> 1. §äc. Giäng chËm, båi håi, chó ý nh÷ng c©u ®oãi tho¹i gi÷a hai mÑ con - GV đọc 1 đoạn-> gọi học sinh đọc tiếp. 2. T×m hiÓu v¨n b¶n a. Kh¬i nguån c¶m xóc cña NV “t«i” Nỗi nhớ về buổi tự trường đầu tiên của - Thêi gian: Cuèi thu(khai gi¶ng) tác giả thường được khơi nguồn vào thời - Cảnh vật, con người: lá dụng nhiều, ®iÓm nµo? V× sao? m©y bµng b¹c, mÊy em nhá rôt rÌ cïng mẹ đến trường -> T©m tr¹ng: n¸o nøc, m¬n man, t­ng bừng rộn rã nhớ về buổi tựu trường đầu Khi đó NV “Tôi” có tâm trạng ntn? tiªn V× sao nh©n vËt “t«i” L¹i cã t©m tr¹ng nh­ vËy? Vì ở đây có sự tương đồng, tự nhiên giữa qu¸ khø vµ hiÖn t¹i Có gì đặc biệt trong việc dùng từ ngữ để - NT: sử dụng từ láy có giá trị biểu cảm kh¾c ho¹ t©m tr¹ng NV? H·y ph©n tÝch? cao Nh÷ng c¶m xóc Êy kh«ng m©u thuÉn mµ gÇn gòi, bæ sung cho nhau nh»m diÔn t¶ một cách cụ thể, sinh động tâm trạng NV khi nhí l¹i qu¸ khø vµ c¶m xóc thùc cña NV trong quá khứ. Các từ láy đó góp phÇn rót ng¾n kho¶ng c¸ch thêi gian gi÷a quá khứ và hiện tại. Chuyện xảy ra đã bao n¨m mµ nh­ míi h«m qua IV. Củng cố và hướng dẫn về nhà 1. Cñng cè - Nắm được bố cục của VB: kể theo dòng hồi tưởng của NV - N¾m ®­îc c¶m xu¸c cña NV ®­îc kh¬i nguån do ®©u. NV cã t©m tr¹ng hßi hép, n¸o nøc ntn. 2. Hướng dẫn về nhà - §äc l¹i VB - TiÕp tôc hoµn thiÖn bµi so¹n.. Ngµy so¹n:…./…./2010 Ngµy d¹y: …../…./2010. Bµi 1 TiÕt 2 V¨n b¶n. T«i ®i häc. - Thanh TÞnh -. I. Mục tiêu cần đạt 2 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gióp häc sinh: - C¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt “t«i” ë buæi tù trường đầu tiên trong đời. - ThÊy ®­îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬, gîi d­ vÞ tr÷ t×nh man m¸c cña Thanh TÞnh. II. ChuÈn bÞ - Gi¸o viªn: so¹n bµi - Häc sinh: §äc vµ so¹n bµi ë nhµ III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. Kiểm tra bài cũ: VB “Tôi đi học được kể theo ngôi thứ mấy? Ai là người kể? Kể theo tr×nh tù nµo? 2. Bµi míi: ở tiết học trước, chúng ta đã đọc, tìm hiểu bố cục VB và phân tích được một phần ND. Qua đó, chúng ta đã được biết thời gian, không gian gợi NV “Tôi” nhớ lại qu¸ khø. TiÕt häc h«m nay, chóng ta sÏ ®­îc t×m hiÓu s©u h¬n vÒ c¶m xóc cña NV “Tôi"trong buổi tựu trường đầu tiên Hoạt động của thầy và Néi dung bµi häc trß Gọi học sinh đọc lại VB b. Cảm xúc của “Tôi” về buổi tựu tường §o¹n 2 nµy cã thÓ chia lµm mÊy ®o¹n ®Çu tiªn nhá? - C¶m nhËn cña T trªn ®­êng tíi trường: Buổi mai hôm ấy…trên ngọn nói - Cảm nhận của T lúc ở sân trường: tiÕp...®­îc nghØ - C¶m nhËn cña T trong líp häc: cßn l¹i * Cảm xúc trên đường tới trường Thêi gian, kh«ng gian cña ngµy ®Çu - Thêi gian: Buæi s¸ng cuèi thu(mét buæi tiên đến trướng được nhớ lại cụ thể mai đầy sương thu và gió lạnh) ntn? VÉn thêi gian, kh«ng gian Êy nh­ng - Kh«ng gian: trªn con ®­êng lµng dµi vµ hÑp hôm nay NV “Tôi” có cảm nhận ntn? - Cảm giác: mọi cảnh vật thân quen đều thay đổi, tự thấy mình đã lớn, có chí học ngay từ V× sao NV “t«i” l¹i cã c¶m gi¸c nh­ ®Çu vËy? Cả tình cảm và nhận thức của cậu đã cã sù chuyÓn biÕn m¹nh mÏ. CËu tù thÊy m×nh lín lªn nªn con ®­êng lµng không còn dài và rộng như trước nữa, -> h¸o høc, h¨m hë ®i häc cậu đã tự nhận thức được học hành là ®iÒu rÊt quan träng víi b¶n th©n m×nh Qua ®o¹n v¨n: “Trong chiÕc ¸o v¶i… lướt trên ngọn núi” ta hiểu thêm điều g× vÒ nhËn thøc cña NV “T«i” víi 3 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> viÖc häc? §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn hiÖn râ nÐt qua c¸c chi nµo? - gh× thËt chÆt hai quyÓn vë míi - muốn thử sức mình tự cầm bút, thước Qua nh÷ng c¶m nhËn cña NV “T«i” có thể thấy NV đã bộc lộ đức tính gì? Khi nhớ lại ý nghĩ: chỉ có người thạo mới cầm nổi bút thước, tác giả đã sử dông BPNT g×? H·y ph©n tÝch? H×nh ¶nh so s¸nh. So s¸nh mét hiÖn tượng vô hình là (ý nghĩ thoáng qua) với một hiện tượng tự nhiên, hữu hình (làn mây lướt qua ngọn núi) -> khiến người đọc thấy những kỉ niệm của NV thật cao đẹp, sâu sắc và đồng thời đề cao sù häc víi con nguêi Trong c¶m nhËn cña NV “T«i” ng«i trường làng có gì thay đổi trước và sau khi ®i häc? Cảnh sân trường làng Mĩ Lí được miªu t¶ cã g× næi bËt? - Rất đông người - Người nào cũng đẹp Cảnh tượng đó có ý nghĩa gì? - Phản ánh không khí đặc biệt của ngày hội khai trường - ThÓ hiÖn tinh thÇn hiÕu häc cña ND ta Nổi bật trong sân trường là hình ảnh cña ai? §­îc MT ntn? Trong ®o¹n v¨n nµy t¸c gi¶ sö dông BPNT g×? - PhÐp so s¸nh thø nhÊ(líp häc nh­ c¸i đình làng: nơi thường diễn ra các sinh hoạt cộng đồng như tế lễ, thờ cúng…) diÔn t¶ ®­îc c¶m xóc trang nghiªm, thành kính, lạ lùng của người học trò đối với ngôi trường - PhÐp so s¸nh thø 2 võa thÓ hiÖn kh¸t väng cña tuæi trÎ võa thÓ hiÖn t©m tr¹ng.. * Cảm xúc lúc ở sân trường - Khi chưa đi học: thấy trường cao ráo và s¹ch sÏ - Khi ®i häc: + Thấy trường vùa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng- > lo nghĩ vẩn vơ. + C¸c cËu häc trß nh­ nh÷ng con chim non, ngËp ngõng, e sî + ThÌm vông, ­íc ao thÇm… + C¶m thÊy m×nh ch¬ v¬, vông vÒ, lóng tóng - > NT: So sánh để diễn tả cảm giác hồi hộp, bì ngì, lo l¾ng. * C¶m xóc khi ngåi trong líp häc - Nghe thầy đọc tên-> tim như ngừng đập, giËt m×nh, lóng tóng 4 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Khi nghe thầy hiệu trưởng đọc tên từng người NV “T” có cảm giác ntn? Sau khi gäi tªn c¸c em vµo líp, thÇy giáo đã nói gì? “C¸c em ph¶i cè…nghe ch­a” Qua ®©y, em hiÓu thªm ®iÒu g× vÒ người thầy? Khi ngåi trong líp cËu c¶m nhËn ®­îc ®iÒu g×? L¹ v× lÇn ®Çu tiªn ®­îc vµo líp häc song l¹i c¶m thÊy kh«ng xa l¹ v× ý thøc ®­îc r»ng ®©y sÏ lµ nh÷ng thø g¾n bã víi m×nh Nh÷ng chi tiÕt Êy thÓ hiÖn ®iÒu g× trong t©m hån NV “T«i”? -> yªu thiªn nhiªn nh­ng còng ý thøc râ viÖc häc hµnh Tãm l¹i, khi ngåi trong líp häc NV tôi đã trải qua những tâm trạng ntn? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ng«n ng÷, c¸ch MT ®­îc sö dông trong ®o¹n v¨n nµy?. - C¶m thÊy ch­a bao giê xa mÑ nh­ lÇn nµy - Mọi vật đều lạ và hay nhưng rồi lại cảm thÊy kh«ng xa l¹ chót nµo - Nh×n theo c¸nh chim nh­ng - Chăm chú nhìn thầy viết và đọc theo. -> lo sî, bì ngì mµ l¹i th©n quen, hån nhiªn nh­ng ý thøc râ tÇm quan träng cña viÖc häc - NT: KÕt hîp MT – TS - BC, ng«n ng÷ tinh tÕ, giµu h×nh ¶nh, giµu chÊt th¬, chÊt nh¹c III. Tæng kÕt vµ luyÖn tËp 1. Tæng kÕt 2. LuyÖn tËp(SGK). Hệ thống lại những đặc sắc về NDNT của VB? IV. Củng cố và hướng dẫn về nhà 1. Cñng cè - Nắm được cảm xúc của NV “T” trong buổi tựu trường đầu tiên - Nắm được đặc sắc NT của VB 2. Hướng dẫn về nhà - Häc vµ tËp tr×nh bµy phÇn ND- NT cña VB - Chuẩn bị trước bài: Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. Ngµy so¹n:…./…./2010 Ngµy d¹y: …../…./2010. Bµi 1 TiÕt 3. Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ I. Mục tiêu cần đạt Gióp häc sinh: 5 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Hiểu rõ cấp độ khái quát nghĩa của từ ngữ và mối quan hệ về cấp độ khái quát cña nghÜa tõ ng÷ - Th«ng qua bµi häc, rÌn luyÖn t­ duy trong viÖc nhËn thøc vÒ MQH gi÷a c¸i chung vµ c¸i riªng. II. ChuÈn bÞ - Gi¸o viªn: so¹n bµi, BP - Häc sinh: §äc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái ë nhµ III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh 2. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi häc Häc sinh quan s¸t BP I. Tõ ng÷ nghÜa réng vµ tõ ng÷ nghÜa hÑp NghÜa cña tõ “§V” réng hay hÑp h¬n 1. VÝ dô nghĩa của các từ: thú, chim, cá? Vì sao? - Nghĩa của từ động vật rộng hơn nghĩa Vì phạm vi nghĩa của từ động vật bao hàm của các từ: thú, chim, cá ph¹m vi nghÜa cña ba tõ trªn NghÜa cña tõ thó réng hay hÑp h¬n nghĩa của các từ: voi, hươu? NghÜa cña tõ chim réng hay hÑp h¬n nghÜa cña c¸c tõ: tu hó, s¸o? NghÜa cña tõ c¸ réng hay hÑp h¬n nghÜa - C¸c tõ: thó, chim, c¸ cã ph¹m vi nghÜa cña c¸c tõ: c¸ r«, c¸ thu? réng NghÜa cña c¸c tõ c¸c tõ: thó, chim, c¸ rộng hơn nghĩa của những từ nào, đồng hơn các từ: voi, hươu, tu hú, sáo, cá rô, cá thu và có phạm vi nghĩa hẹp hơn từ động thêi hÑp h¬n nghÜa cña nh÷ng tõ nµo? vËt Em hiểu thế nào là cấp độ khái nghĩa - > cấp độ khái quát nghĩa của từ ngữ cña tõ ng÷? 2. KÕt luËn - Cấp độ khái quát nghĩa của từ: nghĩa cña mét tõ cã thÓ réng hay hÑp h¬n nghÜa Mét tõ ng÷ ®­îc coi lµ cã nghÜa réng khi cña mét tõ kh¸c nµo? + Tõ ng÷ nghÜa réng: lµ khi nghÜa cña tõ Khi nµo tõ ng÷ ®­îc coi lµ cã nghÜa đó bao hàm phạm vi nghĩa của một số từ hÑp? ng÷ kh¸c + Tõ ng÷ nghÜa hÑp: lµ khi ph¹m vi nghÜa của từ đó nằm trong phạm v i nghĩa của từ Vì T/C rộng hẹp chỉ là tương đối kh¸c - Mét tõ ng÷ cã thÓ võa cã nghÜa réng võa cã nghÜa hÑp GV hướng dẫn HS làm-> gọi lên bảng II. LuyÖn tËp ch÷a Bµi 1 b. a. Vò khÝ 6 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Y phôc sóng. bom QuÇn. súng trường, đại bác. Bom ba cµng, bom bi. quần đùi, quÇn dµi. ¸o dµi, ¸o s¬ mi. Bµi 2 a. Chất đốt b. NghÖ thuËt c. Thøc ¨n d. Nh×n e. §¸nh Bµi 3 a. xe đạp, xe máy… b. sắt, đồng, nhôm c. chanh, cam, chuèi…. d. hä néi, hä ngo¹i, b¸c, c«, d×, chó…. e. x¸ch, khiªng, g¸nh Bµi 4 a. Thuèc lµo b. Thñ quü c. Bót ®iÖn d. Hoa tai Bµi 5 ch¹y. Häc sinh lµm bµi theo nhãm Häc sinh lµm bµi theo nhãm. GV hướng dẫn học sinh tự làm Khãc. Sôt sïi. ¸o. Nøc në. vÉy. ®uæi. IV. Củng cố và hướng dẫn về nhà 1. Cñng cè - Nắm đượckhái niệm về cấp độ khái quát của từ ngữ, từ ngữ nghĩa rộng, từ ngữ nghĩa hẹp 2. Hướng dẫn về nhà - Häc thuéc phÇn kÕt luËn trong vë ghi - Lµm thªm c¸c BT trong SBT @@@@@@@@. **************. Ngµy so¹n:…./…./2010 7 Lop8.net. @@@@@@@@@.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Ngµy d¹y: …../…./2010. Bµi 1 TiÕt 4. Tính thống nhất về chủ đề của văn bản I. Mục tiêu cần đạt Gióp häc sinh: - Nắm được chủ đề của VB, tính thống nhất về chủ đề của VB - Biết viết một VB bảo đảm tính thống nhất về chủ đề, biết xác định và duy trì đối tượng cần trình bày, chọn lựa, sắp xếp các phần sao cho VB tập trung nêu bËt ý kiÕn, c¶m xóc cña m×nh II. ChuÈn bÞ - Gi¸o viªn: so¹n bµi - Häc sinh: §äc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái ë nhµ III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh 2. Bµi míi Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi häc I. T×m hiÓu bµi Gọi HS đọc lại VB “Tôi đi học” 1. Chủ đề của văn bản Trong VB, tác giả đã nhớ lại những kỉ niệm a. VÝ dô sâu sắc nào? Sự hồi tưởng ấy gợi lên những - Những kỉ niệm cao đẹp, sâu sắc ấn tượng gì? trong buổi đầu tiên đến truờng Tõ mét khung c¶nh mµu thu, t¸c gi¶ nhí l¹i từng không gian, thời gian, từng con người, c¶nh vËt víi nh÷ng c¶m gi¸c cô thÓ trong buæi tựu trường đầu tiên. Sự hồi tưởng ấy gợi lên những ấn tượng đẹp, thiêng liêng về ngày đầu -> chủ đề tiên đến trường b. KÕt luËn - Chủ đề là đối tượng, vấn đề chính mà VB muốn biểu đạt Vậy chủ đề của VB này là gì? Căn cứ vào 2. Tính thống nhất về chủ đề của ®©u mµ em biÕt? v¨n b¶n Dựa vào: nhan đề, các từ ngữ… a. VÝ dô - Nhan đề, các từ ngữ, các câu đều Theo em, chủ đề của VB này là gì? Đó là những điều cơ bản mà người viết muốn viết về những kỉ niệm trong buổi tựu trường đầu tiên gửi đến người đọc Dùa vµo ®©u mµ em biÕt VB : “T«i ®i häc” nói lên những kỉ niệm về buổi tựu trường ®Çu tiªn? - Nhan đề giúp chúng ta hiểu ngay ND VB - C¸c tõ ng÷: nh÷ng kØ niÖm m¬n man…, lÇn đầu tiên đến trường, đi học… T×m c¸c tõ ng÷, c¸c chi tiÕt nªu bËt c¶m gi¸c 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> cña NV “T«i”? - Trên đường tới trường - Trên sân trường - Trong líp häc (tất cả đều có những cảm giác mới mẻ) Thế nào là tính thống nhất về chủ đề của VB? Chủ đề của VB được thể hiện qua những yếu tè nµo?. Giáo viên hướng dẫn học sinh tự làm. -> có tính thống nhất về chủ đề b. KÕt luËn - VB có tính thống nhất về chủ đề: Tất cả các ND trong VB đều xuay quanh chủ đề chính đã được xác định - Chủ đề được thể hiện qua các yếu tè: + Nhan đề + Các đề mục + Quan hÖ gi÷a c¸c phÇn trong VB + Các từ ngữ then chốt thường lặp lại nhiÒu lÇn II. LuyÖn tËp Bµi 1 a. - Đối tượng: rừng cọ - C¸c ®o¹n v¨n s¾p xÕp theo tr×nh tù: giíi thiÖu chung vÒ rõng cä-t¶ c©y cät¸c dông-t×nh c¶m víi c©y cä Không nên thay đổi trật tự này vì đã hîp lÝ b. Chủ đề: tình cảm của con người với c©y cä c. Chủ đề được thể hiện: - Nhan đề - C¸c tõ ng÷: rõng cä trËp trïn, th©n cä cao vót, hai c©u th¬ cuèi… Bµi 2 Bá hai ý: b vµ d. IV. Củng cố và hướng dẫn về nhà 1. Cñng cè - Nắm được khái niệm chủ đề và tính thống nhất của chủ đề trong VB 2. Hướng dẫn về nhà - Häc thuéc phÇn kÕt luËn trong vë ghi - Lµm BTVN: 3-14 @@@@@@@@. **************. Ngµy so¹n:…./…./2010 Ngµy d¹y: …../…./2010 9 Lop8.net. @@@@@@@@@.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Bµi 2 TiÕt 5 - 6 V¨n b¶n. Trong lßng mÑ (TrÝch Nh÷ng ngµy th¬ Êu). - Nguyên HồngI. Mục tiêu cần đạt Gióp häc sinh: - Hiểu được tình cảm đáng thương và nỗi đau tinh thần của nhân vật bá Hồng, cảm nhận được tình yêu thương mãnh liệt của bé Hồng đối với mẹ. - Bước đầu hiểu được khái niệm văn hồi kí và đặc sắc của thể văn này qua ngòi bót ®Ëm chÊt tr÷ t×nh, giµu søc truyÒn c¶m cña nhµ v¨n Nguyªn Hång II. ChuÈn bÞ - Gi¸o viªn: tËp truyÖn Nh÷ng ngµy th¬ Êu, trang minh ho¹ trÝch ®o¹n Trong lßng mÑ so¹n bµi - Häc sinh: So¹n bµi III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. Kiểm tra bài cũ: Nêu chủ đềvà những đặc sắc nghệ thuật của VB “ Tôi đi họ”c? 2. Bµi míi: Trong lµng v¨n häc ViÖt nam, Nguyªn Hång lµ mét trong nh÷ng nhµ v¨n cã thêi thơ ấu đầy cay đắng và đau khổ. Những kỉ niệm tuổi thơ của NH đã được ông ghi lại trong tËp håi kÝ Nh÷ng ngµy th¬ Êu. Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi häc I. Giíi thiÖu chung 1. T¸c gi¶- T¸c phÈm * T¸c gi¶(1918- 1982) Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ t¸c gi¶? Trước CM ông sống ở một xóm lao động - Quê: Nam Định - Lµ nhµ v¨n lín cña VHH§VN nghÌo ë H¶i Phßng. Ngay tõ t¸c phÈm - Thời thơ ấu: trải qua nhiều cay đắng, đau đầu tay, ông đã viết về những người LĐ nghÌo khæ gÇn gòi mét c¸ch ch©n thùc vµ khæ. §ã chÝnh lµ nguån c¶m høng trong c¸c s¸ng t¸c cña «ng xúc động với một tình yêu thương thắm thiết. Ông đã để lại một sự nghiệp sáng tác đồ sộ, có giá trị với các tác phẩm tiêu biÓu nh­: BØ vá, Nh÷ng ngµy th¬ Êu, * T¸c phÈm Trêi xanh… - Nh÷ng ngµy th¬ Êu lµ tËp håi kÝ tù truyện gồm 9 chương, viết về tuổi thơ cay Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ xuÊt xø cña VB? T/Pđăng báo năm 1938, in thành sách lần đắng của chính NH - Đoạn trích “Trong lòng mẹ” là chương ®Çu n¨m 1940 IV cña tËp håi kÝ - ThÓ lo¹i: håi kÝ tù truyÖn Em biÕt g× vÒ thÓ lo¹i nµy? Hồi kí là một thể văn được dùng để ghi l¹i nh÷ng chuyÖn cã thËt x¶y ra trong cuộc đời một con người cụ thể, thường là 10 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> của chính người viết. Hồi kí thường được những người nổi tiếng viết vào những năm cuối đời của tác giả 2. Chó thÝch Yªu cÇu HS gi¶i nghÜa c¸c tõ: §o¹n tang, cæ tôc, ¶o ¶nh… 3. Bè côc C¸c tõ kh¸c quan s¸t SGK TruyÖn ®­îc kÓ ë ng«i thø mÊy? KÓ theo tr×nh tù nµo? Trong truyÖn cã nh÷ng NV nµo? Ai lµ NV chÝnh? Kể ở ngôi thứ nhất theo dòng hồi tưởng cña t¸c gi¶ VB cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? So s¸nh c¸ch kÓ cña VB nµy víi VB “T«i ®i häc”? - Gièng nhau: KÓ, t¶ theo tr×nh tù thêi gian trong hồi tưởng, nhớ lại những kỉ niÖm tuæi th¬, kÓ, t¶ kÕt hîp biÓu c¶m - Kh¸c nhau: + VB “T«i ®i häc” ®­îc kÓ liÒn m¹ch trong mét kho¶ng thêi gian ng¾n, kh«ng ngắt quãng: buổi sáng đầu tiên đến trường + VB “Trong lßng mÑ”:ChuyÖn kh«ng thËt liÒn m¹ch, cã mét g¹ch nèi thêi gian ng¾t qu·ng, vµi ngµy kh«ng gÆp mÑ.. - Đoạn 1: Từ đầu-> người ta hỏi chứ ND: Cuéc trß chuyÖn víi bµ c« - §o¹n 2: Cßn l¹i ND: Cuéc gÆp gì gi÷a hai mÑ con bÐ Hång. II. T×m hiÓu v¨n b¶n 1. §äc. GV hướng dẫn: giọng chậm, tình cảm; chó ý c¸c tõ ng÷, h×nh ¶nh thÓ hiÖn c¶m xúc thay đổi của nhân vật GV đọc mẫu một đoạn-> Hs đọc tiếp. 2. T×m hiÓu v¨n b¶n. Nh©n vËt bµ c« xuÊt hiÖn trong hoµn c¶nh thêi gian, kh«ng gian nµo? * Hoµn c¶nh xuÊt hiÖn: - Gần đến ngày giỗ đầu bố Hồng, mẹ Hồng vẫn chưa về, nghe tin đồn về mẹ Hång - Chủ động tạo ra cuộc gặp gỡ và đối thoại với bé Hồng để nhằm mục đích riªng. a. Cuộc đối thoại giữa bà cô và bé Hồng Bµ c« - Cười hỏi: “Mày. Trong hoàn cảnh đó người cô đã chủ động làm gì? Nhằm mục đích ntn? 14 Lop8.net. BÐ Hång - Rớt nước mắt,.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> cã muèn vµo Thanh Ho¸ víi mÑ mµy kh«ng”. Cuộc đối thoại đó diễn ra ntn? Nụ cười có vẻ quan tâm, thương cháu, lại đánh vào tính thích mới lạ, thích đi xa của cháu. Khuôn mặt bà cô khi đó rất giống người đóng kịch trên sân khấu, nghÜa lµ rÊt gi¶ dèi Bé Hồng đã cảm nhận được những gì trong lời nói đó và đã đáp lại lời nói đó ntn? Bằng sự nhạy cảm, thông minh, Hồng đã nhận ra điều đó: “Vì tôi biết rõ….đồng quµ” Sau lêi tõ chèi cña bÐ Hång bµ c« l¹i hái g×? Lêi nãi, cö chØ cña bµ cµng chøng tá sù gi¶ dèi. Bµ ta vÉn tiÕp tôc trªu ch¸u, l«i ch¸u vµo trß ch¬i tai qu¸i cña m×nh Lóc nµy H cã biÓu hiÖn g×? Lòng H thắt lại vì đau đớn, vì tủi nhục, vì thương mẹ, thương thân Sau khi nhận thấy thái độ của Hồng như vậy, bà cô đã có lời nói và hành động ntn? Mục đích là gì? Lóc nµy bµ c« quay sang an ñi, khÝch lÖ, tỏ ra rộng lượng muốn giúp đỡ cháu nh­ng hai tiÕng “em bД l¹i ng©n dµi ra thật ngọt. Rõ ràng bà cô đã có sự săm soi, độc địa, cứ hành hạ, nhục mạ đứa trẻ LÇn nµy t©m tr¹ng, biÓu hiÖn cña Hång có sự thay đổi ntn? Xúc động ngày càng tích tụ, càng dâng trào, dường như không thể kìm nén nổi H cười dài trong tiếng khóc. “Nh­ng kh«ng ph¶i v× thÊy mÑ t«i ch­a ®o¹n tang thÇy…” Chi tiết cười dài trong tiếng khóc có ý nghÜa g×? H·y ph©n tÝch? §©y lµ mét trong nh÷ng c©u v¨n thÓ hiÖn phong c¸ch viÕt rÊt NH. Bëi nã thÓ hiÖn một cách nồng nhiệt, mạnh mẽ cường độ, trường độ của cảm xúc, tâm trạng của nh©n vËt. Sau c©u hái l¹i cña bÐ Hång, cuéc tho¹i diÔn ra ntn?. - Ngät ngµo hái: “Sao l¹i kh«ng vµo? Mî mµy ph¸t tµi l¾m…” - M¾t long lanh nh×n Hång ch»m chÆp - Vỗ vai, cười nói: “Mµy d¹i qu¸…” Cè ý ng©n dµi hai ch÷ “em bД. - Tươi cười kể sự đói rách, thiếu thèn cña chÞ d©u vµ tỏ ý thương xót anh trai. 15 Lop8.net. nhËn ra nh÷ng ý nghĩa cay độc trong giäng nãi vµ trªn nÐt mÆt rÊt kÞch cña c« -> cói ®Çu kh«ng đáp, sau đó cười và tõ chèi - Im lÆng cói ®Çu, lßng th¾t l¹i, khoÐ m¾t cay cay. - Nước mắt ròng rßng, hai tiÕng “em bД xo¸y chÆt lÊy tâm can, cười dài trong tiÕng khãc. - Cæ häng nghÑn ø khãc kh«ng ra tiÕng Suy nghÜ: “Gi¸ nh÷ng cæ tôc…míi th«i”.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Điều đó chứng tỏ bản chất gì của bà cô? L¹nh lïng, v« c¶m DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña H ntn? H cã suy nghÜ g×? Câu văn đó sử dụng BPNT gì? có tác dông ntn? So sánh, điệp từ, phương thức diễn đạt đầy biểu cảm đã bộc lộ trực tiếp và gợi cảm tâm hồn đau đớn của bé Hồng Qua cuộc đối thoại giữa bà cô và bé H Chóng ta hiÓu ®­îc ®iÒu g× trong tr¹ng th¸i t©m hån cña bÐ H? Vì sao em nhận ra điều đó? Qua thái độ biểu hiện trong cuộc trò truyÖn víi bÐ Hång em cã thÓ kh¸i qu¸t ntn vÒ tÝnh c¸ch cña bµ c«? NhËn xÐt vÒ tÝnh c¸ch cña bµ c« vµ bÐ H? Bµ c«: hÑp hßi, tµn nhÉn Bé H: trong sáng, giàu tình yêu thương Trong cuéc tho¹i nµy t¸c gi¶ sö dông nh÷ng BPNT g×?. -> là người đàn bà lạnh lùng, độc ác, gi¶ dèi, th©m hiÓm. -> Là đứa trẻ thông minh, nh¹y c¶m, t©m hån trong sáng, tin và thương yªu mÑ; c¨m ghÐt cái xấu xa, độc ác. -> NT: tương phản, so sánh, biểu cảm trực tiÕp vµ gi¸n tiÕp, miªu t¶ diÔn biÕn t©m lÝ nh©n vËt tinh tÕ, nh¹y c¶m. b. BÐ Hång trong cuéc gÆp gì víi mÑ. - §uæi theo, gäi bèi rèi: “Mî ¬i!...” - Suy nghÜ: “vµ c¸i lÇm…sa m¹c” -> sử dụng hình ảnh so sánh mới mẻđể diÔn t¶ kh¸t khao ch¸y báng ®­îc gÆp mÑ - Thë hång héc, tr¸n ®Ém må h«i, ch©n rÝu l¹i, khãc nøc në - Nhận ra mẹ vẫn đẹp - Đùi áp vào đùi mẹ, đầu ngả vào cánh tay mÑ, c¶m gi¸c Êm ¸p m¬n man kh¾p da thÞt - C¶m nhËn ®­îc h¬i thë th¬m tho cña mÑ. §ã lµ mét c¶m gi¸c håi hép, h¹nh phóc cực độ được cảm nhận bằng tất cả các giác quan. MÑ Hång trë vÒ vµo thêi ®iÓm nµo? - VÒ mét m×nh, mang theo nhiÒu quµ b¸nh - CÇm nãn vÉy, xoa ®Çu lÊy v¹t ¸o thÊm nước mắt cho con Cuéc gÆp gì ®­îc kÓ qua nh÷ng chi tiÕt? Cho biÕt t¸c gi¶ sö dông BPNT g×? Cã t¸c dông ntn? TiÕng gäi cña H cuèng quýt, xãt xa, ®au đớn nhưng đầy hy vọng. Cái hay và hập dẫn ở đây là NH đã tự đặt ra những giả thiết để cực tả tâm trạng thất vọng cùng cùc thµnh tuyÖt väng tét cïng §Æc biÖt lµ khøu gi¸c. §ã lµ nh÷ng gi©y phót thÇn tiªn h¹nh phóc hiÕm hoi nhÊt, đẹp nhất Trong lòng mẹ là trong niềm h¹nh phóc d¹t dµo, tÊt c¶ nh÷ng phiÒn muộn, đau khổ trước đó đã được tình yêu thương lấp đầy Qua đây tha thấy bé H là người ntn? Em thấy mẹ H là người ntn? Hiện ra cụ thể, sinh động, hết sức gần. => Giàu tình yêu thương, sự kính trọng và niềm tin mãnh liệt với người mẹ. - NT: lêi v¨n ®Ëm chÊt tr÷ t×nh, miªu t¶ tinh tÕ diÔn biÕn t©m lÝ nh©n vËt III. Tæng kÕt vµ luyÖn tËp 16. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> gũi, tươi tắn vô cùng. Hoàn toàn khác với nh÷ng lêi nãi cña bµ c« Em cã nhËn xÐt vÒ ng«n ng÷ ®­îc sö dông trong ®o¹n v¨n nµy? TruyÖn kÓ vÒ néi dung g×? Cã nh÷ng đặc sắc nghệ thuật nào?. 1. Tæng kÕt * Néi dung KÓ l¹i mét c¸ch ch©n thùc nh÷ng cay đắng tủi nhục cùng tình yêu thương cháy báng cña H víi mÑ * NghÖ thuËt - Hình ảnh so sánh mới mẻ, độc đáo - KÕt hîp TS - MT- BC - Lêi v¨n ®Ëm chÊt tr÷ t×nh, miªu t¶ tinh tÕ diÔn biÕn t©m lÝ nh©n vËt 2. LuyÖn tËp. Viết một đoạn văn ghi lại những ấn tượng sâu đậm nhất của bản thân về người mẹ cña m×nh IV. Củng cố và hướng dẫn về nhà 1. Cñng cè - N¾m ®­îcnéi dung- nghÖ thuËt cña VB 2. Hướng dẫn về nhà - Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m lÝ cña nh©n vËt bÐ H trong cuéc gÆp gì víi mÑ - Chuẩn bị bài: Trường từ vựng Ngµy so¹n:…./…./2010 Ngµy d¹y: …../…./2010. Bµi 2 TiÕt 7. Trường từ vựng I. Mục tiêu cần đạt Gióp häc sinh: - Hiểu được khái niệm trường từ vựng, biết cách xác lập các trường từ vựng đơn gi¶nÑ. - Bước đầu thấy được mối quan hệ giữa trường từ vựng với các hiện tượng ngôn ngữ đã học: đồng nghĩa, trái nghĩa, ẩn dụ, nhân hoá… II. ChuÈn bÞ - Gi¸o viªn: so¹n bµi, b¶ng phô - Häc sinh: Häc bµi cò, chuÈn bÞ bµi míi III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. Kiểm tra bài cũ: Em h iểu thế nào về cấp độ khái quát nghĩa từ ngữ? Cho VD minh ho¹ 2. Bµi míi: Trong hệ thống từ vựng TV, chúng ta đã tìm hiểu về từ nhiều nghĩa, từ đồng nghÜa, tõ tr¸i nghÜa. Ngoµi ra chóng ta cßn ®­îc t×m hiÓu c¸c BP tu tõ: so s¸nh, Èn 17 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> dụ…một trong những kiến thức liên quan đến kiến thức trên là trường từ vựng mà hôm nay chóng ta sÏ t×m hiÓu. Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi häc I. Thế nào là trường từ vựng 1. Kh¸i niÖm GV treo BP ghi VD-> hs đọc a. VÝ dô Các từ in đậm trong BP thuộc từ loại gì? - Các từ: mặt, mắt, da, gò má, đùi, đầu, Chỉ đối tượng nào? c¸nh tay, miÖng -> là các DT chỉ người NÐt nghÜa chung cña nhãm tõ trªn lµ -> nÐt nghÜa chung: ChØ bé phËn cña c¬ g×? thể người => trường từ vựng b. KÕt luËn Em hiểu thế nào là trường từ vựng? Trường từ vựng là tập của các từ có ít nhất mét nÐt chung vÒ nghÜa 2. L­u ý a. VÝ dô * VD1: Trong VD 1 trường từ vựng mắt có thể - Các trường từ vựng mắt: + Bộ phận của mắt: lòng đen, con ngươi, bao gồm những trường từ vựng nhỏ nµo? l«ng mi, l«ng mµy… + Hoạt động của mắt: ngó, trông, liếc, nh×n… + BÖnh: cËn thÞ, viÔn thÞ + C¶m gi¸c: chãi, qu¸ng… -> một trường từ vựng có thể bao gồm nhiều trường từ vựng nhỏ hơn Qua VD 1 ta rót ra nhËn xÐt g× vÒ -> Một trường từ vựng có thể bao gồm các trường từ vựng? tõ kh¸c biÖt nhau vÒ tõ lo¹i * VD 2: - Trường từ vựng “ngọt” HS quan s¸t BP + Trường mùi vị(cùng trường với cay, Tìm trường tựng “ngọt”? đắng, chát…) + Trường âm thanh(cùng trường với: the thÐ, ªm dÞu, chèi tai…) + Trưởng thời tiết(cùng trường với:rét nghät, hanh, Èm, gi¸…) -> Một từ có thể thuộc nhiều trường từ vùng kh¸c nhau Qua VD 2 ta rót ra nhËn xÐt g× vÒ trường từ vựng? * VD 3 Do hiện tượng nhiều nghĩa - Các từ: tưởng, mừng, cậu, chực được Quan s¸t BP chuyển từ trường từ vựng “người” sang Các từ in đậm trong đoạn văn thường trường từ vựng “thú vật”-> Tăng sức gợi 18 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> dùng để chỉ đối tượng nào? Trong đoạn văn tác đã chuyển các từ đó sang trường từ vựng chỉ đối tượng nào? Nhằm mục đích gì? phÐp nh©n ho¸ Qua VD 3 ta rót ra nhËn xÐt g× vÒ trường từ vựng? Qua c¸c VD h·y rót ra nh÷ng ®iÒu cÇn lưu ý khi sử dụng trường từ vựng?. Giáo viên hướng dẫn học sinh làm bài độc lập Th¶o luËn nhãm. C¸c tæ th¶o luËn nhãm HS lµm bµi c¸ nh©n. C¸c tæ th¶o luËn nhãm. c¶m. -> Cã thÓ chuyÓn tõ vùng b. KÕt luËn - Một trường từ vựng có thể bao gồm nhiều trường từ vựng nhỏ hơn và có thể bao gåm c¸c tõ kh¸c biÖt nhau vÒ tõ lo¹i. - Một từ có thể thuộc nhiều trường từ vựng kh¸c nhau Có thể chuyển từ vựng để tăng thêm tính NT của ngôn từ và khả năng diễn đạt II. LuyÖn tËp Bµi 1 Trường từ vựng “người ruột thịt”:thầy, cËu, mî, c«, em Bµi 2 a. Dụng cụ đánh bắt thuỷ sản b. Dụng cụ đựng đồ c. Hoạt động của chân d.Trạng thái tâm lí co người e.Tính cách con người g. Dụng cụ để viết Bµi 3 Thuộc trường từ vựng thái độ Bµi 4 - Khøu gi¸c: mòi, miÖng, th¬m, ®iÕc, thÝnh - ThÝnh gi¸c: taim nghe, ®iÕc, râ, thÝnh Bµi 5 a. Từ lưới - Trường dụng cụ đánh bắt thuỷ sản: lưới, n¬m, vã… - Trường đồ dùng cho chiến sĩ: lưới, võng, t¨ng, b¹t - Trường các hoạt động săn bắt của con người: lưới, bẫy, bắn, đâm b. Tõ “l¹nh”: - Trường thời tiết và nhiệt độ: lạnh, nóng, Êm, hanh, Èm, m¸t… - Trường tính chất của thực phẩm: lạnh(đồ l¹nh), nãng(®un nãng) - Trường tính chất tâm lí, t/c con người: 19 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> l¹nh, (Êm ¸p)… IV. Củng cố và hướng dẫn về nhà 1. Cñng cè - Nắm được khái niệm trường từ vựng và một số lưu ý về trường từ vựng 2. Hướng dẫn về nhà - Häc thuéc ghi nhí - BTVN: 5,6-23 - ChuÈn bÞ bµi: Bè côc VB. @@@@@@@@. **************. @@@@@@@@@. Ngµy so¹n:…./…./2010 Ngµy d¹y: …../…./2010. Bµi 2 TiÕt 8. Bè côc cña v¨n b¶n I. Mục tiêu cần đạt Gióp häc sinh: - Nắm được bố cục của văn bản, đặc biệt là biết cách sắp xếp các nội dung trong phÇn th©n bµi. - Biết xây dựng bố cục văn bản mạch lạc, phù hợp với đối tượng, trình độ nhận thức của người đọc II. ChuÈn bÞ - Gi¸o viªn: so¹n bµi - Häc sinh: Häc bµi cò, chuÈn bÞ bµi míi III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. Kiểm tra bài cũ: Chủ đề là gì, có vai trò ntn trong VB? Tính thống nhất về chủ đề được thể hiện trên những phương diện nào? 2. Bµi míi: Thông thường chúng ta viết bài văn theo bố cục mấy phần? Vậy bố cục là gì, trình bày, s¾p xÕp bè côc ntn chóng ta sÏ ®­îc hiÓu râ qua tiÕt häc h«m nay. Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi häc Học sinh đọc I. Bè côc cña v¨n b¶n 1. Ví dụ: VB “Người thầy đạo cao đức träng” 20 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> V¨n b¶n trªn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? VB chia ba phÇn: Chỉ rõ ranh giới giữa các phần đó? - Më bµi): tõ ®Çu…danh lîi Nªu nhiÖm vô cña mçi phÇn? Giíi thiÖu «ng Chu V¨n An - Th©n bµi: tiÕp…vµo th¨m C«ng lao, uy tÝn, tÝnh c¸ch cña CVA - KÕt bµi: cßn l¹i T/C của mọi người với CVA Hãy cho biết các phần đó có quan hệ với Các phần luôn gắn bố chặt chẽ với nhau, tập trung làm rõ chủ đề của VB nhau ntn? Phần trước là tiêu đề cho phần sau, phần sau là sự tiếp nối của phần trước -> Bè côc cña VB S¾p xÕp nh­ vËy gäi lµ bè côc cña VB 2. KÕt luËn - Bè côc cña VB: lµ sù tæ chøc, s¾p xÕp Em hiÓu thÕ nµo lµ bè côc cña VB? các đoạn văn để làm rõ chủ đề của VB. - Bè côc gåm: Bè côc cña VB gåm cã mÊy phÇn? + Mở bài: Nêu chủ đề của VB NhiÖm vô cña tõng phÇn lµ g×? C¸c + Th©n bµi: tr×nh bµy c¸c khÝa c¹nh cña phÇn trong VB cã QH víi nhau ntn? chủ đề + Kết bài: Tổng kết chủ đề II. C¸ch bè trÝ, s¾p Õp néi dung phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n 1. VÝ dô Tr×nh tù s¾p xÕp trong: PhÇn TB cña VB “T«i ®i häc” kÓ vÒ - VB “Tôi đi học”: hồi tưởng, đồng những sự kiện nào? Các sự kiện ấy được hiện(quá khứ, hiện tại đan xen), liên tưởng s¾p xÕp theo tr×nh tù nµo? - Hồi tưởng kỉ niệm trước khi đi học - Đồng hiện: những cảm xúc trước, trong khi đến trường và khi vào lớp. - Liên tưởng: so sánh, đối chiếu những suy nghÜa, c¶m xóc trong håi øc vµ hiÖn t¹i Trong VB “Trong lßng mÑ” chñ yÕu tr×nh bµy diÔn biÕn t©m lÝ cña bÐ H. - VB“Trong lßng mÑ”: Diễn biến tâm lí ấy được trình bày theo + Tình cảm, thái độ của H trước khi gặp tr×nh tù nµo? mÑ + Tình cảm, thái độ của H khi được ở trong lßng mÑ. Khi tả người, vật hay phong cảnh thì sắp - Khi miêu tả người, vật: + Theo kh«ng gian xÕp theo tr×nh tù nµo? + Theo thêi gian + Từ ngoại hình đến quan hệ, cảm xúc hoặc ngược lại - Khi miªu t¶ phong c¶nh: 21 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Nội dung phần thân bài thường được s¾p xÕp theo tr×nh tù nµo?. Lµm BT theo nhãm: nhãn 1-a,2-b, 3-c GV nhËn xÐt, söa ch÷a. + Theo kh«ng gian + Ngoại cảnh đến cảm xúc hoặc ngược lại 2. KÕt luËn Nội dung phần thân bài thường được sắp xÕp theo tr×nh tù: kh«ng gian, thêi gian, sù ph¸t triÓn cña c¸c sù viÖc, c¶m xóc, t©m tr¹ng… III. LuyÖn tËp Bµi 1 a. Theo kh«ng gian: - Giới thiệu đàn chim từ xa đến gần - Miªu t¶ b»ng nh÷ng quan s¸t thùc tÕ - Miêu tả- cảm xúc, liên tưởng, so sánh - ấn tượng về đàn chim từ gần đến xa b. Theo kh«ng gian - Theo kh«ng gian hÑp: MT trùc tiÕp Ba V× - Theo kh«ng gian réng: MT Ba V× trong MQH víi c¸c sù vËt xung quanh c. LuËn cø ®­îc s¾p xÕp theo tÇm quan trọng của chúng đối với luận điểm - Bµn vÒ MQH gi÷a sù thËt lÞch sö víi truyÒn thuyÕt - LuËn cø vÒ lêi bµn trªn - Ph¸t triÓn lêi bµn luËn vµ luËn cø Bµi 2,3. IV. Củng cố và hướng dẫn về nhà 1. Cñng cè N¾m ®­îc bè côc VB, c¸ch s¾p xÕp phÇn th©n bµi 2. Hướng dẫn về nhà - Häc thuéc hai kÕt luËn vÒ kh¸i niÖm bè côc, c¸ch s¾p xÕp phÇn TB - Hoµn thiÖn BT 2,3- 27 - Soạn VB: Tức nước vỡ bờ. @@@@@@@@. **************. @@@@@@@@@. Ngµy so¹n:…./…./2010 Ngµy d¹y: …../…./2010. Bµi 3 TiÕt 9 V¨n b¶n. Tức nước vỡ bờ (Trích Tắt đèn) 22 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> - Ngô Tất Tố I. Mục tiêu cần đạt Gióp häc sinh: - Qua đoạn trích giúp học sinh cảm nhận được bộ mặt tàn bạo của chế độ thực dân nửa phong kiến trước CMT8. Đồng thời thấy được tình cảnh đáng thương, khốn cùng của người ND trong XH ấy. Thấy được sức sống tiềm tàng của người phụ nữ ND nghèo trong XH cũ. Hiểu được tình cảm nhân đạo của nhà văn. - Thấy được những nét đặc sắc trong nghệ thuật viết truyện của tác giả: nghệ thuật tả người, tả việc, khắc hoạ tính cách nhân vật, tương phản, kết hợp TS-MT- BC. II. ChuÈn bÞ - Gi¸o viªn: so¹n bµi - Häc sinh: Häc bµi cò, chuÈn bÞ bµi míi III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. KiÓm tra bµi cò: H·y ph©n tÝch t©m tr¹ng cña bÐ Hång khi ë trong lßng mÑ? 2. Bµi míi: Trong tự nhiên có quy luật đã được khái quát từ câu tục ngữ “tức nước vỡ bờ”. Trong XH đó là quy luật có áp bức có đấu tranh. Quy luật ấy được chứng minh trong chương truyện thứ 18 của cuốn tiểu thuyết Tắt đèn. Hoạt động của thầy và trò Néi dung bµi häc I. Giíi thiÖu chung 1. T¸c gi¶- T¸c phÈm Giới thiệu vài nét sơ lược về NTT? * T¸c gi¶(1893-1954) Ông xuất thân trong một gia đình nhà nho - Quª: Léc Hµ- Tõ S¬n- B¾c Ninh gốc ND. Trước CMT8, ông chuyên viết về - Lµ mét trong nh÷ng nhµ v¨n xuÊt s¾c nhÊt đề tài nông thôn. Sau CM ông vẫn phục vụ của trào lưu VH hiện thực phê phán trước c«ng t¸c v¨n nghÖ cho cuéc kh¸ng chiÕn CMT8 chèng Ph¸p.T¸c phÈm chÝnh cña «ng: T¾t - Ngoµi viÕt v¨n NTT cßn lµ mét häc gi¶, đèn, Lều chõng, Việc làng… mét nhµ b¸o. NTT lµ mét häc gi¶ cã nhiÒu c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ vÒ triÕt häc vµ v¨n häc cæ. Mét nhµ báo mang khuynh hướng dân chủ tiến bộ và giàu tính chiến đấu NTT được nhà nước truy tặng giải thưởng HCM vÒ VHNT Giíi thiÖu vÒ xuÊt xø cña t¸c phÈm? * T¸c phÈm - Tiểu thuyết “Tắt đèn” đăng báo 1937, in Tóm tắt tác phẩm (Hỏi đáp- 19) thµnh s¸ch 1939, lµ t¸c phÈm tiªu biÓu cña NTT vµ lµ t¸c phÈm xuÊt s¾c cña dßng VH HT phª ph¸n VN giai ®o¹n 1930-1945 - Đoạn trích: “Tức nước vỡ bờ” trích trong chương XVIII của tác phẩm Gi¶i thÝch tõ: s­u ? 2. Chó thÝch Sưu: thuế thân và thuế đinh: thuế đánh vào thân thể, mạng sống của con người. Thuế thân chỉ đánh vào những người đàn ông 23 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>