Hình tượng nhân vật meggie trong tiểu thuyết tiếng chim hót trong bụi mận gai (colleen mccullough)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
KHOA NGỮ VĂN
**************

PHẠM THỊ THU TRANG

HÌNH TƯỢNG NHÂN VẬT
MEGGIE TRONG TIỂU THUYẾT

TIẾNG CHIM HÓT TRONG BỤI MẬN GAI
(COLLEEN MCCULLOUGH)
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Văn học nước ngoài

HÀ NỘI – 2019


TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
KHOA NGỮ VĂN
**************

PHẠM THỊ THU TRANG

HÌNH TƯỢNG NHÂN VẬT
MEGGIE TRONG TIỂU THUYẾT

TIẾNG CHIM HÓT TRONG BỤI MẬN GAI
(COLLEEN MCCULLOUGH)
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Chuyên ngành: Văn học nước ngoài
Người hướng dẫn khoa học

ThS. ĐỖ THỊ THẠCH

HÀ NỘI – 2019


LỜI CẢM ƠN

Trong suốt quá trình thực hiện đề tài: Hình tượng nhân vật Meggie
trong tiểu thuyết Tiếng chim hót trong bụi mận gai (Colleen McCullough), tôi
đã nhận được sự giúp đỡ chỉ bảo tận tình của các thầy cơ trong khoa Ngữ văn,
trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2.
Với tất cả lịng kính trọng và biết ơn, tơi xin gửi lời cảm ơn chân thành
và sâu sắc nhất của mình tới Thạc sĩ Đỗ Thị Thạch, người đã tận tình chỉ bảo,
hướng dẫn và giúp đỡ tơi hồn thành khóa luận.
Tơi xin cảm ơn các thầy cơ giáo trong tổ Văn học nước ngoài, khoa
Ngữ Văn, trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 đã tạo điều kiện thuận lợi nhất
hỗ trợ tơi trong q trình học tập và nghiên cứu.
Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới gia đình, bạn bè và các
bạn trong nhóm khóa luận đã ln tạo điều kiện, động viên, nhiệt tình giúp đỡ
tơi trong suốt thời gian qua.
Hà Nội, ngày tháng 05 năm 2019
Người thực hiện

Phạm Thị Thu Trang


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan những nội dung tôi trình bày trong khóa luận là kết

quả nghiên cứu của bản thân, dưới sự hướng dẫn của Thạc sĩ Đỗ Thị Thạch.
Những nội dung này không trùng lặp với kết quả nghiên cứu nào.
Tơi xin chịu hồn tồn trách nhiệm về cơng trình nghiên cứu của mình.
Hà Nội, ngày tháng 05 năm 2019
Người thực hiện

Phạm Thị Thu Trang


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................... 1
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ............................................................................ 2
3. Mục đích nghiên cứu ..................................................................................... 4
4. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................... 5
5. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi khảo sát .................................................. 5
6. Phương pháp nghiên cứu............................................................................... 5
7. Bố cục khóa luận ........................................................................................... 5
NỘI DUNG....................................................................................................... 6
Chương 1. MEGGIE - CON CHIM HÓT TRONG BỤI MẬN GAI ......... 6
1.1. Khái niệm hình tượng nghệ thuật............................................................... 6
1.2. Đặc điểm hình tượng nhân vật Meggie ...................................................... 7
1.2.1. Meggie - bông hồng tuyệt sắc ................................................................. 7
1.2.2. Meggie - con người cương quyết và mạnh mẽ ....................................... 8
1.2.3. Meggie - một trái tim giàu lòng yêu thương ......................................... 10
1.2.4. Meggie chung thủy trong tình yêu ........................................................ 12
1.2.5. Meggie - con người bi kịch ................................................................... 15
1.3. Meggie - con chim trong truyền thuyết.................................................... 26
1.3.1. Truyền thuyết về con chim của dân tộc Celtic...................................... 26
1.3.2. Hình ảnh biểu tượng “tiếng chim hót trong bụi mận gai” .................... 26

Tiểu kết ........................................................................................................... 27
Chương 2. NGHỆ THUẬT XÂY DỰNG HÌNH TƯỢNG NHÂN VẬT
MEGGIE TRONG TIẾNG CHIM HÓT TRONG BỤI MẬN GAI
(COLLEEN MCCULLOUGH) ................................................................... 29
2.1. Meggie qua nghệ thuật kể, tả .................................................................. 29
2.1.1. Meggie qua nghệ thuật kể ..................................................................... 29
2.1.2. Meggie qua nghệ thuật tả ...................................................................... 33
2.2. Meggie được khắc họa qua ngôn ngữ đối thoại, độc thoại nội tâm ......... 37
2.2.1. Meggie qua ngôn ngữ đối thoại ............................................................ 37
2.2.2. Meggie qua ngôn ngữ độc thoại nội tâm............................................... 40
2.3. Meggie được hiện lên trong những không gian nghệ thuật độc đáo ....... 43


2.3.1. Meggie với đảo Matlock ....................................................................... 44
2.3.2. Meggie với Drogheda............................................................................ 45
2.4. Meggie được xây dựng qua những mối quan hệ đa chiều ....................... 47
Tiểu kết ........................................................................................................... 50
KẾT LUẬN .................................................................................................... 51
TÀI LIỆU THAM KHẢO


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Chắc hẳn bạn đọc yêu mến văn học, đặc biệt là văn học nước ngồi sẽ
khơng thể bỏ qua văn học Úc với những dấu ấn riêng đặc sắc. Một trong
những tên tuổi đã góp phần đưa văn học Úc đến với bạn đọc trên khắp thế giới
chính là Colleen McCullough. Colleen McCullough (01/06/1937 - 29/01/2015)
sinh tại Wellington ở tây trung bộ của New South Wales, là một nhà văn người
Úc nổi tiếng thế giới. Các tác phẩm Tiếng chim hót trong bụi mận gai, Người
đến từ thành Rome, Cuộc chạy trốn của Morgan,… của nữ văn sĩ rất gần gũi với

công chúng yêu sách. Tiếng chim hót trong bụi mận gai (The Thorn Birds) có thể
được xem là tiểu thuyết nổi tiếng nhất của Colleen McCullough. Ngay khi vừa
được xuất bản vào năm 1977, tác phẩm đã làm say mê biết bao độc giả trên
khắp thế giới, được giới phê bình đánh giá cao, được dịch ra nhiều thứ tiếng
và được xếp ngang hàng với tác phẩm văn học kinh điển Cuốn theo chiều gió
(Margaret Mitchell). Selwa Anthony, người đại diện văn học và cũng là một
trong những người bạn thân nhất của McCullough nói: “Tơi nghĩ Tiếng chim
hót trong bụi mận gai cũng hay như Cuốn theo chiều gió, nhưng bối cảnh là
đất nước chúng tơi. Đó là một tác phẩm trên cả tuyệt vời, và khiến người ta
không ngừng mở đến trang cuối cùng” - (Báo Lao động) [9]. Năm 2003, tiểu
thuyết được đánh giá đứng thứ sáu mươi tư trong cuộc khảo sát The Big
Read của BBC. Suốt nhiều năm liền, Tiếng chim hót trong bụi mận gai là tác
phẩm ăn khách nhất ở phương Tây, nó thực sự là một tác phẩm đặc sắc, có
giá trị trong văn học phương Tây hiện nay. Một điều đặc sắc nữa là tác giả
của nó - Colleen McCullough khơng phải là nhà văn chun nghiệp, trước đó
hầu như khơng ai biết tiếng. Khi tiểu thuyết Tiếng chim hót trong bụi mận gai
đem lại vinh dự cho tác giả thì bà vẫn chỉ là một nhân viên y tế bình thường.
Tiếng chim hót trong bụi mận gai là cuốn sách kinh điển về mối tình
lớn lao trong sáng của Meggie và cha Ralph de Bricassart. Một tình u làm
day dứt khơng thơi tâm trí của người đọc bởi dù đẹp nhưng đó là một tình u
khơng thể có được và bị ngăn cấm mãi mãi. Để làm nên thành công của kiệt
tác này là sự kết hợp của rất nhiều yếu tố, trong đó hình tượng nhân vật đóng
vai trị quan trọng và được sự quan tâm của nhiều người. Trong tác phẩm quy
1


mơ lớn này, với rất nhiều nhân vật, Meggie có thể coi là nhân vật trung tâm của
tác phẩm, cô chính là biểu tượng của cá tính mạnh mẽ và thách thức, khơng
cam chịu số phận và đã tìm cách cướp lấy hạnh phúc của mình từ tay Chúa
Trời. Đây có thể coi là một nhân vật đem lại thành cơng cho tác phẩm nhưng

theo những gì chúng tơi tìm hiểu được thì chưa có đề tài nào nghiên cứu chun
sâu về nhân vật này. Chính vì vậy, chúng tơi chọn đề tài “Hình tượng nhân vật
Meggie trong tiểu thuyết Tiếng chim hót trong bụi mận gai (Colleen
McCullough)” với hi vọng khám phá được phần nào những đặc sắc và tài năng
của tác giả trong việc làm nên giá trị nghệ thuật, thành công cho tác phẩm.
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Tiểu thuyết Tiếng chim hót trong bụi mận gai (Colleen McCullough)
xuất bản cùng một lúc ở New York, San Francisco, London và Sydney vào
mùa xuân 1977. Ít lâu sau nó được dịch ra bảy thứ tiếng, được bạn đọc u
thích và giới phê bình khơng ngớt lời khen ngợi. Tiếng chim hót trong bụi
mận gai được thai nghén trong ngót bốn năm, rồi đầu mùa hè 1975, Colleen
McCullough bắt tay vào viết liền một mạch trong vòng mười tháng. Suốt thời
gian ấy, bà vẫn túi bụi với công việc ở bệnh viện, chỉ viết tác phẩm vào ban
đêm và chủ nhật. Trước đó, năm 1974 Colleen McCullough viết cuốn tiểu
thuyết đầu tiên có tên là Tim - kể về mối tình giữa một phụ nữ trung niên và
một người đàn ơng kém tuổi - nhưng khơng có tiếng vang gì, Tiếng chim hót
trong bụi mận gai đã đem lại vinh dự cho bà.
Ở trang web của báo Lao Động:
bài báo với tựa đề: “Colleen McCullough Tiếng hót mãnh liệt suốt đời về tình u” có viết: “Thiên tình sử giữa Meggie
và vị cha xứ điển trai Ralph trong Tiếng chim hót trong bụi mận gai đã đem
đến những thành công và vinh quang lớn nhất cho McCullough” [9]. Cuốn
sách bán chạy toàn cầu, suốt nhiều năm liền, nó giữ vị trí là tác phẩm ăn
khách nhất ở phương Tây. Tiếng chim hót trong bụi mận gai là cuốn tiểu
thuyết nổi tiếng nhất của Colleen McCullough, đã được bán ra hơn ba mươi
triệu bản toàn cầu, đưa nữ văn sĩ thành một trong những tác giả đầu tiên của
Úc thành công trên văn đàn thế giới. Sức ảnh hưởng của tác phẩm còn là đề
2


tài cho điện ảnh, tác phẩm là một trong những cuốn tiểu thuyết nổi tiếng nhất

thế kỷ XX và đã được dựng thành loạt phim truyền hình ngắn tập được xem
nhiều nhất mọi thời đại. Bộ phim gồm sáu tập với nhan đề The Thorn Birds
sản xuất năm 1983. Bộ phim thành công, xuất sắc đoạt ba giải Emmy, giành
giải Quả cầu vàng năm 1983. Năm 1988, phim đã được chiếu rạp ở Việt Nam
(dùng băng video) với nhan đề Những con chim ẩn mình chờ chết.
Do trình độ ngoại ngữ cịn hạn chế nên chúng tơi chỉ có thể tiếp cận vấn
đề qua các tài liệu nghiên cứu bằng tiếng Việt. Qua nghiên cứu, có thể điểm
qua các cơng trình nghiên cứu như sau:
Ở một số trang web như: với tiêu đề: “Tiếng
chim hót trong bụi mận gai - “Cuốn sách xấu xa” tuyệt vời nhất” chủ yếu nói
về tình u - một tình u trái cấm bất tử - của hai nhân vật chính Meggie và
cha Ralph: “Tình yêu trái cấm bất tử. Vì Meggie, cha Ralph, một tổng giám
mục, đã rơi vào địa ngục như thiên thần sa ngã Lucifer. Đó là một tình u
trái cấm. Ralph lịch lãm và đầy xa cách còn Meggie xinh đẹp và kiêu kỳ,
nhưng họ thấy gần nhau ngay lần gặp đầu tiên. Họ thấy mình như là của
nhau, như một định mệnh.”, “Giữa họ là một tình u đích thực, đầy đam mê,
nhưng trước cả khi bắt đầu, mỗi người đều biết là không thể.” [10].
với tiêu đề: “Colleen McCullough tiếng hót ngợi ca tình u đến cuối đời”, có nhắc đến tình u của hai nhân
vật chính: Trong khi đang viết dở truyện Tiếng chim hót trong bụi mận gai,
tác giả nhận ra bản chất câu chuyện tình của hai nhân vật. “Mối tình của cha
xứ Ralph và cơ gái Meggie chắc chắn sẽ có tàn cục ngay từ trước khi khởi
điểm, bởi chính bản tính của hai nhân vật này. Tơi biết có những người như
thế. Họ thích tạo ra thảm kịch để rồi cảm thấy mình là người hùng trong
chính thảm kịch của bản thân” [11].
Ngồi ra, chúng tơi cịn bắt gặp những bài viết, những lời bình luận về
Tiếng chim hót trong bụi mận gai và nhân vật Meggie nói riêng trên các trang
web khác nhau, tuy nhiên đó chỉ là những bài viết giới thiệu sơ qua, hay
những lời giới thiệu, lời bình về cuốn sách chứ chưa đi sâu vào phân tích về
hình tượng nhân vật để làm nổi rõ con người Meggie, như ở trang:
3

với tiêu đề: “Tiếng Chim Hót Trong Bụi Mận Gai - Bản tình ca táo
bạo về một nỗi đau tuyệt vời”, có đoạn: “Nhân vật trung tâm trong tác phẩm
chính là Meggie - người phụ nữ cố gắng vượt lên số phận, vượt mặt Chúa trời
để giành lấy tình u, giành lấy hạnh phúc. Chuyện tình của cơ với cha Ralph
được ví như bài ca của chú chim hót hay nhất thế gian, cả hai đều phải đánh
đổi cả cuộc đời để có được điều mình muốn... Giản dị và gần gũi, Tiếng Chim
Hót Trong Bụi Mận Gai đưa người đọc đến từng cung bậc cảm xúc khác
nhau.” [8].
Trong những cuốn Giáo trình về văn học phương Tây, Văn học phương
Tây, hay Lịch sử văn học phương Tây chúng tơi hồn tồn khơng thấy đề cập
đến tác phẩm này.
Hơn bốn mươi năm trôi qua, mà sức lan tỏa của Tiếng chim hót trong
bụi mận gai vẫn cịn ngun giá trị, nó vẫn khơi gợi cảm xúc và thúc đẩy
người ta tìm tịi, nghiên cứu cả trong giới nghiên cứu lẫn độc giả. Trong
những tài liệu mà chúng tơi tìm được, chúng tôi nhận thấy các tài liệu mới chỉ
dừng lại ở mức độ giới thiệu về cuốn sách, về nhân vật Meggie, nhân vật cha
Ralph hay câu chuyện tình yêu của Meggie và cha Ralph, còn nghiên cứu một
cách chuyên sâu và hệ thống về nhân vật Meggie thì chưa. Chính vì vậy,
chúng tơi nghĩ nên có một đề tài nghiên cứu chuyên sâu hơn nữa về nhân vật
Meggie để thấy rõ hơn về đặc điểm cũng như nghệ thuật xây dựng hình tượng
nhân vật này. Một nhân vật mà chắc hẳn đã in sâu vào tâm trí, làm rung động
biết bao trái tim cũng như lấy đi không ít nước mắt, sự cảm thông cũng như
trăn trở, day dứt của độc giả.
3. Mục đích nghiên cứu
Đề tài nhằm mục đích khám phá hình tượng nhân vật Meggie trong
Tiếng chim hót trong bụi mận gai của Colleen McCullough qua hai nội
dung chính là: đặc điểm hình tượng nhân vật Meggie và nghệ thuật xây
dựng hình tượng nhân vật Meggie. Để từ đó ta thấy được tài năng của tác

giả cũng như những đóng góp của bà cho nền văn học Úc nói riêng và văn
học thế giới nói chung.

4


4. Nhiệm vụ nghiên cứu
Với đề tài này, chúng tôi sẽ tìm hiểu về hình tượng nhân vật Meggie
trong tác phẩm Tiếng chim hót trong bụi mận gai, chỉ ra đặc điểm hình tượng
nhân vật và nghệ thuật xây dựng hình tượng nhân vật Meggie của tác giả
Colleen McCullough.
5. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi khảo sát
a. Đối tượng nghiên cứu
Hình tượng nhân vật Meggie trong Tiếng chim hót trong bụi mận gai
(Colleen McCullough).
b. Phạm vi khảo sát
Colleen McCullough (2012), Tiếng chim hót trong bụi mận gai, Phạm
Mạnh Hùng dịch, Nxb Văn học.
6. Phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện đề tài này, chúng tôi đã thực hiện các phương pháp như:
- Phương pháp khảo sát tác phẩm.
- Phương pháp phân tích, so sánh.
- Phương pháp tổng hợp.
7. Bố cục khóa luận
Ngồi phần Mở đầu và Kết luận, Nội dung khóa luận gồm hai chương:
Chương 1: Meggie - Con chim hót trong bụi mận gai
Chương 2: Nghệ thuật xây dựng hình tượng nhân vật Meggie trong
Tiếng chim hót trong bụi mận gai (Colleen McCullough)

5

NỘI DUNG
Chương 1. MEGGIE - CON CHIM HÓT TRONG BỤI MẬN GAI
1.1. Khái niệm hình tượng nghệ thuật
Theo Từ điển thuật ngữ văn học: “Hình tượng nghệ thuật chính là các
khách thể đời sống được nghệ sĩ tái hiện bằng tưởng tượng sáng tạo trong những
tác phẩm nghệ thuật. Giá trị trực quan độc lập là đặc điểm quan trọng của hình
tượng nghệ thuật. Bằng chất liệu cụ thể, nó làm cho người ta có thể nắm nghía,
thưởng ngoạn, tưởng tượng. Đó có thể là một đồ vật, một phong cảnh thiên nhiên
hay một sự kiện xã hội được cảm nhận. Hình tượng có thể tồn tại qua chất liệu vật
chất nhưng giá trị của nó là ở phương diện tinh thần. Nhưng nói tới hình tượng
nghệ thuật người ta thường nghĩ tới hình tượng con người, bao gồm cả hình
tượng một tập thể người (như hình tượng nhân dân hoặc hình tượng Tổ quốc) với
những chi tiết biểu hiện cảm tính phong phú.” [2-tr.147].
Hình tượng nghệ thuật tái hiện lại đời sống, nhưng không phải sao chép
y nguyên những hiện tượng có thật, mà là tái hiện có chọn lọc, sáng tạo thơng
qua trí tưởng tượng và tài năng của nghệ sĩ, sao cho các hình tượng truyền lại
được ấn tượng sâu sắc cho người đọc, từng làm cho nghệ sĩ day dứt, khiến
người khác phải trăn trở. Hình tượng nghệ thuật vừa có giá trị thể hiện những
nét cụ thể, cá biệt khơng lặp lại, lại vừa có khả năng khái quát, làm bộc lộ
được bản chất của một loại người hay một quá trình đời sống theo quan niệm
của nghệ sĩ. Hình tượng nghệ thuật khơng phải phản ánh những đặc điểm bản
thân nó tự có, mà thể hiện toàn bộ quan niệm và cảm thụ sống động của tác
giả đối với thực tại. Người đọc không chỉ thưởng thức “bức tranh” hiện thực,
mà còn thưởng thức cả nét vẽ, sắc màu, cả nụ cười, sự suy tư ẩn trong bức
tranh ấy. Hình tượng nghệ thuật thể hiện tập trung các giá trị nhân học và
thẩm mĩ của nghệ thuật.
Ta có thể bắt gặp các hình tượng nghệ thuật như: hình tượng nhân vật
Chí Phèo trong tác phẩm cùng tên của Nam Cao, ta ấn tượng với cái mặt lằn

dọc lằn ngang đầy những sẹo của hắn, với tiếng chửi tuyệt vọng, vì những
cuộc rạch mặt ăn vạ,… Hay hình tượng người nơng dân trong các sáng tác
của Nam Cao, Ngô Tất Tố,…

6


1.2. Đặc điểm hình tượng nhân vật Meggie
1.2.1. Meggie - bông hồng tuyệt sắc
Trong các nhân vật nữ của cuốn tiểu thuyết Tiếng chim hót trong bụi
mận gai, Meggie được tác giả Colleen McCullough ưu ái hơn cả, Meggie có
một ngoại hình xinh đẹp mà khiến bất cứ ai đọc xong cũng khó lịng qn
được. Meggie xinh đẹp ngay từ khi cịn nhỏ, cơ bé được gia đình Teresa - bạn
cùng trường tu viện với Meggie - vô cùng yêu quý, cả nhà Terasa đều hân
hoan về “ngọn lửa vàng lấp lánh ấy” [3-tr.42] và họ tuyên bố rằng Meggie
“đích thực là một thiên thần bé bỏng” [3-tr.42]. Tóc Meggie xoăn tự nhiên và
mái tóc là thứ mà cơ được mẹ chăm chút nhiều nhất, mặc dù sáng sáng tranh thủ thời
gian để cuốn tóc búp cho Meggie rất vất vả và tốn thời gian nhưng mẹ cô - Fee - vẫn
khăng khăng một mực “Meggie phải cuốn tóc búp” [3-tr.47] trong khi các cơ bé
khác đến trường với tóc tết bím và chỉ cuốn tóc búp trong những dịp long
trọng. Dù chẳng cần kiểu tóc cuốn búp thì tóc của Meggie cũng đã đẹp nhất
trường nhưng vì mẹ của Meggie thuộc tầng lớp quý tộc nên đây trở thành thói
quen và như một “nghi thức” của tầng lớp quý tộc.
Meggie năm mười sáu tuổi đã là một thiếu nữ xinh đẹp, đầy quyến rũ.
Trong ngày sinh nhật lần thứ bảy mươi hai của bà Mary Carson, vẻ đẹp của
Meggie thực sự đã tỏa sáng, cô thật lộng lẫy trong chiếc váy màu “tro của hoa
hồng”, chiếc váy mà chắc hẳn mọi thiếu nữ trên đời này đều ao ước được mặc
một lần: “Bà thợ may ở Gillanbone để hết tâm hồn vào bộ váy của Meggie.
Chiếc áo không tay, chỗ xẻ có đường viền để hở vai và cổ,… Hơi chiết lưng
một chút, bộ áo váy bằng vải crepe georgette mỏng mau sợi được giữ ở ngang

hông bằng cái đai lưng cũng bằng thứ vải ấy. Bộ áo không bóng, màu xám
nhạt có ánh hồng dịu dàng - trong những năm ấy, màu đó được gọi là “tro
của hoa hồng”. Bà thợ may hợp sức với Meggie thêu khắp bộ áo những nụ
hoa hồng nhỏ xíu.” [3-tr.164 - 165]. Bộ váy được Meggie yêu quý, mặc lại
nhiều lần và màu của bộ váy, màu “tro của hoa hồng” cũng như được sinh ra
để dành riêng cho cô, trở thành màu sắc mà ngay khi nhắc đến ta lại nhớ đến
Meggie, nhớ đến bộ váy áo tuyệt đẹp của cô. Nếu như trong Cuốn theo chiều gió,
tác giả Maraget Mitchell xây dựng thành cơng nhân vật Scarlett với “vịng eo bốn
mươi hai phân rưỡi, vòng eo thon mảnh nhất của địa hạt xứ Georgia” [4-tr.7]
7


cùng chiếc đầm nhung màu xanh rêu từ vải may rèm cửa cũ “Scarlett buồn bã
nhìn xuống sàn nhà. Nàng thấy tấm thảm nhung xanh rêu của Ellen, tấm thảm
cũ nát và bẩn thỉu vì bị quá nhiều binh sĩ giẫm lên, cảnh tượng đó càng làm
nàng thất vọng hơn vì Tara cũng đang rách rưới như nàng.” [5-tr.31] - chiếc
đầm gây được dấu ấn mạnh mẽ vì được xem là biểu tượng cho ý chí sống cịn
mãnh liệt của Scarlett và hình ảnh cơ nhanh trí nhờ bà vú Mammy may cho
mình bộ trang phục từ chiếc rèm cửa cũ trong phịng khách chính là dấu hiệu
cho nỗ lực vượt lên số phận, một cách bản lĩnh - thật độc đáo và riêng biệt mà
ta không thể nhầm lẫn với bất kì nhân vật nào khác thì ở đây, trong Tiếng
chim hót trong bụi mận gai, Colleen McCullough cũng đã thành công với việc
sáng tạo ra một màu sắc gắn liền với nhân vật Meggie, một màu độc đáo mà chỉ
riêng Tiếng chim hót trong bụi mận gai, chỉ riêng Meggie mới có. Qua khảo sát,
chúng tơi tìm được màu tro của hoa hồng được tác giả lặp lại đến mười bảy lần,
nó trở thành màu sắc đại diện cho nhân vật Meggie, nó khiến bất cứ ai sau khi
đọc xong tác phẩm mà bỗng nghe ở đâu đó nhắc đến màu “tro của hoa hồng” thì
ta lại bất giác mỉm cười mà biết ngay rằng: họ đang nhắc đến Tiếng chim hót
trong bụi mận gai, họ đang nhắc đến Meggie. Meggie “đẹp trội hơn hẳn so với
tất cả những người có mặt” [3-tr.168]. Đến năm năm mươi ba tuổi, Meggie

“Vẫn như trước, chị đẹp lạ thường, cặp mắt xám bạc vẫn sáng trong, nhưng
vẻ đẹp và cái nhìn tốt ra sự nghiêm khắc, cịn mái tóc trước kia rực như lửa
đã bợt màu” [3-tr.615].
Như vậy, qua những miêu tả về ngoại hình của Meggie, ta cảm nhận được
Meggie đúng quả là một “bơng hồng tuyệt sắc”, từ đó Colleen McCullough đã
cho ta thấy phần nào về hình tượng nhân vật Meggie.
1.2.2. Meggie - con người cương quyết và mạnh mẽ
Sự cương quyết và mạnh mẽ của Meggie được thể hiện ở việc Meggie
làm chủ tình yêu của mình và dám đấu tranh với cả Chúa Trời để giành lấy
hạnh phúc.
Meggie ln làm chủ trong tình u của mình, cơ là người chủ động
trong tình u, biết được bản thân mình yêu ai và muốn gì, sẵn sàng thổ lộ
tình u ấy một cách thành thật, khơng giấu giếm. Meggie năm mười tám tuổi

8


đã là một thiếu nữ xinh đẹp và biết yêu, dù gặp cha Ralph năm cơ mới chỉ
chín tuổi, cơ kém cha Ralph những mười tám tuổi, nhưng lòng tốt và sự quan
tâm đặc biệt của cha đối với cô đã khiến tình cảm của cơ từ tình cảm của một
cơ bé đối với cha xứ trở thành tình u của cô thiếu nữ đối với một người đàn
ông. Meggie ln tìm cách để cha và cơ có thể sống với nhau mà khơng cịn
ràng buộc nào dù là ràng buộc của tơn giáo, cơ nói: “Nhưng cha có thể bỏ
không làm linh mục nữa” [3-tr.224], “trong ý nghĩ cô giải thốt Ralph khỏi
chức sắc thầy tu” [3-tr.222], ta có thể thấy khát khao yêu và được yêu trong
cô thật mãnh liệt. Cha Ralph và Meggie hôn nhau hai lần nhưng đều là nàng
chủ động “tuy ông hôn nàng hai lần, nhưng cả hai lần nàng đều đi bước
trước.” [3-tr.345].
Meggie là một cơ gái dũng cảm, hết mình trong tình yêu, luôn mạnh mẽ
để chiến đấu với tất cả “ở nàng có cái lõi thép, có khả năng chịu đựng nhiều

điều… Mà khơng chỉ là cái lõi thép, khơng, thì ra Meggie cứng hơn thép”
[3-tr.394], trong Meggie còn ẩn chứa cả sự nổi loạn, phải chăng vì đã chịu
quá nhiều đau khổ nên cơ khơng cịn tin vào Chúa, cơ dám “thách thức” và
giành lấy Ralph từ Chúa Trời. Meggie yêu Ralph bằng cả linh hồn vậy mà chỉ vì
nhà thờ, vì lời khấn nguyện mà cơ khơng thể có được tình u của cha:“Chính vì
lời khấn nguyện khơng lấy vợ ấy mà em phải rời xa Ralph” [3-tr.361] và cha
Ralph cũng thật tàn nhẫn khi không từ bỏ cái chức sắc hão huyền để đáp lại
tình u của cơ. Chúa mà cơ hằng tin kính lại chính là “kẻ thù” cướp đi tình
u của cơ, trong cơ chỉ cịn tồn hận thù và tâm lí nổi loạn, phản kháng, cơ
chẳng cịn tin nhà thờ, chẳng cịn tin vào Chúa nữa “Ngài khơng cịn làm tơi sợ
như trước nữa đâu… Nếu như tôi phạm vào tất thảy mọi điều răn của Ngài thì
cũng chẳng có gì tệ hại hơn.” [3-tr.371]. Thật khác với mẹ của cơ, bà Fiona gan
góc chịu đựng mọi tai họa nhưng cam chịu số phận thì Meggie đã sẵn sàng đối
đầu với số phận, giành quyền làm chủ cuộc đời mình từ đức tin tơn giáo mà hầu
hết các cô gái ở tuổi đấy không ai dám làm. Meggie đã tìm cách cướp lấy hạnh
phúc của mình từ tay Chúa Trời, cơ coi nhà thờ và Chúa như “một kẻ tình địch”:
“Em đã lấy của Ralph cái mà nhà thờ khơng có được, cái đó sẽ lưu truyền từ thế
hệ này sang thế hệ khác… em sẽ cịn chiến thắng Chúa Trời…” [3-tr.394]. Cơ
cương quyết khơng từ bỏ tình yêu của mình với cha Ralph dù biết đó là một
tình u khơng bao giờ có được và bị ngăn cấm mãi mãi.

9


1.2.3. Meggie - một trái tim giàu lòng yêu thương
Meggie xinh đẹp, mạnh mẽ, cương quyết, dám đấu tranh trong tình u
cịn có một trái tim giàu lịng u thương.
1.2.3.1. Đối với các anh trai
Trong tất cả các anh trai của mình (Frank, Bob, Jack, Hughie, Stuart) thì
Meggie thân và quý Frank hơn cả. Khi năm anh em nhà Cleary bị sơ Agatha

phạt vì đi học muộn thì cơ bé bốn tuổi Meggie đã dũng cảm nhận lỗi, không để
các anh của mình phải liên lụy vì lỗi của mình, cơ rất can đảm: “Ơi, xin bà tha
thứ, đây là tại con cả thơi!” [3-tr.34], Meggie kêu lên đau xót khi sơ Agatha
bắt phạt tất cả các anh cùng nó: “Nhưng đấy là tại con cả kia mà!” [3-tr.34].
Với tình yêu thương dành cho Frank, khi Frank nói muốn đi nhập ngũ, Meggie
đã rất lo lắng, bồn chồn, sợ sẽ phải xa người anh yêu quý, cô bé tha thiết muốn
anh ở lại với mình “Anh đừng đi, anh Frank ơi.” [3-tr.59], và khi Frank bị bắt
lại về nhà mặc cho anh tủi hổ thì cơ bé vẫn mừng rỡ, vươn hết tầm tay ơm lấy
anh “Ơi anh Frank, em sung sướng quá vì anh đã trở về!” [3-tr.62].
1.2.3.2. Đối với các em trai
Meggie chín tuổi đã biết giúp mẹ cơng việc nội trợ và u thương đứa
em của mình với tất cả tình thương mà cơ có. Bé Harold - tên gọi thân mật là
Hal - từ lúc sinh ra đã yếu ớt, không nhận được sự quan tâm của mẹ chính vì
vậy mà Meggie bé bỏng khơng cịn lựa chọn nào khác, “nó lấp đầy chỗ trống
trong đời đứa em và trở thành mẹ của thằng bé. Đấy khơng phải là sự hi sinh,
nó u em thắm thiết” [3-tr.130], Meggie phải thật sự yêu thương Hal lắm bởi
vậy mà đáp lại tình u thương ấy “Thằng bé ln ln gọi tên chị, nó học
nói tên chị trước khi nói tên mọi người khác, địi chị bế.” [3-tr.130]. Bé Hal
quấn quýt, không chịu rời Meggie một chút, dù được những người giúp việc
trong nhà cưng nịnh đến đâu thì Meggie vẫn là người duy nhất mà nó cần
“Meggie - đấy là trung tâm điểm yêu thương trong thế giới nhỏ bé của nó, nó
chẳng thiết gì ai nữa - chỉ cần Meggie thôi!” [3-tr.131]. Hạnh phúc biết bao
khi ta chăm sóc cho hạt giống nảy mầm, trưởng thành rồi ta thu được quả
ngọt, Meggie với Hal cũng giống như vậy, Meggie trao đi yêu thương và nhận
lại được yêu thương, đây quả là sự kì diệu biết bao của tạo hóa, sự đền đáp
xứng đáng với cơng lao mà con người bỏ ra.

10

Hai đứa em sinh đôi là Patsy và Jims cũng nhận được sự yêu thương,
chăm sóc từ chị gái Meggie: “Nó chải mái tóc xoăn màu hung cho Patsy, cịn
Jims đứng bên cạnh,… Hai cặp mắt xanh ngời sáng tha thiết nhìn chị. Meggie
thực sự là một bà mẹ bé bỏng.” [3-tr.134]. Với một cô bé ở độ tuổi của
Meggie thì việc bận bịu với con nít khơng phải là niềm thích thú, mà chỉ là
nhiệm vụ, sẽ chỉ vội vã làm cho xong việc nhưng ở đây Meggie đã thực sự
chăm sóc các em của mình với một trái tim nồng nhiệt, tràn ngập tình thương.
Mùa đơng hạn hán thứ hai rét dữ dội, thời tiết khắc nghiệt ấy đã khiến
cho bé Hal vốn đã yếu ớt bắt đầu khàn tiếng và ho, bệnh tình của bé mỗi lúc
một nặng hơn và không qua khỏi. Khi Hal chết, Meggie hơn ai hết là người đau
đớn nhất: “Nỗi đau thương nặng nề mới xảy đến này Meggie sẽ phải mang
theo đến chót đời và phải vượt thắng nó mà sống.” [3-tr.141]. Vậy là người em
mà Meggie hết lòng yêu thương, chăm sóc đã chết, nó khiến Meggie đau đớn
xiết bao, một trái tim với tình yêu thương lúc nào cũng cháy rực giờ như trùng
xuống một nhịp và nỗi đau ấy khắc vào tim cô bé một vết thương đến tận cuối
đời, để mỗi lần nó nhói lên là lại nhắc cô nhớ về Hal yêu quý.
Khi thấy mẹ hờ hững với hai đứa em trai sinh đôi, Meggie “cô có cảm
giác bị xúc phạm khi thấy Fee ngày càng hờ hững với Jims và Patsy. Khi ta
có con, cơ nghĩ, nhất định, nhất định ta sẽ yêu tất cả chúng nó như nhau!”
[3-tr.213]. Ta thấy đây là minh chứng rõ ràng cho trái tim nhân hậu, giàu lòng
yêu thương của Meggie, bởi chỉ có trái tim ln sẵn sàng yêu thương mới
thấy bất bình thay cho những đứa trẻ đáng lẽ phải được yêu thương.
1.2.3.3. Đối với các con của mình
Meggie cũng như bao người phụ nữ khác, cơ cần và mong muốn một
điều hết sức bình thường: có chồng, có con, nhà riêng và một người nào đó để
u. Cơ đã rất hi vọng có những đứa con của riêng mình, đã mong chờ biết
bao ngày mà đứa con đầu lịng ra đời và đặt tên cho nó là Justine, “có lẽ đấy
là đứa con hằng mong đợi… Em phải dùng bao nhiêu mưu mẹo mới có được
nó.” [3-tr.355]. Nhưng Justine ra đời khi mà cha của nó - Luke - khơng hề
mong có nó, chính vì vậy mà Meggie đã thật sự khơng dành nhiều tình u

cho nó bằng đứa con trai Dane - con trai của cô với cha Ralph. Bởi người cô
yêu thật sự là Ralph nên bao nhiêu tình cảm cơ dồn hết cả vào Dane.
11


Khi được trở về Drogheda, Meggie đã dần lấy lại được tình cảm yêu
thương dành cho đứa con gái Justine: “Trước kia Meggie hờ hững với con
gái, còn giờ đây nàng say mê muốn trút lên nó tình cảm trìu mến của người
mẹ, muốn ơm, hơn, cười với nó.” [3-tr.405]. Như vậy ta thấy được trái tim
giàu tình yêu thương của Meggie khơng bao giờ mất đi cả, nó chỉ bị tạm thời
che lấp đi vì chính cơ cũng phải trải qua quãng thời gian đau khổ.
Khi Dane ra đời, Meggie u Dane bằng tất cả tình u mà cơ dành cho
Ralph dồn lại. Cô sẵn sàng làm tất cả để có thể bảo vệ và giữ Dane bên mình:
“Em muốn bằng mọi cách bảo vệ, giữ gìn đứa bé này, bằng bất cứ giá nào.”,
“Em sẵn lòng nằm với quỷ, miễn là điều đó giúp cho đứa bé được sống”
[3-tr.395], Meggie sẵn lòng nằm chung giường với Luke để có thể có một cái tên
hợp pháp cho con của cơ và Ralph, để khơng một ai phát hiện bí mật ấy dù ngay cả
là Luke. Có thể nói Meggie yêu Ralph bằng một “tình yêu cuồng dại” và giờ đây
tình yêu ấy chuyển sang cho Dane. Đi xa nhà Meggie cũng dặn dị Justine trơng
nom Dane thật cẩn thận: “Dane là em con, nó cịn nhỏ, con phải ln ln để mắt
đến nó, chớ để có chuyện gì khơng hay xảy ra cho nó.” [3-tr.424]. Meggie ln lo
lắng cho Dane và dường như cô sẵn sàng dùng cả cuộc đời cịn lại để bảo vệ con
trai mình: “Chính con sẽ đóng yên cương cho nó, đóng chặt vào Drogheda… Ở
Drogheda thì nó an tồn, ở đây chẳng có gì đe dọa nó.” [3-tr.462 - 463], “Con sẽ
chỉ mất Dane trong một trường hợp duy nhất, mẹ ạ, ấy là nếu mẹ lộ ra. Nhưng
con sẽ giết mẹ trước, mẹ nên biết như vậy.” [3-tr.463]. Cô lo lắng và bao bọc
các con từng chút một “Meggie khiếp sợ bệnh bại liệt trẻ em, bệnh kiết lị và
các bệnh nhiễm trùng - ngộ nhỡ như sét đánh giữa trời quang, các con nàng
sẽ mắc một bệnh gì loại đó - vì thế nàng cho chúng tiêm chủng đủ mọi thứ.
Dane và Justine sống cuộc sống tốt đẹp, lành mạnh, tha hồ luyện tập cơ bắp

và đầy đủ món ăn cho trí tuệ.” [3-tr.467], các con của Meggie được hưởng tất
cả những điều kiện tốt nhất mà cơ có.
Như vậy, với bản năng làm mẹ, dù có thế nào chăng nữa Meggie cũng
ln u thương những đứa con của mình bằng cả trái tim.
1.2.4. Meggie chung thủy trong tình yêu
Tình yêu của Meggie và cha Ralph dù có nhiều trắc trở thì ta vẫn có thể chắc
chắn rằng Meggie vẫn ln chung thủy trong tình u duy nhất ấy của đời cơ.
12


1.2.4.1. Cuộc hơn nhân với Luke O’Neill
Tại sao có thể nói Meggie đã kết hơn với một người đàn ơng khác mà
vẫn chung thủy được? Thì ở đây ta xét về phương diện tâm hồn và tình cảm
bên trong. Sở dĩ Meggie kết hơn với Luke vì chính Ralph đã từ chối tình u
của cơ để đến với chức Hồng y mà cha hằng mong đợi, chính cha đã nhường
Meggie cho Luke. Cịn Meggie tội nghiệp thì đâu phải là một bà thánh, cơ là
một phụ nữ bình thường “ơng cho rằng em là bà thánh chắc? Hay là một nữ
tu sĩ chăng? Chẳng có gì giống như vậy! Em là một phụ nữ bình thường
nhất” [3-tr.355], cơ đã phải đau đớn mà nói: “chính ơng đẩy em đến với
Luke” [3-tr.355]. Thật vậy, một phụ nữ bình thường có một mong ước bình
thường: có chồng, có con, nhà riêng và một người nào đó để yêu, hơn nữa,
“nàng đang độ trẻ trung,… mặt đối mặt với ảnh gương của mình trong bộ áo
màu tro hoa hồng, nàng thèm khát một tình cảm xốn xang, rạo rực, nó như
làn gió nóng bao trùm lấy nàng.” [3-tr.276], vậy thì ta mong chờ gì ở Meggie
khi mà Ralph đã làm cho những mong đợi tình u của cơ tắt ngấm, cơ cũng vẫn
phải tiếp tục sống và không thể để tuổi xuân đẹp đẽ nhất chơn vùi trong nỗi niềm
đau đớn của tình yêu không vọng tưởng, cô đã tự nhủ: “Quên Ralph đi là hơn,
dù sao ông ta cũng không thể trở thành chồng nàng.” [3-tr.290].
Ấy vậy nhưng Meggie lấy Luke cũng lại chỉ vì ở Luke có cái gì đấy giống
Ralph “em lấy chồng vì em tưởng đâu anh ấy hơi giống ông” [3-tr.355]. Đối với

Meggie, Luke chỉ như một bản sao của cha Ralph không hơn không kém
“Phải chăng anh rất giống cha Ralph… nhưng Meggie không muốn thừa
nhận rằng ở anh chỉ có cái đó lơi cuốn nàng.” [3-tr.283], “Nàng không yêu
Luke và sẽ chẳng bao giờ yêu anh. Luke chỉ là sự thay thế” [3-tr.333]. Vậy ta lại
phải tự đặt ra câu hỏi: liệu nếu Luke khơng có ngoại hình giống Ralph thì
Meggie có chấp nhận lấy anh khơng? Câu trả lời ngay tắp lự là: khơng, bởi
tình yêu của cô đối với Ralph quá nhiều và quá lớn, khơng gì có thể làm cho
tình u ấy tắt, nó vẫn mãi cháy âm ỉ trong tim của Meggie. Meggie khơng
u và có lẽ là chưa bao giờ u Luke “Em không yêu anh ấy, chưa bao giờ
em yêu anh ấy như đáng phải yêu khi lấy chồng” [3-tr.361], cuộc hôn nhân
với Luke, thực chất Luke chỉ là sự thay thế tạm thời cho Ralph. Mẹ của
Meggie đã thật tinh ý khi nhận ra việc cô lấy chồng cũng chỉ là để khiến
13


Ralph phải hối hận và đi tìm cơ, Fiona cịn biết được một khi Meggie có được
Ralph thì Luke đối với cơ chẳng có nghĩa lí gì: “Một khi con đã có được
Ralph de Bricassart thì con chẳng ở lại với Luke làm gì.” [3-tr.460]. Như vậy,
dù có kết hơn và chung đụng về mặt thể xác với Luke đi chăng nữa thì tình
cảm và tâm hồn Meggie ln ln trao cho Ralph, cơ vẫn ln chung thủy
trong tình u duy nhất ấy, lí trí cơ khơng lúc nào ngơi nghỉ và chỉ hướng đến
Ralph mà thơi.
1.2.4.2. Tình u của Meggie đối với cha Ralph
Meggie yêu Ralph bằng một “tình yêu cuồng dại” không thể phủ nhận,
cô yêu từ lúc cơ cịn là một cơ bé và cịn u Ralph đến cuối đời.
Meggie gặp cha Ralph lần đầu tiên khi cô đặt chân đến Drogheda, lúc
ấy Meggie mới chỉ là cơ bé chín tuổi, cịn cha Ralph de Bricassart hai mươi
tám tuổi, dường như khoảng cách tuổi tác chưa bao giờ là lý do để ngăn cách
tình yêu của Meggie đối với cha Ralph. Cô bé Meggie nhỏ tuổi yêu kính cha
Ralph như một vị thần, người ln bảo vệ, quan tâm và chăm sóc cơ nhiều

hơn mức mà cha dành cho những đứa trẻ khác. Ralph đã nhận ra sự khó khăn
của Meggie khi cơ là đứa con gái duy nhất nhưng lại không nhận được sự
quan tâm từ mẹ, cha nhận ra điều đó mà ngay cả những người trong gia đình
cơ khơng một ai nhận thấy: “Con sống chật vật lắm phải không, Meggie bé
bỏng của ta?” [3-tr.118]. Với tất cả những gì mà cha Ralph dành cho Meggie
khiến cho cơ cảm nhận được tình u với Ralph, phải, nó rõ ràng là tình u chứ
khơng phải bất cứ tình cảm nào khác: “Trong thâm tâm, cơ khơng bao giờ coi
tình cảm của mình đối với cha là sự si mê của cô bé nhỏ tuổi, mà cơ gọi nó một
cách đơn giản là tình u, như người ta viết trong sách.” [3-tr.221], một Meggie
với những rạo rực yêu đương: “cô mơ ước lộn xộn giữa lúc thức tỉnh hẳn hoi:
thật hạnh phúc nếu được sống chung dưới một mái nhà với cha và ngủ cạnh
cha như ba với mẹ. Ý nghĩ được chung đụng với cha khiến cơ hồi hộp, thậm
chí ngồi trên n ngựa cơ cảm thấy không thoải mái và Meggie tưởng tượng
ra vô số cái hôn – cô không thể tưởng tượng ra cái gì khác.” [3-tr.222]. Cơ
thiếu nữ Meggie đã khơng kìm được mà bất giác hỏi Ralph rằng: “Thưa cha
Ralph, nếu cha khơng phải là linh mục thì cha có lấy con khơng?” [3-tr.195].
Meggie u Ralph từ lúc cịn là một cơ bé: “Vâng, em u, u từ lúc em cịn
14


là con bé nhóc kia” [3-tr.361]. Bơng hồng phơn phớt màu tro sống sót sau
đám cháy dữ dội mà Meggie hái tặng cha Ralph làm kỉ niệm được Ralph cất
giữ cẩn thận trong cuốn kinh thánh quý giá của mình để nhắc ông luôn nhớ về
người con gái mà ông yêu “Tôi sẽ mong nhớ nàng cho đến hơi thở cuối
cùng” [3-tr.412], “Bông hồng ấy hiện tôi vẫn giữ bên mình, trong cuốn kinh
lễ của tơi. Mỗi lần thấy một bông hồng màu sắc như thế, tôi lại nghĩ đến em.
Tôi yêu em, Meggie. Em là bông hồng của tôi” [3-tr.356]. Bơng hồng màu tro
may mắn sống sót ấy như là biểu tượng cho tình yêu của Meggie đối với
Ralph vậy, dù có sóng gió thế nào, dù mọi vật xung quanh có bị tàn phá ra sao
thì tình u ấy vẫn sống, vẫn nở hoa, vẫn mặc kệ những ngăn cấm mà tiếp tục

đến lúc nào họ khơng cịn sống để mà yêu được nữa mới thôi. Đối với Meggie,
Ralph tựa như Chúa trời, ông là khởi đầu và kết thúc của tất cả. Tình yêu của
Meggie chung thủy, mãnh liệt đến mức khiến ai cũng phải ngưỡng mộ: “Em đã
yêu Ralph mười năm trời, và hẳn là nếu em sống đến trăm tuổi thì em vẫn cứ
u ơng ấy.” [3-tr.394]. Và tận đến lúc Ralph chết, ông cũng là chết trong vòng
tay Meggie, năm Meggie năm mươi ba tuổi và Ralph bảy mươi mốt thì Meggie
vẫn u ơng “Tơi u ơng, Ralph” [3-tr.619]. Ralph khơng cịn sống để mà yêu
được nữa và sẽ chỉ còn lại Meggie sống trong tình u ấy, chung thủy với nó
đến tận lúc hết đời.
Meggie từ lúc là một cô bé đến lúc về già, lúc nào cũng yêu Ralph bằng
một tình yêu rực cháy, dù cơ khơng bao giờ có được Ralph cho mình, cơ vẫn
chung thủy khơng hề thay đổi. Con người ta có thể yêu và chia tay với nhiều
mối tình nếu tình u ấy khơng làm ta hạnh phúc nhưng Meggie thì khác, tình
u của cả cuộc đời cơ bắt đầu là Ralph và kết thúc vẫn mãi là Ralph.
1.2.5. Meggie - con người bi kịch
1.2.5.1. Meggie - con người bi kịch trong hôn nhân
Meggie gặp Luke năm cô hai mươi hai và Luke ba mươi tuổi, cuộc hôn
nhân của cô và Luke ngay từ đầu đã là một quyết định vội vàng và sai lầm:
“Họ lấy nhau vì những động cơ sai lạc: Luke bị cám dỗ vì tiền của nàng, còn
nàng muốn chạy trốn Ralph de Bricassart đồng thời thử gìn giữ Ralph cho
mình.” [3-tr.344]. Về phần Luke, anh ta là một thợ xén lông cừu, một người
làm giỏi, là một người ham làm giàu, muốn mình được trở thành ông chủ, một
15


nhân vật tai mắt, chủ đất và chủ chăn nuôi cừu. Và Drogheda chính là nơi anh
đã thực hiện kế hoạch làm giàu của mình, anh ta đã tìm hiểu về Meggie và
biết cô không phải là người thừa kế tồn bộ điền trang nhưng anh ta vẫn biết
cơ có thể giúp mình làm giàu: “có thể hy vọng rằng cơ sẽ đem về món của hồi
mơn nho nhỏ độ một trăm ngàn acre ở một nơi nào gần Kynuma hay

Winton.” [3-tr.286]. Meggie đáng thương và tội nghiệp dĩ nhiên ở trong tầm
ngắm, trở thành “ả gà mái” có thể đẻ cho Luke quả trứng vàng. Mỗi người
mang trong mình những động cơ khác nhau và họ đến với nhau, đến với cuộc
hơn nhân khơng có tình u. Luke thật là bỉ ổi khi đi thẳng ngay vào điều
quan trọng nhất với anh ta: “Anh cho rằng khi người ta lấy vợ, tất cả tài sản
của vợ phải chuyển sang cho chồng.” [3-tr.297], Meggie thì dễ dàng đồng ý
ngay, cơ chưa bao giờ có ý định giữ tiền riêng bởi vì “Ở Úc, tất cả phụ nữ,
trừ những người học thức nhất và giàu kinh nghiệm nhất, đều được giáo dục
rằng họ gần như là nô lệ của chồng” [3-tr.298] và Meggie thì hồn tồn
khơng thể nghĩ khác được. Thật là một suy nghĩ lạc hậu và thiếu cơng bằng,
chính nó đã làm khổ biết bao người phụ nữ, họ khơng được là chính mình,
ln ln bị hạ thấp và phụ thuộc vào chồng, Meggie đáng thương chính là
đại diện của một trong vơ số những người phụ nữ đó. Luke tỏ rõ mình là một
người chồng vơ tâm và tham lam“anh không mảy may quan tâm đến việc
Meggie sống thế nào, nàng mong muốn gì ở cuộc đời” [3-tr.283]. Điều dẫn
Meggie đến bi kịch chính từ ham muốn làm giàu của Luke và thói sĩ diện hão
của hắn, dù có đủ tiền để mua một trang trại và cho Meggie sống một cuộc
sống không vất vả, hắn vẫn khư khư những lý thuyết viển vông đáng nguyền
rủa và cho đấy là “sự tự hào”: “Tiền của ta do ta kiếm ra, chúng ta không vay
mượn ai hết! Cả đời anh chưa hề vay ai lấy một xu và sẽ khơng bao giờ vay
nợ.” [3-tr.340]. Chính vì vậy mà Luke lao vào cơng việc chặt mía nặng nhọc
nhưng đem lại cho hắn nhiều tiền cịn Meggie thì phải đi làm người giúp việc
cho vợ chồng Mueller ở Himmelhoch.
Meggie đã trải qua chuỗi ngày dài đau khổ suốt ba năm rưỡi ở
Himmelhoch. Người vợ trẻ Meggie đã thực sự rơi vào bi kịch, Luke đã để cho
hai vợ chồng “sống mỗi người mỗi nơi” [3-tr.311], anh ta đi biệt tăm, chẳng
để lại cho Meggie chút tiền nào, anh ta tỏ rõ là một kẻ keo kiệt đến mức không

16

chấp nhận được, anh ta lấy nốt một trăm bảng trong túi xách Meggie và để vào
nhà băng, “anh lấy hết sạch! Em chẳng còn lấy một penny!” [3-tr.312] và tiền
công mà cô đi làm giúp việc vất vả cũng “sẽ gửi thẳng vào tài khoản của anh
ở nhà băng” [3-tr.312], từ một cơ gái được sống tự do, thối mái, được u
chiều thì giờ đây dù có tiền Meggie cũng không được sống nhàn hạ, bị chôn
chân ở một nơi xa lạ không người quen biết và lúc nào cũng phải phụ thuộc vào
chồng. Một cuộc sống chẳng khác tù đày là bao. Đã có lúc cơ nghĩ rằng: “Giá
như khơng bao giờ nhìn thấy anh nữa thì thật là hạnh phúc.” [3-tr.315]. Meggie
kiêu hãnh, tự do ngày nào giờ đây phải chờ đợi chồng từng ngày như những
phụ nữ phương Đông xưa chờ chồng nơi chiến trận, sự chờ đợi không thành
làm tắt dần sự náo nức của cơ, nó là nỗi đau âm ỉ mãi: “Chỉ cần tưởng tượng
rằng anh hồn tồn khơng nghĩ đến nàng, trong khi đó ngày lại ngày, tuần lại
tuần, nàng ln ln chờ mong anh trong ý nghĩ, chỉ tưởng tượng đến điều đó
là lịng nàng đã tràn ngập nỗi tức giận, thất vọng, tủi hổ xót xa và đau buồn.”
[3-tr.321]. Hình ảnh này của Meggie không khỏi khiến ta cảm thấy đau xót và
liên tưởng đến hình ảnh người phụ nữ chờ chồng trong Chinh phụ ngâm của
Đặng Trần Côn:
“Khắc giờ đằng đẵng như niên
Mối sầu dằng dặc tựa miền biển xa.”
Cũng đã có những lúc Meggie lờ mờ nhận ra Luke sẽ không chỉ dừng lại
khi đủ tiền mua nhà mà với lòng tham của hắn, hắn sẽ còn bắt cô đợi cho đến
già, cô nghĩ một cách tuyệt vọng: “có lẽ tình trạng này quả thực là suốt đời, dù
sao cũng là cho đến khi Luke quá già không chặt mía được nữa.” [3-tr.326].
Một người phụ nữ trẻ mà phải để tuổi xn trơi qua mịn mỏi trong chờ đợi thì
thử hỏi liệu ai trong chúng ta có thể nhẫn nhịn và chịu đựng được, ấy vậy mà
trong một năm rưỡi trời sống nơi đất khách quê người Meggie “chỉ gặp anh
có sáu lần” [3-tr.326]. Luke thật là một kẻ vô tâm và độc ác, giết chết cả tâm
hồn của một người vốn hoạt bát, vui tươi.
Thế nhưng tội lỗi biết bao khi những quy củ lạc hậu mà Meggie được

giáo dục lại không cho cô rời bỏ Luke, những quy củ ấy như những sợi dây
vơ hình quấn chặt lấy cơ, trói cơ vào bi kịch khơng dễ dàng thoát ra: “Khốn

17


nỗi anh là chồng nàng, và theo luật, đời nàng gắn liền với đời anh. Chẳng đổ
lỗi cho ai được ngồi bản thân mình, chính nàng đã đi cái bước ấy kia mà.”
[3-tr.315], “Nàng khơng cịn giận anh thờ ơ với đau khổ của nàng, mà nàng
ân hận và cuối cùng nàng tin chắc rằng lỗi là tại nàng cả.” [3-tr.321]. Những
quy luật chẳng biết được đặt ra bởi ai và từ khi nào nhưng nó khiến người phụ
nữ khơng ngừng đổ lỗi cho chính mình, mặc dù họ khơng hề sai họ vẫn cam
chịu và nhẫn nhịn: “Mọi quy củ mà nàng được giáo dục để tuân theo từ bé
khơng cho nàng lìa bỏ Luke: cả niềm tin vào tính chất linh thiêng của lời thề
trong lễ kết hơn, cả hy vọng rằng sớm muộn rồi nàng sẽ có con, cả niềm tin rằng
Luke, vì là chồng nàng, có quyền tùy ý định đoạt số phận nàng.” [3-tr.326].
Và ở Meggie cịn chứa cả tính cách bướng bỉnh, chính nó góp một phần
làm cho cơ khổ: “Cả tính cách riêng của nàng cũng gây trở ngại: niềm kiêu
hãnh bướng bỉnh, không thể khắc phục được, và ý nghĩ đáng bực mình rằng
trong mọi chuyện khơng phải chỉ mình Luke có lỗi, mà cả nàng nữa. Ở nàng
có điều gì khơng ổn, chứ khơng thì Luke chắc là sẽ xử sự khác.” [3-tr.326].
Phụ nữ thật khó hiểu, đơi lúc chính họ làm họ khổ, Meggie vì lịng kiêu hãnh
mà dù có khổ, có nhớ Drogheda đến thế nào đi chăng nữa cơ cũng khơng hé
răng nói nửa lời với người nhà. Luke năm lần bảy lượt gieo hi vọng cho
Meggie rồi lại dập tắt nó đi, khi Meggie quá mệt mỏi và muốn trở về
Drogheda thì cái mà Luke lo sợ khơng phải sẽ là mất đi người vợ của mình
mà cái mà hắn lo là: “Thế thì hai ngàn bảng mỗi năm của cô nàng sẽ không
nhập vào tài khoản nhà băng của ta nữa” [3-tr.331]. Tất cả những lời hứa
hẹn của Luke chỉ là lời hứa của một tay bịp bợm, Luke đã gắn cả cuộc đời
mình vào những cây mía ấy. Sau tám năm kể từ ngày Meggie rời bỏ Luke,

trong bức thư Meggie nhận được của anh, vẫn là một Luke không hề thay đổi
chút nào, lại viết rằng anh ta cần làm việc một thời gian nữa tại những đồn
điền mía đáng nguyền rủa ấy.
Ta nói đến tình dục là sự thăng hoa cảm xúc của tình u, nhưng chính
bởi Meggie lấy Luke khơng phải vì tình u nên đối với cơ chẳng có sự thăng
hoa hay khoái cảm mà chuyện “yêu đương” thực sự là cực hình. Người ta vẫn
nói rằng: “tình dục mà khơng có tình u thì khổ lắm”, ở trường hợp của
Meggie thì quả đúng là như vậy. Hơn nhân khơng thể khơng có tình dục
18


nhưng tình dục khơng có tình u đã đưa Meggie đến một nỗi bi kịch, bi kịch
về thể xác. Với Meggie, Luke “là một tâm hồn điếc, anh ta không tinh tế,
nhạy cảm, không nghe thấy ở nơi sâu thẳm có cái gì.” [3-tr.275]. Luke khơng
gợi nên sự rạo rực trong cơ thể nàng, anh ta không quan tâm đến cảm nhận
của vợ mà chỉ cốt sao cho bản thân mình được thỏa mãn. Meggie chỉ cảm
nhận được sự đau đớn, “sự sợ hãi chuyển thành nỗi kinh hoảng vô chừng”,
“anh đè ép cả toàn thân lên nàng, một tay đè nàng xuống, tay kia túm chặt
lấy tóc nàng đến nỗi nàng không dám ngọ nguậy đầu” [3-tr.308], tất cả diễn
như một cuộc tra tấn về thể xác, “nàng bật ra một tiếng thét to, ngân dài.”,
“nàng chống cự lại một cái gì tàn bạo,… nhưng Luke đè nàng xuống với tất
cả sức mạnh của mình, dùng tay bịt tiếng kêu của nàng, và cái cực hình kéo
dài, kéo dài mãi mãi.” [3-tr.308], cái cực hình mà Meggie phải chịu đựng ấy
khiến cô muốn chết: “bằng tất cả bản thể của mình, nàng chỉ khao khát có
một điều - chết đi cho rồi. Khơng phải vì đau, mà vì nàng hiểu rằng đối với
Luke, nàng chẳng có cái gì hết, chẳng qua chỉ là một vật đem lại khoái lạc
cho anh.” [3-tr.308 - 309]. Và khơng chỉ có lần đầu tiên mới đau như vậy mà
lần thứ hai, lần thứ ba cũng đều như vậy, sau mỗi lần “quan hệ”, Meggie đều
như hoàn toàn đau đớn và kiệt sức: “Meggie nằm ngửa, nước mắt chảy hai bên
thái dương, thấm ướt mái tóc dày; ước gì chết đi, chết đi hay trở lại đời sống

trước kia ở Drogheda…”, “nàng vùi mặt vào chiếc gối và khóc.” [3-tr.309].
Chính cơ cũng khơng biết tại sao cô lại căm ghét việc ấy đến thế, phải chăng
chính một kẻ thiếu tâm hồn và thơ lỗ như Luke đã khiến Meggie nghĩ về tình
dục như một việc “kinh tởm”, là “một trị nhạo báng tình u” [3-tr.310], cô
kinh sợ việc gần gũi với chồng “Không bao giờ, cho đến chết tôi cũng không
muốn hôn anh”, “nàng muốn từ nay trở đi không bao giờ làm cái việc ấy
nữa.” [3-tr.310].
Trong lúc cịn trẻ khỏe, Luke sẽ khơng phản bội cây mía, vì vậy
Meggie nghĩ đến việc có con với hy vọng Luke sẽ đổi khác. Nhưng ai mà biết
được đứa con cô phải chịu đựng đau đớn và đánh lừa Luke mới có được, đứa
con cơ mong mỏi, hy vọng biết bao lại không làm cho Luke thay đổi suy nghĩ,
không làm Luke cam chịu và vui thích mà cịn nổi giận điên cuồng. Điều này
lại một lần nữa đưa Meggie đến tận cùng của đau khổ, khiến cô rơi vào trạng

19