Giáo án môn: Ngữ văn 9 - Tuần 15 - Trường Trung học cơ sở Cái Nước

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trường Trung học cơ sở Cái Nước. Năm học: 2009 - 2010. Giáo án môn: Ngữ văn 9. Tuần 15: Từ ngày 30 tháng 11 năm 2009 đến ngày 05 tháng 12 năm 2009 Tiết (PPCT): 67. LẶNG LẼ SA PA Nguyễn Thành Long I. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh: - Cảm nhận được các vẻ đẹp của nhân vật trong truyện, chủ yếu là n hân vật anh thanh niên, trong công việv thầm lặng, trong cách sống và những suy nghĩ, trong tình cảm, trong quan hệ với mọi người. - Phát hiện đúng và hiểu được chủ đề của truyện, từ đó hiểu được niềm hạnh phúc của con người trong lao động. - Rèn kỹ năng cảm thụ và phân tích các yếu tố của tác phẩm truyện: Miêu tả nhân vật, những bức tranh thiên nhiên. I. Chuẩn bị: - GV: Tư liệu về tác giả, tác phẩm, phiếu học tập, … - HS: Xem trước bài, thực hiện các yêu cầu trong SGK. III. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: - Trình bày tình yêu làng, yêu nước của ông Hai trong “Làng”. - Phân tích ý nghĩa của tình huống truyện. 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ CỦA TRÒ. NỘI DUNG. HOẠT ĐỘNG 1: Đọc và tìm hiểu chung về văn bản Hướng dẫn Đọc- hiểu văn bản. I. Đọc và tìm hiểu chung. 1. Giáo viên đọc mẫu -Gọi HS đọc - nhận xét.. 1. Đọc:. 2. Gọi HS đọc chú thích *. Tóm tắt nét chính về 2. Chú thích: * : Kim Lân …. tác giả.. HOẠT ĐỘNG 2: Đọc – hiểu văn bản Hướng dẫn HS đọc hiểu văn bản. II. Đọc – hiểu văn bản. ? Truyện kể ở ngôi thứ mấy? ->Thứ ba.. 1. Nhân vật, chủ đề và cách miêu tả của. ? Điểm nhìn trần thuật được đặt ở nhân vật nào? - tác giả:. Giáo viên giảng dạy: Nguyễn Hoài Thanh Lop11.com. Trang 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường Trung học cơ sở Cái Nước. Năm học: 2009 - 2010. > Ông hoạ sĩ già.. Giáo án môn: Ngữ văn 9. - Nhân vật: Ông hoạ sĩ, cô kỹ sư, anh. ? Truyện có những nhân vật nào? Nhân vật nào là thanh niên, bác lái xe và một số nhân vât trung tâm?. khác qua lời kể của anh thanh niên.. ? Em có nhận xét gì về cốt truyện?. + Nhân vật trung tâm: Anh thanh niên.. - Cốt truyện đơn giản: Kể lại cuộc gặp gỡ giữa -Chủ đề: Trong cái lặng lẽ của SaPa có ông hoạ sĩ già, cô kỹ sư trẻ, bác lái xe, anh thanh những con người đang làm việc và lo cho niên làm công tác khí tượng thuỷ văn ở Yên sơn - đất nước. Sa Pa. ? Nêu chủ đề của truyện. - Học sinh thảo luận- phát biểu. 4. Củng cố: HS : Tóm tắt truyện. 5. Hướng dẫn, dặn dò: - Học bài, chuẩn bị tiếp bài về các nhân vật. - Hoàn chỉnh bản tóm tắt, nắm được khái quát về tác giả, tác phẩm. IV. Rút kinh nghiệm.. Tuần 15: Từ ngày 30 tháng 11 năm 2009 đến ngày 05 tháng 12 năm 2009 Tiết (PPCT): 68. LẶNG LẼ SA PA Nguyễn Thành Long I. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh: tiếp tục: - Cảm nhận được các vẻ đẹp của nhân vật trong truyện, chủ yếu là n hân vật anh thanh niên, trong công việv thầm lặng, trong cách sống và những suy nghĩ, trong tình cảm, trong quan hệ với mọi người. - Phát hiện đúng và hiểu được chủ đề của truyện, từ đó hiểu được niềm hạnh phúc của con người trong lao động.. Giáo viên giảng dạy: Nguyễn Hoài Thanh Lop11.com. Trang 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường Trung học cơ sở Cái Nước. Năm học: 2009 - 2010. Giáo án môn: Ngữ văn 9. - Rèn kỹ năng cảm thụ và phân tích các yếu tố của tác phẩm truyện: Miêu tả nhân vật, những bức tranh thiên nhiên. II. Chuẩn bị: - GV: Tư liệu liên quan đến tác phẩm. - HS: Trả lời các câu hỏi SGK (tt). III. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: - Em hãy nêu vài nét về tác giả và tác phẩm. - Nêu tuyến nhân vật . 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ CỦA TRÒ. NỘI DUNG. HOẠT ĐỘNG 1: Đọc – hiểu văn bản (tt) 2. Phân tích nhân vật anh thanh niên:. 2. Nhân vật anh thanh niên:. - Theo lời kể của anh thanh niên, ta biết đựơc - Anh làm công việc: Đo gió, đo mưa, đo mây, anh làm công việc gì? Trong hoàn cảnh nào? tính nắng, đo chấn động mặt đất. Theo em cái khổ nhất trong công việc anh - Sống trong một hoàn cảnh cô độc, một mình trên núi cao.. thanh niên là gì? Vì sao?. - Một mình trên đỉnh Yên Sơn cao 26000 - Anh hoàn thành tốt công việc. mét, công tác khí tượng, kiêm vật lý địa cầu, +Anh ý thức về công việc có ích và can thiết dù mưa nắng, gió bão...đều phải Điốp 4 lần/ cho đất nước. ngày (1h,4h,11h,19h).. + Anh yêu sách: Ham đọc sách.. - Là người cô độc nhất trên thế gian, thèm + Sắp xếp cuộc sống khoa học, ngăn nắp,chủ người-> Dùng cây chặn đường dừng xe động: Đọc sách, chăm hoa, nuô gà, tự học, nhà khách qua núi để gặp người trò chuyện.. cửa gọn gàng, đẹp.. ? Nhưng vì sao anh vẫn hoàn thành tốt công - Cởi mở, chân thành, rất quý trọng tình cảm việc? Phân tích quan điểm, suy nghĩ của anh của mọi người, chu đáo. về nghề nghiệp, lý tưởng, cuộc sống?. - Khiêm tốn, thành thức, cảm thấy công việc và. - Quan niệm con người khi làm việc đối với những đóng góp của mình chỉ là nhỏ bé. công việc là hai.. -> Anh có những nét đẹp về tinh thần, tính. - Tự xoay xoả cuộc sống.. cách, cách sống và những suy nghĩ về cuộc. ? Trong cuộc gặp gỡ... ta còn thấy anh thanh sống, về ý nghĩa công việc. niên còn có những nét phẩm chất nào nữa?. Giáo viên giảng dạy: Nguyễn Hoài Thanh Lop11.com. Trang 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường Trung học cơ sở Cái Nước. Năm học: 2009 - 2010. Giáo án môn: Ngữ văn 9. - Khiêm tốn: giới thiệu với hạo sĩ những người đáng phục hơn: Ông kỹ sư, anh cán bộ... - Ân cần: Tặng hoa côn gái, gửi trứng cho bác lái xe, gửi của Tam thất... 3. Phân tích các nhân vật khác:. 3. Các nhân vật khác:. ? Nhân vật ông hoạ sĩ có đoáng vai trò già a) Ông hoạ sĩ già: trong truyện? Tình cảm, thái độ của ông khi -Là điểm nhìn trần thuật của tác giả, vừa là trò chuyện với anh thanh niên.. người thể hiện suy nghĩ tình cảm của tác giả,. ? Ông hoạ sĩ suy nghĩ gì về nghề nghiệp? Về vừa là nhân vật quan trọng sau nhân vật anh nghệ thuật, về cách sống con người?. thanh niên.. “Hoạ sĩ đã bắt gặp một điều thật ra ông vẫn -Ngay từ phút đầu tiên gặp gỡ anh thanh niên ao ước được biết, ôi một nét thôi đủ khẳng ông đã xúc động. Ông đã muốn ghi lại hình ảnh định một tâm hồn, khơi gợi một ý sáng tác”.... của anh bằng những nét ký hoạ.. “ Người con trai ấy thật đáng yêu, nhưng làm b) Các nhân vật khác: sao cho anh nhọc quá...suy nghĩ”. - Nhân vật cô kỹ sư.. ? Cuộc gặp gỡ anh thanh niên đã để lại cho -Bác lái xe. cô những ấn tượng gì, tình cảm gì?. - Mỗi người có một vẻ khác nhau nhưng đều. ? Nếu thiếu nhân vật bác lái xe thì câu truyện tập trung làm hoàn thiện hình tượng nah thanh sẽ ra sao? Thiếu hấp dẫn sinh động.. niên.. Vị trí nhân vật này: Làm cho câu truyện hấp 4. Nghệ thuật: dẫn, sinh động, kích thích tính tò mò, tìm -Truyện có chất trữ tình (Đoạn tả cảnh Sapa), hiểu của người đọc.. bình luật, tự sự.. ? Chỉ ra chi tiết tạo nên chất trữ tình của tác -> Nâng cao ý nghĩa về vẻ đẹp của những sự phẩm? Nêu tác dụng của chất trữ tình đó?. việc, con người.. - Đoạn tả cảnh SaPa qua cái nhìn của người hoạ sĩ-> Vẻ đẹp thiên nhiên. - Đoạn tả cuộc gặp gỡ -> Phẩm chất cao đẹp của anh thanh niên. - GV tổng kết- gọi học sinh đọc ghi nhớ * Ghi nhớ: SGK. SGK. Giáo viên giảng dạy: Nguyễn Hoài Thanh Lop11.com. Trang 4.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trường Trung học cơ sở Cái Nước. Năm học: 2009 - 2010. Giáo án môn: Ngữ văn 9. HOẠT ĐỘNG 2 : Luyện tập III. Luyện tập: GV: Cho học sinh thảo luận : đoạn tả ông Hai - Nêu suy nghĩ về nhân vật anh thanh niên. vừa nghe tin làng mình theo giặc.. 4. Củng cố: Từ hình ảnh anh thanh niên trong truyện, em dự định cách sống cho mình như thế nào trong tương lai? 5. Hướng dẫn, dặn dò: - Về nhà học thuộc ghi nhớ. - Nắm được nội dung, nghệ thuật của truyện. - Soạn bài: Chuẩn bị tốt cho bài TLV số 3 IV. Rút kinh nghiệm:. Tuần 14: Từ ngày 23 tháng 11 năm 2009 đến ngày 28 tháng 11 năm 2009 Tiết (PPCT): 69, 70. BÀI VIẾT TẬP LÀM VĂN SỐ 3 I. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh: - Vận dụng những kiến thức đã học để thực hành viết một bài văn tự sự, có sử dụng các yếu tố miêu tả nội tâm và nghị luận. - Rèn luyện kỹ năng diễn đạt, trình bày. II. Chuẩn bị: - GV: Đề kiểm tra. - HS: Ôn lại kiến thức Tập làm văn đã học. III. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Bài mới: Giáo viên chép đề lên bảng. Giáo viên giảng dạy: Nguyễn Hoài Thanh Lop11.com. Trang 5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Trường Trung học cơ sở Cái Nước. Năm học: 2009 - 2010. Giáo án môn: Ngữ văn 9. Đề 1: Em hãy kể cho các bạn nghe về một kỷ niệm đáng nhớ giữa mình và thầy (cô) giáo cũ. Đề 2: Em hãy kể lại kỷ niệm sâu sắc với một người bạn học lâu rồi không gặp lại. * Yêu cầu chung: Bài làm phải kết hợp yếu tố nghị luận và miêu tả nội tâm. a) Tình huống của đề bài: Kể về một kỷ niệm đáng nhớ của người viết bằng vốn sống trực tiếp. Vì vậy yêu cầu của câu chuyện phải trung thực, có tính giáo dục và sức thuyết phục. b) Các ý chính cần có: + Đối tượng nghe kể chuyện: Các bạn cùng trang lứa. + Nội dung: Có thể mỗi người có rất nhiều kỷ niệm với thầy cô giáo, nhưng phải chú ý lựa chọn một kỷ niệm đáng nhớ đó là kỷ niệm tương đối điển hình. - Kỷ niệm về việc gì? Thời gian? Diễn biến? - Tại sao lại đáng nhớ? - Bài học về tình cảm, đạo lý (Miêu tả nội tâm). - Vai trò của đạo lý thầy trò trong cuộc sống (Nghị luận). c) Bố cục bài làm có đủ ba phần: Đáp ứng các nhiệm vụ của mỗi phần. Trình bày sạch sẽ, rõ ràng, viết không sai chính tả. Yêu cầu: Bài làm rõ ràng, bố cục 3 phần, trình bày sạch đẹp. * Hướng dẫn chấm điểm: Điểm 9,10: Bài làm đạt các ý trên, bố cục cân đối, mạch lạc, đoạn văn rõ ràng; Điểm 7,8: Bài văn làm được các ý trên, bố cục thể hiện khá rõ, hành văn tương đối mạch lạc nhưng còn mắc một vài lỗi nhỏ trong diễn đạt; Điểm 5,6: Bài văn diễn đạt các ý trên, bố cục đủ ba phần, diễn đạt có chỗ còn rời rạc; Điểm 3,4: Nội dung bài viết có đề cập đến những nội dung trên, diễn đạt còn lúng túng, nội dung sơ sài, thiếu ý; Điểm 1,2: Bài viết nội dung sơ sài, thiếu ý, diễn đạt lủng củng. 4. Củng cố: 5. Hướng dẫn, dặn dò: Về nhà chuẩn bị tốt cho bài ôn tập Tiếng Việt để tuần sau kiểm tra 1 tiết. IV. Rút kinh nghiệm: Giáo viên giảng dạy: Nguyễn Hoài Thanh Lop11.com. Trang 6.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Trường Trung học cơ sở Cái Nước. Năm học: 2009 - 2010. Giáo án môn: Ngữ văn 9. Tuần 14: Từ ngày 23 tháng 11 năm 2009 đến ngày 28 tháng 11 năm 2009 Tiết (PPCT): 71. ÔN TẬP TIẾNG VIỆT I. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh: - Hệ thống hoá kiến thức tiếng Việt đã học trong kỳ I ở lớp 9. - Rèn luyện các kỹ năng tổng hợp về sử dụng tiếng Việt trong nói và viết. II. Chuẩn bị: - GV: Tài liệu liên quan. - HS: Chuẩn bị trước bài theo SGK. III. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Thế nào là đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm? Nêu tác dụng. 3. Bài mới: Hoạt động 1 : Ôn lý thuyết. GV cho HS trao đổi, thảo luận theo nhóm và trả lời các câu hỏi : 1. Em hãy nêu các phương châm hội thoại ? cho ví dụ? 2. Xưng hô trong hội thoại là gì ? cho ví dụ? 3. Cách dẫn trực tiếp, cách dẫn dán tiếp là gì? Cho ví dụ? Yêu cầu trả lời câu hỏi : 1. Các phương châm hội thoại a) Phương châm về lượng: Cần nói cho có nội dung, nói phải đúng yêu cầu của cuộc giao tiếp không thừa, không thiếu. b) Phương châm về chất: Đừng nói những điều mình không tin là đúng và không có bằng chứng xác thực. c) Phương châm quan hệ: Cần nói đúng vào đề tài giao tiếp, tránh nói lạc đề. d) Phương châm cách thức: Cần nói ngắn gọn, rành mạch, tránh nói mơ hồ. e) Phương châm lịch sự: Khi giao tiếp cần tế nhị, tôn trọng người khác. 2. Xưng hô trong hội thoại là: -Người nói cần căn cứ vào đặc điểm của tình huống giao tiếp để xưng hô cho thích hợp.. Giáo viên giảng dạy: Nguyễn Hoài Thanh Lop11.com. Trang 7.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Trường Trung học cơ sở Cái Nước. Năm học: 2009 - 2010. Giáo án môn: Ngữ văn 9. Ví dụ : Đối với người trên : bác - cháu ; anh - em ; chị - em . Đối với bạn bè : bạn - tớ ; cậu - tớ . Trong hội nghị, lớp học : bạn - tôi ; các bạn - chúng tôi . 3. Cách dẫn trực tiếp - gián tiếp. a) Dẫn trực tiếp là nhắc lại nguyên vẹn lời nói hay ý nghĩ của người hoặc nhân vật. Được đặt trong dấu ngoặc kép. b) Dẫn gián tiếp là thuật lại lời nói hay ý nghĩ của người hoặc nhân vật có điều chỉnh cho thích hợp. Không đặt trong dấu ngoặc kép. Hoạt động 2 : Hướng dẫn làm bài tập. 1. Kể tình huống giao tiếp có phương châm hội thoại. Trong giờ vật lý, thầy giáo hỏi một học sinh đang nhìn ra cửa sổ: -Em cho thầy biết sóng là gì? Học sinh giật mình trả lời: - Thưa thầy, “ sóng” là bài thơ của Xuân Quỳnh ạ! *Trong câu chuyện đã vi phạm phương châm quan hệ. 2. Chuyển lời đối thoại thành lời dẫn gián tiếp. Vua Quang Trung hỏi Nguyển Thiếp là quân Thanh sang đánh, nếu nhà Vua đem binh ra chống cự thì khả năng Thăng Long thua như thế nào? Nguyễn Thiếp trả lời rằng bây giờ.........quân Thanh sẽ bị tan vỡ. 4. Củng cố: 5. Hướng dẫn, dặn dò: HS về nhà ôn lại kiến thức chuẩn bị kiểm tra ở tuần 16. Duyệt của Tổ trưởng. IV. Rút kinh nghiệm:. Ngày ….. tháng ….. năm 2009. …………………………………………. Giáo viên giảng dạy: Nguyễn Hoài Thanh Lop11.com. Trang 8.

<span class='text_page_counter'>(9)</span>