Tải bản đầy đủ (.pdf) (5 trang)

Một số vấn đề lí luận về đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát triển năng lực người học ở các trường đại học trong quân đội

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.61 MB, 5 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>VJE </b> Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 2 tháng 5/2019, tr 180-184


<b>MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÍ LUẬN VỀ ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC </b>


<b>THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NGƯỜI HỌC </b>



<b>Ở CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRONG QUÂN ĐỘI </b>


Trần Hữu Thanh - Học viện Chính trị, Bộ Quốc phịng


<i>Ngày nhận bài: 08/4/2019; ngày chỉnh sửa: 14/4/2019; ngày duyệt đăng: 22/5/2019.</i>
<b>Abstract:</b> Innovating teaching methods towards developing learners' competencies is a solution to
improve the quality of training to meet practical requirements. This article focuses on addressing
some theoretical issues about innovating teaching methods in military universities in the direction
of developing learners' competencies. Research results are the basis for surveying and proposing
innovative solutions in order to improve the quality of training officers to meet the requirements
of military construction in the new situation.


<b>Keywords:</b> Teaching methods; competency; competency development; teaching process; military


universities.
<b>1. Mở đầu </b>


Phương pháp dạy học (PPDH) là một trong những
nhân tố quan trọng hàng đầu, quyết định đến chất lượng
ĐT. Trong bối cảnh đổi mới căn bản, toàn diện
GD-ĐT theo hướng “Chuyển mạnh quá trình giáo dục chủ
yếu từ trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng
lực (NL) và phẩm chất người học” [1] hiện nay, đòi hỏi
PPDH cũng cần phải được đổi mới đồng bộ, để góp phần
nâng cao chất lượng GD-ĐT. Lịch sử vấn đề phương
pháp dạy học và đổi mới PPDH đã được rất nhiều tác giả
nghiên cứu, luận giải khá công phu với nhiều góc độ khác


nhau. Tuy nhiên, dưới góc độ phát triển NL người học
còn là vấn đề khá mới mẻ, cần phải được nghiên cứu làm
rõ một cách có hệ thống, nhất là với giáo dục ở các trường
đại học trong quân đội.


<b>2. Nội dung nghiên cứu </b>


<i><b>2.1. Phương pháp dạy học theo hướng phát triển năng </b></i>
<i><b>lực người học </b></i>


<i>2.1.1. Phương pháp dạy học đại học </i>


Thuật ngữ “phương pháp” có nguồn gốc từ tiếng Hy
Lạp “Methodos” có nghĩa là con đường, cách thức,
phương tiện để đạt tới mục đích nhất định.


Dưới góc độ dạy học, “PPDH” được hiểu là cách thức
tiến hành hoạt động dạy học mà nhà giáo thiết kế và thực
hiện dựa trên cơ sở khoa học cũng như kinh nghiệm nghề
nghiệp để tác động trực tiếp đến người học và các hoạt
động nhận thức của người học trong quá trình dạy học
(QTDH), nhằm thực hiện nội dung và mục đích dạy học
đã xác định. Ở mỗi cấp học, bậc học khác nhau tùy thuộc
vào nội dung, mục tiêu, đối tượng khác nhau, vì vậy,


ngồi những điểm chung thì PPDH cũng có những điểm
khác nhau.


Tiếp cận dạy học ở đại học, các nghiên cứu cho rằng:
PPDH ở đại học là tổng hợp các cách thức hoạt động của


giảng viên và sinh viên nhằm thực hiện tốt các nhiệm vụ
dạy học ở đại học góp phần đào tạo đội ngũ cán bộ khoa
học, kĩ thuật, cán bộ quản lí, nghiệp vụ có trình độ đại
học [2]. Các nghiên cứu của các tác giả trong quân đội
cũng chỉ rõ: PPDH đại học quân sự là tổng hợp cách thức
hoạt động của giảng viên và học viên nhằm thực hiện tốt
mục tiêu, nhiệm vụ dạy học, góp phần đào tạo đội ngũ sĩ
quan các chuyên ngành khác nhau có trình độ đại học [3].
Như vậy, quan niệm về PPDH đại học cho thấy, giáo
dục đại học với mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực bậc cao
đáp ứng yêu cầu xã hội. Do vậy, khác với giáo dục phổ
thông, giáo dục đại học không chỉ dừng lại ở việc cung
cấp cho người học hệ thống kiến thức khoa học, kĩ năng
hoạt động, mà cịn có nhiệm vụ hình thành ở người học
những phẩm chất và NL cho một nghề nghiệp nhất định
phù hợp với chuyên ngành đào tạo. Ngày nay, trước tác
động của Cách mạng công nghiệp 4.0 và xu thế học tập
suốt đời, đang đặt ra những yêu cầu mới với giáo dục đại
học, đòi hỏi việc dạy học không chỉ dừng lại ở dạy kiến
thức, kĩ năng, dạy cách học và học cách học mà còn phải
hướng tới bồi dưỡng cho người học có thói quen, niềm
say mê và khả năng học suốt đời, để họ tự hoàn thiện bản
thân đáp ứng yêu cầu phát triển của thực tiễn.


</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>VJE </b> Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 2 tháng 5/2019, tr 180-184
<i>tiêu dạy học ở bậc đại học, góp phần đào tạo đội ngũ cán </i>
<i>bộ theo các chun ngành có trình độ đại học.</i>


<i>2.1.2. Phát triển năng lực người học ở các trường đại </i>
<i>học trong quân đội </i>



NL của người học ở các trường đại học trong quân
đội là tổ hợp thuộc tính tâm lí cá nhân, là khả năng làm
chủ, kết nối, vận hành có hiệu quả hệ thống kiến thức, kĩ
năng, thái độ của người học vào thực hiện thành cơng
hoạt động học tập và những tình huống trong thực tiễn
hoạt động quân sự và cuộc sống sau khi ra trường.


Theo quan điểm triết học Mác - Lênin, “phát triển”
được hiểu là sự vận động, biến đổi theo chiều hướng đi
lên của mọi sự vật, hiện tượng trong cả tự nhiên, xã hội
và tư duy. Mặt khác, phát triển cũng có thể được hiểu là
sự trải qua, tăng trưởng hay lớn lên tự nhiên, phân hoá
hoặc tiến hoá tự nhiên với những thay đổi liên tục kế tiếp
nhau [4]. Như vậy, phát triển là sự biến đổi hợp quy luật
theo phương hướng không thể đảo ngược, được đặc
trưng bởi sự chuyển biến chất lượng sang một trình độ
mới. Phát triển là đặc trưng cơ bản, là phương thức tồn
tại của mọi sự vật hiện tượng trong thế giới khách quan.


Phát triển NL của người học trong QTDH là một hình
thức đặc biệt trong sự phát triển của thế giới vật chất, là
sự tiến bộ không ngừng về nhân cách của người học đáp
ứng với sự vận động liên tục của thực tiễn nghề nghiệp.
Sự phát triển này diễn ra trong chính bản thân người học,
được biểu hiện thông qua hoạt động và kết quả hoạt động
đó ln phù hợp với thực tiễn và được xã hội thừa nhận.
Phát triển NL người học không chỉ là kết quả tác động
tích cực, đồng bộ của các nhân tố trong QTDH mà cịn
là kết quả của q trình hoạt động tích cực, tự giác đầy


sáng tạo của bản thân người học. Mặt khác cấu trúc NL
người học bao gồm kiến thức, kĩ năng và thái độ. Vì vậy,
phát triển NL người học trước hết là phát triển tất cả
những yếu tố này. Tuy nhiên, những yếu tố trên chưa
được gọi là NL, để chuyển hóa thành NL phải thông qua
hoạt động của chủ thể trong việc kết nối, vận hành vào
giải quyết các nhiệm vụ thực tiễn. Do đó, phát triển NL
người học còn bao hàm cả phát triển khả năng vận dụng
kiến thức, kĩ năng thái độ vào giải quyết các nhiệm vụ
thực tiễn đặt ra theo mục tiêu đào tạo đã xác định.


Với cách hiểu trên, có thể quan niệm: <i>Phát triển NL </i>
<i>người học ở các trường đại học trong quân đội là sự mở </i>
<i>rộng và nâng cao hệ thống NL của người học trong </i>
<i>QTDH, đáp ứng hiệu quả với yêu cầu đặt ra trong quá </i>
<i>trình học tập và hoạt động thực tiễn. </i>


Khái niệm cho thấy, phát triển NL người học là phát
triển hệ thống các NL (NL chuyên môn, NL phương


pháp, NL xã hội và NL cá nhân) của người học, xét về
bản chất và nguồn gốc đó là quá trình tác động làm tăng
trưởng khơng ngừng các yếu tố kiến thức, kĩ năng, thái
độ và những phẩm chất cá nhân cũng như khả năng vận
dụng các yếu tố đó vào thực tiễn cuộc sống và hoạt động
quân sự, đáp ứng kịp thời sự vận động, biến đổi không
ngừng của thực tiễn. Mặt khác, cũng có thể hiểu là q
trình tác động làm gia tăng những nhân tố thích ứng với
thực tiễn cuộc sống và hoạt động quân sự của người học
viên sau khi ra trường. Sự phát triển này là quá trình liên


tục dưới sự tác động tổng hợp của các nhân tố trong
QTDH, trong đó có vai trị quan trọng của PPDH thể hiện
thơng qua các bước: (1) Cung cấp kiến thức để nâng cao
nhận thức cho người học; (2) Rèn luyện hình thành và
phát triển kĩ năng cho người học; (3) Đưa người học vào
hoạt động thực tiễn để người học vận dụng kiến thức, kĩ
năng vào giải quyết các tình huống trong thực tiễn và
hình thành thái độ cho người học; (4) Kiểm tra đánh giá
kết quả phát triển NL người học.


<i>2.1.3. Phương pháp dạy học theo hướng phát triển năng </i>
<i>lực người học ở các trường đại học trong quân đội</i>


Dạy học định hướng hình thành và phát triển NL
người học về bản chất là việc mở rộng và phát triển mục
tiêu dạy học hiện tại. Điều này có nghĩa, việc dạy học
thay vì chỉ dừng lại ở mục tiêu hình thành kiến thức, kĩ
năng và thái độ tích cực ở người học, mà mục tiêu xa hơn
là phát triển khả năng thực hiện các hành động có ý nghĩa
đối với người học. Nói cách khác, việc dạy học định
hướng phát triển NL người học về bản chất không thay
thế mà chỉ mở rộng, phát triển hoạt động dạy học định
hướng nội dung bằng cách tạo ra môi trường, bối cảnh cụ
thể và những điều kiện thuận lợi để người học vận dụng
kiến thức, sử dụng kĩ năng và thể hiện thái độ của mình.
Để thực hiện được mục tiêu đó, địi hỏi phải có những
PPDH phù hợp.


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>VJE </b> Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 2 tháng 5/2019, tr 180-184
Từ những sự phân tích trên, có thể hiểu: <i>PPDH theo </i>


<i>hướng phát triển NL người học là tổng hợp cách thức </i>
<i>phối hợp, thống nhất giữa cách thức dạy và cách thức </i>
<i>học nhằm phát huy vai trị chủ thể của người học trong </i>
<i>hình thành và phát triển hệ thống năng lực theo mục tiêu </i>
<i>đào tạo đã xác định. </i>


<i><b>2.2. Đổi mới phương pháp dạy học ở các trường đại </b></i>
<i><b>học trong quân đội theo hướng phát triển năng lực </b></i>
<i><b>người học</b></i>


<i>2.2.1. Đổi mới phương pháp dạy học </i>


Đổi mới theo nghĩa thông thường là sự thay đổi
những cái cũ, đã lạc hậu, lỗi thời bằng một cái mới hơn,
tốt hơn để đáp ứng yêu cầu của sự phát triển [6]. Tuy
nhiên, tiếp cận về mặt hoạt động đổi mới còn được hiểu
theo nghĩa là thay đổi cách làm cũ bằng cách làm mới có
hiệu quả hơn. Với cách hiểu này, đổi mới là khái niệm
chỉ quá trình hoạt động tích cực, chủ động, sáng tạo của
chủ thể nhằm tìm ra những cách thức, biện pháp mới tác
động vào đối tượng, thúc đẩy đối tượng biến đổi theo
chiều hướng tích cực để đáp ứng với sự vận động, phát
triển không ngừng của thực tiễn.


Vấn đề đổi mới PPDH cho đến nay đã được khá
nhiều tác giả bàn đến, với nhiều khía cạnh khác nhau.
Dựa trên những yếu tố tích cực mà PPDH đem lại, đổi
mới PPDH chính là q trình áp dụng PPDH hiện đại vào
nhà trường trên cơ sở phát huy những yếu tố tích cực của
các PPDH truyền thống nhằm thay đổi cách thức,


phương pháp học tập của học sinh, chuyển từ học tập thụ
động, ghi nhớ kiến thức là chính sang học tập tích cực,
chủ động, sáng tạo, chú trọng bồi dưỡng phương pháp tự
học, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn
[7]. Dựa trên cách thức làm việc của giáo viên và học
sinh, đổi mới PPDH là cải tiến những hình thức và cách
thức làm việc kém hiệu quả của giáo viên và học sinh, sử
dụng những hình thức và cách thức thực hiện hiệu quả
hơn nhằm nâng cao chất lượng dạy học, phát huy tính
tích cực, tự lực và sáng tạo, phát triển NL của học sinh
[5]. Dựa theo tính hiệu quả và tính khoa học trong từng
PPDH thì đổi mới PPDH không phải là thay đổi từng
cách giảng dạy này bằng cách giảng dạy khác mà là sử
dụng những PPDH hiện tại như thế nào để tạo ra những
giờ học hiệu quả, tự thân từng PPDH sẽ không có ý nghĩa
gì nếu nó khơng được sử dụng một cách, đúng lúc, đúng
chỗ và đúng cách [8]. Theo mối quan hệ giữa hoạt động
dạy và hoạt động học của người dạy và người học thì đổi
mới PPDH phải bắt đầu từ thay đổi cách dạy của người
dạy và cách học của người học, muốn người học đổi mới


cách học, phát huy được khả năng tư duy sáng tạo và NL
thực hành, trước hết phải đổi mới cách dạy [9].


Như vậy, mặc dù nghiên cứu với nhiều góc độ khác
nhau, nhưng nhìn chung các tác giả đều quan tâm đến
mặt hành động của phương pháp, đặc biệt là hoạt động
của người dạy và người học cũng như hiệu quả của nó
mang lại để đưa ra quan điểm về đổi mới. Bên cạnh đó,
các tác giả đều cho rằng đổi mới PPDH không phải là


phủ định sạch trơn và loại bỏ những phương pháp truyền
thống thay vào đó bằng những phương pháp mới, vấn đề
cốt lõi là làm thế nào để các PPDH dù truyền thống hay
hiện đại đều phải phát huy cao hiệu quả trong QTDH, đạt
được mục đích dạy học đã đề ra.


Bản chất của PPDH ở các trường đại học trong quân
đội là hành động phối hợp tương tác giữa người dạy
(giảng viên) và người học (học viên), trong đó người dạy
là chủ thể của phương pháp dạy, người học vừa là đối
tượng của phương pháp dạy, đồng thời là chủ thể của
phương pháp học. Vì vậy, đổi mới PPDH thực chất là đổi
mới hoạt động của người dạy và người học nhằm thực
hiện tốt hơn mục tiêu dạy học.


Từ sự phân tích trên, có thể quan niệm: <i>Đổi mới </i>
<i>PPDH ở các trường đại học trong quân đội là thay đổi </i>
<i>cách thức phối hợp, tương tác giữa giảng viên với học </i>
<i>viên nhằm giúp học viên chiếm lĩnh có hiệu quả hệ thống </i>
<i>kiến thức, kĩ năng nghề nghiệp, hình thành phương pháp </i>
<i>tự học sáng tạo và phát triển phẩm chất theo mục tiêu, </i>
<i>yêu cầu đào tạo. </i>


<i>2.2.2. Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát </i>
<i>triển năng lực người học </i>


Các nghiên cứu về GD-ĐT theo tiếp cận NL trên thế
giới và trong nước đã chỉ ra GD-ĐT theo tiếp cận NL là
kiểu giáo dục có hai mặt: (1) Xem NL của người học là
mục tiêu đào tạo, là kết quả giáo dục; (2) Xem NL là nền


tảng, là chỗ dựa của giáo dục, tức là giáo dục phải dựa
vào NL người học, đặc biệt là kinh nghiệm nền tảng và
kinh nghiệm thường trực được huy động thuộc vùng cận
phát triển.


</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>VJE </b> Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 2 tháng 5/2019, tr 180-184
triển tối đa NL của người lao động. Vì vậy, trong nhà
trường PPGD cần được đổi mới theo định hướng nâng
cao tính tích cực, tự chủ, độc lập, sáng tạo của cá nhân
học sinh, tập trung khai thác tối đa tiềm năng trí tuệ tập
thể học sinh. Đồng thời kết hợp chặt chẽ với việc tăng
cường sử dụng các thiết bị kĩ thuật, đặc biệt là công nghệ
thông tin vào QTDH và đổi mới kiểm tra đánh giá quá
trình học tập của người học [11].


Có thể thấy, mặc dù với các cách tiếp cận để lí giải
khác nhau nhưng điểm chung các tác giả cho thấy đổi
mới PPDH theo định hướng phát triển NL không phải là
phủ định sạch trơn và loại bỏ những phương pháp truyền
thống, thay vào đó bằng những phương pháp mới. Vấn
đề cốt lõi là ở chỗ phải làm thế nào để các PPDH được
sử dụng đều phát huy cao hiệu quả vào phát triển trí tuệ,
hình thành và phát triển NL giải quyết các vấn thực tiễn,
NL xã hội, khả năng làm việc nhóm và hình thành
phương pháp tự học sáng tạo.


Các trường đại học trong quân đội có nhiệm vụ đào
tạo đội ngũ cán bộ cho sự nghiệp xây dựng quân đội và
bảo vệ Tổ quốc. Trước yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình
mới, đặc biệt thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp


4.0 đã tác động không nhỏ đến lĩnh vực quân sự luôn đặt
ra yêu cầu rất cao với người cán bộ ở đơn vị cơ sở về
phẩm chất và NL, mà trước hết là NL hành động thực
tiễn, NL tư duy sáng tạo và phương pháp tác phong cơng
tác… Thực tiễn đó đang đặt ra yêu cầu cấp thiết phải đổi
mới PPDH ở các trường đại học trong quân đội, từ truyền
thụ kiến thức là chủ yếu sang phát triển toàn diện NL và
phẩm chất người học.


Từ kết quả các cơng trình nghiên cứu về đổi mới
PPDH theo định hướng phát triển NL người học cho
thấy, đổi mới PPDH theo hướng phát triển NL người học
chính là quá trình thay đổi cách thức hoạt động phối hợp,
tương tác giữa giảng viên và học viên từ thụ động một
chiều sang tích cực, hiện đại nhằm phát triển NL tư duy
và NL vận dụng kiến thức, kĩ năng nghề nghiệp của
người học lên một trình độ mới, giúp người học có thể
đáp ứng với những đòi hỏi của thực tiễn. Với cách hiểu
này cho thấy:<i> Đổi mới PPDH ở các trường đại học trong </i>
<i>quân đội theo hướng phát triển NL người học là quá </i>
<i>trình biến đổi cách thức hoạt động phối hợp, tương tác </i>
<i>giữa người dạy và người học nhằm phát huy vai trò chủ </i>
<i>thể của người học vào nâng cao nhận thức, rèn luyện kĩ </i>
<i>năng, hình thành thái độ nghề nghiệp và định hướng vận </i>
<i>dụng vào thực tiễn, tạo ra sự phát triển hệ thống các </i>
<i>năng lực của người sĩ quan, đáp ứng kịp thời với chức </i>
<i>trách, nhiệm vụ sau khi tốt nghiệp. </i>


<i>Mục tiêu của đổi mới </i>là làm thay đổi hoạt động của
giảng viên và học viên, hướng vào phát triển hệ thống


NL cần thiết cho việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ của
người sĩ quan theo mục tiêu đào tạo.


<i>Chủ thể đổi mới</i>: giảng viên và học viên thông qua
các hoạt động giảng dạy và học tập. Hay nói cách khác,
giảng viên và học viên là chủ thể trực tiếp thực hiện hoạt
động đổi mới PPDH ở các trường đại học trong quân đội
theo hướng PTNL người học


<i>Nội dung đổi mới: </i>


<i>Một là, </i>vận dụng các PPDH hiện đại trong dạy học.
Mấu chốt của đổi mới PPDH là thay đổi cách thức hoạt
động, cách thức tương tác của giảng viên và học viên, với
việc vận dụng các PPDH hiện đại vào dạy học sẽ làm
thay đổi cơ bản cách thức hoạt động, cách thức tương tác
của giảng viên và học viên hiện nay từ thụ động một
chiều sang hiện đại, tích cực hướng đến mục tiêu hình
thành và phát triển NL người học. Theo đó QTDH hoạt
động chủ đạo của giảng viên tập trung giúp học viên đi
từ việc nhớ lại kiến thức cũ, khám phá kiến thức mới và
vận dụng kiến thức đã biết vào thực tiễn. Hoạt động của
học viên chủ yếu là học tập chủ động, sáng tạo, sử dụng
đa dạng các phương pháp, hình thức học tập khác nhau
phù hợp với khả năng của bản thân, trong đó cần lấy tự
học làm cốt


<i>Hai là, </i>tăng cường các PPDH thực hành theo chức
trách nhiệm vụ. Muốn phát triển NL nhất thiết phải thông
qua thực hành, thực hành vừa giúp người học vận dụng


kiến thức vào thực tiễn đồng thời vừa giúp người học rút
ra những kinh nghiệm để bổ sung cho lí thuyết. Lĩnh vực
hoạt động quân sự là lĩnh vực đặc thù, luôn đặt ra yêu cầu
rất cao đối với người sĩ quan về NL hành động thực tiễn.
Cho nên đi cùng với việc giúp người học tiếp thu được
hệ thống tri thức quân sự, QTDH cần phải tạo điều kiện
để người học vận dụng tri thức đó vào thực tiễn, chỉ khi
nào tri thức đó được người học vận dụng hiệu quả trên
thực tiễn thì NL mới hình thành.


</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>VJE </b> Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 2 tháng 5/2019, tr 180-184
Vì vậy, việc đổi mới trang thiết bị, PTDH và ứng dụng
công nghệ thông tin vào dạy học ngày càng được xem là
một nội dung quan trọng trong đổi mới PPDH theo
hướng phát triển NL người học ở các trường đại học
trong quân đội hiện nay.


<i>Bốn là, </i>đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết
quả học tập. Thực tiễn QTDH ở các trường đại học trong
quân đội hiện nay cho thấy, việc kiểm tra đánh giá kết
quả học tập của học viên mới chủ yếu tập trung vào đánh
giá việc tái hiện kiến thức, chưa quan tâm đến khả năng
vận dụng kiến thức trong thực tế. Do vậy, muốn hình
thành NL cho học viên trong QTDH cần phải đổi mới
khâu kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của người học.
Trong đó, cần tập trung thay đổi cách đánh giá truyền
thống sang đánh theo NL, từ đánh giá dựa vào cuối kì
sang đánh giá trong suốt tiến trình dạy học, từ đánh giá
kiến thức sang đánh giá khả năng vận dụng kiến thức
trong các tình huống thực tiễn. Đồng thời, chú trọng bồi


dưỡng, phát triển kĩ năng tự đánh giá và đánh giá lẫn
nhau của người học.


Đổi mới PPDH ở các trường đại học trong quân đội
theo hướng phát triển NL của người học, thực chất là
xem việc phát triển NL của học viên là mục tiêu của đổi
mới PPDH. Điều này cũng có nghĩa là mọi hoạt động đổi
mới của giảng viên và học viên trong dạy và học cần phải
hướng tới kích thích và phát triển những NL cần thiết cho
người sĩ quan đáp ứng với đòi hỏi từ thực tiễn. Nói cách
khác, đổi mới PPDH ở các trường đại học trong quân đội
phải có tác dụng đến phát triển NL nhận thức, NL thực
hành, tư duy sáng tạo, phương pháp tự học suốt đời cũng
như tác động nhằm phát triển NL hành động trong thực
tiễn nghề nghiệp của người học.


Từ những phân tích lí luận trên, có thể nhận thấy, mối
quan hệ chặt chẽ giữa đổi mới PPDH với phát triển NL
của người học ở các trường đại học trong quân đội, chính
là những tác động của đổi mới PPDH đến phát triển NL
nhận thức, NL thực hành của người học, đến phát triển
NL tư duy sáng tạo và phương pháp tự học suốt đời của
người học, đích cuối cùng là phát triển NL hành động
trong thực tiễn nghề nghiệp của người học sau khi tốt
nghiệp, để họ trở thành những cán bộ lãnh đạo, chỉ huy,
giáo viên và cán bộ khoa học thực sự có chất lượng, có
NL và phẩm chất đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.


<b>3. Kết luận </b>



Đổi mới PPDH theo hướng phát triển NL người học
là giải pháp quan trọng nhằm tối ưu QTDH ở các trường
đại học trong quân đội. Trước những yêu cầu về chất
lượng của đội ngũ sĩ quan cho sự nghiệp xây dựng quân


đội trong điều kiện sự tác động mạnh mẽ của Cách mạng
công nghiệp 4.0, sự phát triển của khoa học quân sự và
xu thế học suốt đời, việc đổi mới PPDH theo hướng phát
triển NL người học càng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.
Bởi vì, thơng qua đổi mới PPDH không chỉ góp phần
nâng cao chất lượng đào tạo, mà cịn góp phần bồi dưỡng
cho người học NL tự học, nâng cao khả năng tìm kiếm
và vận dụng kiến thức, kĩ năng vào thực tiễn, tạo ra sự
phát triển toàn diện bản thân đáp ứng kịp thời với sự thay
đổi không ngừng của cuộc sống và nghề nghiệp. Vì vậy,
việc nghiên cứu góp phần bổ sung và phát triển lí luận về
đổi mới PPDH theo hướng phát triển NL người học là
hết sức cần thiết, là cơ sở để đề ra các biện pháp đổi mới
phù hợp, hiệu quả.


<b>Tài liệu tham khảo </b>


[1] Đảng Cộng sản Việt Nam (2016). <i>Văn kiện Đại hội </i>


<i>Đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng. </i>NXB
Chính trị Quốc gia - Sự thật.


[2] Đặng Vũ Hoạt - Hà Thị Đức (2017). <i>Lí luận dạy học </i>


<i>đại học</i>. NXB Đại học Sư phạm.



[3] Trần Đình Tuấn (2013). <i>Giáo trình Lí luận dạy học </i>


<i>đại học quân sự</i>. NXB Quân đội nhân dân.


[4] F. E. Weinert (2001). <i>Comparative performance </i>
<i>measurement in schools.</i> Weinheim and Basejl:
Beltz Verlag, pp. 17-31.


[5] Nguyễn Văn Cường - Bernd Meier (2010). <i>Một số </i>


<i>vấn đề chung về đổi mới phương pháp dạy học ở </i>
<i>trường trung học phổ thông</i>. Dự án Phát triển giáo
dục trung học phổ thông (Loan No 1979 - VIE).
[6] Hoàng Phê (chủ biên, 2003). <i>Từ điển tiếng Việt. </i>


NXB Đà Nẵng.


[7] Nguyễn Hữu Chí (2004). <i>Định hướng và các giải </i>


<i>pháp đổi mới phương pháp dạy học ở trường trung </i>


<i>học phổ thông</i>. Đề tài cấp Bộ, mã số B2002-49-TĐ


37. Viện Chiến lược và Chương trình giáo dục.
[8] Minh Huệ (2012). <i>Đổi mới phương pháp dạy học và </i>


<i>tổ chức lớp học. </i>NXB Đại học Quốc gia Hà Nội.
[9] Nguyễn Văn Đệ - Lê Kim Oanh (2014). <i>Vấn đề đổi </i>



<i>mới phương pháp dạy học trong hoạt động đào tạo </i>
<i>giáo viên</i>. Tạp chí Giáo dục, số 332 (2), tr 1-2.
[10] Trần Thị Bích Liễu (2013). <i>Giáo dục phát triển năng </i>


<i>lực sáng tạo.</i> NXB Giáo dục Việt Nam.


</div>

<!--links-->

×