luyện tập phương pháp lập luận

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (644.31 KB, 31 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Tiếế

t 84 :

LUYỆN TẬP VỀỀ

PHƯƠNG

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Ví dụ 1:

a. Hơm nay trời mưa, chúng ta không đi

chơi công viên nữa.

b. Em rất thích đọc sách, vì qua sách em

học được nhiều điều.

c. Trời nóng quá, đi ăn kem đi.

Luyện tập về phương pháp

lập luận trong văn nghị luận.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Ví dụ 1:

a. Hơm nay trời mưa (LC),

chúng ta khơng

đi chơi cơng viên nữa (KL).

b. Em rất thích đọc sách (KL)

, vì qua sách

em học được nhiều điều (LC).

c. Trời nóng quá (LC),

đi ăn kem đi (KL).

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Ví dụ 2:

Bổ sung luận cứ cho kết luận:

a. Nói dối rất có hại

(Kết luận)

Luận cứ 2

Luận cứ 3

Luận cứ 1

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Ví dụ 3: Viết tiếp kết luận cho các luận cứ.

b. Ngày mai đã thi 
rồi mà bài vở còn 
nhiều quá...

(Luận cứ )

Kết luận 2

Kết luận 3

Kết luận 1

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Lập luận trong đời sống

- Phổ biến trong giao tiếp hàng ngày.

- Là quan hệ giữa luận cứ và kết luận (LĐ) :

+ Mang tính cảm tính, không rõ ràng.

+ Thường nằm trong một cấu trúc câu nhất định.

- Một luận cứ có một hoặc nhiều kết luận (LĐ) khác nhau

và ngược lại.

- Mối quan hệ giữa luận cứ và kết luận (LĐ) có vai trị

quan trọng khơng thể tách rời.

- Vị trí luận cứ và kết luận (LĐ) có thể thay đổi.

Có thể mơ hình hóa như sau:

+ Nếu A thì B ( B1, B2….)
+ Nếu A ( A1, A2,…) thì B

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

II. LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN:

Ví dụ:

a. Chống nạn thất học

b. Dân ta có một lịng nồng nàn u nước.

c. Cần tạo ra thói quen tốt trong đời sống xã hội.

d. Sách là người bạn lớn của con người.

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

II. a. Chống nạn thất học

b. Dân ta có một lịng nồng nàn u nước.

c. Cần tạo ra thói quen tốt trong đời sống xã hội.
 d. Sách là người bạn lớn của con người.

e. Học cơ bản mới có thể thành tài lớn.

I. a. Em rất yêu trường em……….
 b. Nói dối rất có hại………. 
 c. …….nghỉ một lát nghe nhạc thôi.

d. …… trẻ em cần biết nghe lời cha mẹ.
 e. …… em rất thích đi tham quan.

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

LẬP LUẬN TRONG ĐỜI

SỐNG: LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN

Khác 
nhau:

- Là lời nói trong

giao tiếp hằng ngày 
thường mang tính 
cảm tính cá nhân 
khơng rõ ràng.

- Có thể thay đổi, 
linh hoạt.

-Là câu khẳng định

(hay phủ định) có 
tính khái qt và 
có ý nghĩa phổ 
biến với xã hội.

- Không thể tùy 
tiện linh hoạt

(1LC -1KL)
Giống

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Đọc đoạn văn nghị luận :

Lịch sử ta đã có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ 
tinh thần yêu nước của dân ta. Chúng ta có quyền tự hào 
vì những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng, Bà

Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung… Chúng ta 
phải ghi nhớ cơng lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các 
vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng.

(Tinh thần yêu nước của nhân dân ta, Hồ Chí Minh)

Lịch sử ta đã có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ 
tinh thần yêu nước của dân ta.

Luận cứ 1 : Chúng ta có quyền tự hào vì những 
trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần 
Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung…

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

- Vì sao mà nêu ra luận điểm đó ?

- Luận điểm đó có những nội dung gì ?

- Luận điểm đó có cơ sở thực thế khơng ?
- Luận điểm đó sẽ có tác dụng gì ? …

LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN

- Là quan hệ giữa luận cứ với luận điểm. 
 + Có tính lý luận chặt chẽ, rõ ràng. 
 + Nằm trong đoạn văn.

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12></div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Ếch ngồi đáy giếng

(Truyện ngụ ngơn)

Có một con ếch sống lâu ngày trong một cái giếng nọ. 
Xung quanh nó chỉ có vài con nhái, cua,ốc bé nhỏ. Hằng 
ngày nó cất tiếng kêu ồm ộp làm vang động cả giếng,

khiến các con vật kia rất hoảng sợ. Ếch cứ tưởng bầu trời 
trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị 
chúa tể.

Một năm nọ, trời mưa to làm nước trong giếng dềnh lên, 
tràn bờ, đưa ếch ta ra ngồi.

Quen thói cũ, ếch nghênh ngang đi lại khắp nơi và cất

tiếng kêu ồm ộp. Nó nhâng nháo đưa cặp mắt lên nhìn bầu 
trời, chả thèm để ý đến xung quanh nên đã bị một con trâu 
giẫm bẹp.

(Ngữ văn 6- tập I)

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Xác định luận điểm, luận cứ, lập luận của truyện ngụ ngôn “Ếch 
ngồi đáy giếng”?

Luận điểm: Cái giá phải trả cho những kẻ huênh hoang,kiêu ngạo

Luận cứ:

- Ếch sống lâu trong giếng, bên cạnh những con vật bé nhỏ.

- Các loài vật này rất sợ tiếng kêu vang động của ếch.

- Ếch cứ tưởng mình là ghê gớm như một vị chúa tể.

- Trời mưa to làm nước trong giếng dềnh lên, tràn bờ, đưa ếch ta ra 
ngồi.

- Quen thói cũ, ếch nghênh ngang đi lại khắp nơi chả thèm để ý 
đến xung quanh

- Ếch bị một con trâu giẫm bẹp.

Lập luận: - Theo trình tự khơng gian và thời gian

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Bài tập 1:

Hãy bổ sung luận cứ cho các kết luận sau:

a. Em rất yêu trường em……….

b. Nói dối rất có hại……….

c. ……….nghỉ một lát nghe nhạc thôi.

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Bài tập 2:

Viết tiếp kết luận cho các luận cứ sau nhằm

thể hiện tư tưởng, quan điểm của người nói.

a. Ngồi mãi ở nhà chán lắm……….

b. Ngày mai đã thi rồi mà bài vở còn nhiều

quá…………..

c. Nhiều bạn nói năng thật khó nghe……

d. Các bạn đã lớn rồi, làm anh làm chị

chúng nó………..

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Bài tập 3 :

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

THCHD :

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

1. Bố cục :

* Ví dụ:

Đọc văn bản : Tinh thần yêu nước của nhân dân ta
 (Hồ Chí Minh)

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

BỐ CỤC

- Phần 1: “Dân ta có một lịng nồng nàn 
…lũ cướp nước” : Nhận định về lòng 
yêu nước của nhân dân ta. (Nêu vấn đề - 
Đ1)

- Phần 2: “ Lịch sử ta…nồng nàn yêu 
nước”: Chứng minh những biểu hiện 
của lòng yêu nước. (Giải quyết vấn đề 
-Đ2,3)

- Phần 3 : (Tinh thần yêu nước…công 
việc kháng chiến): Nhiệm vụ của Đảng 
ta. (Kết thúc vấn đề - Đ4)

VD VB: TINH THẦN YÊU NƯỚC CỦA NHÂN DÂN TA

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

(1)

Dân ta có một lịng
nồng nàn u nước

Lịch sử ta đã có
nhiều cuộc kháng 
chiến vĩ đại...

Đồng bào ta ngày
nay cũng rất xứng
đáng

Bổn phận của 
chúng ta...

truyền thống 
quý báu

Bà Trưng
Bà Triệu...

- từ ... đến...
- từ ... đến...
- từ ... đến...

giải thích, tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo,
làm cho tinh thần yêu nước... kháng chiến.

mỗi khi Tổ quốc 
bị xâm lăng... lũ 
cướp nước

chúng ta phải ghi 
nhớ...

đều giống nhau 
nơi lòng yêu nước

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

Lịch sử ta đã có
nhiều cuộc kháng

chiến vĩ đại... ta. Luận điểm phụThân bài

Luận điểm xuất phát

Mở bài
Dân ta có một lịng

nồng nàn u 
nước

Đồng bào ta ngày
nay cũng rất xứng
Đáng … ngày

trước.

Luận điểm phụ

Thân bài

Bổn phận của

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

THCHD: BỐ CỤC VÀ PHƯƠNG PHÁP LẬP LUẬN

TRONG BÀI VĂN NGHỊ LUẬN

I/ MỐI QUAN HỆ GIỮA BỐ CỤC VÀ LẬP LUẬN :

1/ Bố cục :

Bố cục bài văn nghị luận có 3 phần

- Mở bài :Nêu vấn đề có ý nghĩa đối với đời sống xã hội
(luận điểm xuất phát ,tổng quát).

- Thân bài: Trình bày nội dung chủ yếu của bài (có thể có
nhiều đoạn nhỏ,mỗi đoạn có một luận điểm phụ ).

- Kết bài : Nêu kết luận nhằm khẳng định tư tưởng, thái độ,
quan điểm của bài .

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

Truyền thống
quý báu

Mỗi khi Tổ quốc bị xâm
lăng... Nó lướt qua mọi sự
nguy hiểm, khó khăn,nó
nhấn chìm tất cả lũ bán nước
và lũ cướp nước (vai trò của
lòng yêu nước )

Lịch sử ta đã có nhiều
cuộc kháng chiến vĩ
đại..

chúng ta phải ghi nhớ…

Đồng bào ta ngày nay
cũng rất xứng đáng …

-từ… đến…
-từ …đến…
-từ… đến…
-từ… đến…
-từ… đến …
-từ… đến…

đều giống nhau nơi
lòng nồng nàn yêu
nước

Bổn phận của chúng ta

Giải thích, tuyên truyền,tổ chức, lãnh đạo, làm cho
tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đêu được
thực hành vào công việc yêu nước, công việc kháng
chiến

Dân ta có một lịng
nồng nàn u nước

(luận điểm xuất phát)

Quan hệ nhân quả

Quan hệ tổng – phân - hợp

Suy luận tương đồng

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

Mối quan hệ theo hàng dọc được tác giả trình bày và dẫn dắt như thế nào?
Bổn 
phận
Thời hiện
tại
Lịng yêu 
nước
Trong
quá khứ

Luận điểm xuất phát

Luận điểm phụ

Luận điểm phụ

Luận điểm kết luận

Có thể
lập luận

theo nhiều
phương 
pháp
lập luận 
khác nhau:
Suy luận 
nhân quả, 
tổng phân
hợp, suy 
luận tương
đồng,...

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

Tiết 82,83 : THCHD BỐ CỤC VÀ PHƯƠNG PHÁP

LẬP LUẬN TRONG BÀI VĂN NGHỊ LUẬN

I/ MỐI QUAN HỆ GIỮA BỐ CỤC VÀ LẬP LUẬN :

1/ BỐ CỤC :

2/ LẬP LUẬN :

Để xác lập luận điểm trong từng phần và mối 
quan hệ giữa các phần, người ta có thể sử dụng các 
phương pháp lập luận khác nhau như suy luận

nhân quả suy luận tương đồng ,…

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27></div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

Văn bản: Học cơ bản mới có thể trở thành tài lớn

(Theo Xuân Yên)

ở đời có nhiều người đi học, nhưng ít ai biết học cho thành tài.

Danh họa I-ta-li-a Lê-ơ-na đơ Vanh-xi (1452-1519) thời cịn bé, cha thấy 
có năng khiếu hội hoạ, mới cho theo học danh hoạ Vê-rơ-ki-ơ. Đơ Vanh-xi 
thì muốn học cho nhanh, nhưng cách dạy của Vê-rơ-ki- o rất đặc biệt. Ơng 
bắt cậu bé học vẽ trứng gà mấy chục ngày liền, làm cậu ta phát chán. Lúc 
bấy giờ thầy mới nói: “Em nên biết rằng trong một nghìn cái trứng, khơng 
bao giờ có hai cái có hình dáng hoàn toàn giống nhau! Cho dù là một cái 
trứng, chỉ cần ta thay đổi góc nhìn nó lại hiện ra một hình dáng khác. Do 
vậy nếu khơng cố cơng luyện tập thì khơng vẽ đúng được đâu!”. Thầy 
Vê-rơ-ki-ơ cịn nói, vẽ đi vẽ lại cái trứng cịn là cách luyện mắt cho tinh, luyện 
tay cho dẻo. Khi nào mắt tinh tay dẻo thì mới vẽ được mọi thứ. Học theo 
cách của thầy quả nhiên về sau Đơ Vanh-xi trở thành hoạ sĩ lớn của thời 
Phục hưng.

Câu chuyện vẽ trứng của Đơ Vanh-xi cho người ta thấy chỉ ai chịu 
khó luyện tập động tác cơ bản thật tốt, thật tinh thì mới có tiền đồ. Và 
cũng chỉ có những ơng thầy lớn mới biết dạy cho học trị những điều cơ 
bản nhất. Người xưa nói, chỉ có thầy giỏi mới đào tạo được trị giỏi, quả 
không sai.

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

II. Luyện tập:

Đọc văn bản “Học cơ bản mới có thể trở thành tài lớn”
và trả lời các câu hỏi.

? Bài văn nêu lên tư tưởng gì ?

? Tư tưởng ấy thể hiện ở những luận điểm nào ?

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1. Học bài cũ:

- Học thuộc ghi nhớ.

- Nắm chắc nội dung bài học và
 hoàn thành bài tập

2. Chuẩn bị bài mới:

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31></div>

luyện tập phương pháp lập luận

<b>Tiếế</b>

<b>t 84 : </b>

<b>LUYỆN TẬP VỀỀ</b>

<b> PHƯƠNG </b>

<b>Ví dụ 1:</b>

<b>a. Hơm nay trời mưa, chúng ta không đi </b>

<b>chơi công viên nữa.</b>

<b>b. Em rất thích đọc sách, vì qua sách em </b>

<b>học được nhiều điều.</b>

<b>c. Trời nóng quá, đi ăn kem đi.</b>

<b>Luyện tập về phương pháp </b>

<b>lập luận trong văn nghị luận.</b>

<b>Ví dụ 1:</b>

<b>a. Hơm nay trời mưa (LC), </b>

<b>chúng ta khơng </b>

<b>đi chơi cơng viên nữa (KL).</b>

<b>b. Em rất thích đọc sách (KL)</b>

<b>, vì qua sách </b>

<b>em học được nhiều điều (LC).</b>

<b>c. Trời nóng quá (LC), </b>

<b>đi ăn kem đi (KL).</b>

<b>Ví dụ 2:</b>

<b>Bổ sung luận cứ cho kết luận:</b>

<b>a. Nói dối rất có hại </b>

<b>(Kết luận)</b>

<b>Luận cứ 2</b>

<b>Luận cứ 3</b>

<b>Luận cứ 1</b>

<b>Kết luận 2</b>

<b>Kết luận 3</b>

<b>Kết luận 1</b>

<b>Ví dụ:</b>

<b>a. Chống nạn thất học</b>

<b>b. Dân ta có một lịng nồng nàn u nước.</b>

<b>c. Cần tạo ra thói quen tốt trong đời sống xã hội.</b>

<b>d. Sách là người bạn lớn của con người.</b>

<b>Bài tập 1:</b>

<b>Hãy bổ sung luận cứ cho các kết luận sau:</b>

<b>a. Em rất yêu trường em……….</b>

<b>b. Nói dối rất có hại………. </b>

<b>c. ……….nghỉ một lát nghe nhạc thôi.</b>

<b> Bài tập 2:</b>

<b>Viết tiếp kết luận cho các luận cứ sau nhằm </b>

<b>thể hiện tư tưởng, quan điểm của người nói.</b>

<b>a. Ngồi mãi ở nhà chán lắm……….</b>

<b>b. Ngày mai đã thi rồi mà bài vở còn nhiều </b>

<b>quá…………..</b>

<b>c. Nhiều bạn nói năng thật khó nghe……</b>

<b>d. Các bạn đã lớn rồi, làm anh làm chị </b>

<b>chúng nó………..</b>

<b> Bài tập 3 :</b>

<b> THCHD :</b>

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về