Giáo án Hình học 10 NC tiết 10: Trục toạ độ và hệ trục toa độ

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày so¹n: 03/11/07. Ngày giảng: 06/11/07. TiÕt: 10 Tên bài: trục toạ độ và hệ trục toa độ. I, Môc tiªu bµi d¹y. 1, Về kiến thức: - Học sinh nắm vững được KN trục toạ độ. - Xác định được toạ độ của một véc tơ, toạ độ của một điểm trên trục toạ độ. - Học sinh hiểu và nhớ được biểu thức toạ độ của các phép toán véc tơ, điều kiện để hai véc tơ cùng phương. 2, Về kỹ năng: - Học sinh biết lựa chọn công thức thích hợp để giải toán. 3, Về tư duy: - Ph¸t triÓn kh¶ n¨ng t­ duy logic. 4, Về thái độ: - Nghiªm tóc, tù gi¸c, tÝch cùc trong häc tËp. - Ham häc, cÇn cï vµ chÝnh x¸c, lµ viÖc cã khoa häc. II, Chuẩn bị phương tiện dạy học 1, Thực tiễn: - Học sinh đã biết đến khái niệm hệ trục toạ độ ở chương trình đại số líp 7. - Học sinh đã biết vẽ hệ trục toạ độ và xác định toạ độ của một điểm. 2, Phương tiện: a. Gi¸o viªn: - Bảng phụ kẻ chia ô, thước kẻ, bút phớt. - Gi¸o ¸n, SGK, SGV, ... b. Häc sinh: - KiÕn thøc cò liªn quan. - SGK, vở ghi, đồ dùng học tập. 3, Phương pháp: III, Tiến trình bài dạy và các hoạt động. A, Các hoạt động dạy học:. Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. Hoạt động 2: Hình thành ĐN trục toạ độ và toạ độ trên trục. Hoạt động 3: Hình thành ĐN hệ trục toạ độ. Hoạt động 4: Toạ độ của một véc tơ đối với hệ trục toạ độ. Hoạt động 5: Củng cố bài dạy. Hoạt động 6: Hướng dẫn HS học ở nhà B, TiÕn tr×nh bµi d¹y:. Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động 1: 1, Kiểm tra bài cũ: Hoạt động của Thầy Nªu c©u hái nh»m gîi nhí vµ kiÓm tra kiÕn thức cũ đã học. Câu hỏi 1: Nêu định nghĩa hai véc tơ bằng nhau? Câu hỏi 2: Nêu định lý điều kiện cần và đủ để hai véc tơ cùng phương?. 2, Dạy bài mới: Hoạt động 2: Hoạt động của Thầy Gi¸o viªn tr×nh bµy..  ? Cho biÕt mqh gi÷a u  vµ i , VËy ta cã ®­îc đẳng thức véc tơ nào? ? Cã bao nhiªu sè a nh­ vËy? Đưa ra KN toạ độ của  véc vơ u đối với trục  O; i ..  . ? Víi ®iÓm M nh­ vËy ta có đẳng thức véc tơ nµo gi÷a hai vÐc t¬ i vµ  OM ? Đưa ra KN toạ độ của điểm M đối với trục  O; i .. Hoạt động của Trò L¾ng nghe c©u hái, suy nghÜ vµ tr¶ lêi. TL 1: Hai vÐc t¬ ®­îc gäi lµ b»ng nhau nÕu chóng cã cùng hướng và cùng độ dài.. . TL 2: Véc tơ b cùng phương với véc tơ.   khi vµ chØ khi cã sè k sao cho b  k a .. Hoạt động của Trò. L¾ng nghe, hiÓu vµ n¾m v÷ng kiÕn thøc..   a (a  0). Néi dung ghi b¶ng 1. Trục toạ độ: §N: SGK trang 25.. §iÓm O ®­îc gäi lµ gèc cña trôc. véc tơ i gọi là véc tơ đơn vị của trục toạ độ.  KÝ hiÖu: (O; i ).   Ta lÊy ®iÓm I sao cho OI  i , tia OI cßn được ký hiệu là Ox, tia đối của tia Ox là Ox’.  Khi đó trục (O; i ) còn gọi là trục x’Ox hay trôc Ox.   TL: u vµ i lµ hai vÐc t¬ cùng phương, nªn   ta cã sè a sao cho: u  a.i .. Toạ độ của véc tơ và của điểm trên trôc..   Cho véc tơ u nằm trên trục O; i . Khi đó có   số a xác định để u  a.i . Số a như thế gọi là   toạ độ của véc vơ u đối với trục O; i ..  .  .   TL: V× OM vµ i lµ hai vÐc tơ cùng phương,  nªnta cã sè m sao cho: OM  a.i ..  . Lop10.com.  Cho điểm M nằm trên trục O; i . Khi đó có   số m xác định để OM  m.i . Số m như thế gọi là toạ độ của điểm M đối với trục  O; i ..  .  .

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ? Cho hai ®iÓm A vµ B  n»m trªn trôc O; i lÇn.  . lượt có toạ độ là a và b. H·y x¸c toạ độ của định  vÐc t¬ AB . Ph©n tÝch mqh gi÷a AB vµ AB.. Nªu c¸c kÕt qu¶ suy ra từ định nghĩa..    TL: Ta cã AB  OB  OA Nªn:     AB  b.i  a.i  (b  a ).i Vì vậy véc tơ có toạ độ là ba.. Độ dài đại số của véc tơ trên trục:. HS nghe vµ hiÓu.. NÕu hai ®iÓm A và B trên trục Ox thì toạ độ cña vÐc t¬ AB ®­îc ký hiÖu  lµ AB vµ gäi lµ độ dài đại  sècña vÐc t¬ AB trªn trôc Ox. Nh­ vËy: AB = AB . i . Từ định nghĩa ta có: Trên trục số:   1, Hai vÐc t¬ AB vµ CD b»ng nhau khi vµ. HS nghe, ghi nhí vµ hiÓu.. chØ khi AB = CD .    2. AB  BC  AC  AB  BC  AC. Hoạt động 3: Hoạt động của Thầy. Hoạt động của Trò. Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh vÏ 28 trang 26 SGK HH10 Råi ®­a ra KN hÖ trôc to¹ độ đề các vuông góc Oxy.. HS quan s¸t h×nh vÏ 28 trang 26 SGK HH10 råi đưa ra KN hệ trục toạ độ đề các vuông góc Oxy.. Néi dung ghi b¶ng 2. Hệ trục toạ độ: (SGK HH10 trang 26). Điểm O được gọi là gốc của hệ trục toạ độ. Trôc Ox gäi lµ trôc hoµnh. Trôc Oy gäi lµ trôc tung..  i, j lần lượt là các véc trơ đơn vị của trục Ox   vµ trôc Oy vµ i  j  1. Hoạt động 4: Hoạt động của Thầy Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh vÏ 29 trang 27 SGK HH10 đọc và hiểu nhiệm vô. Gi¸o viªn tr×nh bµy.. Hoạt động của Trò Ta  cã:     a  4i  5 j , b  6i  0 j ,       u  4i  3 j , v  0.i  5 j Hình thành định nghĩa toạ độ của véc tơ đối với hệ trục. Lop10.com. Néi dung ghi b¶ng 3. Toạ độ của một véc tơ đối với hệ trục toạ độ. §Þnh nghÜa: (SGK HH10 trang 27)     VËy: a  x; y   a  x.i  y.j.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Mỗi véc tơ đã cho đều tån t¹i mét cÆp sè (x;y) duy nhÊt sao cho mçi vÐc tơ đều được biểu  diÔn  dưới dạng: x.i  y. j .. toạ độ Oxy.. Nªu ?1 (SGK tr 26)  ? Cho a ( x; y ) vµ  b( x '; y ') H·y t×m ®k dÓ hai vÐc t¬ b»ng nhau?. T. hiÖn c¸c yªu cÇu cña ?1 . Ta  cã:  a  x.i  y. j vµ    b  x '.i  y '. j   x  x ' Nªn: a  b   . NhËn xÐt: Trªn y  y'   hệ trục toạ độ Oxy, cho a ( x; y ) và b( x '; y ') khi đó ta có:   x  x ' a x; y   b x '; y '   y  y'. HD HS thùc hiÖn gi¶i c¸c Thùc hiÖn gi¶i c¸c bµi tËp bµi tËp 29, 30 trang ®­îc giao. 30,31. Hoạt động 5: 3, Củng cố toàn bài: - Nhắc lại cho HS nắm vữn các định nghĩa về trục, hệ trục toạ độ. - Khái niệm toạ độ của véc tơ trên trục và trên hệ trục toạ độ. - PP xác định toạ độ của véc tơ trên trục và trên hệ trục toạ độ. Hoạt động 6: 4, Hướng dẫn HS học ở nhà. - Häc sinh vÒ nhµ «n bµi. - Gi¶i c¸c BT 31,32 trang 30,31 SGK HH 10. - Đọc trước các phần còn lại.. Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>