Giáo án Vật lý lớp 11 - Tiết 30 - Bài 15: Dòng điện trong chất khí (tiếp)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn: 01/12/2009. Ngày dạy : 04/12/2009 Dạy lớp: 11A1, 11A2 Ngày dạy : 04/12/2009 Dạy lớp: 11A3, 11A4. Tiết 30 - Bài 15: DÒNG ĐIỆN TRONG CHẤT KHÍ (Tiếp) 1. Mục tiêu a. Về kiến thức - Nắm được thế nào là quá trình dẫn điện tự lực và điều kiện để có quá trình này - Phân biệt được sự dẫn điện không tự lực & sự dẫn điện tự lực trong chất khí. - Phân biệt được hai quá trình dẫn điện tự lực quan trọng trong chất khí là hồ quan điện & tia lửa điện. b. Về kĩ năng - Trình bày được các ứng dụng của quá trình phóng điện trong chất khí - Giáo dục bảo vệ môi trường: Biết được hiện tượng phóng điện trong khí quyển, hiện tượng sét tạo ra các ion NO2 và NH tạo ra các chất hữu cơ làm cây cối xanh tốt, xét cũng gây nguy hiểm cho con người c. Về thái độ - Có tinh thần chịu khó, ham học hỏi - Có hứng thú học tập bộ môn 2. Chuẩn bị của GV và HS a. Chuẩn bị của GV - Bộ thí nghiệm về phóng điện trong chất khí b. Chuẩn bị của HS - Ôn tập khái niệm dòng điện trong các môi trường 3.Tiến trình bài dạy a. Kiểm tra bài cũ, đặt vấn đề vào bài mới (5 phút) - Câu hỏi: Nêu bản chất của dòng điện trong chất khí, thế nào là hiện tượng nhân số hạt tải điện trong chất khí trong quá trình dẫn điện không tự lực - Đáp án: Dòng điện trong chất khí là dòng chuyển dời có hướng của các ion dương theo chiều điện trường và các ion âm, các electron ngược chiều điện trường. Các hạt tải điện này do chất khí bị ion hoá gây ra Hiện tượng tăng mật độ hạt tải điện trong chất khí do dòng điện chạy qua gây ra gọi là hiện tượng nhân số hạt tải điện - Đặt vấn đề: Trong thực tế cuộc sống ta thường hay gặp hiện tượng sét, hiện tượng ánh sáng mạnh ở các mối hàn khi người thợ hàn đang hàn phát ra. Vậy bản chất của các hiện tượng này là gì? 1 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> b. Dạy bài mới Hoạt động 1 (10 Phút): Tìm hiểu quá trình dẫn điện tự lực trong chất khí và điều kiện để tạo ra quá trình dẫn điện tự lực Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung ghi bảng - Nêu nội dung chính của - Theo dõi + ghi nhớ IV. Quá trình dẫn điện tiết học tự lực trong chất khí và điều kiện để tạo ra quá trình dẫn điện tự lực ? Em hãy nêu định nghĩa - Nêu định nghĩa * Quá trình dẫn điện quá trình dẫn điện tự lực không tự lực: Sgk – T89 - Phân tích định nghĩa - Ghi nhớ ? Điều kiện để chất khí có TL: Phải tạo ra các hạt tải * Điều kiện: phải tạo ra thể dẫn điện tự lực? điện các hạt tải điện ? Các cách tạo ra hạt tải TL: Có 4 cách tạo ra hạt * Các cách để tạo ra hạt điện trong chất khí để tạo tải điện trong chất khí: Ion tải điện mới trong chất ra sự dẫn điện tự lực hoá chất khí bằng nhiệt độ khí: Sgk – T89 cao; điện trường rất lớn; nung nóng catốt làm bức xạ nhiệt điện tử; bắn phá Catốt bằng các ion dương năng lượng cao làm cho catốt nóng đỏ và bức xạ điện tử - Phân tích các cách để - Theo dõi + ghi nhớ tạo ra các hạt tải điện mới ? Các kiểu phóng điện tự TL: Có 2 kiểu phóng điện lực? tự lực là tia lửa điện và hồ quang điện Hoạt động 2 (15 Phút): Tìm hiểu tia lửa điện và điều kiện tạo ra tia lử điện Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung ghi bảng V. Tia lửa điện và điều kiện tạo ra tia lử điện 1. Định nghĩa: ? Nêu định nghĩa tia lửa - Nêu định nghĩa như Sgk - Định nghĩa: Sgk – T91 - Ví dụ: điện - Phân tích định nghĩa và - Ghi nhớ định nghĩa 2. Điều kiện tạo ra tai lấy ví dụ về tia lửa điện ? Đọc mục V.2 Sgk và - Đọc Sgk và trả lời câu lửa điện: nêu điều kiện để có tia lửa hỏi của GV - Điện trường đạt đến điện ngưỡng vào khoảng 3.106 2 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Phân tích điều kiện để có tia lửa điện - Tiến hành thí nghiệm tạo tia lửa điện với các khoảng cách khác nhau ? Tia lửa điện có hình dạng gì?. - Ghi nhớ. V/m - Hiệu điện thế cao. - Quan sát GV làm thí nghiệm. TL: Tia lửa điện không có hình dạng nhất định thường là một chùm tia ngoằn ngoèo ? Nguyên nhân của sự ? Nguyên nhân tạo ra các phóng điện thành tia? hạt tải điện trong tia lửa điện là do ion hoá do va chạm và sự ion hoá do tác dụng của bức xạ phát ra 3. Ứng dụng: trong tia lửa điện - Yêu cầu HS quan sát - TL: .... - Bugi đánh lửa trong H15.7 và mô tả cơ chế động cơ nổ đánh lửa của Bugi ? Bản chất của tia sét là gì + Sét là tia lửa điện khổng lồ phát ra do sự phóng điện - Sét giữa các đám mây tích điện - Để chống sét người ta trái dấu hoặc giữa đám làm cột thu lôi mây tích điện với mặt đất. ? Tại sao trong sét thường TL: Do áp suất tăng đột kèm theo tiếng nổ (sấm) ngột gây ra tiếng nổ gọi là sấm ? Sét (tia lửa điện) có lợi TL: Tạo ra các ion NO2 và hay có hại NH tạo ra các chất hữu cơ làm cây cối xanh tốt, xét cũng gây nguy hiểm cho con người - Phân tích ý nghĩa của - Ghi nhớ xét trong việc bảo vệ môi trường ? Làm thế nào để phòng TL: Để chống sét người ta tránh tác hại của sét làm cột thu lôi ? Trả lời C5 TL: Vì sét là tia lửa điện - Phân tích đáp án C5 và thường hay đánh vào các lưu ý HS khi gặp giông mũi nhọn - Ghi nhớ bão Hoạt động 3 (11 Phút): Tìm hiểu hồ quang điện và điều kiện tạo ra hồ quang 3 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> điện Hoạt động của GV. ? Nêu định nghĩa hồ quang điện ? Nêu ví dụ ? Kèm theo hồ quang điện là gì. Hoạt động của HS. - Nêu định nghĩa. Nội dung ghi bảng VI. Hồ quang điện và điều kiện tạo ra hồ quang điện 1. Định nghĩa: Sgk – T91. TL: .. TL: Kèm theo toả nhiệt và ánh sáng mạnh 2. Điều kiện tạo ra hồ quang điện: Sgk – T91. - Yêu cầu HS đọc mục - Đọc Sgk VI.2 Sgk ? Nêu điều kiện để tạo ra TL: ... tia lửa điện - Phân tích các điều kiện - Ghi nhớ và mô tả quá trình tạo hồ quang điện như Sgk. 3. Ứng dụng: Sgk – T92 ? Hồ quang điện được TL: Hàn kim loại, đèn ứng dụng như thế nào chiếu sáng, luyện kim, trong thực tế? thực hiện các phản ứng hoá học nếu cần đến nhiệt độ cao… ? Khi quan sát hồ quang - Khi quan sát hồ quang phải làm gì? Tại sao cần đeo kính den vì cường độ sáng của hồ quang mạnh và ánh sáng này giàu tia tử ngoại có hại cho mắt ? Mô tả hoạt động của - Phân tích hoạt động như máy hàn Sgk - Chính xác hoá - Ghi nhớ c. Củng cố, luyện tập (3 phút) ? Trong bài học ta cần nhớ những nội dung cơ bản nào? tóm tắt - GV: đánh giá giờ học, nhấn mạnh kiến thức trong bài d. Hướng dẫn học bài ở nhà ( 1 phút) - Ôn tập lí thuyết, làm bài tập: 6, 7, 8, 9 Sgk + BT SBT - Ôn tập khái niệm dòng điện - Tiết sau: Dòng điện trong chân không 4 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>