Giáo án Vật lý lớp 11 nâng cao - Bài 1 đến bài 35

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao. A.   B. 1. a) b). A. B. C. D. A. B. C.. – Ngµy so¹n: ngµy. th¸ng. n¨m. Giíi thiÖu gi¸o ¸n vËt lÝ líp 11 PhÇn I §iÖn häc - ®iÖn tõ Chương I Điện tích - điện trường Bµi 1. §iÖn tÝch. §Þnh luËt cu l«ng Môc tiªu bµi häc KiÕn thøc Ôn lại một số khái niệm đã học ở các lớp dưới và bổ sung thêm một số khái niệm mới: hai loại diện tích (dương, âm) và lực tương tác giữa hai điện tích điểm cùng dấu, giữa hai điện tích ®iÓm kh¸c dÊu, ba c¸ch nhiÔm ®iÖn cña c¸c vËt. HiÓu ®­îc c¸c kh¸i niÖm ®iÖn tÝch ®iÓm, h»ng sè ®iÖn m«i vµ lµm quen víi c¸c ®iÖn nghiÖm. Nắm được phương, chiều và độ lớn của lực tương tác giữa các điện tích điểm( lực Cu lông) trong ch©n kh«ng vµ trong ®iÖn m«i. Kü n¨ng Sö dông ®iÖn nghiÖm. Vận dung được công thức xác định lực Cu lông trong chân không và trong điện môi để xác định lực lượng tương tác giữa các điện tích. Biểu diễn lực tương tác giữa các điện tích bằng vectơ và tìm lực tương tác giữa nhiều điện tÝch b»ng vect¬. Biết cách biểu diễn lực tương tác giữa các điện tích bằng vectơ. BiÕt c¸ch t×m lùc tæng hîp t¸c dông lªn vËt mét ®iÖn tÝch b»ng phÐp céng c¸c vect¬ lùc. ChuÈn bÞ Gi¸o viªn. KiÕn thøc vµ dông cô: Thí nghiệm nhiễm điện của các vật ( do cọ xát, do tiếp xúc và do hưởng ứng) Một số hình vẽ 1.3 đến 1.5 SGK. PhiÕu häc tËp: P1. Quy ước: Đũa thuỷ tinh nhiễm điện, khi cọ xát vào lụa, là dương; Thanh ôpênít nhiễm điện, khi cä x¸t vµo len d¹, lµ ©m. Có một vật nhỏ nhiễm điện, làm thế nào biết được vật có nhiễm điện? Nhiễm điện dương hay nhiÔm ®iÖn ©m? P2. Có hai điện tích điểm q1 và q2 chúng đẩy nhau. Khẳng định câu nào sau đây là đúng? A. q1 > 0 vµ q2 < 0 C. q1 .q2 > 0 B. q1 < 0 vµ q2 > 0 D. q1 .q2 < 0 P3. Có bốn vật A, B, C, D kích thước nhỏ, nhiễm điện. Biết rằng vật A hút vật B nhưng đẩy C. Vật C hút vật D. Khẳng định nào sau đây là không đúng? §iÖn tÝch cña VËt A vµ vËt B tr¸i dÊu. §iÖn tÝch cña VËt A vµ vËt B cïng dÊu §iÖn tÝch cña VËt A vµ vËt D cïng dÊu. §iÖn tÝch cña VËt A vµ vËt C cïng dÊu P4. Phát biểu nào sau đây là đúng? Khi nhiÔm ®iÖn do tiÕp xóc, ªlectron lu«n dÞch chuyÓn tõ vËt nhiÔm ®iÖn sang vËt kh«ng nhiÔm ®iÖn. Khi nhiÔm ®iÖn do tiÕp xóc, ªlectron lu«n dÞch chuyÓn tõ vËt kh«ng nhiÔm ®iÖn sang vËt nhiÔm ®iÖn. Khi nhiễm điện do hưởng ứng, êlectron chỉ dịch chuyển từ đầu này sang đầu kia của vật bị nhiÔm ®iÖn.. 1 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao D. A. B. C. D.. A.. – Ngµy so¹n: ngµy. th¸ng. n¨m. Sau khi nhiễm điện do hưởng ứng, sự phân bố điện tích trên vật bị nhiễm điện không thay đổi. P5. Độ lớn giữa vật tương tác giữa hai điện tích điểm trong không khí Tỉ lệ với bình phương khoảng cách giữa hai điện tích. TØ lÖ víi kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÖn tÝch. Tỉ lệ nghịch với bình phương khoảng cách giữa hai điện tích. TØ lÖ nghÞch kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÖn tÝch. P6. Tổng điện tích dương và tổng điện tích âm trong một 1cm3 khí Hiđrô ở điều kiện tiêu chuẩn lµ A. 4,3 . 103 (C) vµ - 4,3 . 103 (C) C. 4,3 (C) vµ - 4,3 (C) B. 8,6 . 103 (C) vµ - 8,6 . 103 (C) D. 8,6 (C) vµ - 8,6 (C) P7. Có bốn vật A, B, C, D kích thước nhỏ, nhiễm điện. Biết rằng vật A hút vật B nhưng đẩy vật C. Vật C hút vật D. Khẳng định nào sau đây là không đúng? §iÖn tÝch cña vËt A vµ D tr¸i dÊu. B.§iÖn tÝch cña vËt A vµ D cïng dÊu C. §iÖn tÝch cña vËt B vµ C cïng dÊu D. §iÖn tÝch cña vËt A vµ C cïng dÊu. c) Đáp án phiếu học tập: P1 dùng vật nhẹ để gần tìm ra dòng quả cầu nhiễm điện. Dùng đũa thuỷ tinh xát vào lụa xác định được nhiễm điện loại nào. P2(C); P3(B); P4(D); P5(C); P6(D); P7(D). d) Dù kiÕn nh­ b¶ng( chia lµm 2 cét). PhÇn I . §iÖn häc - §iÖn tõ häc. Chương I: Điện tích - Điện trường. Bµi 1. §iÖn tÝch - §Þnh luËt Cu l«ng. + NhiÔm ®iÖn do cä x¸t: SGK. 1. Hai lo¹i ®iÖn tÝch sù nhiÔm ®iÖn c¸c + NhiÔm ®iÖn do tiÕp xóc : SGK. vËt: a) Hai lo¹i ®iÖn tÝch: + Nhiễm điện do hưởng ứng: SGK. + ) Điện tích  dương và âm. 2) §Þnh luËt Cul«ng : +) Tương tác các điện tích: cùng tên a) Néi dung : SGK. ®Èy, kh¸c tªn hót nhau. q 1 .q 2 + §¬n vÞ : Cul«ng ( C) b) BiÓu thøc: F = k. + Điện tích êlectron có độ lớn: r2 -19 e = 1,6.10 C. N .m 2 §iÖn tÝch h¹t kh¸c lµm nguyªn lÇn e. k = 9.109 C2 + Dựa vào tương tác các điện tích: chế c)Chó ý: Lµ lùc tÜnh ®iÖn. t¹o ®iÖn nghiÖm. 3)Lực tương tác của các điện tích trong b) Sù nhiÔm ®iÖn cña c¸c vËt chÊt ®iÖn m«i: + Gi¶m  lÇn;  h»ng sè ®iÖn m«i. q 1 .q 2 F = k.  .r 2 2.Häc sinh - Xem lại một số khái niệm về điện tích đã học ở THCS. 3.Gîi ý øng dông CNTT GV có thể chuẩn bị một số hình ảnh về tương tác giữa các điện tích, thí nghiệm cân xoắn của Cu-l«ng. C.Tổ chức các hoạt động dạy học. Hoạt động 1 (...phút): ổn định tổ chức. Hoạt động của học sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - B¸o c¸o t×nh h×nh líp - KiÓm tra t×nh h×nh häc sinh.. 2 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao. – Ngµy so¹n: ngµy. th¸ng. n¨m. - Giới thiệu chương trình Hoạt động 2 (...... phút) : tìm hiểu về hai loại điện tích: Hoạt động của học sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc SGK - Ghi ®Çu bµi lªn b¶ng - Th¶o luËn nhãm vÒ hai lo¹i ®iÖn tÝch - Yêu cầu học sinh đọc phần 1.a. và tương tác giữa các điện tích. - Chia nhóm, tổ chức hoạt động nhóm. - Tr×nh bµy vÒ hai lo¹i ®iÖn tÝch vµ - Yªu cÇu HS tr×nh bµy c¸c lo¹i ®iÖn tÝch tương tác giữa các điện tích. và tương tác giữa các điện tích. - NhËn xÐt b¹n tr¶ lêi cña b¹n. - NhËn xÐt tr¶ lêi cña häc sinh - Nêu ứng dụng tương tác giữa các điện - Yªu cÇu HS tÝch. - §äc SGK - Yêu cầu học sinh đọc phần 1.b. - T×m hiÓu c¸c c¸ch nhiÔm ®iÖn cho c¸c - Chia nhóm, tổ chức hoạt động nhóm. vËt. - Th¶o luËn nhãm, t×m c¸c c¸ch nhiÔm - Yªu cÇu HS tr×nh bµy c¸c c¸ch nhiÔm ®iÖn cho c¸c vËt. ®iÖn - Tr×nh bµy c¸c c¸ch nhiÔm ®iÖn cho c¸c vËt. - NhËn xÐt b¹n tr¶ lêi. - NhËn xÐt tr×nh bµy cña HS - Tr¶ lêi c©u C1. - Nªu c©u C1. Hoạt động 3 (....phút): Định luật Culông Hoạt động của học sinh - §äc SGK - Tìm hiểu định luật Culông - Thảo luận nhóm về định luật Culông - Trình bày nội dung định luật. - NhËn xÐt b¹n tr×nh bµy. - §äc SGK - Tìm hiểu tương tác giữa các điện tích trong chÊt ®iÖn m«i. - Thảo luận nhóm về tương tác giữa các ®iÖn tÝch trong chÊt ®iÖn m«i. - Tìm hiểu sự tương tác giữa các điện tích trong chÊt ®iÖn m«i - Trình bày sự tương tác giữa các điện tích trong chÊt ®iÖn m«i. - Tr¶ lêi c©u C2. - §äc SGK - Tìm hiểu công thức tổng quát xác định lực Cul«ng. - Tr×nh bµy c«ng thøc vµ nhËn xÐt - Trình bày ý nghĩa các đại lượng trong c«ng thøc. - NhËn xÐt b¹n tr×nh bµy.. Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Yêu cầu học sinh đọc phần 2. - Trình bày nội dung định luật.Chú ý biểu diễn lực tương tác giữa hai điện tích. - NhËn xÐt tr×nh bµy cña häc sinh - Yêu cầu HS đọc phần 3 - Chia nhóm, tổ chức hoạt động nhóm.. - NhËn xÐt tr×nh bµy cña HS - Nªu c©u C2. - Yêu cầu HS đọc SGK. - NhËn xÐt tr¶ lêi cña häc sinh.. Hoạt động 4 (...phút): Vận dụng, cũng cố. Hoạt động của học sinh. Sù trî gióp cña gi¸o viªn. 3 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao. – Ngµy so¹n: ngµy. - Tr¶ lêi c©u hái - Ghi nhËn kiÕn thøc. A. B. C. A. B. C. D. A. B. C. D. A. B. C.. n¨m. - Nªu c¸c c©u hái P (trong phiÕu häc tËp), nªu bµi tËp 1,2 SGK - Tãm t¾t bµi - §¸nh gi¸, nhËn xÐt kÕt qu¶ giê d¹y.. Hoạt động 5 (...phút): Hướng dẫn về nhà. Hoạt động của học sinh - Ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ - Ghi yªu cÇu cña gi¸o viªn. B.. th¸ng. Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Giao bµi tËp vÒ nhµ - Giao c¸c c©u hái P (trong phiÕu häc tËp) - Yªu cÇu häc sinh chuÈn bÞ bµi sau.. Bµi 2: ThuyÕt £lecron. §Þnh luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch A.Mục đích bài học * KiÕn thøc - Nắm được những nội dung chính của thuyết êlectron cổ điển. Từ đó hiểu được ý nghĩa của các kh¸i niÖm h¹t mang ®iÖn vµ vËt nhiÔm ®iÖn; chÊt dÉn ®iÖn vµ c¸ch ®iÖn. - Hiểu được nội dung của định luật bảo toàn điện tích. - Nếu có điều kiện, có thể hướng dẫn HS làm những thí nghiệm như trong SGK để học sinh rèn luyện về phương pháp làm thí nghiệm và kỹ năng làm thí nghiệm. * Kü n¨ng -Gi¶i thÝch ®­îc tÝnh dÉn ®iÖn, tÝnh c¸ch ®iÖn cña mét chÊt, ba c¸ch nhiÔm ®iÖn cña c¸c vËt trªn cơ sở thuyết êlectron và định luật bảo toàn ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn a) KiÕn thøc vµ dông cô: - ThÝ nghiÖm nhiÔm ®iÖn c¸c vËt - VÏ mét sè h×nh vÏ trong SGK lªn b×a b) PhiÕu häc tËp: P1. Phát biểu nào sau đây là không đúng? Hạt electron là hạt có mang điện tích âm, có độ lớn 1,6.10-19(C). Hạt electron là hạt có khối lượng m = 9,10-31 (kg) Nguyªn tö cã thÓ mÊt hoÆc nhËn thªm electron cã thÓ trë thµnh ion. D.electron không thể chuyển động từ vật này sang vật khác P2. Phát biểu nào sau đây là không đúng? Theo thuyết electron , một vật nhiễm điện dương là vật thiếu electron Theo thuyÕt electron, mét vËt cã nhiÔm ®iÖn ©m lµ thõa electron Theo thuyết electron , một vật nhiễm điện dương là vật đã nhận thêm các in on dương Theo thuyết electron , một vật nhiễm điện âm là vật đã nhận thêm electron P3. Phát biểu nào sau đây là không đúng? VËt dÉn ®iÖn lµ vËt cã chøa nhiÒu ®iÖn tÝch tù do VËt c¸ch ®iÖn lµ vËt cã chøa rÊt Ýt ®iÖn tÝch tù do VËt dÉn ®iÖn lµ vËt cã chøa nhiÒu ®iÖn tÝch tù do ChÊt ®iÖn m«i lµ chÊt cã chøa rÊt Ýt ®iÖn tÝch tù do P4. Phát biểu nào sau đây là không đúng? Trong quá trình nhiễm điện do cọ sát, êlectron đã chuyển từ vật này sang vật kia Trong quá trình nhiễm điện do hưởng ứng, vật bị nhiễm điện vẫn trung hoà điện. Khi cho vật nhiễm điện dương tiếp xúc với một vật chưa nhiễm điện, thì electron chuyển từ vật chưa nhiễm điện sang vật nhiễm điện dương.. 4 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao D. A. B. C. D. A. B. C. D.. -. – Ngµy so¹n: ngµy. th¸ng. n¨m. Khi cho một nhiễm điện dương tiếp xúc với một vật chưa nhiễm điện, thì điện tích dương chuyển từ vật vật dẫn nhiễm điện dương sang chưa nhiễm điện. P5. Khi ®­a mét qu¶ cÇu kim lo¹i kh«ng nhiÔm ®iÖn l¹i gÇn mét qu¶ cÇu kh¸c nhiÔm ®iÖn th× Hai qu¶ cÇu ®Èy nhau Hai qu¶ cÇu hót nhau Kh«ng hót mµ còng kh«ng ®Èy nhau Hai quả cầu trao đổi điện tích cho nhau P6. Phát biểu nào sau đây là không đúng? Trong vËt dÉn ®iÖn cã rÊt nhiÒu ®iÖn tÝch tù do Trong ®iÖn m«i cã rÊt Ýt ®iÖn tÝch tù do xét về toàn bộ thì một vật nhiễm điện do hưởng ứng vẫn là một vật trung hoà điện xÐt vÒ toµn bé th× mét vËt nhiÔm ®iÖn do tiÕp xóc vÉn lµ mét vËt trung hoµ ®iÖn c)đáp án phiếu học tập: P1 (D); P2 (C);P3(C); P4 (D); P5 (B); P6 (D). d)dù kiÕn ghi b¶ng: (chia lµm hai cét) Bµi 2: ThuyÕt ªlectron §Þnh luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch 3)Giải thích ba hiện tượng nhiễm điện: 1)ThuyÕt electron: a)NhiÔm ®iÖn do cä x¸t: a)C¸c chÊt  ph©n tö, nguyªn tö; + Khi cä x¸t thuû tinh vµo lôa, electron nguyªn tö ---> h¹t nh©n vµ electron tõ thuû tinh ---> lôa --->thuû tinh chuyển đông... nhiễm điện dương. b)Tổng đại số điện tích electron = điện +lôa thõa electron ----> ©m tÝch h¹t nh©n b) NhiÔm ®iÖn do tiÕp xóc: c)Nguyªn tö: MÊt electron ---->ion +Thanh kim lo¹i tiÕp xóc vËt nhiÔm dương; nhận electron --> âm điện dương electron từ kim loại ---> vật * electron chuyển động từ vật này sang nhiÔm ®iÖn vËt kh¸c ---> nhiÔm ®iÖn. VËt thõa + Thanh kim lo¹i tiÕp xóc vËt nhiÔm electron ---> ©m; thiÕu electron -----> ®iÖn ©m: electron tõ vËt nhiÔm ®iÖn dương thanh kim lo¹i tiÕp xóc vËt nhiÔm ®iÖn 2)ChÊt dÉn ®iÖn vµ chÊt c¸ch ®iÖn: dương: electron từkim loại ---> vật +VËt dÉn ®iÖn ---> vËt dÉn; vËt c¸ch nhiÔm ®iÖn, kim loai. ®iÖn ----> ®iÖn m«i c)NhiÔm điện do hưởng ứng + VËt (chÊt) cã nhiÒu ®iÖn tÝch tù do +Kim lo¹i, gÇn qu¶ cÇu nhiÔm ®iÖn ---> dÉn ®iÖn; VËt(chÊt) cã chøa Ýt ®iÖn dương: electron tự do trong kim loại --tích tự do ---> cách điện. -> qu¶ cÇu hót vÒ ®Çu gÇn nã ---> ©m, +VÝ dô: kim lo¹i... dÉn ®iÖn; thuû tinh, electron... nhùa.... c¸ch ®iÖn 4. định luật bảo toàn điện tích: SGK 2. Häc sinh: - Ôn lại bài trước, chuẩn bị làm các thí nghiệm về nhiễm điện chon các vật. 3. Gîi ý øng dông CNTT GV cã thÓ chuÈn bÞ mét sè h×nh ¶nh vÒ cÊu t¹o cña c¸c nguyªn tö C.tổ chức các hoạt động dạy học Hoạt động 1 (..... phút) ổn định tổ chức. kiểm tra bài củ hoạt động của học sinh sù trî gióp cña gi¸o viªn b¸o c¸o t×nh h×nh líp yªu cÇu HS cho biÕt t×nh h×nh cña líp tr×nh bµy c©u tr¶ lêi vÒ hai lo¹i ®iÖn tÝch, c¸ch nhiÔm ®iÖn cho c¸c vËt nªu c©u hái nhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n yªu cÇu HS nhËn xÐt c©u tr¶ lêi nhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña hs vµ cho ®iÓm. 5 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao -. -. Hoạt động 2 (..... phút) thuyết êlectron hoạt động của học sinh đọc SGK Th¶o luËn nhãm T×m hiÓu néi dung c¬ b¶n cña thuyÕt electron tr×nh bµy néi dung cña thuyÕt nhËn xÐt b¹n tr¶ lêi tr×nh bµy c©u tr¶ lêi cña c©u hái C1 tr×nh bµy c©u tr¶ lêi cña c©u hái C2 đọc SGK th¶o luËn nhãm t×m hiÓu chÊt dÉn ®iÖn vµ chÊt c¸ch ®iÖn lµ g× t×m hiÓu chÊt dÉn ®iÖn vµ chÊt c¸ch ®iÖn tr×nhbµy chÊt dÉn ®iÖn vµ chÊt c¸ch ®iÖn nhËn xÐt b¹n tr¶ lêi. – Ngµy so¹n: ngµy -. th¸ng. n¨m. sù trî gióp cña gi¸o viªn yêu cầu hs đọc phần 1 nªu yªu cÇu hs tr×nh bµy 3 néi dung cña thuyÕt nhËn xÐt tr¶ lêi cña hs nªu c©u hái C1 nªu c©u hái C2 nh¹n xÐt tr¶ lêi cña hs yêu cầu hs đọc phần 2 tổ chức hoạt động nhóm yªu cÇu hs tr×nh bµy hiÓu biÕt cña m×nh vÒ chÊt dÉn ®iÖn... yªu cÇu hs nªu nhËn xÐt nhËn xÐt tr¶ lêi. Hoạt động 3(.... phút); vận dụng thuyết electron giải thích 3 hiện tượng nhiễm điện hoạt động cuả học sinh sù trî gióp cña gi¸o viªn đọc sgk yêu cầu hs đọc phần 3 a thảo luận nhóm tìm hiểu cách giải tổ chức hoạt động nhóm thÝch yêu cầu giải thích hiện tượng nhiÔm ®iÖn do cä x¸t tr×nh bµy gi¶i thÝch sù nhiÔm ®iÖn do cä x¸t nhËn xÐt tr¶ lêi cña hs nhËn xÐt b¹n tr¶ lêi yêu cầu hs đọc phần 3b đọc sgk tổ chức hoạt động nhóm thảo luận nhóm tìm hiểu cách giải yêu cầu giải thích hiện tượng thÝch nhiÔm ®iÖn do tiÕp xóc tr×nh bµy gi¶i thÝch sù nhiÔm ®iÖn nhËn xÐt tr¶ lêi cua hs do tiÕp xóc yêu cầu hs đọc phần 3c nhËn xÐt b¹n tr¶ lêi tổ chức hoạt động nhóm đọc sgk nªu c©u hái th¶o luËn nhãm t×m hiÓu c¸ch gi¶i thÝch nhËn xÐt tr¶ lêi cña hs tr×nh bµy gi¶i thÝch sù nhiÔm ®iÖn yêu cầu hs đọc phần 4 do hưởng ứng nhËn xÐt b¹n tr¶ lêi đọc sgk yêu cầu hs tìm hiểu nội dung định thảo luận nhóm tìm nội dung định luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch luËt b¶o toµn ®iÖn tÝch nhËn xÐt b¹n tr¶ lêi nhËn xÐt tr¶ lêi cña hs Hoạt động 4 (.... phút) : vận dụng, củng cố Hoạt động của học sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn đọc câu hỏi, suy nghỉ nªu c©u hái P(trong phiÕu häc tËp) tr¶ lêi c©u hái nªu c©u hái 1,2 gsk tãm t¾t bµi đánh giá,nhận xét kết quả giờ dạy Hoạt động 5(.... phút) : hướng dẫn về nhà. 6 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao. -. Hoạt động của học sinh ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ ghi c©u hái nh¾c nhë cña gv. – Ngµy so¹n: ngµy. -. A. B. C. D.. A. B. C. D.. D. A. B. C.. th¸ng. n¨m. Sù trî gióp cña gi¸o viªn giao c©u hái Pvµ lµm bµi tËp trong gsk yªu cÇu hs chuÈn bÞ bµi sau. Bài. 3. điện trường A. môc tiªu bµi häc * kiÕn thøc - trả lời được câu hỏi điện trường là gì và tính chất cơ bản của điện trường là tính chất gì - phát biểu được định nghĩa vectơ cường độ điện trường. hiểu được điện trường là một vec tơ - hiÓu ®­îc kh¸i niÖm ®iÖn ®­êng søc ®iÖn vµ ý nghÜa cña ®­êng søc ®iÖn - hiÓu ®­îc kh¸i niÖm ®iÖn phæ. hiÓu quy t¾c vÏ c¸c ®­êng søc ®iÖn. biÕt ®­îc c¸i gièng nhau vµ kh¸c nhau gi÷a c¸c “®­êng h¹t bét” cña ®iÖn phæ vµ c¸c ®­êng søc ®iÖn - trả lời được câu hỏi điện trường là gì và biết điện trường bên trong hai tấm kim loại tích điện trái dấu và có độ lớn bằng nhau là điện trường đều. - hiểu được nội dung của nguyên lí chồng chất điện trường. *kü n¨ng - xác định được cường độ điện trường của một điện tích điểm và nhiều điện tích điểm gây ra tại mét ®iÓm trong kh«ng gian B. chuÈn bÞ 1. gi¸o viªn a) kiÕn thøc vµ dông cô: - thÝ nghiÖm ®iÖn phæ - một số hình vẽ biểu diễn đường sức điện trường do điện tích gây ra. b) phiÕu häc tËp P1. phát biểu nào sau đây là không đúng ? điện trường tĩnh là do các hạt mang điện tích đứng yên sinh ra tính chất cơ bản của điện trường là nó tác dụng lực điện lên điện tích đặt trong nó véc tơ cường độ điện trường tại một đỉêm luôn cùng phương, cùng chiều với véctơ lực điện tác dụng lên một điện tích đặt tại điểm đó trong điện trường. véc tơ cường độ điện trường tại một đỉêm luôn cùng phương, cùng chiều với véctơ lực điện tác dụng lên một điện tích dương đặt tại điểm đó trong điện trường. P2. Đặt một điện tích dương, khối lượng nhỏ vào một điện trường đều rồi thả nhẹ Điện tích sẽ chuyển động Dọc theo chiều của đường sức điện trường. Ngược chiều đường sức điện trường. Vuông góc với đường sức điện trường. Theo một quỹ đạo bất kỳ. P3. Đặt một điện tích âm, khối lượng nhỏ vào một điện trường đều rồi thả nhẹ Điện tích sẽ chuyển động A. Dọc theo chiều của đường sức điện trường. B .Ngược chiều đường sức điện trường. C.Vuông góc với đường sức điện trường. Theo một quỹ đạo bất kỳ. P4. Phát biểu nào sau đây về tính chất của các đương sức điện là không đúng? Tại một điểm trong điện trường ta có thể vẽ được một đường sức đi qua. C¸c ®­êng søc lµ ®­êng c«ng kh«ng kÝn C¸c ®­êng søc kh«ng bao giê c¾t nhau.. 7 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao D. A. B. C. D.. – Ngµy so¹n: ngµy. th¸ng. n¨m. Các đường sức điện luôn xuất phát từ điện tích dương và kết thúc ở điện tích âm. P5. Phát biểu nào sau đây là không đúng. Điện phổ cho ta biết sự phân bố các đường sức trong điện trường. Tất cả các đường sức luôn xuất phát từ điện tích dương và kết thúc ở điện tích âm. Cũng có khi đường sức điện không xuất phát từ điện tích dương mà xuất phát ở vô cùng. Các đường sức của điện trường là các đường thảng song song và cách đều nhau. P6. Công thức xác định cường độ điện trường gây ra bởi điện tích Q<0, tại một điểm trong chân kh«ng c¸ch ®iÖn tÝch Q mét kho¶ng r lµ. Q Q A. E= 9.109 2 C. E= 9.109 r r Q Q B. E= - 9.109 2 D. E= - 9.109 r r P7.Một điện tích thử đặt tại điểm có cường độ điện trường 0,16 (V/m). Lực từ tác dụng lên điện tích đó bằng 2.10-4 (N). Độ lớn điện tích đó là: A. q = 8.10-6 (  C) C. q = 8 (  C) -6 B. q = 12,5.10 (  C) D. q = 12,5 (  C) P8. Cường độ điện trường gây ra bởi điện tích Q = 5.10-9 (C), tại một điểm trong chân không cách điện tích một khoảng 10 (cm) có độ lớn là A. E = 0,450 (V/m) C. E = 4500 (V/m) B. E= 0,225 (V/m) C. E = 2250 (V/m) c)§¸p ¸n phiÕu häc tËp: P1 (C); P2 (A); P3 (B); P4 (D); P5 (B); P6 (B).P7(C); P8(C). d)Dù kiÕn ghi b¶ng (chia lµm hai cét) Bài 3 : Điện trường 1)Điện trường: §iÖn phæ lµ ®­êng mµ c¸c h¹t bét (c¸ch điện) đặt trong điện trường sắp xếp a)Khái niệm điện trường: môi trường thµnh. xung quanh điện tích, nhờ đó tác dụng lùc lªn ®iÖn tÝch kh¸c. 4)Điện trường đều: b)Tính chất cơ bản của điện trường: sgk + E mäi ®iÓm b»ng nhau 2)Vectơ cường độ điện trường: +Đường sức: song song cách đều +T¹i mét ®iÓm : F  q +Bªn trong hai tÊm kim lo¹i ph¼ng tr¸i dÊu + Tỉ số F /q không đổi --> đặc trưng 5)điện trường của một điện tích điểm cho tác dụng lực của điện trường tại (Q): ®iÓm ®ang xÐt. q 1 .q 2 + Đặt E = F /q: Cường độ điện trường +Cã q&Q: F = k. => (V/m)  .r 2 3.§­êng søc ®iÖn Q E = k. a)§Þnh nghÜa : SGK  .r 2 b) C¸c tÝnh chÊt : SGK (4) +Q>0 --> hướng ra...; Q<0 --> hướng c)§iÖn phæ: (SGK) vµo... 6)Nguyên lí chồng chất điện trường: Q1 --> E 1; Q1 --> E 1 ... th×: E = E 1+ E 2 +...... 2. Häc sinh - Ôn lại khái niệm điện trường ở THCS 3. Gîi ý øng dông CNTT - GV có thể chuẩn bị một số hình ảnh về điện trường và điện phổ của các điện tích khác nhau. 8 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao. – Ngµy so¹n: ngµy. th¸ng. n¨m. C) tổ chức các hoạt động dạy học Hoạt động 1 (.... phút): ổn định tổ chức. Kiểm tra bài cũ Hoạt động của học sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - B¸o c¸o t×nh h×nh líp - KiÓm tra t×nh h×nh häc sinh -Suy nghÜ nhanh - Nªu c©u hái - Tr¶ lêi c©u hái - NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n - NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña HS vµ cho ®iÓm. Hoạt động 2 (.... phút): Điện trường, vectơ cường độ điện trường Hoạt động của học sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc SGK - Yêu cầu học sinh đọc phần 1.a - Th¶o luËn nhãm nªu kh¸i niÖm ®iÖn - Tổ chức hoạt động nhóm trường - Yêu cầu HS trình bày về điện trường - Tìm hiểu điện trường - Trình bày khái niệm điện trường - NhËn xÐt, tãm t¾t - NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n - Yêu cầu học sinh đọc phần 2 - §äc SGK - Tổ chức hoạt động nhóm - Th¶o luËn nhãm - Tìm khái niệm cường độ điện trường - Yªu cÇu HS tr×nh bµy kh¸i niÖm cường độ điện trường - Trình bày tính chất khái niệm cường độ điện trường - NhËn xÐt, tãm t¾t - NhËn xÐt b¹n tr¶ lêi - Nªu c©u hái C1 - Tr×nh bµy c©u tr¶ lêi cña c©u hái C1 Hoạt động 3 (.... phút): Đường sức điện Hoạt động của học sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc SGK - Yêu cầu học sinh đọc phần 3.a - Th¶o luËn nhãm - Tổ chức hoạt động nhóm - Tìm hiểu định nghĩa đường sức điện - Trình bày định nghĩa đường sức điện - Yêu cầu HS trình bày định nghĩa - NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n - NhËn xÐt, tãm t¾t - §äc SGK - Yêu cầu học sinh đọc phần 3.b - Th¶o luËn nhãm - Tổ chức hoạt động nhóm - T×m hiÓu c¸c tÝnh chÊt cña ®­êng søc - Yªu cÇu häc sinh tr×nh bµy kÕt qu¶ ®iÖn. hoạt động nhóm. - Tr×nh bµy c¸c tÝnh chÊt cña ®­êng søc ®iÖn. - NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n - NhËn xÐt - §äc SGK - Yêu cầu học sinh đọc phần 3.c - Th¶o luËn nhãm vÒ kh¸i niÖm tõ phæ. - Lµm thÝ nghiÖm ®iÖn phæ cho HS quan s¸t - T×m hiÓu kh¸i niÖm ®iÖn phæ - Xem h×nh ¶nh ®iÖn phæ vµ rót ra nhËn - Yªu cÇu HS quan s¸t vµ nhËn xÐt xÐt. - Nªu nhËn xÐt vÒ ®iÖn phæ - Tr×nh bµy c©u tr¶ lêi cña c©u hái C2 Nªu c©u hái C2 Hoạt động 4(.... phút): Điện trường đều, điện trường của một và nhiều điện tích gây ra trong kh«ng gian Hoạt động của học sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc SGK - Yêu cầu học sinh đọc phần 4 - Thảo luận nhóm về điện trường đều - Tổ chức hoạt động nhóm - Tìm hiểu điện trường đều - Trình bày điện trường đều - Yªu cÇu HS tr×nh bµy kÕt qu¶. 9 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao. – Ngµy so¹n: ngµy. - NhËn xÐt - §äc SGK - Thảo luận nhóm về cường độ điện trường cña mét ®iÖn tÝch ®iÓm - Tìm điện trường của một điện tích điểm - Trình bày về cường độ điện trường của mét ®iÖn tÝch ®iÓm - Trao đổi kết quả của các nhóm - NhËn xÐt b¹n tr×nh bµy - §äc SGK - Thảo luận nhóm về điện trường do nhiều ®iÖn tÝch g©y ra t¹i mét ®iÓm - Tr×nh bµy nguyªn lý chång chÊt ®iÖn trường - NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n. th¸ng. n¨m. - NhËn xÐt, tãm t¾t - Yêu cầu học sinh đọc phần 5 - Tổ chức hoạt động nhóm - Yªu cÇu häc sinh tr×nh bµy kÕt quả hoạt động nhóm.. - NhËn xÐt,tãm t¾t - Yêu cầu học sinh đọc phần 6 - Tổ chức hoạt động nhóm. - NhËn xÐt, tãm t¾t Hoạt động5 (...phút): Vận dụng, cũng cố. Hoạt động của học sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - §äc SGK - Nªu c¸c c©u hái P (trong phiÕu häc tËp), c©u hái C3,c©u hái 1,2 SGK - Tr¶ lêi c©u hái - Tãm t¾t bµi - Ghi nhËn kiÕn thøc - §¸nh gi¸, nhËn xÐt kÕt qu¶ giê d¹y. Hoạt động6 (...phút): Hướng dẫn về nhà. Hoạt động của học sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ - Giao c¸c c©u hái P (trong phiÕu häc tËp) vµ c¸c bµi tËp SGK - Ghi nhí lêi nh¾c cña gi¸o viªn - Nh¾c nhë häc sinh chuÈn bÞ bµi sau. Bµi 4. C«ng cña lùc ®iÖn. hiÖu ®iÖn thÕ A. môc tiªu bµi häc * kiÕn thøc - Hiểu được đặc tính của công thức lực điện trường. Biết cách vận dụng biểu thức của lực điện trường. - HiÓu ®­îc kh¸i niÖm hiÖu ®iÖn thÕ - Hiểu được mối liên hệ giữa cường độ điện trường và hiệu điện thế (công thức) - Hiểu được mối liên hệ giữa cường độ điện trường và hiệu điện thế *Kü n¨ng - Giải thích công của điện trường không phụ thuộc vào dạng đường đi, chỉ phụ thuộc vào vị trí các điểm đầu và cuối của đường đi trong điện trường. - Biết cách vận dụng công thức liên hệ giữa cường độ điện trường và hiệu điện thế để giải bài tập B.ChuÈn bÞ 1.Gi¸o viªn. 10 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao. – Ngµy so¹n: ngµy. th¸ng. n¨m. a)KiÕn thøc vµ dông cô: - H×nh vÏ 4.1 SGK - TÜnh ®iÖn kÕ b)PhiÕu häc tËp P1. Công thức xác định công của lực điện trường làm dịch chuyển điện tích q trong điện trường đều E là A = qEd, trong đó d là: A.Kho¶ng c¸ch gi÷a ®iÓm ®Çu vµ ®iÓm cuèi B. Kho¶ng c¸ch gi÷a h×nh chiÕu ®iÓm ®Çu vµ h×nh chiÕu ®iÓm cuèi lªn mét ®­êng søc. C.Độ dài đại số của đoạn từ hình chiếu điểm đầu đến hình chiếu điểm cuối lên một đường sức, tÝnh theo chiÒu ®­êng søc ®iÖn D. .Độ dài đại số của đoạn từ hình chiếu điểm đầu đến hình chiếu điểm cuối lên một đường sức P2. Phát biểu nào sau đây không đúng? A.C«ng cña lùc ®iÖn t¸c dông lªn mét ®iÖn tÝch kh«ng phô thuéc vµp d¹ng ®­êng ®i cña ®iÖn tích mà chỉ phụ thuộc vào vị trí điểm đầu và điểm cuối của đoạn đường đi trong điện trường. B.Hiệu điện thế giữa hai điểm trong điện trường là đại lượng đặc trưng cho khả năng sinh công của điện trừơng làm dịch chuyển điện tích giữa hai điểm đó. C. Hiệu điện thế giữa hai điểm trong điện trường là đại lượng đặc trưng cho điện trừơng tác dụng mạnh hay yếu khi đặt điện tích thử tại hai điểm đó. D. Điện trường tĩnh là một trường thế. P3.Mèi liªn hÖ gi÷a hiÖu ®iÖn thÕ UMN vµ hiÖu ®iÖn hª UNM lµ A. UMN = UNM. B. UMN = - UNM.. C. UMN =1/ UNM D. UMN = -1/ UNM. P4. Hai điểm M và N nằm trên cùng một đường sức của một điện trường đều có cường độ E, hiệu điện thế giữa M và N là UMN, khoảng cách MN = d. Công thức nào sau đây không đúng? A.UMN = VM – VN B.UMN= E.d. C. AMN = q.UMN D. E = UMN.d. P5. Một điện tích q chuyển động trong điện trường không đều theo một đường cong kín. Gọi công thức của lực điện trong chuyển động đó là A thì: A.. A>0 nÕu q>0. B.. A>0 nÕu q<0. 11 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao. – Ngµy so¹n: ngµy. th¸ng. C.. A khác 0 còn dấu của A chưa xác định vì chưa biết chiều chuyển động của q. D.. A = 0 trong mọi trường hợp.. n¨m. P6. Hai tÊm kim lo¹i song song, c¸ch nhau 2cm vµ ®­îc nhiÔm ®iÖn tr¸i dÊu nhau. Muèn lµm cho điện tích q = 5.10-10(C) di chuyển từ tấm này đến tấm kia cần tốn một công A = 2.10-9J. Coi điện trường bên trong khoảng giữa hai tấm kim loại là điện trường đều và có các đường sức điện trường vuông góc với các tấm. Cường độ điện trường bên trong tấm kim loại đó là : A. E = 2V/m. C. E = 200V/m. B. E = 40V/m. D. E = 400V/m. P7. Một eletron chuyển động dọc theo đường sức của một điện trường đều. Cường độ điện trường E = 100V/m. Vận tốc ban đầu của eletron bằng 300km/s. Khối lượng của electron là m = 9,1.10-31kg. Từ lúc bắt đầu chuyển động đến lúc vận tốc của electron bằng không thì eletron chuyển động được quãng đường là A. S = 5,12mm. C. S = 5,12.10-3mm. B. S = 2,56mm. D. S = 2,56.10-3mm. P8. Hiệu điện thế giữa hai điểm M và N là UMN = 1V. Công của lực điện trường làm dịch chuyển điện tích q = - 1μC từ điểm M đến điểm N là A. A = -1μJ. C. A = - 1J. B. A = +1μJ. D. A = + 1J. c) §¸p ¸n phiÕu häc tËp P1(C) P2 (C) P3(B) P4(D) P5(D) P6(C) P7(B) P8(A) c). Dù kiÕn ghi b¶ng: (chia lµm 2 cét) Bµi 4: C«ng cña lùc ®iÖn, hiÖu ®iÖn thÕ. Tương tự như công của trọng lực : Q có thÕ n¨ng nªn : AMN = WM – WN.. 1. C«ng cña lùc ®iÖn : (VÏ h×nh nh­ SGK). b)HiÖu ®iÖn thÕ :. + Xét công của q > 0 chuyển động từ M tíi N... + ∆APQ = q.E.PQ.cosα = q.E.P’Q’. W ~ q ==> AMN = q(VM – VN) (VM – VN) lµ hiÖu ®iÖn thÕ (®iÖn ¸p) ==> VM –VN = AMN/q = UMN +§¬n vÞ : V«n (V) 1V = 1J/C. SGK. + A = Tæng ∆A = qE(M’R’ + ... + PQ + ... + S’N’) = qE.M’N’. +§o hiÖu ®iÖn thÕ : dïng tÜnh ®iÖn kÕ. + NhËn xÐt : SGK. 3.Liên hệ giữa điện trường và hiệu điện thÕ :. 2.Kh¸i niÖm hiÖu ®iÖn thÐ. 12 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao. – Ngµy so¹n: ngµy. a) C«ng cña lùc ®iÖn vµ hiÖu ®iÖn thÕ cña ®iÖn tÝch : Kh«ng phô thuéc d¹ng ®­êng ®i. th¸ng. n¨m. E = UMN/M’N’ hay E = U/d => U = Ed. 2. Học sinhĩem lại kái niệm điện trường, cường độ điện trường, đường sức điện. 3. Gîi ý øng dông CNTT GV có thể chuẩn bị một số hình ảnh về điện tích dịch chuyển trong điện trường đều, tĩnh điện kế C. Tổ chức hoạt động dạy học Hoạt động 1 (...phút) : ổn định tổ chức, kiểm tra bài cũ Hoạt động của học sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn -B¸o c¸o t×nh h×nh líp -KiÓm tr t×nh h×nh häc sinh -Tr¶ lêi c©u hái -Nêu câu hỏi về điện trường, cường độ điện trường, cường độ điện trường, ®­êng søc ®iÖn -NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n -NhËn xÐt vµ cho ®iÓm Hoạt động 2 (...phút) : Công của lực điện Hoạt động của học sinh -§äc SGK Thảo luận nhóm để tìm cách tính công -T×m c«ng dÞch chuyÓn ®iÖn tÝch theo ®­êng th¼ng vµ ®­êng bÊt kú -Tr×nh bµy c«ng dÞch chuyÓn ®iÖn tÝch trong điện trường theo đường thẳng và bÊt kú -Tr×nh bµy c«ng dÞch chuyÓn ®iÖn tÝch trong điện trường -NhËn xÐt kÕt qu¶ cña b¹n -Tr×nh bµy kÕt luËn SGK -Tr¶ lêi c©u hái C1 vµ C2. Sù trî gióp cña gi¸o viªn -Ghi ®Çu bµi lªn b¶ng -Yêu cầu HS đọc phần 1 -Tổ chức hoạt động theo nhóm -Yêu cầu trình bày kết quả hoạt động theo nhãm -NhËn xÐt c¸ch lµm -Yªu cÇu HS ®­a Ra kÕt luËn chung? -Nªu c©u hái C1 vµ C2. Hoạt động 3 (...phút) : Khái niệm hiệu điện thế – Liên hệ giữa điện trường và hiệu điện thế Hoạt động của học sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn -§äc s¸ch gi¸o khoa -Yêu cầu HS đọc phần 2a -Th¶o luËn nhãm -Tổ chức hoạt động nhóm -T×m hiÓu thÕ n¨ng cña ®iÖn tÝch -Tr×nh bµy nh­ SGK -Nªu c«ng thøc SGK -NhËn xÐt c©u tr¶ lêi -§äc SGK -Yêu cầu HS đọc phần 2b -Th¶o luËn nhãm t×m sù phô thuéc cña -Tổ chức hoạt động nhóm hiÖu thÕ n¨ng vµo c¸c yÕu tè. -T×m hiÖu thÕ n¨ng cña ®iÖn tÝch phô thuéc yÕu tè nµo? -T×m hiÓu kh¸i niÖm hiÖu ®iÖn thÕ? -T×m hiÓu kh¸i niÖm hiÖu ®iÖn thÕ phô -Yªu cÇu HS tr×nh bµy kÕt qu¶ ho¹t. 13 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao. – Ngµy so¹n: ngµy. thuéc vµo A vµ q -Tr×nh bµy kh¸i niÖm hiÖu ®iÖn thÕ? -NhËn xÐt b¹n tr×nh bµy. -Tr×nh bµy c©u tr¶ lêi cho c©u hái C3 vµ C4 -§äc SGK -Th¶o luËn nhãm t×m c«ng thøc liªn hÖ -Tìm hiểu liên hệ giữa điện trường và hiÖu ®iÖn thÕ -Tr×nh bµy mèi liªn hÖ -NhËn xÐt b¹n tr×nh bµy -Tr¶ lêi c©u C5. th¸ng. n¨m. động nhóm -NhËn xÐt tr×nh bµy -Nªu c©u hái C3 vµ C4 -Yêu cầu HS đọc phần 4. -NhËn xÐt tr×nh bµy -Nªu c©u hái C5. Hoạt động 4 (...phút) : Vận dụng, củng cố Hoạt động của học sinh -Nghe GV hái -§äc SGK -Tr¶ lêi c©u hái -Ghi nhËn kiÕn thøc Hoạt động 5 (...phút) : Hướng dẫn về nhà Hoạt động của học sinh -Ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ -Ghi nhí lêi nh¾c cña GV. Sù trî gióp cña gi¸o viªn -Nªu c©u hái P(trong phiÕu häc tËp) vµ 1,2,6 SGK -Tãm t¾t bµi -§¸nh gi¸, nhËn xÐt kÕt qu¶ giê Sù trî gióp cña gi¸o viªn -Giao c¸c c©u hái P (trong phiÕu häc tËp) vµ lµm bµi tËp trong SGK -Nh¾c HS chuÈn bÞ bµi sau. Bài 5. Bài tập về lực Cu-long và điện trường A.Môc tiªu bµi häc *KiÕn thøc LuyÖn tËp cho häc sinh biÕt c¸ch vËn dông : -Công thức xác định lực Coulong, công thức xác định điện trường của một điện tích điểm -Nguyên lý chồng chất điện trường -Công thức liên hệ giữa công của lực điện trường và hiệu điện thế và công thức liên hệ giữa cường độ điện trường và hiệu điện thế *Kü n¨ng -Vận dụng định luật Coulong giải một số bài tập xác định một trong các đại lượng chưa biết trong biểu thức định luật. - Xác định được điện trường do một hoặc nhiều điện tích gây ra tại một điểm (Phương, chiều, độ lớn của cường độ điện trường) Tính được công của điện trường, hiệu điện thế của điện trường B.ChuÈn bÞ 1)Gi¸o viªn a)KiÕn thøc vµ dông cô - Mét sè bµi tËp trong phÇn nµy - C¸c h×nh vÏ cã liªn quan trong bµi tËp b)PhiÕu häc tËp P1.Cho 2 điện tích dương q1 = 2 (nC) và q2 = 0,018 (μC), đặt cố định và cách nhau 10 (cm). Đặt thªm ®iÖn tÝch thø 3 q0 t¹i mét ®iÓm trªn ®­êng nèi hai ®iÖn tÝch q1;q2 sao cho q0 n»m c©n b»ng. VÞ trÝ cña q0 lµ. 14 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao. – Ngµy so¹n: ngµy. th¸ng. n¨m. A.C¸ch q1 2,5 (cm) vµ c¸ch q2 7,5 (cm) B.C¸ch q1 7,5 (cm) vµ c¸ch q2 2,5 (cm) C.C¸ch q1 2,5 (cm) vµ c¸ch q2 12,5 (cm) D.C¸ch q1 12,5 (cm) vµ c¸ch q2 2,5 (cm) P2. Hai điện tích điểm q1 = 2.10-2 (μC) và q2 = - 2.10-2 (μC), đặt tại 2 điểm A và B cách nhau một đoạn a = 30 (cm) trong không khí. Lực điện tác dụng lên điện tích q0 bằng 2.10-9 (C) đặt tại điểm M cách điểm A và B một khoang bằng a, có độ lớn là A.F = 4.10-10(N) C.EM = 4.10-6(N) -6 B.F = 3,464.10 (N) D.EM = 6,928.10-6(N) P3.Hai điện tích điểm q1 = 0,5 (nC) và q2 = - 0,5 (nC) đặt tại 2 điểm A và B cách nhau một đoạn a = 6 (cm) trong không khí. Cường độ điện trường tại trung điểm của AB có đô lớn là A.E = 0 (V/m) C.E =10000 (V/m) B.E = 5000 (V/m) D.E = 20000 (V/m) P4. Hai điện tích điểm q1 = 0,5 (nC) và q2 = - 0,5 (nC) đặt tại 2 điểm A và B cách nhau một đoạn a = 6 (cm) trong không khí. Cường độ điện trường tại điểm M nằm trên trung trực của AB các trung điểm của AB một khoảng l = 4 (cm) có độ lớn là: A. E = 0 (V/m) C.E =1800 (V/m) B. E = 1080 (V/m) D.E = 2160 (V/m) P5. Cho hai bản kim loại đặt song song tích điện trái dấu, một êlectron bay vào điện trường giữa hai b¶n kim lo¹i nãi trªn, víi vËn tèc ban ®Çu v0 vu«ng gãc víi c¸c ®­êng søc ®iÖn. Bá qua t¸c dụng của trọng trường. Quỹ đạo của êlectron là A.§­êng th¼ng song song víi c¸c ®­êng søc ®iÖn B.§­êng th¼ng vu«ng gãc víi c¸c ®­êng søc ®iÖn C.Mét phÇn cña ®­êng hypebol D. Mét phÇn cña ®­êng parabol P6. Cho hai bản kim loại phẳng đặt song song tích điện trái dấu, một êlectron không vận tốc ban đầu vào điện trường giữa hai bản kim loại nói trên, bỏ qua tác dụng của trọng trường. Quỹ đạo cña ªlectron lµ A.§­êng th¼ng song song víi c¸c ®­êng søc ®iÖn B.§­êng th¼ng vu«ng gãc víi c¸c ®­êng søc ®iÖn C.Mét phÇn cña ®­êng hypebol D. Mét phÇn cña ®­êng parabol P7.Một điện tích q = 10-7 (C) đặt tại điểm M trong điện trường của một điện tích điểm Q, chịu tác dụng của lực F = 3.10-3(N). Cường độ điện trường do điện tích điểm q gây ra tại điểm M có độ lớn là: A. EM = 3.10-5(V/m) C. EM = 3.103(V/m) 4 B. EM = 3.10 (V/m) D. EM = 3.102(V/m) P8. Một điện tích điểm dương Q trong chân không gây ra tại điểm M cách điện tích một khoảng r = 30 (cm), Một điện trường có cường độ E = 30000 (V/m). Độ lớn điện tích Q là A. Q = 3.10-5(C) C. Q = 3.10-7(C) B. Q = 3.10-6(C) D. Q= 3.10-8(C) P9. Hai điện tích điểm q1 = 2.10-2 (μC) và q2 = - 2.10-2 (μC), đặt tại 2 điểm A và B cách nhau một đoạn a = 30 (cm) trong không khí.Cường độ điện trường tại điểm M cách đều điểm A và B một khoang bằng a, có độ lớn là A. EM = 0,2 (V/m) C. EM =3464(V/m) B. EM = 1732 (V/m) D. EM = 2000 (V/m) c)§¸p ¸n phiÕu häc tËp P1(A) P2 (C) P3(C) P4(D) P5(D) P6(A) P7(B) P8(C) P9 (D) d). Dù kiÕn ghi b¶ng: (chia lµm 2 cét). 15 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao. – Ngµy so¹n: ngµy. Bµi 5: Bµi tËp I)Tãm t¾t kiÕn thøc 1)Tương tác các điện tích:Cùng tên ®Èy... 2)§Þnh luËt Cul«ng : F = 3)Cường độ điện trường: E = + Cường độ điện trường của một điện tÝch: Q E = k. ; Q>0 hướng ra; Q<0  .r 2 hướng vào +Nguyên lý chồng chất điện trường: E = E 1 + E 2 +..... 4)Công của điện trường, hiệu điện thế: A=q.E.d; UMN= VM-VN = AMN/q II)Bµi tËp. th¸ng. n¨m. 1)Bµi tËp 1: (SGK) (HS lªn tãm t¾t vµ gi¶i) q1 = 2 (nC) q2 = 0,018 (μC) T×m a)x=q1q0=? Cho a = 10 (cm) b) q0? q0 Gi¶i: (vÏ h×nh nh­ SGK) a)+q0 n»m trªn ®­êng th¼ng nèi q1,q0 +q0 >0; F1= q1.q0/x2; F2= q2.q0/(a-x)2 +q0 <0;F1=q1. q 0 /x2; F2= q2. q 0 /(a-x)2 => F1=F2 => q1(a-x)2 = q0x2 => x = 2.5 (cm) b) q0 dương hay âm đều được, hướng lùc cã kh¸c. 2)Bµi tËp 2: (SGK) (Viết tương tự bài tập 1). 2.Häc sinh - Ôn các kiến thức về lực Cu-lông; điện trường 3.Gîi ý øng dông CNTT GV có thể chuẩn bị một số hình ảnh về chuyển động của điện tích trong điện trường. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: Hoạt động 1 (...phút) : ổn định tổ chức, kiểm tra bài cũ Hoạt động của học sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn -B¸o c¸o t×nh h×nh líp -KiÓm tra t×nh h×nh häc sinh -Tr¶ lêi c©u hái -Nêu câu hỏi về công của điện trường, hiÖu ®iÖn thÕ -NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n -NhËn xÐt vµ cho ®iÓm Hoạt động 2 (...phút) : I Tóm tắt kiến thức Hoạt động của học sinh - Nghe GV nªu c©u hái - Tr×nh bµy c¸c kiÕn thøc + §Þnh luËt Cu-l«ng + Cường độ điện trường + HiÖu ®iÖn thÕ +Công của lực điện trường - NhËn xÐt kÕt qu¶ cña b¹n. Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Ghi ®Çu bµi lªn b¶ng - Nªu c©u hái. - NhËn xÐt. Hoạt động 3 (...phút) : II.Bài tập Hoạt động của học sinh - §äc s¸ch gi¸o khoa - Tìm các đại lượng trong bài - Từ đầu bài và kiến thức học tập phương án gi¶i - Gi¶i bµi tËp - Tr×nh bµy c¸ch gi¶i - NhËn xÐt bµi gi¶i cña b¹n - §äc SGK. Sù trî gióp cña gi¸o viªn -Yêu cầu HS đọc bài tập 1. - Nªu c©u hái -Yêu cầu HS đưa ra phương án giải bµi tËp -NhËn xÐt bµi lµm cña häc sinh -Yêu cầu HS đọc bài tập 2. 16 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao. – Ngµy so¹n: ngµy. - Tìm các đại lượng trong bài - Tìm hiểu đầu bài, những đại lượng đã cho và cần tìm. Nêu các trường hợp có thể xảy ra. - Lập phương án giải bài tập - Gi¶i bµi tËp - Tr×nh bµy c¸ch gi¶i - NhËn xÐt bµi gi¶i cña b¹n - §äc SGK - T×m hiÓu ®Çu bµi - Tìm những đại lượng đã cho và cần tìm. Nêu các trường hợp có thể xảy ra. - Lập phương án giải bài tập - Gi¶i bµi tËp - Tr×nh bµy c¸ch gi¶i - NhËn xÐt bµi gi¶i cña b¹n Hoạt động 4 (...phút) : Vận dụng, củng cố Hoạt động của học sinh - §äc c©u hái tr¾c nghiÖm trong P (trong phiÕu häc tËp) - Gi¶i c¸c c©u hái tr¾c nghiÖm - Tr×nh bµy c©u tr¶ lêi Hoạt động 5 (...phút) : Hướng dẫn về nhà Hoạt động của học sinh -Ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ -Ghi nhí lêi nh¾c cña GV. th¸ng. n¨m. - Gîi ý (nÕu cÇn thiÕt). -Yªu cÇu HS tr×nh bµy c¸ch gi¶i - NhËn xÐt bµi lµm cña HS -Yêu cầu HS đọc bài tập 3 - Gîi ý (nÕu cÇn thiÕt). -Yªu cÇu HS tr×nh bµy c¸ch gi¶i - NhËn xÐt bµi lµm cña HS Sù trî gióp cña gi¸o viªn -Nªu c©u hái tr¾c nghiÖm trong P (trong phiÕu häc tËp) - NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña HS Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Giao bµi tËp vÒ nhµ: c¸c c©u hái tr¾c nghiÖm P (trong phiÕu häc tËp) - Nhắc HS đọc bài mới và chuẩn bị bài sau. Bài 6 : Vật dẫn và điện môi trong điện trường A.Môc tiªu bµi häc *KiÕn thøc - §èi víi vËt dÉn c©n b»ng ®iÖn, n¾m ®­îc c¸c néi dung sau: + Bên trong vật điện trường bằng không, trên mặt vật vectơ cường độ điện trường vuông góc với mÆt ngoµi vËt. + Toàn bộ vật là một khối đẳng thế + NÕu vËt tÝch ®iÖn th× ®iÖn tÝch ph©n bè ë mÆt ngoµi cña vËt + Hiểu được hiện tượng phân cực trong điện môi khi điện môi được đặt trong điện trường và do đó có sự phân cực mà lực Cu-lông và điện trường trong điện môi giảm so với trường hợp trong ch©n kh«ng. *Kü n¨ng - Giải thích các tính chất vật dẫn và điện môi trong điện trường ở trạng thái cân bằng điện. B.ChuÈn bÞ 1.Gi¸o viªn - Thí nghiệm vật dẫn trong điện trường - Mét sè h×nh ¶nh trong SGK b)PhiÕu häc tËp. 17 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao. A. B. C. D. A. B. C. D. e). – Ngµy so¹n: ngµy. th¸ng. n¨m. P1. Phát biểu nào sau đây đối với vật dẫn cân bằng điện là không đúng? A. Cường độ điện trường trong vật dẫn bằng không B. Vectơ cường độ điện trường ở bề mặt vật dẫn luôn vuông góc với bề mặt vật dẫn. C. §iÖn tÝch cña vËt dÉn chØ ph©n bè trªn bÒ mÆt vËt dÉn. D. Điện tích của vật dẫn luôn phân bố đều trên bề mặt vật dẫn. P2. Giả sử người ta làm cho một số êlectron tự do từ một miếng sắt vốn trung hoà về điện chuyển sang vật khác. Khi đó A.BÒ mÆt miÕng s¾t vÉn trung hoµ vÒ ®iÖn B.Bề mặt miếng sắt nhiễm điện dương C. BÒ mÆt miÕng s¾t nhiÔm ®iÖn ©m D.Trong lòng miếng sắt nhiễm điện dương P3.Phát biểu nào sau đây là không đúng? A.Khi đưa một vật nhiễm điện dương lại gần một quả cầu bấc (điện môi) thì quả cầu bấc bị hút về phía vật nhiễm điện dương. B. Khi ®­a mét vËt nhiÔm ®iÖn ©m l¹i gÇn mét qu¶ cÇu bÊc (®iÖn m«i) th× qu¶ cÇu bÊc bÞ hót vÒ phÝa vËt nhiÔm ®iÖn ©m. B. Khi ®­a mét vËt nhiÔm ®iÖn ©m l¹i gÇn mét qu¶ cÇu bÊc (®iÖn m«i) th× qu¶ cÇu bÊc bÞ ®Èy ra xa vËt nhiÔm ®iÖn ©m D. Khi ®­a mét vËt nhiÔm ®iÖn l¹i gÇn mét qu¶ cÇu bÊc (®iÖn m«i) th× qu¶ cÇu bÊc bÞ hót vÒ phÝa vËt nhiÔm ®iÖn. P4. Mét qu¶ cÇu nh«m rçng ®­îc nhiÔm ®iÖn th× ®iÖn tÝch cña qu¶ cÇu A.ChØ ph©n bè ë mÆt trong cña qu¶ cÇu B. ChØ ph©n bè ë mÆt ngoµi cña qu¶ cÇu C.Ph©n bè c¶ ë mÆt trong vµ ngoµi cña qu¶ cÇu D.Phân bố ở mặt trong nếu quả cầu nhiễm điện dương, ở mặt ngoài nếu quả cầu nhiễm điện âm. P5.Phát biểu nào sau đây là đúng? A. Một vật dẫn nhiễm điện dương thì điện tích luôn luôn được phân bố đều trên mặt vật dẫn. B.Một quả cầu bằng đồng nhiễm điện âm thì vectơ cường độ điện trường tại điểm bất kỳ bên trong quả cầu có hướng về tâm quả cầu. C.Vectơ cường độ điện trường tại một điểm bên ngoài vật nhiễm điện luôn có phương vuông góc với mặt vật dẫn đó. D.§iÖn tÝch ë mÆt ngoµi cña mét qu¶ cÇu kim lo¹i nhiÔm ®iÖn ®­îc ph©n bè nh­ nhau ë mäi ®iÓm. P6. Hai qủa cầu bằng kim loại có bán kính như nhau, mang điện tích cùng dấu, 1 quả cầu đặc, mét qu¶ cÇu ræng. Ta cho hai qu¶ cÇu tiÕp xóc víi nhau th×. §iÖn tÝch cña hai qu¶ cÇu b»ng nhau Điện tích của quả cầu đặc lớn hơn điện tích của quả cầu rổng Điện tích cuả quả cầu rổng lớn hơn điện tích của quả cầu đặc Hai quả cầu đều trở thành trung hoà điện P7. Đưa một cái đũa nhiễm điện lại gần những mẫu giấy nhỏ, ta thấy mẫu giấy bị hút về phía đũa. Sau khi chạm vào đũa thì. Mẫu giấy càng bị hút chặt vào đũa Mẫu giấy bị nhiễm điện tích trái dấu với đũa Mẫu giấy bị trung hoà điện nên bị đũa đẩy ra Mẫu giấy lại bị đẩy ra khỏi đũa do nhiễm điện cùng dấu với đũa c) đáp án phiếu học tập P1.(D); P2 (B); P3 (C); P4 (B) P5 (D) P6 (A) P7 (D) dù kiÕn ghi b¶ng ( chia lµm 2 cét) Bµi 6: VËt dÉn vµ ®iÖn m«i trong điện trường. d) sù ph©n bè ®iÖn tÝch: SGK. 18 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao. – Ngµy so¹n: ngµy. th¸ng. n¨m. 1. a). Vật dẫn trong điện trường: trong vËt dÉn kh«ng cã ®iÖn tÝch, chç låi ®iÖn tÝch tËp trung nhiÒu h¬n, chæ Tr¹ng th¸i c©n b»ng ®iÖn :(SGK). lâm Ýt (kh«ng cã) C¸c ®iÖn tÝch tù do trong vËt coi nh­ kh«ng di chuyÓn. 2. Điện môi trong điện trường b) Điện trường trong vật dẫn: - §iÖn m«i bÞ ph©n cùc v× ... Bên trong: Vật dẫn điện trường bằng 0. - MÆt ngoµi trë thµnh nhiÔm ®iÖn. - Xuất hiện điện trường phụ ngược bên ngoài véc tơ cường độ điện trường chiều với điện trường ngoài(làm điện vu«ng gãc víi mÆt vËt dÉn trường trong chất điện môi giảm, điện c) ®iÖn thÕ cña vËt tÝch ®iÖn: SGK trường ngoài không đổi) VËt dÉn lµm mÆt ph¼ng thÕ 2. Häc sinh - ôn lại kiến thức về điện trường, hiệu điện thế. 3. Gîi ý øng dông CNTT GV cã thÓ chuÈn bÞ mét sè h×nh ¶nh vÒ vËt dÉn vµ ®iÖn m«i ë tr¹ng th¸i c©n b»ng vÒ ®iÖn. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: Hoạt động 1 (...phút) : ổn định tổ chức, kiểm tra bài cũ Hoạt động của học sinh Sù trî gióp cña gi¸o viªn -B¸o c¸o t×nh h×nh líp -KiÓm tra t×nh h×nh häc sinh -Tr¶ lêi c©u hái -Nêu câu hỏi về điện trường -NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n -NhËn xÐt vµ cho ®iÓm Hoạt động 2 (...phút) : vật dẫn trong điện trường Hoạt động của học sinh - đọc SGK - th¶o luËn nhãm vÒ tr¹ng th¸i c©n b»ng ®iÖn. - T×m hiÓu vÒ tr¹ng th¸i c©n b»ng ®iÖn - Tr×nh bµy néi dung trªn - NhËn xÐt b¹n tr×nh bµy - §äc SGK - th¶o luËn nhãm - tìm hiểu điện trường bên trong điện tích điện - trình bày kết qủa hoạt động nhóm - NhËn xÐt c©u tr¶ lêi cu¶ ban - tr¶ lêi c©u hái C1 - §äc SGK - Th¶o luËn nhãm vÒ ®iÖn thÕ vËt dÉn tÝch ®iÖn - T×m hiÓu ®iÖn thÕ vËt dÉn tÝch ®iÖn - Tr×nh bµy ®iÖn thÕ vËt dÉn tÝch ®iÖn - NhËn xÐt kÕt qu¶ cña nhãm kh¸c - §äc SGK -Th¶o luËn nhãm vÒ thÝ nghiÖm trong SGK - T×m hiÓu thÝ nghiÖm trong SGK - Nªu nhËn xÐt kÕt qu¶ thÝ nghiÖm - NhËn xÐt kÕt qu¶ cña nhãm kh¸c. Sù trî gióp cña gi¸o viªn - Ghi ®Çu bµi lªn b¶ng -Yêu cầu HS đọc phần 1.a. -Tổ chức hoạt động nhóm -Yêu cầu trình bày kết quả hoạt động nhãm -NhËn xÐt -Yêu cầu HS đọc phần 1b -Tổ chức hoạt động nhóm. - NhËn xÐt - Nªu c©u hái C1 -Yêu cầu HS đọc phần 1c -Tổ chức hoạt động nhóm. - NhËn xÐt -Yêu cầu HS đọc phần 1d -Tổ chức hoạt động nhóm - NhËn xÐt. 19 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n vËt lý líp 11 n©ng cao. – Ngµy so¹n: ngµy. Hoạt động 3 (...phút) : Điện môi trong điện trường Hoạt động của học sinh - §äc s¸ch gi¸o khoa - Th¶o luËn nhãm vÒ ®iÖn m«i trong ®iÖn trường - Tìm hiểu điện môi trong điện trường thì như thÕ nµo? - Tr×nh bµy vµ gi¶i thÝch - Trình bày điện môi trong điện trường - NhËn xÐt kÕt qu¶ cña nhãm kh¸c Hoạt động 4 (...phút) : Vận dụng, củng cố Hoạt động của học sinh -§äc SGK - Suy nghÜ -Tr¶ lêi c©u hái -Ghi nhËn kiÕn thøc Hoạt động 5 (...phút) : Hướng dẫn về nhà Hoạt động của học sinh -Ghi c©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ -Ghi nhí lêi nh¾c cña GV. th¸ng. n¨m. Sù trî gióp cña gi¸o viªn -Yêu cầu HS đọc phần 2. -Tổ chức hoạt động nhóm -Yªu cÇu tr×nh bµy kÕt qu¶ ho¹t động nhóm. -NhËn xÐt. Sù trî gióp cña gi¸o viªn -Nªu c©u hái P(trong phiÕu häc tËp) vµ 1,2, SGK -Tãm t¾t bµi -§¸nh gi¸, nhËn xÐt kÕt qu¶ giê Sù trî gióp cña gi¸o viªn -Giao c¸c c©u hái P (trong phiÕu häc tËp) vµ lµm bµi tËp trong SGK -Nh¾c HS chuÈn bÞ bµi sau. Bµi 7. Tô ®iÖn A. Môc tiªu bµi häc *KiÕn thøc - Tuy bài này có tiêu đề là tụ điện, nhưng thật ra chỉ cần nắm được cấu tạo của tụ điện phẳng là tụ điện đơn giản thường gặp - Hiểu được định nghĩa điện dung của tụ điện - VËn dông ®­îc c«ng thøc tÝnh ®iÖn dung cña tô ®iÖn ph¼ng - HiÓu ®­îc thÕ nµo lµ ghÐp song song, thÕ nµo lµ ghÐp nèi tiÕp c¸c tô ®iÖn. §ång thêi n¾m ®­îc các công thức xác định điện dung của bộ tụ điện ghép song song, nối tiếp. *Kü n¨ng - Vận dụng công thức điện dung tụ điện để giải các bài tập liên quan - Vận dụng các công thức của ghép tụ điện để giải bài tập. B.ChuÈn bÞ 1.Gi¸o viªn - Mét sè lo¹i tô ®iÖn trong thùc tÕ - H×nh vÏ c¸ch ghÐp tô ®iÖn b)PhiÕu häc tËp P1. Phát biểu nào sau đây là không đúng? A.Tụ điện là một hệ hai vật dẫn đặt gần nhau nhưng không tiếp xúc với nhau. Mỗi vật đó gọi là mét b¶n tô. B.Tụ điện phẳng là tụ điện có hai bản tụ là hai tấm kim loại có kích thước lớn đặt đối diện nhau. C.Điện dung của tụ điện là đại lượng đặc trưng cho khả năng tích điện của tụ điện và được đo bằng thương số giữa điện tích của tụ và hiệu điện thế giữa hai bản tụ. D. Hiệu điện thế giới hạn là hiệu điện thế lớn nhất đặt vào hai bản tụ điện mà lớp điện môi của tụ điện đã bị đánh thủng.. 20 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>